|
Ticaret Bakanlığından:
GÜMRÜK GENEL
TEBLİĞİ
(ULUSLARARASI ANLAŞMALAR)
(SERİ NO:10)
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 3 üncü maddede belirtilen mevzuat
hükümlerine göre düzenlenen A.TR Dolaşım Belgeleri ile Menşe İspat
Belgelerinin kabulü, vize edilmesi ve sonradan kontrolü ile menşe
şahadetnamelerinin kabulü ve sonradan kontrolü ile ilgili olarak gümrük
idareleri, ithalatçılar, ihracatçılar ve kanunî temsilcileri, ticaret
ve/veya sanayi odaları, ihracatçı birlikleri veya esnaf ve sanatkâr odaları
birlikleri tarafından yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 inci maddede belirtilen amaçlar
doğrultusunda, 1 inci maddede sayılan dolaşım ve menşe ispat belgelerinin
kabulü, elektronik ortamda vize edilmesi ve sorgulanması ile sonradan
kontrolüne ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ;
a) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük
Kanununa,
b) 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğine,
c) 23/8/2006 tarihli ve 2006/10895 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında
Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında
Karara,
ç) 15/12/2014 tarihli ve 2014/7064 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi
Kapsamında Tercihli Rejimden Yararlanacak Eşyanın Menşeinin Tespitine
İlişkin Karara,
d) 25/12/2018 tarihli ve 501 sayılı Cumhurbaşkanı
Kararı ile yürürlüğe konulan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Kapsamında
Tercihli Rejimden Yararlanacak Eşya İçin Menşe Beyanı Uygulamasına İlişkin
Karara,
e) 19/7/2009 tarihli ve 27293 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın
Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
f) 26/11/2009 tarihli ve 27418 mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi
Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
g) 15/3/2011 tarihli ve 27875 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye-Şili Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki
Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin
Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
ğ) 30/4/2013 tarihli ve 28633 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye-Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması
Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğe,
h) 9/6/2013 tarihli ve 28672 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Morityus Cumhuriyeti Arasında Serbest
Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin
Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
ı) 30/1/2015 tarihli ve 29252 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti
Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın
Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
i) 20/5/2015 tarihli ve 29361 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye Tarafından Tanınan Genelleştirilmiş Tercihler
Sistemi Kapsamında Yapılacak İhracatta Düzenlenecek EUR.1 Dolaşım Belgesi
ve Fatura Beyanına İlişkin Yönetmeliğe,
j) 10/7/2015 tarihli ve 29412 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye-Malezya Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki
Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
k) 24/5/2016 tarihli ve 29721 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret
Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğe,
l) 1/10/2017 tarihli ve 30197 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye-Singapur Serbest Ticaret Anlaşması
Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğe,
m) 20/10/2017 tarihli ve 30216 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel
Konvansiyon Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğe,
n) 6/9/2020 tarihli ve 31236 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti
Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşması Çerçevesinde Menşe Kümülasyon
Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğe,
o) 19/3/2021 tarihli ve 31428 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti
Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın
Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
ö) Mülga 25/5/2021 tarihli ve 31491 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey
İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Kapsamı
Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik ile
30/5/2021 tarihli ve 31496 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük
Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret
Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren 15/3/2021 tarihli ve 2/2021
Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğe,
p) 29/6/2022 tarihli ve 31881 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İslam Konferansı Teşkilatı Üyesi Devletler Arasında
Tercihli Ticaret Sistemi (TPS-OIC) Menşe Kuralları Anlaşması Çerçevesindeki
Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğe,
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya Avrupa
Birliği’nde serbest dolaşımda bulunan sanayi ürünleri ve işlenmiş tarım
ürünlerinin Gümrük Birliği çerçevesinde tercihli rejimden
yararlanabilmesini sağlamak üzere gümrük idaresince ya da bu idare
tarafından yetki verilmiş kişi veya kuruluşlarca 3 üncü maddede belirtilen
mevzuat ile belirlenen şekle uygun olarak düzenlenip gümrük idaresince vize
edilen belgeyi,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) D-8 Menşe İspat Belgesi: D-8 Üyesi Devletler
arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamında tercihli rejimden
faydalanmak üzere düzenlenen muhteviyatı eşyanın anlaşma kuralları
çerçevesinde menşeli olduğunu gösteren, gerekli kontroller yapıldıktan
sonra gümrük müdürlüklerince vize edilmesini müteakip geçerlilik kazanan ve
bir örneği D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması
Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğin ekinde yer alan menşe ispat belgesini,
ç) EUR.1 Dolaşım Belgesi: Öngörüldüğü Serbest
Ticaret Anlaşması (STA) ve/veya Tercihli Ticaret Anlaşması (TTA) tarafı
ülkeyle yapılan ticarette, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi kapsamında
uygulanan ikili kümülasyon çerçevesinde faydalanan ülkelere Türkiye menşeli
eşyanın ihracında ve ayrıca Avrupa Birliği'yle işlenmemiş tarım ürünleri
ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ürünlerinin ticaretinde kullanılan,
muhteviyatı eşyanın ilgili anlaşma hükümlerinden faydalanmasını sağlamak
üzere taraf ülke menşeli olduğunu gösteren, ilgili anlaşmaya uygun olarak
taraf ülkece belirlenen yetkili kişi/kurum/kuruluş tarafından gerekli
kontroller yapıldıktan sonra onaylanan gümrük idarelerince vize edilmesini
müteakip geçerlilik kazanan belgeyi,
d) EUR-MED Dolaşım Belgesi: EUR.1 Dolaşım Belgeleri
ile aynı şekilde düzenlenen, ancak sadece Pan Avrupa Akdeniz Menşe
Kümülasyon Sistemine taraf ülkelerle yapılan ticarette kullanılan belgeyi,
e) EUR-MED Fatura Beyanı: Fatura beyanı ile aynı
şekilde düzenlenen, ancak sadece Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon
Sistemine taraf ülkelerle yapılan ticarette kullanılan belgeyi,
f) Fatura beyanı: Bir fatura muhteviyatı eşyanın
ilgili tercihli ticaret anlaşmasına göre menşeli olduğunun ihracatçı
tarafından fatura, teslimat notu veya başka bir ticari belge üzerinde
yazılı olarak beyan edilmesiyle oluşturulan, ihracatçı tarafından
düzenlenen ve imzalanan yetkili kişi/kurum/kuruluş veya gümrük idarelerince
herhangi bir onay prosedürüne tabi tutulmayan, toplam kıymeti 6.000 Euro’yu
geçmeyen ve menşeli ürünler ihtiva eden bir sevkiyat için ihracatçısı
tarafından, 6.000 Euro’yu geçen tutarlar için ise onaylanmış ihracatçı ve
onaylanmış ihracatçı yetkisine sahip yetkilendirilmiş yükümlü tarafından
düzenlenebilen menşe ispat belgesini,
g) Form A Menşe Belgesi: Gelişme Yolundaki Ülkeler
ve En Az Gelişmiş Ülkelere yönelik olarak bu ülkelerden yapılan ithalatta
tek taraflı tarife indirimi tanınması esasına dayanan Genelleştirilmiş
Tercihler Sistemi çerçevesinde ülkemizce veya ülkemize yönelik tanınan
tercihli ticaret rejimi çerçevesinde eşyanın tercihli menşeini ispat etmek
üzere Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Kapsamında Tercihli Rejimden
Yararlanacak Eşyanın Menşeinin Tespitine İlişkin Kararın Ek-4’ünde yer alan
belgeye uygun basılmış ve faydalanan ülke yetkili makamlarınca ülkemizin
faydalanan ülke olduğu durumlarda ise TOBB, TİM veya TESK’e bağlı birlik
veya odalarca vize edilen ve gümrük müdürlüklerince ayrıca vize edilmeyen
menşe ispat belgesini,
ğ) INF 4 Bilgi Formu: Tedarikçi beyanının
gerçekliğinin ve tedarikçi beyanında yer alan bilgilerin doğruluğunun
kontrol edilmesi amacıyla menşe ispat belgesinin düzenleneceği gümrük
idaresinin talebi üzerine tedarikçinin yerleşik olduğu ülke gümrük
idaresince düzenlenen, tedarikçi tarafından ihracatçı ülke gümrük idaresine
verilmek üzere ihracatçıya sunulan belgeyi veya gerekli bilgi ve belge
akışının yapılmış olması kaydıyla ihracatın gerçekleştirildiği ülke gümrük
idaresince düzenlenen belgeyi,
h) İran Menşe İspat Belgesi: Türkiye ile İran
arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamında tercihli rejimden
faydalanmak üzere düzenlenen muhteviyatı eşyanın anlaşma kuralları
çerçevesinde menşeli olduğunu gösteren, gerekli kontroller yapıldıktan
sonra gümrük müdürlüklerince vize edilmesini müteakip geçerlilik kazanan ve
bir örneği Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Tercihli
Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin
Tespiti Hakkında Yönetmeliğin ekinde yer alan menşe ispat belgesini,
ı) Malezya Menşe Belgesi: Türkiye ile Malezya
arasında mevcut bulunan Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında tercihli
rejimden faydalanmak üzere düzenlenen, muhteviyatı eşyanın anlaşma
kuralları çerçevesinde menşeli olduğunu gösteren, gerekli kontroller
yapıldıktan sonra gümrük müdürlüklerince vize edilmesini müteakip
geçerlilik kazanan ve bir örneği Türkiye-Malezya Serbest Ticaret Anlaşması
Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğin Ek-3’ünde yer alan menşe ispat belgesini,
i) Menşe beyanı;
1) Türkiye ile Güney Kore arasındaki Serbest
Ticaret Anlaşması kapsamında ticarete konu oluşturan, eşyanın anlaşma
hükümlerinden faydalanmasını sağlayan, muhteviyatı eşyanın anlaşma
kuralları çerçevesinde menşeli olduğunu gösteren, ilgili ürünlerin
teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda tanımlayan, fatura, teslimat
notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde Türkiye-Güney Kore Serbest
Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin
Tespiti Hakkında Yönetmeliğin Ek-3’ünde yer alan örneğe uygun olarak Güney
Kore’de yerleşik ihracatçı tarafından yapılan beyanı,
2) Türkiye ile Singapur arasındaki Serbest Ticaret
Anlaşması kapsamında ticarete konu oluşturan, eşyanın anlaşma hükümlerinden
faydalanmasını sağlayan, muhteviyatı eşyanın anlaşma kuralları çerçevesinde
menşeli olduğunu gösteren, ilgili ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı
yeterli ayrıntıda tanımlayan, fatura, teslimat notu veya herhangi bir
ticari belge üzerinde Türkiye-Singapur Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki
Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin EK
E’sinde yer alan örneğe uygun olarak Singapur’da yerleşik ihracatçı tarafından
yapılan beyanı,
3) Gelişme Yolundaki Ülkeler ve En Az Gelişmiş
Ülkelere yönelik olarak bu ülkelerden yapılan ithalatta tek taraflı tarife
indirimi tanınması esasına dayanan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi
kapsamında ülkemizce tanınan tercihli ticaret rejimi çerçevesinde eşyanın
tercihli menşeini ispat etmek üzere Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Kapsamında
Tercihli Rejimden Yararlanacak Eşya İçin Menşe Beyanı Uygulamasına İlişkin
Kararın Ek-1’inde yer alan örneğe uygun olarak ve anılan Karar kapsamında
bir faydalanan ülke, Avrupa Birliği, İsviçre, Norveç veya Türkiye’deki
kayıtlı ihracatçı tarafından yapılan beyanı,
4) Türkiye ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda
Birleşik Krallığı arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında ticarete
konu oluşturan, eşyanın anlaşma hükümlerinden faydalanmasını sağlayan,
muhteviyatı eşyanın anlaşma kuralları çerçevesinde menşeli olduğunu
gösteren, ilgili ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda
tanımlayan, fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde
mülga Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik
Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Kapsamı Ticarette Eşyanın
Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin EK-3’ünde yer alan örnek
ile Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin Türkiye Cumhuriyeti ile
Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret
Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren 15/3/2021 tarihli ve 2/2021
Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğin EK-4’ünde yer alan örneğe uygun olarak Birleşik Krallık’ta
yerleşik ihracatçı tarafından yapılan beyanı,
j) Menşe ispat belgeleri: Eşyanın tercihli menşeini
gösteren ve ihracatçı tarafından 3 üncü maddede belirtilen mevzuat ile
belirlenen şekle uygun olarak düzenlenen EUR.1 ve EUR-MED Dolaşım
Belgelerini, İran Menşe İspat Belgesini, Malezya Menşe Belgesini, D-8 Menşe
İspat Belgesini, TR-AZ Menşe İspat Belgesini, TPS-OIC Menşe İspat
Belgesini, menşe beyanlarını, fatura beyanlarını, EUR-MED Fatura
Beyanlarını, tedarikçi beyanlarını, Form A Menşe Belgelerini,
k) Menşe şahadetnamesi: Eşyanın tercihsiz menşeini
gösteren, bir örneği Gümrük Yönetmeliğinin Ek-7’sinde yer alan belgeyi,
l) Menşe ve Dolaşım Belgeleri Otomasyon Sistemi
(MEDOS): Dolaşım ve menşe ispat belgelerinin düzenlenmesine yönelik
başvurunun yapılması, belgelerin düzenlenmesi, kontrol edilmesi,
onaylanması ve vize işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak üzere
Bakanlık ya da Bakanlıkça uygun görülen kişi ve kuruluşlarca elektronik
ortamda verilen hizmet ve bu hizmete dair altyapıyı,
m) Onaylanmış ihracatçı: İhracatta yerinde gümrükleme,
basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR Dolaşım Belgesi düzenleme ve vize
etme, eşyanın kıymetine bakılmaksızın fatura beyanı ve EUR-MED Fatura
Beyanı düzenleme izinlerinden bir veya daha fazlasına sahip kişiyi,
n) PAAMK: Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyonunu,
o) Serbest dolaşımdaki eşya: Tümüyle Türkiye veya
Avrupa Birliği’nde elde edilmiş olan ya da tamamı veya bir kısmı üçüncü
ülkeler menşeli olup Türkiye ya da Avrupa Birliği’nde ithal işlemleri
tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil
edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış
eşyayı,
ö) Tedarikçi beyanı;
1) Gümrük Birliği kapsamında serbest dolaşımda
bulunan ve Pan Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemi, Pan Avrupa Akdeniz Menşe
Kümülasyon Sistemi veya Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemine taraf
ülkelerden biri menşeli eşyanın tercihli menşe statüsünü kanıtlayan beyanı,
2) Mülga Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve
Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Kapsamı
Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin
EK-5’inde ve Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin Türkiye Cumhuriyeti
ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest
Ticaret Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren 15/3/2021 tarihli ve
2/2021 Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti
Hakkında Yönetmeliğin EK-5’inde yer alan ve muhteviyatı eşyanın Avrupa
Birliği menşeli olduğunu kanıtlayan beyanı,
3) Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin
Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı
Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren
15/3/2021 tarihli ve 2/2021 Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın
Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin EK-3’ünde yer alan
hükümlere uygun olarak Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey
İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması kapsamı
ticarette, tam kümülasyon uygulaması kapsamında, taraf ülkeler menşeli
muhteviyatı eşyanın imalinde kullanılan menşeli olmayan girdilerin menşe
statüsünü kanıtlayan beyanı,
p) TESK: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları
Konfederasyonunu,
r) TİM: Türkiye İhracatçılar Meclisini,
s) TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,
ş) TPS-OIC Menşe İspat Belgesi: İslam Konferansı
Teşkilatı Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi Menşe Kuralları
Anlaşması kapsamında tercihli rejimden faydalanacak eşyanın tercihli
menşeini ispat etmek üzere düzenlenen ve bir örneği İslam Konferansı
Teşkilatı Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi (TPS-OIC) Menşe
Kuralları Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin
Tespiti Hakkında Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan belgeyi,
t) TR-AZ Menşe İspat Belgesi: Türkiye ile Azerbaycan
arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamında tercihli rejimden
faydalanacak eşyanın tercihli menşeini ispat etmek üzere düzenlenen ve bir
örneği Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Tercihli
Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin
Tespiti Hakkında Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İthalatta Yapılacak İşlem ve Kontroller
İthalatta
ibraz edilen belgelerin gümrük müdürlüğünce kontrolü
MADDE 5- (1) İthalat sırasında ibraz edilen A.TR Dolaşım
Belgelerinin, menşe ispat belgelerinin ve menşe şahadetnamelerinin;
a) Doldurulması zorunlu olan tüm kutularının
doldurulup doldurulmadığı,
b) Şekil ve içerik itibarıyla ilgili olduğu karar
ve yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığı,
c) Mühürlenmesi zorunlu olan belgeler açısından,
kullanılan mühürlerin ilgili ülke tarafından iletilen örneklerine uygun
olup olmadığı,
hususları belgenin ibraz edildiği gümrük müdürlüğü
tarafından kontrol edilir.
(2) Belgeleri elektronik ortamda düzenleyen
ülkelerin isimleri, Bakanlık resmî internet sitesinden duyurulur.
(3) İthal eşyasının cins, nevi, nitelik ve miktar
itibarıyla A.TR Dolaşım Belgeleri, menşe ispat belgeleri ve menşe
şahadetnamelerinde yer alan bilgilerin ilgili gümrük beyannamesinde yer
alan bilgilerle uyumlu olup olmadığı ithalat işleminin yapıldığı gümrük
müdürlüğü tarafından kontrol edilir.
İthalattan
sonra ibraz edilen belgeler
MADDE 6- (1) A.TR Dolaşım Belgeleri ve menşe ispat
belgelerinin ithalat sırasında ibraz edilmeyip sonradan ibraz edilmek
istenilmesi halinde, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 214 üncü maddesi
hükümleri uygulanır.
(2) Sonradan verilen ve/veya ikinci nüsha A.TR
Dolaşım Belgelerinin 8 nolu, EUR.1/EUR-MED Dolaşım Belgelerinin, İran Menşe
İspat Belgelerinin, Malezya Menşe Belgelerinin 7 nolu, D-8 Menşe İspat
Belgelerinin ve TPS-OIC Menşe İspat Belgesinin 6 nolu, TR-AZ Menşe İspat
Belgelerinin 5 nolu "Gözlemler" başlıklı kutusunda ve Form A
Menşe Belgelerinin 4 nolu kutusunda "Sonradan Verilmiştir"
ve/veya “İkinci Nüshadır” ibarelerinin ilgili karar ve yönetmeliklerle
belirlenen şekilde yer alması gerekir. Bu husus, belgenin ibraz edildiği
gümrük müdürlüğü tarafından da kontrol edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İhracat Sırasındaki İşlem ve Kontroller
İhracat
sırasında ibraz edilen belgelerin gümrük müdürlüğünce kontrolü
MADDE 7- (1) İhraç eşyasının cins, nevi, nitelik ve miktar
itibarıyla MEDOS’a kaydedilen A.TR Dolaşım Belgeleri veya menşe ispat
belgelerindeki kayıtlara uygun olup olmadığı ile bu kayıtların ilgili
gümrük beyannamesinde yer alan bilgiler ile uyumlu olup olmadığı hususları
kontrol edilir.
Serbest
dolaşım ve menşe kavramlarının ayrımı
MADDE 8- (1) İhracat sırasında ibraz edilen A.TR Dolaşım
Belgeleri ve menşe ispat belgeleri ile ilgili işlemlerde belge düzeni
itibarıyla serbest dolaşım ve menşe kavramlarının bu maddede belirtildiği
şekilde ayırt edilmesi gerekir.
(2) Serbest dolaşımdaki eşya; tümüyle Türkiye veya
Avrupa Birliği’nde elde edilmiş olan eşya ile Türkiye veya Avrupa
Birliği’nde ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi veya eş
etkili vergi veya resimleri tahsil edilmiş ve bu vergi veya resimleri tam
veya kısmi bir iadeden yararlanmamış olan üçüncü ülkeler menşeli eşya ile
bunların tamamen veya kısmen kullanılmasıyla elde edilen eşyayı ifade eder.
(3) Tamamıyla Türkiye'de elde edilmiş veya
üretilmiş eşya Türkiye menşeli ve serbest dolaşımdaki eşyadır. Bununla
birlikte, Türkiye'de gördüğü işlem ve işçilik nedeniyle Türkiye menşei
kazanmış olan her eşya, serbest dolaşımda olmayabilir.
(4) Bünyesinde serbest dolaşımda olmayan yabancı
girdi bulunan ürünler, ancak tüm bu yabancı girdilerin vergilerinin ödenmiş
olması şartıyla serbest dolaşıma girer ve böylece bu ürünlerin Gümrük
Birliği kapsamında Avrupa Birliği’ne ihracında A.TR Dolaşım Belgesi
düzenlenebilir.
(5) Eşyanın Türkiye'de serbest dolaşıma girmesi
eşyaya Türkiye menşei kazandırmaz. Serbest dolaşıma giren eşyanın Türkiye
menşei kazanıp kazanmadığı, bu eşyanın Türkiye'de gördüğü işlem ve işçilik
sonucunda elde edilen ürünün ilgili karar ve yönetmelikler çerçevesinde
değerlendirilmesi sonucunda belirlenir.
İhracatta
düzenlenen belgelerin gümrük müdürlüğünce vizesi
MADDE 9- (1) A.TR Dolaşım Belgesi kapsamında ihraç edilen
eşyanın ilgili karar hükümlerine göre serbest dolaşım durumunda olup
olmadığı ile bir menşe ispat belgesi kapsamında ihraç edilen eşyanın ilgili
karar ve yönetmelikler çerçevesinde menşeli olup olmadığının belirlenmesi
bakımından ilgili karar ve yönetmelik hükümleri uyarınca işlem yapılır.
(2) Gümrük müdürlüğünce belge üzerinde, ilgili
karar veya yönetmelik hükümlerine uygun olarak vize işlemi yapılır.
(3) İkinci fıkrada belirtilen vize işlemi, MEDOS’ta
gümrük beyannamesi ile ilişkilendirilmiş olan A.TR Dolaşım Belgesinin
ve/veya menşe ispat belgesinin gümrük müdürlüğünce onaylanmasıyla
tamamlanır.
Sonradan
verilen ve/veya ikinci nüsha belgeler
MADDE 10- (1) Sonradan verilen ve/veya ikinci nüsha olarak
düzenlenen A.TR Dolaşım Belgelerinin 8 nolu EUR.1/EUR-MED Dolaşım
Belgelerinin, İran Menşe İspat Belgelerinin, Malezya Menşe Belgelerinin 7
nolu; D-8 Menşe İspat Belgesinin ve TPS-OIC Menşe İspat Belgesinin 6 nolu
TR-AZ Menşe İspat Belgesinin 5 nolu "Gözlemler" başlıklı
kutusunda ve Form A Menşe Belgelerinin 4 nolu kutusunda yer alması gereken
"Sonradan Verilmiştir" ve/veya "İkinci Nüshadır"
ibarelerinin ilgili karar ve yönetmeliklerle belirlenen şekilde olması
gerekir.
(2) MEDOS’ta kayıtlı belgelerin kaybolması,
çalınması ya da hasar görmesi gibi durumlarda, MEDOS üzerinden belgenin
aslı ile ilişkilendirilmek suretiyle ikinci nüsha belge düzenlenmesi için
başvuruda bulunulabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İthalatta İbraz Edilen Belgelerin Sonradan Kontrolü
İnternet
üzerinden yapılan sorgulama işlemleri
MADDE 11- (1) İthalat sırasında ibraz edilen A.TR Dolaşım
Belgelerinin, menşe ispat belgelerinin ve menşe şahadetnamelerinin internet
üzerinden sorgulanmasına ihracatçı ülke yetkili makamları tarafından izin
verildiği durumlarda, ihracatçı ülke yetkili makamlarının internet
üzerinden sunduğu bilgilerin kapsamı ve bu bilgilerin hangi şartlarda
geçerli kabul edileceği her ülke/ülke grubu bazında ayrı ayrı
değerlendirilerek Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü
tarafından ilgili kurum ve kuruluşlar ile Bakanlığın merkez ve taşra
teşkilatına bildirilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen sorgulama imkânı,
uluslararası anlaşmaların A.TR Dolaşım Belgelerinin ve menşe ispat
belgelerinin sonradan kontrolüne ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel
teşkil etmez. İthalat işlemlerinin gerçekleştirildiği gümrük müdürlüğü
tarafından gerek görülen her durumda sonradan kontrol talebinde
bulunulabilir.
İthalat
esnasında sonradan kontrol talebinde bulunulması
MADDE 12-
(1) Gümrük müdürlükleri, ithalat
sırasında kendilerine ibraz edilen A.TR Dolaşım Belgeleri ve menşe ispat
belgelerini; doğruluğundan ve kurallara uygunluğundan şüphelenmeleri
halinde veya sondaj usulüyle, ilgili ülke nezdinde sonradan kontrolünün
yapılmasını teminen, sonradan kontrol gerekçeleri de belirtilmek suretiyle
bağlı bulundukları Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne intikal ettirir.
(2) Gümrük müdürlükleri, ithalat sırasında
kendilerine ibraz edilen menşe şahadetnamelerini, doğruluğundan ve
kurallara uygunluğundan şüphelenmeleri halinde veya sondaj usulüyle, TOBB,
TİM veya TESK’e bağlı ilgili birlik veya odalar tarafından ilgili ülke
nezdinde sonradan kontrolünün yapılmasını teminen, sonradan kontrol
gerekçeleri de belirtilmek suretiyle bağlı bulundukları Gümrük ve Dış
Ticaret Bölge Müdürlüğüne intikal ettirir. Söz konusu belgelerin
doğruluğuna ve gerçekliğine dair ilgili ülke yetkili idaresinden alınan
yanıt ilgili birlik veya odalar tarafından ilgili bölge müdürlüğüne, ilgili
bölge müdürlüğünce de talepte bulunan gümrük müdürlüğüne bildirilir.
(3) İkinci fıkrada belirtilen işlemler, TOBB, TİM
veya TESK tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde
gerçekleştirilir.
(4) Yükümlülerce yazılı olarak talepte bulunulması
halinde, sonradan kontrol talebiyle bölge müdürlüğüne gönderilen;
a) A.TR Dolaşım Belgeleri ve menşe ispat belgeleri
kapsamı eşya için, 31/12/2020 tarihli ve 3350 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararı ile 31/12/2020 tarihli ve 3351
sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta İlave Gümrük
Vergisi Uygulanmasına İlişkin Karara ekli listelerde tercihli rejim için
geçerli olan tavizli vergi oranı/ek mali yükümlülük ile "Diğer
Ülkeler" sütunundaki vergi oranı/ek mali yükümlülük arasındaki farka
tekabül eden gümrük vergileri tutarı,
b) Menşe ispat belgeleri kapsamı eşyanın aynı
zamanda ticaret politikası önlemlerine ve/veya ek mali yükümlülük gibi
diğer mali yükümlülüklere tabi olduğu hallerde, söz konusu önlemi ve/veya
diğer mali yükümlülüğü ihdas eden mevzuatta öngörülen en yüksek had
üzerinden hesap edilecek vergi tutarı ve/veya ek mali yükümlülük,
c) Menşe şahadetnamesi kapsamı eşyanın ticaret
politikası önlemlerine ve/veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali
yükümlülüklere tabi olduğu hallerde, söz konusu önlemi ve/veya diğer mali
yükümlülüğü ihdas eden mevzuatta öngörülen en yüksek had üzerinden hesap
edilecek vergi tutarı ve/veya ek mali yükümlülük,
gümrük mevzuatında öngörülen usuller dâhilinde
teminata bağlanmak suretiyle eşya araştırma sonucu beklenmeden teslim
edilir.
İthalat
gerçekleştikten sonra sonradan kontrol talebinde bulunulması
MADDE 13- (1) İthalat gerçekleştikten sonra yapılan kontrol
ve denetimlerde doğruluğundan şüphe duyulması veya sondaj usulüne
başvurulması halinde, A.TR Dolaşım Belgeleri ve menşe ispat belgeleri
sonradan kontrolünün yapılmasını teminen sonradan kontrol gerekçeleri de
belirtilmek suretiyle Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri tarafından
ihracatçı ülke gümrük idaresine gönderilir ve alınacak cevaba göre işlem
yapılır.
(2) İthalat gerçekleştikten sonra, Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığı başta olmak üzere, Bakanlık merkez ve taşra birimleri tarafından
yapılan kontrol ve denetimlerde doğruluğundan şüphe duyulan belgeler ise,
kontrol talebinde bulunan müfettiş/birim amiri tarafından ihracatçı ülke
nezdinde sonradan kontrolünün yapılmasını teminen gümrük müdürlüğünün bağlı
bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne intikal ettirilir ve
ihracatçı ülke gümrük idaresinden alınacak cevaba göre işlem yapılır.
(3) İthalat gerçekleştikten sonra yapılan sonradan
kontrol talepleri, gümrük mevzuatındaki zamanaşımı hükümleri de dikkate
alınarak gerçekleştirilir.
(4) İthalat gerçekleştikten sonra yapılan kontrol
ve denetimlerde doğruluğundan şüphe duyulması veya sondaj usulüne
başvurulması halinde, menşe şahadetnameleri sonradan kontrolünün
yapılmasını teminen, sonradan kontrol gerekçeleri de belirtilmek suretiyle
gümrük müdürlüğünün bağlı olduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce
TOBB, TİM veya TESK’e bağlı ilgili birlik veya odalara iletilir. Söz konusu
belgelerin doğruluğuna ve gerçekliğine dair ilgili ülke yetkili idaresinden
alınan yanıt ilgili birlik veya odalar tarafından ilgili bölge müdürlüğüne,
ilgili bölge müdürlüğünce de talepte bulunan gümrük müdürlüğüne bildirilir.
(5) Dördüncü fıkrada belirtilen işlemler, TOBB, TİM
veya TESK tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde
gerçekleştirilir.
(6) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı başta olmak
üzere, Bakanlık merkez ve taşra birimleri tarafından yapılan kontrol ve
denetimlerde doğruluğundan şüphe duyulan menşe şahadetnamelerine ilişkin
olarak ikinci fıkrada öngörüldüğü şekilde işlem gerçekleştirilir.
(7) İhracatçı ülke tarafından sonradan verilen,
ikinci nüsha olarak düzenlenen veya basitleştirilmiş usulde düzenlenmiş
olan A.TR Dolaşım Belgelerinin 8 nolu, EUR.1/EUR-MED Dolaşım Belgelerinin,
İran Menşe İspat Belgelerinin, Malezya Menşe Belgelerinin 7 nolu, D-8 Menşe
İspat Belgelerinin ve TPS-OIC Menşe İspat Belgelerinin 6 nolu, TR-AZ Menşe
İspat Belgelerinin 5 nolu "Gözlemler" başlıklı kutusunda ve Form
A Menşe Belgelerinin 4 nolu kutusunda yer alması gereken "Sonradan
Verilmiştir", "İkinci Nüshadır", "Basitleştirilmiş
İşlem" ve benzeri ibarelerin yer almaması veya ilgili karar veya
yönetmelikle belirlenen ifadeler ile uyuşmaması veya bu ifadelerin
yanlışlıkla birbiri yerine kullanılmış olması hallerinde belgeler teknik
nedenlerle reddedilmez. Bu şekilde düzenlenmiş belgelerin sonradan kontrolü
talep edilir ve ihracatçı ülkeden alınacak sonradan kontrol sonucuna göre
işlem yapılır.
Sonradan
kontrolün sonuçlandırılması
MADDE 14- (1) İhracatçı ülke yetkili makamları nezdinde
yürütülen sonradan kontrolün sonucu, Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğünce ilgili gümrük müdürlüğüne bildirilir. Yapılan sonradan kontrol
sonucunda A.TR Dolaşım Belgesinin, menşe ispat belgesinin veya menşe
şahadetnamesinin;
a) Doğru ve kurallara uygun olduğunun bildirilmesi
halinde alınmış teminatın gümrük müdürlüğünce iadesi,
b) Sahte ve/veya tahrifatlı olduğunun ortaya
çıkması durumunda, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele
Kanunu ile 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümleri
saklı kalmak kaydıyla, vergi farkının yanı sıra 4458 sayılı Kanunun 234
üncü maddesi uyarınca cezanın tatbik edilmesi,
c) Serbest dolaşımda/menşeli olmayan bir eşya için
ihracatçı ve/veya ihracatçı ülke yetkili makamları tarafından sehven
düzenlendiğinin ve/veya onaylandığının bildirilmesi halinde, alınan
teminatın gümrük mevzuatında öngörülen usuller dâhilinde Hazineye irat
kaydedilmesi, teminat alınmamış ise 4458 sayılı Kanundaki zamanaşımı hükümleri
dikkate alınarak fark vergilerin tahakkuk ettirilmesi, anılan durumda ceza
tatbik edilmemesi, ancak söz konusu aykırılığın ithalatçı tarafından
bilindiğinin tespit edilmesi halinde ise, 5607 sayılı Kanun ile 5237 sayılı
Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, vergi farkının yanı sıra 4458 sayılı
Kanunun 234 üncü maddesi uyarınca cezanın tatbik edilmesi,
ç) (c) bendinde belirtilen durumda, ihracatçı ülke
yetkili makamlarınca sehven onaylandığı bildirilen belgenin A.TR Dolaşım
Belgesi olduğunun ve bunun ithalatçının bilgisi dışında gerçekleştiğinin
kabul edildiği durumlar için, eşyanın ticaret politikası önlemi ve/veya ek
mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi olduğu hallerde, uygun
bir menşe şahadetnamesinin sonradan kontrol sonucunun tebliğ tarihinden
itibaren altı aylık süre içinde ibraz edilmesi durumunda;
1) Ticaret politikası önlemleri ve/veya ek mali
yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere ilişkin olarak alınan teminatın
iadesi;
2) Teminat alınmamış ancak fark vergilerle ilgili
tahakkuk çıkarılmış olan beyannameler için; tahsilatı yapılmış olan
vergilerle ilgili olarak, ticaret politikası önlemi ve/veya ek mali
yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere ilişkin kısmın geri verilmesi;
3) Teminat alınmamış ve tahakkuk çıkarılmış olmakla
birlikte tahsil edilmemiş olan vergilerle ilgili olarak ise, sadece eşyaya
tekabül eden gümrük vergilerinin tahsil edilmesi; ticaret politikası önlemi
veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere ilişkin tahakkuk
ettirilen vergilerin kaldırılması,
şeklinde işlem yapılır.
(2) Ek süreler de dahil olmak üzere Ek-1’de yer
alan sonradan kontrol sürelerinin bitiminde cevap alınamayan A.TR Dolaşım
Belgesi, menşe ispat belgesi veya menşe şahadetnamesine yönelik sonradan
kontrol taleplerinde, alınan teminat, gümrük mevzuatında öngörülen usuller
dâhilinde Hazineye irat kaydedilir, teminat alınmamış ise 4458 sayılı
Kanundaki zamanaşımı hükümleri dikkate alınarak fark vergiler tahakkuk
ettirilir, ceza tatbik edilmez.
(3) Birinci ve ikinci fıkraların uygulandığı
hallerde, yükümlü veya yetkili temsilcilerince gümrük mevzuatına uygun
şekilde itiraz edilmesi durumunda, itirazda bulunulan kararlarla sınırlı
olmak üzere, yapılan itiraz sonuçlanıncaya kadar ilgili ülke makamlarından
olumlu cevap alınması durumunda kararlar, gümrük idaresince tespit edilen
başkaca bir husus bulunmaması halinde, gelen cevaplara göre
sonuçlandırılır.
(4) Sonradan kontrol talebinde bulunulup sürecin
halen devam ettiği hallerde, Ek-1’de yer alan sonradan kontrol süreleri
dâhilinde olmakla birlikte, eşyaya dair vergilerin tahsiliyle ilgili
zamanaşımı sürelerinin dolması durumunda, cevap alınamayan A.TR Dolaşım
Belgesi, menşe ispat belgesi veya menşe şahadetnamesine yönelik sonradan
kontrol taleplerine ilişkin olarak alınan teminat, gümrük mevzuatında
öngörülen usuller dâhilinde Hazineye irat kaydedilir.
(5) Birinci fıkranın (b) bendi ve şüphe duyulduğu
hallerde (c) bendi kapsamında, ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğünce, konunun değerlendirilmesini ve gerekli olduğu hallerde 5607
sayılı Kanun ile 5237 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda soruşturma
açılmasını bir denetim elemanı marifetiyle sağlamak üzere Uluslararası
Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğüne bildirimde bulunulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İhracatta Düzenlenmiş Olan Belgelerin Sonradan
Kontrolü
Talep
üzerine yapılan sonradan kontrol işlemleri
MADDE 15- (1) İlgili mevzuat kapsamında yazılı olarak
Bakanlığa iletilen ve ihracatta düzenlenen;
a) A.TR Dolaşım Belgelerinin ve menşe ispat belgelerinin
sonradan kontrol talepleri, belgeyi onaylayan gümrük müdürlüğünün bağlı
bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce sonradan kontrol
işlemlerini yerine getirmek üzere ilgili gümrük müdürlüğüne gönderilir.
b) Menşe şahadetnameleri ile Form A Menşe
Belgelerinin sonradan kontrol talepleri, ihracatın gerçekleştirildiği
gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğünce sonradan kontrol işlemlerini yerine getirmek üzere ilgili
gümrük müdürlüğüne gönderilir.
c) Yurtdışı gümrük idareleri tarafından doğrudan
ilgili bölge müdürlüğüne iletilmeyen menşe beyanlarının, fatura
beyanlarının, EUR-MED fatura beyanlarının ve tedarikçi beyanlarının
sonradan kontrol talepleri ise Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği
Genel Müdürlüğü tarafından sonradan kontrol işlemlerini yerine getirmek
üzere ilgili gümrük müdürlüğüne iletilmek amacıyla, gümrük müdürlüğünün
bağlı olduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne gönderilir.
(2) Sonradan kontrolü talep edilen A.TR Dolaşım
Belgeleri, menşe ispat belgeleri ve menşe şahadetnameleri muhteviyatı
eşyayı ihraç eden yükümlünün, ticari faaliyetlerini durdurmuş ya da
firmanın kapanmış olması durumunun;
a) Tacirler için ticaret sicil müdürlükleri
nezdinde, esnaflar için esnaf ve sanatkâr sicili müdürlükleri nezdinde
yapılacak girişim,
b) Merkezi Sicil Kayıt Sistemi, Esnaf ve Sanatkâr
Bilgi Sistemi ya da benzer şekilde diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca
sağlanan elektronik veri sistemlerinden sorgulanması,
sonucunda teyit edilmesi halinde; sırasıyla gümrük
müdürlüğünün kayıtları, söz konusu belgenin satışını yapan TOBB, TİM veya
TESK’e bağlı oda veya birliklerin, sonradan kontrol talebinin mahiyetine
göre eşyanın serbest dolaşımda olduğuna veya menşe statüsüne dair kayıt ve
ispat niteliğini haiz belgeleri esas alınır.
(3) İkinci fıkrada yer alan kayıt ve belgelerin
sonradan kontrol işlemini sonuçlandırmak için yeterli addedilmediği
durumlarda; iflas eden, ticarete ara veren ya da tasfiye edilen şirketlerin
veya ticareti bırakan gerçek kişi tacirlerin veyahut esnafların, 13/1/2011
tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca defterlerini ve
belgelerini muhafaza etme yükümlülüğünde olanların, 4458 sayılı Kanunun 11
inci maddesi uyarınca gerçekleştirdikleri gümrük işlemlerine dair ibraz ve
yardım yükümlülükleri devam etmekte olduğundan ihracata konu eşyanın
serbest dolaşımda olduğu veya menşeini tevsik edecek bilgi ve belgelerin,
gümrük müdürlüğünün tayin edeceği makul bir süre içerisinde ilgilisi tarafından
ibraz edilmesi zorunludur.
(4) Üçüncü fıkrada yer alan bilgi ve belge
talepleri yapılırken 4458 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde yer alan
süreler gümrük müdürlüğü tarafından re’sen dikkate alınır.
Sonradan
kontrolün sonuçlandırılması
MADDE 16-
(1) Gümrük müdürlüğü, sonradan
kontrolü yapılacak olan belgenin üzerinde yer alan kaşenin kendisine ait
olup olmadığını kontrol eder ve söz konusu belgeyi, ilgili eşyanın
ihracatına ilişkin gümrük beyannamesiyle ilişkilendirir. Bu kapsamda;
a) Belge üzerinde yer alan kaşenin gümrük
müdürlüğüne ait olmadığının ve anılan belgeye ilişkin bir ihracat kaydı
bulunduğunun anlaşılması halinde; durum ilgili gümrük müdürlüğünce, bağlı
olduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne bildirilir. Bölge müdürlüğü
tarafından sonradan kontrol sonucu, talepte bulunan ülkeye bildirilir ve
konunun bir denetim elemanı marifetiyle değerlendirilmesini sağlamak üzere
Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğüne bildirimde
bulunulur.
b) Belge üzerinde yer alan kaşenin gümrük
müdürlüğüne ait olmadığının ve anılan belgeye ilişkin bir ihracat kaydı
bulunmadığının anlaşılması halinde ise evrakta sahtecilik şüphesi ile
ilgili gümrük müdürlüğünce suç duyurusunda bulunulur.
(2) Sonradan kontrol talebine konu olan belgenin
üzerindeki kaşenin ilgili gümrük müdürlüğüne ait olduğunun ve anılan
belgeye ilişkin bir ihracat kaydı bulunduğunun anlaşılması durumunda,
gümrük müdürlüklerince,
a) A.TR Dolaşım Belgelerinin sonradan kontrol
işlemlerinde eşyanın serbest dolaşım statüsüne,
b) Menşe ispat belgelerinin sonradan kontrol
işlemlerinde, eşyanın menşeine,
ilişkin tevsik edici bilgi ve belgeler, belgeyi
onaylayan kişi/kurum/kuruluş ve firma nezdinde girişimde bulunmak suretiyle
temin edilir. Belgeyi düzenleyen kişi/kurum/kuruluş tarafından ilgili bilgi
ve belgelerin gümrük müdürlüğüne iletilmesinde, sonradan kontrol sonucunun
Ek-1’de yer alan süre içinde talepte bulunan ülkeye bildirilmesi gerektiği
göz önünde bulundurulur.
(3) Eşyanın ilgili kararlar ve yönetmeliklerde
belirtilen serbest dolaşım veya menşe koşullarını sağlayıp sağlamadığı
ilgili gümrük müdürlüğünce tespit edilir. Yapılan tespit sonucu, varsa
ithalatçı ülke gümrük idaresince özellikle sorulan hususlar ve ilgili
gümrük müdürlüğünün sonradan kontrol sonuçlarına ilişkin görüşüyle
birlikte, ithalatçı ülke gümrük idaresine bildirilmek üzere, ilgili gümrük
müdürlüğü tarafından bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğüne iletilir.
(4) Sonradan kontrolü talep edilen A.TR Dolaşım
Belgeleri ve menşe ispat belgelerinin üzerinde eksiklikler bulunması
halinde, eksiklikler ilgili kararlar ve yönetmelikler çerçevesinde duruma
göre firma ve/veya gümrük idaresi tarafından tamamlanır.
(5) Gümrük müdürlüğü tarafından A.TR Dolaşım
Belgelerinin ve menşe ispat belgelerinin ''Kontrolün Sonucu'' sütunlarının
ilgili kutusu işaretlenerek yer ve tarih bilgisi girilir. İdarenin okunaklı
mührü ile ilgili memurun imza ve kaşesi tatbik edilerek onaylanan belge,
gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne
gönderilir.
(6) Sonradan kontrolü talep edilen ihracatta
düzenlenen menşe şahadetnameleri ve Form A Menşe Belgeleri ilgili gümrük
müdürlüğünce belgeyi düzenleyen kuruluşa gönderilir. Belgeyi düzenleyen
kuruluş tarafından ikinci fıkranın (b) bendi ve üçüncü fıkra hükümlerine
uygun bir şekilde gerçekleştirilen kontrollerin ardından ilgili gümrük
müdürlüğüne sonradan kontrol sonucu, bir yazıyla bildirilir.
(7) Üçüncü fıkrada belirtilen şekilde gümrük
müdürlüğünden alınan tespit sonucu, ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce
değerlendirilir. Bu değerlendirmede öncelikle, sonradan kontrol talebinde
bulunan gümrük idaresince özellikle sorulan hususlara cevap verilip
verilmediği dikkate alınır.
(8) Sonradan kontrolün sonucu, talepte bulunan yurt
dışı gümrük idaresine ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce
iletilir.
(9) İhracatçılar, sonradan kontrol işlemlerine dair
gümrük müdürlüğünce talep edilen bilgi ve belgeleri belirlenen süreler
içerisinde gümrük müdürlüklerine ibraz etmek ve yardımcı olmakla mükelleftir.
INF4
Bilgi Formlarının düzenlenmesi
MADDE 17- (1) Tedarikçi beyanlarının sonradan kontrolünün
talebi halinde, ilgili gümrük müdürlüğü tedarikçi beyanı kapsamı eşyanın
menşe statüsünü, 16 ncı maddenin üçüncü fıkrası esas alınmak suretiyle
tespit eder ve tespit sonucuna göre bir INF4 Bilgi Formu düzenler.
(2) Birinci fıkra uyarınca gümrük müdürlüğünce
düzenlenen INF4 Bilgi Formu, talepte bulunan yurt dışı gümrük idaresine
iletilmek üzere, gümrük müdürlüğü tarafından bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış
Ticaret Bölge Müdürlüğüne gönderilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Serbest
bölge veya antrepoya konulan eşya
MADDE 18- (1) A.TR Dolaşım Belgesi veya menşe ispat
belgeleri eşliğinde serbest bölge veya antrepoya konulan eşyaya ilişkin
belgenin ilgili mevzuatında öngörülen ibraz süresi içinde ilgili gümrük
müdürlüğüne ibraz edilmiş olması şartıyla eşyanın serbest bölge veya
antrepoda kaldığı süre boyunca belgenin geçerlilik süresinin durdurulması
ve kalan sürenin eşyanın serbest bölge veya antrepodan çıkış tarihinden
itibaren başlatılması yönünde uygulama yapılır.
Dahilde
işleme rejiminde kullanım harici kalan eşyanın serbest dolaşıma girişi
MADDE 19- (1) Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında
ithalatı gerçekleştirilen eşyadan kullanım harici kalanların ilgili mevzuatı
dâhilinde serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulması halinde, 4458
sayılı Kanunun 114 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
(2) Eşyanın serbest dolaşıma girişine ilişkin tüm
koşulları sağlaması halinde, serbest dolaşıma giriş beyannamesine eşyanın dahilde
işleme rejimi kapsamında ithalatı esnasında gümrük müdürlüğüne ibraz edilen
A.TR Dolaşım Belgelerinin veya menşe ispat belgelerinin onaylı fotokopileri
eklenir.
İthal
edilmiş ve kullanılmış eşyanın Avrupa Birliği’ne ihracı
MADDE 20-
(1) 4458 sayılı Kanun ve dış
ticaret mevzuatına uygun olarak ithal edildikten ve kullanıldıktan sonra
ihraç edilmek istenilen eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesinin söz
konusu olduğu ancak bu eşyanın ithaline ilişkin tevsik edici belgelerin,
4458 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde yer alan 5 yıllık belge saklama süresinin
geçmesi nedeniyle artık mevcut olmadığı hallerde, ihracatı ve yatırımları
teşvik mevzuatı hükümleri ve ithalat rejiminin mahrecine iade hükümleri
saklı kalmak kaydıyla eşyanın serbest dolaşımda olduğunu belirleyen ticari
belge ve kayıtları ile eşyanın muhasebe kayıtlarının bulunduğu envanter
defteri kayıtları esas alınarak Bakanlıkça yetki verilmiş
kişi/kurum/kuruluşlar tarafından A.TR Dolaşım Belgesinin onaylanması ve
gümrük müdürlüklerince vize edilmesi yönündeki talepler karşılanır.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 21- (1) 14/11/2015 tarihli ve 29532 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası Anlaşmalar) (Seri
No: 8) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 22-
(1) Bu Tebliğin;
a) 12 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları ile
13 üncü maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları yayımı tarihinden altı ay
sonra,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23-
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür.
Eki için tıklayınız
|