|
OLAĞANÜSTÜ HAL KAPSAMINDA YERLEŞME VE YAPILAŞMAYA
İLİŞKİN
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİNİN KABUL
EDİLMESİNE DAİR
KANUN
|
Kanun
No. 7452
|
Kabul
Tarihi: 5/4/2023
|
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, 8/2/2023
tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla ilan edilen olağanüstü hal
kapsamında yer alan illerde yerleşme ve yapılaşma hususunda bazı
tedbirlerin alınmasıdır.
Yerleşme
ve yapılaşma hususunda alınan tedbirler
MADDE 2- (1) 6/2/2023 tarihinde
vuku bulan depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul
edilen yerlerde, afetten etkilenenlerin geçici veya kesin iskân alanları;
fay hattına mesafesi, zeminin elverişliliği, yerleşim merkezine yakınlığı
gibi kriterler gözetilerek, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının yeni
yerleşim yerlerinin tespitine ilişkin görev ve yetkileri saklı kalmak
kaydıyla, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca resen
belirlenerek ilgili kurumlara bildirilir. Bu belirleme yapılırken
gereklilik bulunması halinde, 25/2/1998 tarihli ve
4342 sayılı Mera Kanunu ile 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman
Kanununun ek 16 ncı maddesinde belirtilen alanlar
da kullanılabilir.
(2) Birinci fıkraya göre belirlenen alanlarda vasıf
değişikliği gereken yerlerin resen vasıf değişikliği yapılır ve bu yerler
Hazine adına tescil olunur. Bu işlemler ilgili kurumlara bildirilir. Vasıf
değişikliği gereken yerlerde, 6831 sayılı Kanunun ek 16 ncı
maddesinde belirtilen alanların bulunması halinde bu alanın iki katından az
olmamak üzere Hazine taşınmazı, orman tesis edilmek üzere Orman Genel
Müdürlüğüne tahsis edilir.
(3) Genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul
edilen yerlerde, dava süreci devam edenler ile kesinleşen ancak henüz
tapuya tescil edilmemiş olanlar hariç olmak üzere, tespit dışı bırakılan
yerlerin 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro
Kanununun 22 nci maddesi kapsamında Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının talebine istinaden ilgili
kurumların görüşleri alınmaksızın bu Kanunun amacı doğrultusunda Hazine
adına idari yoldan tescili yapılır.
(4) Köy yerleşme alanları dâhil belirlenen kesin
iskân alanlarında ve mevcut kentsel alanlarda, Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığınca onaylanacak plan ve imar uygulamaları
beklenmeksizin, jeolojik etüt raporu ve zemin etüt raporu doğrultusunda
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylanacak vaziyet
planına ve düzenlenecek yapı ruhsatına göre uygulama yapılır. Bu alanlarda
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylanan plan ve
parselasyon planlarında, 3/5/1985 tarihli ve 3194
sayılı İmar Kanununun plan ve parselasyon ile ilgili işlemlerindeki askı,
ilan, itirazlara ilişkin hükümleri uygulanmaz. Bu alanlarda taşınmaz
mülkiyeti veya imar hakları kısmen veya tamamen başka bir alana
aktarılabilir. Bu haklar takas ve trampa işlemlerine konu edilebilir. Plan,
parselasyon, yapı ruhsatı, taşınmaz mülkiyeti veya imar haklarının
aktarılması, takas ve trampa işlemleri ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen
kâğıtlar damga vergisi, resim, harç ve harcamalara katılma paylarından
müstesnadır. Bu işlemler nedeniyle ücret, döner sermaye ücreti ve herhangi
bir ad altında bedel alınmaz.
(5) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığınca belirlenen geçici veya kesin iskân alanlarında, 4342 sayılı
Kanun gereğince verilen izinler, 6831 sayılı Kanun gereğince verilen
izinler, Orman Genel Müdürlüğü tarafından 8/9/1983
tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu gereğince kiraya verilen mesire
yerleri, orman parkları ve taşınmazlara ilişkin kiralama sözleşmeleri ile
4342 sayılı Kanun kapsamında tahsis amacı değişikliği gerçekleştirilen
ancak tapuda henüz Hazine adına tescil edilmeyen alanların tahsis amacı
değişiklikleri, 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 8
inci maddesi kapsamında verilen tahsis alanları ilgisine göre resen iptal
edilmiş veya feshedilmiş sayılır.
(6) 4/6/1985 tarihli ve
3213 sayılı Maden Kanununun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında
düzenlenen ara ve uç ürün üretme şartlı ihalelere ilişkin ruhsatlar hariç
olmak üzere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen
geçici veya kesin iskân alanlarına denk gelen maden ruhsat sahalarının
girişimli kısmı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının kararı
ile karar tarihinden itibaren maden ruhsat sahasından resen taksir edilmiş
sayılır. Geçici veya kesin iskân alanının ruhsatın tamamını kapsaması
halinde ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının kararı ile
karar tarihinden itibaren maden ruhsatı resen iptal edilmiş sayılır.
(7) Birinci fıkrada belirtilen alanlarda, kamu
kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlardan uygulamaya dâhil edilecek olanlar
ile özel mülkiyete tabi diğer bütün taşınmazlar için Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ilgisine göre devir veya acele
kamulaştırma kararı alınabilir. Kamulaştırma işlemleri Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığı veya Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından
yürütülür. Kamulaştırılan taşınmazlar Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığının veya Toplu Konut İdaresi Başkanlığının talebine
istinaden Hazine adına tescil olunur. Tescil ve terkin işlemi sırasında mal
sahiplerinin bu taşınmaz mal nedeniyle vergi ilişkisi aranmaz. Ancak, tapu
dairesi durumu ilgili vergi dairesine bildirir. Tescilden sonra bu
alanlarda inşai faaliyetlere başlanabilir. Hazine
adına tescil edilen taşınmazlar için kıymet takdiri, tescil tarihinden
itibaren en geç bir ay içinde 6/12/2012 tarihli ve
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca yetkilendirilmiş lisanslı
gayrimenkul değerleme kuruluşları tarafından yapılır. Belirlenen değer,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı tarafından asliye hukuk mahkemesine sunulur ve bu bedel,
tescilinden önceki tapuda kayıtlı taşınmaz maliklerine ödenmek üzere
mahkemece belirlenen bankaya yatırılır. Yatırılan bedel, üçer aylık vadeli
hesaba dönüştürülerek nemalandırılır ve hak sahibine varsa nemalarıyla
birlikte ödenir. Bedelin yatırıldığına ilişkin karar mahkemece taşınmaz
maliklerine tebliğ edilir. Taşınmazın tescilinden önceki
tapu kaydında yer alan tedbir, kamulaştırma, ipotek, ihtiyati haciz, haciz
ve intifa hakkı gibi haklar ile yasaklayıcı ve kısıtlayıcı tüm şerhler
taşınmazın bedeli üzerinde devam eder; tapu kaydındaki haklar ve şerhler
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının veya Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının talebi üzerine tapu müdürlüğünce resen terkin edilir
ve durum hak sahibine tebliğ edilir. Bedelin yatırılmasından sonra,
bu bedel üzerinden yapılacak uzlaşma görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması
halinde 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı
Kamulaştırma Kanununun bedel tespiti ve tescili davalarına yönelik
hükümlerinden bedel belirlenmesine ve ödenmesine ilişkin hükümleri
uygulanır. Bu fıkra kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına ait
taşınmazlardan devir alınacak olanlar resen Hazine adına tescil edilir.
Taşınmazın bedeli, tescil işleminden itibaren altmış gün içinde 2942 sayılı
Kanunun 30 uncu maddesi hükümlerine göre belirlenir. Bu fıkrada hüküm
bulunmayan hallerde 2942 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
(8) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı; altyapı, üstyapı dâhil her türlü inşaat yapmaya veya yaptırmaya,
arsa paylarını belirlemeye, cins değişikliği yapmaya, kat irtifakı, kat
mülkiyeti kurmaya yetkilidir. Bu uygulamalar Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığının bağlı, ilgili ve ilişkili kurum, kuruluş ve
bunların iştirakleriyle ve 4/1/2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi idareler ile işbirliği içinde
yapılabilir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı, bu kapsamda belirtilen iş ve işlemlere ilişkin olarak bağlı,
ilgili ve ilişkili kurum, kuruluş ve bunların iştirakleri ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığına yetki devrine ve bu iş ve işlemlerden hangilerinin
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve diğer kurum, kuruluş ve bunların
iştirakleri tarafından yapılacağını belirlemeye yetkilidir.
(9) Afet ve Acil Durum Yönetimi
Başkanlığı tarafından; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına ve
Bakanlığın bağlı, ilgili ve ilişkili kurum, kuruluşları ve bunların
iştiraklerine, bu madde kapsamında akdedilecek protokoller çerçevesinde
konut, işyeri ve altyapı tesisleri ile bunlar için gerekli her tür ve
ölçekte harita, etüt, proje, imar planı, parselasyon gibi mühendislik
hizmetleri yaptırılabilir ya da hak sahibi olanlara verilmek üzere yapılan
konut veya işyerleri bu idarelerden satın alınabilir. Bu kapsamda Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
tarafından, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına ve
Bakanlığın bağlı, ilgili ve ilişkili kurum, kuruluşları ve bunların iştiraklerine
kaynak aktarımı yapılabilir.
(10) Bu kapsamda yapılacak iş ve işlemler hakkında
4734 sayılı Kanunun yaklaşık maliyet tespitine ilişkin usulleri ile avan proje yapılmak kaydıyla 62 nci
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi hükümleri uygulanmaz. Yapım işleri
ve altyapı ile ilgili her türlü işlemden katılma payı ve teknik altyapı
bedeli alınmaz.
(11) Yerli veya yabancı kişiler, kurumlar ve
kuruluşlar, deprem bölgesindeki konut ve işyeri ihtiyacını karşılamak ve
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına hibe edilmek üzere
Bakanlıkça gösterilecek yerlerde ve Bakanlıkça belirlenecek tip projelere
uygun konut ve işyeri yapabilir veya yaptırabilir. Bu kapsamda Bakanlığa
hibe edilen konut ve işyerleri hak sahiplerine verilmek üzere Afet ve Acil
Durum Yönetimi Başkanlığına devredilir.
(12) Bu alanlarda doğalgaz, elektrik, su, atık su
ve arıtma tesisleri ile atık işleme tesisleri, iletişim ve diğer her türlü
altyapı yatırımları, üstyapı imalatları tamamlanıncaya kadar ilgili kurum,
kuruluş ve dağıtım şirketlerince öncelikle tamamlanır.
(13) Afet alanlarından çıkan yıkıntı atıklarının
dökümü, çevrenin korunmasına ilişkin önlemler alınmak kaydıyla ilgili
valilikçe belirlenen alanlara yapılır. Yıkıntı atıkları, geri dönüşüme tabi
tutulmak sureti ile ilgili standartları ve gerekli şartları sağlayarak
altyapı ve üstyapı yatırımlarında kullanılabilir. Bu döküm sahaları ve bu
sahalarda yapılacak iş ve işlemler ilgili mevzuatın belgelendirmeye ilişkin
hükümlerinden müstesnadır.
(14) Bu madde kapsamında
belirtilen iş ve işlemlerde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan kaynağın
temini amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı,
Bakanlığın bağlı, ilgili ve ilişkili kurum, kuruluş ve bunların iştirakleri
ile döner sermaye işletmeleri arasında Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanı onayıyla ve ilgili idare bütçesine gider kaydedilmek
suretiyle kaynak aktarımı yapılabilir.
Personel
görevlendirilmesi
MADDE 3- (1) 16/5/2012 tarihli ve
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun
8 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığında istihdam edilen personel, bu Kanunda belirtilen ve
Bakanlık, bağlı ve ilgili kuruluşları ile bunların iştiraklerince yürütülen
iş ve işlemlerde Bakanlıkça görevlendirilebilir.
Yürürlük
MADDE 4- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 5- (1) Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
9/4/2023
|