Nükleer Düzenleme Kurumundan:
NÜKLEER
TESİSLERE İLİŞKİN YETKİLENDİRMELER YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç
Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; nükleer tesislere
ilişkin faaliyetlerin radyasyondan korunma, güvenlik ve emniyet ilkeleri
çerçevesinde yürütüldüğünün tespit ve teyit edilmesi için faaliyetlerin
yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, nükleer tesisleri kapsar.
(2) Bulundurduğu nükleer maddenin güvenlik
açısından önemli bir ekipman kullanılmasını gerektirmediği Kurum tarafından
değerlendirilen üniversite veya araştırma merkezi laboratuvarları gibi
yerler bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 5/3/2022 tarihli ve 7381 sayılı
Nükleer Düzenleme Kanununun 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrası ve 6 ncı
maddesinin birinci fıkrası ile 95 sayılı Nükleer Düzenleme Kurumunun
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine ve 5 inci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Ağır kazalar: Olası radyolojik sonuçlarının
ancak kaza yönetimi ile hafifletilmesi mümkün olabilen kazaları,
b) Araştırma reaktörü: Test, deney, eğitim,
ışınlama, araştırma ve geliştirme gibi amaçlara yönelik olarak kullanılmak
üzere tasarlanan ve reaktör içeren tesisi,
c) Bağımsız Gözetim Şirketi (BGŞ): Nükleer
tesislere ilişkin faaliyetlerin ve faaliyetler kapsamındaki işlerin
Kuruluştan bağımsız üçüncü taraf gözetimine yönelik olarak Kurumdan yetki
belgesi almış şirketi,
ç) Dereceli yaklaşım: Bir faaliyetin güvenlik
açısından önemi, karmaşıklığı ve yaratabileceği risklerin boyutu ile doğru
orantılı ayrıntıda dokümante edilmesini, yürütülmesini, yönetilmesini ve
düzenleyici kontrolünü,
d) Düzenleyici Belgeler Listesi (DBL): Nükleer
tesise ilişkin faaliyetlerin yetkilendirilmesi süreçlerinde; radyasyondan
korunma, güvenlik, emniyet ve nükleer güvenceye ilişkin gereklerin yerine
getirildiğinin gösterilmesinde ve bunun gözden geçirme ve
değerlendirmelerinde esas alınacak düzenleyici belgelerin listesini,
e) Gözetim: İşin kapsamı veya niteliği çerçevesinde
dereceli yaklaşımla uygulanan, bir işin uygunluk değerlendirmesinin veya
kontrolünün yapılmasını, denetlenmesini, kabul süreçlerine katılım
sağlanmasını ve işin uygulanması sırasında ihtiyaç duyulabilecek değişikliklerin
onay ve takibini içeren faaliyetler bütününü,
f) Güvenlik Analizi Raporu (GAR): Tesisin
tasarımına ilişkin bilgiler ile bu tasarım çerçevesinde tesisin işletilmesi
sırasında karşılaşılabilecek tehlikelerin analizini içeren ve tesisin
ilgili güvenlik ve emniyet gerekleri ile uyumlu olduğunu gösteren raporu,
g) Güvenlik Değerlendirme Raporu: Kurumun gözden
geçirme ve değerlendirme çalışmasının sonuçlarını içeren ve yetkilendirme
kararına esas teşkil eden raporu,
ğ) Kabul süreçleri: Tesis, yapı ve sistemler ile
sistem ve bileşenleri oluşturan ekipmanın teknik yeterliliğinin
belirlenmesi veya mülkiyet ve sorumluluğun el değiştirmesi amacıyla gerekli
test ve ölçümlerin yapılması ve sonrasında ilgili kayıtların tutulması
süreçlerini,
h) Kuruluş: Bir nükleer tesis kurmak, işletmek veya
işletmeden çıkarmak için Kuruma niyet bildiriminde bulunan, onay almak veya
yetkilendirilmek üzere başvuran ya da yetkilendirilen ve düzenleyici
kontrol kapsamında bulunan Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre kurulmuş
tüzel kişiyi,
ı) Kurum: Nükleer Düzenleme Kurumunu,
i) Maden: Nükleer hammaddelerin doğada bulunan
formlarının ana veya yan ürün olarak çıkarıldığı ve/veya depolandığı
tesisi,
j) Nükleer hammadde işleme tesisi: Nükleer
hammaddelerin işlendiği veya bu hammaddelere ilişkin test ve deneylerin,
araştırmaların ve benzeri işlemlerin yapıldığı tesisi,
k) Nükleer santral: Nükleer enerjiden ısı ve/veya
elektrik üretmek amacıyla tasarlanan ve kullanılan bir veya birden fazla
ünite içerebilen tesisi,
l) Nükleer yakıt üretim tesisi: Nükleer
hammaddelerin işlenerek yakıt formuna getirildiği tesisi,
m) Reaktör: Nükleer maddenin zincirleme reaksiyon
ile bölünmesinin kontrollü bir şekilde sürdürülmesini sağlayan sistemler
bütününü,
n) Tasarıma esas kazalar: Tesis tasarımının
dayanması öngörülen sınırları tespit etmek amacıyla analiz edilen kazaları,
o) Tasarımı genişleten koşullar: Tesisin tasarıma
esas kazaları arasında yer almayan ancak koşulların ağır kazalara
dönüşmemesi için tasarımda dikkate alınan kaza koşullarını,
ö) Tedarikçi: Kuruluş ile aralarında yapılan
sözleşme hükümleri uyarınca Kuruluşa mal veya hizmet sağlayan veya bir
faaliyeti Kuruluş adına yürüten gerçek veya tüzel kişiyi,
p) Ünite: Nükleer santrallerde bir reaktör içeren
ve bağımsız olarak üretim yapabilecek nitelik ve sistemlere sahip birimi,
r) Yeniden işleme tesisi: Kullanılmış nükleer
yakıtların yeniden işlendiği tesisi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Nükleer
Tesislerde Yetkilendirmeler ve Genel Esaslar
Yetkilendirmeler
ve saha onayı
MADDE 5- (1) Nükleer tesislere ilişkin;
a) Sahanın hazırlanması,
b) Ekipmanın imal edilmesi,
c) Tesisin inşa edilmesi,
ç) Tesisin işletmeye alınması,
d) Tesisin işletilmesi,
e) Tesiste yeniden işletmeye geçilmesi,
f) Tesiste güvenlik ve emniyeti ilgilendiren değişiklik
yapılması,
g) Tesisin işletmeden çıkarılması,
faaliyetleri Kurumun yetkilendirmesine tabidir.
(2) Bu faaliyetlerin yetkilendirilmesi, bu
Yönetmeliğin ilgili bölümlerinde tesisin türüne ve niteliklerine göre
dereceli yaklaşımla belirlenen yetkiler kapsamında ele alınır.
(3) Kurum yetkilendirme yapmadan Kuruluş ilgili
faaliyete başlayamaz.
(4) Kuruluşa nükleer tesisler için verilen;
a) Saha hazırlama, inşaat ve işletmeye alma
izinleri işletme lisansı verilene kadar,
b) İşletme lisansı işletmeden çıkarma izni verilene
kadar,
c) İşletmeden çıkarma izni, tesis veya saha için
düzenleyici kontrolden çıkarma kararı verilene kadar,
geçerlidir.
(5) Nükleer tesislerin kurulacağı saha, Kurum
tarafından verilecek olan saha onayına tabidir.
Genel
esaslar
MADDE 6- (1) Kuruluş, düzenleyici kontrolden çıkarılana
kadar tüm faaliyetlerini ilgili mevzuat uyarınca oluşturduğu yönetim
sistemi kapsamında yürütür.
(2) Kuruluş, işletme lisansı öncesinde nükleer
tesisi oluşturan yapı, sistem ve bileşenlerin kurulmuş olduğu hâliyle
ayrıntılı tasarım bilgilerine ve uygulama projelerine herhangi bir
kısıtlama olmaksızın kullanabileceği şekilde sahip olur.
(3) Bir nükleer tesisin sahasında yeni bir ünitenin
veya ayrı bir nükleer tesisin, radyasyon tesisinin veya radyoaktif atık tesisinin
kurulması, işletilmesi veya işletmeden çıkarılması için birden fazla tüzel
kişiye yetki verilmez.
(4) Nükleer santrallerde inşaat ve işletmeye alma
izinleri ile işletme lisansları üniteye münhasırdır.
(5) Kuruluş, bu Yönetmelik kapsamında yetki aldığı
faaliyetleri, faaliyetlerden doğan tüm sorumluluklar kendine ait olmak
üzere, tedarikçiler eliyle de yürütebilir. Bu kapsamda yürütülecek
faaliyetler için Kuruluşun tedarikçi ile sözleşme imzalaması esastır.
Ayrıca, Kuruluşta doğrudan veya dolaylı olarak ortaklığı bulunan gerçek
veya tüzel kişiler de Kuruluş adına bir faaliyeti yürütmeleri durumunda bu
Yönetmelik hükümleri kapsamında Kuruluşun tedarikçileridir.
(6) Kuruluş, tüm tedarikçilerin ve bunların alt
tedarikçilerinin sahip olmaları gereken vasıfları, tedarik edeceği mal ve
hizmetlerin güvenlik ve emniyete ilişkin gerekleri karşılamasını sağlayacak
şekilde dereceli yaklaşımla belirler ve gereklerin karşılandığını kontrol
eder.
(7) Kuruluş, düzenleyici kontrole tabi faaliyetlere
ilişkin ölçüm, analiz, test, muayene, kalibrasyon ve benzeri hizmetleri,
alanında akredite edilmiş olması ve varsa Kurum tarafından belirlenen ek
şartlara uyması kaydıyla kendi birimlerinden veya diğer kuruluşlardan temin
eder veya temin edilmesini sağlar.
(8) Kuruluş, bir faaliyetin yetkilendirilmesi veya
yürütülmesi sırasında Kurum tarafından gerekli görülerek talep edilen;
a) Her türlü ek bilgi ve belgeyi öngörülen süre
içerisinde Kuruma sunar.
b) Güvenlik ve emniyete ilişkin inceleme ve
araştırmaları Kurum tarafından uygun bulunan program çerçevesinde yaparak
raporlar.
(9) Kuruluş, yetkilendirmeler kapsamında sunmuş
olduğu bilgi ve belgelerde meydana gelen güvenlik ve emniyete ilişkin
değişiklikleri ivedilikle Kuruma bildirir ve gerekli durumlarda
güncellenmiş belgeleri Kuruma sunar.
(10) Kuruluş, yetkilendirilmiş bir faaliyetin
herhangi bir aşamasında yetkilendirmeye konu faaliyeti bir süre için
durdurmaya karar verdiğinde Kuruma bildirim yapar. Bildirim, durdurma
gerekçelerini ve sonrasına yönelik plan, program ve öngörüleri içerir.
(11) Yetkilendirilmiş bir faaliyet sırasında
güvenlik ve emniyeti olumsuz yönde etkileyebilecek yeni bilgi veya bulgular
elde edilmesi durumunda, Kuruluş en geç üç ay içerisinde güvenlik ve
emniyetin sürdürülmesine yönelik gerekli araştırma, inceleme ve
iyileştirmeleri de içeren tedbirleri planlar ve Kurumun uygun görüşüne
sunar. Kurumun uygun görüşünü takiben planın uygulanmasına planda yer alan
takvim uyarınca, en geç on iki ay içerisinde başlanır. Plan uygulandıktan
sonra sonuçlar Kuruma bir ay içerisinde raporlanır. Kuruluş tarafından
gerekçeli olarak talep edilmesi ve Kurum tarafından uygun görülmesi
kaydıyla süreler uzatılabilir.
(12) Madenler dışındaki nükleer tesislerde, nükleer
madde sayım ve kontrol sistemi ile fiziksel koruma sistemi uygulanmaya
başlanmadan önce nükleer madde sahaya getirilemez.
(13) Kurumdan alınan bir yetki, Kurumdan alınan
diğer yetkilerin koşullarını veya Kuruluşun nükleer tesise yönelik diğer
mevzuatta tanımlı yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
(14) Kuruluş, yetkilendirmeler için Kurum
tarafından belirlenen işlem ve hizmet bedellerini öder.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Niyet Bildirimi
ve Düzenleyici Belgeler Listesi
Niyet
bildirimi
MADDE 7- (1) Bir nükleer tesis kurmak isteyen tüzel kişi
öncelikle Kuruma niyet bildirimi yapar. Niyet bildirimi yapmış olmak
tesisin kurulmasına yönelik herhangi bir hak teşkil etmez. Tüzel kişi niyet
bildirimi ile birlikte;
a) Unvan, adres ve iletişim bilgilerini,
b) Yönetsel yapısı ile görev ve sorumlulukların
dağılımını,
c) Temsile yetkili kişilerin imza sirkülerini,
ç) Sahip olduğu yönetim sistemi sertifikalarını,
d) Teknik altyapısını ve deneyimlerini,
e) Kurulması öngörülen tesisin yeri, türü ve temel
özelliklerini içeren tanıtımını, reaktör içeren nükleer tesisler için
kavramsal tasarım seviyesinde tercih edilen güvenlik seçeneklerinin yer
aldığı bir raporu,
f) İmalat, saha, inşaat, işletmeye alma, işletme ve
işletmeden çıkarma süreçlerine ilişkin öngörülen proje takvimini,
g) Tasarım, imalat ve inşaat faaliyetlerine ilişkin
tedarikçi bilgilerini,
içeren bilgi ve belgeleri Kuruma sunar.
(2) Tüzel kişi, niyet bildirimi için Kurum
tarafından belirlenen işlem ve hizmet bedellerini öder.
(3) Kurum, niyet bildirimine konu tesise ilişkin
olarak muhatap almak üzere Kuruluşu kayıt altına alır ve bu durumu Kuruluşa
bildirir.
(4) Kuruluş, kayıt altına alındıktan sonra;
a) Niyet bildirimi ile birlikte sunduğu bilgilerde
meydana gelen değişiklikleri en geç bir ay içerisinde Kuruma sunar.
b) Herhangi bir yetkilendirme başvurusunda
bulunmadan önce saha üzerindeki mülkiyet veya kullanım hakkına sahip olduğunu
gösteren belgeleri Kuruma sunar.
c) Tesise veya faaliyetlere ilişkin olarak DBL’de
yer almasını önerdiği düzenlemelerin listesini ve bu listede yer alan her
bir belgenin dâhil edilme gerekçesini içeren bir raporu Kuruma sunar.
ç) Proje takviminin uygulanmasını herhangi bir
nedenle askıya alması veya projeden vazgeçmesi hâlinde durumu bir ay
içerisinde Kurumun bilgisine sunar.
d) Onaylı yönetim sistemini ilk yetkilendirmeden
önce uygulamaya koyar.
e) Tedarik yönetimine ve genel kalite teminine ilişkin
hususları içeren yönetim sistemi dokümanlarını Kuruma sunar.
f) Yönetim sistemi kapsamında, tesisi oluşturan
yapı, sistem ve bileşenlerin ve bunlardaki değişikliklerin ayrıntılı
kayıtlarının tutulacağı, onay prosedürlerini de içeren onaylı konfigürasyon
yönetim sistemini uygulamaya koyar ve tesisin ekipman tedarikini
konfigürasyon yönetim sistemi ile uyumlu olarak yürütür.
(5) Madenler için, dördüncü fıkranın (d), (e) ve
(f) bentleri kapsamında Kuruluşun sertifikalandırılmış bir yönetim
sistemine sahip olması yeterli kabul edilir.
Düzenleyici
belgeler listesine ilişkin genel hususlar
MADDE 8- (1) Nükleer tesise ilişkin faaliyetlerin
yetkilendirilmesi süreçlerinde esas alınacak düzenleyici belgeler, niyet
bildirimi alındıktan sonra Kurum tarafından DBL ile belirlenir.
(2) DBL, asgari olarak radyasyondan korunma,
güvenlik, emniyet ve nükleer güvenceye ilişkin Türkiye Cumhuriyeti
mevzuatını, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının gerekler dokümanlarını ve
Kurumun uyulmasını gerekli gördüğü ulusal ve uluslararası standartları
içerir. DBL, Kuruluşun önermiş olduğu veya Kurum tarafından uygun görülen diğer
ülkelerin veya uluslararası kuruluşların düzenleyici belgelerini de
içerebilir.
(3) Nükleer tesislerde radyasyondan korunma,
güvenlik, emniyet ve nükleer güvenceye ilişkin Kurum tarafından yeni
çıkarılan veya değişiklik yapılan düzenlemeler DBL’ye dâhil edilmiş,
yürürlükten kaldırılan düzenlemeler DBL’den çıkarılmış sayılır.
(4) Kuruluş DBL’de yer alan kendisi tarafından
önerilmiş belgelerin elektronik kopyalarını orijinal dilinde Kuruma sunar.
Kurumun talep etmesi hâlinde bu belgelerin İngilizce çevirilerini
belirtilen süre içerisinde temin eder.
(5) DBL’deki belgelerde yer alan hükümlerin Türkiye
Cumhuriyeti mevzuatı ile çelişmesi durumunda Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı
esas alınır.
(6) DBL’deki belgelerde yer alan hükümlerden sadece
radyasyondan korunma, güvenlik ve emniyeti doğrudan veya dolaylı etkileyen
hükümler, Kurum tarafından yetkilendirme süreçlerinde dikkate alınır. Bu
durum, Kuruluşun diğer hükümlerle ilgili sorumluluklarını ortadan
kaldırmaz.
Düzenleyici
belgeler listesinin oluşturulması ve güncellenmesi
MADDE 9- (1) Kurum, niyet bildirimi yapılan nükleer tesise
ilişkin yetkilendirmeler kapsamında DBL’de yer almak üzere Kuruluşun
önerdiği düzenlemelerin listesini de dikkate alarak tesise özgü DBL’yi
belirler ve Kuruluşa bildirir.
(2) Kuruluş, varsa DBL’de değişiklik yapılmasına
ilişkin gerekçeli önerileri ile daha önce önermiş olduğu düzenleyici
belgelerdeki güncellemelere ilişkin bilgileri içeren bir raporu her yılın
Ağustos ayı sonuna kadar Kuruma sunar.
(3) DBL’de yapılması önerilen değişiklikler Kurum
tarafından her yılın Eylül ayı içerisinde değerlendirilir ve gerek
görülmesi hâlinde DBL güncellenir.
(4) Kurum, gerek görmesi hâlinde Kuruluşun da
görüşlerini alarak DBL’yi herhangi bir zamanda güncelleyebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yetkilendirme
Başvuruları ve Değerlendirme
Başvuru
dosyası
MADDE 10-
(1) Kuruluş, niyet bildirimi
yaptığı nükleer tesis için yetkilendirme başvurularını; Kuruluşa ve
faaliyete ilişkin bilgi ve belgeler ile bu faaliyet kapsamında yapılacak
işlerin güvenlik ve emniyet açısından önemini, güvenlik ve emniyete olan
etkilerini ve faaliyetin güvenli ve emniyetli bir şekilde yerine
getirileceğini gösteren bilgi ve belgeleri içeren başvuru dosyası ile
yapar. Her bir yetkilendirme başvuru dosyasında yer alacak bilgi ve
belgeler, bu Yönetmeliğin ilgili bölümlerinde sunulması hükme bağlanan
belgeler de dikkate alınarak, Kurum tarafından dereceli yaklaşımla
belirlenir. Kurum, başvuru dosyasında yer alması gereken söz konusu
belgeler ile değerlendirme için öngördüğü süreyi Kuruluşa bildirir.
(2) Kuruluş, Kuruma sunduğu bilgi ve belgelerin içeriğini
ve ayrıntı seviyesini, bu Yönetmeliğin yetkilendirmelere ilişkin
bölümlerinde belirtilen değerlendirmelerin Kurum tarafından yapılabilmesi
için yeterli içeriğe sahip olacak şekilde belirler ve belgeleri
hazırlar.
(3) Kuruluş, sunduğu belgelerin kalitesi ve
yeterliliği ile bilgilerin doğruluğu ve tutarlılığından sorumludur.
Başvuru
usulü
MADDE 11-
(1) Kuruluş, yetkilendirme için
hazırlamış olduğu başvuru dosyasını bir dilekçe ekinde, faaliyete başlamayı
öngördüğü tarihi ve Kurumun değerlendirme süresini dikkate alarak Kuruma
sunar. Dilekçede nükleer tesisin adı, yeri, talep edilen yetki ve başvuru dosyasında
yer alan belgeler açık bir şekilde belirtilir.
(2) Yetkilendirme başvurularında, başvuru
dosyasının biri basılı diğeri elektronik ortamda olmak üzere iki kopyasının
sunulması esastır. Basılı kopyanın Kuruma sunulmuş olan elektronik kopyadan
üretilmiş olması ve elektronik kopya ile aynılığı Kuruluşun
sorumluluğundadır.
(3) Kurum başvuru dosyasında yer alan bilgi ve
belgeleri hizmete özel gizlilik derecesinde işleme tabi tutar. Başvuru
dosyasında Kuruluş tarafından gizli olduğu değerlendirilen bilgiler
bulunması durumunda, bu bilgiler gizlilik derecesinin gerektirdiği usuller
uyarınca ayrıca ek belge olarak sunulur.
(4) Dilekçenin ve başvuru dosyasında yer alan
belgelerin Türkçe olması esastır. Ancak başvuru dosyasında değerlendirmeye
tabi olmak üzere Kuruma sunulacak olan belgelerden Kurum tarafından uygun
görülenler İngilizce sunulabilir.
(5) Dilekçe ve başvuru dosyasında yer alan idari
belgeler Kuruluşu temsile yetkili yeterli sayıda kişi tarafından imzalı ve
kaşelenmiş olarak sunulur.
(6) Başvuru dosyasında yer alan teknik belgeler,
ilk sayfası bir onay sayfası olacak şekilde düzenlenir. Onay sayfasında
belgenin adı, varsa belge kodu, sürüm numarası ve ait olduğu tesisi
belirten bilgiler bulunur. Onay sayfası Kuruluşu temsile yetkili yeterli sayıda
kişi tarafından imzalanır. İmzalı onay sayfası taranarak belgelerin
elektronik kopyalarına eklenir.
(7) Teknik belgelerde atıf yapılan diğer belgeler,
orijinal dili Türkçe olanlar Türkçe, diğerleri İngilizce olmak üzere
elektronik kopya olarak sunulur. Sunulan belgelerde varsa çevirinin aslına
uygunluğu Kuruluşun sorumluluğundadır.
Başvuru
uygunluk kontrolü
MADDE 12-
(1) Yetkilendirme başvuruları
öncelikle dilekçenin ve başvuru dosyasında yer alan belgelerin eksiksiz
sunulmuş olması ve istenilen biçim ve içeriğe uygunluğu açısından
incelenir. Tespit edilen eksiklik ve yetersizlikler giderilmek üzere
Kuruluşa bildirilir.
(2) Sunulan belgelerdeki eksiklikler ve
yetersizliklerin Kurum tarafından belirlenen süre içerisinde giderilmemesi
durumunda gözden geçirme ve değerlendirme aşamasına geçilmez.
(3) Başvuru uygunluk kontrolüne ilişkin sonuç
Kuruluşa bildirilir.
Başvurunun
değerlendirilmesi
MADDE 13-
(1) Kurum, sunulan başvuru
dosyasını gözden geçirme ve değerlendirmeye tabi tutar. Kurum, başvurunun
değerlendirilmesi sürecinde nükleer tesisin türüne ve niteliklerine göre
dereceli yaklaşım uygular. Kurum tarafından yapılan denetimler ve yerinde
incelemeler de değerlendirmede dikkate alınır. Değerlendirme kapsamında ek
bilgi talep edilen hususların, yetkilendirme öncesinde Kurumun uygun
bulduğu bir şekilde sonuçlandırılması esastır.
(2) Kurum, gözden geçirme ve değerlendirme
çalışmasının sonuçlarını içeren Güvenlik Değerlendirme Raporunu hazırlar.
Güvenlik Değerlendirme Raporunda denetim ve yerinde inceleme sonuçları,
yetkilendirme sonrasında değerlendirmenin devam edebileceği öngörülen
hususlar ile yetki koşulları için öneriler de yer alır.
(3) Yetkilendirmeye ilişkin karar Güvenlik
Değerlendirme Raporu dikkate alınarak Kurum tarafından verilir. Kararın
olumlu olması durumunda değerlendirme sonucunda belirlenen yetki
koşullarını da içeren yetkilendirme belgesi Kuruluşa iletilir. Kararın
olumsuz olması durumunda karar, gerekçeleri ile birlikte Kuruluşa
bildirilir.
(4) Kurum, Kuruluşun yönetim sistemi kapsamındaki
plan ve programlarına ilişkin belgelerin gözden geçirme ve
değerlendirilmesi sonucunda bulgularını Kuruluşa iletir. Kuruluş bu
bulgular çerçevesinde ilgili belgeleri günceller ve Kuruma sunar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Nükleer
Tesislerde Süreçlerin Düzenleyici Kontrolü
Genel
gerekler
MADDE 14-
(1) Nükleer tesislerin düzenleyici
kontrolü imalat, saha, inşaat, işletmeye alma, işletme ve işletmeden
çıkarma süreçleri kapsamında yürütülür.
(2) Kuruluş, her bir süreçte yer alan faaliyetleri
ve faaliyetler kapsamındaki işleri, ilgili yetkilendirmede tanımlı koşullar
çerçevesinde, yetkin, yetkili ve yeterli sayıda personel eliyle yürütür.
(3) Kuruluş, her bir süreçte tutulması gereken
kayıt ve raporları ilgili yönetim sistemi dokümanlarında belirler,
kayıtları tutar, raporları hazırlar ve diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak
kaydıyla nükleer tesis ve saha düzenleyici kontrolden çıkarılana kadar
muhafaza eder. Bu belge ve kayıtlar Kurumun denetimine açık tutulur, talep
edilmesi hâlinde Kuruma sunulur.
(4) Nükleer tesislere ilişkin faaliyetler
kapsamındaki işlerin Kuruluş tarafından hazırlanan ve onaylanan kalite
planları uyarınca ve uygulama projeleri çerçevesinde yürütülmesi, bu plan
ve projelerin işin yürütüldüğü yerde bulundurulması esastır. Kuruluş,
faaliyetlere ilişkin işlerle ilgili kalite planlarını işe başlamadan en az
yirmi iş günü önce Kuruma sunar.
(5) Kuruluş tarafından faaliyetler kapsamındaki
işlere ilişkin olarak sunulan ve işin uygulanmasına esas teşkil eden
standartları da içeren kalite planları Kurum tarafından incelenerek durma
ve şahitlik noktaları belirlenir ve Kuruluşa bildirilir. Kuruluş kullanılan
standartların Türkçe veya İngilizce tercümelerini işin yürütüldüğü alanda
bulundurur.
(6) Kuruluş, nükleer tesisi oluşturan yapı, sistem
ve bileşenlerin tasarımı ile imalat, inşaat, işletmeye alma, işletme ve
işletmeden çıkarma süreçlerinde uygulanacak yöntem ve teknikleri ve bunlara
ilişkin plan, program ve prosedür gibi belgeleri onaylar. Bu belgelerde
yapılacak değişiklikler de uygulama öncesinde ayrıca onaylanır.
İmalat
süreci
MADDE 15-
(1) İmalat süreci, yarı mamuller
de dâhil olmak üzere nükleer tesisi oluşturan ekipman için ilk imalatçının
belirlenmesinden son ekipmanın sahaya girişinin tamamlanmasına kadar
yürütülecek imalat faaliyetlerini ve faaliyetler kapsamındaki işleri
içerir.
(2) Kuruluş, ekipman imalatının gözetimine ilişkin
olarak ekipman tasarımcılarından ve imalatçılarından bağımsız ve uygun
niteliklere sahip BGŞ’lerden hizmet alır. Ekipman imalatı BGŞ’lerin
gözetiminde, onaylı kalite planları uyarınca ve uygulama projeleri
çerçevesinde yürütülür.
(3) Kurumun imalat iznine tabi ekipman, güvenlik
açısından önemli ekipmandır. Kuruluş, Kurumdan imalat izni almadan bu
ekipmanın ve bu ekipmana ilişkin yarı mamul veya bileşenlerin imalatını
başlatamaz.
(4) Kurum, imalat iznine tabi ekipman arasından,
radyoaktif maddelerin yayılmasına karşı derinliğine savunma bariyerlerini
oluşturan ve varsa bu madde ve bariyerlerin soğutulmasını sağlayan veya
zincirleme tepkimeyi durduran sistem ve bileşenleri dikkate alarak, Kurumun
ayrıca uygun görüşüne tabi ekipmanın listesini belirler. İmalatına henüz
başlanmamış bir ekipman, tesisin yetkilendirme süreçlerinde yapılan
değerlendirmeler çerçevesinde bu listeye dâhil edilebilir veya listeden
çıkartılabilir. Bu liste izin koşulları arasında yer alır.
(5) İmalat izni alan Kuruluş güvenlik açısından
önemli ekipmanın;
a) İmalat takvimindeki değişiklikleri Kuruma sunar.
b) İmalatını başlatmadan önce Kuruma bildirim
yapar.
c) Birden fazla sayıda imal edilecek olması
durumunda, tasarımın ve imalatçının değişmemesi koşuluyla, tek bir bildirim
yapabilir.
ç) İmalatını Kurumdan yetki belgesi almış
imalatçılarda yaptırır.
(6) Kurumun uygun görüşüne tabi ekipmanın imalatı
kapsamında Kuruluş;
a) Yarı mamullerin imalatını da Kurumdan yetki
belgesi almış imalatçılarda yaptırır.
b) Ekipmana ait yarı mamullerin imalatını, sunduğu
gerekçeli talebin Kurum tarafından uygun bulunması kaydıyla, ekipmanın
imalatına ilişkin olarak Kurumun uygun görüşünü almadan önce de
başlatabilir.
(7) Güvenlik açısından önemli ekipmanın tesise özel
olarak imal ettirilmeyip hazır ürün olarak tedarik edildiği durumlarda
Kuruluş, bu kapsamda yetkilendirilmiş BGŞ’lere tedarikten önce ekipmanın
uygunluk kontrolünü yaptırır.
(8) Kurum tarafından bir ekipmanın imalatına ve
değişikliklere uygun görüş verilmesi Kuruluşun bu ekipmana ilişkin
sorumluluklarını azaltmaz veya ortadan kaldırmaz.
Saha
süreci
MADDE 16-
(1) Saha süreci, saha onayına ve
saha hazırlama iznine yönelik saha araştırmaları ile yetkilendirme
yapıldıktan sonra sahada yürütülecek olan hazırlık ve inşaat faaliyetlerini
ve faaliyetler kapsamındaki işleri içerir.
(2) Kuruluş, saha süreci içerisindeki;
a) Saha araştırmalarına,
b) Sahadaki faaliyetlere yönelik yol, su, elektrik
gibi altyapının geliştirilmesine,
c) Saha araştırmalarında ve/veya inşaat sürecinde
kullanılacak olan geçici yapıların yapımına,
ilişkin işler için Kuruma bildirim yapar. Bu işlerin
gerektirdiği durumlar dışında sahada hafriyat çalışması yapılamaz.
(3) Kuruluş, sahanın nükleer tesis kurulmasına
engel olacak bir özelliği olmadığının tespiti ve tesis tasarımına etkisi
olan parametrelerinin değerlerinin belirlenmesi için, tesisin türüne ve
niteliklerine göre gerekli saha araştırmaları ile veri analiz ve
değerlendirme çalışmalarını yapar.
(4) Kuruluş, saha araştırmaları, altyapı geliştirme
çalışmaları, geçici yapıların yapımı ve saha hazırlamaya yönelik olarak
uygun niteliklere sahip BGŞ’lerden hizmet alır. Bu faaliyetler ve
faaliyetler kapsamındaki işler BGŞ’lerin gözetiminde, onaylı kalite
planları uyarınca yürütülür. İnşaat faaliyetleri ve faaliyetler
kapsamındaki işler, ilaveten uygulama projeleri çerçevesinde yürütülür.
(5) Kuruluş, saha araştırmalarına ilişkin işlere
ait kalite planlarını ilgili araştırma başlamadan yirmi iş günü önce Kuruma
sunar.
(6) Saha onayı, saha araştırmaları sırasında ortaya
çıkan saha özelliklerinden kaynaklanan ve güvenliği etkileyebilecek
hususların; tasarım özellikleri, korunma önlemleri ve/veya idari önlemler
ile giderilebileceği gösterildiği takdirde verilir.
(7) Saha onayı on yıl süre ile geçerlidir. Bu süre
zarfında bir sonraki yetkilendirme için başvuru yapılmadığı takdirde saha
onayı geçerliliğini yitirir.
(8) Kuruluş, saha onayı için Kurum tarafından
belirlenen işlem ve hizmet bedellerini öder.
(9) Saha hazırlama sürecine ilişkin olarak
yetkilendirilen Kuruluş;
a) Her türlü saha düzenlemeleri ile güvenlik
açısından önemli olmayan kalıcı yapıların inşaatına, tesisatının
kurulmasına ve işletmeye alınmasına ilişkin faaliyetleri ve faaliyetler
kapsamındaki işleri başlatabilir. Nükleer santrallerde, üniteye özgü
olmayan ortak kullanım amaçlı ve güvenlik açısından önemli olmayan kalıcı
yapılar bu kapsamdadır.
b) Sahada güvenlik açısından önemli yapıların temel
kazılarını ve ilgili zemin araştırmalarını dikkate alan zemin iyileştirme
çalışmalarını tamamlayabilir.
c) Yetki kapsamında sahada yürüteceği her bir işin
başlatılmasından yirmi iş günü önce işe ilişkin kalite planını ve inşaat
işleri için ayrıca BGŞ’nin uygunluk değerlendirmesi raporunu Kuruma sunar.
İnşaat
süreci
MADDE 17-
(1) Nükleer tesisin inşaat süreci,
güvenlik açısından önemli yapıların inşasına, ekipmanın sahada geçici
olarak depolanması ve yerine yerleştirilmesi ile sistemlerin montajına
ilişkin faaliyetleri ve faaliyetler kapsamındaki işleri içerir.
(2) Kuruluş, inşaat sürecindeki faaliyetlerin ve
faaliyetler kapsamındaki işlerin gözetimine ilişkin olarak, tasarımcılar ve
inşaatçılardan bağımsız ve uygun niteliklere sahip BGŞ’lerden hizmet alır.
İnşaat sürecindeki faaliyetler ve faaliyetler kapsamındaki işler BGŞ’lerin
gözetiminde onaylı kalite planları uyarınca ve uygulama projeleri çerçevesinde
yürütülür.
(3) Nükleer santrallerde birden fazla üniteye
hizmet eden güvenlik açısından önemli yapılar ilk ünitenin yetkilendirilmesi
kapsamında ele alınır.
(4) Reaktör içeren nükleer tesisler ile yakıt
üretim ve yeniden işleme tesisleri için Kuruluş, GAR’ı hazırlayanlardan
veya tasarımcıdan bağımsız ve yetkin bir kuruluşa tesisin güvenlik analiz
ve değerlendirmelerinin doğrulanmasını içeren bağımsız değerlendirme raporu
hazırlatır.
(5) İnşaat sürecine ilişkin olarak yetkilendirilen
Kuruluş;
a) Güvenlik açısından önemli yapıların inşasını,
ekipmanın yerine yerleştirilmesini ve sistemlerin montajını
gerçekleştirebilir.
b) Güvenlik açısından önemli yapıların inşasına
ilişkin olarak BGŞ’nin uygunluk değerlendirmesi raporu ile inşaat kalite
planını iş başlamadan en az yirmi iş günü önce Kuruma sunar.
c) Kurumun uygun görüşüne tabi ekipmanın sahaya
getirilmesi sonrasında taşınması, geçici depolama alanına yerleştirilmesi,
korunması, gereken kontrollerin yapılması ile yerine yerleştirilmesine
ilişkin işlere ait kalite planlarını iş başlamadan en az yirmi iş günü önce
Kuruma sunar.
ç) Güvenlik açısından önemli sistemlerin montajı
sürecinde kullanılacak kalite planını iş başlamadan en az yirmi iş günü
önce Kuruma sunar.
İşletmeye
alma süreci
MADDE 18-
(1) Nükleer tesislerin işletmeye
alma süreci, nükleer maddeler kullanılmaya başlanmadan önce güvenlik
açısından önemli yapı ve sistemler ile tesisin testlerine ilişkin
faaliyetleri ve faaliyetler kapsamındaki işleri içerir.
(2) Kuruluş, işletmeye almaya yönelik programda yer
alan faaliyetlerin ve faaliyetler kapsamındaki işlerin gözetimine ilişkin
olarak, tasarımcılar, imalatçılar ve inşaatçılardan bağımsız ve uygun
niteliklere sahip BGŞ’lerden hizmet alır. Yetkilendirilen faaliyetler ve
faaliyetler kapsamındaki işler BGŞ’lerin gözetiminde onaylı kalite planları
uyarınca yürütülür.
(3) Kuruluş tarafından gerekçelendirilmek kaydıyla,
işletmeye alma sürecine ilişkin yetkilendirme öncesinde kullanılması
gereken yapı, sistem ve bileşenlerin işletmeye alınabilmesi için Kurum
tarafından ayrıca izin verilebilir.
(4) İşletmeye alma sürecine ilişkin olarak
yetkilendirilen Kuruluş;
a) Yapıların, sistemlerin ve tesisin soğuk ve sıcak
testlerini yapabilir.
b) Her bir işletmeye alma testi tamamlandıktan
sonra ilgili test kayıtlarını on iş günü içerisinde Kuruma sunar.
c) Güvenlik açısından önemli yapıların ve
sistemlerin kuruldukları hâliyle, tasarım çerçevesi içerisinde güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebildiğini tanımlı testler yoluyla Kuruma
gösterir. Gerekli durumlarda testleri analiz ve değerlendirmelerle destekler.
ç) İşletme organizasyonunu yapılandırır, işletme
personelinin istihdam ve eğitimlerini tamamlar ve işletmeye alma testlerine
tesisin ilgili işletme personelinin katılımını sağlar.
d) Varsa işletici personelin yeterlik ve
yetkilendirme süreçlerini tamamlar.
İşletme
süreci
MADDE 19-
(1) Nükleer tesislerde işletme
süreci;
a) Reaktör içeren nükleer tesislerde ilk yakıtın
yüklenmeye başlanması,
b) Nükleer hammadde işleme tesisleri ile nükleer
yakıt üretim tesislerinde nükleer hammaddenin sahaya gelmesi,
c) Yeniden işleme tesislerinde sahaya kullanılmış
yakıtların gelmesi,
ç) Madenlerde ilk hammaddenin çıkarılması,
ile başlar ve tesisin işletmeden çıkarılması için
yetki verilene kadar yürütülen faaliyetleri ve faaliyetler kapsamındaki
işleri içerir.
(2) Nükleer tesislere işletme lisansı;
a) Güvenlik veya emniyeti doğrudan veya dolaylı
olarak etkileyen hususların uygun şekilde karşılandığının Kurum tarafından
belirlenmesi,
b) Nükleer zararlara ilişkin hukuki sorumluluk
kapsamındaki sigorta veya teminat yükümlülüklerinin yerine getirilmesi,
c) Radyoaktif atık yönetimi ve işletmeden çıkarma
için gerekli maliyetlerin karşılanabileceğine ilişkin teminatın
yeterliliğinin Hesaplar Yönetim Kurulu tarafından Kuruma bildirilmesi,
durumunda verilir.
(3) İşletme lisansı alan Kuruluş, sonuçları Kurumun
belirlediği biçim ve içerikte raporlanmak üzere tesisi oluşturan yapı,
sistem ve bileşenlerin periyodik güvenlik değerlendirmesini yapar. Bu
güvenlik değerlendirmesi ayrıca, ulusal veya uluslararası güvenlik
yaklaşımlarındaki değişiklikler nedeniyle Kurumun talebi üzerine de
yapılır. Bu kapsamda;
a) İşletme lisansının verildiği tarihten başlamak
üzere, birbirini takip eden iki periyodik değerlendirmenin sonuçlarının
Kuruma raporlanması arasındaki süre on yılı aşamaz.
b) Nükleer santral işleten bir Kuruluş herhangi bir
ünite için bu süreyi aşmaksızın, birden fazla üniteye ilişkin değerlendirme
sonuçlarını tek bir rapor ile sunabilir.
c) Kurum tarafından yapılan değerlendirme sonucunda
güvenlik açısından iyileştirme gerektiğinin belirlenmesi durumunda Kuruluş,
gereken tedbirleri ve uygulama takvimini belirler, Kurumun uygun görüşüne
sunar ve uygun görülmesi hâlinde uygular.
(4) Kuruluş, işletme süreci için hazırlayacağı
dokümanlarda tesisin farklı işletme durumlarını ayrıntılı bir şekilde
tanımlar ve her bir işletme durumuna yönelik prosedürleri hazırlar.
(5) İşletme sürecine ilişkin olarak yetkilendirilen
Kuruluş;
a) Tesisi veya üniteyi DBL’de yer alan belgeler ve
lisans koşulları kapsamında, işletme sınır ve koşulları çerçevesinde
işletmeye başlayabilir.
b) İç denetim mekanizmalarını oluşturur ve işletme
sürecini iç denetim mekanizması gözetiminde yürütür.
c) Nükleer santrallerde periyodik yakıt değiştirme
amacıyla bir üniteyi durdurmadan en az yirmi iş günü önce, yapılacak olan
bakım-onarım çalışmalarını da içeren kalite planını Kuruma sunar. Kuruluş,
yakıt değişimi tamamlandıktan sonra Kurumun uygun görüşünü alarak işletmeye
devam edebilir.
ç) İşletmenin herhangi bir aşamasında işletme
prosedürlerinde belirlenmemiş bir durdurmanın planlanması durumunda, işe
ilişkin kalite planı ile birlikte Kuruma bildirim yapar. Kuruluş, durdurma
sırasında Kurumun gerek gördüğü ilave önlemleri alır. Kuruluş, Kurumun
uygun görüşünü alarak işletmeye devam edebilir.
d) Nükleer tesiste işletmenin durdurulması veya
normal işletmeden her türlü sapma durumu hakkında ivedilikle Kuruma
bildirim yapar.
İşletmeden
çıkarma süreci
MADDE 20-
(1) Nükleer tesis veya bir ünite
için işletmeden çıkarma süreci; söküm, radyoaktif maddelerin sahadan
çıkarılması, radyoaktif kirliliğin giderilmesi, çevresel iyileştirmenin
yapılması gibi faaliyetleri ve faaliyetler kapsamındaki işleri içerir.
(2) Kuruluş, bir daha işletmeme kararı verdiği
nükleer tesisi veya üniteyi kalıcı olarak durdurur ve radyasyondan korunma,
güvenlik ve emniyeti sürdürecek ve nükleer güvence sorumluluklarını yerine
getirecek önlemleri alarak Kuruma uzun süreli durdurmaya yönelik bildirim
yapar.
(3) Kuruluş, erken işletmeden çıkarma durumları da
dâhil olmak üzere, işletmeden çıkarmanın mümkün olan en kısa sürede
başlatılması ve tamamlanmasına yönelik planlamaları yapar ve Kuruma
yetkilendirme başvurusunda bulunur.
(4) İşletmeden çıkarma izni, ancak sahanın çevreyle
uyumlu hâle getirilebileceğinin gösterilmesi ve Hesaplar Yönetim Kurulundan
işletmeden çıkarma maliyeti için yeterli meblağ veya teminatın bulunduğunun
teyit edilmesi hâlinde verilebilir.
(5) İşletmeden çıkarma izni kapsamında yapılan işler
onaylı kalite planları uyarınca, Kuruluşun iç denetim mekanizmaları
gözetiminde yürütülür.
(6) Nükleer santrallerde ünite özelinde işletmeden
çıkarma yapıldığı durumda işletmeden çıkarma faaliyetlerinin işletmeye
devam eden ünitelere etkisi ayrıca dikkate alınır ve incelenir.
(7) İşletmeden çıkarma sürecine ilişkin olarak
yetkilendirilen Kuruluş;
a) Nükleer tesisin veya ünitenin işletmeden
çıkarılmasına yönelik programda yer alan faaliyetleri ve faaliyetler
kapsamındaki işleri gerçekleştirebilir.
b) İşletmeden çıkarma faaliyetleri tamamlanana
kadar nükleer tesiste veya ünitede güvenlik ve emniyetin sürdürülmesini
sağlar, nükleer güvenceye ilişkin sorumluluklarını yerine getirir.
c) Düzenleyici kontrolden çıkarılana kadar çevresel
radyolojik izleme yapar.
ç) Sahanın çevresel iyileştirilmesi de dâhil olmak
üzere işletmeden çıkarma faaliyetleri sona erdiğinde sahanın ve/veya
ünitenin düzenleyici kontrolden çıkarılmasına ilişkin gereken başvuruyu
yapar.
ALTINCI BÖLÜM
Nükleer
Santrallere İlişkin Yetkilendirmeler
İmalat
izni, uygunluk görüşleri ve bildirimler
MADDE 21-
(1) Nükleer santraller için imalat
izni başvurusu, güvenlik açısından önemli ekipmanın imalatına
başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır.
(2) İmalat izni başvurusu ekinde;
a) İmalat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
b) İmalatçıların belirlenmesine ilişkin kuralları
ve ölçütleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
c) İmalatı yapılacak olan güvenlik açısından önemli
ekipman listesi,
ç) Öngörülen imalat takvimi,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Kurum, sunulan belgeleri yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere uygunluğu açısından değerlendirir ve Kurumun uygun
görüşüne tabi ekipmanın listesini belirler.
(4) Kuruluş imalat izni aldığı ekipmanın imalatına
başlamadan önce;
a) İmalatçıya ilişkin bilgileri,
b) BGŞ’nin uygunluk değerlendirmesine temel teşkil
eden ve ilgili mevzuatta belirtilen belgeleri,
c) BGŞ’nin ilgili mevzuat uyarınca hazırladığı
uygunluk değerlendirmesi raporunu,
ç) İmalat sürecindeki test ve muayenelere ilişkin
akreditasyon belgelerinin kopyalarını,
Kuruma sunarak bildirim yapar.
(5) Kurumun uygun görüşüne tabi her bir ekipman
için Kuruluş;
a) Ekipmanı oluşturan alt bileşen veya yarı
mamullerin imalatçılarına ilişkin bilgileri bildirimle birlikte sunar.
b) İmalata ilişkin henüz belirlenmemiş bilgiler
için öngörülen sunulma tarihlerini başvuru belgelerinde ayrıca belirtir.
c) Ekipmanın imalatı sırasında, tasarımında veya
imalatında yapılacak olan güvenlik açısından önemli bir değişiklik için
Kurumun uygun görüşünü almak üzere değişikliğe, bunun güvenliğe olan
etkilerinin değerlendirilmesine ve BGŞ’nin uygun görüşüne ilişkin bilgi ve
belgeleri Kuruma sunar.
(6) Kurumun uygun görüşüne tabi ekipman için Kurum,
tasarıma ilişkin olarak sunulan belgeleri ekipmanın güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebilecek teknik özelliklere sahip olması
açısından, BGŞ’nin uygunluk değerlendirmesi raporunu ve sunulan akreditasyon
belgelerinin işe uygunluğu ve geçerliliğini de dikkate alarak
değerlendirir.
Saha
onayı
MADDE 22-
(1) Nükleer santraller için saha
onayı başvurusu, niyet bildirimi sonrasında, mülkiyetine veya kullanım
hakkına sahip olduğu saha için Kuruluş tarafından yapılır. Saha onayı
başvurusu ekinde saha raporu Kuruma sunulur.
(2) Sunulan saha raporu;
a) Sahaya özel insan kaynaklı dış olaylar ile
sahayı etkileyebilecek doğal dış olayların etkilerine yönelik gerekli
güvenlik ve emniyet önlemlerinin alınabilirliği,
b) Radyasyon acil durum önlemlerinin
uygulanabilirliği,
c) Tesisten salınabilecek radyoaktif maddelerin
çevrede taşınımı,
açısından sahanın nükleer santral kurulmasını
engelleyecek bir özelliğe sahip olmadığını belirlemek amacıyla gözden
geçirilir ve değerlendirilir.
Saha
hazırlama izni
MADDE 23-
(1) Nükleer santraller için saha
hazırlama izni başvurusu, sahanın hazırlanmasına ilişkin faaliyetlere
başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır.
(2) Saha hazırlama izni başvurusu ekinde;
a) GAR’ın saha ve sahanın özellikleri, tesisin
yerleşim planı ve yapı, sistem ve bileşenlerin sınıflandırmalarını içeren
bölümleri,
b) Saha hazırlama sürecine yönelik program,
c) Saha hazırlama sürecinde kalitenin teminine
ilişkin düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Saha parametrelerinin izlenmesine yönelik
program,
d) Emniyet önlemlerini içeren inşaat emniyet planı,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) GAR’ın sahaya, sahanın özelliklerine ve tesisin
yerleşimine ilişkin bölümleri, saha parametrelerinin listesinin, belirlenme
yöntemlerinin ve değerlerinin yeterli ve uygun olduğunu tespit etmek
amacıyla gözden geçirilir ve değerlendirilir. Değerlendirmede sahanın
coğrafya ve topoğrafyası, saha çevresindeki nüfus ve gelişim öngörüleri,
sahaya özel insan kaynaklı dış olaylar, sahayı etkileyebilecek doğal dış
olaylar gibi hususların yanı sıra dış olayların birlikte gerçekleşmesi ve
aynı sahada birden fazla tesis bulunması gibi hususlar da dikkate alınır.
(4) Sunulan belgelerden;
a) GAR’ın yapı, sistem ve bileşenlerin
sınıflandırmalarına ilişkin bölümü, ölçütlerin ve sınıflandırmaların uygunluğu,
b) Saha hazırlama sürecine yönelik program,
yeterliliği ve öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu,
c) Diğer belgeler, yeterliliği ile DBL’de yer alan
belgelere ve amaca uygunluğu,
açısından incelenir ve değerlendirilir.
İnşaat
izni
MADDE 24-
(1) Nükleer santraller için inşaat
izni başvurusu, güvenlik açısından önemli yapıların inşaatına ilişkin
faaliyetlere başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır.
(2) İnşaat izni başvurusu ekinde;
a) GAR,
b) Birinci ve ikinci seviye olasılıklı güvenlik
değerlendirmesi raporları,
c) İnşaat sürecine yönelik program,
ç) İnşaat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
d) Bağımsız değerlendirme raporu,
e) Personel eğitimine yönelik program,
f) Çevresel radyasyonun izlenmesine yönelik
program,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
Başvuru belgelerinden (e) ve (f) bentlerinde sayılan programlar sadece
birinci ünite başvurusuyla sunulur.
(3) Kuruluş, gerekçelendirmek kaydıyla, bağımsız
değerlendirme raporu ile olasılıklı güvenlik değerlendirmesi raporlarının
inşaat izni verilmeden önce Kuruma sunulmasını öngören bir takvimi Kurumun
uygun görüşüne sunabilir.
(4) Başvuru ile sunulan GAR;
a) Güvenlik açısından önemli yapıların güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebilir teknik özelliklere sahip olduğunu,
b) Sistemlerin güvenlik fonksiyonlarını yerine
getirebilirliğini,
c) Tasarıma esas kazalar ile tasarımı genişleten
koşullar için başlatıcı olaylar listesinin yeterliliğini, tutarlılığını ve
senaryoların uygunluğunu,
ç) Analizlerde kullanılan yöntem ve araçların
uygunluğunu, yazılımların doğrulanmış olduğunu,
d) Analizlerde kullanılan varsayımların ve
girdilerin senaryolara uygunluğunu ve güvenlik sınırlarını zorlayan veya
aşan değerlerin elde edilmesindeki yeterliliğini,
e) Analizlerin sonuçlarının değerlendirilerek
tasarımın güvenlik açısından yeterliliğinin gösterilmiş olduğunu,
f) Tasarımı genişleten koşulların tasarımda dikkate
alınmış olduğunu,
belirlemek amacıyla gözden geçirilir ve
değerlendirilir. Değerlendirme sırasında bağımsız değerlendirme raporunda
yer alan bulgular da dikkate alınır.
(5) Olasılıklı güvenlik değerlendirmesi raporları;
a) Kapsam ve içerik açısından yeterliliğini,
b) Modellemede kullanılan varsayımların ve
girdilerin yerindeliğini, uygunluğunu ve yeterliliğini,
c) Analizlerde kullanılan yöntem ve araçların
uygunluğunu ve yazılımların doğrulanmış olduğunu,
ç) Sonuçların güvenliği göstermekteki
yeterliliğini,
belirlemek amacıyla gözden geçirilir ve
değerlendirilir. Olasılıklı güvenlik değerlendirmesi raporlarına ilişkin
değerlendirme süreçlerine inşaat izni sonrasında da devam edilebilir.
(6) İnşaat sürecine yönelik program, yeterliliği ve
öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(7) İnşaat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları, yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(8) Başvuru ile sunulan diğer programlar,
yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir. Bu programlara ilişkin değerlendirme
süreçlerine inşaat izni sonrasında da devam edilebilir.
İşletmeye
alma izni
MADDE 25-
(1) Nükleer santraller için
işletmeye alma izni başvurusu ekinde;
a) İşletmeye alma sürecine yönelik program,
b) İşletmeye alma sürecinde kalitenin teminine
ilişkin düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
c) İşletme organizasyonuna ve personeline ilişkin
bilgiler,
ç) Güncel GAR,
d) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
e) Yangın güvenliği, emniyet, nükleer madde sayım
ve kontrol, radyoaktif atık ve kullanılmış yakıt yönetimi, radyasyondan
korunma ve benzeri hususlara ilişkin plan veya programlar,
f) Bakım-onarım, eskime yönetimi, çevresel
yeterlilik ve benzeri hususlara ilişkin plan veya programlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
Başvuru belgelerinden (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan plan veya
programlar sadece birinci ünite başvurusuyla sunulur.
(2) İzne esas değerlendirme; işletmeye alma
sürecine yönelik program, kalitenin teminine ilişkin düzenlemeleri içeren
yönetim sistemi dokümanları ile işletme organizasyonuna ilişkin olarak sunulan
bilgiler üzerinden yapılır. Ayrıca, Kurum ve/veya BGŞ’ler tarafından imalat
veya inşaat süreçlerinde yapılan denetimlerin sonuçları değerlendirmeler
sırasında dikkate alınır.
(3) İşletmeye alma sürecine yönelik program,
yeterliliği ve öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu; işletme
organizasyonuna ve personeline ilişkin sunulan bilgiler, yeterliliği ile
DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve değerlendirilir.
(4) İşletmeye alma sürecinde kalitenin teminine
ilişkin düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları, yeterliliği ile
DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(5) GAR, imalat ve inşaat süreçleri kapsamındaki değişiklikleri
içerdiğinin ve değişiklikler kapsamında ek güvenlik analizlerine gerek
olmadığının belirlenmesi için gözden geçirilir ve değerlendirilir. GAR’a
ilişkin değerlendirme süreçlerine işletmeye alma izni sonrasında da devam
edilebilir.
(6) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
alınan önlemlerin yeterliliği ve ulusal sisteme uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir. Bu değerlendirme süreçlerine işletmeye alma
izni sonrasında da devam edilebilir.
(7) Başvuru ile sunulan diğer plan ve programlar,
yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir. Bu değerlendirme süreçlerine işletmeye alma
izni sonrasında da devam edilebilir.
İşletme
lisansı
MADDE 26-
(1) Nükleer santraller için
işletme lisansı başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulduğu hâlini yansıtan GAR,
b) İşletme ve kaza koşullarına ilişkin prosedürler
ile ağır kazaların yönetimine ilişkin dokümanlar,
c) Yakıt ve kor yönetimi, işletme deneyimleri, gözetim
ve iç denetim, güvenlik performansı ve insan faktörleri gibi hususlara
ilişkin işletme sürecine yönelik izleme ve kontrol plan veya programları,
ç) Yetkilendirme için daha önce sunulmuş olup
güncellenen plan, program, prosedür veya raporlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
Başvuru belgelerinden (c) bendinde sayılan plan veya programlar sadece
birinci ünite başvurusuyla sunulur.
(2) Başvuru ile sunulan GAR, değişiklikler ve
güncellik açısından incelenir.
(3) Başvuru ile sunulan plan, program ve
prosedürler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu
açısından incelenir ve değerlendirilir.
(4) İşletme lisansı değerlendirmesinde işletmeye
alma testlerinin sonuçları dikkate alınır.
Nükleer
santrallerde işletmeye geçiş aşamaları
MADDE 27-
(1) Kuruluş işletme lisansını
aldıktan sonra işletmeye geçmeden önce;
a) Taze yakıtın ilk kez kora yüklenmesini ve ilgili
testleri içeren yakıt yükleme,
b) İlk kez kritik olmayı ve ilgili testleri içeren
ilk kritiklik,
c) İlk kez güce çıkmayı ve ilgili testleri içeren
güce çıkma,
ç) Tam güce çıkmayı, tam güçte işletmeyi ve ilgili
testleri içeren deneme işletmeleri,
aşamalarını tamamlar.
(2) Kuruluş her bir işletmeye geçiş aşamasına ait
onaylı iş programını işletme lisansı başvurusuyla birlikte sunar. Bu iş programlarında
yer alan işlerin onaylı kalite planlarını ise işe başlamadan yirmi iş günü
önce Kuruma sunar.
(3) İş programında yer alan işler, kalite planları
uyarınca ve işletme personeliyle birlikte yürütülür.
(4) Kurum bu aşamalardaki testlere gözlemci olarak
katılır. Kuruluş her testin sonunda tuttuğu kayıtları en kısa sürede
Kurumun değerlendirmesine sunar. Her bir aşamada ilgili tüm testlerin
olumlu sonuçlanması hâlinde, Kurumun gözlemci raporları ve test kayıtlarına
dayanarak vereceği uygun görüşünü takiben bir sonraki aşamaya geçilir.
(5) Kuruluş işletmeye geçişin aşamaları
kapsamındaki testlerin sonuçları çerçevesinde işletme sınır ve koşullarını
nihai hâle getirerek Kuruma sunar. Kuruluş, Kurum tarafından uygun görülen
işletme sınır ve koşullarını içerecek şekilde güncellenen işletme lisansı
yetki koşulları uyarınca işletmeye başlayabilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Araştırma
Reaktörlerine İlişkin Yetkilendirmeler
İmalat
izni, uygunluk görüşleri ve bildirimler
MADDE 28-
(1) Araştırma reaktörleri için
imalat izni başvurusu, güvenlik açısından önemli ekipmanın imalatına
başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır.
(2) İmalat izni başvurusu ekinde;
a) İmalat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
b) İmalatçıların belirlenmesine ilişkin kuralları
ve ölçütleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
c) İmalatı yapılacak olan güvenlik açısından önemli
ekipman listesi,
ç) Öngörülen imalat takvimi,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Kurum, sunulan belgeleri yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere uygunluğu açısından değerlendirir ve Kurumun uygun
görüşüne tabi ekipmanın listesini belirler.
(4) Kuruluş imalat izni aldığı ekipmanın imalatına
başlamadan önce;
a) İmalatçıya ilişkin bilgileri,
b) BGŞ’nin uygunluk değerlendirmesine temel teşkil
eden ve ilgili mevzuatta belirtilen belgeleri,
c) BGŞ’nin ilgili mevzuat uyarınca hazırladığı
uygunluk değerlendirmesi raporunu,
ç) İmalat sürecindeki test ve muayenelere ilişkin
akreditasyon belgelerinin kopyalarını,
Kuruma sunarak bildirim yapar.
(5) Kurumun uygun görüşüne tabi her bir ekipman
için Kuruluş;
a) Ekipmanı oluşturan alt bileşen veya yarı
mamullerin imalatçılarına ilişkin bilgileri bildirimle birlikte sunar.
b) İmalata ilişkin henüz belirlenmemiş bilgiler
için öngörülen sunulma tarihlerini başvuru belgelerinde ayrıca belirtir.
c) Ekipmanın imalatı sırasında, tasarımında veya
imalatında yapılacak olan güvenlik açısından önemli bir değişiklik için
Kurumun uygun görüşünü almak üzere değişikliğe, bunun güvenliğe olan
etkilerinin değerlendirilmesine ve BGŞ’nin uygun görüşüne ilişkin bilgi ve
belgeleri Kuruma sunar.
(6) Kurumun uygun görüşüne tabi ekipman için Kurum,
tasarıma ilişkin olarak sunulan belgeleri ekipmanın güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebilecek teknik özelliklere sahip olması
açısından, BGŞ’nin uygunluk değerlendirme raporunu ve sunulan akreditasyon
belgelerinin işe uygunluğu ve geçerliliğini de dikkate alarak, dereceli
yaklaşımla değerlendirir.
Saha
hazırlama izni
MADDE 29-
(1) Araştırma reaktörleri için
saha hazırlama izni başvurusu, sahanın hazırlanmasına ilişkin faaliyetlere
başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır. Bu tür tesislerde saha
hazırlama izni saha onayını da kapsar.
(2) Saha hazırlama izni başvurusu ekinde;
a) GAR’ın saha ve sahanın özellikleri, tesisin
yerleşim planı ve yapı, sistem ve bileşenlerin sınıflandırmalarını içeren
bölümleri,
b) Saha hazırlama sürecine yönelik program,
c) Saha hazırlama sürecinde kalitenin teminine
ilişkin düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Saha parametrelerinin izlenmesine yönelik
program,
d) Emniyet önlemlerini içeren inşaat emniyet planı,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) GAR’ın sahaya, sahanın özelliklerine ve tesisin
yerleşimine ilişkin bölümleri, sahanın tesisin kurulmasını engelleyecek bir
özelliği olmadığını ve saha parametrelerinin listesinin, belirlenme
yöntemlerinin ve değerlerinin yeterli ve uygun olduğunu tespit etmek
amacıyla gözden geçirilir ve değerlendirilir. Değerlendirmede sahanın coğrafya
ve topoğrafyası, saha çevresindeki nüfus ve gelişim öngörüleri, radyasyon
acil durum önlemlerinin uygulanabilirliği, sahaya özel insan kaynaklı dış
olaylar, sahayı etkileyebilecek doğal dış olaylar gibi hususların yanı sıra
dış olayların birlikte gerçekleşmesi ve aynı sahada birden fazla tesis
bulunması gibi hususlar da dereceli yaklaşımla dikkate alınır.
(4) Sunulan belgelerden;
a) GAR’ın yapı, sistem ve bileşenlerin
sınıflandırmalarını içeren bölümü, ölçütlerin ve sınıflandırmaların uygunluğu,
b) Saha hazırlama sürecine yönelik program,
yeterliliği ve öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu,
c) Diğer belgeler, yeterliliği ile DBL’de yer alan
belgelere ve amaca uygunluğu,
açısından incelenir ve değerlendirilir.
İnşaat
izni
MADDE 30-
(1) Araştırma reaktörleri için
inşaat izni başvurusu, tesisin inşaatına ilişkin faaliyetlere başlanmasından
önce Kuruluş tarafından yapılır. Bu tür tesislerde inşaat izni işletmeye
alma sürecini de kapsar.
(2) İnşaat izni başvurusu ekinde;
a) GAR,
b) İnşaat sürecine yönelik program,
c) İnşaat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Bağımsız değerlendirme raporu,
d) Personel eğitimine yönelik program,
e) Çevresel radyasyonun izlenmesine yönelik
program,
f) Yangın güvenliği, emniyet, nükleer madde sayım
ve kontrol, radyoaktif atık yönetimi, radyasyondan korunma ve benzeri
hususlara ilişkin plan veya programlar,
g) Bakım-onarım, eskime yönetimi, çevresel
yeterlilik ve benzeri hususlara ilişkin plan veya programlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Başvuru ile sunulan GAR;
a) Güvenlik açısından önemli yapıların güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebilir teknik özelliklere sahip olduğunu,
b) Sistemlerin güvenlik fonksiyonlarını yerine
getirebilirliğini,
c) Tasarıma esas kazalar ile tasarımı genişleten
koşullar için başlatıcı olaylar listesinin yeterliliğini, tutarlılığını ve
senaryoların uygunluğunu,
ç) Analizlerde kullanılan yöntem ve araçların
uygunluğunu, yazılımların doğrulanmış olduğunu,
d) Analizlerde kullanılan varsayımların ve
girdilerin senaryolara uygunluğunu ve güvenlik sınırlarını zorlayan veya
aşan değerlerin elde edilmesindeki yeterliliğini,
e) Analizlerin sonuçlarının değerlendirilerek
tasarımın güvenlik açısından yeterliliğinin gösterilmiş olduğunu,
f) Tasarımı genişleten koşulların tasarımda dikkate
alınmış olduğunu,
belirlemek amacıyla dereceli yaklaşımla gözden
geçirilir ve değerlendirilir. Değerlendirme sırasında bağımsız
değerlendirme raporunda yer alan bulgular da dikkate alınır.
(4) İnşaat sürecine yönelik program, yeterliliği ve
öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(5) İnşaat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları, yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(6) Başvuru ile sunulan diğer plan veya programlar,
yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir. Bu plan ve programlara ilişkin değerlendirme
süreçlerine inşaat izni sonrasında da devam edilebilir.
İşletme
lisansı
MADDE 31-
(1) Araştırma reaktörleri için
işletme lisansı başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulduğu hâlini yansıtan GAR,
b) Yakıt yükleme ve test süreçlerini içeren
işletmeye geçiş kalite planı,
c) İşletme organizasyonuna ve personeline ilişkin
bilgiler,
ç) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
d) İşletme ve kaza koşullarına ilişkin prosedürler,
e) Yakıt ve kor yönetimi, işletme deneyimleri,
gözetim ve iç denetim ile güvenlik performansı gibi hususlara ilişkin
işletme sürecine yönelik izleme ve kontrol plan veya programları,
f) Yetkilendirme için daha önce sunulmuş olup
güncellenen plan, program, prosedür veya raporlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(2) Başvuru ile sunulan GAR, değişiklikler ve
güncellik açısından incelenir.
(3) Yakıt yükleme ve testlere ilişkin kalite planı
ile işletme organizasyonu ve personeline ilişkin sunulan bilgiler,
yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir.
(4) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
alınan önlemlerin yeterliliği ve ulusal sisteme uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir.
(5) Başvuru ile sunulan diğer plan, program ve
prosedürler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu
açısından incelenir ve değerlendirilir.
(6) Kurum ve/veya BGŞ’ler tarafından imalat veya
inşaat süreçlerinde yapılan denetimlerin ve işletmeye alma testlerinin
sonuçları değerlendirmeler sırasında dikkate alınır.
(7) Kuruluş işletme lisansını aldıktan sonra;
a) Taze yakıtın ilk kez kora yüklemesini ve ilgili
testleri içeren yakıt yükleme,
b) İlk kez kritik olmayı ve ilgili testleri içeren
ilk kritiklik,
c) İlk kez güce çıkmayı, güçte işletmeyi ve ilgili
testleri içeren güce çıkma,
adımlarından oluşan işletmeye geçiş aşamasını
tamamlar.
(8) İşletmeye geçiş aşaması ilgili kalite planı
uyarınca ve işletme personeli ile birlikte yürütülür. İşletmeye geçiş
aşaması tamamlandıktan sonra Kuruluş yapılan testlerin sonuçları
çerçevesinde nihai hâle getirilen işletme sınır ve koşullarını Kuruma
sunar. İşletme sınır ve koşullarının Kurum tarafından uygun görülmesinden
sonra işletme lisansı yetki koşulları, işletme sınır ve koşullarını da
içerecek şekilde güncellenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Nükleer Yakıt
Üretim ve Yeniden İşleme Tesislerine İlişkin Yetkilendirmeler
İmalat
izni, uygunluk görüşleri ve bildirimler
MADDE 32-
(1) Nükleer yakıt üretim veya
yeniden işleme tesisleri için imalat izni başvurusu, güvenlik açısından
önemli ekipmanın imalatına başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır.
(2) İmalat izni başvurusu ekinde;
a) İmalat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
b) İmalatçıların belirlenmesine ilişkin kuralları
ve ölçütleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
c) İmalatı yapılacak olan güvenlik açısından önemli
ekipman listesi,
ç) Öngörülen imalat takvimi,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Kurum, sunulan belgeleri yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere uygunluğu açısından değerlendirir ve Kurumun uygun
görüşüne tabi ekipmanın listesini belirler.
(4) Kuruluş imalat izni aldığı ekipmanın imalatına
başlamadan önce;
a) İmalatçıya ilişkin bilgileri,
b) BGŞ’nin uygunluk değerlendirmesine temel teşkil
eden ilgili mevzuatta belirtilen belgeleri,
c) BGŞ’nin ilgili mevzuat uyarınca hazırladığı
uygunluk değerlendirmesi raporunu,
ç) İmalat sürecindeki test ve muayenelere ilişkin
akreditasyon belgelerinin kopyalarını,
Kuruma sunarak bildirim yapar.
(5) Kurumun uygun görüşüne tabi her bir ekipman
için Kuruluş;
a) Ekipmanı oluşturan alt bileşen veya yarı
mamullerin imalatçılarına ilişkin bilgileri bildirimle birlikte sunar.
b) İmalata ilişkin henüz belirlenmemiş bilgiler
için öngörülen sunulma tarihlerini başvuru belgelerinde ayrıca belirtir.
c) Ekipmanın imalatı sırasında, tasarımında veya
imalatında yapılacak olan güvenlik açısından önemli bir değişiklik için
Kurumun uygun görüşünü almak üzere değişikliğe, bunun güvenliğe olan
etkilerinin değerlendirilmesine ve BGŞ’nin uygun görüşüne ilişkin bilgi ve
belgeleri Kuruma sunar.
(6) Kurumun uygun görüşüne tabi ekipman için Kurum,
tasarıma ilişkin olarak sunulan belgeleri ekipmanın güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebilecek teknik özelliklere sahip olması
açısından, BGŞ’nin raporunu ve sunulan akreditasyon belgelerinin işe uygunluğu
ve geçerliliğini de dikkate alarak, dereceli yaklaşımla değerlendirir.
Saha
hazırlama izni
MADDE 33-
(1) Nükleer yakıt üretim veya
yeniden işleme tesisleri için saha hazırlama izni başvurusu, tesisin
kurulması ile ilgili faaliyetlere başlanmasından önce Kuruluş tarafından
yapılır. Bu tür tesislerde saha hazırlama izni saha onayını da kapsar.
(2) Saha hazırlama izni başvurusu ekinde;
a) GAR’ın saha ve sahanın özellikleri, tesisin
yerleşim planı ve yapı, sistem ve bileşenlerin sınıflandırmalarını içeren
bölümleri,
b) Saha hazırlama sürecine yönelik program,
c) Saha hazırlama sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Saha parametrelerinin izlenmesine yönelik
program,
d) Emniyet önlemlerini içeren inşaat emniyet planı,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) GAR’ın sahaya, sahanın özelliklerine ve tesisin
yerleşimine ilişkin bölümleri, sahanın tesisin kurulmasını engelleyecek bir
özelliği olmadığını ve saha parametrelerinin listesinin, belirlenme
yöntemlerinin ve değerlerinin yeterli ve uygun olduğunu belirlemek amacıyla
gözden geçirilir ve değerlendirilir. Değerlendirmede sahanın coğrafya ve
topoğrafyası, saha çevresindeki nüfus ve gelişim öngörüleri, tesisten
salınabilecek radyoaktif maddelerin çevrede taşınımı, radyasyon acil durum
önlemlerinin uygulanabilirliği, sahaya özel insan kaynaklı dış olaylar,
sahayı etkileyebilecek doğal dış olaylar gibi hususların yanı sıra dış
olayların birlikte gerçekleşmesi ve aynı sahada birden fazla tesis
bulunması gibi hususlar da dereceli yaklaşımla dikkate alınır.
(4) Sunulan belgelerden;
a) GAR’ın yapı, sistem ve bileşenlerin
sınıflandırmalarını içeren bölümleri sınıflandırma ölçütlerinin ve sınıflandırmaların
uygunluğu,
b) Saha hazırlama sürecine yönelik program,
yeterliliği ve öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu,
c) Diğer belgeler, yeterliliği ile DBL’de yer alan
belgelere ve amaca uygunluğu,
açısından incelenir ve değerlendirilir.
İnşaat
izni
MADDE 34-
(1) Nükleer yakıt üretim veya
yeniden işleme tesisleri için inşaat izni başvurusu, güvenlik açısından
önemli yapıların inşaatına ilişkin faaliyetlere başlanmasından önce Kuruluş
tarafından yapılır. Bu tür tesislerde inşaat izni işletmeye alma sürecini
de kapsar.
(2) İnşaat izni başvurusu ekinde;
a) GAR,
b) İnşaat sürecine yönelik program,
c) İnşaat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Bağımsız değerlendirme raporu,
d) Personel eğitimine yönelik program,
e) Çevresel radyasyonun izlenmesine yönelik
program,
f) Yangın güvenliği, emniyet, nükleer madde sayım
ve kontrol, radyoaktif atık yönetimi, radyasyondan korunma, personel
eğitimi ve benzeri hususlara ilişkin plan veya programlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Başvuru ile sunulan GAR;
a) Güvenlik açısından önemli yapıların güvenlik
fonksiyonlarını yerine getirebilir teknik özelliklere sahip olduğunu,
b) Sistemlerin güvenlik fonksiyonlarını yerine
getirebilirliğini,
c) Tasarıma esas kazalar ile tasarımı genişleten
koşullar için başlatıcı olaylar listesinin yeterliliğini, tutarlılığını ve
senaryoların uygunluğunu,
ç) Analizlerde kullanılan yöntem ve araçların
uygunluğunu, yazılımların doğrulanmış olduğunu,
d) Analizlerde kullanılan varsayımların ve
girdilerin senaryolara uygunluğunu ve güvenlik sınırlarını zorlayan veya
aşan değerlerin elde edilmesindeki yeterliliğini,
e) Analizlerin sonuçlarının değerlendirilerek
tasarımın güvenlik açısından yeterliliğinin gösterilmiş olduğunu,
f) Tasarımı genişleten koşulların tasarımda dikkate
alınmış olduğunu,
belirlemek amacıyla dereceli yaklaşımla gözden
geçirilir ve değerlendirilir. Değerlendirme sırasında bağımsız
değerlendirme raporunda yer alan bulgular da dikkate alınır.
(4) İnşaat sürecine yönelik program, yeterliliği ve
öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(5) İnşaat sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları, yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(6) Başvuru ile sunulan diğer plan veya programlar,
yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir. Bu plan veya programlara ilişkin
değerlendirme süreçlerine inşaat izni sonrasında da devam edilebilir.
İşletme
lisansı
MADDE 35-
(1) Nükleer yakıt üretim veya
yeniden işleme tesisleri için işletme lisansı başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulduğu hâlini yansıtan GAR,
b) İşletme organizasyonuna ve personeline ilişkin
bilgiler,
c) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
ç) İşletme ve kaza koşullarına ilişkin prosedürler
ile ağır kazaların yönetimine ilişkin dokümanlar,
d) İşletme deneyimleri, gözetim ve iç denetim ile
güvenlik performansı gibi hususlara ilişkin işletme sürecine yönelik izleme
ve kontrol plan veya programları,
e) Yetkilendirme için daha önce sunulmuş olup
güncellenen plan, program, prosedür veya raporlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(2) Başvuru ile sunulan GAR, değişiklikler ve
güncellik açısından incelenir.
(3) İşletme organizasyonu ve personeline ilişkin
sunulan bilgiler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca
uygunluğu açısından incelenir ve değerlendirilir.
(4) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
alınan önlemlerin yeterliliği ve ulusal sisteme uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir.
(5) Başvuru ile sunulan diğer plan, program ve
prosedürler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu
açısından incelenir ve değerlendirilir.
(6) Kurum ve/veya BGŞ’ler tarafından imalat veya
inşaat süreçlerinde yapılan denetimlerin ve işletmeye alma testlerinin
sonuçları değerlendirmeler sırasında dikkate alınır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Nükleer
Hammadde İşleme Tesislerine İlişkin Yetkilendirmeler
İnşaat
izni
MADDE 36-
(1) Nükleer hammadde işleme
tesisleri için inşaat izni başvurusu, tesisin kurulmasına ilişkin faaliyetlere
başlanmasından önce Kuruluş tarafından yapılır. Bu tür tesislerde inşaat
izni saha onayı ile saha hazırlama, imalat ve işletmeye alma süreçlerini de
kapsar.
(2) İnşaat izni başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulum programı,
b) Tesisi oluşturacak sistemlerin tanıtımını içeren
bir rapor,
c) Kurulum sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Yangın güvenliği, emniyet, nükleer madde sayım
ve kontrol, radyoaktif atık yönetimi, radyasyondan korunma, çevresel
radyolojik izleme, personel eğitim ve kalifikasyonu ve benzeri hususlara
ilişkin plan veya programlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Tesisin kurulum programı, kuruluma ilişkin
faaliyetlerin yeterliliği ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(4) Tesisi oluşturacak sistemlere ilişkin sunulan
bilgiler, sistemlerin güvenlik açısından fonksiyonlarını yerine getirebilir
teknik özelliklere sahip olduğunun belirlenmesi amacıyla dereceli
yaklaşımla gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(5) Kurulum sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları, yeterliliği ile DBL’de
yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(6) Başvuru ile sunulan diğer plan veya programlar,
yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir. Bu plan veya programlara ilişkin değerlendirme
süreçlerine inşaat izni sonrasında da devam edilebilir.
İşletme
lisansı
MADDE 37-
(1) Nükleer hammadde işleme
tesisleri için işletme lisansı başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulduğu hâlini yansıtan ve olası kaza
analizlerini içeren GAR,
b) İşletme organizasyonuna ve personeline ilişkin
bilgiler,
c) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
ç) İşletme ve kaza koşullarına ilişkin prosedürler,
d) Yetkilendirme için daha önce sunulmuş olup
güncellenen plan, program, prosedür veya raporlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(2) Başvuru ile sunulan GAR, tesisin kurulduğu
hâlini yansıtması açısından incelenir ve olası tüm kaza senaryolarının ve
bunların sonuçlarının DBL’ye uygun olarak dikkate alındığının belirlenmesi
amacıyla dereceli yaklaşımla gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(3) İşletme organizasyonu ve personeline ilişkin
sunulan bilgiler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca
uygunluğu açısından incelenir ve değerlendirilir.
(4) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
alınan önlemlerin yeterliliği ve ulusal sisteme uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir.
(5) Başvuru ile sunulan diğer plan, program ve
prosedürler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu
açısından incelenir ve değerlendirilir.
(6) İşletme lisansı değerlendirmesinde kurulum
aşamasında yapılan denetimlerin ve testlerin sonuçları dikkate alınır.
ONUNCU BÖLÜM
Madenlere
İlişkin Yetkilendirmeler
İnşaat
izni
MADDE 38-
(1) Nükleer hammaddelerin ana ürün
olarak çıkarıldığı ve/veya depolandığı madenler için inşaat izni başvurusu,
tesisin kurulmasına ilişkin faaliyetlere başlanmasından önce Kuruluş
tarafından yapılır. Bu tür tesislerde inşaat izni saha onayı ile saha
hazırlama, imalat ve işletmeye alma süreçlerini de kapsar.
(2) İnşaat izni başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulum programı,
b) Tesisi oluşturacak sistemlerin tanıtımını içeren
bir rapor,
c) Kurulum sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren dokümanlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) Tesisin kurulum programı, kuruluma ilişkin
faaliyetlerin yeterliliği ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(4) Tesisi oluşturacak sistemlere ilişkin sunulan
bilgiler, sistemlerin güvenlik açısından fonksiyonlarını yerine getirebilir
teknik özelliklere sahip olduğunun belirlenmesi amacıyla dereceli
yaklaşımla gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(5) Kurulum sürecinde kalitenin teminine ilişkin
düzenlemeleri içeren dokümanlar, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere
ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve değerlendirilir.
(6) Nükleer hammaddelerin yan ürün olarak
çıkarıldığı ve/veya depolandığı durumlarda tesis, cevher zenginleştirme ve
depolama faaliyetlerinin yapıldığı alanlarla sınırlı olup inşaat iznine
tabi değildir. Kuruluş bu tür tesisler için ulusal mevzuatın gerektirdiği
izinlerin alınması sonrasında Kuruma bildirim yaparak tesisin kurulumunu
başlatabilir. Kuruluş, tesisin işletmeye geçebilmesi için işletme lisansı
başvurusunda bulunur.
İşletme
lisansı
MADDE 39-
(1) Madenler için işletme lisansı
başvurusu ekinde;
a) Tesisin kurulduğu hâlini yansıtan ve olası kaza
analizlerini içeren GAR,
b) İşletme organizasyonuna ve personeline ilişkin
bilgiler,
c) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
ç) İşletme prosedürleri,
d) Yangın güvenliği, emniyet, nükleer madde sayım
ve kontrol, radyasyondan korunma, çevresel radyolojik izleme ve benzeri
hususlara ilişkin plan veya programlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(2) Başvuru ile sunulan GAR, tesisin kurulduğu
hâlini yansıtması açısından incelenir ve olası tüm kaza senaryolarının
incelendiği ve sonuçlarının değerlendirildiğinin belirlenmesi amacıyla
dereceli yaklaşımla gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(3) İşletme organizasyonu ve personeline ilişkin
sunulan bilgiler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca
uygunluğu açısından incelenir ve değerlendirilir.
(4) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
alınan önlemlerin yeterliliği ve ulusal sisteme uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir.
(5) Başvuru ile sunulan diğer plan, program ve
prosedürler, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu
açısından incelenir ve değerlendirilir.
(6) İşletme lisansı değerlendirmesinde kurulum
aşamasında yapılan denetimlerin ve testlerin sonuçları dikkate alınır.
ON BİRİNCİ
BÖLÜM
Tüm Nükleer
Tesislerin Tabi Olduğu Yetkilendirmeler
Yeniden
işletmeye geçiş izni
MADDE 40-
(1) Kuruluş;
a) Bir ünitenin üç ay veya daha uzun süreyle, diğer
nükleer tesislerin altı ay veya daha uzun süreyle durdurulması,
b) Nükleer tesisin veya ünitenin, işletme sınır ve
koşullarında yer alan bir güvenlik sınırına yaklaşılması veya sınırın
aşılması sonucunda plansız olarak durması,
c) Nükleer tesis veya ünite için periyodik güvenlik
değerlendirmesi sonucunda güvenlik açısından iyileştirme ihtiyacı nedeniyle
durdurma kararı alınması,
ç) İşletme lisansı koşullarında tesisin özellikleri
çerçevesinde belirlenmiş olan koşulların oluşması nedeniyle durdurulması,
durumlarında Kuruma bildirim yapar. Nükleer tesisin
veya ünitenin yeniden işletmeye geçirilmesi Kurumun iznine tabidir.
(2) Nükleer tesisin veya ünitenin uzun süre
durdurulmasının gerektiği durumda Kuruluş durdurmanın gerekçesini ve
alınacak özel önlemleri de içeren rapor ile Kuruma bildirim yapar. Kurum
raporun incelenmesi sonrasında ek güvenlik veya emniyet önlemlerinin
alınmasını talep edebilir.
(3) Nükleer tesisin veya ünitenin işletme sınır ve
koşullarında yer alan bir güvenlik sınırına yaklaşılması veya sınırın
aşılması sonucunda durdurulması hâlinde Kuruluş olayın seyrini,
nedenlerini, alınan önlemleri Kuruma ivedilikle bildirir. Daha sonra bu
bilgilere ek olarak olayın kök nedenlerini, öngörülen düzeltici ve önleyici
faaliyetleri ve bu faaliyetlerin takvimini içeren bir raporu Kuruma sunar.
Düzeltici ve önleyici faaliyetler Kurumun uygun görüşü ile
gerçekleştirilir.
(4) Yeniden işletmeye geçiş izni başvurusu Kuruma
işletmeye geçiş raporu sunularak yapılır. İşletmeye geçiş raporu;
a) Uzun süreli durdurma hâlinde Kuruluşun yeniden
işletmeye hazır olduğuna ilişkin olarak nükleer tesisin veya ünitenin ve
işletme organizasyonunun güncel durumunu gösteren ve işletmeye geçilmesinde
güvenlik, emniyet ve radyasyondan korunma açısından sakınca olmadığını
ortaya koyan bilgileri,
b) Plansız durma hâlinde olayın seyrini,
gerçekleştirilen düzeltici ve önleyici faaliyetleri ve nükleer tesisin veya
ünitenin son hâliyle yeniden güvenli bir şekilde işletilebileceğine ilişkin
değerlendirmeyi,
içerir. Kurum tesisin özelliklerini dikkate alarak
güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(5) Başvuru ile sunulan rapor ve belgeler, Kurum
tarafından nükleer tesisin veya ünitenin güvenli bir şekilde yeniden
işletilebileceğinin belirlenmesi açısından değerlendirilir.
(6) Kuruluş, bu izin ile nükleer tesisi veya
üniteyi işletme lisansı yetki koşulları çerçevesinde işletmeye yeniden
başlayabilir.
Değişiklik
izni
MADDE 41-
(1) Kuruluş;
a) İnşaat izni verildikten sonra tesisin yerleşim
planı ve yapısal sistemlerin tasarımı ve imalat yöntemlerindeki,
b) Ekipmanın imalatına ilişkin süreç başladıktan
sonra ekipmanın tasarımı ve imalat yöntemlerindeki,
c) İşletmeye alma izni verildikten sonra tesisin
yapı, sistem ve bileşenlerindeki,
ç) Tesisin işletme sınır ve koşulları ile işletme
prosedürleri Kurum tarafından uygun görüldükten sonra bu belgelerdeki,
d) İşletme lisansı verildikten sonra tesisin yapı,
sistem ve bileşenlerindeki,
değişiklikler için bir kayıt, kontrol ve onay
mekanizması oluşturur ve uygular.
(2) Güvenlik açısından önemli olmayan yapı, sistem
veya bileşenlerdeki değişiklikler için BGŞ’nin uygun görüşü ve/veya
Kuruluşun onayı yeterlidir.
(3) Güvenlik açısından önemli yapı, sistem veya
bileşenlerdeki değişiklikler için Kuruluş, BGŞ’ye değişikliğin güvenlik
veya emniyet üzerindeki etkileri açısından uygunluk değerlendirmesini
yaptırır. İşletme sürecindeki değişiklikler için bu değerlendirmeyi işletme
organizasyonunun tesis konfigürasyonu ve değişikliklerin takibinden sorumlu
birimi yapabilir.
(4) Güvenlik açısından önemli sistem ve
bileşenlerin imalatı kapsamında sadece imalat iznine tabi bir ekipmandaki
değişiklik için BGŞ’nin uygun görüşü ve Kuruluşun onayı yeterlidir.
(5) Güvenlik açısından önemli yapılar ile imalatı
imalat iznine ek olarak Kurumun uygun görüşüne tabi ekipmandaki
değişikliğin;
a) Güvenlik veya emniyeti etkilemediğinin
değerlendirildiği durumda değişikliğin yapılması için BGŞ’nin uygun görüşü
ve Kuruluşun onayı yeterlidir.
b) Güvenlik veya emniyet üzerindeki etkilerinin
belirlenemediği durumda değişikliğin izne tabi olup olmadığına ilişkin
olarak Kurumdan görüş alınır.
c) Güvenlik veya emniyeti etkilediğinin
değerlendirildiği durumda değişiklik Kurumun iznine tabidir. Bu değişiklikler
için Kuruluş Kuruma değişiklik izni başvurusu yapar.
(6) Değişiklik izni başvurusu ekinde, öngörülen
değişikliğe, değişikliğin güvenlik ve emniyet üzerindeki etkilerinin
değerlendirilmesine ve BGŞ’nin uygun görüşüne ilişkin bilgi ve belgeler
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate alarak güvenlik ve
emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(7) Sunulan belgeler, öngörülen değişikliklerin
güvenlik ve emniyet üzerindeki etkileri açısından değerlendirilir.
İşletmeden
çıkarma izni
MADDE 42-
(1) Nükleer tesislerde işletmeden
çıkarma faaliyeti tesisin türüne ve niteliklerine göre dereceli yaklaşımla
planlanır ve yürütülür.
(2) İşletmeden çıkarma izni başvurusu ekinde;
a) İşletmeden çıkarma faaliyetlerinin güvenliğine
ilişkin rapor,
b) İşletmeden çıkarma sürecine yönelik program,
c) İşletmeden çıkarma sürecinde kalitenin teminine
ilişkin düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları,
ç) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
d) Çevresel radyolojik izleme, yangın güvenliği,
radyasyondan korunma, radyoaktif atık yönetimi, emniyet veya nükleer madde
sayım ve kontrol gibi hususlara ilişkin plan veya programlar,
Kuruma sunulur. Kurum tesisin özelliklerini dikkate
alarak güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle ek belgeler talep edebilir.
(3) İşletmeden çıkarma faaliyetlerinin güvenliğine
ilişkin rapor, yeterliliği ile DBL’de yer alan belgelere uygunluğunun yanı
sıra;
a) Söküm ve radyasyondan arındırmada kullanılacak
tekniklerin uygunluğu,
b) Düzenleyici kontrolden çıkarılma sonrası sahanın
kullanım için özel tedbir gerektirmeyecek şekilde çevre ile uyumlu hâle
getirilecek olması,
c) İşletmeden çıkarma sırasında ortaya çıkacak
radyoaktif atıkların yönetimi,
ç) İşletmeden çıkarma faaliyetlerinin çalışanlar,
halk ve çevre üzerindeki radyolojik etkileri,
açısından gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(4) İşletmeden çıkarma sürecine yönelik program,
yeterliliği ve öngörülen faaliyetlerin amaca uygunluğu açısından incelenir
ve değerlendirilir.
(5) İşletmeden çıkarma sürecinde kalitenin teminine
ilişkin düzenlemeleri içeren yönetim sistemi dokümanları, yeterliliği ile
DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
(6) Radyasyon acil durumlarına yönelik planlar,
alınan önlemlerin yeterliliği ve ulusal sisteme uygunluğu açısından
incelenir ve değerlendirilir.
(7) Başvuruyla sunulan diğer belgeler, yeterliliği
ile DBL’de yer alan belgelere ve amaca uygunluğu açısından incelenir ve
değerlendirilir.
Düzenleyici
kontrolden çıkarma
MADDE 43-
(1) İşletmeden çıkarma sürecine
yönelik programda belirtilen faaliyetler tamamlandığında Kuruluş,
düzenleyici kontrolden çıkarılması için nükleer tesisin ve sahanın gerekli
şartları sağladığını gösteren bir rapor ile Kuruma başvuru yapar.
(2) Kurum başvuru ile sunulan raporu, sahanın
yeniden kullanım koşullarıyla uyumlu hâle getirilmiş olması açısından
inceler. Kurum ayrıca sahada denetimler ve ölçümler yaparak gerekli
şartların sağlandığını kontrol eder. Raporun ve denetim sonuçlarının uygun
değerlendirilmesi durumunda tesis ve saha ile bu tesis ve saha kapsamında
Kuruluş düzenleyici kontrolden çıkarılır.
(3) Düzenleyici kontrolden çıkarma kararı ile
Kuruluşun yetkilendirilmiş olduğu tesis ve sahaya ilişkin yetkileri ve
sorumlulukları sona erer.
ON İKİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yetkilendirilmiş
bir faaliyet için başka bir tüzel kişinin yetkilendirilmesi
MADDE 44-
(1) Yetkilendirilmiş bir faaliyet
için herhangi bir nedenle başka bir tüzel kişinin yetkilendirilmesinin
gerekmesi durumunda;
a) Bir faaliyet için yetkilendirilmiş olan Kuruluş,
konuya ilişkin talebini gerekçeleri içeren bir rapor ile Kuruma sunar.
Kurumun söz konusu talebi uygun bulması durumunda faaliyete devam edecek
olan tüzel kişi, niyet bildirimi kapsamında sunulması gereken bilgiler ve
nükleer tesise ilişkin sorumlulukların üstlenilmesi sürecinde güvenlik ve
emniyetin sürdürülmesine ve nükleer güvence sorumluluklarının yerine
getirilmesine ilişkin önlemleri içeren bir program ile Kuruma
başvurur.
b) Kurum sunulan bilgileri ve programı
değerlendirerek yetkilendirme sürecinin başlayacağı aşamayı ve yetkilendirme
başvurusu için sunulması gereken belgeleri belirler.
c) Kurum yetkilendirme için sunulan belgeleri
değerlendirir ve gerek gördüğü takdirde ek bilgi ve belge talep edebilir.
Kurum, uygun bulması durumunda, başvuran tüzel kişiyi ilgili sürece ilişkin
hükümler uyarınca yetkilendirir.
ç) Söz konusu yetkilendirme ile birlikte tesise
ilişkin güvenlik, emniyet ve nükleer güvence kapsamındaki yetki ve
sorumluluklar yetkilendirilen yeni kuruluş tarafından üstlenilir ve önceki
Kuruluş düzenleyici kontrolden çıkarılır.
Denetim
ve yaptırım
MADDE 45-
(1) Kuruluşun bu Yönetmelik
kapsamındaki faaliyetleri Kurumun denetimine tabidir. Denetime ilişkin
hususlarda ilgili yönetmelikte yer alan hükümler uygulanır.
(2) İlgili
mevzuat veya yetki koşullarına, Kurum kararlarına ve talimatlarına aykırı
hareket edildiğinin tespit edilmesi hâlinde idari yaptırım uygulanır. İdari
yaptırımlara ilişkin hususlarda ilgili yönetmelikte yer alan hükümler
uygulanır.
Öngörülemeyen
durumlar
MADDE 46-
(1) Bir tesisin bu Yönetmelik
kapsamı dışında olduğuna, tesisin özellikleri ve güvenlik açısından
riskleri kapsamında dereceli yaklaşımla yapılacak değerlendirmeler
sonucunda Kurum tarafından karar verilir.
(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında öngörülmeyen durumların
oluşması hâlinde, sürecin nasıl ve hangi koşullarla devam edebileceğine
Kurum tarafından karar verilir.
(3) Kuruluşun işletmekte olduğu nükleer santralin
sahasında yeni bir ünite kurmak üzere talepte bulunduğu durumda, yeni
ünitenin bu Yönetmelik kapsamında tabi olacağı yetkilendirme süreçleri ile
diğer hususlar Kurum tarafından belirlenir.
(4) Niyet bildiriminde bulunulan tesisin bu
Yönetmelikte belirlenen tesis türlerinden farklı olması veya tabi olunması
gereken hükümlere ilişkin tereddüt oluşması durumunda husus Kurum
tarafından karara bağlanır.
Atıflar
MADDE 47-
(1) Mevzuatta yürürlükten
kaldırılan Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzüğe yapılan
atıflar, bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Mevcut
yetkilendirmeler ve devam eden yetkilendirme süreçleri
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili mevzuatta belirlenmiş olan;
a) Kurucunun tanınması işlemi, niyet bildirimine,
b) Yer lisansı, saha onayına,
c) Tedarike başlama izni, imalat iznine,
ç) İmalatçı onayı, imalatçı yetki belgesine,
d) Saha parametreleri onayıyla birlikte sınırlı
çalışma izni, saha hazırlama iznine,
e) İnşaat lisansı, inşaat iznine,
f) Tesise yakıt getirme izniyle birlikte hizmete
sokma izni, işletmeye alma iznine,
g) Yakıt yükleme ve deneme işletmelerine başlama
izniyle birlikte tam güçte çalışma izni ve işletme lisansı, işletme
lisansına,
tekabül eder.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
yürürlükte olan Lisanslamada Esas Alınacak Mevzuat, Kılavuz ve Standartlar
Listesi, DBL yerine geçer.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
verilmiş olan yer lisansları saha onayı, inşaat lisansları inşaat izni,
tedarike başlama izinleri imalat izni yerine geçer. Nükleer santral
üniteleri için ayrı ayrı verilmiş olan sınırlı çalışma izinleri santrale
ilişkin saha hazırlama izni yerine geçer. Söz konusu yetkilendirmeler
kapsamında yürütülen faaliyetler verilmiş olan yetkilendirme koşulları
uyarınca tamamlanır.
(4) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
karara bağlanmamış olan mevcut yetkilendirme başvuruları, başvuru tarihinde
ilgili sürece ilişkin yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre
sonuçlandırılır.
(5) Bu Yönetmelik kapsamındaki BGŞ’lerin
yetkilendirilmesine ilişkin hususlar Kurum tarafından ayrıca düzenlenir.
BGŞ’ler bu kapsamda Kurum tarafından yetkilendirilene kadar 31/3/2017
tarihli ve 30024 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer Santrallerin
Yapı Denetimi Yönetmeliği uyarınca yetkilendirilen nükleer yapı denetimi
kuruluşları BGŞ yerine geçer.
Yürürlük
MADDE 48-
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 49-
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Nükleer Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
|