|
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ İLE ODALAR VE
BORSALAR
KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA VE 640 SAYILI KANUN
HÜKMÜNDE
KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
|
Kanun No. 7435
|
Kabul
Tarihi: 26/1/2023
|
MADDE 1- 24/4/1969 tarihli ve 1163
sayılı Kooperatifler Kanununun 87 nci maddesinin
üçüncü fıkrasında yer alan “, ücret tarifeleri” ibaresi “ve ücretinin ödenmesine
ilişkin esaslar” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
“Bakanlık temsilcilerine, (1200)
gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı
geçmemek üzere Ticaret Bakanlığınca belirlenen tutarda ücret net olarak
ödenir.”
MADDE 2- 1163 sayılı Kanunun geçici 8 inci maddesinin
ikinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve
fıkraya birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Kooperatif ve üst kuruluşları yönetim kurulu
üyeleri, kooperatifin; ticaret sicili kayıtlarını, fınansal
tablolarını, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarını, genel kurul
toplantı evrakını, ortaklarının kimlik, iletişim, pay ve ödemelerine
ilişkin bilgilerini KOOPBİS’in kurulmasını
müteakip bir yıl içinde KOOPBİS’e aktarmakla
yükümlüdür.”
“Bu süre Ticaret Bakanlığınca altı
aya kadar uzatılabilir.”
MADDE 3- 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun
9 uncu maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Serbest bölgelerde, kullanıcıların ihtiyacı olan
doğal gaz altyapısını kurmak ve işletmek, kamu kuruluşları ve özel
kuruluşlardan doğal gazı satın alarak bölge içinde dağıtım ve satışını
yapmak, işleticinin yetki ve sorumluluğundadır. İşleticinin izni olmaksızın
doğal gaz ihtiyacı başka bir yerden karşılanamaz ve bu amaçla münferiden
tesis kurulamaz. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile
bölge içi doğal gaz dağıtım ve satışı nedeniyle kullanıcılardan tahsil
edilecek bedele ilişkin üst limit Ticaret Bakanlığı tarafından yönetmelikle
düzenlenir.
İşleticinin talebi ve bölgede faaliyet gösteren
doğal gaz dağıtım şirketinin kabulü halinde, doğal gaz dağıtım şirketleri
serbest bölgeler içinde şebeke yatırımı yaparak veya yapılmış şebekeyi
mülkiyeti ile birlikte devralarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu
tarafından belirlenen koşullar çerçevesinde serbest bölge içinde doğal gaz
dağıtım faaliyeti gerçekleştirebilir. Doğal gaza ilişkin faaliyetlerin
işletici tarafından yürütüldüğü serbest bölgelerde, doğal gaz iletim ve
dağıtım lisansı sahibi şirketlerin herhangi bir hak, yetki veya sorumluluğu
bulunmaz.”
MADDE 4- 3218 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 7- Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten önce bölge içi doğal gaz şebekesi yatırımı işleticilerce yapılmış
olan serbest bölgelerde, işleticilerin bölge içi doğal gaz dağıtım ve satış
faaliyetleri, 9 uncu maddenin üçüncü fıkrasına uygun olarak devam eder. Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bölge içi doğal gaz şebekesi
yatırımı doğal gaz dağıtım şirketlerince yapılmış olan serbest bölgelerde,
işleticilerin bölge içi doğal gaz dağıtım ve satış yetkisi doğal gaz
dağıtım şirketlerine devredilmiş sayılır.”
MADDE 5- 18/5/2004 tarihli ve 5174
sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun
10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “İçinde bulunulan” ibaresi
“Vergi mükellefiyetinin terkin edildiği tespit edilen veya içinde
bulunulan” şeklinde, fıkrada yer alan “tespit edilemeyenler ile” ibaresi
“tespit edilemeyen ya da” şeklinde, üçüncü fıkrasının birinci cümlesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
“İkinci fıkrada anılan oda yönetim kurulu kararını
takip eden yılbaşından itibaren iki yıl içinde, ilgilinin üyesi bulunduğu
odaya müracaatla adres ve durumunu bildirmemesi ve vergi mükellefiyetinin
bulunmaması halinde, oda yönetim kurulunun teklifi ve meclis kararıyla oda
kaydı silinir ve durum ticaret sicili müdürlüğüne bildirilir.”
MADDE 6- 5174 sayılı Kanunun 32 nci
maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “İçinde bulunulan” ibaresi “Vergi
mükellefiyetinin terkin edildiği tespit edilen veya içinde bulunulan”
şeklinde, “tespit edilemeyen ve” ibaresi “tespit edilemeyen ya da” şeklinde
değiştirilmiş ve beşinci fıkrasının birinci cümlesine “durumunu
bildirmemesi” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve vergi mükellefiyetinin
bulunmaması” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 7- 5174 sayılı Kanunun 62 nci
maddesinin birinci fıkrasına (k) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
bent eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.
“1) Toplam tutarı brüt asgari ücretin yüzde
ellisini geçmeyen ve zamanaşımı süresinin dolmasına bir yıldan az kalan
aidat borçları ve ferîlerine yönelik oda ve borsa meclislerince terkin
kararı verilebilecek üst sınırı belirlemek.”
MADDE 8- 5174 sayılı Kanunun geçici 13 üncü maddesinde yer
alan “onbeş” ibaresi “yirmibeş”
şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 9- 10/2/2005 tarihli ve 5300
sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununun 13 üncü maddesinin
birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “iki” ibaresi “üç” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 10-
5300 sayılı Kanuna aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3- Bu maddeyi ihdas eden Kanunla 13
üncü maddede yapılan değişiklik, 16/4/2020 tarihli
ve 7244 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi uyarınca lisans süresi bir yıl uzatılanlar için lisans
süresinin bitiminden itibaren uygulanır.”
MADDE 11- 7/6/2005 tarihli ve 5362
sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 44 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “dörtte birinin” ibaresi “beşte
ikisinin” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 12- 11/3/2010 tarihli ve 5957
sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer
Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 1 inci maddesinin
dördüncü fıkrasında yer alan “on iki” ibaresi “on sekiz” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 13-
14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi
Hakkında Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tedarik zincirinde haksız ticari uygulamalar
MADDE 6- (l) Haksız ticari uygulamalarda
bulunulamaz. Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki ticari
ilişkilerde taraflardan birinin diğer tarafın ticari faaliyetlerini önemli
ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya normal şartlarda
taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan
faaliyetleri haksız ticari uygulamadır.
(2) Aşağıda belirtilen faaliyetler her durumda
haksız ticari uygulama kabul edilir:
a) Kalite standartlarının sağlanması amacıyla
sözleşmede yer verilen koşullar hariç olmak üzere, herhangi bir gerçek veya
tüzel kişiden mal veya hizmet teminine zorlamak.
b) Kampanya maliyetini, kampanyalı satış yapmak
istemeyen tarafa yansıtmak.
c) Tarım ve gıda ürünlerinin tedarikinde ticari
ilişkinin koşullarını, yazılı veya elektronik ortamda yapılan sözleşmeyle
belirlememek.
ç) Karşı tarafın aleyhine tek taraflı değişiklik
yapma yetkisi veren veya açık ve anlaşılır olmayan hükümlere sözleşmede yer
vermek.
d) Ürün talebini doğrudan etkileyen herhangi bir
hizmet vermediği halde mağaza açılışı ve tadilatı, ciro açığı, banka ve kredi
kartı katılım bedeli ve başka adlar altında bedel almak veya verdiği
hizmetin türünü ve hizmet bedelinin tutar ya da oranını sözleşmede
belirtmediği halde prim ve bedel almak.
e) Karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar
hariç olmak üzere, üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde bozulabilen
tarım ve gıda ürünlerine yönelik siparişleri, ürünün teslim tarihinden
önceki otuz gün içinde iptal etmek.
f) Karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar
hariç olmak üzere, üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde bozulabilen
tarım ve gıda ürünlerinin tesliminden veya mülkiyetinin devrinden sonra
bozulma ya da zayi olma gibi maliyetleri yansıtmak.
(3) İkinci fıkranın (e) ve (f) bentlerinde
belirtilen kusuru ispat yükü siparişi iptal eden veya maliyeti karşı tarafa
yansıtana aittir.
(4) Bakanlık, birinci fıkra kapsamında yer alan
haksız ticari uygulamaları, otuz gün içinde bozulabilen tarım ve gıda
ürünlerini ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
yönetmelikle belirlemeye yetkilidir.”
MADDE 14-
6585 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki
fıkralar eklenmiş ve diğer fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler
arasındaki ticari ilişkilerden kaynaklanan ödemelerin, sözleşmede öngörülen
süre içinde yapılması esastır.”
“(2) Üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde
bozulabilen tarım ve gıda ürünlerine ilişkin ödemelerin süresi; alacaklının
küçük, borçlunun orta veya büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun
büyük ölçekli olması durumunda otuz, diğer durumlarda kırk beş günü
geçemez.
(3) İkinci fıkrada belirtilen ürünlerin dışında
kalan tarım ve gıda ürünlerine ilişkin ödemelerin süresi, alacaklının
küçük, borçlunun orta veya büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun
büyük ölçekli olması durumunda altmış günü geçemez.
(4) Bu maddede belirtilen süreler, teslim veya
mülkiyetin devri tarihlerinden hangisi önce ise o tarih esas alınarak
hesaplanır. Ödemenin süresi içinde yapıldığına ilişkin ispat yükü borçluya
aittir.”
MADDE 15- 6585 sayılı Kanunun 11 inci maddesine üçüncü
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve mevcut
dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik,
su, doğal gaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım, onarım, güvenlik ve
temizlik giderleri gibi alışveriş merkezinin aynına ilişkin olmayan
giderler ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim
personelinin göreviyle ilgili giderler ortak giderdir. Alışveriş
merkezindeki perakende işletmelerden yalnızca bu giderler için katılım payı
tahsil edilebilir; reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi ortak gider
niteliğini haiz olmayan giderler ile belgelendirilmeyen giderler için
herhangi bir bedel tahsil edilemez.
(5) Ortak kullanım alanlarından elde edilen
kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet ve diğer ortak
kullanım alanı gelirleri ile ortak gider katılım payı avanslarından elde
edilen her türlü gelir ortak gelirdir. Ortak gelirler, ortak giderlerin
karşılanmasında kullanılır.
(6) Alışveriş merkezi maliki veya yönetimi, her yıl
bir önceki yıla ilişkin ortak gelir ve gider raporu hazırlayarak alışveriş
merkezindeki perakende işletmelere gönderir. Raporda, ortak gelir ve
giderlerin tür ve tutarları, her bir perakende işletmeden tahsil edilmesi
gereken ve tahsil edilen ortak gider katılım payları ile Bakanlıkça gerekli
görülen diğer bilgilere yer verilir.”
“(7) Ortak kullanım alanlarına ve bunların niteliklerine;
ortak gelir ve giderlere, ortak giderlerin belgelendirilmesine, bu
giderlere katılıma ve katılanların bilgilendirilmesine; ortak gelir ve
gider raporunun hazırlanmasına, bu rapora esas teşkil eden gelir ve gider
belgeleri ile sözleşmelerinin perakende işletmelere sunulmasına, ortak
gelir ve gider uygulamalarının bağımsız denetim kuruluşlarınca
denetlenmesine ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar
yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 16- 6585 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin birinci
fıkrasında yer alan “Diğer kanunlara göre daha ağır bir cezayı
gerektirmediği takdirde, bu Kanunun;” ibaresi “Bu Kanunun;” şeklinde
değiştirilmiş, fıkranın (a) bendinde yer alan “6 ncı
maddesine aykırı hareket edenlere, her bir mağaza ya da şubesindeki her bir
aykırılık için haksız olarak alınan prim ve bedel tutarında,” ibaresi “6 ncı maddesinin ikinci fıkrasının;” şeklinde
değiştirilmiş, (a) bendine aşağıdaki alt bentler eklenmiş, fıkraya (a)
bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş, diğer bentler buna
göre teselsül ettirilmiş ve fıkranın mevcut (d) bendinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki bentler eklenmiş, diğer bentler buna göre teselsül
ettirilmiş, fıkranın mevcut (ğ) bendine “aynı fıkranın (ç) bendine”
ibaresinden sonra gelmek üzere “veya bu Kanunun diğer maddelerine” ibaresi
eklenmiş, fıkranın mevcut (ı) bendine “aykırı hareket edenlere” ve “aykırı
hareket edenlere ise” ibarelerinden sonra gelmek üzere “her bir aykırılık
için” ibaresi eklenmiş, ikinci fıkrasında yer alan “(c), (ğ) ve (h)”
ibaresi “(ç), (i) ve (j)” şeklinde ve “büyük mağaza, zincir mağaza, bayi
işletme ve özel yetkili işletme” ibaresi “büyük mağaza ve zincir mağaza”
şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasında yer alan “(g)” ibaresi “(ı)”
şeklinde, “büyük mağaza, zincir mağaza, bayi işletme ve özel yetkili
işletme” ibaresi “büyük mağaza ve zincir mağaza” şeklinde değiştirilmiş,
dördüncü fıkrasında yer alan “(ı)” ibaresi “(k)” şeklinde değiştirilmiş,
beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye altıncı
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkra buna
göre teselsül ettirilmiştir.
“1) (a), (c) ve (ç) bentlerine aykırı hareket
edenlere, her bir aykırılık için yirmi bin Türk lirası,
2) (b) bendine aykırı hareket edenlere, yansıtılan
kampanya maliyeti tutarında, (d) bendine aykırı hareket edenlere, haksız
olarak alınan prim ve bedel tutarında, (e) bendine aykırı hareket edenlere,
iptal edilen sipariş bedeli tutarında, (f) bendine aykırı hareket edenlere,
yansıtılan maliyet tutarında,”
“b) 7 nci maddesinin ikinci
ve üçüncü fıkralarına aykırı hareket edenlere; süresinde ödenmeyen tutarı
geçmemek üzere otuz güne kadar süre aşımında her bir gün için bu tutarın
binde beşi, otuz günden sonraki süre aşımında her bir gün için süresinde
ödenmeyen tutarın yüzde biri oranında,”
“f) 11 inci maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı
hareket edenlere, perakende işletmelerden haksız olarak tahsil edilen
tutarın iki katı; beşinci fıkrasına aykırı hareket edenlere ise ortak
giderlerin karşılanmasında kullanılmayan ortak gelir tutarında,
g) 11 inci maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen
ortak gelir ve gider raporunu usulüne uygun hazırlamayanlara veya perakende
işletmelere göndermeyenlere, alışveriş merkezindeki her bir perakende
işletme için yirmi bin Türk lirası,”
“(5) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (c), (ç),
(g), (ı), (i), (j) ve (k) bentlerinde belirtilen idari para cezalarının
verilmesini gerektirir aykırılığın bir takvim yılı içinde tekrarı hâlinde,
her bir tekrar için bir önceki cezanın iki katı idari para cezası uygulanır.
Bu hüküm nispi idari para cezaları hakkında uygulanmaz.”
“(7) Bu maddede belirtilen idari para cezalarının
bir takvim yılına ilişkin toplam tutarı; işletmenin küçük ölçekli olması
durumunda beş milyon Türk lirasından, orta ölçekli olması durumunda elli
milyon Türk lirasından, büyük ölçekli olması durumunda iki yüz elli milyon
Türk lirasından fazla olamaz. Bu tutar, her yıl, Hazine ve Maliye Bakanlığı
tarafından bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi
uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı
başından geçerli olmak üzere artırılır.”
MADDE 17- 6585 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu maddeyi ihdas eden Kanunun
yürürlüğe girmesinden önce reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi giderler
için alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden katılım payı talep
edilebilmesine imkân sağlayan ve bu maddenin yayımı tarihinden önce kurulan
sözleşme hükümleri, sözleşme süresince geçerlidir. Ancak, sözleşme
süresinin sona ermesinden önce veya sonra sözleşmenin yenilenmesi ya da
süresinin uzatılmış sayılması hallerinde söz konusu giderler için katılım
payı tahsil edilemez.
(2) Birinci fıkra kapsamındaki sözleşmelerde
yönetim giderinin alt kalemleri ayrıca belirtilmedikçe perakende
işletmelerden yönetim gideri olarak yalnızca alışveriş merkezinde fiilen
çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler için
katılım payı tahsil edilebilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında perakende
işletmelerce ödenmesi gereken katılım payları, bu işletmelerin satış
alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranlanmasıyla hesaplanır.”
MADDE 18- 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı
Gümrük Personeli ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye
aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 8- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten önce Ticaret Bakanlığında Avrupa Birliği Uzmanı ile İhracatı
Geliştirme Uzmanı kadrolarını ihraz etmiş olanlardan bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarih itibarıyla bu kadrolarda görev yapanlar, yurt dışında daimi
görevde veya Ticaret Bakanlığında ya da başka kamu kurum ve kuruluşunda
idari görevde bulunanlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
bir ay içinde talep etmeleri halinde durumlarına uygun Ticaret Uzmanı
kadrolarına atanırlar. Atama için uygun boş kadro bulunmaması halinde söz
konusu kadrolar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın ihdas edilmiş ve
Bakanlığın kadro cetvellerinin ilgili bölümüne eklenmiş sayılır. Bu maddeye
göre yapılan atamalar sonucunda boşalan Avrupa Birliği Uzmanı ve İhracatı
Geliştirme Uzmanı kadroları başkaca bir işleme gerek kalmaksızın iptal
edilmiş ve Ticaret Bakanlığının kadro cetvellerinin ilgili bölümlerinden
çıkarılmış sayılır. Bu şekilde kadro unvanları değişenlerin önceki kadro
unvanlarına ilişkin olarak mevzuatta yapılmış olan atıflar yeni kadro
unvanlarına yapılmış sayılır. Bu madde kapsamında Ticaret Uzmanı
kadrolarına atananların, Avrupa Birliği Uzman Yardımcısı, İhracatı
Geliştirme Uzman Yardımcısı, Avrupa Birliği Uzmanı ve İhracatı Geliştirme
Uzmanı kadrolarında geçirilen hizmet süreleri, Ticaret Uzman Yardımcısı ve
Ticaret Uzmanı kadrolarında geçirilmiş sayılır. Bu madde kapsamında Ticaret
Uzmanı kadrolarına atananlar yeniden Avrupa Birliği Uzmanı ve İhracatı
Geliştirme Uzmanı kadrolarına atanamazlar.”
MADDE 19- Bu Kanunun;
a) 13 üncü ve 14 üncü maddeleri ile 16 ncı maddesiyle 6585 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendinde değişiklik yapan hükümleri 1/1/2024 tarihinde,
b) 16 ncı maddesiyle 6585
sayılı Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen (b) bendi 1/1/2024 tarihinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
c) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 20- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
31/1/2023
|