|
Ticaret Bakanlığından:
PİL VE
AKÜMÜLATÖRLERİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2023/15)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de belirtilen
ürünlerin, ithalatta 31/8/2004 tarihli ve 25569 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uygunluğunun
denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi
tutulacak ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi uyarınca ihraç
edilip geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ 14/9/2022 tarihli ve 6039 sayılı
Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi
Kararının 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) AQAP belgesi: Milli Savunma Bakanlığı tarafından
verilen Endüstriyel Kalite Güvence Seviye Belgesini,
b) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya Avrupa
Birliğinde serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği çerçevesinde
tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük idaresince ya
da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip gümrük
idaresince vize edilen belgeyi,
c) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
ç) Çevre Uyum İzni: Atık Pil ve Akümülatörlerin
Kontrolü Yönetmeliği kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından alınan izni,
d) Denetim Birimi: Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine
bağlı ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ürün Güvenliği Denetimleri
Müdürlüklerini,
e) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi
(TAREKS): Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca yürütülen
denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk analizi
esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
f) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü,
fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
g) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan
nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
ğ) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-1’de belirtilmekle
birlikte, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamına
girmeyen veya Bakanlıkça bu Tebliğ kapsamında denetimi hedeflenmeyen ürünü,
h) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar adına
işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ı) Risk: Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uygun olmama ihtimalini,
i) Risk analizi: Ek-1’de yer alan ürünlerin risk
derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek
amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat
denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları; üretici veya
ithalatçı firma ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası,
modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve
risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi,
ifade eder.
TAREKS ve
firma tanımlaması
MADDE 4- (1) Pil ve akümülatörlerin ithalat denetimiyle
ilgili tüm işlemler TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen
firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve
Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına
TAREKS’te işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması
gerekir.
Çevre
Uyum İzni başvurusu
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünleri ithal etmek
isteyen firmaların, Çevre Uyum İzni almış olmaları gerekir.
(2) Çevre Uyum İzni başvurusu, kullanıcı tarafından
Bakanlık internet sayfasındaki “E-İşlemler” kısmında yer alan “Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması” bölümü
kullanılarak TAREKS üzerinden yapılır. Başvuru için, firma ekranında
“Denetim Başvurusu” başlığı altındaki “Ön İzin” alt başlığından “Yeni Başvuru”
kutucuğu altındaki “Ürün Grubu Bazında Başvuru” seçeneği ile birlikte
alınmak istenen ön izin belgesinin (Çevre Uyum İzni) işaretlenmesi
yeterlidir.
(3) Başvuruya ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığı tarafından istenen belgeler yazılı olarak ayrıca
anılan Bakanlığa iletilir ve başvurular anılan Bakanlık tarafından
sonuçlandırılır.
İthalatçının
başvurusu
MADDE 6- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük
Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük
beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının
“E-işlemler” kısmında yer alan “Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi
(TAREKS) Uygulaması” bölümü veya e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS
üzerinden ithal partisine ilişkin bilgi ve belgeleri sunarak başvurusunu
yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS tarafından firmaya,
ilgili denetim birimi nezdindeki işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir
başvuru numarası verilir.
(4) Beyan edilen bilgi ve belgelerin doğru,
eksiksiz ve zamanında sunulmasından kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler
ve istisnalar
MADDE 7- (1) Çevre Uyum İzni almış, A.TR Dolaşım Belgesini
haiz ürünlerin ithalatında TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) AQAP belgesi sahibi sanayicilerin kendi
ihtiyaçları için Ek-1’de belirtilen ürünlerden yapacakları ithalatta,
firmalarca Bakanlığa sunulan AQAP belgesinin TAREKS’te tanımlanmasını
müteakip ithal konusu her ürün için doğrudan oluşturulan TAREKS referans
numarası, içinde bulunulan yılın sonuna kadar aynı ürünlerin müteakip ithalatında
kullanılır.
(3) Geri gelen eşya için, bu ürünlerin ihracat
beyannamesi numarasının kullanıcı tarafından TAREKS’e girilmesi ve geri
gelen ürünlerin teknik mevzuata uygun olması kaydıyla piyasaya arz edilebileceğine
dair Ek-3’te yer alan taahhütnamenin kullanıcı tarafından TAREKS’e
yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası doğrudan oluşturulur.
(4) Kalp pilleri; hayati önemi haiz tıbbi aygıtlara
yerleştirilmiş piller; endüstriyel kullanım amacına bağlı olarak kalıcı
olarak yerleştirilmiş pillerin bulunduğu aletler içindeki pil veya
akümülatörler; bilimsel ve mesleki alanda kullanılan pil veya
akümülatörler; sadece uzman kişiler tarafından uzaklaştırılması gereken,
kesintisiz olarak sürekli çalışması gereken aletler içindeki pil veya
akümülatörler Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamı
dışında olduğundan kapsam dışı olarak beyan edilir.
(5) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen
eşyanın ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 12
nci maddeye göre sonuçlandırılır.
(6) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede,
birinci, ikinci veya üçüncü fıkra kapsamına giren ürünler de fiili denetime
yönlendirilebilir.
Kapsam
dışı
MADDE 8- (1) Başvuru konusu ithalat partisine ilişkin
kapsam dışı beyanı ithalatçı tarafından ilgili gümrük idaresine yapılır.
Kapsam dışı kararına yönelik değerlendirme öncelikli olarak ilgili gümrük
idaresince yapılır.
(2) İlgili gümrük idaresi tarafından başvuru konusu
ithalat partisinin bu Tebliğ kapsamında yer aldığına karar verilmesi
durumunda kapsam değerlendirmesi ilgili denetim biriminin teknik incelemesi
neticesinde de belirlenebilir.
Risk
analizi
MADDE 9- (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler,
kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler çerçevesinde, risk
analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak kriterler, gerekli
görülmesi halinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Sanayi
ve Teknoloji Bakanlığı ve ilgili diğer tarafların da görüşü alınarak,
Bakanlıkça belirlenir.
(3) TAREKS ve Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Bilgi
Sistemi (PGDBİS) arasında veri akışının sağlanmasıyla, bu Tebliğ kapsamı
ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi ile ithalat denetimlerine ilişkin
veriler, PGDBİS’e iletilir.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime
yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası doğrudan oluşturulur.
Fiili
denetim
MADDE 10- (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için
Ek-2’de belirtilen belgeler, firma adına yetkilendirilen kullanıcı
tarafından başvuru günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik ortamda
TAREKS’e yüklenir. Firmanın başvuru sırasında TAREKS’te talep etmesi
halinde sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin kullanıcı
tarafından sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru iptal
edilir.
(2) Firmalardan ilave bilgi ve belge istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ilgili mevzuata
aykırılık tespit edilmemesi ve teste yönlendirilen ürünlerin üzerindeki
bilgilerin doğru olması ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti
durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık tespit edilmesi veya
ithalatçıdan talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e
yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır.
(5) İthaline izin verilmeyen ve gümrük idaresine
bırakılan pil ve akümülatörlerin tasfiyesi, söz konusu ürünlerin Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yetkilendirilen derneklere
ve/veya lisanslı atık akü geri kazanım tesislerine geri kazanılmak veya bertaraf
edilmek üzere bedelli veya bedelsiz teslim edilir.
(6) TAREKS’e yüklenen, ancak ilgilisince
düzenlenmediği anlaşılan test raporunun tespiti halinde, diğer şartlar
uygun olsa dahi fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır.
Kullanıcıya
yapılan bildirimler
MADDE 11- (1) Kullanıcı, denetim sürecine ve sonucuna
ilişkin sorgulamaları TAREKS aracılığıyla yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan
“Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan
edilen elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan
bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata aykırılık
tespiti halinde durum ilgili gümrük idaresine yazıyla ayrıca bildirilir.
TAREKS
referans numarasının gümrüklere beyanı
MADDE 12- (1) Ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarasının gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine firma
tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği tarihten
itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir.
(3) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan
edilen ürünlerin ithalatında, 18150099272013015773484 olarak belirlenen 23
haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin,
gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla, ilgili gümrük idaresince denetime
yönlendirilmesi halinde, 5 inci ve 6 ncı maddeler çerçevesinde TAREKS
üzerinden başvuru yapılır.
(4) GTİP değişikliği sonucunda bu Tebliğin eki
listede yer aldığı tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması
kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci
ve 6 ncı maddeler çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru yapılır.
(5) 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin
Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında 18150099115115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans
numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının
sorumluluğu
MADDE 13- (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında denetlensin
veya denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda Atık Pil ve
Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği dâhil olmak üzere ilgili tüm mevzuata
uygun ve güvenli olmasından, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği
ve Teknik Düzenlemeler Kanunu uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya ürüne dair
TAREKS referans numarası oluşturulması, ürünün mutlaka mevzuata uygun
ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında, ürünün ithal
edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün ithalat
işlemi dışında başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun olduğunun
ispatı olarak kullanılamaz.
(4) İthal edilmiş ürünün GTİP’inin Ek-1’de yer
aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi halinde,
keyfiyet ilgili gümrük idaresi tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına
bildirilir. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ürünün güvensiz olduğunu
tespit ederek gümrük idaresine bildirmesi halinde, uygunluk
değerlendirmesinin olumsuz sonuçlandığı kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE 14- (1) Bu Tebliğe aykırı hareket edenler ile yanlış
veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan veya ibraz edenler
veya belgede tahrifat yapanlar hakkında, 7223 sayılı Kanun, 27/10/1999
tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının
ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili
mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı
hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre belirli bir süre
askıya alınır, firmanın denetim başvuruları belirli bir süre ve/veya oranda
fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen
süreler ve denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki
ihlalleri ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak
belirlenir.
Yetki
MADDE 15- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda uygulamaya
yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık Ürün Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 16- (1) 31/12/2021 tarihli ve 31706 dördüncü mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Pil ve Akümülatörlerin İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2022/15) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) 1/1/2023 tarihinden
önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma
belgesi düzenlenmiş veya Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine
sunulmuş olan ürünlerin ithalatı, 28/2/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil)
ithalatçının talebi halinde, Pil ve Akümülatörlerin İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2022/15)’ne göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE 17- (1) Bu Tebliğ 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|