Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi
Başkanlığı)’ndan:
GELİR VERGİSİ
GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 323)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Yasal
Düzenlemeler
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960
tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31,
40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 103 ve mükerrer 121 inci
maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında artırılan maktu had ve
tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge düzenleme uygulaması
ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım menkul kıymetlerden
2022 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının beyanında dikkate
alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususların açıklanmasıdır.
Yasal
düzenlemeler
MADDE 2- (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci
maddesinde;
“…Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir
önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu
şekilde hesaplanan tutarın %5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz.
Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan oranı ve tutarı iki katına kadar
artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye;
Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.”
hükmü yer almaktadır.
(2) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü
maddesinde;
“…
2. Bu Kanunun 9/10, 19, 21, 23/8,
23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının
(15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki
yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden
değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların %
5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu surette tespit
edilen had ve tutarları % 50'sine kadar artırmaya veya indirmeye
yetkilidir.
3. Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi
tarifesinin gelir dilim tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı
fıkrası uygulanır.”
hükmü yer almaktadır.
İKİNCİ BÖLÜM
Yeniden
Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar
Yeniden
değerleme oranında artırılan had ve tutarlar
MADDE 3- (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesi
hükmü uyarınca, aynı Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48,
68, mükerrer 80, 82, 86 ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve 2022 yılında
uygulanan had ve tutarlar 24/11/2022 tarihli ve
32023 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
(Sıra No: 542) ile 2022 yılı için % 122,93 (yüz yirmi iki virgül doksan üç)
olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle
belirlenerek 2023 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki
şekilde tespit edilmiştir.
(2) 2023 takvim yılında uygulanmak üzere 193 sayılı
Kanunun;
a) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10)
numaralı bendinde yer alan, internet ve benzeri elektronik ortamlar
üzerinden yapılan satış hasılatı 700.000 TL,
b) 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan
mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı 21.000 TL,
c) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8)
numaralı bendinde yer alan, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen
durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedeline ilişkin istisna
tutarı 110 TL,
ç) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10)
numaralı bendinde yer alan, işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip
gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 56 TL,
d) 31 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan
engellilik indirimi tutarları;
- Birinci derece engelliler için 4.400 TL,
- İkinci derece engelliler için 2.600 TL,
- Üçüncü derece engelliler için 1.100 TL,
e) 40 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının;
- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla
edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 17.000
TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisinin toplam tutarı 440.000 TL,
- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman
olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç 500.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya
binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 950.000 TL,
f) 47 nci maddesinin
birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan yıllık kira bedeli
toplamı;
- Büyükşehir belediye sınırları içinde 35.000 TL,
- Diğer yerlerde 22.000 TL,
g) 48 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan
hadler;
- (1)
numaralı bent için 440.000 TL ve 700.000 TL,
- (2)
numaralı bent için 220.000 TL,
- (3)
numaralı bent için 440.000 TL,
ğ) 68 inci maddesinin birinci fıkrasının;
- (4) numaralı bendinde yer alan amortisman
olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç 500.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya
binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 950.000 TL,
- (5) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla
edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 17.000
TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisinin toplam tutarı 440.000 TL,
h) Mükerrer 80 inci maddesinin üçüncü fıkrasında
yer alan değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 55.000 TL,
ı) 82 nci maddesinin
ikinci fıkrasında yer alan arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı 129.000
TL,
i) 86 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt bendinde yer alan tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve
gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 8.400 TL,
olarak tespit edilmiştir.
(3) 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci
fıkrasında yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde
esas alınan tarife, 2023 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde
uygulanmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.
70.000 TL'ye
kadar %
15
150.000
TL'nin 70.000 TL'si için 10.500 TL, fazlası % 20
370.000
TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL (ücret
gelirlerinde
550.000
TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL), fazlası %
27
1.900.000
TL'nin 370.000 TL'si için 85.900 TL, (ücret
gelirlerinde
1.900.000
TL'nin 550.000 TL'si için 134.500 TL), fazlası %
35
1.900.000
TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için 621.400 TL,
(ücret gelirlerinde
1.900.000 TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için
607.000 TL), fazlası %
40
(4) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi
hükmü uyarınca, anılan maddenin birinci fıkrasında yer alan tutar, 1/1/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık
gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 4.400.000 TL
olarak tespit edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basit Usulde
Kazanç Tespiti ile İlgili Hususlar
Kar
hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için
özel hadler
MADDE 4- (1) Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve
bunlar gibi kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş
bulunan emtia için özel hadler belirleme yetkisi 193 sayılı Kanunun 48 inci
maddesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığına verilmiştir. Bu yetki kullanılarak
2022 yılı için 21/12/2021 tarihli ve 31696 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 317) ile
belirlenen tutarlar yeniden artırılmıştır.
(2) Buna göre, anılan maddelerin ticaretini
yapanların, 2023 takvim yılında da basit usulden yararlanabilmeleri için
alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2022 tarihi
itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri aşmaması gerekmektedir:
Emtianın Cinsi
|
Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında Kalan Yerlerde
|
Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Kalan Yerlerde
|
|
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Satış Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Satış Ölçüsü (TL)
|
|
|
Değerli Kağıt
|
750.000
|
840.000
|
900.000
|
1.090.000
|
|
Şeker-Çay
|
550.000
|
750.000
|
700.000
|
890.000
|
|
Milli Piy.
Bil., Hemen Kazan, Süper Toto vb.
|
550.000
|
750.000
|
700.000
|
890.000
|
|
İçki (Bira ve Şarap Hariç)
-İspirto-Sigara-Tütün
|
550.000
|
750.000
|
700.000
|
890.000
|
|
Akaryakıt ( LPG hariç )
|
840.000
|
890.000
|
1.090.000
|
1.270.000
|
|
(3) Belirtilen bu malların alım satımı ile
uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları bakımından yukarıdaki
hadler dikkate alınmak suretiyle, 2/5/1982 tarihli
ve 17682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği
(Seri No:136)’ndeki hesaplamalar doğrultusunda
işlem yapılacaktır.
Basit
usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması
MADDE 5- (1) Basit usule tabi mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:215) ile getirilen, belge vermedikleri
günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin
uygulamanın, 31/12/2023 tarihine kadar devam etmesi Vergi Usul Kanununun
mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği
yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Menkul Sermaye
İradının Beyanında İndirim Oranı Uygulaması
2022 takvim
yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında dikkate
alınacak indirim oranı uygulaması
MADDE 6- (1) 193 sayılı
Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44
üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı Kanunun
75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14) numaralı
bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan
hesaplara ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir değere
endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul
kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının
uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında
indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
(2) 193 sayılı Kanunun indirim oranı uygulamasına
yönelik 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere
uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte,
anılan Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu
fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi
tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde
31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim
oranı uygulaması bahsi geçen menkul kıymet gelirleri için devam etmektedir.
(3) İndirim oranı; 213 sayılı
Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı
dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik
ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmekte olup 213 sayılı
Kanun hükümlerine göre 2022 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme
oranı % 122,93'tür. Bu dönemde
Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz
oranı ise % 18,14’tür. Buna göre, 2022 yılında elde edilen bir kısım menkul
sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%122,93 / %18,14=)%
677,67 olmaktadır.
Bu oranlar dikkate alındığında, 2022 yılı
gelirlerine uygulanacak indirim oranı birden büyük çıkmaktadır.
(4) Bu
kapsamda, 2022 yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından, 1/1/2006
tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin
ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine
bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan
menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranının birden büyük olması
dolayısıyla beyan edilmeyecektir.
(5) Dövize, altına veya başka bir değere endeksli
menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde
edilen menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil
kazanç ve iratların beyanında indirim oranı uygulanmamaktadır.
(6) 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, anılan
Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı
bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006
tarihinden itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla
vergilendirilmekte olup bu gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı
uygulanması söz konusu değildir.
Yürürlük
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ 1/1/2023
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı
yürütür.
|