Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından:
ATIK ARA
DEPOLAMA TESİSLERİ TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de yer alan atıkların
ara depolama işlemlerini ve ara depolama tesislerinde bulunması gereken
asgari şartları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, Ek-1’de yer alan atıkların 2/4/2015
tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi
Yönetmeliğine uygun olarak atık işleme tesislerine gönderilmeden önce
güvenli ve çevreye duyarlı bir şekilde depolanmasına ilişkin esasları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı
Çevre Kanununun 8 inci, 11 inci ve 13 üncü maddeleri, 2/4/2015 tarihli ve
29314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinin 5 inci
maddesi ve 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinin 5 inci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Atık ara depolama tesisi: Atıkların atık işleme
tesislerine ulaştırılmadan önce bu Tebliğde belirtilen sürede, çevreye
duyarlı ve güvenli bir şekilde depolanmasını sağlayan ve geri kazanım,
bertaraf, atıktan türetilmiş yakıt hazırlama, atık yakma ve/veya beraber
yakma konularında çevre lisansı bulunan atık işleme tesisleri tarafından
kurulan tesisi,
b) Atık Ara Depolama Lisansı (AADL): Atık ara
depolama tesisinin işletilebilmesi için Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği
kapsamında verilecek lisans belgesini,
c) Atık üreticisi: AYY’nin 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (j) bendinde belirtilen atık üreticisini,
ç) AYY: 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğini,
d) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığını,
e) İl müdürlüğü: Çevre, şehircilik ve iklim
değişikliği il müdürlüğünü,
f) Karekod: Güvenlik ve izlenebilirlik özelliği
olarak atığın tekilleştirilmesini ve kişiselleştirilmesini sağlayan
datamatriks tipinde barkodu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Kurallar
Genel
kurallar
MADDE 5- (1) Atık ara depolama tesisleri geri kazanım,
bertaraf, atıktan türetilmiş yakıt hazırlama, atık yakma ve/veya beraber
yakma konularında çevre lisansı bulunan atık işleme tesisleri tarafından
kurulur ve Bakanlıktan AADL almakla yükümlüdür.
(2) Atık ara depolama tesislerinde atıkların insan
sağlığına ve çevreye risk oluşturmayacak şekilde depolanması ve atık işleme
tesislerine güvenli bir şekilde sevkini sağlayacak tedbirlerin alınması
esastır.
(3) Atık ara depolama tesislerinde 1/11/2022
tarihli ve 32000 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Çevre Yönetimi
Hizmetleri Hakkında Yönetmelik gereği çevre yönetim birimi kurulması veya
çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti alınması zorunludur.
(4) Organize sanayi bölgelerinde, organize sanayi
bölgeleri yönetimi tarafından münhasıran veya başka bir tüzel veya gerçek
kişilik ile ortaklaşa kurulan atık ara depolama tesisleri hariç olmak
üzere, atık ara depolama tesislerinin mülkiyetinin tesisi işleten gerçek
veya tüzel kişiye ait olması veya en az altı yıl süre ile kiralanmış olması
zorunludur.
(5) Atık ara depolama tesisleri, atık işleme
tesislerinin sınırları içerisinde kurulamaz.
(6) Çevre lisansı bulunan geri kazanım, bertaraf,
atıktan türetilmiş yakıt hazırlama, atık yakma ve/veya beraber yakma
tesisleri sadece lisans belgelerindeki atıkları almak ve tesislerinde
işlemek için atık ara depolama tesisi kurar. Bu tesislerin kapasitesi atık
işleme tesisinin kapasite raporunda yer alan yıllık tüketim kapasitesinin
iki katını aşamaz. Bu amaçla kurulan ara depolama tesisine kabul edilen
atıklar başka bir atık işleme tesisine gönderilemez.
(7) Atıklar, bir atık ara depolama tesisinden bir
başka atık ara depolama tesisine gönderilemez.
(8) Atık ara depolama tesislerinde depolama süresi
atıkların miktarına bakılmaksızın, bir yılı geçemez.
(9) Atık ara depolama tesislerinde patlayıcı
atıkların ve radyoaktif atıkların depolanmasına izin verilmez.
(10) Atık ara depolama tesisleri için 9/5/2010
tarihli ve 27576 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddeler İçin
Yaptırılacak Zorunlu Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Tarife ve Talimata
göre tehlikeli atık mali sorumluluk sigortası yaptırılır.
(11) Atık ara depolama tesisleri için Bakanlıkça
belirlenen usul ve esaslara göre mali teminat sunulur.
(12) Bu Tebliğ kapsamında yürütülen faaliyetler,
tesisin açık ve kapalı depolama alanları, acil durum ve güvenlik önlemleri,
kişisel koruyucu donanım ve ekipmanları ve havalandırma hususunda
yürürlükteki iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında yer alan ilgili hükümlere
uygun olmak zorundadır. Bunun için iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun
olduğuna dair ilgili resmi kurumdan alınan belge veya iş sağlığı ve
güvenliği uzmanı tarafından düzenlenen rapor ibraz edilir.
(13) Atık ara depolama tesislerinde 27/11/2007
tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre tedbirler
alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özel Hükümler
Atık ara
depolama tesisi fiziki şartları
MADDE 6- (1) Atık ara depolama tesislerinde;
a) Atık kabul birimi ve atık depolama alanları,
b) Yangın söndürme sistemleri,
c) Boruların, hazne ve kapların temizlenmesi için
temizleme sistemleri,
ç) Taşan ve dökülen atıkların toplanması için
yeterli absorban, nötralizan,
d) Tesise kabul edilecek atık içeriğinde radyoaktif
madde bulunup bulunmadığının tespiti maksadıyla tesis girişinde radyasyon
paneli,
bulunması zorunludur.
(2) Atık ara depolama tesislerinde 31/12/2004
tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği ile getirilen yükümlülüklere uyulması zorunludur.
(3) Atık ara depolama tesisinin zeminde ve tek
katlı olması zorunludur. Tesisin toplam kapalı depolama alanı 1000 m2’den az
olamaz. Açık ve kapalı alanın depo tabanı sızdırmaz, tutuşmaz ve
kimyasallara dayanıklı malzemeden olmalıdır. Depo zemininin belirtilen
hususlara uygun olduğuna dair yapı denetim firmasından veya üniversitelerin
inşaat mühendisliği bölümlerinden veya inşaat mühendisleri odasından
uygunluk alınır.
(4) Atık ara depolama tesisinde iç ortam hava
kalitesini sağlayacak sistem oluşturulur. Havalandırma sistemi, uçucu
bileşikler, yanma sonucu ortaya çıkabilecek kirleticiler, mikroorganizma ve
alerjenlerin, ortama verilecek emisyonların ve kokunun temizlenmesini
sağlayacak şekilde kurulur ve işletilir.
(5) Atık ara depolama tesislerinde bulunan
radyasyon panelinden uyarı alınması durumunda, ilgili mevzuat hükümleri
uygulanır.
Atık ara
depolama tesisi işletme esasları
MADDE 7- (1) Aşağıdaki tehlikeli atıklar ayrı bölmelerde
depolanır:
a) Patlayıcı özelliği olan atıklar.
b) Toplam içeriği yaklaşık 0,5 m3’ten
büyük olan yanıcı içerikli basınçlı kutular.
c) Suyla temas ettiğinde yanıcı gazlar çıkartan 30
kg’dan fazla tehlikeli atıklar.
ç) 30 kg’dan fazla kendiliğinden yanıcı tehlikeli
atıklar.
(2) Herhangi bir sızıntı ve dökülme halinde, su ve
toprak kirliliğinin önlenmesi için gerekli tedbirler alınır.
(3) Birbirleriyle reaksiyona girebilecek atıkların
depo alanı içerisinde ayrı bölmelerde depolanması esastır.
(4) Atık ara depolama tesisleri, tüm tesisi 24 saat
kayıt altına alacak şekilde kamera sistemi kurmakla yükümlüdür. Kameralar
tüm depoyu görecek şekilde bir veya birden fazla sayıda, uzaktan erişim
sağlanabilecek şekilde kurulur. Kameralar, tüm giriş-çıkış yerlerini
görecek ve kör nokta kalmayacak şekilde konumlandırılır. Kayıtlar en az üç
ay süreyle saklanır.
(5) Atık üreticisi atık ara depolama tesisine
göndereceği tüm atıkların ambalajlarını ve/veya konteynerlerini Bakanlığın
veri sistemi doğrultusunda karekod ile etiketler. Karekod sistemine dair
esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(6) Ek-2’de tanımlanan şekilde etiketi/karekodu
olmayan atıklar tesise kabul edilemez.
(7) Tesise kabul sırasında güvenlik bilgi formu
veya AYY’nin 11 inci maddesine göre AYY’nin Ek-3/B Analizi sunulur. İhtiyaç
duyulması halinde, atık ara depolama tesisince atığın belirtilen atık olup
olmadığına yönelik doğrulama testleri yapılır/yaptırılır. Atıkların
analizinde aşağıdaki kimyasal içerikleri ve fiziksel özellikleri dikkate
alınır:
a) Ağır metal konsantrasyonları.
b) İnorganik kirleticilerin konsantrasyonu.
c) Organik kirleticilerin konsantrasyonu.
ç) Atıkların katı, sıvı, gaz, parlama noktası,
donma noktası ve pH parametreleri içeren fiziksel özelliklerin tanımları.
(8) Tesise dökme atık kabul edilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Denetim
ve izleme
MADDE 8- (1) Atık ara depolama tesisleri, bu Tebliğ
hükümlerine uyulup uyulmadığının tespiti amacıyla il müdürlüğü tarafından
bir takvim yılı içerisinde en az bir kez denetlenir.
(2) Atık ara depolama tesisleri Bakanlığın
hazırladığı çevrimiçi programlara kayıt olmak, tesisine kabul ettiği ve
atık işleme tesisine gönderdiği atıkların kütle-denge bilgisini hazırlamak
ve çevrimiçi programı kullanarak bildirim yapmakla yükümlüdür.
Atık ara
depolama tesislerinin kapatılması
MADDE 9- (1) Atık ara depolama tesisi, il müdürlüğünden
kapatma planı onayı alınmadan kapatılamaz.
(2) Atık ara depolama tesisinin, sahibi tarafından
kapatılmak istenmesi ve/veya resen Bakanlıkça/il müdürlüğünce kapatılmasına
karar verilmesi halinde, Ek-3’te yer alan kapatma planı formatına uygun
olarak hazırlanan kapatma planı tesis sahibi tarafından il müdürlüğüne
sunulur ve onay alınır.
(3) Sunulan kapatma planı kapsamında il
müdürlüğünce yerinde inceleme yapılır. Kapatma planında eksiklik tespit
edilmesi durumunda, tespit edilen eksiklikler il müdürlüğünün belirleyeceği
süre içerisinde tamamlanır ve tekrar onaya sunulur. Eksiklik
bulunmaması/giderilmesi halinde il müdürlüğü tarafından kapatma planı
onaylanır.
(4) Onaylanan kapatma planına göre tesiste bulunan
atıkların yönetimi sağlanır. Atıkların onaylı kapatma planına göre atık
işleme tesislerine gönderilmesi ve çevrimiçi kütle-denge bildirimlerinin
tamamlanması sonrasında il müdürlüğüne başvurulur ve il müdürlüğünce
yerinde tespit yapılır.
(5) İl müdürlüğü tarafından yerinde tespit
yapılarak kapatma sürecinin tamamlandığı Bakanlığa bildirilir ve tesisin çevre
lisansı Bakanlık tarafından iptal edilir.
İdari
yaptırım
MADDE 10-
(1) Bu Tebliğde belirtilen
şartlara uyulmaması halinde, 2872 sayılı Kanun uyarınca yaptırımlar
uygulanır.
Teminat
MADDE 11-
(1) Atık ara depolama tesisleri,
işletme sırasında ve/veya işletme sonrasında doğabilecek çevresel
zararların giderilmesi ve tesiste depolanan atıkların nihai bertarafı
maksadıyla 5.000.000 TL’lik kesin ve süresiz mali teminat mektubunu
Bakanlığa sunar. Mali teminatlar her yıl yeniden değerleme oranında
artırılır.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 12-
(1) 26/4/2011 tarihli ve 27916
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Ara Depolama Tesisleri Tebliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut
çevre lisanslı atık ara depolama tesisleri
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin yürürlüğe
girdiği tarihten önce çevre izin ve lisans belgesi almış atık ara depolama
tesisleri;
a) Mevcut çevre izin ve lisans belgelerinin
geçerlilik sürelerinin sonuna kadar faaliyetlerine devam edebilir.
b) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
üç ay içerisinde mali teminatlarını bu Tebliğ hükümlerine göre düzenleyerek
Bakanlığa sunar.
c) 31/12/2023 tarihi itibarıyla tesislerine Ek-1’de
yer alan atık kodlarından farklı kodda atıkları kabul edemez, söz konusu
atıklardan 31/12/2023 tarihinden önce kabul edilenleri ise lisans süresini
aşmamak koşuluyla 31/3/2024 tarihine kadar çevre lisanslı atık işleme
tesislerine gönderir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen hükümlere uyulmaması
durumunda dokuzuncu madde çerçevesinde kapatma planı sunularak iş ve
işlemler yürütülür ve çevre izin ve lisans belgesi iptal edilir.
Atıkların
takibi
GEÇİCİ
MADDE 2- (1) Karekod sistemi
uygulamaya geçinceye kadar, tüm atıklar için, Ek-2’de verilen Taşıma ve
Ambalaj Etiket Formu kullanılır. Karekod ile etiketlenmiş atıklar, tesiste
önceden bulunan diğer atıklardan ayrı olarak depolanır.
Yürürlük
MADDE 13-
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14-
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|