Tarım ve Orman Bakanlığından:
TÜRKİYE TARIM
HAVZALARI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİNE
GÖRE YAŞ ÇAY ÜRETİCİLERİNE 2022 YILI YAŞ ÇAY ÜRÜNÜ
İÇİN
FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
(TEBLİĞ NO:
2022/46)
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı; 19/10/2022 tarihli ve 6243
sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak
Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum
Kullanım Desteğine İlişkin Karar ekinde yer alan Türkiye Tarım Havzaları
Üretim ve Destekleme Modeli listesinde belirlenen havzalarda, desteklemeye
esas 2022 yılı üretim sezonunda üretilen ve satışı yapılan yaş çay
yaprağına verilecek fark ödemesi desteğine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ; 2/4/2012 tarihli ve 2012/3067 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Çay Tarım Alanlarının
Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname
Verilmesine Dair Karar ile belirlenen ve üretime izin verilen çay alanlarında
ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenip kontrolleri
yapılan ruhsatlı çay alanlarında 2022 yılı üretim sezonunda yaş çay yaprağı
üreterek satışını yapan ruhsatlı üreticilerin desteklenmesini kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 19/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı
Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal
Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım
Desteğine İlişkin Karara dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Çay tarım alanı: 2/4/2012 tarihli ve 2012/3067
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Çay Tarım Alanlarının
Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname
Verilmesine Dair Karar ile belirlenen ve çay üretimine izin verilen çay
alanlarını,
c) ÇAY-KUR: Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünü,
ç) İcmal 1: ÇAY-KUR fabrikaları için, üretici
bazında 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteğine esas örneği Ek-2’de
yer alan belgeyi,
d) İcmal 2: Özel sektör işletmeleri için,
üreticilerin bağlı bulunduğu ÇAY-KUR fabrikası bazında hazırlanan 2022 yılı
yaş çay ürünü fark ödemesi desteğine esas örneği Ek-3’te yer alan belgeyi,
e) İcmal 3: 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi
desteğine esas bilgilerin ÇAY-KUR çay fabrikalarına göre icmalini gösteren
ve bir örneği Ek-4’te yer alan belgeyi,
f) İcmal 4: Üretici bazında 2022 yılı yaş çay ürünü
fark ödemesi desteğini gösteren ve bir örneği Ek-5’te yer alan belgeyi,
g) Karar: 19/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı
Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal
Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım
Desteğine İlişkin Kararı,
ğ) Özel sektör işletmeleri: Ruhsatlı üreticilerden
yaş çay alımını yapan ve satın aldığı yaş çayı ticaret borsalarında tescil
ettiren ticari firmaları/işletmeleri,
h) Ruhsatlı çaylık alan: Ruhsatnamede belirtilen ve
üzerinde çay tarımı yapılan alanı,
ı) Ruhsatlı üretici: Çay tarım alanlarında çay
tarımı yapan gerçek ve tüzel kişileri,
i) Üretim sezonu: 16/5/2022-31/12/2022 tarihleri
arasını,
ifade eder.
Ödeme
yapılacak üreticiler
MADDE 5- (1) Ödemeler; ruhsatlı üretici olup Karardan önceki
yaş çay ürünü destekleme ödemelerine ilişkin kararlar doğrultusunda yaş çay
ürünü destekleme ödemelerinden faydalanmak için kamu ve/veya özel sektör
işletmelerine başvuruda bulunan ve ruhsatını yenileyen, 2022 yılı üretim
sezonunda da üreticiliği devam eden ruhsatlı üreticiler ile ilk defa 2022
yılı üretim sezonunda yaş çay yaprağı üreterek satışını yapan ruhsatlı
üreticilere yapılır.
Ödeme
miktarı
MADDE 6- (1) 5 inci maddede belirtilen ruhsatlı üreticilere
2022 yılı yaş çay ürünü için fark ödemesi desteği yapılır. Fark ödemesi
desteği kilogram başına 30 kuruş olarak belirlenmiştir.
Görevli
kurum ve kuruluşlar
MADDE 7- (1) 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteği,
ÇAY-KUR ve Bakanlık tarafından yürütülür.
Başvurular
MADDE 8- (1) Ruhsatlı üretici olup, Karardan önceki yaş çay
ürünü destekleme ödemelerine ilişkin kararlar doğrultusunda yaş çay ürünü
destekleme ödemelerinden faydalanmak için kamu ve/veya özel sektör
işletmelerine başvuruda bulunan, ruhsatını yenileyen ve 2022 yılı üretim
sezonunda da üreticiliği devam eden ruhsatlı üreticilere, kamu ve özel
sektör işletmeleri tarafından, 2022 yılı üretim sezonunda sattıkları yaş
çay miktarı üzerinden, üretici başvurusu olmaksızın 2022 yılı fark ödemesi
desteği düzenlenir.
(2) Ancak kamu ve/veya özel sektör işletmelerine
2022 yılı üretim sezonunda sattıkları yaş çay nedeniyle, bu fark ödemesi
desteğinden ilk defa yararlanmak isteyen ruhsatlı üreticiler ile bu yıl
farklı özel sektör işletmelerine yaş çay satan ruhsatlı üreticiler, bu
Tebliğin yayımı tarihinden itibaren on beş gün içinde çiftçi belgesi ve
Ek-1’de yer alan başvuru dilekçesi ile birlikte T.C. kimlik numarasını
beyan ederek yaş çay sattıkları kamu ve/veya özel sektör işletmelerine
başvururlar. Başvuru dilekçesi ve çiftçi belgesinin yaş çay satılan tüm
kamu ve özel sektör işletmelerine verilmesi zorunludur.
Fark
ödemesi desteğine esas yaş çayın satın alınması, tescili, onayı ve
icmallerin hazırlanması
MADDE 9- (1) Kamu ve özel sektör işletmeleri, 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili maddeleri gereğince
müstahsil makbuzu veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu
düzenlemek suretiyle ruhsatlı üreticilerden satın aldıkları yaş çay ürünü
miktarını ticaret borsalarında tescil ettirirler. Fark ödemesi desteğine
esas yaş çay miktarlarının; ticaret borsalarınca tescil edilmesi, müstahsil
makbuzu ve/veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu düzenlenmesi
suretiyle satın alınması esastır.
(2) Tescil edilen miktar doğrultusunda fark ödemesi
desteğinden faydalanacak olan ruhsatlı üreticiler için başvuru tarihinin
bitimini müteakip on gün içinde ÇAY-KUR İcmal 1’i, özel sektör işletmeleri
ise İcmal 2’yi düzenler.
(3) Kamu ve özel sektör yaş çay işletmelerince
düzenlenen bu icmaller on gün içerisinde ticaret borsalarında
onaylattırılır.
(4) Ticaret borsaları 2022 yılı üretim sezonunda
kendilerine tescil ettirilen yaş çay miktarlarını işletme bazında ÇAY-KUR’a
bildirir.
(5) Özel sektör işletmeleri, üretici bazında
hazırladıkları İcmal 2’nin, ticaret borsalarında onayını müteakip, ÇAY-KUR
fabrikası bazında fark ödemesi desteğine esas toplam yaş çay miktarını
gösteren İcmal 3’ü hazırlar ve onaylar. Hazırlanan İcmal 3, borsa onayına
gerek olmaksızın ÇAY-KUR’ a iki suret olarak gönderilir. Teslim edilen
icmalin bir sureti, ÇAY-KUR tarafından üzerine “Görülmüştür” ibaresi
konularak ilgili özel sektör işletmesine gönderilir.
(6) Özel sektör işletmeleri tarafından düzenlenen
üretici bazındaki İcmal 2, ticaret borsalarında onayını müteakip, üç gün
içerisinde İcmal 3 ile birlikte ÇAY-KUR’ a ait üretici kayıtlarının
bulunduğu çay fabrikalarına teslim edilir.
(7) ÇAY-KUR’ a ait çay fabrikalarınca, özel sektör
işletmeleri tarafından gönderilen üretici icmallerindeki yaş çay miktarları
ile kendi icmallerindeki yaş çay miktarları on gün içinde üretici bazında
birleştirilir ve üreticilerin 2022 yılı üretim sezonunda satmış olduğu
toplam yaş çay miktarları belirlenir. Buna göre ÇAY-KUR tarafından üretici
bazında yaş çay ürünü fark ödemesi destek tutarlarını gösteren üretici
bazında İcmal 4 hazırlanır.
(8) Ruhsatlı üreticilerin 2022 yılında üretip
satmış oldukları yaş çay miktarları ruhsatlı alanları ile ilişkilendirilir.
Üreticilere, 2022 yılı yaş çay üretim sezonunda dekar başına en fazla 2.766
kilograma kadar yapılan çay satışına fark ödemesi desteği yapılır. Fazlalık
kısma ödeme yapılmaz. Bu doğrultuda destek tutarları hesaplanır ve
hesaplanan destek tutarları, ÇAY-KUR tarafından ödenek tahsisi için Tarım
ve Orman Bakanlığına bildirilir.
(9) Birden fazla fabrikada ruhsatlı üreticilik
kaydı bulunan üreticilerin, fark ödemesine esas çay miktarlarının
belirlenmesinde, üreticinin toplam ruhsatlı çaylık alanı esas alınır.
(10) Çay bahçesinin aynı üretim sezonunda birden fazla
üretici tarafından kullanılması halinde, destekleme ilk üretimi yapan
üreticiye ödenir. İlk üretimi yapan üreticinin çay üretiminde bulunmaması
ya da çay satışının dekar başına 2.766 kilogramın altında kalması halinde,
sonradan aynı araziyi kullanan üreticilere, ilk üreticilerin üretim miktarı
da dikkate alınarak, aynı alan için dekar başına 2.766 kilogramı aşmayacak
şekilde ödeme yapılır.
Fark
ödemesi desteğine esas üretici icmallerinin hazırlanmasında dikkat edilecek
hususlar
MADDE 10-
(1) Ticaret borsalarına tescil
ettirilmeyen miktarlar ile müstahsil makbuzu ve/veya fatura ile onaylı yaş
çay tahakkuk bordrosu düzenlenmeden satın alınan yaş çaylar için fark
ödemesi desteği ödemesi yapılmaz.
(2) Müstahsil makbuzu ve/veya fatura ile onaylı yaş
çay tahakkuk bordrosu hangi ruhsatlı üretici adına düzenlenmiş ise fark
ödemesi desteği icmali de mutlak surette o ruhsatlı üretici adına
düzenlenir.
(3) ÇAY-KUR fabrikaları tarafından düzenlenecek
olan İcmal 1, üreticilerin T.C. kimlik numarasına göre hazırlanır. Birden
fazla ruhsatı olan üreticilerin fark ödemesi desteğine esas yaş çay
miktarları, tek bir cüzdanda T.C. kimlik numarası üzerinden birleştirilmek
suretiyle düzenlenir.
(4) Özel sektör işletmeleri tarafından düzenlenen
İcmal 2, borsada tescil yaptığı isme göre hazırlanır. Özel sektör
işletmeleri; İcmal 2’yi, üreticinin kayıtlı olduğu ÇAY-KUR fabrikası
bazında hazırlar. Özel sektör işletmeleri kendisine yaş çay satan
üreticinin birden fazla ÇAY-KUR fabrikasına kayıtlı olması durumunda, her bir
fabrika için ayrı olmak üzere o üreticinin kayıtlı olduğu toplam fabrika
sayısı kadar icmal hazırlar.
(5) Özel sektör işletmeleri tarafından, ÇAY-KUR
fabrikası adına hazırlanacak olan İcmal 2’de, bir üreticiye ait destekleme
bilgileri yalnızca bir satırda belirtilir. Aynı üretici için birden fazla
satırda destekleme bilgileri belirtilmez.
(6) Özel sektör işletmeleri tarafından hazırlanacak
olan İcmal 2’de, “Ruhsat No.” ve “Cüzdan No.” sütunlarına üreticinin
ÇAY-KUR kayıtlarında yer alan ruhsat numarası ile cüzdan numarası yazılır.
Hiçbir şekilde ad, soyad ve baba adlarında kısaltma yapılmaz. İcmallerde
T.C. kimlik numarası belirtilmeyen üreticilere ödeme yapılmaz. Fark
ödemesine esas icmaller bilgisayar ortamında hazırlanır ve icmallerin her
sayfası yetkililer tarafından imzalanır.
Askı
işlemleri
MADDE 11-
(1) ÇAY-KUR fabrikaları tarafından
üretici bazında hazırlanan, üreticilerin 2022 yılı üretim sezonunda satmış
olduğu toplam yaş çay miktarlarına göre hesaplanan destek tutarlarını
gösteren İcmal 4, ÇAY-KUR’ a ait çay fabrikalarında on gün süreyle askıya
çıkarılır. Askıya çıkarma, indirme, tarih ve saati tutanağa bağlanır. Askı
süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmallerdeki bilgiler doğru kabul
edilir. Daha sonra yapılacak herhangi bir itiraz değerlendirmeye alınmaz ve
herhangi bir hak doğurmaz.
(2) ÇAY-KUR’ a ait çay fabrikaları tarafından
icmallerin askıda kalma süresi zarfında maddi hatalara ilişkin olarak
yapılan yazılı itirazlar, askı süresi ve bu sürenin bitiminden itibaren on
gün içerisinde değerlendirilir. Askı süresince yapılan itirazların değerlendirilmesi
sonucunda icmallerde düzeltme yapılmış ise icmaller yeniden düzenlenir.
Düzenlenen icmallerdeki destek tutarları ÇAY-KUR tarafından ödenek tahsisi
için Bakanlığa bildirilir.
(3) Özel sektör işletmelerince düzenlenen İcmal 2
ile İcmal 3’ün karşılaştırması yapılır. Tespit edilen hatalar, ilgili
işletmeye bir yazı ile bildirilerek birlikte düzeltilmesi sağlanır.
(4) Özel sektör işletmeleri tarafından ÇAY-KUR
fabrikalarında üreticilik kaydı bulunmayan üreticiler adına icmal
düzenlenmiş ise bu üreticilerin fark ödemesi desteğinden
yararlanamayacakları ilgili özel sektör işletmelerine yazı ile bildirilir.
Finansman
ve ödemeler
MADDE 12-
(1) Bakanlık, 2023 Mali Yılı
Bütçesinin ilgili harcama kaleminden, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel
Müdürlüğü tarafından, doğrudan üreticilere ödeme yapılmak üzere ÇAY-KUR’ a
kaynak aktarır. Bu Tebliğin uygulanmasıyla ilgili olarak üstlendiği
hizmetlerden dolayı üreticilere ödenen destek tutarının % 0,1’i oranında
hizmet komisyonu ÇAY-KUR’ a, % 0,2’si oranında hizmet komisyonu ise T.C.
Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğüne Bakanlık tarafından ayrıca ödenir.
(2) Fark ödemesi desteği, T.C. Ziraat Bankası A.Ş.
Genel Müdürlüğü tarafından, Bakanlığın ilgili kuruluşu olan ÇAY-KUR
aracılığı ile üreticilere ödenir.
(3) Ödemeler, ÇAY-KUR’ a kaynak aktarılmasını
müteakip, ruhsatlı üreticilerin kayıtlı olduğu ÇAY-KUR fabrikalarının
anlaşmalı olduğu bankalardaki üretici adına önceden açılmış bulunan
hesaplara yapılır.
(4) Ruhsatlı üreticinin kayıtlı olduğu ÇAY-KUR
fabrikasının anlaşmalı olduğu bankada adına açılmış hesabı bulunmayan
üreticilere ödeme yapılmaz. Ödeme hesap açılması halinde yapılır.
Fark
ödemesi desteğinden yararlanamayacak olanlar
MADDE 13-
(1) Mücbir sebepler, fark ödemesi
desteğinden faydalanacak kişinin ölümü, yangın, deprem ve sel gibi tabii
afetler dışında aşağıdaki üreticiler fark ödemesi desteğinden
yararlanamazlar:
a) 8 inci maddede belirtilen süre içerisinde
istenilen belgelerle başvuruda bulunmayan üreticiler.
b) Askı listelerinde ismi bulunmayan veya askı
süresi sonuna kadar hatalı kayıtların düzeltilmesi için yazılı başvuruda
bulunmayan üreticiler.
c) Ruhsatsız üreticiler.
ç) Üretim sezonundan önce ruhsatlı üreticiliği sona
erenler.
d) Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu
Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar
doğrultusunda ruhsatını yenilemeyen üreticiler.
e) Kamu kurum ve kuruluşları.
Denetim,
haksız ödemelerin geri alınması ve hak mahrumiyeti
MADDE 14-
(1) Yaş çay ürünü fark ödemesi
desteği ödemelerinin denetimini sağlayacak tedbirleri almaya Bakanlık
yetkilidir. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda gerektiğinde diğer kamu kurum
ve kuruluşları ile ziraat odaları ve ticaret borsalarının hizmetlerinden
yararlanılır.
(2) Bu Tebliğde belirlenen ilgili birimler,
kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolünden ve kendi hazırladıkları
belgelerden sorumludurlar. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere
ödemeye neden olanlar ile ödemelerden haksız yere yararlanmak üzere sahte
veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında
gerekli idari işlemler yapılarak hukuki ve cezai süreç başlatılır.
(3) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme
tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı
oranları dikkate alınarak hesaplanan kanunî faizi ile birlikte, anılan
Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi
sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri
alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.
(4) Bu Tebliğ ile belirlenen destekleme
ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler
hariç, haksız yere yararlandığı tespit edilen üreticiler beş yıl süreyle
hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar. Bu durumda olan üretici
bilgileri ÇAY-KUR tarafından üreticilerin çay tarımı yaptığı yerdeki
Bakanlık il müdürlüğüne bildirilir. Bu üreticiler ile ilgili 18/4/2006
tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 23 üncü maddesi kapsamındaki iş ve
işlemler il tahkim komisyonlarınca yürütülür ve alınan kararlar gerekli
tedbirlerin alınması için ÇAY-KUR’a bildirilir.
Sorumluluk
MADDE 15-
(1) Kamu ve özel sektör yaş çay
işletmeleri, satın aldıkları yaş çay yaprağı karşılığı, 213 sayılı Kanunun
ilgili maddeleri gereğince müstahsil makbuzu veya fatura ile onaylı yaş çay
tahakkuk bordrosu düzenleyerek üreticiye vermek zorundadır. Bu belgelerin
üretici tarafından beş yıl saklanması zorunludur.
(2) Kamu ve özel sektör yaş çay işletmeleri
düzenledikleri bilgi ve belgelerin doğruluğundan sorumludurlar. Ürün teslim
edildiği halde, ürün karşılığı belge vermeyen yaş çay işletmeleri hakkında,
213 sayılı Kanunun ilgili maddeleri uyarınca ceza kovuşturması ve diğer
kanuni işlemler yapılır.
(3) Kamu ve özel sektör işletmeleri fark ödemesi
desteği ile ilgili olarak yapılan tüm bilgi ve belgelerin suretlerini
kontrol amacıyla muhafaza ederler.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 16-
(1) 31/12/2021 tarihli ve 31706
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve
Destekleme Modeline Göre Yaş Çay Üreticilerine 2021 Yılı Yaş Çay Ürünü İçin
Fark Ödemesi Desteği Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/51)
yürürlükten kaldırılmıştır.
Tamamlanamayan
işlemler
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) 16 ncı madde ile
yürürlükten kaldırılan Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme
Modeline Göre Yaş Çay Üreticilerine 2021 Yılı Yaş Çay Ürünü İçin Fark
Ödemesi Desteği Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/51) hükümleri
çerçevesinde başlatılmış ve sonuçlandırılamamış olan işlemler söz konusu
Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE 17-
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18-
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve
Orman Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|