Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden:
SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK YÖNETMELİĞİ
(SHY-CA)
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ülkemizin sivil hava
aracı siciline kayıtlı veya kayıt edilecek hava araçlarının ve onlara
takılacak komponentlerin sürekli uçuşa elverişliliğinin sağlanmasına
ilişkin faaliyetler ile bu faaliyetleri gerçekleştirecek kişi ve
kuruluşların lisanslandırılmaları veya yetkilendirilmelerine ilişkin usul
ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik aşağıda belirtilenleri kapsar:
a) Sivil hava araçlarının sahiplerini ve
işleticilerini.
b) Hava aracı bakım personellerini.
c) Sivil hava araçlarının sürekli uçuşa
elverişliliğini yönetmek üzere yetkilendirilmiş kuruluşları.
ç) Sivil hava araçlarına ve onlara takılacak
komponentlere bakım hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş kuruluşları.
d) Yetkilendirilmiş hava aracı bakım eğitim
kuruluşlarını, tanınan okul veya dil yeterliliği hizmet sağlayıcı kuruluşları.
e) (a), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen
kuruluşlarda görev yapan yönetici ve personeli.
(2) Genel Müdürlükçe yayımlanan veya kabulü yapılan
bir tip sertifikasına sahip olmayan hava araçları ile bu hava araçlarının
uçuşa elverişliliğini sağlayacak kişi veya kuruluşlar, 20/8/2013 tarihli ve
28741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Aracı ve İlgili Ürün, Parça ve
Cihazın Uçuşa Elverişlilik ve Çevresel Sertifikasyonu Yönetmeliği (SHY-21)
kapsamındadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 5/6/1945 tarihli ve 4749 sayılı
Kanun ile onaylanan 7/12/1944 tarihli Şikago Konvansiyonu’nun personel
lisansları konulu Ek-1, hava aracı operasyonu konulu Ek-6, uçuşa
elverişlilik konulu Ek-8’ine, 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil
Havacılık Kanununa, 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve
Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 437 nci ve 441 inci maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
b) Bakım: Uçuş öncesi kontrol hariç olmak üzere,
birlikte veya ayrı yapılmak üzere hava aracı veya komponentin muayenesini,
revizyonunu, parça değiştirmesini, onarımını, arıza veya hasar giderme
işlemini,
c) Bakım çıkış sertifikası: Hava aracı veya
komponentine uygulanan bakım işlemi sonrasında işlemi gerçekleştiren bakım
kuruluşu veya kişi tarafından yayımlanan ve hava aracının veya
komponentinin servise verilmeye hazır olduğunu gösteren belgeyi,
ç) EASA: Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti
Ajansını,
d) Genel Müdür: Sivil Havacılık Genel Müdürünü,
e) Genel Müdürlük: Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğünü,
f) Hat bakım: Hava aracının veya hava aracı
parçasının onaylanmış standartlara uygun olarak hangar gerektirmeyen bakım,
onarım, parça değiştirme ve hasar giderme işlemlerinin yapılmasını,
g) Hava aracı: Havalanabilen ve havada seyredebilme
kabiliyetine sahip her türlü aracı,
ğ) Hava aracı bakım lisansı: İçeriğinde belirtilen
herhangi bir hava aracı temel kategori ve hava aracı tipi için, bilgi ve
bakım deneyimi olarak bu Yönetmeliğin gereksinimlerini karşılayan
personelin niteliğini gösteren belgeyi,
h) Hava aracı tipleri listesi: Kapsamın
belirlenmesi ve standardın sağlanması amacıyla, hava aracı bakım lisanslarına
işlenebilecek hava aracı tiplerinin belirtildiği ve gerektiğinde
güncellenen listeyi,
ı) Hava aracı sahibi: Hava aracının mülkiyetine
sahip olan kişi veya kuruluşu,
i) HBL-66 Lisansı: Bu Yönetmelik gereklerine uygun
olarak düzenlenmiş olan hava aracı bakım personeli lisansını,
j) ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatını,
k) İşletme: Hava aracı ile uçuş operasyonları
yapmak üzere Bakanlık veya Genel Müdürlük tarafından ruhsatlandırılmış
gerçek kişi veya tüzel kişi niteliğindeki havacılık kuruluşunu,
l) Komponent: Herhangi bir motor, pervane, parça
veya cihazı,
m) SHY-21 Yönetmeliği: 20/8/2013 tarihli ve 28741
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Aracı ve İlgili Ürün, Parça ve
Cihazın Uçuşa Elverişlilik ve Çevresel Sertifikasyonu Yönetmeliğini,
n) Sürekli uçuşa elverişlilik: Hava aracı, motor,
pervane, parça veya cihazın işletim ömründeki herhangi bir zamanda
yürürlükteki uçuşa elverişlilik gerekliliklerine uygun ve emniyetli işletim
için elverişli bir durumda olmasını sağlayan süreçleri,
o) Tip sertifikası: Hava aracı, motor veya pervane
için tasarım kriterlerine ve uçuşa elverişlilik kurallarına uygunluğu
belirleyen, tip tasarımını, teknik özellikleri ile işletme limitlerini
içeren ve tasarımın gerçekleştirildiği ülke otoritesi tarafından verilen
belgeyi,
ö) Uçuşa elverişlilik: Hava aracı, motor, pervane,
parça veya cihazın Genel Müdürlükçe kabul edilen bir tip sertifikasına veya
onaylı tasarım verilerine uygun ve emniyetli operasyon yapabilir durumda
olmasını,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte yer almayan tanımlar için, 2920
sayılı Kanun ile 10/11/2015 tarihli ve 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile ilgili
yönetmelikler, ülkemizin üyesi bulunduğu Uluslararası Sivil Havacılık
Organizasyonu (ICAO) ve EASA tarafından yayımlanan belgelerde belirtilen
tanımlar esas alınır.
İKİNCİ BÖLÜM
Sürekli Uçuşa Elverişlilik Sorumlulukları
Sorumluluk
MADDE 5- (1) Bir hava aracının Genel Müdürlükçe belirlenen
standartlara göre uçuşa elverişli tutulmasından hava aracı sahibi sorumlu
olmakla beraber hava aracı sahibi ile işleticisinin farklı olduğu
durumlarda sorumluluk işleticiye aittir. Hava aracının kiraya verilmiş olması
halinde, sorumluluk kiralama anlaşması kapsamında kiracıya devredilir.
(2) Hava aracının uçuşa elverişliliğinden sorumlu
kişi ya da kuruluş, hava aracının ve komponentlerinin bakımlarının Genel
Müdürlükçe belirlenen standartlara, onaylanan bakım programına veya
üreticinin yayımladığı talimatlara göre icra edilmesini ve bakımının
ardından bir bakım çıkış sertifikası yayımlanmış olmasını sağlar.
(3) Bakımı uygulayan her bir gerçek veya tüzel
kişi, uyguladığı bakım işlemlerinden müteselsil olarak sorumludur.
(4) Uçuşa elverişli durumda olmayan hava
araçlarının uçuşlarına SHY-21 Yönetmeliği gereklerine uygun olarak
yapılacak değerlendirme sonrası Genel Müdürlükçe izin verilebilir. Aksi
halde uçuş gerçekleştirilemez.
(5) Hava aracı sahibi veya işleticisi hava aracının
sürekli uçuşa elverişliliğinin Genel Müdürlük tarafından belirlenen
şartlara uygun şekilde yönetilmesini sağlamak üzere;
a) Sürekli uçuşa elverişliliğin sağlanmasını
teminen yeterli sayıda ve nitelikte personel istihdam eder veya
b) Genel Müdürlükçe belirlenen gereklilikleri
yerine getirerek sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu veya birleşik
uçuşa elverişlilik kuruluşu onayı alır veya
c) Genel Müdürlükçe onaylı veya kabul edilen bir
sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu veya birleşik uçuşa
elverişlilik kuruluşu ile sözleşme yapar.
(6) Hava aracı sahibi veya işletici, bu Yönetmelik
ve diğer düzenlemelere uygunluğun kontrolü ile hava aracının uçuşa
elverişlilik durumunun kontrolü için Genel Müdürlük tarafından
gerçekleştirilecek denetimlerde ilgili tesisler, belgeler ve hava
araçlarına erişimi sağlamak zorundadır.
Olay
bildirimi
MADDE 6- (1) Hava aracı, motor, pervane, parça veya cihazın
uçuşa elverişliliğinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların
bakımını gerçekleştirenler tespit edilen, tip tasarımına uygun olmayan ve
uçuş emniyetini tehlikeye düşüren olay veya durumları; Genel Müdürlüğe,
hava aracı sahibine, işleticisine, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi
kuruluşuna veya birleşik uçuşa elverişlilik kuruluşu ile tip sertifikası
sahibine durumun saptanmasından itibaren 72 saat içerisinde rapor eder.
Uçuşa
elverişlilik sertifikası
MADDE 7- (1) Ülkemiz siciline kayıt edilecek Genel
Müdürlükçe tip sertifikası yayımlanan veya kabul edilen her bir hava aracı
için bir uçuşa elverişlilik sertifikası tanzim edilir veya geçerli kılınır.
Sürekli
uçuşa elverişlilik
MADDE 8- (1) Bir hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği
ile operasyonel ve acil durum ekipmanlarının kullanılabilirliğini sağlamak
için aşağıdaki hususlar yerine getirilir:
a) Uçuş öncesi kontrollerin yapılması.
b) Emniyetli operasyona etki eden her bir arıza
veya hasarın Genel Müdürlükçe uygun bulunan onaylı veriler doğrultusunda
yetkili personelce giderilmesi.
c) Hava aracı ve komponentlerin bakımlarının Genel
Müdürlükçe onaylanan bakım programına veya üreticinin yayımladığı ya da
Genel Müdürlükçe uygun bulunan talimatlara göre gerçekleştirilmesi.
ç) Uçuşa elverişlilik direktifleri ile Genel
Müdürlükçe yayımlanan diğer uçuşa elverişlilik talimatlarının aksi Genel
Müdürlükçe uygun bulunmadığı takdirde yerine getirilmesi.
d) Modifikasyon ve tamirlerin Genel Müdürlükçe
kabul edilen onaylı verilere göre uygulanması.
e) Hava aracı için Genel Müdürlükçe gerekli
görülmesi durumunda kontrol uçuşlarının yapılması.
f) Modifikasyonlar ve tamirler de dahil olmak üzere
tüm bakım uygulamalarında, hava aracı bakımını uygulayan gerçek veya tüzel
kişi tarafından, geçerli bakım verilerine erişim imkanına sahip olunması ve
bu verileri kullanarak uygun tesislerde bakımın gerçekleştirilmesi, sonrasında
da bakım çıkış sertifikasının yayımlanması.
Sürekli
uçuşa elverişlilik kayıt sistemi
MADDE 9- (1) Hava aracı ve komponentlere ait sürekli uçuşa
elverişlilik kayıtları, Genel Müdürlük tarafından belirtilen usul ve
sürelere göre hava aracı sahibi, işleticisi, sürekli uçuşa elverişlilik
yönetimi kuruluşu veya birleşik uçuşa elverişlilik kuruluşu tarafından
kaydedilir, güncellenir ve muhafaza edilir.
(2) Söz konusu kayıtlar hava aracı sahibi veya
Genel Müdürlükçe yetki verilen personel tarafından, kontrol edilir ve talep
edilmesi halinde Genel Müdürlüğe sunulur.
(3) Ticari hava taşımacılığında, sürekli uçuşa
elverişlilik kayıtlarına ek olarak işletmeci, her bir hava aracı için Genel
Müdürlük tarafından onaylanmış bir hava aracı teknik kayıt sistemi kullanır.
(4) Hava aracı sahibi veya işletmecisi hava aracını
başka bir gerçek veya tüzel kişiye kalıcı olarak devrettiğinde, sürekli
uçuşa elverişlilik kayıtlarının ve geçerli olduğunda teknik kayıt
sisteminin de devredilmesini sağlar.
(5) Hava aracının yeni sahibi, işletmecisi, sürekli
uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu veya birleşik uçuşa elverişlilik
kuruluşu, kayıtların muhafaza edilmesi için Genel Müdürlük tarafından
belirlenen sürelere uymaya devam eder.
Komponentler
MADDE 10-
(1) Genel Müdürlükçe belirlenen
gerekliliklere uygun olan SHGM Form 1 veya eşdeğer bir başka doküman
düzenlenmiş komponentler dışında hiçbir komponent, aksi Genel Müdürlükçe
uygun bulunduğu durumlar haricinde hava aracına takılamaz.
(2) Bir komponentin hava aracına takılması öncesinde,
söz konusu kişi veya bakım kuruluşu, farklı modifikasyon, tamir veya uçuşa
elverişlilik direktifi gereklerinin geçerli olabileceği durumlarda bahse
konu komponentin takılmaya uygun olmasından sorumludur.
(3) Uçuşa elverişli olmayan, üretici ve Genel
Müdürlük talimatları doğrultusunda hizmet süresini tamamlamış, hasarlı veya
gayri faal durumda olan komponentler ile uçuşa elverişlilik durumuna etki
edebilecek olaya karışmış komponentler hava aracına takılamaz.
(4) Söz konusu komponentler, bakımı gerçekleştiren
kişi veya kuruluşlarca, uçuşa elverişlilik açısından nihai değerlendirme
sonuçlanana kadar Genel Müdürlükçe uygun bulunan koşullarda muhafaza edilir
ve değerlendirme sonucuna göre faal hale getirilir veya kal edilir.
Sürekli
uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşları
MADDE 11-
(1) Bu Yönetmeliğin bu bölümünde
belirtilen gereklerinin yerine getirilmesi için hava aracı sahibinin veya
işleticisinin sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu veya birleşik
uçuşa elverişlilik kuruluşu onayı alması ya da onaylı bir kuruluşla anlaşma
imzalaması gerektiği durumlarda başvuru, Genel Müdürlük tarafından belirlenmiş
yöntem ve form ile yapılır.
(2) Bu kapsamda verilen onay ve onayın içeriği
Genel Müdürlük tarafından düzenlenen sertifika üzerinde belirtilir ve kuruluş
Genel Müdürlükçe onaylanacak el kitabında onay kapsamına ilişkin detayları
ve çalışma usullerini belirtir.
(3) Ticari hava taşımacılığı için söz konusu onay,
Genel Müdürlük tarafından düzenlenen işletme ruhsatının bir parçasıdır ve
işletme şartlarında belirtilen hava aracı tipleri için verilir.
(4) Kuruluşun onay kapsamında yer alan faaliyetleri
gerçekleştirmek için Genel Müdürlükçe uygun görülecek tesislere, gerekli
olduğu durumda hava aracı üs bakımı, hat bakımı ve motor bakımı için
geçerli olan bir bakım anlaşmasına, yeterli sayıda ve yetkinlikte, sürekli
uçuşa elverişlilik konusunda bilgi ve tecrübeye sahip personele sahip
olması gerekir.
(5) Sürekli uçuşa elverişlilik faaliyetlerinin
finanse edilebilmesinin ve bu Yönetmelik doğrultusunda icra edilebilmesinin
sağlanması için kurumsal yetkiye sahip olan bir sorumlu yönetici tayin
edilmesi gerekmekte olup ayrıca faaliyetlerin bu Yönetmelik gereklerine
daima uygunluğunun sağlanmasından sorumlu olacak bir kişi veya kişiler
grubu isim olarak atanır. Bu kişi veya kişiler sorumlu yöneticiye karşı
sorumludur.
(6) Genel Müdürlük tarafından özellikle kabul
edilmediği sürece, beşinci fıkrada belirtilen yetkililer, işletmeye
anlaşmalı olarak hizmet veren bir kuruluş tarafından istihdam edilemez.
(7) Kuruluşun uçuşa elverişlilik gözden geçirme
faaliyetlerini gerçekleştirmek ve gerektiğinde özel uçuş izni düzenlemek
üzere onay alabilmesi için uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeline
sahip olması gerekmektedir. Uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli bu
kapsamda Genel Müdürlük tarafından yapılan değerlendirme sonrası onaylanır.
(8) Kuruluş istihdam ettiği personeli Genel
Müdürlük tarafından kabul edilen bir prosedür ve standart doğrultusunda
belirlemekten ve bu personelin yetkinliğini aynı şekilde kontrol etmekten
sorumludur. Buna ilişkin usuller ve gereklilikler kuruluşun el kitabında
belirtilir.
(9) Kuruluş, bu Yönetmelik gerekliliklerinin
karşılanmaya devam etmesini sağlamak ve hava araçlarının uçuşa
elverişliliğini sürdürmek için gerekli olan prosedürlerin yeterliliğini ve
yürütülen faaliyetlerin bu prosedürlere uygunluğunu takip etmek üzere bir
kalite sistemi veya emniyet yönetim sistemi kurar; bunun için Genel
Müdürlükçe uygun görülecek yeterli sayıda ve yetkinlikte yönetici personel
tayin eder. Uygunluğun takibi, gerektiğinde düzeltici faaliyetin
gerçekleştirilmesi için sorumlu yöneticiye yönelik geri bildirim sistemi
içerir.
(10) Kuruluş, unvan, adres, tesisler, sorumlu
yöneticiler, onaya etki edebilecek prosedürler, iş kapsamı ve personel gibi
değişikliklerden herhangi birinin gerçekleştirilmesine ilişkin her tür
öneriyi bu gibi değişiklikler gerçekleşmeden önce Genel Müdürlüğe
bildirmekten sorumludur.
(11) Personel ile ilgili olarak önerilen
değişikliklerden yönetimin önceden bilgisi olmaması durumunda, bu
değişiklikler mümkün olan ilk fırsatta ancak her durumda haber alındıktan
en geç 72 saat içinde bildirilir.
(12) Kuruluş, yapılan çalışmaya ilişkin tüm
detayları kayıt altına alır. Genel Müdürlük tarafından gerekli görülen
kayıtlar belirlenen süreler boyunca, belirlenen esas ve usullere göre
muhafaza altına alınır.
(13) Kuruluşlara, bu Yönetmeliğe uygunluğun
sürdürülmesi ve uygunluğun sürekliliğini tespit etmek amacıyla kuruluşa
erişim hakkının verilmesi, onayın askıya alınmaması veya iptal edilmemesi
şartlarıyla süresiz olarak onay verilir. Onayın askıya alınması veya iptal
edilmesi sonrasında onay sertifikası Genel Müdürlüğe iade edilir.
Uçuşa
elverişlilik gözden geçirme sertifikası
MADDE 12-
(1) Sivil hava araçlarının; Türk
uçak siciline tescil edilmeden önce ve tescilden sonra da belirlenmiş
bulunan hallerde, uçuşa elverişlilik yönünden muayene ve kontrol edilmesine
ilişkin esaslar Genel Müdürlükçe düzenlenir. Hava aracının uçuşa
elverişlilik sertifikasının geçerliliğini sağlamak için, hava aracının ve
sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının gözden geçirme işlemi Genel
Müdürlük veya Genel Müdürlükçe yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar
tarafından belirlenen periyotlarla yapılır.
(2) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası,
uçuşa elverişliliğin gözden geçirme işleminin gerek evrak üzerinden gerekse
fiziki kontrol yöntemiyle yeterli bir şekilde tamamlanması sonrasında Genel
Müdürlük tarafından belirlenen düzenlemeler doğrultusunda yayımlanır.
(3) Koşulların olası bir emniyet tehdidinin
varlığını ortaya çıkardığı durumlarda, Genel Müdürlük uçuşa elverişlilik
gözden geçirme işlemini yapar ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme
sertifikasını kendisi yayımlar.
(4) Hava aracı sahibi veya işleticisi uçuşa
elverişlilik gözden geçirme işleminin yeterli bir şekilde yapılmasını temin
etmek için ihtiyaç duyulan belgeleri ve tesisleri, fiziki kontrol için hava
aracına erişimi sağlamaktan sorumludur.
(5) Hava aracının uçuşa elverişli olmadığına dair
bir kanıtın veya bu yönde düşünülmesi için sebebin bulunması durumunda
uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası yayımlanamaz veya söz konusu
sertifikanın süresi uzatılamaz.
(6) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası
aşağıdaki durumlardan en az birisinin gerçekleşmesi halinde geçersizdir:
a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının
askıya alınması veya iptal edilmesi.
b) Uçuşa elverişlilik sertifikasının askıya
alınması veya iptal edilmesi.
c) Söz konusu hava aracının Türkiye Cumhuriyeti
hava aracı sicilinde tescilli olmaması.
ç) Söz konusu uçuşa elverişlilik sertifikasının
bağlı olduğu tip sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi.
(7) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme
sertifikasının geçersiz olması durumunda veya aşağıdaki durumların herhangi
birisinin gerçekleşmesi halinde hava aracının uçuş yapmasına izin verilmez:
a) Hava aracının veya söz konusu hava aracına
takılı herhangi bir komponentin sürekli uçuşa elverişliliğinin bu
Yönetmeliğin gerekliliklerini karşılamaması.
b) Hava aracının, Genel Müdürlük tarafından kabul
edilen tip tasarımı ile uygun olmaması.
c) Hava aracının Genel Müdürlükçe uygun bulunan
gerekli önlemler alınmadan, onaylı uçuş el kitabının veya uçuşa
elverişlilik sertifikasının sınırlamalarının ötesinde işletiliyor olması.
ç) Hava aracının uçuşa elverişliliğine etki eden
bir olaya veya kazaya karışmasının akabinde uçuşa elverişlilik gereklerini
sağlamaması.
d) Bir modifikasyonun veya tamirin Genel Müdürlükçe
uygun bulunmadan uygulanması.
(8) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasına
dair onayın geri alınması veya iptal edilmesi sonrasında uçuşa elverişlilik
ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası Genel Müdürlüğe iade
edilir.
Hava
aracının ithali, yurt içinde devri ve ihracı
MADDE 13-
(1) Türkiye’ye herhangi bir
ülkeden bir hava aracı ithal ederken başvuru sahibi, Genel Müdürlük
tarafından belirlenen düzenlemeler doğrultusunda Genel Müdürlüğe başvuruda
bulunur. Hava aracının kullanılmış olduğu durumda veya yeni olması
durumunda Genel Müdürlükçe gerekli bulunursa uçuşa elverişlilik gözden
geçirme işlemi, Genel Müdürlükçe uygun bulunan bakım programına veya
üretici talimatları ile operasyonel düzenlemelere uygun şekilde
bakımlarının yapılması ve bakım çıkış sertifikası yayımlaması sonrasında
gerçekleştirilir.
(2) Hava aracının ilgili gereklilikler kapsamında
öngörülen şartları taşıdığına kanaat getirildiğinde, Genel Müdürlük
tarafından uçuşa elverişlilik sertifikası süresiz olarak ve uçuşa
elverişlilik gözden geçirme sertifikası geçerlilik tarihini sınırlandırmayı
gerektirecek emniyete ilişkin bir neden bulunmadığı sürece bir yıllık
süreyle geçerli olmak üzere yayımlanır.
(3) Hava aracının yurt dışına ihraç edilmesi
durumunda, hava aracı sahibinin veya işleticisinin talebi üzerine, hava
aracının kullanılmış olduğu durumda veya yeni olması durumunda Genel
Müdürlükçe gerekli bulunursa uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi,
Genel Müdürlükçe uygun bulunan bakım programına veya üretici talimatları
ile operasyonel düzenlemelere uygun şekilde bakımlarının yapılması ve bakım
çıkış sertifikası yayımlaması sonrasında gerçekleştirilir. Hava aracının
ilgili gereklilikler kapsamında öngörülen şartları taşıdığına kanaat
getirildiğinde, Genel Müdürlük tarafından ihraç uçuşa elverişlilik
sertifikası yayımlanır.
(4) Hava aracının ithali veya ihracı durumlarında
uçuşa elverişlilik gözden geçirme işleminin Genel Müdürlüğün yetki verdiği
kişi veya kuruluşlarca gerçekleştirildiği durumda söz konusu kişi veya
kuruluş Genel Müdürlüğe başvuru ekinde denetime ilişkin ilgili tüm
kanıtlarla birlikte bir tavsiye raporu gönderir. Söz konusu tavsiye
raporunun değerlendirilmesi ve uygun bulunması durumunda söz konusu
sertifikaların yayımlanması Genel Müdürlükçe gerçekleştirilir.
(5) Türkiye Cumhuriyeti tescilli olan bir hava
aracı yurt içinde devredilirken, hava aracının eskiden tescilli olduğu
sahibi veya işletme ve tescilini alacak olan yeni sahibi veya işletme
tarafından Genel Müdürlüğün onayı alınır. Genel Müdürlükçe yapılan
değerlendirme sonrasında uygun bulunması halinde mevcut uçuşa elverişlilik
gözden geçirme sertifikası son geçerlilik tarihine kadar geçerlidir. Tescil
işaretinin değişmesi durumunda son geçerlilik tarihi korunarak yeni bir
uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası yayımlanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bakım Kuruluşu Onayı
Bakım
kuruluşu onayı
MADDE 14-
(1) Bu Yönetmeliğin ikinci
bölümünde belirtilen gerekliliklerin yerine getirilmesi için gerçek veya
tüzel kişilerin bakım kuruluşu onayı alması gerektiği durumlarda başvuru,
Genel Müdürlük tarafından belirlenmiş yöntem ve form ile yapılır.
(2) Bu kapsamda verilen onay ve onayın içeriği
Genel Müdürlük tarafından düzenlenen sertifika üzerinde belirtilir ve
kuruluş Genel Müdürlükçe onaylanacak el kitabında onay kapsamına ilişkin
detayları ve çalışma usullerini belirtir.
(3) Kuruluşun onay kapsamında yer alan faaliyetleri
gerçekleştirmek için Genel Müdürlükçe uygun görülecek tesislere, yeterli
sayıda ve yetkinlikte, hava aracı bakımı konusunda bilgi ve tecrübeye sahip
personele sahip olması gerekir.
(4) Söz konusu faaliyetlerin finanse
edilebilmesinin ve bu Yönetmelik doğrultusunda icra edilebilmesinin sağlanması
için kurumsal yetkiye sahip olan bir sorumlu yönetici tayin edilmesi
gerekmekte olup ayrıca faaliyetlerin bu Yönetmelik gereklerine daima
uygunluğunun sağlanmasından sorumlu olacak bir kişi veya kişiler grubu isim
olarak atanır. Bu kişi veya kişiler sorumlu yöneticiye karşı sorumludur.
(5) Kuruluş istihdam ettiği personeli Genel
Müdürlük tarafından kabul edilen bir prosedür ve standart doğrultusunda
belirlemekten ve bu personelin yetkinliğini aynı şekilde kontrol etmekten
sorumludur. Buna ilişkin usuller ve gereklilikler kuruluşun el kitabında
belirtilir.
(6) Kuruluş, bu Yönetmelik gerekliliklerinin
karşılanmaya devam etmesini sağlamak ve hava araçlarının uçuşa
elverişliliğini sürdürmek için gerekli olan prosedürlerin yeterliliğini ve
yürütülen faaliyetlerin bu prosedürlere uygunluğunu takip etmek üzere bir
kalite sistemi veya emniyet yönetim sistemi kurar; bunun için Genel
Müdürlükçe uygun görülecek yeterli sayıda ve yetkinlikte yönetici personel
tayin eder. Uygunluğun takibi, gerektiğinde düzeltici faaliyetin
gerçekleştirilmesi için sorumlu yöneticiye yönelik geri bildirim sistemi
içerir.
(7) Kuruluş, hava aracı veya komponentlerinin
sürekli uçuşa elverişliliğine yönelik tahribatsız muayene işlemi yapacak
veya kontrol edecek olan personelin Genel Müdürlük tarafından belirlenen
standarda göre vasıflandırılmasını sağlar.
(8) Hava aracı hat bakımı yapan bakım kuruluşu,
ilgili hava aracı tipinde kategori B1, B2, B2L, B3 veya L olarak
yetkilendirilen yeterli sayıda onaylayıcı personeli bulundurur.
(9) Hava araçlarına üs bakım yapan bakım
kuruluşları ilgili hava aracı tipinde kategori C, B1, B2, B2L, B3 veya L
olarak yetkilendirilen yeterli sayıda onaylayıcı ve destek personeli
bulundurur.
(10) Kuruluş, unvan, adres, tesisler, sorumlu
yöneticiler, onaya etki edebilecek prosedürler, iş kapsamı ve personel gibi
değişikliklerden herhangi birinin gerçekleştirilmesine ilişkin her tür
öneriyi bu gibi değişiklikler gerçekleşmeden önce Genel Müdürlüğe
bildirmekten sorumludur.
(11) Personel ile ilgili olarak önerilen
değişikliklerden yönetimin önceden bilgisi olmaması durumunda, bu
değişiklikler mümkün olan ilk fırsatta ancak her durumda haber alındıktan
en geç 72 saat içinde bildirilir.
(12) Kuruluş, onay kapsamındaki bakımları yapmak
için gerekli alet, ekipman ve malzemeyi temin ederek, standartlara uygun
şekilde kontrol ve kalibre edilmesini sağlar ve kullanıma hazır bulundurur.
Bu tür kalibrasyon ve izlenebilirliği mevcut alet, ekipman ve malzemelere
ait kayıtlar kuruluş tarafından muhafaza edilir.
(13) Kuruluş, ilgili prosedürlerini kendi el
kitabında tanımlamış olmak koşuluyla, kendi tesislerinde yürütülen işler
sırasında kullanılan sınırlı alanlardaki parçaları imal edebilir.
(14) Üreticisi tarafından belirlenen ömürleri
dolmuş veya tamir edilemeyecek bir arızaya sahip komponentler, kurtarılamaz
olarak sınıflandırılır ve ömürleri uzatılana veya Genel Müdürlük veya
onaylı bir tasarım kuruluşu tarafından bir tamir çözümü onaylanana kadar bu
komponentlerin, komponent tedarik sistemine tekrar girmelerine izin
verilmez.
(15) Kuruluş, modifikasyon veya tamirler dahil
olmak üzere, gerekli olan, geçerli ve güncel tüm bakım verilerini bakımın
gerçekleştirilmesi sırasında hazır bulundurur ve kullanır. Bakım amaçlı
kullanılacak her türlü verinin uygunluğu Genel Müdürlük tarafından
belirlenir.
(16) Kuruluş, bakım personeli tarafından kullanılan
bakım verilerinde yer alan hatalı, eksik veya anlaşılmaz prosedür,
uygulama, bilgi veya bakım talimatlarının tespit edilmesi halinde, kayıt
altına alınmasını ve söz konusu bakım verisini yayımlayan kuruluşa
bildirilmesini ve geri bildirim yapılmasını içeren prosedürler oluşturur.
(17) Kuruluş, bakımın emniyetli bir şekilde
tamamlanmasını sağlamak amacıyla, gerekli bütün personel, alet, ekipman,
malzeme, bakım verisi ve tesislerin kullanılmasını planlamak için işin
hacmine ve karmaşıklığına uygun bir sistem oluşturur.
(18) Bakım çıkış sertifikası, hava aracı sahibi,
işleticisi, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu veya birleşik
uçuşa elverişlilik kuruluşunun talep ettiği tüm bakımın, bakım kuruluşu
tarafından onaylı el kitabında belirtilen prosedürlerine uygun olarak
gerçekleştirildiği ve uçuş emniyetini tehlikeye atacağı bilinen hiçbir
uygunsuzluğun bulunmadığı doğrulandığında, bakım kuruluşu adına yetkilendirilmiş
onaylayıcı personel tarafından, bakımın tamamlanmasının ardından ve uçuştan
önce düzenlenir.
(19) Bakım sırasında tespit edilen yeni arızalar
veya tamamlanamayan bakım iş emirleri, bu tür arızaların giderilmesi veya
bakım iş emirlerinin eksikliklerinin tamamlanmasına yönelik mutabakat
alınması amacıyla hava aracı sahibi, işleticisi, sürekli uçuşa elverişlilik
yönetimi kuruluşu veya birleşik uçuşa elverişlilik kuruluşunun dikkatine
sunulur.
(20) Hava aracına takılı olmayan bir komponente
yapılan herhangi bir bakımın tamamlanmasının ardından bakım çıkış
sertifikası düzenlenir.
(21) Bakım kuruluşunun; hava aracı sahibi,
işleticisi, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu veya birleşik
uçuşa elverişlilik kuruluşu tarafından talep edilen tüm bakımları
tamamlayamadığı durumlarda, sadece onaylanmış hava aracı sınırlamaları
dâhilinde bir bakım çıkış sertifikası düzenleyebilir. Kuruluş, bu hususu
düzenlediği hava aracı bakım çıkış sertifikasında belirtir.
(22) Kuruluş, yapılan çalışmaya ilişkin tüm detayları
kayıt altına alır. Genel Müdürlük tarafından gerekli görülen kayıtlar
belirlenen süreler boyunca, belirlenen esas ve usullere göre muhafaza
altına alınır ve hava aracı sahibi, işleticisi, sürekli uçuşa elverişlilik
yönetimi kuruluşu veya birleşik uçuşa elverişlilik kuruluşunun talebi
üzerine ilgililer ile paylaşılır.
(23) Kuruluşlara, bu Yönetmeliğe uygunluğun
sürdürülmesi ve uygunluğun sürekliliğini tespit etmek amacıyla kuruluşa
erişim hakkının verilmesi, onayın askıya alınmaması veya iptal edilmemesi
şartlarıyla süresiz olarak onay verilir. Onayın askıya alınması veya iptal
edilmesi sonrasında onay sertifikası Genel Müdürlüğe iade edilir.
Yetki
belgesi zorunluluğu
MADDE 15-
(1) Bu Yönetmelik kapsamında yurt
içinde hat bakımı veya komponent bakımı yapmak üzere Genel Müdürlük
tarafından yetkilendirilmiş bakım kuruluşlarının 23/8/2016 tarihli ve 29810
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Havalimanları/Havaalanları Yer Hizmetleri
Yönetmeliği (SHY-22) kapsamında hat bakımla ilgili çalışma ruhsatı almalarına
gerek yoktur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Hava Aracı Bakım Personeli
Hava
aracı bakım personeli lisansı
MADDE 16-
(1) Hava aracı bakım lisansları
aşağıdaki kategorileri içermektedir:
a) Kategori A.
b) Kategori B1.
c) Kategori B2.
ç) Kategori B2L.
d) Kategori B3.
e) Kategori L.
f) Kategori C.
(2) Hava aracı bakım lisansları hava aracı
tiplerine göre aşağıdaki gruplarda sınıflandırılır:
a) Grup 1.
b) Grup 2: Aşağıdaki alt gruplara ait ve Grup 1’den
farklı olan hava araçları:
1) Alt grup 2a.
2) Alt grup 2b.
3) Alt grup 2c.
c) Grup 3.
ç) Grup 4.
(3) Bu Yönetmelik gereklerine uygun olarak hava
aracı bakım personeli lisansı almak, mevcut lisansta değişiklik yapmak veya
geçerlilik süresini uzatmak amacıyla yapılan başvurular için Genel
Müdürlükçe belirlenen usullere uygun başvuru formu kullanılır ve başvuruya
ilişkin tüm destekleyici belgeler başvuru formu ile birlikte Genel Müdürlüğe
sunulur.
(4) Genel Müdürlük haricindeki sivil havacılık
otoriteleri tarafından verilmiş hava aracı bakım lisansları için değişiklik
ve uzatma başvurusu talepleri ilgili otoritelere yapılır. Söz konusu
lisansların Genel Müdürlükçe geçerli kılınması, bu hususta diğer ülkeler
ile imzalanan ikili anlaşma hükümleri dikkate alınarak Genel Müdürlüğün
uygun bulması sonrası mümkündür.
(5) Hava aracı bakım lisansı başvuru sahibinin 18
yaşını doldurmuş olması gerekir.
(6) Hava aracı bakım lisansı Genel Müdürlükçe
askıya alma, iptal etme veya cezai sınırlandırma işlemi yapılmadığı sürece,
tanzim edildiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle geçerlidir. Lisans sahibi
lisansının geçerlilik süresini uzatmak için Genel Müdürlüğe başvuruda
bulunmak zorundadır. Genel Müdürlük, hava aracı bakım lisansında bulunan
bilgiler ile kendi kayıtlarında bulunan bilgileri doğruladıktan sonra, hava
aracı bakım lisansını 5 yıl süre ile uzatır.
(7) Uzatma veya değişikliklerde, hava aracı bakım
lisansı sahibi, başvuru formunu doldurarak ekinde lisans aslı ile birlikte
Genel Müdürlüğe başvuruda bulunur. Ancak, lisans sahibi onaylı bir bakım
kuruluşunda çalışıyor ve söz konusu kuruluşun onaylı el kitabında uygun bir
prosedür bulunuyorsa bakım kuruluşu lisans sahibi yerine gerekli
dokümanlarla Genel Müdürlüğe başvuruda bulunabilir.
(8) Hava aracı bakım lisansı geçerliliğini
yitirdiğinde lisans ile ilgili tüm imtiyazlar da ortadan kalkar.
(9) Hava aracı bakım lisansı almak veya mevcut
lisansına bir kategori/alt kategori ilave edilmesi için başvuruda bulunan
kişi, bu Yönetmelik hükümlerine uygun ve Genel Müdürlük tarafından
belirlenen uygun modüllerdeki bilgi seviyesinin yeterli olduğunu sınav yoluyla
gösterir. Söz konusu sınavlar, bu Yönetmelik gereğince onaylanmış bir
eğitim kuruluşu veya Genel Müdürlük tarafından icra edilir.
(10) Hava aracı bakım lisansı almak veya mevcut
lisansına bir kategori/alt kategori ilave edilmesi için başvuruda bulunan
kişinin, başvurudan önceki 10 yıl içerisinde, eğitimlerini ve sınavlarını
başarıyla tamamlamış olması gerekir. Bunun haricinde Genel Müdürlüğün uygun
bulacağı usulde sınav kredilendirilmesi yapılabilir. Bu kapsamda, Genel
Müdürlük tarafından düzenlenen kredilendirme formu, düzenlendiği tarihten
itibaren 10 yıl süreyle geçerlidir.
(11) Hava aracı bakım lisansına başvuran kişilerin,
Genel Müdürlük tarafından belirlenen gerekliliklere uygun deneyim
şartlarını sağlamaları gerekir.
(12) Sivil uçak bakımı konusunda gerekli tecrübenin
varlığından emin olmak adına sivil tescilli hava aracı bakım ortamı dışında
kazanılan hava aracı bakım deneyiminin kabul edilebilmesi için ilave
deneyim istenebilir.
(13) Hava aracı bakım lisansı almak veya hava aracı
bakım lisansına kategori/alt kategori ilave edilmesi için gerekli olan
deneyimin, başvuru tarihinden önceki 10 yıl içerisinde kazanılmış olması
gerekir.
(14) Bu Yönetmelik hükümlerine göre düzenlenmiş
hava aracı bakım lisansına sahip bir kişinin, belirli bir hava aracı tipi
üzerinde yetkilerini kullanabilmesi için, Genel Müdürlükçe uygun bulunan
ilgili uçak tipinin lisansına işlenmiş olması gereklidir.
(15) Lisansa hava aracı tipinin işlenmesi için
ilgili kategoride hava aracı tip eğitiminin başarılı bir şekilde tamamlanması
gereklidir.
(16) İlgili kategori ve alt kategoride, lisansa ilk
defa hava aracı tipinin işlenmesi için aksi uygun bulunmadıkça esasları
Genel Müdürlükçe belirlenen ilgili iş başı eğitiminin tamamlanması
gereklidir.
(17) Hava aracı bakım lisansı üzerinde belirtilen
sınırlamalar, lisans sahibinin sahip olduğu yetki imtiyazlarının ilgili
sınırlamalar için geçerli olmadığını gösterir ve hava aracının bütünü için
geçerlidir. Söz konusu sınırlamalar, Genel Müdürlük tarafından yapılan
değerlendirme sonrası lisans sahibinin yeterli bulunması durumunda
kaldırılır.
(18) Lisans yetkilerini kullanan personel ve destek
personeli, yetkili kişiler tarafından talep edilmesi durumunda lisansını 24
saat içerisinde ibraz etmek zorundadır.
Hava
aracı bakım personeli lisansının imtiyazları
MADDE 17-
(1) Kategori A hava aracı bakım
lisansı, sahibine yetkilendirme belgesinde belirtilen sınırlamalar
dâhilinde kalmak kaydıyla, sahibinin bizzat yaptığı plânlı küçük hat bakım
ve basit arıza giderme işlemleri sonrasında bakım çıkış sertifikası
düzenleyebilme yetkisi verir. Lisans sahibinin yetkileri, yetkilendirme
belgesini tanzim eden bakım kuruluşunda gerçekleştirdiği işler ile
sınırlandırılır.
(2) Kategori B1 hava aracı bakım lisansı, sahibine
aşağıda belirtilen konularda bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme ve B1
destek personeli olarak;
a) Hava aracının yapısı, güç ünitesi, mekanik ve
elektrik sistemleri üzerinde bakım faaliyetleri yapma,
b) Arıza tespiti ve arıza giderme işlemleri hariç,
faal olup olmadığının tespit edilmesi amacıyla sadece basit testler
gerektiren aviyonik sistemler üzerinde çalışma,
yetkisi verir.
(3) Kategori B1 lisansı, sahibine doğrudan ilgili A
alt kategorisinin imtiyazlarını kullanma yetkisini de verir.
(4) Kategori B2 hava aracı bakım lisansı, sahibine
aşağıda belirtilen konularda bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme ve B2
destek personeli olarak;
a) Aviyonik ve elektrik sistemleri üzerinde bakım
yapma,
b) Güç sistemleri ve mekanik sistemler üzerinde,
faal olup olmadıklarının tespit edilmesi amacıyla sadece basit testler
gerektiren elektrik ve aviyonik işlemleri yapma,
yetkisi verir.
(5) Kategori B2 lisansı, sahibine bu Yönetmelik
kapsamında düzenlenmiş yetkilendirme belgesinde belirtilen sınırlamalar
dâhilinde kalmak kaydıyla, plânlı küçük hat bakım ve basit arıza giderme
işlemleri sonrasında bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme yetkisi verir.
Lisans sahibinin yetkileri, yetkilendirme belgesini tanzim eden bakım kuruluşunda
gerçekleştirdiği işler ve B2 lisansında bulunan hava aracı tipleri ile sınırlandırılır.
(6) Kategori B2 lisansı hiçbir A alt kategorisini
içermez.
(7) Kategori B2L hava aracı bakım lisansı, sahibine
aşağıda belirtilen konularda bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme ve B2L
destek personeli olarak;
a) Elektrik sistemleri üzerinde bakım yapma,
b) Lisansında işli sistem konusu ile sınırlı olmak
üzere aviyonik sistemler üzerinde bakım yapma,
c) Lisansında “gövde sistemleri” sistem konusunun
işli olması halinde, güç sistemleri ve mekanik sistemler üzerinde, faal
olup olmadıklarının tespit edilmesi amacıyla sadece basit testler
gerektiren elektrik ve aviyonik işlemleri yapma,
yetkisi verir.
(8) Kategori B3 hava aracı bakım lisansı, sahibine
aşağıda belirtilen konularda bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme ve B3
destek personeli olarak;
a) Uçağın yapısı, güç ünitesi, mekanik ve elektrik
sistemleri üzerinde bakım faaliyetleri yapma,
b) Arıza tespiti ve arıza giderme işlemleri hariç,
faal olup olmadıklarının tespit edilmesi amacıyla sadece basit testler
gerektiren aviyonik sistemler üzerinde çalışma,
yetkisi
verir.
(9) Kategori L hava aracı bakım lisansı, sahibine
aşağıda belirtilen konularda bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme ve L
Kategori destek personeli olarak;
a) Hava aracının yapısı, güç ünitesi, mekanik ve
elektrik sistemleri üzerinde bakım faaliyetleri yapma,
b) Haberleşme, Acil Durum Vericisi (ELT) ve
transponder üzerinde çalışma,
c) Faal olup olmadıklarının tespit edilmesi
amacıyla sadece basit testler gerektiren diğer aviyonik sistemler üzerinde
çalışma,
yetkisi verir.
(10) Kategori C hava aracı bakım lisansı, sahibine
hava aracı üzerinde gerçekleştirilen üs bakımı sonrasında bakım çıkış
sertifikası düzenleme yetkisi verir. Kategori C hava aracı bakım lisansının
imtiyazları hava aracının bütünü için uygulanır.
(11) Hava aracı bakım lisansı sahibi yetkilerini,
bu Yönetmelik gerekliliklerine uygun olarak kullanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Hava Aracı Bakım Eğitimi
Bakım
eğitimi kuruluşu
MADDE 18-
(1) Bu Yönetmelikte belirtilen
hava aracı bakım personeline yönelik düzenlenecek temel eğitim kursu, hava
aracı tip kursu ve bu konularda gerçekleştirilecek sınavlar ile dil
yeterliliği sınavı faaliyetlerinin yerine getirilmesi için gerçek veya
tüzel kişilerin hava aracı bakım eğitimi kuruluşu, tanınan okul veya dil
yeterliliği hizmet sağlayıcı onayı almak istediği durumlarda başvuru, Genel
Müdürlük tarafından belirlenmiş yöntem ve form ile yapılır.
(2) Bu kapsamda verilen onay ve onayın içeriği
Genel Müdürlük tarafından düzenlenen sertifika üzerinde belirtilir ve
kuruluş Genel Müdürlükçe onaylanacak el kitabında veya prosedürlerinde onay
kapsamına ilişkin detayları ve çalışma usullerini belirtir.
(3) Kuruluşun onay kapsamında yer alan faaliyetleri
gerçekleştirmek için Genel Müdürlükçe uygun görülecek tesislere, yeterli
sayıda ve yetkinlikte, hava aracı bakım eğitimi veya yabancı dil
yeterliliği konusunda bilgi ve tecrübeye sahip personele sahip olması
gerekir.
(4) Bakım eğitimi faaliyetlerinin finanse
edilebilmesinin ve bu Yönetmelik doğrultusunda icra edilebilmesinin
sağlanması için kurumsal yetkiye sahip olan bir sorumlu yönetici tayin
edilmesi gerekmekte olup, ayrıca faaliyetlerin bu Yönetmelik gereklerine
daima uygunluğunun sağlanmasından sorumlu olacak bir kişi veya kişiler
grubu isim olarak atanır. Bu kişi veya kişiler sorumlu yöneticiye karşı sorumludur.
(5) Kuruluş istihdam ettiği personeli Genel
Müdürlük tarafından kabul edilen bir prosedür ve standart doğrultusunda
belirlemekten ve bu personelin yetkinliğini aynı şekilde kontrol etmekten
sorumludur. Buna ilişkin usuller ve gereklilikler kuruluşun el kitabında
veya prosedürlerinde belirtilir.
(6) Hava aracı bakım eğitim kuruluşu, bu Yönetmelik
gerekliliklerinin karşılanmaya devam etmesini sağlamak ve hava araçlarının
uçuşa elverişliliğini sürdürmek için gerekli olan prosedürlerin
yeterliliğini ve yürütülen faaliyetlerin bu prosedürlere uygunluğunu takip
etmek üzere bir kalite sistemi veya emniyet yönetim sistemi kurar ve bunun
için Genel Müdürlükçe uygun görülecek yeterli sayıda ve yetkinlikte
yönetici personel tayin eder. Uygunluğun takibi, gerektiğinde düzeltici
faaliyetin gerçekleştirilmesi için sorumlu yöneticiye yönelik geri bildirim
sistemi içerir.
(7) Kuruluş, unvan, adres, tesisler, sorumlu
yöneticiler, onaya etki edebilecek prosedürler, iş kapsamı ve personel gibi
değişikliklerden herhangi birinin gerçekleştirilmesine ilişkin her tür
öneriyi bu gibi değişiklikler gerçekleşmeden önce Genel Müdürlüğe
bildirmekten sorumludur.
(8) Personel ile ilgili olarak önerilen
değişikliklerden yönetimin önceden bilgisi olmaması durumunda, bu değişiklikler
mümkün olan ilk fırsatta ancak her durumda haber alındıktan en geç 72 saat
içinde bildirilir.
(9) Hava aracı bakım eğitim veya tanınan okul
kuruluşu tarafından, bakım eğitimi sırasında gereksinim duyulacak hava
aracı, komponentler veya gereçler, eğitim alınmak istenen lisans
kategorisi, alt kategorisi, hava aracı tip eğitimi ile hava aracı bakım
personeli yetkilendirilmesine ilişkin diğer tüm ilgili gerekliliklerde
belirtilen ve Genel Müdürlükçe uygun bulunan müfredata uygun olarak güncel
ve kullanıma hazır olarak bulundurulur.
(10) Hava aracı bakım eğitim veya tanınan okul
kuruluşu, uygulamalı bazı eğitimleri ve çalışmaları gerçekleştirmeye
yeterli altyapısı olmadığı durumlarda; söz konusu eğitimleri ve çalışmaları
Genel Müdürlüğün uygun bulacağı bu altyapıya sahip olan başka kuruluşlarla
yapacağı anlaşma hükümlerine uygun olarak anlaşma yaptığı başka kuruluşta
gerçekleştirebilir.
(11) Hava aracı bakım eğitim veya tanınan okul
kuruluşu, bünyesinde verilen eğitimlerin ardından, öğrencilerin bilgi
düzeylerinin tespiti amacıyla onaylı el kitabında belirtilen usullere uygun
olarak sınav düzenlemek ve bu sınavların güvenliğine yönelik gerekli
önlemleri almak zorundadır.
(12) Sadece bu Yönetmelik çerçevesinde
yetkilendirilen hava aracı bakım eğitim veya tanınan okul kuruluşları hava
aracı bakım personeli eğitimi verme, teorik bilgi sınavı ve uygulama
değerlendirmesi yapma ve yetkileri kapsamında katılım veya başarı belgesi
düzenleme hakkına sahiptirler.
(13) Sadece bu Yönetmelik çerçevesinde
yetkilendirilen hizmet sağlayıcı kuruluşlar, hava aracı bakım personeli
yabancı dil yeterliliği sınavlarını gerçekleştirme, yetkileri kapsamında
sonuç ya da başarı belgesi düzenleme hakkına sahiptirler.
(14) Kuruluş, yapılan çalışmaya ilişkin tüm
detayları kayıt altına alır. Genel Müdürlük tarafından gerekli görülen
kayıtlar belirlenen süreler boyunca, belirlenen esas ve usullere göre
muhafaza altına alınır ve Genel Müdürlüğün talebi üzerine ilgililer ile
paylaşılır.
(15) Hava aracı bakım eğitim veya tanınan okul
kuruluşlarına, bu Yönetmeliğe uygunluğun sürdürülmesi ve uygunluğun
sürekliliğini tespit etmek amacıyla kuruluşa erişim hakkının verilmesi,
onayın askıya alınmaması veya iptal edilmemesi şartlarıyla süresiz olarak
onay verilir. Onayın askıya alınması veya iptal edilmesi sonrasında, onay
sertifikası Genel Müdürlüğe iade edilir.
(16) Dil yeterliliği hizmet sağlayıcı kuruluşlara,
bu Yönetmeliğe uygunluğun sürdürülmesi ve uygunluğun sürekliliğini tespit
etmek amacıyla kuruluşa erişim hakkının verilmesi, onayın askıya alınmaması
veya iptal edilmemesi şartlarıyla 2 yıl süreli olarak onay verilir. Onayın
askıya alınması veya iptal edilmesi sonrasında, onay sertifikası Genel
Müdürlüğe iade edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Avrupa
Birliği mevzuatına uyum
MADDE 19-
(1) Bu Yönetmeliğin
hazırlanmasında, Hava Aracı ve Havacılık Ürün, Parça ve Cihazlarının Sürekli
Uçuşa Elverişliliği ile Bu Görevlerde Yer Alan Kuruluşlar ve Personelin
Onayı konulu 26/11/2014 tarihli ve (AB) 1321/2014 sayılı Komisyon Tüzüğü
dikkate alınmıştır.
Teknik
düzenlemeler
MADDE 20-
(1) Bu Yönetmelikte yer almayan ve
istisnai özellik arz eden teknik konular ile bu Yönetmelikte belirtilen
konulara ilişkin uygulama detayları, ICAO ve EASA tarafından bu konulara
ilişkin olarak yapılan uygulamalara paralel olarak Genel Müdürlük
tarafından hazırlanacak talimatlar ile düzenlenir.
Yönetim
teşkilatı ve karşılıklı tanınma
MADDE 21-
(1) Yönetim teşkilatı Türkiye
içerisinde yerleşik bulunan kuruluşlara, bu Yönetmelikte belirtilen usul ve
esaslara uygun olmaları durumunda Genel Müdürlük tarafından onay verilir.
(2) Yurt dışında bulunan kuruluşların bu Yönetmelik
kapsamındaki onay talepleri, Genel Müdürlük tarafından söz konusu ülke ile
imzalanan ikili anlaşma hükümleri saklı kalmak koşuluyla değerlendirmeye
alınır. Gerekli görülmesi halinde, yerinde denetim ve inceleme yapılarak bu
Yönetmelikle istenen gerekliliklerin uygunluğundan emin olunur. Genel
Müdürlük bu başvuruyu kabul etmeden kuruluşların onay belgesine olan
ihtiyacının doğruluğunu inceleme hakkını saklı tutar.
Bulgular
MADDE 22-
(1) Kuruluşlar, bulgulara ilişkin
bildirimin alınması sonrasında mutabık kalınan süre içerisinde bir
düzeltici faaliyet planı sunar ve düzeltici işlemlerin uygunluğunu
onaylanmak üzere kök-neden analizleriyle birlikte Genel Müdürlüğe sunar.
(2) Denetlemeler veya diğer uygulamalar sırasında
bu Yönetmeliğe uygunsuzluğu gösteren kanıtlar tespit edildiğinde, söz
konusu uygunsuzluklar Genel Müdürlük tarafından aşağıdaki şekilde
sınıflandırılır:
a) Seviye 1: Bu Yönetmelik gereklilikleri ile emniyet
standardını düşüren ve uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atan her tür
önemli uygunsuzluk durumu.
b) Seviye 2: Bu Yönetmelik gereklilikleri ile
emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini tehlikeye atması olası olan
her tür önemli uygunsuzluk durumu.
İdari
yaptırımlar
MADDE 23-
(1) Bu Yönetmeliğe aykırı iş ve
işlem yapan kuruluşa ve ilgili personele 2920 sayılı Kanunun 143 üncü
maddesine veya 29/1/2013 tarihli ve 28543 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Tarafından Verilecek İdari Para Cezaları
Hakkında Yönetmelik (SHY-İPC) hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) Denetimler ve teknik incelemeler sırasında ve
Genel Müdürlüğe yapılan olay bildirimlerine dayanarak bu Yönetmeliğe
aykırılık teşkil eden uygunsuzluklar tespit edildiğinde,
Genel Müdürlük;
a) Emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini
doğrudan ciddi şekilde etkileyen önemli bir yetersizliğe veya kusura ait
düzeltici faaliyeti gerçekleştirene kadar kuruluşun yetkisini ve yönetici
personel onaylarını askıya alır.
b) Uçuş emniyetini doğrudan etkilemeyen ancak bu
Yönetmelik gereklerine uygunsuzluk yaratan bulguların kapatılması için
gerekli düzeltici işlemleri verilen süre içerisinde yapmayan hava aracı
sahibine veya kuruluşa, idari para cezasına yönelik işlemleri yapar.
(3) Yönetici personelde eksiklik olması durumunda,
kuruluş el kitaplarında belirtilen vekalet süresi içerisinde yönetici
personel adayını Genel Müdürlüğe sunmayan kuruluşun yetkisi askıya alınır.
Bununla birlikte, yönetici personel adayının, eksikliğin bildirildiği
tarihten itibaren en fazla 45 gün içerisinde Genel Müdürlüğe sunulması
gerekir aksi halde kuruluşun yetki belgesi askıya alınır.
(4) Kuruluşun yetkisinin askıya alınması veya iptal
edilmesi durumunda yetki belgesini, yönetici personel onay formlarını Genel
Müdürlüğe iade etmeyen sorumlu müdür, en az iki yıl süreyle herhangi bir
havacılık kuruluşunda yönetici olarak görev yapamaz.
(5) Yetkisi askıya alınmasına veya iptal edilmesine
rağmen faaliyetini yürüten kuruluşun sorumlu yöneticisi ve diğer yönetici
personeli en az iki yıl süreyle herhangi bir havacılık kuruluşunda yönetici
olarak görev yapamaz.
(6) Yönetici personelden herhangi birisinin
onayının Genel Müdürlük tarafından iptal edilmesi halinde, bu personel en
az iki yıl süreyle herhangi bir havacılık kuruluşunda yönetici olarak görev
yapamaz.
(7) Kuruluşun yetkisi olmayan alanda iş ve işlem
yapması halinde yönetici personele uyarı cezası verilir ve tekrarı halinde
yönetici personel onayları iptal edilir. Bu durumda bu personel en az iki
yıl süreyle herhangi bir havacılık kuruluşunda yönetici olarak görev
yapamaz.
(8) Herhangi bir belgede tahrifat yaparak, sahte
belge ibraz ederek, gerçeğe aykırı beyanda bulunarak alınan tüm yetkiler
iptal edilir ve en az üç yıl süreyle tekrar yetkilendirme talebinde
bulunulamaz.
(9) İşlem yapan personelin kusuruyla veya ihmaliyle
oluşan bir arızayı veya kazayı, ilgili taraflara zamanında bildirmeyen
personelin ve varsa bağlı olduğu kuruluşun yetkileri üç ay süreyle askıya
alınır. Tekrarında ise kuruluşa ve personele idari para cezasına yönelik
işlemler yapılır. Üçüncü kez bu fiilin işlenmesi halinde kuruluşun
yetkileri iptal edilir.
(10) Bakım kayıtlarında tahrifat yaparak,
yapılmayan bakım işlerini yapılır göstererek bakım çıkış sertifikası tanzim
eden onaylayıcı personelin yetkisi altı ay süreyle askıya alınır,
tekrarında ise lisansı iptal edilir.
(11) Bakım işlemlerini alkol, uyuşturucu ve diğer
uyarıcı maddelerin olumsuz etkileri altında gerçekleştiren hava aracı bakım
lisansına sahip personelin lisansı altı ay süreyle askıya alınır,
tekrarında ise lisansı iptal edilir.
(12) Başka bir personel adına herhangi bir evrakı
imzalayan/mühürleyen personelin ve diğerinin yetkileri, altı ay süre ile
askıya alınır ve tekrarında ise her iki personele idari para cezasına
yönelik işlemler yapılır ve ayrıca üçüncü kez aynı fiilin işlenmesi halinde
her iki personelin lisansı iptal edilir.
(13) Yapılan değerlendirmeler sonucunda hava aracı
bakım lisansında yer alan yetkilerden bir veya birkaçının bu Yönetmelik
şartlarını sağlamadığının tespit edilmesi durumunda söz konusu personelin
ilgili yetkileri üzerinde sınırlandırma yapılır.
(14) Genel Müdürlük tarafından yapılacak
planlı/plansız denetimlerde, tesislere erişimin engellenmesi, dokümanların
paylaşılmaması, denetim sırasında yönetici personelin görev alanında
bulunmaması durumunda sorumlu yöneticiye uyarı cezası verilir ve tekrarı
halinde bu kişi, en az iki yıl süreyle herhangi bir havacılık kuruluşunda
yönetici personel olarak görev yapamaz.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelikler
MADDE 24-
(1) Aşağıda belirtilen
yönetmelikler yürürlükten kaldırılmıştır.
a) 18/8/2012 tarihli ve 28388 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Hava Aracı Bakım Eğitimi Kuruluşları Yönetmeliği
(SHY-147).
b) 20/12/2012 tarihli ve 28503 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu
Yönetmeliği (SHY-M).
c) 11/6/2013 tarihli ve 28674 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Onaylı Hava Aracı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği
(SHY-145).
ç) 30/10/2013 tarihli ve 28806 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Hava Aracı Bakım Personeli Lisans Yönetmeliği
(SHY-66).
Mevcut
lisansların ve onayların geçerliliği
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) 24 üncü maddenin
birinci fıkrasının (ç) bendi ile yürürlükten kaldırılan yönetmelik uyarınca
verilen mevcut SHY-66 Lisansları geçerlilik süresi sonuna kadar
geçerliliğini korur. Söz konusu lisanslar Genel Müdürlüğe herhangi bir
amaçla yapılacak başvuru üzerine HBL-66 Lisansı olarak yayımlanır.
(2) Mevcut SHD-T-35 ve SHT-66U Lisanslarının,
31/12/2024 tarihine kadar HBL-66 lisansına dönüştürülmesi gerekir. Söz
konusu lisanslara bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
dönüşüm haricinde işlem yapılmaz. SHD-T-35 ve SHT-66U Lisanslarının bu
Yönetmelik gerekliliklerine uygun hava aracı bakım personeli lisansına
dönüştürülmesi işlemlerinde, Genel Müdürlük tarafından belirlenen bilgi,
sınav, eğitim veya deneyim gereklilikleri arasındaki farklılıkları
yansıtmak üzere dönüştürülen lisanslara sınırlamalar getirilebilir.
Sınırlamalar ancak, söz konusu gerekliliklerdeki farklılıkların lisans
sahibi tarafından başarılı bir şekilde tamamlanması halinde kaldırılır.
(3) 24 üncü madde ile yürürlükten kaldırılan
yönetmeliklerde belirtilen gerekliliklere uygun olarak düzenlenmiş, hava
aracı bakım lisansı dışındaki onay, sertifika ve yetki belgelerinin bu
Yönetmelik gereklerine uyumu, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren
3 yıl içerisinde gerçekleştirilecek değerlendirme veya denetimlerle doğrulanır.
Gerçekleştirilen değerlendirme veya denetimlerde tespit edilen
uygunsuzluklar bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak giderilir.
Yürürlük
MADDE 25-
(1) Bu Yönetmelik yayımlandığı
tarihten üç ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26-
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütür.
|