|
Tarım ve Orman Bakanlığından:
TÜRK GIDA
KODEKSİ DONDURMA TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO: 2022/13)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı; dondurmanın, tekniğine uygun
ve hijyenik şekilde üretilmesi, hazırlanması, işlenmesi, taşınması,
depolanması ve piyasaya arz edilmesini sağlamak üzere özelliklerini
belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 19/2/2020 tarihli ve 31044 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Çeşni maddeleri: Meyveler ve sebzeler ile
bunların suyu, konsantresi, püresi, ezmesi, fındık, fıstık, antepfıstığı,
badem, ceviz gibi sert kabuklu meyveler, bal, kahve, kakao, çikolata,
vanilya, nane, tarçın gibi yenilebilir ürünleri,
b) Çeşnili dondurma: Dondurma karışımına çeşni
maddeleri ilave edilerek elde edilen dondurmayı,
c) Dondurma: Dondurma karışımının pastörizasyon
veya pastörizasyona eş değer bir ısıl işlem sonrası, tekniğine uygun olarak
işlenmesi ve dondurulması ile elde edilen, yumuşak halde ya da
sertleştirildikten sonra tüketime sunulan ürünü,
ç) Dondurma karışımı: İçerisinde süt ve/veya süt
ürünlerini, su ve şekeri bulunduran, tat ve çeşidine göre istenildiğinde
salep, yumurta ve/veya yumurta ürünleri ve çeşni maddeleri gibi bileşenleri
içeren, henüz dondurulmamış haldeki karışım ürününü,
d) Sade dondurma: Kullanılması durumunda vanilya
aromaları hariç olmak üzere, aroma verici ve aroma verme özelliği taşıyan
gıda bileşenleri ile çeşni maddesi içermeyen dondurma karışımından elde
edilen dondurmayı,
e) Su: 17/2/2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte yer
alan özelliklere uygun olan insani tüketim amaçlı suları,
f) Şeker: 20/8/2022 tarihli ve 31929 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Şeker Tebliği (Tebliğ No:
2022/10)’nde tanımlanan ürünleri,
g) Yumurta ve yumurta ürünleri: 20/12/2014 tarihli
ve 29211 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yumurta
Tebliği (2014/55)’nde tanımlanan ürünleri,
ifade eder.
Ürün
özellikleri
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri
aşağıda verilmiştir:
a) Bu Tebliğ kapsamında üretilen ürünlerde
kullanılan çiğ süt ve/veya süt ürünleri için, 27/12/2011 tarihli ve 28155
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen
Kuralları Yönetmeliği ve ilgili gıda kodeksi hükümleri uygulanır.
b) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler kendine has tat,
koku ve yapıda olur.
c) Dondurmanın bileşimine ait değerler Ek-1’e uygun
olur.
ç) Dondurmada hacim artış oranı en fazla %100 olur.
d) Meyve veya sebze kullanılarak üretilen çeşnili
dondurmada meyve veya sebze oranı kütlece en az %15 olur. Meyve suyunda
kütlece en az %2,5 oranında titre edilebilir asit bulunduran meyveler ve
tropik bölgelerde yetişen aroması yüksek ve/veya yoğun kıvama sahip meyve
ilaveli çeşnili dondurmalarda ve aroması yüksek ve/veya yoğun kıvama sahip
sebze ilaveli çeşnili dondurmalarda ise meyve veya sebze oranı kütlece en
az %10 oranında olur.
e) Fındık, fıstık, ceviz, antepfıstığı, badem gibi
sert kabuklu meyve çeşnileri katılarak üretilen çeşnili dondurmalarda bu
çeşnilerin bir veya birkaçının birlikte kullanılması halinde toplam çeşni
oranı kütlece en az %5 oranında olur.
f) Coğrafi işaret olarak tescillenmiş dondurmalar,
yatay gıda kodeksi hükümlerine aykırı olmamak koşulu ile 22/12/2016 tarihli
ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında düzenlenen coğrafi işaret
tescilinde belirtilen özelliklerine göre piyasaya arz edilir.
g) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere süt yağı
haricinde yağ bileşeni ilave edilemez. Ancak üretiminde çeşni maddesi
kullanılan dondurmalarda bileşiminde doğal olarak bulunması gereken süt
yağına ilave olarak kullanılan çeşni maddesinden kaynaklı ve kullanılan
çeşni maddesi ile orantılı olacak miktarda bitkisel yağ bulunabilir.
ğ) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde ve
piyasaya arzında alkol ve/veya alkol içeren ürünler bileşen olarak
kullanılmaz.
h) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere dondurma
karışımı tanımında belirtilen bileşenlerden gelebilecek protein hariç olmak
üzere, kollajen gibi protein esaslı bileşenler ilave edilmez.
Katkı
maddeleri
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılan
katkı maddeleri için 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği hükümleri
uygulanır. Bu hükümlere ilave olarak; üretiminde çeşni maddesi
kullanılmayan dondurmalarda renklendiriciler kullanılmaz.
Aroma
vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri
MADDE 6- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde
kullanılan aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri
için 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği
Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliğinde yer alan hükümler aşağıdaki
kurallar dikkate alınarak uygulanır:
a) Çeşni maddesi bulunmayan dondurmalarda aroma
vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri kullanılmaz.
Ancak sade dondurmada sadece vanilya aromalarının kullanımına izin verilir.
b) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde süt ve süt
ürünleri aroması veren aroma vericiler kullanılmaz.
Bulaşanlar
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
bulaşanların miktarları için 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği
hükümleri uygulanır.
Pestisit
kalıntıları
MADDE 8- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
pestisit kalıntı miktarları için 27/9/2021 tarihli ve 31611 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin Maksimum Kalıntı
Limitleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Veteriner
ilaç kalıntıları
MADDE 9- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde bulunabilecek
veteriner ilaçları kalıntı düzeyleri için 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hayvansal Gıdalarda
Bulunabilecek Farmakolojik Aktif Maddelerin Sınıflandırılması ve Maksimum
Kalıntı Limitleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Hijyen
MADDE 10- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler için
17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Hijyeni
Yönetmeliği ile 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği
hükümleri uygulanır.
(2) Fermente süt ürünleri içeren dondurmalarda
toplam mezofilik aerobik bakteri sayısı değerlendirmeye alınmaz.
Ambalajlama
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
ambalajları için 5/4/2018 tarihli ve 30382 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair
Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Etiketleme
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
etiketi hakkında, 26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri
Bilgilendirme Yönetmeliğinde yer alan hükümlere ilave olarak aşağıdaki
hükümlere de uyulur:
a) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
etiketinde gıdanın adı, temel görüş alanında da yer alır.
b) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
etiketinde “%...” süt yağı içeriği Ek-1’deki grup adı ile birlikte belirtilir.
c) Çeşnili dondurmalarda kullanılan çeşni
maddesinin adı ürün adı ile birlikte kullanılır.
ç) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ve tek bir hayvan
türüne ait sütün %100 kullanıldığı ürünlerde sütün ait olduğu hayvan türü
ürün adı ile birlikte kullanılabilir.
d) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
üretiminde farklı hayvan türlerine ait sütlerin karıştırılarak kullanılması
durumunda, bu ürünlerin etiketinde inek, koyun, keçi gibi türlere ait
görsellere yer verilmez.
e) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin adında
kesme, dövme ve benzeri ifadeler kullanılmaz. Ancak, tüketiciyi
bilgilendirici olan bu ifadeler gıdanın adının yazıldığı puntodan daha
büyük puntoyla olmamak kaydıyla, kullanım önerisi/üretim yöntemi olarak
etikette bulunabilir.
f) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler ile 7/10/2005
tarihli ve 25959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi
Yenilebilir Buzlu Ürünler Tebliği (Tebliğ No: 2005/43) kapsamındaki
ürünlerin aynı ambalaj içerisinde birlikte satışa sunulması durumunda ürün
adı, etiketin temel görüş alanında Ek-2’de tanımlanan x-yüksekliğinin en az
3 mm olduğu punto büyüklüğündeki karakterler kullanılarak belirtilir.
Taşıma ve
depolama
MADDE 13-
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan
ürünlerin taşınması ve depolanmasında, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin gıdaların
taşınması ve depolanması ile ilgili hükümleri uygulanır.
(2) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
taşınması, depolanması ve son tüketiciye arz edilmesi sırasında sıcaklık en
yüksek -18 °C’de olur. Kısa süreli sıcaklık artış toleransı en fazla 3 °C
olur.
Numune
alma ve analiz metotları
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden
numune alınması ve analizler için Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği hükümleri
uygulanır.
Vitaminler,
mineraller ve belirli diğer öğeler
MADDE 15-
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan
ürünlere eklenecek vitaminler, mineraller ve belirli diğer öğeler için
7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Gıdalara Vitaminler, Mineraller ve Belirli Diğer Öğelerin Eklenmesi
Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Koksidiyostat
ve histomonostat kalıntıları
MADDE 16- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
koksidiyostatların ve histomonostatların miktarları için 8/2/2015 tarihli
ve 29261 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hedef Dışı
Yemlere Taşınması Önlenemeyen Koksidiyostatların ve Histomonostatların
Hayvansal Gıdalardaki Maksimum Miktarları Hakkında Yönetmelik hükümleri
uygulanır.
İdari
yaptırım
MADDE 17-
(1) Bu Tebliğe aykırı davrananlar
hakkında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki
Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım
uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 18- (1) 13/1/2005 tarihli ve 25699 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Dondurma Tebliği (Tebliğ No:
2004/45) yürürlükten kaldırılmıştır.
Uyum
zorunluluğu
GEÇİCİ
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin yayımı
tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri, 31/12/2023 tarihine
kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
(2) 31/12/2023 tarihinden sonra, bu Tebliğe aykırı
ürünler piyasada bulunamaz.
(3) Bu Tebliğ hükümlerine 31/12/2023 tarihine kadar
uymak zorunda olan gıda işletmecileri hakkında; bu Tebliğ hükümlerine uyum
sağlayana kadar 18 inci madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi
Dondurma Tebliği (Tebliğ No: 2004/45) hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 19- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı
yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|