|
Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından:
FLORLU
SERA GAZLARINA
İLİŞKİN
YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Başlangıç
Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı,
ülkemizin taraf olduğu Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal
Protokolü kapsamında yer alan florlu sera gazlarının salımını kontrol
altına almak üzere florlu sera gazları ve diğer florlu maddelerin
yönetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik;
a)
Ürün ve ekipman içinde olanlar da dahil olmak üzere florlu sera gazları ve
diğer florlu maddelerin etiketlenmesine, verilerin toplanmasına, sızıntı
kontrollerine, raporlanmasına, piyasaya arz, ithalat, ihracat ve kullanımına,
kota dağıtımına ve florlu sera gazlarının geri kazanımına ve imhasına
ilişkin esasları,
b)
Florlu sera gazları içeren veya çalışması bu gazlara dayanan ekipmanlara
müdahale eden gerçek ve tüzel kişilerin eğitimi ve belgelendirilmesine
ilişkin konuları ve düzenlemeleri,
kapsar.
(2)
Bu Yönetmelik, motorlu araçlardaki iklimlendirme ekipmanlarından çıkan
florlu sera gazlarının geri kazanımını kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik;
9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununa, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 103 üncü
maddelerine, 16/10/2003 tarihli ve 4990 sayılı Kanun ile onaylanması uygun
bulunan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine ve
4/3/2021 tarihli ve 7295 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan Yirmi
Sekizinci Taraflar Toplantısında Üzerinde Mutabakata Varılan Montreal
Protokolüne Yönelik Değişiklik (Kigali Değişikliği-2016)’e dayanılarak
hazırlanmıştır.
Avrupa Birliği mevzuatına uyum
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelik
16/4/2014 tarihli ve (AB) 517/2014 sayılı Florlu Sera Gazlarına İlişkin
Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği
mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 5- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)
Askeri unsur: Milli Savunma Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı,
Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetlerine ait kurum, kıta,
karargâh veya tesisi,
b)
Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,
c)
Bakım veya teknik servis: Geri kazanım ve sızıntı kontrolleri hariç olmak
üzere, sisteme florlu sera gazları aktaran devrelerin ayrılması, devre veya
ekipman parçasının yerinden çıkartılması ya da geri monte edilmesi ve
sızıntıların onarımı dâhil tüm faaliyetleri,
ç)
Ton CO2 eşdeğeri: Metrik ton cinsinden florlu sera gazlarının
ağırlığı ile küresel ısınma potansiyelinin çarpımı sonucunda çıkan miktarı,
d)
Çoklu merkezi soğutma sistemleri: Bir veya daha fazla ortak kondenser ve
vitrinler, dolaplar, dondurucular veya soğutulmuş depo odaları gibi bir
dizi soğutma cihazına bağlanan, paralel olarak çalışan iki veya daha fazla
kompresöre sahip sistemleri,
e)
Dağıtıcı: Florlu sera gazları veya diğer florlu maddeleri yurt içine veya
yurt dışına tedarik eden gerçek veya tüzel kişiyi,
f)
Devreden çıkarma: Kap, ürün veya ekipmanın nihai olarak kapatılmasını ve
işletimden kaldırılmasını,
g)
Diğer florlu maddeler: Florlu sera gazı olmayan ancak EK-2’de listelenen
maddeler veya bu maddelerden en az birini içeren karışımları,
ğ)
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanı (EKOMVET): 7 nci maddenin birinci
fıkrasında belirtilen ekipmanların kayıt defterlerini içeren elektronik
veri tabanını,
h)
Elektrik şalt cihazı: Elektrik enerjisinin üretimi, iletimi, dağıtımı,
çevrimi ile bağlantılı olarak kullanılmaya yönelik olan anahtarlama, ölçme,
koruma ve elektrik enerji dönüşümü cihazları ve bu araç ve ekipmanların ara
bağlantı, teçhizat ve destekleyici yapılarla düzenek oluşturan birleşimlerini,
ı)
Elektrik şalt ekipmanındaki florlu sera gazı miktarı: Elektrik şalt
ekipmanının tek bir bölmesinde veya diğer parçalardan ayrılmış herhangi bir
başka kısmındaki florlu sera gazı miktarını,
i)
Faaliyet Raporları Veri Tabanı (FARAVET): Florlu sera gazları veya diğer
florlu maddeleri ürün veya ekipman içerisinde veya dökme eşya olarak ithal
eden, ihraç eden ya da bu gazları veya maddeleri kullanan, geri kazanan,
geri dönüştüren, ıslah eden veya imha eden işletmeler tarafından sunulan
yıllık raporları, kota tahsisi ve lisans modülünü içeren elektronik veri
tabanını,
j)
Florlu sera gazları: EK-1’de listelenen hidroflorokarbon, perflorokarbon,
kükürt hekzaflorür veya bu maddelerden en az birini içeren karışımları veya
flor içeren diğer sera gazlarını,
k)
Geri dönüşüm: Geri kazanılan florlu sera gazlarının veya diğer florlu
maddelerin filtre etme ya da susuzlaştırma gibi temel temizlik işlemlerini
takiben tekrar kullanımını,
l)
Geri kazanım: Bakım veya servis sırasında veya ürün ya da ekipmanın
bertaraf edilmesinden önce ürün, kap veya ekipmandan florlu sera gazlarının
veya diğer florlu maddelerin toplanması ve depolanmasını,
m)
Hammadde: Asıl bileşiminden tamamen dönüştürüldüğü ve emisyonunun önemsiz
olduğu bir prosesle kimyasal dönüşümden geçen herhangi florlu sera gazını
veya EK-2’de yer alan diğer florlu maddeyi,
n)
Hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmış ekipman: Florlu sera gazları içeren
parçaların kaynak, lehim veya benzer bir kalıcı bağlantıyla
sızdırmazlığının sağlandığı, tamirine ve tasfiyesine uygun kapaklı vana
veya kapaklı servis girişlerini de içerebilen ve izin verilen maksimum
basıncın en az dörtte biri basınç altında test edilen sızıntı oranı yılda 3
(üç) gramdan az olan sistemi,
o)
Hidroflorokarbon: EK-1’in birinci grubunda listelenen maddeleri veya bu
maddelerden en az birini içeren karışımları,
ö)
Hidroflorokarbonların yıllık tüketimi: Belirli bir takvim yılında ülkeye
ithal edilen hidroflorokarbon miktarından aynı yıl ülkeden ihraç edilen
hidroflorokarbon miktarının çıkarılarak hesaplanan ton CO2
eşdeğeri cinsinden değeri,
p)
Hizmet yeri belgesi: Florlu sera gazları ile çalışan ve bu gazları içeren
iklimlendirme ve soğutma cihazlarının, ısı pompalarının, yangın söndürme
sistemlerinin, elektrikli şalt cihazlarının montaj, bakım ve servis hizmetini
veren yerler için kurallar kapsamında faaliyetlere ve tüzel kişilere Türk
Standardları Enstitüsü (TSE) tarafından verilen belgeyi,
r)
Isı pompası: Dışarıdan enerji girdisiyle düşük sıcaklıktaki bir ortamdan
aldığı ısıyı yüksek sıcaklıktaki bir ortama aktaran ekipmanı,
s)
Islah: Geri kazanılan florlu sera gazlarının veya diğer florlu maddelerin
kullanım amacı göz önünde bulundurularak, saf madde performans standardına
geri döndürülmesi için işlenmesini ve işlevsellik niteliğinin
yükseltilmesini,
ş) İhracat:
Florlu sera gazları veya diğer florlu maddelerin kap, ürün veya ekipman
içerisinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere
çıkarılmasını,
t)
İhracatçı: Florlu sera gazlarının veya diğer florlu maddeleri ürün, ekipman
veya kap içerisinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere
çıkaran gerçek veya tüzel kişiyi,
u)
İmha: Florlu sera gazının tümünü veya büyük bir kısmını florlu sera gazı
olmayan bir veya daha fazla stabil maddeye kalıcı olarak dönüştürme veya
ayrıştırma sürecini,
ü)
İthalat: Florlu sera gazları veya diğer florlu maddelerin kap, ürün veya
ekipman içerisinde serbest dolaşıma giriş rejimi, dahilde işleme rejimi,
geçici ithalat rejimi ve gümrük kontrolü altında işleme rejimine tabi
tutulmasını,
v)
İthalatçı: Florlu sera gazları veya diğer florlu maddeleri ürün, ekipman
veya kap içinde ithal etmek isteyen gerçek veya tüzel kişiyi,
y)
Kademeli sistemlerde birincil soğutucu akışkan devresi: Kondenser ısısını
orta sıcaklık için ikincil bir devreden alacak şekilde iki veya daha fazla
ayrı soğutma devresinin seri olarak bağlandığı dolaylı orta sıcaklık sınıfı
sistemlerdeki birincil devreyi,
z)
Kap: Öncelikli olarak florlu sera gazlarının taşınması veya depolanması
için tasarlanan ambalajı,
aa)
Karışım: Florlu sera gazları veya diğer florlu maddelerden en az birini
içeren, iki veya daha fazla maddeden oluşan akışkanı,
bb)
Kullanıcı: Florlu sera gazları veya diğer florlu maddeleri, ürünlerin veya
ekipmanların üretimi, bakımı, tekrar dolum dahil servisinde ve diğer tüm
proseslerde kullanan gerçek ya da tüzel kişiyi,
cc)
Kullanım: Florlu sera gazlarının veya diğer florlu maddelerin, ürünlerin
veya ekipmanların üretimi, bakımı, tekrar dolum dahil servisinde ve diğer
tüm proseslerde kullanımını,
çç)
Kurulum: Florlu sera gazları içeren veya içerecek şekilde tasarlanmış olan
iki veya daha fazla ekipman parçasının veya devresinin, birleştirme sonrası
şarj edilme ihtiyacı olmasına bakılmaksızın, sistemin gaz taşıyan
iletkenlerin bir devre tamamlayacağı şekilde sistemin işletileceği yerde
birleştirilmesini,
dd)
Kükürt Hekzaflorür: EK-1’in üçüncü grubunda listelenen maddeyi veya bu
maddeyi içeren karışımları,
ee)
Küresel Isınma Potansiyeli (KIP): 1 (bir) kilogram CO2’e kıyasla
1 (bir) kilogram sera gazının, karışım olması durumunda ise EK-4’e göre
hesaplanan, 100 (yüz) yıllık zaman dilimi içinde atmosferde yarattığı sera
etkisini gösteren değeri, (GWP: Global Warming Potential)
ff)
Mesleki Yeterlilik Belgesi: Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından
yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca düzenlenen sınavlarda
başarılı olanlara verilen MYK Mesleki Yeterlilik Belgelerini,
gg)
Onarım: Hasar görmüş veya sızıntı yapan ve florlu sera gazı içeren veya
çalışması bu gazlara dayanan ürün veya ekipmanın çalışır hale
getirilmesini,
ğğ)
Operatör: Florlu sera gazı içeren ürün veya ekipmanı işleten veya bu ürün
veya ekipmana sahip olan gerçek veya tüzel kişiyi,
hh)
Organik Rankin Çevrimi: Elektrik veya mekanik enerjinin üretimi için bir
ısı kaynağından çıkan ısıyı enerjiye çeviren yoğuşmalı florlu sera
gazlarını içeren çevrimi,
ıı)
Perflorokarbon: Bu Yönetmeliğin EK-1’in ikinci grubunda listelenen
maddeleri veya bu maddelerden en az birini içeren karışımları,
ii)
Piyasaya arz: Florlu sera gazlarını veya florlu sera gazlarını içeren veya
çalışması bu gazlara dayanan ürün veya ekipmanı ücretli veya ücretsiz
olarak üçüncü şahıslara tedarik etmeyi veya erişilebilir kılmayı ve ülkede
serbest dolaşıma sunmayı,
jj)
Sabit: Taşınabilir oda iklimlendirme cihazları dahil çalışması sırasında
genelde seyir halinde olmayanı,
kk)
Saf madde: Daha önce kullanılmamış olan maddeyi,
ll)
Serbest bölge: Ülkenin siyasi sınırları içinde olmakla birlikte gümrük
hattı dışında sayılan, ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara
ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı,
sınaî ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki
olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan bölgeyi,
mm)
Sızıntı tespit sistemi: Florlu sera gazı sızıntısını tespit etmek üzere
kalibre edilen ve sızıntı olması durumunda operatörü uyaran mekanik,
elektrik veya elektronik cihazı,
nn)
Soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanlarındaki ve Organik Rankin
Döngüsündeki florlu sera gazı miktarı: Tek bir soğutucu akışkan
devresindeki florlu sera gazı miktarını,
oo)
Soğutmalı kamyon: Temelde mal taşımak üzere tasarlanmış ve imal edilmiş ve
soğutma ünitesi ile donatılmış 3.5 tondan fazla ağırlığa sahip motorlu
taşıtı,
öö)
Soğutmalı römork: Temelde mal taşımak için bir kamyon veya traktör
tarafından çekilmek üzere tasarlanmış, imal edilmiş ve bir soğutma ünitesi
ile donatılmış aracı ve yarı römorkları,
pp)
Tek bileşenli köpük: Reaksiyona girmemiş veya kısmen reaksiyona girmiş sıvı
halde tek bir aerosol dağıtıcıda bulunan ve dağıtıcıdan ayrıldığında genişleyen
ve sertleşen bir köpük bileşimini,
rr)
Tekli split klima sistemleri: Soğutucu akışkan borularıyla birbirine bağlı,
kullanım yerinde kurulum gerektiren bir dış ünite ve bir iç üniteden oluşan
oda iklimlendirme sistemlerini,
ss) Tek
kullanımlık kap: Florlu sera gazlarının taşınması ve depolanması amacıyla
tekrar kullanılamayan veya yeniden doldurulması amacıyla piyasaya arz
edilemeyen, tek kullanım için tasarlanmış ve kullanımından sonra atık
olarak tanımlanan kapları (ambalajları),
şş)
Teknik aerosol: Kozmetik aerosoller dahil ve tıbbi aeroseller hariç olmak
üzere, ürün ve ekipmanların bakımı, onarımı, temizlenmesi, test edilmesi,
böceklerden arındırılması ve üretilmesinde, ekipmanın kurulması ve diğer
uygulamalarda kullanılan aerosol dağıtıcısını, dispanserini, spreylerini,
püskürtücülerini,
tt)
Ticari kullanım: Perakende ve gıda hizmetlerinde son kullanıcılara satışa
sunulan ürünlerin depolanması, teşhiri veya dağıtımı için kullanımı,
uu)
Ürün ve/veya ekipman: Florlu sera gazı içeren veya çalışması bu gazlara
dayanan sabit cihazları veya uygulamaları,
üü)
Yangından korunma ekipmanı: Yangın söndürücüler dahil yangından korunma
veya söndürme uygulamalarında kullanılan ekipmanları ve sistemleri,
vv)
Yangından korunma ekipmanındaki florlu sera gazı miktarı: Belirli bir alanı
yangından korumak için kurulmuş bir kaptaki veya birbirine bağlı kaplar
sistemindeki florlu sera gazı miktarını,
yy)
Yıllık ülke kotası: Belirli bir takvim yılında ülkeye ithal edilmesine izin
verilen maksimum hidroflorokarbonun ton CO2 eşdeğeri cinsinden
maksimum miktarını,
zz)
Zorunlu kullanım alanları: Halihazırda florlu sera gazı alternatiflerinin
bulunmadığı insan sağlığı ile ilgili alanları ve askeri unsurlar kullanım
alanlarını,
ifade
eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Temel
İlkeler ve Merkezi Veri Tabanı
Temel ilkeler
MADDE 6- (1) Florlu sera gazlarının
ve diğer florlu maddelerin;
a)
Atmosfere salımı,
b)
17 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen Mesleki Yeterlilik Belgesine
sahip olmayan gerçek kişilere veya FARAVET’e kayıtlı olmayan ve 18 inci
maddenin birinci fıkrasında tanımlanan Hizmet Yeri Belgesine sahip olmayan
tüzel kişilere satılması veya ücretsiz temini,
c)
Ürün ve/veya ekipmanda bulunan köpükler haricinde ürün ve/veya ekipman
içerisinde florlu sera gazlarının veya diğer florlu maddelerin geri kazanım
işlemi yapılmadan bertaraf tesislerine kabul edilmesi,
yasaktır.
(2)
Ürün ve/veya ekipman devreden çıkartıldığında veya kap ömrünü
tamamladığında atık yönetimi, 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğine uygun olarak gerçekleştirilir.
(3)
Hidroflorokarbonların bu Yönetmeliğin EK-6’sında listelenen Kabul Edilmiş
Teknolojiler dışındaki teknolojilerle imha edilmesi yasaktır.
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri
Tabanı (EKOMVET)
MADDE 7- (1) Ekipman Operatörleri
Merkezi Veri Tabanına;
a) 5
ton CO2 eşdeğeri veya daha fazla florlu sera gazı içeren sabit
soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanının, sabit yangından korunma
ekipmanının, soğutmalı kamyon ve römorklardaki soğutma ünitelerinin ve
Organik Rankin Çevrimlerinin,
b) 6
kg veya daha fazla kükürt hekzaflorür içeren elektrik şalt ekipmanının,
operatörleri
olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından veri girişi yapılacaktır.
(2)
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanı Bakanlık tarafından yönetilir.
(3)
Bakanlık, Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanında yer alan verileri
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri ile paylaşabilir.
(4)
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanında yer alan veriler gizli kabul edilir
ve erişim yetkisi olmayan kişilerin erişimine karşı korunur.
(5)
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanına verilerin kaydedilmesi ve
sunulması ile bu verilerin yönetimine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça
belirlenir.
(6)
Askeri unsurlar, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde tanımlanan
ekipmanla ilgili bir önceki yıla ait verileri toplamakla yükümlüdür. Milli
Savunma Bakanlığı, bir önceki yıla ait toplanan verileri her yıl 30 Nisana
kadar Bakanlığa sunar. Milli Savunma Bakanlığı tarafından sunulan veriler,
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanının bir parçası değildir.
Faaliyet Raporları Veri Tabanı
(FARAVET)
MADDE 8- (1) Faaliyet Raporları
Veri Tabanı, 14 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen gerçek ve tüzel
kişiler tarafından elektronik veri tabanına girilen verileri içerir.
(2)
Faaliyet Raporları Veri Tabanı Bakanlık tarafından yönetilir.
(3)
Bakanlık, Faaliyet Raporları Veri Tabanında yer alan verileri Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri ile paylaşabilir.
(4)
Faaliyet Raporları Veri Tabanında yer alan veriler gizli olarak kabul
edilir ve erişim yetkisi olmayan kişilerin erişimine karşı korunur.
(5)
Faaliyet Raporları Veri Tabanına kayıt girme ve verilerin sunulmasına ve bu
verilerin yönetimine ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından
belirlenir.
(6)
14 üncü maddede atıfta bulunulan faaliyetleri yürüten askeri unsurlar, bu
faaliyetler ile ilgili bir önceki yıla ait verileri toplamakla yükümlüdür.
Milli Savunma Bakanlığı, bir önceki yıla ait toplanan verileri her yıl 30
Nisana kadar Bakanlığa sunar. Milli Savunma Bakanlığı tarafından sunulan
veriler, Faaliyet Raporları Veri Tabanının bir parçası değildir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Hidroflorokarbon
Tüketiminin Azaltımıyla İlgili Usul ve Esaslar
Hidroflorokarbon tüketiminin azaltım takvimi
ve yıllık ülke kotalarının hesaplanması
MADDE 9- (1) 2024-2045 dönemi ve
sonrasındaki yıllık hidroflorokarbon tüketim seviyesi, azaltım takvimi
çerçevesinde, Bakanlık tarafından belirlenir.
(2)
2024-2045 dönemi ve sonrasındaki her takvim yılı için yıllık kotalar
Bakanlık tarafından hesaplanır ve 10 uncu maddede atıfta bulunulan
hidroflorokarbon ithalatçılarına kota tahsisinde esas alınır.
(3)
Bakanlık, mevcut hidroflorokarbon tüketiminin analizine dayalı olarak
öngörülenlerden daha düşük yıllık kotaları belirleyebilir.
Hidroflorokarbon ithalatçılarına yıllık
kota tahsisi
MADDE 10- (1) 2023 yılından
itibaren yıllık kotalar, Bakanlık tarafından dökme haldeki hidroflorokarbon
ithalatçılarına ve içerisinde hidroflorokarbon bulunan ön şarjlı soğutma,
iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanı ithalatçılarına tahsis edilecektir.
Dökme haldeki hidroflorokarbon ithalatçılarına kota uygulaması 2024
yılından itibaren geçerli olacaktır. Hidroflorokarbonlarla şarj edilmiş
soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanları için kota uygulaması 2025
yılında başlayacaktır.
(2)
Hidroflorokarbonların kotasız veya kotayı aşan miktarlarda ithal edilmesi
yasaktır.
(3)
Tahsis edilen kotalar, işletmenin ismini değiştirmesi, iki işletmenin tek
işletme olarak birleşmesi veya bir işletmenin ikiye ayrılması dışında
devredilemez.
(4)
Bakanlık, 2023 yılından itibaren, her yıl 30 Eylül’e kadar, sonraki yıl
için kota tahsis edilen ithalatçıların listesini, tahsis edilen kotaları
açıklamadan yayımlar.
(5)
Kota tahsisi, EK-7’de belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda Bakanlık
tarafından yapılır.
(6)
İthalatçılara tahsis edilen kota miktarları gizli tutulur.
(7)
Belirli bir takvim yılı için kota tahsis edilen ve o takvim yılı için
Faaliyet Raporları Veri Tabanına rapor sunmayanlara takip eden takvim yılı
için kota tahsis edilmeyecektir.
(8)
Ön şarjlı soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanında yılda 100 ton
CO2 eşdeğeri altında hidroflorokarbon ithal edenler, kota
başvurusu yükümlülüğünden muaftır. Ancak, Faaliyet Raporları Veri Tabanına
rapor sunmakla yükümlüdür. Muafiyet tanınan durumun askeri unsur olması
durumunda, 8 inci maddenin altıncı fıkrasında belirtildiği gibi Milli
Savunma Bakanlığına veri sunmakla yükümlüdür.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Hidroflorokarbonların
İthalat ve İhracatının Sevkiyat Başına Lisanslanması
Hidroflorokarbonların ithalat ve
ihracatının sevkiyat başına lisanslanması
MADDE 11- (1) Dökme olarak
hidroflorokarbon ithal veya ihraç edecekler, her sevkiyat için kontrol
belgesine sahip olmak zorundadır.
(2) 2024
yılından itibaren, kontrol belgeleri kota tahsisine uygun bir şekilde
verilecektir. Ön şarjlı soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanları
içerisinde hidroflorokarbon ithal edecekler, her sevkiyat için kontrol
belgesine sahip olmak zorundadır.
(3)
Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen kontrol belgeleri Bakanlık
tarafından verilir.
(4)
Kontrol belgesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlık tarafından yayımlanacak
ikincil mevzuatla belirlenir.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Florlu
Sera Gazları ve Diğer Florlu Maddelerin Kullanımı, Ticareti, Etiketlenmesi
ve
Raporlanması
Hakkında Usul ve Esaslar
Florlu sera gazları içeren kapların,
ürünlerin ve/veya ekipmanların etiketlenmesi
MADDE 12- (1) Florlu sera gazları
içeren kaplar, ürünler ve/veya ekipman, 11/12/2013 tarihli ve 28848
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların
Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelikte
belirlenen usul ve esaslara göre etiketlenir. Bunlar aşağıda yer almaktadır:
a)
Soğutma ekipmanı.
b)
İklimlendirme ekipmanı.
c)
Isı pompası.
ç)
Yangından korunma ekipmanı.
d)
Elektrik şalt ekipmanı.
e)
Ölçülü doz inhalerleri hariç florlu sera gazı içeren aerosol dağıtıcılar.
f)
Florlu sera gazı içeren tüm kaplar.
g)
Florlu sera gazı içeren solventler.
ğ)
Organik rankin çevrimi.
(2)
Birinci fıkrada atıfta bulunulan usul ve esaslara ek olarak, bir kap ve bir
ürün veya ekipman üzerindeki etiket;
a)
Çalışması florlu sera gazına dayanan boş ekipman için "Florlu sera
gazları içerir" veya "Çalışması florlu sera gazlarına
dayanır" ifadesini,
b)
Florlu sera gazlarının endüstriyel veya kimyasal adını ve kilogram
cinsinden miktarlarını,
c)
Ürün veya ekipman içerisindeki florlu sera gazlarının ton CO2
eşdeğeri cinsinden toplam miktarını ve Küresel Isınma Potansiyelini,
ç)
Ekipmanın hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmışsa "Hermetik olarak
sızdırmazlığı sağlanmıştır" ifadesini,
d)
Kükürt hekzaflorür içeren elektrik şalt ekipmanının garanti belgesinde,
test edilen sızıntı oranı yılda % 0,1'den az belirtilmişse, "Sızıntı
oranı yılda % 0,1’den azdır” ifadesini,
e)
Soğutma, iklimlendirme veya ısı pompası ekipmanı piyasaya arz edilmeden
önce ekipmanın yalıtımı için uygulanan köpükler de dahil olmak üzere,
florlu sera gazları şişirme ajanı olarak kullanılmış ise “Florlu sera gazları
ile şişirilen köpük” ifadesini,
f)
Kap, geri kazanılarak geri dönüştürülmüş veya ıslah edilmiş florlu sera
gazı içeriyorsa "Geri dönüştürülmüş florlu sera gazı" veya
"ıslah edilmiş florlu sera gazı" ifadesini ve geri dönüştürülmüş
veya ıslah edilmiş gaz olması durumunda, parti numarasını ve geri dönüşüm
veya ıslah eden kuruluşun adını ve adresini,
g)
Kap, hammadde kullanımı veya laboratuvar veya analitik kullanım veya imha
amaçlı olarak florlu sera gazı içeriyorsa sırasıyla “İçindekiler yalnızca hammadde
amaçlı kullanılabilir” ifadesini, “İçindekiler yalnızca laboratuvar veya
analitik amaçlı kullanılabilir” veya “İçindekiler yalnızca imha edilebilir”
ifadelerini,
ğ)
Florlu sera gazı içeren kabın zorunlu kullanım alanlarında kullanılması
durumunda “İçindekiler sadece zorunlu kullanım alanları için
kullanılabilir” ifadesini,
içerir.
(3)
Etiket silinmez olmalı ve ürün veya ekipmanın iyi görülebilen bir bölümüne
yerleştirilmelidir.
(4)
Etiket üzerindeki bilgiler, etiketin arka planından ayırt edilebilmeli ve
açıkça okunabilecek boyutta ve aralıkta belirtilmelidir.
(5)
Florlu sera gazı içeren veya çalışması bu gazlara dayanan önşarjlı
ekipmanlarda; üretici tarafından imalat sahası dışında ilave edilecek ve
etiket üzerinde bilgileri gösterilmemiş gaz için yine etiket üzerinde yer
bırakarak, şarj edilen miktarı veya ekipmanın tasarım miktarına ilişkin
bilgiler etiket üzerinde belirtilir.
(6)
İthalat sırasında, etiket üzerindeki bilgiler ile kapta veya ürün veya
ekipmanda bulunan madde arasında bir çelişki olabileceğinden
şüpheleniliyorsa gümrük laboratuvarlarında veya gümrük laboratuvarlarında
yapılamıyorsa Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecek üniversitelere veya
kamu kurumlarına ait laboratuvarlarda teknik bir inceleme yapılır. Bu
inceleme, ithalat gerçekleşmeden önce ithal edilecek kap veya ürün veya
ekipmandaki maddenin tanımlanması için yapılır ve tüm masraflar ithalatçı
tarafından karşılanır. Uygunsuzluk tespit edilirse, söz konusu uygunsuzluk
Bakanlığa ve Ticaret Bakanlığına bildirilir. Tespit edilen uygunsuzlukla
ilgili olarak, ilgili bakanlıklar yürürlükteki mevzuat çerçevesinde işlem
yürütür.
(7)
İkinci fıkranın (ç), (d) ve (e) bentlerinde yer alan bilgiler ürün veya
ekipmanın kullanma ve montaj kılavuzlarında yer almalıdır. Bu bilgiler,
ürün veya ekipmanın içerisindeki florlu sera gazının KIP değerinin 150 ve
üzeri olması durumunda reklam materyallerinde de yer almalıdır.
(8)
Florlu sera gazları içeren köpükler ve önceden karıştırılmış polioller,
florlu sera gazının kabul edilmiş endüstriyel tanımını kullanan bir
etiketle veya böyle bir tanımlama yoksa kimyasal adıyla tanımlanmadıkça
piyasaya arz edilmeyecektir. Etiket, köpüğün veya önceden karıştırılmış
poliolün florlu sera gazları içerdiğini açıkça belirtmelidir. Köpük
levhalar söz konusu olduğunda ise bu bilgiler açık ve silinmez bir şekilde
levhaların üzerinde belirtilecektir.
Ekipman sızıntı kontrolleri
MADDE 13- (1) 7 nci maddenin
birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen ekipman için sızıntı kontrolleri
aşağıda belirtilen periyodlara göre yapılır:
a) 5
(beş) tondan 50 (elli) ton CO2 eşdeğerine kadar florlu sera gazı
içermesi durumunda, 12 (on iki) ayda en az bir, bir sızıntı tespit sistemi
kurulu ise zorunlu sızıntı kontrol süresi 24 (yirmi dört) ayda en az
birdir.
b)
50 (elli) tondan 500 (beş yüz) ton CO2 eşdeğerine kadar florlu
sera gazı içermesi durumunda 6 (altı) ayda en az bir, bir sızıntı tespit
sistemi kurulu ise zorunlu sızıntı kontrol süresi 12 (on iki) ayda en az
birdir.
c)
500 (beş yüz) ton CO2 eşdeğeri ve fazlası florlu sera gazı
içeriyorsa, 3 (üç) ayda en az bir, bir sızıntı tespit sistemi kurulu ise
zorunlu sızıntı kontrol süresi 6 (altı) ayda en az birdir.
(2)
7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen ve 10 (on) ton CO2
eşdeğeri altında florlu sera gazı içeren ekipmanın hermetik olarak
sızdırmazlığı sağlanmış ve “Hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmıştır”
ifadesiyle etiketlenmişse ekipman sızıntı kontrolüne tabi olmaz.
(3)
7 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen ekipmanda kurulu sızıntı
tespit sisteminin elektrik şalt ekipmanı için her 6 (altı) yılda bir ve
elektrik şalt ekipmanı dışındaki diğer ekipman için her 12 (on iki) ayda
bir kontrolü yapılır.
(4)
7 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen ve 500 (beş yüz) ton CO2
eşdeğeri veya daha fazla florlu sera gazı içeren ekipmanda herhangi bir
sızıntı tespit sistemi kurulmamışsa, sızıntı tespit sistemi bu Yönetmeliğin
yayımlandığı tarihten itibaren 3 (üç) ay içerisinde kurulmalıdır.
(5)
Elektrik şalt ekipmanının test edilen sızıntı oranı yılda %0,1’den az ve
üretici tarafından “Test edilen sızıntı oranı yılda %0,1’den azdır”
ifadesiyle etiketlenmişse veya basınç ve yoğunluk izleme donanımı bulunuyorsa
veya 6 (altı) kilogramdan az kükürt hekzaflorür içeriyorsa söz konusu
ekipman sızıntı kontrolüne tabi olmaz.
(6)
Ekipman Operatörleri Merkezi Veri Tabanına sızıntı kontrolleri hakkında
bilgi girilmesi zorunludur. Sızıntı kontrollerinin sisteme girilmesine
ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(7)
7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen ekipmanın sızıntı
kontrolleri, EK-5'te belirtilen usul ve esaslara uygun olarak
gerçekleştirilir.
Florlu sera gazlarının veya diğer
florlu maddelerin raporlanmasına ilişkin hususlar
MADDE 14- (1) Aşağıdaki gerçek veya
tüzel kişiler:
a)
Florlu sera gazları veya diğer florlu maddelerin dökme olarak veya ürün
ve/veya ekipman içinde ithalatçıları ve ihracatçıları,
b)
Florlu sera gazları veya diğer florlu maddelerin kullanıcıları ve
dağıtıcıları,
c)
Florlu sera gazlarının veya diğer florlu maddelerin geri kazanılmasını,
geri dönüştürülmesini, ıslah edilmesini veya imha edilmesini sağlayanlar,
Faaliyet
Raporları Veri Tabanına kayıt yaptırmakla yükümlüdürler.
(2)
Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren bu Yönetmelik kapsamındaki
faaliyetlere dair her yıl bir önceki yıla ilişkin faaliyetler 31 Mart’a
kadar FARAVET üzerinden raporlanmak zorundadır.
(3)
Faaliyet Raporları Veri Tabanına sunulan raporlar, Bakanlık tarafından
incelenir. Raporda hata ya da eksiklik bulunursa, ilgili tüzel kişi
Bakanlık tarafından bu konuda bilgilendirilir ve ilgili tüzel kişi Bakanlık
tarafından düzeltme talebinin iletildiği günden itibaren 15 (on beş) iş
günü içinde düzeltilmiş bir rapor sunmakla yükümlüdür.
(4) Birinci
fıkranın (a) bendinde belirtilen gerçek veya tüzel kişiler, belirli bir
takvim yılında ön şarjlı soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası ekipmanı
içerisinde ithal edilen toplam hidroflorokarbon miktarı 100 (yüz) ton CO2
eşdeğeri veya daha fazla ise, takip eden yılın 30 Haziran’ına kadar FARAVET
üzerinden raporlamak zorundadır.
(5)
FARAVET’e giriş yapacak gerçek ve tüzel kişilerin raporlama yapacakları
konular ve FARAVET’in kullanımına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça
düzenlenir.
Piyasaya arz ve kullanım yasakları
MADDE 15- (1) Florlu sera gazlarını
saf veya karışım olarak içeren ve 12 nci maddeye uygun olarak
etiketlenmeyen kap, ürün ve/veya ekipmanın piyasaya arzı yasaktır.
(2)
Soğutma, iklimlendirme, ısı pompası, yangından korunma ve elektrik şalt
ekipmanlarının bakımında, servisinde veya dolumunda veya solvent olarak
kullanımında florlu sera gazları içeren veya bu gazla dolum yapılması
amacıyla tek kullanımlık kapların piyasaya arzı yasaktır.
(3)
EK-3'te listelenen ürün veya ekipmanların piyasaya arzı yasaktır.
(4)
Magnezyum kalıp dökümde ve magnezyum kalıp döküm alaşımlarının geri
dönüşümünde kükürt hekzaflorür kullanılması yasaktır.
(5)
Araç lastiklerinin kükürt hekzaflorür ile şişirilmesi yasaktır.
(6)
Aşağıdaki ürün ve ekipmanların;
a)
Küresel Isınma Potansiyeli (KIP) değeri 2500 veya daha fazla olan
hidroflorokarbonları içeren ticari soğutucular ve dondurucular (hermetik
olarak sızdırmazlığı sağlanmış ekipman) 1/1/2025 tarihinden itibaren ve KIP
değeri 150 veya daha fazla olan hidroflorokarbon içeren ticari soğutucular
ve dondurucular (hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmış ekipman) 1/1/2029
tarihinden itibaren piyasaya arzı,
b)
Ürünleri “-50°C”'nin altındaki sıcaklıklara soğutmak üzere tasarlanmış
uygulamalar haricinde, 2500 veya daha yüksek KIP değerine sahip
hidroflorokarbonlar içeren veya çalışması bu gazlara dayanan sabit soğutma
ekipmanının 1/1/2025 tarihinden itibaren piyasaya arzı,
c)
KIP değeri 750 veya daha yüksek olup 3 kg'dan daha az florlu sera gazları
içeren veya çalışması bunlara dayalı olan tekli split klima sistemlerinin
1/1/2025 tarihinden itibaren piyasaya arzı,
ç)
KIP değeri 1500'den az olan florlu sera gazlarının kullanılabildiği kaskad
sistemlerin ana soğutma devresindekiler hariç, KIP değeri 150’den yüksek
olan florlu sera gazları içeren veya çalışması bu gazlara dayanan 40 kW
veya daha fazla nominal kapasiteye sahip ticari kullanım amaçlı çoklu
merkezi soğutma sistemlerinin 1/1/2029 tarihinden itibaren piyasaya arzı,
d)
KIP değeri 150 veya daha yüksek florlu sera gazı içeren, taşınabilir oda
iklimlendirme ekipmanının (son kullanıcı tarafından odalar arasında hareket
ettirilebilen hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmış ekipman) 1/1/2025
tarihinden itibaren piyasaya arzı,
e)
KIP değeri 150 veya daha yüksek olan hidroflorokarbonlar içeren köpükler:
1)
Ekstrüde polistirenin (XPS) 1/1/2025 tarihinden itibaren piyasaya arzı,
2)
Diğer köpüklerin 1/1/2027 tarihinden itibaren piyasaya arzı,
f)
KIP değeri 150 veya daha yüksek olan hidroflorokarbonlar içeren teknik
aerosolün 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren üretimi,
yasaktır.
Bu yasaklar, zorunlu kullanım alanları için piyasaya arz edilen ürün ve
ekipmanlara uygulanmaz.
(7)
Ürünleri “-50°C”nin altındaki sıcaklıklara soğutmak için tasarlanmadığı
sürece 40 ton CO2 eşdeğeri veya daha fazla şarj miktarına sahip
soğutma ekipmanına servis sağlamak veya bakımını yapmak için KIP değeri
2500 veya daha yüksek olan florlu sera gazlarının kullanılması 1/1/2029
tarihinden itibaren yasaktır.
(8)
7 nci fıkrada belirtilen yasak, 1/1/2033 tarihine kadar aşağıdaki florlu
sera gazı kategorileri için geçerli olmayacaktır:
a)
12 nci madde hükümlerine göre etiketlenmiş olmaları koşuluyla, mevcut
soğutma ekipmanının servisi veya bakımı için kullanılan KIP değeri 2500
veya daha yüksek olan ıslah edilmiş florlu sera gazları.
b)
KIP değeri 2500 veya daha yüksek olan geri dönüştürülmüş florlu sera
gazları, bu tür ekipmanlardan geri kazanılmış olmaları koşuluyla mevcut
soğutma ekipmanlarının bakımı veya servisi için kullanılabilir. Geri
dönüştürülmüş gazlar, geri kazanımı sadece bakım veya servisin bir parçası
olarak yapan işletme veya geri kazanımı bakım veya servisin bir parçası
olarak yaptıran işletme tarafından kullanılabilir.
c)
Zorunlu kullanım alanlarına kurulmuş olan mevcut soğutma ekipmanlarının
bakımı veya servisi için kullanılan KIP değeri 2500 ve üzeri olan florlu
sera gazları.
Ticaret sınırlamaları ve usuller
MADDE 16- (1) Florlu sera gazı
satan veya ücretsiz olarak tedarik edenler; alıcının adını, varsa fatura
numarasını ve satılan veya ücretsiz olarak tedarik edilen gazın miktarı da
dahil olmak üzere alıcıların kayıtlarını tutar ve bu kayıtları 5 yıl
boyunca saklar ve FARAVET’e girer. Eğer alıcı 24/9/2020 tarihli ve 31254
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Florlu Sera Gazı İçeren veya Çalışması Bu
Gazlara Dayanan Ekipmana Müdahale Eden Gerçek ve Tüzel Kişilerin
Belgelendirilmesine İlişkin Tebliğe göre Hizmet Yeri Belgesi alması gerekmeyen
bir tüzel kişiyse florlu sera gazını yalnızca;
a)
Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi teknik personelin belge numarasını beyan
ederek veya
b)
Florlu sera gazını, 18 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen tüzel
kişilerin belgelendirilmesini gerektiren bir faaliyette kullanmayacağına
dair yazılı beyan sağlayarak,
satın
alabilir.
(2) Hermetik
olarak sızdırmazlığı sağlanmamış ekipmanı satan veya ücretsiz olarak
tedarik edenler, alıcıdan bu ekipmanın kurulumunu yapmaya yetkin olduğunu
gösterir Hizmet Yeri Belgesini veya ekipmanın belgelendirilmiş gerçek veya
tüzel kişi tarafından kurulacağına dair beyanat ister. Söz konusu beyanat,
ekipmanın Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi kişi tarafından kurulacağını
belirten ve belge sahibi gerçek veya tüzel kişiyle yapılan sözleşmedir.
ALTINCI
BÖLÜM
Gerçek
ve Tüzel Kişilerin Belgelendirilmesi ve Diğer Sorumlulukları
ile
İlgili Usul ve Esaslar
Gerçek kişilerin belgelendirilmesi
MADDE 17- (1) Florlu sera gazı
içeren veya çalışması bu gazlara dayanan sabit soğutma ve iklimlendirme
ekipmanının, ısı pompasının, sabit yangından korunma sisteminin, soğutmalı
kamyon ve römorklarda bulunan soğutma ünitelerinin ve elektrik şalt
ekipmanının kurulumunu, bakımını, teknik servisini, onarımını veya devreden
çıkartılması işlemlerini yapan gerçek kişi, bu faaliyetleri
gerçekleştirmeye yönelik Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmak
zorundadır.
(2)
5 ton CO2 eşdeğeri veya daha fazla florlu sera gazı içeren sabit
soğutma ve iklimlendirme ekipmanı, ısı pompası, sabit yangından korunma
sistemi, soğutmalı kamyon ve römorklarda bulunan soğutma üniteleri ve
elektrik şalt ekipmanının sızıntı kontrolünü yapan gerçek kişi, bu
faaliyeti gerçekleştirmeye yönelik Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmak
zorundadır. Hermetik olarak sızdırmazlığı sağlanmış ve 10 ton CO2
eşdeğeri veya daha fazla florlu sera gazı içeren ekipmana müdahale eden
gerçek kişi Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi olmak zorundadır.
(3)
Sabit soğutma ve iklimlendirme ekipmanından, ısı pompasından, sabit
yangından korunma sisteminden, soğutmalı kamyon ve römorklarda bulunan
soğutma ünitelerinden ve elektrik şalt ekipmanından florlu sera gazı geri
kazanımı yapan gerçek kişi, bu faaliyeti gerçekleştirmeye yönelik Mesleki
Yeterlilik Belgesine sahip olmak zorundadır.
(4)
Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda atıfta bulunulan belge şartlarına eşit
şartlar içeren müfredata sahip askeri unsurlarda eğitimini tamamlayan
gerçek kişi, söz konusu fıkra hükümlerinde belirtilen belge yükümlülüklerinden
muaftır.
(5)
Eğitim, sınav ve belge iptaline ilişkin usul ve esaslar 15/10/2015 tarihli
ve 29503 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesleki Yeterlilik Kurumu Sınav,
Ölçme, Değerlendirme ve Belgelendirme Yönetmeliği kapsamında düzenlenir.
(6)
Belge sahibi gerçek kişiler ve askeri unsurlarda eğitimini tamamlayan
gerçek kişiler birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda atıfta bulunulan faaliyetlerin
yürütülmesi sırasında florlu sera gazı sızıntısını önlemek için gerekli tüm
tedbirleri alırlar.
(7)
Ekipman üretim tesislerinde; birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda atıfta
bulunulan faaliyetleri yürüten gerçek kişiler bu tesislerde çalıştıkları süre
boyunca Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi olma zorunluluğundan muaftır.
(8)
Gerçek kişilerin belgelendirilmesine ilişkin hususlar, Florlu Sera Gazı
İçeren veya Çalışması Bu Gazlara Dayanan Ekipmana Müdahale Eden Gerçek ve
Tüzel Kişilerin Belgelendirilmesine İlişkin Tebliğde düzenlenmiştir.
Tüzel kişi belgelendirilmesi
MADDE 18- (1) Üçüncü bir kişi için,
florlu sera gazlarını içeren veya çalışması bu gazlara dayanan sabit
soğutma, iklimlendirme, ısı pompası ve sabit yangından korunma ekipmanının kurulumunu,
bakımını veya servisini, onarımını veya devreden çıkartılmasını
gerçekleştiren tüzel kişi, bu faaliyetleri gerçekleştirmeye yönelik TS13905
numaralı Hizmet Yeri Belgesine sahip olmak zorundadır.
(2)
Birinci fıkrada atıfta bulunulan tüzel kişilerin belgelendirilmesine
ilişkin usul ve esaslar, Hizmet Yeri Belgesinin denetimi, iptali veya
askıya alınması ile ilgili diğer hususlar Türk Standartları Enstitüsü
tarafından uygulanır.
(3)
Hizmet Yeri Belgesi sahibi tüzel kişiler bu maddenin birinci fıkrasında
atıfta bulunulan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sırasında florlu sera
gazı sızıntısını önlemek için gerekli tüm tedbirleri alırlar. Tüzel
kişilerin Hizmet Yeri Belgesi alabilmesi için, florlu sera gazları ile
ilgili görev, yetki ve sorumluluk verilen bütün teknik personelin Mesleki
Yeterlilik Belgesi sahibi olması mecburidir.
(4)
Tüzel kişilerin belgelendirilmesine ilişkin hususlar, Florlu Sera Gazı
İçeren veya Çalışması Bu Gazlara Dayanan Ekipmana Müdahale Eden Gerçek ve
Tüzel Kişilerin Belgelendirilmesine İlişkin Tebliğde düzenlenmiştir.
Ekipman operatörünün yükümlülükleri
MADDE 19- (1) Ekipman operatörü;
a)
Florlu sera gazı içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan
ekipmanın kurulum, bakım veya teknik servis, onarım, devreden çıkartma ve
sızıntı kontrollerinin ve florlu sera gazlarının ekipmandan geri
kazanımının 17 nci ve 18 inci maddelerde belirtildiği gibi sırasıyla uygun
şekilde belgelendirilmiş gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmasını
sağlar.
b)
Florlu sera gazı sızıntılarını önlemek için gerekli tüm tedbirleri alır.
c)
Ekipman sızıntı kontrollerinin 13 üncü maddede belirtilen hükümler
doğrultusunda belirlenen zaman çizelgelerine göre yapılmasını sağlar.
ç)
Herhangi bir sızıntı tespit edildiğinde, belgelendirilmiş gerçek ve tüzel
kişiler tarafından gecikmeden ekipmanın onarılmasını sağlar.
d)
Sızıntı onarımının yeterliliğini doğrulamak amacıyla sızıntı kontrolünün
takibini yaptırır; bu kontrolün sızıntı onarımını takip eden 30 (otuz) iş
günü içerisinde, belgelendirilmiş kişi tarafından yapılmasını sağlar.
e)
Yeni kurulan ekipman için, ilk sızıntı kontrolünün ekipman kurulumunu takip
eden 30 (otuz) iş günü içerisinde yapılmasını sağlar.
f)
Sızıntı tespit sisteminin 13 üncü maddeye göre ekipmana monte edilmesini ve
kontrol edilmesini sağlar.
g) 5
inci maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendinde atıfta bulunulan EKOMVET’e
girilen ekipman kayıt defterinin güncel bir kopyasını talepleri üzerine
Bakanlığa ve ilgili yetkililere sunar.
ğ) 7
nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde atıfta bulunulan ekipmana, bu
maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen faaliyetlerin
tamamlanmasının ardından, bu faaliyetlerle ilgili bilgilerin 30 (otuz) iş
günü içerisinde EKOMVET’e girişini sağlar.
h)
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra edinilen florlu sera gazı
içeren veya çalışması bu gazlara dayanan ekipmanın çalıştırılacağı yere
yerleştirilmesini izleyen 30 (otuz) işgünü içinde veya ekipmanın kurulumu
gerekiyorsa, ekipmanın kurulumunun tamamlanmasından ve ekipmanın florlu
sera gazı ile şarj edilmesinden itibaren 30 (otuz) iş günü içinde EKOMVET
üzerinden Bakanlığa bildirim yapar.
ı)
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce edinilen ekipman için Bakanlığa;
1) 7
nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen ve içinde 5 (beş)
tondan 50 (elli) ton CO2 eşdeğerine kadar florlu sera gazları
içeren veya çalışması bu gazlara dayanan ekipman ve 7 nci maddenin birinci
fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve içinde 6 (altı) kilogram veya daha
fazla kükürt hekzaflorür içeren ekipman için 18 (on sekiz) ay içinde,
2) 7
nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen ve içinde 50 (elli)
tondan 500 (beş yüz) ton CO2 eşdeğerine kadar florlu sera
gazları içeren veya çalışması bu gazlara dayanan ekipman için 12 (on iki)
ay içinde,
3) 7
nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen ve içinde 500 (beş
yüz) ton CO2 eşdeğeri veya daha fazla florlu sera gazları içeren
veya çalışması bu gazlara dayanan ekipman için 6 (altı) ay içinde bildirim
yapar.
(2)
Bakım veya teknik servis firmaları ürün veya ekipmanı kullanmadığı ve sahip
olmadığı sürece operatör olmayacaktır.
(3)
EKOMVET’e giriş yapacak gerçek ve tüzel kişiler ve EKOMVET’in kullanımına
ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça düzenlenir.
YEDİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Zorunlu kullanım alanları ve dış
ticaret
MADDE 20- (1) Zorunlu kullanım
alanları için öngörülen ve EK-3’te ve 15 inci maddede belirtilen piyasaya
arz yasaklarından muaf tutulan ürün veya ekipmanın ithalatından ve piyasaya
arzından önce, söz konusu ürün ve ekipmanın üreticisi veya ithalatçısı,
Bakanlıktan izin almak zorundadır.
(2)
Florlu sera gazını, zorunlu kullanım alanlarına kurulan ve 15 inci
maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen kullanım yasağından muaf tutulan
ekipmanın bakımı veya teknik servisi yapılmadan önce kullanıcı, Bakanlığa
yazılı bildirim yapmak zorundadır.
Serbest bölgelerde faaliyet
gösterenlere ilişkin esaslar
MADDE 21- (1) Serbest bölgelerde
faaliyet gösterenler, yasaklı ürün ve ekipmanın Türkiye Gümrük Bölgesine
girmemesi koşuluyla, EK-3’te ve 15 inci maddede belirtilen piyasaya arz
yasaklarından muaftır.
(2)
Florlu sera gazları veya diğer florlu maddeler veya bunları içeren ürün
veya ekipmanı serbest bölgelere getirenler; florlu sera gazları, diğer
florlu maddeler veya bunları içeren ürün veya ekipmanı serbest bölgelerin
dışına gönderen veya florlu sera gazlarını veya diğer florlu maddeleri
serbest bölgelerde kullanan, geri kazanan, geri dönüştüren, ıslah eden veya
bertaraf eden kuruluşlar Bakanlığa yazılı bildirim yapmak zorundadır.
(3)
Serbest bölgelerde faaliyet gösteren ve 7 nci maddenin birinci fıkrasında
belirtilen ekipmanın operatörleri, 7 nci maddede belirtilen EKOMVET’e kayıt
olur ve veri tabanında söz konusu ekipman için kayıt defterleri oluşturur.
(4)
Serbest bölgelerde, 17 nci ve 18 inci maddelerde belirtilen faaliyetleri
yürüten gerçek ve tüzel kişiler, aynı maddeler uyarınca belgelendirilir.
İdari yaptırımlar
MADDE 22- (1) Bu Yönetmelik
hükümlerine aykırı hareket edenlere ve yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere
2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinde öngörülen idari yaptırımlar
uygulanır.
Kigali Değişikliğine taraf olmayan
ülkelerle ticaret yasağı
MADDE 23- (1) Ozon Tabakasını
İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü Kigali Değişikliğine taraf
olmayan ülkelerle hidroflorokarbon ticareti yapılması 1/1/ 2033 tarihinden
itibaren yasaktır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 24- (1) 4/1/2018 tarihli ve
30291 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Florlu Sera Gazlarına İlişkin
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 25- (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26- (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|