Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığından:
TÜRKİYE SAĞLIK
VERİ ARAŞTIRMALARI VE YAPAY ZEKÂ UYGULAMALARI
ENSTİTÜSÜNÜN YAPILANMASI VE FAALİYETLERİNİN
YÜRÜTÜLMESİNE DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve
kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye Sağlık Veri
Araştırmaları ve Yapay Zekâ Uygulamaları Enstitüsünün kuruluşu,
yapılanması, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esaslarını
düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, Türkiye Sağlık Veri
Araştırmaları ve Yapay Zekâ Uygulamaları Enstitüsünün yapılanması,
faaliyetleri ve bunlara ilişkin iş ve işlemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı,
İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 665 inci maddesi ile 672
nci maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Ar-Ge: Sağlık bilim ve teknolojileri alanındaki
araştırma ve geliştirme faaliyetlerini,
b) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
c) Başkan: Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanını,
ç) Başkanlık: Türkiye Sağlık Enstitüleri
Başkanlığını,
d) Enstitü (TÜYZE): Türkiye Sağlık Veri
Araştırmaları ve Yapay Zekâ Uygulamaları Enstitüsünü,
e) Enstitü Başkanı: Türkiye Sağlık Veri
Araştırmaları ve Yapay Zekâ Uygulamaları Enstitüsü Başkanını,
f) Enstitü Başkanlığı: Türkiye Sağlık Veri
Araştırmaları ve Yapay Zekâ Uygulamaları Enstitüsü Başkanlığını,
g) Yönetim Kurulu: Türkiye Sağlık Enstitüleri
Başkanlığı Yönetim Kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Enstitünün Görev ve Yetkileri
Enstitünün
görev ve yetkileri
MADDE 4- (1) Türkiye Sağlık Veri Araştırmaları ve Yapay Zekâ
Uygulamaları Enstitüsünün görev ve yetkileri şunlardır:
a) Türkiye’de sağlık verisi araştırmaları ve sağlık
alanında yapay zekânın kullanımı konusunda ülkemizin rekabet gücünü
artırmak ve sağlık hizmetlerinin etkinliğinin artırılmasına yönelik
bilimsel ve teknolojik ihtiyacı karşılamak üzere yenilikçi ve öncü
araştırmalar yapmak ve bu tür araştırmaları desteklemek.
b) Kliniklerde toplanan laboratuvar tetkikleri veya
X-Ray, MR ve BT gibi radyolojik görüntüler ve patolojik görüntüler ile
hekimler için hastalık özelinde karar destek sistemlerinin geliştirilmesi
için araştırmalar yapmak ve kamu kurumları, yükseköğretim kurumları, Ar-Ge
merkezleri gibi kurumlarda bu tür araştırmaların yapılmasını desteklemek.
c) Toplanan klinik veriler ve radyolojik görüntüler
ile bunların güvenilir değerlendirilmesine yönelik hazırlanan referans
bilgileri saklamak ve etkin bir şekilde yönetmek için altyapı oluşturmak,
araştırmacılara anonimleştirilmiş verilerin bütününe veya bir kısmına
düzenlenen protokoller ile erişim yolları sunmak.
ç) Geliştirilen karar destek sistemlerinin sahada
kullanılabilir ürünlere dönüşmesine yönelik gömülü sistem ve ağ
uygulamalarını teşvik etmek ve bunların taşınabilir veya çevrimiçi
kullanımı ile medikal görüntüleme cihazlarına entegrasyonu için kamu
kurumları, yükseköğretim kurumları, teknoloji transfer ofisleri, Ar-Ge
merkezleri ve özel sektör iş birliklerine aracı olmak.
d) Sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ
uygulamaları alanında kamu kurum ve kuruluşları, özel hukuk tüzel kişileri
ve gerçek kişiler tarafından gerçekleştirilecek Ar-Ge faaliyetlerine mali
ya da bilimsel destek sağlamak, bunları koordine etmek ve izlemek.
e) Sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ
uygulamaları alanındaki gelişme, buluş ve yeniliklerin sağlık hizmetlerinde
kullanımına ve yaygınlaştırılmasına yönelik Ar-Ge yapmak ve/veya yaptırmak,
bu maksatla Ar-Ge merkezleri ve ihtiyaç duyulan diğer birimlerin kurulması
veya kurdurulması tekliflerini Yönetim Kurulunda karar oluşturulması için
Başkana sunmak.
f) Sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ
uygulamaları alanında yurt içi ve yurt dışı iş birlikleri gerçekleştirmek
ve ülkemizin dijital sağlık ekosisteminin oluşturulması için gerekli
araştırma, geliştirme, eğitim, organizasyon ve koordinasyon çalışmalarını
yürütmek.
g) Ar-Ge çalışmaları sonucu geliştirilen ve/veya
üretilen, veriye ve yapay zekâ yöntemlerine dayalı tekniklerin sağlık
alanında kullanılmasını sağlamak amacıyla ilgili sektörlerle iş birliği ve
ortaklıklar yapmak, elde edilen çıktıların ticari değere dönüştürülmesi
için bu alanlardaki girişimciliği desteklemek amacıyla Yönetim Kurulu
tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde hibe niteliğinde
ve/veya geri ödemeli destekler vermek ve ön ödemede bulunmak.
ğ) Sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ
uygulamaları alanına giren hususlarda Bakanlık ile bağlı ve ilgili kuruluşları
tarafından talep edilen işleri Yönetim Kurulu kararı ile yapmak veya
yaptırmak.
h) Bakanlık ile bağlı ve ilgili kuruluşları,
yükseköğretim kurumları, özel sektör, diğer kamu kurum ve kuruluşları ve
ilgili yabancı kuruluşlarla iş birliği içerisinde sağlık veri araştırmaları
ve yapay zekâ alanlarında faaliyet gösteren merkezlerin kalite ve
akreditasyon kurallarının belirlenmesinde Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite
ve Akreditasyon Enstitüsüne bilimsel katkı sağlamak ve adı geçen Enstitü
ile iş birliği yapmak.
ı) Sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ alanında
Ar-Ge’nin özendirilmesi, bu alandaki yeni gelişme ve teknolojilerin
izlenmesi ve bu gelişmelerin uygulamaya aktarılması amacıyla seminer,
sempozyum, kolokyum, kurs, konferans ve benzeri etkinlikler ile ilgili
mevzuat hükümleri kapsamında sertifika verilmesi öngörülen eğitim-öğretim
programları düzenlemek ve uygulamak.
i) Görev alanına giren faaliyetlerle ilgili
araştırmacılara bilimsel ortam temin etmek için desteklerde bulunmak,
yarışmalar düzenlemek, ödül vermek ve araştırmacıların yetiştirilmesi ve
geliştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında imkânlar sağlamak.
j) Görev alanına giren faaliyetlerle ilgili
danışmanlık hizmeti vermek ve görüş bildirmek üzere bilim kurulları, ulusal
ve uluslararası danışma kurulları ve komisyonlar oluşturulabilmesi için
Yönetim Kurulu kararı alınmasını teminen Başkana teklifte bulunmak.
k) Yönetim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar
çerçevesinde fikri ve sınai mülkiyet haklarını koruyacak ve geliştirecek
şekilde yapay zeka alanındaki ulusal ve uluslararası literatür ve
patentleri takip etmek, yeni patent başvuru alanlarını keşfetmek ve
gerçekleştirmek, araştırmacılar adına bu süreçleri gerektiğinde karşılıksız
olarak yürütmek veya desteklemek, fikri ve sınai mülkiyet hakları, lisans
ve bilgi aktarımı ile ilgili girişimlerde bulunmak, fikri ve sınai mülkiyet
ve lisans haklarının satın alınmasını, satılmasını ve bu konuda ortaklık
yapılmasının sağlanması konusunda Başkana teklifte bulunmak.
l) Uluslararası kurum ve kuruluşların sağlık veri
araştırmaları ve yapay zekâ alanındaki gelişmelerle ilgili yayınlarını
takip etmek, gerekli görülenleri tercüme ettirerek yayımlamak, görev ve
faaliyet alanı ile ilgili yayınlar yapmak.
m) Kamu kurumları ve yükseköğretim kurumları ile
yapılacak protokoller çerçevesinde yüksek lisans, doktora, tıp, eczacılık,
diş hekimliği, veteriner hekimlik, hemşirelik ve diğer sağlık alanlarında
uzmanlık eğitimi ile doktora sonrası bilimsel çalışma yapanların bu eğitim
ve çalışmalarını Enstitüde yapabilmelerine imkân sağlamak.
n) Sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ alanında
bilim ve teknolojinin geliştirilmesi amacıyla teknopark, kuluçka merkezi,
teknoloji merkezi, teknoloji transfer ofisleri, proje geliştirme ve bilgi
aktarım merkezleri, bilim merkezi, bilim parkı ve benzerlerinin kurulması
tekliflerini Yönetim Kurulunda karar oluşturulması kapsamında Başkana
sunmak ve bu amaçla faaliyet gösteren yükseköğretim kurumları ile yurt içi
ve yurt dışı iş birliği ağları ve kümelenme faaliyetleri yapmak, yurt içi
ve yurt dışı toplantı, proje pazarı, bilim fuarı, yarışma ve benzeri
etkinlikleri düzenlemek ve desteklemek, araştırmacı eğitimi veren kurum ve
programlar geliştirmek.
o) Görev ve yetkileri kapsamında yurt içinde veya
yurt dışında, kamu ve özel hukuk tüzel kişilerine ait sağlık kurumları,
araştırma hastaneleri, üniversite hastaneleri, enstitüler, Ar-Ge merkezleri
ve laboratuvarları, insan kaynağı, fiziki mekân ve altyapı, donanım,
finansman dâhil her türlü kaynağı iş birliği ve/veya birlikte kullanım
protokolü çerçevesinde kullanmak veya kendisine ait kaynakları
kullandırmak.
ö) Ülkemizin sağlık veri araştırmaları ve yapay
zekâ uygulamaları alanında öncelikli politikalarının belirlenmesinde
çalışmalar yapmak, Bakanlık ile bağlı ve ilgili kuruluşlarınca talep
edilecek saha araştırmaları, Ar-Ge, yayın ve danışmanlık hizmetlerini
yerine getirmek.
p) Kamu kaynağı kullanılan projeler ile kamu kurum
ve kuruluşlarının finanse ettiği projelere başvurmak ve başvuruları teşvik
etmek.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Enstitü Yapılanması ve Birimleri
Enstitü
yapılanması
MADDE 5- (1) Enstitü; Enstitü Başkanlığı, bilim kurulları ve
Enstitü bünyesinde Yönetim Kurulu kararı ile kurulacak diğer birimlerden
oluşur.
Enstitü
Başkanı ve görevleri
MADDE 6- (1) Enstitü Başkanının en az doçentlik derecesi
sahibi olması, İngilizce, Almanca ya da Fransızca dillerinden en az birini
iyi derecede bilmesi ve en az on yıl yapay zekâ ile ilgili alanlarda kamu
ve/veya özel sektörde çalışmış olması ve tercihen yapay zekâ ile ilgili
alanlarda uluslararası nitelikli dergilerde yayımlanmış bilimsel çalışmalarının
olması şartları aranır.
(2) Enstitü Başkanının görevleri şunlardır:
a) Enstitüyü yönetmek ve temsil etmek.
b) Enstitü bilim kurulları üyelerini Başkanın
onayına sunmak.
c) Enstitü bünyesinde elde edilen tüm fikri ve
sınai hakların bedelli veya bedelsiz olarak devredilmesini, lisans izninin
verilmesini veya bu hakların konusu ürünlerin üretim ve satışının yapılmasını
ve bu amaçla şirket kurulmasını Başkana teklif etmek.
ç) Enstitü tarafından sunulan hizmetler
karşılığında alınacak ücretlere ilişkin fiyat tarifelerinin belirlenmesi, telif,
fikri hak ve fikir ürünleri, işlenme ücreti ve benzeri ödemelerin tutar veya
üst limitlerinin tespit edilmesi konularında Başkana teklifte bulunmak.
d) Enstitü bilim kurullarınca kabul edilen Ar-Ge
proje tekliflerinin değerlendirmesini yaparak Başkanlığa sunmak.
e) Başkan tarafından uygun görülen Ar-Ge
projelerinin olumlu sonuçlanabilmesi için süreci takip ve koordine etmek.
f) Enstitünün yıllık birim faaliyet raporunu
hazırlayarak Başkanın onayına sunmak, bunların uygulanmasını sağlamak.
g) Enstitünün görev alanı ile ilgili uluslararası
veya bölgesel kuruluşlara üye olması ve Enstitünün bu kuruluşlar nezdinde
temsil edilmesi hususlarında Başkana teklifte bulunmak.
ğ) Bu Yönetmelik ve ilgili diğer Başkanlık mevzuatı
çerçevesinde Başkan tarafından verilen görevleri yürütmek.
Bilim
kurulları
MADDE 7- (1) Bilim kurulları, 18/12/2015 tarihli ve 29566
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı
Bünyesinde Oluşturulacak Bilim Kurulları Hakkında Yönetmelikte belirtildiği
şekilde seçilir ve çalışır.
(2) Enstitü bünyesinde;
a) Sağlık Veri Organizasyonu Bilim Kurulu,
b) Yapay Zekâ Bilim Kurulu,
oluşturulur. Bilim kurulları bünyesinde ihtiyaca
göre alt çalışma grupları oluşturulabilir.
(3) Bu Kurullar dışında ihtiyaç duyulacak
alanlarda, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Bünyesinde Oluşturulacak
Bilim Kurulları Hakkında Yönetmelikte belirtilen toplam kurul sayısını
geçmemek kaydıyla Enstitü Başkanının teklifi ve Başkanın uygun görüşü ile
Yönetim Kurulu tarafından ilave kurullar oluşturulabilir.
(4) Bilim kurulları, Enstitünün bilim politikası,
hedefler, çalışma usul ve esaslarının belirlenmesi ile araştırma
stratejilerinin hazırlanması hususlarında tavsiyede bulunurlar.
(5) Bilim kurulları, Enstitü Başkanının
başkanlığında en az 6 en fazla 10 üyeden oluşur. Enstitü Başkanı bilim
kurullarının da başkanlığını yürütür. Enstitü Başkanının olmadığı durumlarda,
Kurullara Enstitü Başkanının görevlendireceği bir üye başkanlık yapar.
(6) Üyeler, sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ
uygulamaları ve ilgili alanlarda doktora veya uzman derecesine sahip, eser,
araştırma, buluş veya çalışmalarıyla alanında temayüz etmiş veya bilimsel
ve teknolojik sistem, kurum ve birimleri başarı ile kurmuş ve/veya yönetmiş
olan yerli ya da yabancı kişiler arasından Enstitü Başkanının teklifi ile
Başkan tarafından seçilir.
(7) Bilim kurulları toplantılarına gündeme göre oy
kullanmamak kaydıyla Enstitü Başkanı tarafından görüşlerine başvurulmak
üzere alanında uzman, yerli ve yabancı kişiler davet edilebilir.
(8) Bilim kurullarına Başkanlık dışından veya
Başkanlık çalışanlarından seçilen üyelerin görev süresi iki yıldır. Görev
süresi biten üye, ihtiyaç duyulması halinde aynı usulle ve süreyle tekrar
görevlendirilebilir.
(9) Bilim kurulları gerekli görüldüğü durumlarda
Enstitü Başkanının çağrısı üzerine toplanır. Bilim kurulları, yılda en az
iki defa üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır, toplantıda hazır
bulunan üyelerin salt çoğunluğu ile karar alır. Bilim kurulları kararları,
tavsiye niteliğindedir. Zorunlu koşullar altında bilim kurulları Enstitü
Başkanının onayı ile çevrimiçi olarak toplanabilir.
(10) Bilim kurulları üyelerine, Türkiye Sağlık
Enstitüleri Başkanlığı Bünyesinde Oluşturulacak Bilim Kurulları Hakkında
Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre huzur hakkı ödenir.
(11) Bilim kurullarının görevleri şunlardır:
a) Enstitünün bilim politikası, strateji ve
hedeflerinin belirlenmesinde ve çalışma programının oluşturulmasında görüş
ve önerilerde bulunmak.
b) Ar-Ge proje çağrı ve teklifleri hakkında tavsiye
kararları almak.
c) Araştırmacı yetiştirilmesi için yurt içi ve yurt
dışı burs ve proje desteği sağlanması konularında gerekli kararları almak.
ç) Kamu ve özel hukuka tabi tüzel kişiler ve gerçek
kişilerle bilimsel iş birliğinin teşviki, koordinasyonu ve uygulanması için
kararlar almak.
d) Enstitünün faaliyet alanları ile ilgili yurt
içinde ve yurt dışında toplantı, seminer, sempozyum, kurs, konferans ve
benzeri etkinlikler ile ilgili mevzuat hükümleri kapsamında sertifikalı
eğitim ve öğretim programları düzenlenmesi için kararlar almak.
e) Öncelikli sorunları belirleyerek özendirilecek
çalışma alanları ve araştırma projelerini değerlendirmek ve belirlemek.
f) Ülkemizin yapay zekâ uygulamaları alanında öncü
rol oynayabileceği alanları ve bu alanlardaki öncelikli ihtiyaçlarını
belirlemek.
g) Ülkemizin ihtiyaçlarını, bilimsel gelişmeler ve
güncel araştırma alanlarında geliştirilebilecek iş birliği fırsatlarını
değerlendirerek faaliyet planları yapmak.
ğ) Ar-Ge sonucu üretilen veya geliştirilen yapay
zekâ tabanlı sistemlerin üretimi ve ticarileştirilmesi amacıyla
girişimciliği desteklemek ve ilgili sektörlerle iş birliği ve ortaklıklar
yapılması için kararlar almak.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 8- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 9- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Sağlık
Enstitüleri Başkanı yürütür.
|