Sağlık Bakanlığından:
UZAKTAN SAĞLIK
HİZMETLERİNİN SUNUMU
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, sağlık
hizmetinin mekândan ve coğrafyadan bağımsız olarak ve çağdaş tıbbî
teknolojiye dayanılarak sunulmasına hizmet etmek üzere; uzaktan sağlık
hizmetinin kapsamına, uzaktan sağlık hizmeti sunacak sağlık tesislerine
izin verilmesine, uzaktan sağlık bilgi sisteminin geliştirilmesine, tescil
edilmesine, sağlık tesislerinin bu kapsamda denetlenmesine ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik; uzaktan sağlık
hizmeti sunan tüm sağlık tesislerini, uzaktan sağlık hizmeti sunumunda yer
alan tüm sağlık meslek mensuplarını, uzaktan sağlık bilgi sistemi
geliştiricilerini ve uzaktan sağlık hizmeti almak isteyen gerçek kişileri
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 7/5/1987
tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu ve Ek 11
inci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 355 inci ve 508 inci maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: Sağlık Hizmetleri Genel
Müdürlüğünü,
c) Müdürlük: İl sağlık müdürlüğünü,
ç) Sağlık tesisi: Uzaktan sağlık hizmeti sunmak
üzere bu Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yetkilendirilmiş sağlık kurum ve
kuruluşlarını,
d) Uzaktan sağlık bilgi sistemi: Bakanlık
tarafından üretilen veya Bakanlık tarafından tescil edilmek suretiyle
uzaktan sağlık hizmeti sunumunda kullanılması onaylanan yazılı, sesli veya
görüntülü iletişime imkân sağlayan güvenli yazılımı,
e) Uzaktan sağlık hizmeti: Bu Yönetmelik
hükümlerine göre faaliyet izni almış olan sağlık tesislerinde, sağlık
meslek mensubunun, sağlık hizmeti talep eden kişiye uzaktan sağlık bilgi
sistemi üzerinden sunduğu sağlık hizmetini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uzaktan Sağlık Bilgi Sistemi ve Uzaktan Sağlık
Hizmeti Faaliyet İzni
Uzaktan
sağlık bilgi sistemi
MADDE 5 –
(1) Uzaktan sağlık bilgi sistemi,
Bakanlık veya Bakanlık harici yetkilendirilmiş geliştiriciler tarafından
Bakanlığın belirlemiş olduğu asgari standartlara uygun olarak geliştirilir.
(2) Geliştirilen uzaktan sağlık bilgi sistemi,
Bakanlığın sistemine tescil edilir; tescili yapılmamış uzaktan sağlık bilgi
sistemi uzaktan sağlık hizmeti sunumunda kullanılamaz. Tescilin usûl ve
esasları Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünce belirlenerek Bakanlığın
internet sitesinde ilan olunur.
(3) Uzaktan sağlık bilgi sistemi, uzaktan sağlık
hizmeti kapsamında yapılan ve Bakanlıkça belirlenen işlemlerin sağlık
tesisinin bilgi yönetim sistemine bildirilmesine ve aktarılmasına imkân
verecek şekilde geliştirilir.
(4) Bakanlıkça belirlenen asgarî standartlarda
yapılacak değişiklikler, Bakanlıkça belirlenen sürede uzaktan sağlık bilgi
sistemi yazılımına yansıtılır.
Altyapı
ve teknik donanım
MADDE 6 – (1) Sağlık tesisi, sağlık meslek mensubunun
uzaktan sağlık bilgi sistemine bağlanabilmesi için gerekli altyapı ve
teknik donanım imkânlarını sağlar. Uzaktan sağlık hizmeti sunumu için
gerekli olan altyapı ve teknik donanım gibi hususlara ilişkin kriterler,
Bakanlık tarafından belirlenir.
Uzaktan
sağlık hizmetleri
MADDE 7 – (1) Niteliği itibarıyla uzaktan sağlık hizmeti
sunumuna elverişli olmak kaydıyla, aşağıdaki hizmetler uzaktan sunulabilir:
a) Uzaktan sağlık hizmeti talep eden kişi, uzaktan
sağlık hizmetinin elverdiği ölçüde muayene edilebilir; kişinin tıbbî
gözlem, izlem ve takibi ile değerlendirmesi yapılabilir, teşhis edilmiş
hastalıkları kontrol edilebilir; tıbbî danışmanlık verilebilir;
konsültasyon veya ikincil görüş talep edilebilir. Gerekli durumlarda,
kişiye bir sağlık kuruluşuna fiziken müracaat etmesi önerilebilir.
b) Hastalıkların uzaktan yönetimi ve takibi için
kişinin kan şekeri ve kan basıncı gibi klinik parametreleri değerlendirilebilir,
izlenebilir, tedavi ve ilaç yönetimi sağlanabilir.
c) Sağlığın korunmasına ve takibine, sağlıklı
yaşamın desteklenmesine, psikososyal destek hizmetlerinin sağlanmasına
yönelik hizmetler verilebilir.
ç) Sağlık riski artan veya ileri yaşlı kişilerin
çok yönlü değerlendirmesi ve takibi yapılabilir.
d) Teknolojik imkânların elvermesi ve Bakanlıktan
gerekli izinlerin alınması koşuluyla kişilere, Bakanlıkça belirlenen
girişimsel veya cerrahi operasyon hizmetleri sunulabilir.
e) Endemik veya epidemik salgınlarda ulusal
nitelikteki kılavuzlar doğrultusunda kişilerin sağlığının korunmasına
yönelik gerekli tıbbî işlemler yürütülebilir.
f) Giyilebilir teknolojiler ve diğer tıbbî cihazlar
ile sağlık hizmeti talep eden kişinin sağlık verileri ölçülebilir ve takip
edilebilir.
g) Hekim tarafından değerlendirilen kişiye,
hekimince e-reçete ve e-rapor tanzim edilebilir.
(2) Sağlık tesisi, uzaktan sağlık hizmetine ilişkin
aynı branşta faaliyet izin belgesi sahibi olması koşuluyla bir başka sağlık
tesisindeki sağlık hizmeti talep eden kişiye uzaktan sağlık hizmeti
sunabilir.
Faaliyet
izni
MADDE 8 – (1) Uzaktan sağlık hizmeti sunmak isteyen sağlık
tesisine gerekli şartları sağlaması hâlinde Bakanlıkça uzaktan sağlık
hizmeti faaliyet izin belgesi verilir. Faaliyet izni, sağlık tesisinin
mevcut faaliyet izin belgesine işlenir.
(2) Başvuru, sağlık tesisi tarafından Ek-1’de yer
alan belgelerle birlikte Müdürlüğe yapılır.
(3) Müdürlük başvuruyu dosya üzerinde inceler,
eksiklik veya uygunsuzluk bulunması hâlinde, bu hususların neler olduğunu
başvuru sahibine en geç 15 iş günü içerisinde bildirir.
(4) Başvuru uygun ise, Müdürlükçe oluşturulan
komisyon tarafından incelenir. Komisyon, gerekli gördüğü durumlarda yerinde
inceleme de yapabilir. Komisyon, sağlık hizmetleri başkanlığında görevli
bir hekim başkanlığında, müdürlükte görevli personel arasından tercihen
bilişim teknolojileri hakkında mesleki birikimi olan bir mühendis, tekniker
veya teknisyen ile kalite konusunda deneyimli bir sağlık meslek mensubu
olmak üzere üç kişiden oluşur. İhtiyaç halinde birden fazla komisyon
kurulabilir.
(5) Yapılacak incelemeler neticesinde, herhangi bir
eksiklik ve uygunsuzluk olmadığının tespiti halinde komisyon raporuyla
birlikte başvurular, Genel Müdürlüğe gönderilir.
(6) Sağlık tesisinin başvurusunda belirttiği
uzaktan sağlık bilgi sisteminin, Bakanlık kayıt tescil sisteminde kayıtlı
olması ve başvurunun Genel Müdürlük tarafından uygun görülmesi hâlinde,
sağlık tesisi için uzaktan sağlık hizmeti faaliyet izin belgesi düzenlenir.
Faaliyet izin belgesinde, faaliyet alanı ve sınırları belirtilir.
(7) Bakanlığa bağlı sağlık tesisleri için Bakanlık
resen uzaktan sağlık hizmeti faaliyet izni verebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uzaktan Sağlık Hizmeti Sunulması
Hastanın
bilgilendirilmesi
MADDE 9 –
(1) Uzaktan sağlık hizmeti alacak
kişi, uzaktan sağlık hizmeti sunulmaya başlanmadan önce ve sunulacak olan
sağlık hizmetinin niteliğine uygun düştüğü ölçüde:
a) Uzaktan sağlık hizmeti sunacak sağlık meslek
mensubunun kimliği ve var ise uzmanlığı,
b) Sağlık meslek mensubunun kendisi ile fiziksel
olarak aynı ortamda bulunmayacağı,
c) Uzaktan sağlık hizmetinin yüz yüze verilen
sağlık hizmetinin muadili olamayacağı,
ç) Uzaktan sağlık hizmeti ile uygulamalı
tedavilerin farklı olduğu,
d) Devam eden bir tedaviyi aksatacak şekilde
uzaktan sağlık hizmetinden faydalanılamayacağı,
e) Acil tıbbî durumlarda uzaktan sağlık hizmeti
yerine en yakın acil servise başvurulması gerektiği,
f) Uzaktan sağlık hizmetinin ücreti, verilecek
hizmetin kapsamı, hizmetin herhangi bir sağlık sigortası kapsamında
karşılanıp karşılanmayacağı,
g) Tarafların açık rızası olmaksızın uzaktan sağlık
hizmeti sunumuna ilişkin ses veya görüntü kaydı alınmasının yasak olduğu;
ancak, kişisel sağlık verilerinin işlenmesine ilişkin mevzuat uyarınca
alınan sağlık hizmetine ilişkin kayıtların tutulacağı, kişisel verilerin
korunması mevzuatına ve mahremiyete uygun olarak Sağlık Bakanlığı bilgi
sistemine aktarılacağı,
ğ) Uzaktan sağlık hizmeti sunumunun başlayabilmesi
için uzaktan sağlık bilgi sisteminin kamera ve/veya mikrofon erişimine izin
verilmesinin istenebileceği,
h) Taraflar arasında ses ve/veya görüntünün
iletilememesi hâlinde, uzaktan sağlık hizmetinin başlamayabileceği,
başlamış ise devam ettirilemeyebileceği,
ı) Tıbbi veya hukuki sebeplerle karşı tarafa bilgi
verilerek uzaktan sağlık hizmetinin her zaman sonlandırılabileceği,
i) Uzaktan sağlık hizmeti veren kişinin, uzaktan
sağlık hizmeti sunumunda kullandığı bilişim sistemlerinin, kullanıcı adı ve
parolalarının güvenliğini sağlamaktan bizzat sorumlu olduğu,
j) Verilecek sağlık hizmetinin mâhiyeti ve
sonuçları,
konularında bilgilendirilir.
(2) Bilgilendirme, sağlık hizmeti talep eden kişi
tarafından anlaşılabilecek sade bir dil ile yapılmalıdır.
(3) Sağlık hizmeti sunumu kapsamında yerine
getirilmesi gereken aydınlatma yükümlülüğüne ilişkin genel usûl ve esaslar
saklıdır.
Kimlik
doğrulama
MADDE 10
– (1) Sağlık tesisi, uzaktan
sağlık hizmeti sunumu kapsamında hizmet alan kişinin kimliğini doğrulamaya
yönelik gerekli tedbirleri alır. Sağlık tesisi tarafından ilaveten ikincil
bir kimlik doğrulaması altyapısı veya aracı kullanılabilir.
(2) Sağlık meslek mensubu, uzaktan sağlık hizmeti
alan kişiden resmi kimlik belgesini kamera üzerinden göstermesini talep
edebilir. Sağlık meslek mensubu, sağlık hizmeti talep eden kişinin
kimliğinden şüphe duyduğu takdirde, kimliğini doğrulamasını isteyebilir. Bu
talebin yerine getirilmemesi hâlinde uzaktan sağlık hizmeti vermeyebilir,
başlamış olan hizmeti sonlandırabilir.
Hak ve
sorumluluklar
MADDE 11
– (1) Uzaktan sağlık hizmeti
sunumu esnasında sağlık meslek mensubunun veya sağlık hizmeti alan kişinin
bulunduğu ortamda hasta veya sağlık meslek mensubu ile yapılan görüşmeyi
görebilecek ve/veya duyabilecek üçüncü bir kişinin olması hâlinde sağlık
meslek mensubu ve/veya sağlık hizmeti alan kişi, konu hakkında karşı tarafı
bilgilendirmekle yükümlüdür.
(2) Uzaktan sağlık hizmeti alan kişi, tıbbî geçmişi
ile sağlık durumu ile ilgili talep edilen bilgileri doğru, anlaşılır bir
şekilde ve detaylı olarak sağlık meslek mensubuna anlatmakla yükümlüdür.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında sağlık hizmeti sunan
sağlık meslek mensubunun bilgi ve iletişim teknolojileri hakkında gerekli
donanıma sahip ve teknoloji okuryazarlığının uzaktan sağlık hizmeti sunumu
için yeterli olduğunu izlemekten ve temin etmekten, ayrıca gerekli
yetkinliğe sahip olmayan sağlık meslek mensuplarını eğitmekten sağlık
hizmet sunucusunun niteliğine göre sağlık tesisi veya müdürlük sorumludur.
Kişisel
verilerin korunması
MADDE 12
– (1) Uzaktan sağlık hizmeti
sunumunda hasta mahremiyetinin ve kişisel verilerinin korunmasından hizmeti
veren sağlık tesisi ve sağlık meslek mensubu sorumludur.
(2) Veri sorumlusu ve veri işleyen sıfatlarını haiz
kişiler, bu Yönetmelik kapsamında sundukları hizmetler aracılığıyla elde
ettikleri kişisel verileri 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel
Verilerin Korunması Kanunu ve ilgili mevzuatına uygun bir şekilde işler, bu
verilerin güvenliğini sağlamaya yönelik her türlü teknik ve idari tedbiri
alır ve ilgili kişilere karşı aydınlatma yükümlülüklerini yerine
getirirler.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında sunulan sağlık
hizmetleri, her iki tarafın açık rızası olmaksızın görüntülü veya sesli
olarak kayıt altına alınamaz, hizmet esnasında fotoğraf çekilemez.
(4) Tarafların açık rızası olması hâlinde sunulan
uzaktan sağlık hizmetine ilişkin görüntülü veya sesli kayıt alınabilir.
Kayıtlar, uzaktan sağlık hizmeti veren sağlık tesisinde veya Bakanlığın
izin verdiği güvenli veri merkezlerinde saklanır. Kanunen izin verilen
mercilere ve idarî bir soruşturma kapsamında Bakanlık müfettişlerine bu
kayıtlara erişim izni verilir. Bu kapsamda alınmış olan görüntülü veya
sesli kayıtlar, oniki aydan fazla saklanamaz ve sürenin dolması ile
birlikte ayrıca bir bildirime gerek olmaksızın silinir.
Kayıt,
bildirim ve iz kaydı
MADDE 13
– (1) Uzaktan sağlık hizmeti
kapsamında sağlık tesisine başvuran kişiler için uzaktan sağlık hizmetine
ilişkin iş ve işlemler dijital ortamda kaydedilir ve kişisel verilerin
korunmasına dair mevzuatta yer alan istisnai düzenlemeler saklı kalmak
kaydıyla, kaydedilen veriler, ilgili mevzuatı uyarınca Bakanlıkça
belirlenen usûl ve esaslar çerçevesinde Bakanlık merkezî sağlık veri
sistemine gönderilir.
(2) Bakanlık tarafından kurulan kayıt ve bildirim
sistemi ile Bakanlıkça yapılacak diğer iş ve işlemlere esas olmak üzere
talep edilen bilgi ve belgeler, sağlık tesisleri tarafından Bakanlığa
gönderilir.
(3) Uzaktan sağlık hizmeti alımı esnasında
Bakanlıkça belirlenen iz kaydı bilgileri sağlık tesisi tarafından sağlık
tesisinin tabi olduğu mevzuatta belirtilen süre boyunca saklanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yasaklar
ve sınırlamalar
MADDE 14
– (1) Uzaktan sağlık hizmeti sunumuna
ilişkin yasaklar ve sınırlamalar şunlardır:
a) Sağlık tesisi, Bakanlıktan izin almadan uzaktan
sağlık hizmeti sunamaz.
b) Sağlık tesisi, sağlık hizmeti sunmaya yetkili
olmadığı bir alanda uzaktan sağlık hizmeti sunamaz. Bakanlığa ve devlet
üniversitelerine bağlı sağlık kuruluşlarının konsültasyon ve/veya ikincil
görüş niteliğindeki hizmetleri bu fıkraya aykırılık olarak
değerlendirilmez.
c) Bu Yönetmelik kapsamına girmeyen sağlık
hizmetleri, uzaktan sağlık hizmeti yoluyla sunulamaz.
ç) Sağlık tesisi, adına çalışma belgesi
düzenlenmemiş sağlık meslek mensubu aracılığıyla uzaktan sağlık hizmeti
sunamaz.
d) Uzaktan sağlık hizmeti, Türkiye’de meslek
ifasına yetkili olmayan sağlık meslek mensubu tarafından sunulamaz.
e) Uzaktan sağlık hizmeti sunumunda, yurt dışına
sunulanlar hariç olmak üzere, uzaktan sağlık hizmeti alanların, Türkiye
İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu tarafından kaydedilmiş tıbbî cihazlardan başka
bir tıbbî cihaz kullanımına izin verilemez.
f) Uzaktan sağlık bilgi sistemi, amacının dışında
kullanılamaz.
g) Sağlık tesisi ve/veya sağlık meslek mensubu,
randevu alacak kişiyi uzaktan sağlık hizmeti almaya zorlayacak şekilde
davranamaz. Randevu programları sağlık hizmeti alan kişilerin sağlık
tesisine gelme imkânını zorlaştıracak veya engelleyecek şekilde
düzenlenemez.
ğ) Sağlık hizmetinin sunumuna ilişkin asgari tıbbî
gereklilikler uygulanabilir oldukları ölçüde uzaktan sağlık hizmeti sunumu
için de geçerlidir. Sağlık hizmetinin uzaktan sunuluyor olması, sağlık
hizmetinin niteliğinden ödün verme sebebi olarak kabul edilemez.
h) Uzaktan sağlık hizmeti sunumu esnasında elde
edilen kişisel veriler, ilgili mevzuat haricinde işlenemez ve aktarılamaz.
Uluslararası
sağlık turizmi
MADDE 15
– (1) Uluslararası sağlık turizmi
yetki belgesi almış olan sağlık tesislerince, ilgili mevzuatı çerçevesinde
uluslararası sağlık turizmi ve turistin sağlığı kapsamında uzaktan sağlık
hizmeti verilebilir.
Denetim
ve idarî yaptırımlar
MADDE 16
– (1) Uzaktan sağlık hizmetleri,
şikâyet veya soruşturma hariç olmak üzere Ek-2’de yer alan forma uygun
olarak Müdürlük tarafından yılda en az bir defa denetlenir.
(2) Özel sağlık tesisleri tarafından sunulan
uzaktan sağlık hizmetlerinde bu Yönetmeliğe aykırılık olması durumunda,
Ek-2’de yer alan idarî yaptırımlar uygulanır.
(3) Kamu sağlık tesisleri tarafından sunulan
uzaktan sağlık hizmetlerinde bu Yönetmeliğe aykırılık olması durumunda,
ilgililer hakkında kendi mevzuatına göre işlem yapılır.
İdarî
sorumlulukların paylaşımı
MADDE 17
– (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması
sırasında doğacak tereddütleri ve uygulamaya ilişkin aksaklıkları
gidermeye, uygulamayı yönlendirmeye ve sorumlulukları paylaştırmaya
Bakanlık yetkilidir.
Hüküm
bulunmayan haller
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelikte hüküm
bulunmayan hâllerde, hasta hakları ve kişisel verilerin korunmasına dair
mer’i mevzuat hükümleri ile ilgili sağlık tesisinin ve sağlık meslek
mensubunun tâbi olduğu mevzuat hükümleri uygulanır.
Sağlık
tesislerinin uyumu
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yayımı tarihi itibarıyla uzaktan sağlık hizmeti sunmakta olan sağlık
tesisleri, en geç altı ay içerisinde uzaktan sağlık hizmeti faaliyet izin
belgesi almak zorundadır.
Yürürlük
MADDE 19
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Sağlık Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|