|
Ticaret Bakanlığından:
ARAÇ
PARÇALARININ İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ
VE DENETİMİ: 2022/25)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de belirtilen ve
sadece araçlarda kullanılan ürünlerin ithalatta, tabi bulundukları teknik
düzenlemeye uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi
tutulacak ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi uyarınca ihraç
edilip geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 28/1/2013 tarihli ve 2013/4284
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler
Rejimi Kararının 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Araç:19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam,
Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858), 14/8/2014 tarihli ve 29088 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa
Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/167/2013), 22/8/2015 tarihli
ve 29453 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu
Araçların ve Dört Tekerlekli Motosikletlerin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi
ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/168/2013) ve 26/10/2016 tarihli ve
29869 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı
Hakkında Yönetmelik kapsamında yer alan ve karayollarında kullanılabilen
motorlu araçlar ile römorklarını,
b) AQAP belgesi: Milli Savunma Bakanlığı tarafından
verilen, Endüstriyel Kalite Güvence Seviye Belgesini,
c) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
ç) BM-AEK Regülasyonu: 30/9/1996 tarihli ve 96/8657
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile taraf olunan, Birleşmiş Milletler Avrupa
Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) İç Ulaşım Komitesince hazırlanan 1958
Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam
ve Parçaların Müşterek Teknik Talimatlarının Kabulü ve Bu Talimatlar
Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması Koşullarına Dair Anlaşma
ekinde yer alan teknik düzenlemeyi,
d) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi
(TAREKS): Ürün güvenliği ve teknik düzenlemeler mevzuatı uyarınca yürütülen
denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk esaslı
olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
e) E işareti: Araçların aksam, sistem ve ayrı
teknik ünitelerinin Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM-AEK)
Regülasyonlarına uygun tip onay belgeli olduğunu gösteren işareti,
f) e işareti: Araçların aksam, sistem ve ayrı
teknik ünitelerinin Avrupa Birliği Yönetmeliklerine/Regülasyonlarına uygun
tip onay belgeli olduğunu gösteren işareti,
g) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü,
fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
ğ) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan
nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
h) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-1’de belirtilmekle
birlikte, ilgili regülasyon veya regülasyonların kapsamına girmeyen ürünü,
ı) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar adına
işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
i) Risk: Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin tabi
bulundukları BM-AEK Regülasyonuna veya ilgili AB Yönetmeliğine/Regülasyonuna
uygun olmama ihtimalini,
j) Risk analizi: Ek-1’de yer alan ürünlerin risk
derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek
amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat
denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları; üretici veya
ithalatçı firma ya da temsilcisi; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası,
modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve
risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi,
k) TSE: Türk Standardları Enstitüsünü,
ifade eder.
TAREKS ve
firma tanımlaması
MADDE 4 – (1) Ek-1’de belirtilen ürünlerin ithalat denetimiyle
ilgili tüm işlemler TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen
firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve
Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına
TAREKS’te işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması
gerekir.
İthalatçının
başvurusu
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük
Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük
beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının
“E-işlemler” kısmında yer alan “Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması” bölümünü veya
e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS üzerinden ithal partisine ilişkin
verileri girerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS tarafından firmaya,
ilgili denetim birimi nezdindeki işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir
başvuru numarası verilir.
(4) Verilerin doğru, eksiksiz ve zamanında
girilmesinden kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler
ve istisnalar
MADDE 6 – (1) A.TR belgeli olduğu kullanıcı tarafından
TAREKS’te beyan edilen ürünler için ürünün ithal edilebileceğine dair
TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Sanayicilerin ürettikleri ürünlerin bünyesinde
girdi olarak kullanılmak üzere sanayici veya sanayici adına ithalat yapan
tedarikçi tarafından ithal edilen ve Ek-1’de yer alan ürünlerden Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı tarafından uygun görülenler için anılan Bakanlıkça ya
da anılan Bakanlıkça yetkilendirilecek olan kuruluşça üretim girdisi muafiyetine
yönelik yazı düzenlenir. Düzenlenen yazının elektronik ortamda TAREKS’e
yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası doğrudan oluşturulur. Bu kapsamdaki muafiyet yazısının düzenlenmesinin
ve sonradan kontrolünün usul ve esasları Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca
belirlenir. TAREKS’e üretim girdisi muafiyet yazısı yerine usulsüz belge
yüklenmesi veya muafiyetten usulsüz yararlanıldığının tespiti durumunda,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenecek bir süre için firmaya
muafiyet yazısı düzenlenmez ve var olan muafiyet yazısı iptal edilir.
(3) Geri gelen eşya için, bu ürünlerin ihracat
beyannamesi numarasının kullanıcı tarafından TAREKS’e girilmesi ve geri
gelen ürünlerin teknik mevzuata uygun olması kaydıyla piyasaya arz
edilebileceğine dair Ek-3’te yer alan taahhütnamenin kullanıcı tarafından
TAREKS’e yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(4) AQAP belgesi sahibi sanayicilerin kendi
ihtiyaçları için Ek-1’de belirtilen ürünlerden yapacakları ithalatta,
firmalarca Bakanlığa sunulan AQAP belgelerinin TAREKS’te tanımlanmasını
müteakip ithal konusu her ürün için doğrudan oluşturulan TAREKS referans
numarası, içinde bulunulan yılın sonuna kadar aynı ürünlerin müteakip ithalatında
kullanılır.
(5) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen
eşyanın ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11
inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(6) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede
gerektiğinde, birinci, ikinci, üçüncü veya dördüncü fıkra kapsamına giren
ürünler de fiili denetime yönlendirilebilir.
Kapsam
dışı
MADDE 7 – (1) Başvuru konusu ithalat partisine ilişkin
kapsam dışı beyanı ithalatçı tarafından ilgili gümrük idaresine yapılır.
Risk
analizi
MADDE 8 – (1) Kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği
bilgiler çerçevesinde, fiili denetime yönlendirilen ürünler TAREKS
aracılığıyla yapılacak risk analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak kriterler,
gerektiğinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TSE ve ilgili diğer tarafların
da görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(3) TAREKS ve Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Bilgi Sistemi (PGDBİS) arasında veri akışının sağlanmasıyla, bu Tebliğ
kapsamı ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi ile ithalat denetimlerine
ilişkin verileri PGDBİS üzerinden paylaşılır.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime
yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası doğrudan oluşturulur.
(5) Risk analizi sonucunda fiili denetime yönlendirilen
riskli ürünlerin ithalat denetimleri ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak
TSE tarafından yapılır.
Fiili
denetim
MADDE 9 –
(1) Fiili denetime yönlendirilen
ürünler için Ek-2’de belirtilen belgeler, firma adına yetkilendirilen
kullanıcı tarafından başvuru günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik
ortamda TAREKS’e yüklenir. Firmanın başvuru sırasında TAREKS’te talep
etmesi halinde sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin
kullanıcı tarafından sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru
iptal edilir.
(2) Fiili denetim kapsamında ürünün;
a) İlgili BM-AEK Regülasyonuna uygunluğunun,
Birleşmiş Milletler–Avrupa Ekonomik Komisyonu üyesi ve ilgili Regülasyona
taraf olan bir ülkenin Tip Onay kuruluşu tarafından düzenlenmiş belgeler
ile belgelenmesi,
b) İlgili AB Yönetmeliğine/Regülasyonuna
uygunluğunun AB üyesi bir ülkenin onay kuruluşu veya Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından düzenlenmiş belgeler ile belgelenmesi,
esastır.
(3) Firmalardan gerektiğinde ilave bilgi ve belge istenebilir.
(4) Fiili denetim sonucunda ilgili mevzuata
aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti
durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
oluşturulur.
(5) İlgili mevzuata aykırılık tespit edilmesi veya
ithalatçıdan talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e
yüklenmemesi durumunda fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve
sonuç TAREKS’te ilan edilir.
(6) TAREKS’e yüklenen, ancak ilgilisince
düzenlenmediği anlaşılan belge tespiti halinde, diğer şartlar uygun olsa
dahi fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç TAREKS’te ilan
edilir.
Kullanıcıya
yapılan bildirimler
MADDE 10
– (1) Kullanıcı, denetim sürecine
ve sonucuna ilişkin sorgulamaları TAREKS aracılığıyla yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan
“Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan
edilen elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan
bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata aykırılık
tespiti halinde durum ilgili gümrük idaresine ve ithalatçıya yazıyla ayrıca
bildirilir.
TAREKS
referans numarasının gümrüklere beyanı
MADDE 11
– (1) Ürünün ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarasının, gümrük beyannamesinin 44 numaralı
hanesine firma tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği tarihten
itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir.
(3) Milli Savunma Bakanlığınca yapılan ithalatta
20181900132013016724484 ve AQAP belgeli kurum ve kuruluşlar adına Savunma
Sanayii Başkanlığınca yapılan ithalatta 20181900142013012727484 olarak
belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44
numaralı hanesine kaydedilir.
(4) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan
edilen ürünlerin ithalatında, 20181900252013015773484 olarak belirlenen 23
haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin,
gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime
yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru
yapılır.
(5) GTİP değişikliği sonucunda Tebliğ eki listede
yer aldığı tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla
ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde
çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru yapılır.
(6) 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin
Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında 20181900101115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS
referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının
sorumluluğu
MADDE 12
– (1) İthalatçı, bu Tebliğ
kapsamında denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği bütün ürünlerin her
halükârda ilgili yönetmelik veya yönetmelikler dâhil olmak üzere ilgili tüm
mevzuata uygun ve güvenli olmasından, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün
Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya ürüne dair
TAREKS referans numarası oluşturulması, ürünün mutlaka mevzuata uygun
ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında, ürünün ithal
edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün ithalat
işlemi dışında başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun
olduğunun ispatı olarak kullanılamaz.
(4) İthal edilmiş ürünün GTİP’sinin Ek-1’de yer
aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi halinde
keyfiyet ilgili gümrük idaresi tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına
bildirilir. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ürünün güvensiz olduğunu
tespit ederek gümrük idaresine bildirmesi halinde, uygunluk
değerlendirmesinin olumsuz sonuçlandığı kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğe aykırı hareket
edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan
veya ibraz edenler veya belgede tahrifat yapanlar hakkında, 7223 sayılı
Kanun, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 2013/4284 sayılı
Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat
uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili
mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı
hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre belirli bir süre
askıya alınır, firmanın denetim başvuruları belirli bir süre ve/veya oranda
fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen süreler
ve denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki ihlalleri
ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğde yer alan
hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık
Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 15
– (1) 31/12/2020 tarihli ve 31351
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araç Parçalarının
İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/25) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 1/1/2022 tarihinden
önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma
belgesi düzenlenmiş veya Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine
sunulmuş olan ürünlerin ithalatı, 28/2/2022 tarihine kadar (bu tarih dahil)
ithalatçının talebi halinde, Araç Parçalarının İthalat Denetimi Tebliği
(Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/25)’ne göre sonuçlandırılır.
(2) Bu Tebliğin hükümleri, bu Tebliğin Ek-1’inde
belirtilen, ancak Araç Parçalarının İthalat Denetimi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2021/25)’nin Ek-1’inde belirtilmeyen GTİP’ler
kapsamındaki ürünlerin ithalatında 28/2/2022 tarihine kadar (bu tarih
dahil) uygulanmaz. Bu fıkra, İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük
Tarife Cetvelinde yapılan değişiklikler nedeniyle farklılaşan GTİP’ler için
uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 16
– (1) Bu Tebliğ 1/1/2022 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|