Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi
Başkanlığı)’ndan:
GELİR VERGİSİ
GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 317)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Yasal
Düzenlemeler
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun
9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 103
ve mükerrer 121 inci maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında
artırılan maktu had ve tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge
düzenleme uygulaması ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım
menkul kıymetlerden 2021 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının
beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususların
açıklanmasıdır.
Yasal
düzenlemeler
MADDE 2 –
(1) 193 sayılı Kanunun mükerrer
121 inci maddesinde;
“…
Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki
yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde
hesaplanan tutarın %5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı,
birinci fıkrada yer alan oranı ve tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra
kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye; Maliye Bakanlığı,
maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
hükmü yer almaktadır.
(2) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü
maddesinde;
“…
2. Bu Kanunun 9/10, 19, 21, 23/8,
23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının
(15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki
yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden
değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların %
5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu surette tespit
edilen had ve tutarları % 50'sine kadar artırmaya veya indirmeye
yetkilidir.
3. Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi
tarifesinin gelir dilim tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı
fıkrası uygulanır.”
hükmü yer almaktadır.
İKİNCİ BÖLÜM
Yeniden
Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar
Yeniden
değerleme oranında artırılan had ve tutarlar
MADDE 3 –
(1) 193 sayılı Kanunun mükerrer
123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31,
40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86 ve 103 üncü maddelerinde yer
alan ve 2021 yılında uygulanan had ve tutarlar 27/11/2021
tarihli ve 31672 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği (Sıra No:533) ile 2021 yılı için % 36,20 (otuz altı virgül yirmi)
olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle
belirlenerek 2022 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki
şekilde tespit edilmiştir.
(2) 2022 takvim yılında uygulanmak üzere 193 sayılı
Kanunun;
a) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10)
numaralı bendinde yer alan, internet ve benzeri elektronik ortamlar
üzerinden yapılan satış hasılatı 320.000 TL,
b) 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan
mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı 9.500 TL,
c) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8)
numaralı bendinde yer alan, işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı
dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan
menfaatlere ilişkin istisna tutarı 34 TL,
ç) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10)
numaralı bendinde yer alan, işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip
gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 17 TL,
d) 31 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan
engellilik indirimi tutarları;
- Birinci derece engelliler için 2.000 TL,
- İkinci derece engelliler için 1.170 TL,
- Üçüncü derece engelliler için 500 TL,
e) 40 ıncı maddenin
birinci fıkrasının;
- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla
edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 8.000
TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisinin toplam tutarı 200.000 TL,
- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman
olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç 230.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya
binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 430.000 TL,
f) 47 nci maddesinin
birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan yıllık kira bedeli
toplamı;
- Büyükşehir belediye sınırları içinde 16.000 TL,
- Diğer yerlerde 10.000 TL,
g) 48 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan
hadler;
- (1)
numaralı bent için 200.000 TL ve 320.000 TL,
- (2)
numaralı bent için 100.000 TL,
- (3)
numaralı bent için 200.000 TL,
ğ) 68 inci maddenin birinci fıkrasının;
- (4) numaralı bendinde yer alan amortisman
olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç 230.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya
binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 430.000 TL,
- (5) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla
edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 8.000
TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisinin toplam tutarı 200.000 TL,
h) Mükerrer 80 inci maddesinin üçüncü fıkrasında
yer alan değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 25.000 TL,
ı) 82 nci maddesinin
ikinci fıkrasında yer alan arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı 58.000
TL,
i) 86 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt bendinde yer alan tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve
gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 3.800 TL,
olarak tespit edilmiştir.
(3) 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci
fıkrasında yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde
esas alınan tarife, 2022 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas
alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.
32.000 TL'ye
kadar %
15
70.000 TL'nin
32.000 TL'si için 4.800 TL, fazlası %
20
170.000
TL'nin 70.000 TL'si için 12.400 TL (ücret
gelirlerinde
250.000
TL'nin 70.000 TL'si için 12.400 TL), fazlası %
27
880.000
TL'nin 170.000 TL'si için 39.400 TL (ücret
gelirlerinde
880.000
TL'nin 250.000 TL'si için 61.000 TL), fazlası %
35
880.000
TL'den fazlasının 880.000 TL'si için 287.900 TL (ücret
gelirlerinde
880.000
TL'den fazlasının 880.000 TL'si için 281.500 TL),
fazlası %
40
(4) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi hükmü
uyarınca, anılan maddenin birinci fıkrasında yer alan tutar, 1/1/2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık
gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 2.000.000 TL
olarak tespit edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basit Usulde
Kazanç Tespiti ile İlgili Hususlar
Kar
hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için
özel hadler
MADDE 4 –
(1) Milli piyango bileti,
akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine göre düşük olarak
tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler belirleme yetkisi 193 sayılı
Kanunun 48 inci maddesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığına verilmiştir. Bu
yetki kullanılarak 2021 yılı için 29/12/2020
tarihli ve 31349 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi
Genel Tebliği (Seri No: 313) ile belirlenen tutarlar yeniden artırılmıştır.
(2) Buna
göre, anılan maddelerin ticaretini yapanların, 2022 takvim yılında da basit
usulden yararlanabilmeleri için alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2021 tarihi itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri
aşmaması gerekmektedir:
Emtianın Cinsi
|
Büyükşehir Belediye
Sınırları Dışında Kalan Yerlerde
|
Büyükşehir Belediye
Sınırları İçinde Kalan Yerlerde
|
|
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Satış Ölçüsü(TL)
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Satış Ölçüsü (TL)
|
|
|
Değerli Kağıt
|
340.000
|
380.000
|
420.000
|
490.000
|
|
Şeker –Çay
|
250.000
|
340.000
|
320.000
|
400.000
|
|
Milli Piy. Bil., Hemen Kazan, Süper Toto vb.
|
250.000
|
340.000
|
320.000
|
400.000
|
|
İçki (Bira ve Şarap Hariç) -İspirto– Sigara–Tütün
|
250.000
|
340.000
|
320.000
|
400.000
|
|
Akaryakıt ( LPG hariç )
|
380.000
|
400.000
|
490.000
|
570.000
|
|
(3) Belirtilen
bu malların alım satımı ile uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları
bakımından yukarıdaki hadler dikkate alınmak suretiyle, 2/5/1982
tarihli ve 17682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel
Tebliği (Seri No:136)’ndeki hesaplamalar
doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Basit
usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması
MADDE 5 –
(1) Basit usule tabi mükelleflerle
ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:215) ile
getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir
fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2022 tarihine kadar devam
etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Menkul Sermaye
İradının Beyanında İndirim Oranı Uygulaması
2021
takvim yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında dikkate
alınacak indirim oranı uygulaması
MADDE 6 – (1) 193 sayılı
Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44
üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı
Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14)
numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden
açılan hesaplara ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir
değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul
kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının
uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında
indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
(2) 193 sayılı Kanunun indirim oranı uygulamasına
yönelik 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere
uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte,
anılan Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu
fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi
tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde
31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim
oranı uygulaması bahsi geçen menkul kıymet gelirleri için devam etmektedir.
(3) İndirim oranı; 213 sayılı
Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı
dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik
ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmekte olup 213 sayılı
Kanun hükümlerine göre 2021 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme
oranı % 36,20’dir. Bu dönemde
Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı
ise % 16,64’tür. Buna göre, 2021 yılında elde edilen bir kısım menkul
sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%36,20 / %16,64=) %
2,17 olmaktadır.
Bu oranlar dikkate alındığında, 2021 yılı
gelirlerine uygulanacak indirim oranı birden büyük çıkmaktadır.
(4) Bu kapsamda, 2021 yılında elde edilen menkul
sermaye iratlarından, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193
sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde
sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi
ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler
indirim oranının birden büyük olması dolayısıyla beyan edilmeyecektir.
(5) Dövize, altına veya başka bir değere endeksli
menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde
edilen menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil
kazanç ve iratların beyanında indirim oranı uygulanmamaktadır.
(6) 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, anılan Kanunun
75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde
yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006 tarihinden
itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla
vergilendirilmekte olup bu gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı
uygulanması söz konusu değildir.
Yürürlük
MADDE 7 –
(1) Bu Tebliğ 1/1/2022
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 –
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine
ve Maliye Bakanı yürütür.
|