|
Adalet Bakanlığından:
DENETİMLİ SERBESTLİK
HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı;
Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı, denetimli serbestlik müdürlükleri,
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danışma Kurulu ile koruma kurullarının
teşkilat, görev, yetki, çalışma, toplantı usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik; Denetimli
Serbestlik Daire Başkanlığının ve denetimli serbestlik müdürlükleri ile
bürolarının teşkilat, görev, çalışma ve denetimine ilişkin usul ve esaslar
ile denetimli serbestlik kararlarının infaz işlemleri hakkındaki kuralları,
bu sürece katılan kişilerin görev, yetki, hak ve yükümlülüklerini kapsar.
(2) Sırf askerî suçlar ile askerî disiplin suçları
hariç olmak üzere, askere alınmadan önce veya askerlikleri sırasında
işledikleri suçlardan dolayı aksine bir düzenleme yoksa er veya erbaşlar
ile yedek subay ve yedek astsubaylar hakkında mahkemelerce verilen seçenek
yaptırımlar ile diğer tedbir ve denetimli serbestliğe ilişkin
yükümlülüklerin yerine getirilmesi askerlik hizmetlerinin sonuna bırakılır.
Bu süreler içinde zaman aşımı işlemez.
(3) 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve
Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 105/A maddesi gereğince ceza
infaz kurumundan salıverilen hükümlüler, cezalarının koşullu salıverilmeye
kadar olan kısmını denetimli serbestlik altında tamamladıktan sonra askere
alınırlar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 3/7/2005
tarihli ve 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanununun 15/A ve 27
nci maddeleri, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik
Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 105/A ve 110 uncu maddeleri ile
3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 47 nci maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Adalet komisyonu: Adli yargı ilk derece mahkemesi
adalet komisyonunu,
b) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
c) Biyometrik imza: Şüpheli, sanık veya
hükümlülerin denetimleri amacıyla elektronik cihazlar ile izlenmesinde,
kişinin ses, yüz, parmak izi ve benzeri biyometrik kimlik bilgilerinin
kullanılarak kimliğinin doğrulanması yöntemini,
ç) Büro: Denetimli serbestlik müdürlüklerindeki
bürolar ile müdürlük bulunmayan ilçelerde denetimli serbestlik hizmetlerini
yürütmek üzere denetimli serbestlik müdürlüğüne bağlı olarak kurulan
büroyu,
d) Daire Başkanlığı: Denetimli Serbestlik Daire
Başkanlığını,
e) Danışma Kurulu: Denetimli Serbestlik Hizmetleri
Danışma Kurulunu,
f) Denetimli serbestlik: Şüpheli, sanık veya
hükümlünün toplum içinde denetim ve takibinin yapıldığı, iyileştirilmesi ve
topluma kazandırılması için ihtiyaç duyulan her türlü hizmet, program ve
kaynakların sağlandığı bir infaz sistemini,
g) Denetimli serbestlik kararı: Şüpheli, sanık veya
hükümlüler hakkında verilen seçenek ceza veya tedbirler ile denetimli
serbestlik müdürlüğünce belirlenen tedbir veya yükümlülükleri,
ğ) Denetimli serbestlik memuru: Denetimli
serbestlik müdürlüğü veya bürosunda kadrolu veya sözleşmeli olarak görev
yapan infaz ve koruma memuru ile diğer memurları,
h) Denetimli serbestlik personeli: Denetimli
serbestlik müdürünü, müdür yardımcısını, şefi, denetimli serbestlik
uzmanını ve denetimli serbestlik memuruyla diğer görevlileri,
ı) Denetimli serbestlik uzmanı: Denetimli
serbestlik müdürlüğünde ek ders karşılığı görev yapan öğretmenler ile
geçici veya kadrolu görev yapan psikolog, sosyal çalışmacı, sosyolog ve
öğretmeni,
i) Elektronik izleme: Şüpheli, sanık veya
hükümlülerin elektronik yöntem ve araçlar ile toplum içinde izlenmesini,
gözetim ve denetim altında tutulmasını sağlayan, mağdurun veya toplumun
korunmasını destekleyen uygulamaları,
j) Genel Müdürlük: Ceza ve Tevkifevleri Genel
Müdürlüğünü,
k) Gönüllü çalışan: Denetimli serbestlik
müdürlüğünde bilgi, beceri ve ilgi alanları doğrultusunda gönüllülük
esasına göre çalışan kişiyi,
l) İzleme merkezi: Şüpheli, sanık veya hükümlülerin
elektronik yöntem ve araçlarla toplum içinde izlenmesi, gözetimi ve
denetimi için oluşturulan elektronik izleme merkezini,
m) Kanun: 5402 sayılı Kanunu,
n) Koruma Kurulu: Adli yargı ilk derece mahkemeleri
adalet komisyonlarının bulunduğu yerde oluşturulan kurulu,
o) Komisyon: İnfaz işlemleri değerlendirme
komisyonunu,
ö) Mağdur: Kendisine veya birinci dereceden aile
üyelerinden birine karşı işlenen suçun fiziksel, duygusal veya maddi
sonuçları sebebiyle desteğe ihtiyaç duyan kişiyi,
p) Müdahale ekibi: Müdürlüklerde denetim bürosunda
görevli personel içerisinden, izleme merkezi ile birebir çalışmak ve
iletişimi sağlamak üzere oluşturulan elektronik izleme müdahale ekibini,
r) Müdür: Denetimli serbestlik müdürünü,
s) Müdürlük: Adli yargı ilk derece mahkemeleri
adalet komisyonlarının bulunduğu yerde kurulan denetimli serbestlik
müdürlüğünü,
ş) Müdür Yardımcısı: Denetimli serbestlik müdür
yardımcısını,
t) Rehberlik: Hükümlünün; yeniden suç işlemesini
önlemek amacıyla iyileştirilmesini, topluma yeniden kazandırılmasını ve
uyum sağlamasını, doğru seçim yapmasını, problemlerini etkili çözmesini,
kapasitesini geliştirmesini sağlamak için yapılan çalışmaları,
u) Şef: Denetimli serbestlik müdürlüklerindeki
bürolar ile müdürlük bulunmayan ilçelerde denetimli serbestlik hizmetlerini
yürütmek üzere denetimli serbestlik müdürlüğüne bağlı olarak kurulan
bürolarda görevli denetimli serbestlik şefini,
ü) Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP): Adalet
hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan bilişim
sistemini,
v) Vaka sorumlusu: Yükümlülere yönelik iyileştirme
ve denetime ilişkin belirlenen programlar ile kararların infazına ilişkin
çalışmaların yürütülmesini koordine eden denetimli serbestlik memurunu,
y) Yetişkin: On sekiz yaşını doldurmuş şüpheli,
sanık veya hükümlüyü,
z) Yükümlü: Haklarında yükümlülük kararı verilen,
denetim altına alınan veya tedbir kararı verilen ve denetimli serbestlik
müdürlüğünce toplum içinde denetim, takip ve iyileştirilmesi yapılan
şüpheli, sanık veya hükümlüyü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel İlkeler
Temel
ilkeler
MADDE 5 –
(1) Denetimli serbestlik
hizmetlerinde aşağıdaki ilkeler dikkate alınır:
a) İnsan onuruna saygı ve dürüstlük: Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında görev alanlar; insan haklarına saygı, dürüstlük
ve kararlılık çerçevesinde hareket eder; görevlerini yerine getirirken
aşağılayıcı, onur kırıcı veya küçük düşürücü davranışlarda bulunamaz.
b) Gizlilik: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında görev
alanlar; mağdur, şüpheli, sanık, hükümlü ya da bunların ailesi hakkında
öğrenmiş olduğu bilgilerin veya düzenlediği raporların gizliliğini korumak
zorundadır. Bu bilgiler Kanunun veya bu Yönetmeliğin zorunlu kıldığı hâller
dışında hiçbir kurum ve kişiye verilemez.
c) Tarafsızlık: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında görev
alanlar; görevleri ile ilgili belgeleri inceleyebilir; ancak buradan elde
ettiği bilgilerle ilgili olarak soruşturmanın gizliliği ilkesine uymak,
tarafsızlığına gölge düşürecek davranış ve ilişkilerden kaçınmak ve davanın
taraflarına eşit uzaklıkta olmak zorundadır.
Çocuğun
üstün yararı
MADDE 6 –
(1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında, yetişkin ve çocuklar hakkında yürütülecek işlemler ayrı
ayrı yapılır ve çocukların üstün yararının korunmasına özen gösterilir.
İKİNCİ KISIM
Teşkilat ve Personel
BİRİNCİ BÖLÜM
Teşkilat
Teşkilat
MADDE 7 –
(1) Denetimli serbestlik
hizmetleri, Bakanlık merkez teşkilatında Daire Başkanlığı, taşra teşkilatında
denetimli serbestlik müdürlükleri, müdürlüğe bağlı bürolar ve koruma
kurulları tarafından yürütülür.
Daire
Başkanlığı
MADDE 8 –
(1) Daire Başkanlığında; bir Daire
Başkanı, yeterli sayıda tetkik hâkimi, şube müdürü, şef, denetimli
serbestlik uzmanı, denetimli serbestlik memuru görev yapar.
(2) Daire Başkanlığı en az üç şube müdürlüğünden
oluşur. Daire Başkanlığının görevleri ve taşra teşkilatındaki yapılanma
dikkate alınarak gerektiğinde Bakanlık tarafından şube müdürlüklerinin
sayısı arttırılabilir.
Daire
Başkanlığının görevleri
MADDE 9 –
(1) Daire Başkanlığı 5402 sayılı
Kanunun 9 uncu maddesinde sayılan ve ilgili diğer mevzuatta verilen
görevleri yerine getirir.
İKİNCİ BÖLÜM
Denetimli Serbestlik Müdürlüğü
Müdürlük
MADDE 10
– (1) Müdürlüklerde; bir müdür,
yeterli sayıda müdür yardımcısı, bürolarda birer şef, yeterli sayıda
denetimli serbestlik uzmanı ve memuru, benzeri alanlarda eğitim almış ve
denetimli serbestlik hizmetlerinde geçici olarak görevlendirilen uzman
personel ile diğer hizmetleri yürütecek görevliler bulunur.
(2) Müdürlüklerin yetki alanı, adalet komisyonunun;
müdürlük bulunmayan ilçelerde kurulan büroların yetki alanı, bulundukları
ilçenin yargı çevresi ile sınırlıdır.
(3) Müdürlüklerde;
a) Gelen evrak bürosu,
b) Kayıt kabul bürosu,
c) Değerlendirme ve planlama bürosu,
ç) İnfaz bürosu,
d) Eğitim ve iyileştirme bürosu,
e) Denetim bürosu,
f) Çocuk hizmetleri bürosu,
g) Koruma kurulları bürosu,
ğ) İdari ve mali işler bürosu,
bulunur.
Müdürlüğün
görevleri
MADDE 11
– (1) Müdürlük, 5402 sayılı
Kanunun 11 inci, 12 nci, 13 üncü, 14 üncü ve 15 inci maddelerinde sayılan
ve ilgili diğer mevzuatta verilen görevleri yerine getirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetimli Serbestlik Büroları
Bürolar
MADDE 12
– (1) Müdürlükler, denetimli
serbestlik kararlarının infazı ile diğer işlerini bürolar aracılığı ile yürütürler.
Müdür, büroların etkin, verimli ve iş birliği içinde çalıştırılmasından sorumludur.
(2) Müdür, işin gerektirdiği bilgi ve beceriye
sahip, çalışacağı konuda eğitim almış denetimli serbestlik personelini işin
yoğunluğunu ve özelliğini dikkate alarak bürolarda görevlendirir.
(3) Müdür gerekli görürse denetimli serbestlik uzmanlarını
bürolarda işleri koordine etmek üzere görevlendirebilir.
(4) Müdür yardımcılarının ve şeflerin iş bölümü
yapılırken sorumlu oldukları bürolar belirtilir.
Gelen
evrak bürosu
MADDE 13
– (1) Denetimli serbestlik
müdürlüğüne, yargı mercilerinden ve diğer kurumlardan gelen evrak ve tüm
yazılar gelen evrak bürosuna gönderilir. Gelen evrak bürosu ilgisine göre
bu yazı ve evrakı ilgili diğer bürolara dağıtır.
(2) Denetimli serbestlik müdürü, iş yoğunluğuna
göre gelen evrak bürosunda yeteri kadar denetimli serbestlik memuru
görevlendirir.
(3) Gelen evrak bürosunun görevleri şunlardır:
a) Evrak, yazı, dilekçe veya zarfı kabul ve kontrol
etmek, açmak, ayırmak, kayıt etmek, havale etmek, dağıtmak, dosyalamak ve
göndermek.
b) Fiziki olarak gelen evrakı, elektronik ortamda
taramak ve UYAP bilişim sistemine aktarmak.
c) Yanlış gelen evrak ile ilgili gerekli işlemi
yapmak.
ç) Gizli veya özel evrakın niteliğini korumak.
(4) Gelen evrak bürosu, denetimli serbestlik
müdürüne, müdür yardımcısına veya kişiye özel gelen evrakı açmadan
ilgilisine ulaştırır. Gizli kaşeli gelen evrakı doğrudan müdüre veya
görevli müdür yardımcısına iletir.
(5) Denetimli serbestlik kararlarına ilişkin
ilâmlar, yargı mercii kararları ya da Cumhuriyet başsavcılığından gelen
yazılar aynı gün kayıt kabul bürosuna gönderilir.
Kayıt
kabul bürosu
MADDE 14
– (1) Haklarında denetimli
serbestlik kararı verilen yükümlülerin kayıt ve kabul işlemleri, kayıt
kabul bürosunca yapılır.
(2) Denetimli serbestlik müdürü, iş yoğunluğuna
göre kayıt kabul bürosunda yeteri kadar denetimli serbestlik memuru
görevlendirir.
(3) Kayıt kabul bürosunun görevleri şunlardır:
a) Müdürlüğe infaz için gönderilen kararların kayıt
işlemlerini yapmak.
b) Yükümlülerin adreslerini ve iletişim bilgilerini
teyit etmek veya araştırmak.
c) Yükümlülerin ilk müracaatı için yazılı veya
elektronik tebligat göndermek ya da yükümlüleri uygun araç ve yöntemlerle
müdürlüğe davet etmek.
ç) Süresinde müracaat etmeyen yükümlülerin varsa
mazeretini tutanakla kayıt altına alarak komisyona bildirmek.
d) Süresinde müracaat etmeyenlerin dosyalarını
komisyonun onayından sonra kapatmak.
e) Denetimli serbestlik müdürlüğünün görev alanına
girmeyen kararları iade etmek.
f) Müracaat eden yükümlüleri; denetimli serbestlik
uygulamaları, hak ve yükümlülükler, ihlal durumları ve bunun sonuçları
hakkında bilgilendirmek.
(4) Kayıt ve kabul işlemleri tamamlanan
yükümlülerden;
a) Adli kontrol, belli hakları kullanmaktan yoksun
bırakılma ve cezanın konutta çektirilmesi kararı verilenler vaka
sorumlusuna,
b) 35 ve 36 ncı maddeler gereğince risk ve ihtiyaç
belirleme işlemi yapılması veya denetim planı hazırlanması gereken
yetişkinler değerlendirme ve planlama bürosuna, suça sürüklenen çocuklar
ise çocuk hizmetleri bürosuna,
c) Tedavi verilmeksizin denetimli serbestlik tedbiri
verilen yetişkinler değerlendirme ve planlama bürosuna, suça sürüklenen
çocuklar ise çocuk hizmetleri bürosuna,
ç) Tedavi ile birlikte denetimli serbestlik tedbiri
verilen tüm yükümlüler vaka sorumlusuna,
yönlendirilir.
Değerlendirme
ve planlama bürosu
MADDE 15
– (1) Yükümlülerin risk ve
ihtiyaçlarının belirlenmesi, risk ve ihtiyaçlarına uygun olarak toplum
içinde denetim ve takibi ile iyileştirilmesine yönelik yapılacak
çalışmaların planlanması, değerlendirme ve planlama bürosunca yapılır.
(2) Denetimli serbestlik müdürü, işin gerektirdiği
bilgi ve yeterli beceriye sahip, değerlendirme ve planlama konusunda eğitim
almış, yeteri kadar denetimli serbestlik memurunu değerlendirme ve planlama
bürosunda görevlendirir. Büroda danışmanlık yapmak, değerlendirme ve
planlamanın uygunluğunu kontrol etmek ve gerektiğinde değerlendirme ve
planlama yapmak üzere denetimli serbestlik uzmanı da görevlendirilebilir.
(3) Büroya gelen yükümlüler hakkında önce risk ve
ihtiyaç değerlendirmesi yapılır, daha sonra belirlenen risk ve ihtiyaçlara
uygun olarak denetim planı hazırlanır. Değerlendirme ve planlama aynı
personel tarafından yapılabileceği gibi değerlendirmeyi yapan personelle
planlamayı yapan personel farklı olabilir.
(4) Büroda görevli denetimli serbestlik personeli,
yükümlü hakkında denetim planı hazırlarken;
a) Toplumun ve mağdurun korunmasını,
b) Kararın infaz kabiliyetini,
c) Yükümlünün ihtiyaçlarını, uygunluğunu ve
becerilerini,
ç) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına
çalışan sivil toplum kuruluşlarının katkı ve desteğini,
dikkate alır.
(5) Değerlendirme ve planlama bürosunun görevleri
şunlardır:
a) 35 inci maddeye göre yükümlülerin risk ve
ihtiyaçlarını belirlemek.
b) Yükümlüler hakkında verilen denetimli serbestlik
kararlarının infazını planlamak.
c) 5275 sayılı Kanunun 105/A maddesi gereğince
haklarında denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazı kararı
verilen hükümlüler ile aynı Kanunun 107 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası
gereğince denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenecek yükümlülüklere
tabi tutulmasına karar verilen hükümlüler hakkında uygulanacak tedbirleri
belirlemek ve bu tedbirlerin infazını planlamak.
ç) Yükümlülerin toplum içinde denetim ve takibi ile
topluma kazandırılmasına ve iyileştirilmesine yönelik programları
belirlemek ve planlamak.
d) Kararların infazı sırasında yükümlülerin uyması
gereken kuralları belirlemek.
e) Komisyon tarafından yükümlü hakkında tekrar risk
ve ihtiyaç değerlendirmesi yapılması ya da denetim planının yenilenmesine
karar verilmesi halinde gerekli işlemleri yapmak.
(6) Hazırlanan denetim planları, büroda görevli
uzman ya da memur tarafından infaz işlemleri değerlendirme komisyonunun
onayına sunulur.
(7) Hakkında denetim planı hazırlanan yükümlünün
infaz dosyası ve ilgili tüm belgeler denetim planının komisyon tarafından
onaylanması beklenmeksizin aynı gün infaz bürosuna gönderilir.
İnfaz
bürosu
MADDE 16
– (1) Hazırlanan denetim planı
doğrultusunda, yükümlüler hakkında belirlenen denetimli serbestlik
kararlarının infazı ile yükümlülerin toplum içinde denetimine, takibine ve
iyileştirilmesine yönelik çalışmaların koordinasyonu infaz bürosunca
yapılır.
(2) Denetimli serbestlik müdürü, hizmetin
gerektirdiği bilgiye ve yeterli beceriye sahip olan, bu konuda eğitim
almış, yeteri kadar denetimli serbestlik memurunu infaz bürosunda
görevlendirir.
(3) Haklarında denetim planı hazırlanan yükümlüler,
infaz bürosuna yönlendirilir. Her yükümlü için büroda görevli bir denetimli
serbestlik memuru, vaka sorumlusu olarak belirlenir.
(4) Vaka sorumlusu, denetim planının
uygulanmasında; yükümlünün özel hayatının gizliliğini ve ihtiyaçlarını
dikkate alır ve yükümlü ile iyi niyet çerçevesinde iş birliği yapar.
(5) Vaka sorumlusu;
a) Denetim planının uygulanmasından,
b) Yükümlüyü, denetim planının uygulanması, yükümlülükleri,
hakları, ihlalleri ve sonuçları hakkında bilgilendirmekten,
c) Yükümlünün, iyileştirilmesine ve toplumla
bütünleştirilmesine yönelik programlara katılımının sağlanmasından,
ç) Yükümlünün toplum içinde denetim ve takibinin gerçekleştirilmesinden,
d) Yükümlü hakkında verilen denetimli serbestlik
kararlarının yerine getirilmesinden,
e) Kararın infazına ilişkin yazışmaların
yapılmasından,
f) Yükümlülüklere uymayanlar ile denetimli
serbestlik personelinin uyarı, öneri ve çağrılarını dikkate almayanların
uyarılması için gerekli yazıların hazırlanmasından ve komisyon onayından
sonra gerekli olanların ilgili hâkime gönderilmesinden,
g) Hâkim veya komisyon tarafından uyarılmasına
karar verilen yükümlülere uyarı kararını tebliğ etmekten ve gerektiğinde
yükümlünün müdürlüğe davet edilerek ihlalin sonuçlarının açıklanıp sözlü
olarak uyarılmasından,
ğ) Denetim planının uygulanması için kurumlar arası
yazışmaların yapılmasından,
h) Kararların infazına ilişkin yargı mercilerine
gönderilecek rapor ve yazıların hazırlanmasından,
ı) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezası
infaz edilen hükümlülerden, koşullu salıverilmelerine bir aydan az süre
kalanlar hakkında koşullu salıverilme kararı alınması için gerekli
hazırlıkların yapılmasından ve koşullu salıverme öncesi değerlendirme
raporunun hazırlanmasından,
i) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezası
infaz edilen hükümlüler hakkında bir soruşturma veya kovuşturma olup
olmadığının takibinden,
j) Haklarında uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu
maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla tedavi kararı verilen
yükümlülerin sevklerinin yapılmasından ve tedavi süreçlerinin takip
edilmesinden,
k) Gerektiğinde yükümlünün devam ettiği eğitim
kurumu ile çalıştığı kurumun ya da işin değiştirilmesinden,
l) İnfaz dosyalarının kapatılmasına yönelik
işlemlerin yapılmasından ve dosyaların ilgili yargı merciine gönderilmek
üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesinden,
m) Komisyon tarafından risk ve ihtiyaçlarının
yeniden değerlendirilmesine veya denetim planının yeniden düzenlenmesine
karar verilen yükümlülerin değerlendirme ve planlama bürosuna, çocukların
çocuk hizmetleri bürosuna bildirilmesinden,
n) Yükümlünün talebi olması ya da gerekli görülmesi
durumunda infaz süreci hakkında yükümlü ile görüşülmesinden ve alınan geri
bildirimlerin ilgili büroya veya komisyona iletilmesinden,
sorumludur.
(6) Yükümlünün denetimli serbestlik süreci içinde,
risk ve ihtiyaç değerlendirmesinin yenilenmesini ya da denetim planında
değişiklik yapılmasını gerektiren bir durum olduğu tespit edilirse,
komisyondan talepte bulunulur. Komisyonun uygun görmesi halinde,
yetişkinler için değerlendirme ve planlama bürosundan, çocuklar için çocuk
hizmetleri bürosundan, tekrar risk ve ihtiyaç değerlendirmesi yapılması ya
da denetim planının yeniden hazırlanması talep edilir.
(7) Müdür infaz bürosunda, kararların niteliğine
göre, kamu hizmeti, adli kontrol, tedavi ve denetimli serbestlik, çocuk
hizmetleri gibi özel infaz birimleri oluşturabilir.
Eğitim ve
iyileştirme bürosu
MADDE 17
– (1) Eğitim ve iyileştirme
bürosu, vaka sorumlusu tarafından gönderilen yükümlülerin topluma
kazandırılmasına, eğitim ve iyileştirilmesine yönelik denetim planında
belirlenen çalışmaları yürütür. Büroda eğitim ve iyileştirme çalışmalarını
yürütmek üzere yeteri kadar uzman personel görev yapar.
(2) Eğitim ve iyileştirme bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanlarının görevleri şunlardır:
a) Yükümlülerle rehberlik ve iyileştirme
faaliyetlerini yürütmek.
b) Müdahale programlarını uygulamak.
c) İyileştirme çalışmaları kapsamında özel hayatın
gizliliğine dikkat ederek yükümlülerin aile, okul ve iş yerleriyle iş
birliği yaparak çalışmalar yürütmek.
ç) Diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum
kuruluşlarının iş birliğinde eğitim ve iyileştirmeye yönelik programlar
hazırlamak ve yürütmek.
d) Kurumlar ile sivil toplum kuruluşlarının eğitim
ve iyileştirmeye yönelik yürüttükleri sosyal, kültürel ve sportif
faaliyetler ile eğitim programlarını tespit etmek; iyileştirme çalışmaları
kapsamında yükümlüleri bu tür programlara yönlendirmek.
e) Haklarında çalışma yükümlülüğü veya eğitim
kurumuna ya da programına devam etme tedbiri verilen yükümlülerin kuruma
yerleştirilmesinde, gerektiğinde yükümlülere refakat etmek.
f) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun
51 inci maddesinin beşinci fıkrası ve 5275 sayılı Kanunun 107 nci
maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince belirlenen sürelerle ilgili yargı
merciine sunulmak üzere denetim raporu hazırlayarak infaz bürosuna iletmek.
g) 5275 sayılı Kanunun 110 uncu maddesinin dördüncü
fıkrası gereğince, doğurduğu tarihten itibaren altı ay geçen ve toplam üç
yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan ya da adli para cezası
infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlü kadının cezasının yerine
getirileceği konuta giderek ihtiyaçlarını tespit etmek ve bu doğrultuda
hazırlanacak ihtiyaç tespit raporunu vaka sorumlusuna iletmek.
ğ) Müdür tarafından iyileştirme kapsamında verilen
diğer görevleri planlamak ve yapmak.
Denetim
bürosu
MADDE 18
– (1) Yükümlülerin toplum içinde
denetim ve takibi, gerektiğinde kollukla iş birliği içerisinde denetim
bürosunda görevli denetimli serbestlik memurları tarafından yerine
getirilir.
(2) Denetimli serbestlik müdürü, yükümlü sayısını
ve yükümlülerin risk durumlarını göz önünde bulundurarak, yeteri kadar
denetimli serbestlik memurunu denetim bürosunda görevlendirir.
(3) Denetim bürosunda görevli personel içerisinden,
izleme merkezi ile birebir çalışmak ve iletişimi sağlamak üzere elektronik
izleme müdahale ekibi oluşturulur.
(4) Denetimli serbestlik personeli denetim ve
kontrollerde, yükümlülerin özel hayatlarının gizliliğine dikkat ederler,
yükümlülere onur kırıcı ve aşağılayıcı muamelede bulunamazlar.
(5) Denetim bürosunda görevli denetimli serbestlik
memurları, denetime ihtiyaç duyulan hâllerde iş durumu gözetilerek
müdürlüklerde mesai saatleri içinde veya mesai saatleri dışında vardiya
usulü ile çalıştırılabilirler.
(6) Denetim bürosunda görevli infaz ve koruma
memurları, işin niteliğine göre üniformalı olarak da çalıştırılabilirler.
Üniforma kullanımı ve niteliği Genel Müdürlük tarafından belirlenir.
(7) Denetim bürosunda görevli denetimli serbestlik
memurlarının görevleri şunlardır:
a) Yükümlülerin denetim ve takiplerini yapmak.
b) Denetim sonuçları hakkında vaka sorumlusuna
bilgi vermek.
c) Yükümlülere elektronik izleme cihazlarını takmak
ve kurmak.
ç) Elektronik izleme merkezinden yükümlülerin
denetim ve kontrolüne ilişkin iletilen talepleri yerine getirmek.
d) Yükümlüyü çalışacağı kuruma yerleştirmek, eğitim
kurumuna ya da programına kaydettirmek.
e) Hakkında hapis cezasının konutta çektirilmesine
karar verilen hükümlünün, ikametgâh adresine gidilerek infaza ilişkin
işlemleri başlatmak.
f) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezalarının infazına karar verilen hükümlülerden kendi işini kuran ve
işletenler ile bir iş sözleşmesine dayalı olarak çalışanları, koşullu
salıverilme tarihine kadar çalıştıkları yerlerde düzenli olarak denetlemek.
g) Görevlendirilmeleri halinde denetimli serbestlik
müdürlüğünün ve denetimli serbestlik çalışanlarının güvenliğini sağlamak.
ğ) Müdürün denetime ilişkin vereceği diğer
görevleri yapmak.
Çocuk
hizmetleri bürosu
MADDE 19
– (1) Denetimli serbestlik
müdürlüklerinde, denetimli serbestlik kapsamındaki suça sürüklenen
çocuklara yönelik hizmetleri koordine etmek ve yürütmek üzere çocuk
hizmetleri bürosu oluşturulur. Mümkün olması durumunda büro, müdürlüğün
diğer birimlerinden ve yetişkin yükümlülere yönelik çalışmaların
yürütüldüğü kısımlardan ayrı bir yerde kurulur.
(2) Suça sürüklenen çocuklara yönelik hizmetleri
yürütmek üzere, çocuk hizmetleri bürosunda çocuk hizmetleri konusunda özel
eğitim almış yeteri kadar denetimli serbestlik uzmanı görevlendirilir.
Müdürlüğün iş durumu uygun ise büroda görevli uzmanlara, çocuklara yönelik
hizmetler dışında başka görevler verilmez.
(3) Suça sürüklenen çocukların risk ve
ihtiyaçlarının belirlenmesi, risk ve ihtiyaçlarına uygun olarak toplum
içinde denetim ve takibi ile iyileştirilmesine yönelik yapılacak
çalışmaların planlanması, tespit edilen risk ve ihtiyaçlara uygun eğitim ve
iyileştirme çalışmalarının uygulanması ve denetimli serbestlik sürecinin
tamamında suça sürüklenen çocuğun izlenmesine yönelik iş ve işlemler, çocuk
hizmetleri bürosu tarafından yerine getirilir.
(4) Çocuk hizmetleri bürosunun görevleri şunlardır:
a) Müdürlüğe ilk başvuru sırasında suça sürüklenen
çocuk ve yasal temsilcisini denetimli serbestlik süreci, yükümlülükler, hak
ve sorumluluklar ile müdürlüğün çalışmaları konusunda bilgilendirmek.
b) Suça sürüklenen çocukların risk ve ihtiyaçlarını
belirlemek.
c) Belirlenen risk ve ihtiyaçlar ile denetimli
serbestlik kararının içeriğine uygun olarak 36 ncı maddede yer alan usul ve
esaslara göre denetim planı hazırlamak; hazırlanan denetim planında
toplumun ve mağdurun korunmasını, kararın infaz kabiliyetini, suça
sürüklenen çocuğa uygunluğunu, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına
çalışan sivil toplum kuruluşlarının katkı ve desteğini dikkate almak.
ç) Belirlenen risk ve ihtiyaçlara yönelik destek
alabileceği kişi ve kuruluşlar hakkında çocuğa bilgi vermek, gerekli
yönlendirmeleri yapmak ve yapılan yönlendirmelerin çocuk üzerindeki
etkisini takip etmek.
d) Hazırlanan denetim planlarını, komisyonun
onayına sunmak.
e) Komisyon tarafından, suça sürüklenen çocuklar
hakkında tekrar risk ve ihtiyaç değerlendirmesi yapılması ya da denetim
planının yenilenmesine karar verilmesi halinde gerekli işlemleri yapmak.
f) Hakkında denetim planı hazırlanan suça
sürüklenen çocuğun infaz dosyası ve ilgili tüm belgeleri denetim planının
komisyon tarafından onaylanmasını beklemeksizin aynı gün infaz bürosuna
göndermek.
g) Suça sürüklenen çocuklara yönelik bireysel
görüşme, grup çalışması, seminer ve diğer eğitim ve iyileştirme çalışmalarını
yürütmek.
ğ) Aile görüşmeleri yapmak.
h) Gerekli görülmesi halinde suça sürüklenen
çocuğun risk ve ihtiyaçlarının değerlendirilmesi, uygun müdahalenin
planlanabilmesi, çocuğun tekrar suça sürüklenmesini önlemeye yönelik
yürütülen çalışmalarda gerekli iş birliğinin sağlanabilmesi amacıyla ev,
okul, iş yeri ve benzeri ziyaretleri yapmak.
ı) Suça sürüklenen çocuk hakkında verilen denetimli
serbestlik kararının gerekleri dışında, suça sürüklenen çocuğun istekli
katılımı ile çocuğun tekrar suça sürüklenmesini önlemeye hizmet edecek ve
hayatına olumlu yönde katkı sunacak diğer çalışmaları planlamak, koordine
etmek, çocuğu bu çalışmalar için teşvik etmek ve bu çalışmaların çocuk
üzerindeki etkilerini takip etmek.
i) Komisyona, suça sürüklenen çocuklar hakkında
yapılan değerlendirmelerde dikkate alınmak üzere çocuk ile yürütülen
çalışmalar ve değerlendirme konusuna ilişkin görüşü içeren rapor sunmak.
j) Haklarında çalışma yükümlülüğü veya eğitim
kurumuna ya da programına devam etme tedbiri verilen suça sürüklenen
çocukların kuruma yerleştirilmesinde, gerektiğinde çocuklara refakat etmek.
k) 5237 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin beşinci
fıkrası, 5275 sayılı Kanunun 107 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası ile 5395
sayılı Kanunun 38 inci maddesinin birinci fıkrası ile 39 uncu maddesinin
üçüncü fıkrası gereğince belirlenen sürelerle ilgili yargı merciine
sunulmak üzere denetim ve değerlendirme raporu hazırlayıp infaz bürosuna
iletmek.
l) Hapis cezasının konutta infazına karar verilen
çocukların adresine gitmek, konutu inceleyerek ihtiyaçlarını tespit etmek
ve tespit edilen ihtiyaçları raporlayarak vaka sorumlusuna iletmek.
m) Denetimli serbestlik süreci başladıktan sonra on
sekiz yaşını dolduran kişilerle, gerek görülmesi halinde, eğitim ve
iyileştirme çalışmalarına devam etmek.
n) Müdür tarafından çocuk hizmetleri kapsamında
verilen diğer görevleri planlamak ve yapmak.
(5) Çocuk hizmetleri bürosu, müdürlüğün yetki
sınırları içerisinde çocuklara yönelik çalışma yürüten tüm kurum, kuruluş
ve kişilerle koordinasyon içinde çalışır.
Koruma
kurulu bürosu
MADDE 20
– (1) Koruma kurulu bürosu, koruma
kurulunun sekretarya işlerini yürütür, koruma kuruluna başvuran
hükümlülerin taleplerini değerlendirir. Büroda yeteri kadar denetimli
serbestlik personeli görevlendirilir.
(2) Koruma kurulu bürosunca, ceza infaz
kurumlarından iş arama izni alarak çıkan hükümlülerin talep etmeleri
halinde çalışabileceği işler ya da çalışacağı yerler hakkında hükümlü
bilgilendirilir, koşullu salıverme sonrasında da koruma kurullarına
müracaat edebileceği hükümlüye bildirilir.
İdari ve
mâli işler bürosu
MADDE 21
– (1) İdari ve mâli işler bürosu,
müdürlüğün görevlerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmesi için
ihtiyaç duyduğu idari işleri planlar ve yürütür; mal ve hizmet alımlarını
gerçekleştirir. Büroda yeteri kadar denetimli serbestlik memuru
görevlendirilir.
(2) İdari ve mâli işler bürosu;
a) Ödeneklerin takibi ile tahakkuk iş ve
işlemlerini,
b) Gerekli araç, gereç ve malzeme ile hizmet
teminini,
c) Temizlik, aydınlatma, ısıtma ve güvenlik hizmetlerini,
ç) Bakım ve onarım işlerini,
d) Mutemetlik işlemlerini,
e) Personel işlemleri ile idari ve mâli işlerle
ilgili diğer iş ve işlemleri,
yürütmekle görevlidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetimli Serbestlik Personeli
Denetimli
serbestlik müdürünün görev ve sorumlulukları
MADDE 22
– (1) Denetimli serbestlik müdürü,
müdürlüğün en üst amiri olup, görevlerinden dolayı sıralı amirlerine karşı
sorumludur.
(2) Müdürün görevleri şunlardır:
a) İşlerin aksatılmadan yürütülmesini, denetimli
serbestlik personelinin iş birliği içerisinde etkili ve verimli bir şekilde
çalışmasını, maiyetindeki memurların yetiştirilmesini sağlamak.
b) Denetimli serbestlik personeli üzerinde
mevzuatın öngördüğü şekilde gözetim ve denetim yetkisini kullanmak.
c) Mevzuat ve yetkili mercilerce verilen emirler
çerçevesinde müdürlüğün genel idaresine ait hesap işlerinin yürütülmesini
sağlamak ve denetimini yapmak.
ç) Müdürlüğün hizmetleriyle ilgili genel
ihtiyaçları, öncelikleri, bir sonraki yılda yapılacak işleri belirlemek ve
bu konularla ilgili tahmini gider verilerini hazırlayarak Genel Müdürlüğe
sunmak.
d) Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş
birliğini geliştirmek ve müdürlüğü temsil etmek.
e) Komisyonun toplantı zamanı ile görüşülecek
konuları belirlemek.
f) Müdürlükte görev yapan denetimli serbestlik
personelinin iş bölümünü personelin görev tanımlarına uygun bir şekilde
yaparak, tüm personele tebliğ etmek.
g) Asayiş, güvenlik ve benzeri konularda ortaya
çıkan sorunlarla ilgili gecikmeksizin önlem almak, önlemlerin yetersiz
kalması halinde, durumu derhal Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla Genel
Müdürlüğe bildirmek.
ğ) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.
Denetimli
serbestlik müdür yardımcısının görev ve sorumlulukları
MADDE 23
– (1) Müdür yardımcısı, kendisine
verilen görevlerin mevzuata uygun olarak yürütülmesinden, kendisine bağlı
büro ve personelin etkin ve verimli şekilde çalışmasından müdüre karşı
sorumludur.
(2) Müdür yardımcısının görevleri şunlardır:
a) Kendisine bağlı büroların koordineli bir şekilde
çalışmasını sağlamak.
b) Büronun çalışmalarını izlemek, denetlemek ve
sonuçlarını değerlendirmek.
c) Gerektiğinde müdürlüğü temsil etmek, müdürün
yokluğunda müdüre vekâlet etmek.
ç) Görev verilmesi halinde komisyona başkanlık
etmek, komisyonun toplantı zamanı ile görüşülecek konuları belirlemek.
d) Müdüre ait görevlerin yürütülmesinde müdüre
yardımcı olmak ve müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Şefin
görev ve sorumlulukları
MADDE 24
– (1) Şef, denetimli serbestlik
müdürü veya müdür yardımcısı tarafından verilen görevlerin mevzuata uygun
olarak yürütülmesinden, kendisine bağlı büro ve personelin etkin ve verimli
şekilde çalışmasından müdüre ve müdür yardımcısına karşı sorumludur.
(2) Şefin görevleri şunlardır:
a) Kendisine bağlı büroların koordineli bir şekilde
çalışmasını sağlamak.
b) Büronun çalışmalarını izlemek, denetlemek ve
sonuçlarını değerlendirmek, gerektiğinde müdür yardımcısı veya müdüre
iletmek.
c) Gerektiğinde müdürlüğü temsil etmek, müdür veya
müdür yardımcısının yokluğunda vekâlet etmek.
ç) İdareye ait görevlerin yürütülmesinde yardımcı
olmak ve müdür veya müdür yardımcısı tarafından verilen diğer görevleri
yapmak.
Denetimli
serbestlik uzmanının görev ve sorumlulukları
MADDE 25
– (1) Denetimli serbestlik uzmanı;
yükümlülerin iyileştirilmesi ve topluma kazandırılmalarına yönelik denetim
planında belirlenen çalışmaların yükümlü için uygunluğunu
değerlendirmekten, uygun görülen çalışmaların denetim planında yer almaması
halinde planın yenilenmesi için komisyona öneride bulunmaktan ve belirlenen
iyileştirme çalışmalarını yürütmekten sorumludur.
(2) Denetimli serbestlik uzmanının görevleri
şunlardır:
a) Yükümlülerle rehberlik ve iyileştirme
faaliyetlerini yürütmek.
b) Yükümlülerin boş zamanlarının yapılandırılmasına
yönelik eğitsel ve sosyal çalışmaları diğer kurumlarla iş birliği içinde
yürütmek.
c) Yükümlülerin; iyileştirme süreçlerini izlemek ve
yükümlünün durumu hakkında vaka sorumlusunu sözlü ya da gerektiğinde yazılı
olarak bilgilendirmek.
ç) Sosyal araştırma raporu hazırlamak.
d) Gerektiğinde hizmetler listesinin
oluşturulmasında görev almak.
e) Yükümlülerin risk ve ihtiyaçlarının
değerlendirilmesi ile denetim planlarının hazırlanmasında danışmanlık
yapmak, değerlendirme ve planlamanın uygunluğunu kontrol etmek ve
gerektiğinde değerlendirme ve planlama yapmak.
f) Yükümlülerin iyileştirilmesi ve topluma
kazandırılmasına yönelik projeler hazırlamak ve yürütmek.
g) İyileştirme çalışmalarına esas olmak üzere,
denetim altındaki hükümlülerle ev, okul veya iş yerinde özel hayatın
gizliliğine dikkat ederek görüşmeler yapmak.
ğ) Koruma kurulları çalışmaları kapsamında,
gerektiğinde denetimli serbestlik memuru ile birlikte ev ve iş yeri
ziyaretlerine gitmek.
h) Suça sürüklenen çocukların risk ve
ihtiyaçlarının belirlenmesi, risk ve ihtiyaçlarına uygun olarak toplum
içinde denetim ve takibi ile iyileştirilmesine yönelik yapılacak
çalışmaların planlanmasına yönelik iş ve işlemleri yürütmek.
ı) Komisyona, suça sürüklenen çocuklar hakkında
yapılan değerlendirmelerde dikkate alınmak üzere çocuk ile yürütülen
çalışmalar ve değerlendirme konusuna ilişkin görüşü içeren rapor sunmak.
i) Haklarında çalışma yükümlülüğü veya eğitim
kurumuna ya da programına devam etme tedbiri verilen suça sürüklenen
çocukların kuruma yerleştirilmesinde, gerektiğinde çocuklara refakat etmek.
j) 5237 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin beşinci
fıkrası, 5275 sayılı Kanunun 107 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası ve 5395
sayılı Kanunun 38 inci maddesinin birinci fıkrası ile 39 uncu maddesinin
üçüncü fıkrası gereğince belirlenen sürelerle ilgili yargı merciine
sunulmak üzere denetim ve değerlendirme raporu hazırlayarak infaz bürosuna
iletmek.
k) Haklarında hapis cezasının konutta infazına
karar verilen çocuklar ile doğurduğu tarihten itibaren altı ay geçen ve
toplam üç yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan ya da adli
para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlü kadınların
adresine gitmek, konutu inceleyerek ihtiyaçlarını tespit etmek ve tespit
edilen ihtiyaçları raporlayarak vaka sorumlusuna iletmek.
l) Yükümlülerin iyileştirilmesi ve yeniden topluma
kazandırılmasına yönelik müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Denetimli
serbestlik memurunun görev ve sorumlulukları
MADDE 26
– (1) Denetimli serbestlik memuru,
müdürlüğün idari işleri ile infaz işlerinin yürütülmesinden, kalem
hizmetlerinden ve yükümlülerin toplum içinde denetim ve takibinin
yapılmasından sorumludur.
(2) Denetimli serbestlik memurunun görevleri
şunlardır:
a) Kararların kayıt işlemleri ile dosyayla ilgili
yazışmaları yapmak ve diğer kalem hizmetlerini yürütmek.
b) Yükümlülerin risk ve ihtiyaçlarını belirlemek.
c) Denetim planını hazırlamak.
ç) Yükümlülerin toplum içinde denetim ve takibini
yapmak.
d) Hizmetler listesi, kurumsal eğitimler ve
programlar listesi ile çalışma protokolünün hazırlanmasında görev almak.
e) Koruma kurulları talep ve takip formunu
doldurmak, koruma kurullarınca uygun bulunan projeleri hazırlamak.
f) Denetimli serbestlik ve koruma kurulları
çalışmaları kapsamında ev ve iş yeri ziyaretleri yapmak.
g) Denetimli serbestlik hizmetlerinin yerine
getirilmesi ile ilgili, müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Müdürlük
dışından görevlendirilen uzmanın görev ve sorumlulukları
MADDE 27
– (1) Müdürlük dışından
görevlendirilen uzman en az on beş gün süre ile bir denetimli serbestlik
uzmanının refakatinde çalışır. Bu süre içerisinde görevlendirilen uzmana
iyileştirme ve denetim sürecinde yapılan tüm çalışmalar ile ilgili bilgi
verilir.
(2) Görevlendirilen uzmanın denetimli serbestlik
hizmetleri kapsamında yetersiz olması, çalışma usul ve esaslarına uymaması,
görevlerini aksatması veya görevlendirmenin gereklerinin ortadan kalkması
durumunda görevine komisyon tarafından son verilebilir.
(3) Görevlendirilen uzman, eğitim ve iyileştirme
bürosunda çalışır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetimli Serbestlik Personelinin Çalıştırılmasına
İlişkin Usul ve Esaslar
Denetimli
serbestlik personelinin atanması ve görevlendirilmesi
MADDE 28
– (1) Müdürlüğe, Kanunun 10 uncu
maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, denetimli serbestlik yardım ve koruma
hizmetleri için, infaz ve koruma memurluğuna ilk defa atama veya ceza infaz
kurumlarından görevlendirme yapılmasında; bu hizmetlere yönelik en az iki
ay süreli hizmet içi eğitimi başarı ile tamamlamış olma koşulu aranır.
Müdürlüklerden ceza infaz kurumlarına veya adliyelere, ceza infaz
kurumlarından veya adliyelerden müdürlüklere atama veya görevlendirmeye
ilişkin adalet komisyonu kararları, ilgisine göre Genel Müdürlük veya
Personel Genel Müdürlüğüne gönderilerek alınacak Bakanlık onayı ile tamamlanır.
Denetimli
serbestlik personelinin çalıştırılması
MADDE 29
– (1) Denetimli serbestlik
personeli, bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara, yapılan iş bölümüne
ve yaptıkları görevin gereklerine uygun olarak çalıştırılır.
(2) Müdürlüklerde ilk defa çalışmaya başlayan
denetimli serbestlik memurları, sırasıyla gelen evrak, kayıt ve kabul,
denetim bürolarında, daha sonra da diğer bürolarda çalıştırılırlar. Mevcut
iş durumu ve personel sayısı ile ilk defa çalışmaya başlayan personelin
niteliklerine ve eğitimine göre müdür farklı bir görevlendirme de
yapabilir.
(3) Denetimli serbestlik personeli bürolarda,
öncelikle aldıkları hizmet içi eğitime göre görevlendirilirler.
(4) Personelin görevlendirildiği büronun
değiştirilmesi halinde, değişiklik gerekçesi Daire Başkanlığına bildirilir.
Farklı
çalışma usulü ve süresi
MADDE 30
– (1) Denetimli serbestlik
personeli, çalışma süresi, günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ve
fazla çalışma hususlarında genel hükümlere tabidir.
(2) Denetimli serbestlik personeli, 14/7/1965
tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 178 inci maddesi ve
19/2/1975 tarihli ve 7/9493 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmelik uyarınca,
müdürün gerekli görmesi halinde, günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma
ücreti verilmeksizin çalıştırılabilir. Bu durumda personele yaptırılacak
fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün izin verilir. Fazla çalışma
izninin kullanımı konusunda genel hükümler uygulanır.
(3) Çalışma çizelgeleri müdürlükçe düzenlenir.
Mesai
sonrası ve hafta sonları çalışma
MADDE 31
– (1) Denetimli serbestlik
personeli, günlük çalışma saatleri dışında, mesai sonrası ve hafta sonları
denetimli serbestlik faaliyetleri kapsamında çalışabilirler.
(2) Mesai sonrası ve hafta sonları çalışma, önceden
müdürlüğe yazılı olarak iletilir ve müdürün onayının ardından çalışma
yapılır.
(3) Mesai sonrası ve hafta sonları çalışma
yapılması halinde, gerekli güvenlik önlemlerinin alınması için yeteri kadar
denetimli serbestlik memuru görevlendirilir.
(4) Mesai sonrası ve hafta sonları çalışma
durumunda, denetimli serbestlik personeline fazla çalışma ücreti verilmez.
ÜÇÜNCÜ KISIM
İyileştirme ve Denetim Çalışmalarına İlişkin Genel
Esaslar
BİRİNCİ BÖLÜM
İnfaz İşlemleri Değerlendirme Komisyonu
İnfaz
işlemleri değerlendirme komisyonu
MADDE 32
– (1) Denetimli serbestlik
müdürlüğünde; yükümlüler hakkında verilen kararları ve bu kararların yerine
getirilmesine ilişkin hususlara dair yapılan başvuruları değerlendirmek ve
bu konuda karar vermek üzere, müdürün veya müdürün görevlendireceği müdür
yardımcısının başkanlığında, değerlendirme ve planlama, infaz, eğitim ve
iyileştirme ile denetim bürolarında görevli birer personelin katılımıyla
infaz işlemleri değerlendirme komisyonu oluşturulur.
(2) Komisyon listesi bir takvim yılı için
oluşturularak her yıl aralık ayı içerisinde Genel Müdürlüğün onayına
sunulur. Komisyon listesi onaylanana kadar eski komisyon görevine devam
eder. Üyelerden birinin geçici yokluğunda toplantıya aynı bürodan başka bir
personel katılır. Atama, unvan değişikliği ya da geçici görevlendirme
nedeniyle personelin görev yerinin değişmesi ve doğum izni, ücretsiz izin,
istifa, emeklilik gibi zaruri hâllerde yeni komisyon üyesi belirlenerek
Genel Müdürlüğün onayına sunulur.
İnfaz
işlemleri değerlendirme komisyonunun görevleri
MADDE 33
– (1) Komisyon;
a) Yükümlüler hakkında hazırlanan denetim planının
ve belirlenen yükümlülüklerin, Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri ile
yükümlünün ihtiyaçlarına uygun olup olmadığının incelenmesine, hazırlanan
denetim planının onaylanmasına veya reddine,
b) Denetimli serbestlik uzmanları tarafından veya
sivil toplum kuruluşlarınca ya da gönüllü kişiler tarafından grup
çalışmasında uygulanacak programın onaylanmasına,
c) Vaka sorumlusu tarafından yükümlülerin
uyarılmasına ilişkin yapılan taleplerin değerlendirilmesine,
ç) Elektronik izleme ile denetim ve takibi
yapılacak yükümlülerin belirlenerek Daire Başkanlığına önerilmesine,
d) Yükümlülüğün kaldırılmasına veya değiştirilmesine
ya da yükümlülüğe ara verilmesine ilişkin taleplerin değerlendirilmesine,
e) Yükümlünün başka denetimli serbestlik
müdürlüğüne nakil taleplerinin değerlendirilip karara bağlanmasına,
f) İhlal nedeniyle dosyanın gerektiğinde
kapatılarak ilgili yargı merciine gönderilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına
gönderilmesine,
g) Yükümlüler tarafından yapılan itirazların
değerlendirilmesine,
ğ) Yükümlülerin risk ve ihtiyaçlarının yeniden
belirlenmesine yönelik taleplerin değerlendirilmesine,
h) Konutta infaz kararlarının yerine
getirilmesinde, konutun değiştirilmesi ile yükümlünün evden ayrılabileceği
sürelere ilişkin vaka sorumlusunun önerisinin incelenerek karara
bağlanmasına,
ı) Müdürlükte gönüllü çalışmak isteyenlerin başvuru
taleplerinin kabulüne, reddine ve gönüllü çalışanın görevine son
verilmesine,
i) Kurumsal eğitimler ve programlar listesi ile
çalışılacak sivil toplum kuruluşlarının onaylanmasına veya reddine,
ilişkin işlemleri yapar.
(2) Komisyon, gerekli gördüğünde denetim
planlarının bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun olup
olmadığını inceleyebilir. Yetişkinler hakkında hazırlanan denetim planları
için eksik bulunan hususların değerlendirme ve planlama bürosu tarafından,
çocuklar hakkında hazırlanan denetim planları için eksik bulunan hususların
çocuk hizmetleri bürosu tarafından tamamlanmasını ve denetim planının
yeniden düzenlenmesini ister.
(3) Hazırlanan denetim planının bu Yönetmeliğe ve
yükümlünün ihtiyaçlarına uygun olmadığı gerekçesiyle komisyon tarafından
onaylanmaması halinde, bu süreçte yükümlülüğün ihlal edilip edilmediğinin
değerlendirilmesinde onaylanmama gerekçeleri de göz önünde bulundurulur.
Komisyonun
toplanması ve kararların alınması
MADDE 34
– (1) Komisyonun toplantı zamanı
ve gündemi diğer üyelerin de görüşü alınarak komisyon başkanı tarafından
belirlenir. Komisyon, önüne gelen işleri yedi gün içerisinde karara bağlar.
(2) Komisyon, müdürlükte yeterli sayıda personel
bulunmaması halinde başkan hariç en az iki üyeyle toplanır. Komisyon
kararları, katılanların oy çokluğu ile alınır, oyların eşitliği halinde
başkanın bulunduğu tarafa üstünlük tanınır. Karara muhalif olan üye
muhalefetine ilişkin gerekçeyi kararın ekine yazar.
(3) Müdür, komisyonun sekretarya işlerini yürütmek
üzere yeteri kadar denetimli serbestlik personeli görevlendirebilir.
(4) Görevlendirilen personel, gündeme alınacak
talepleri inceler, araştırır, toplantı gündemini hazırlayarak müdüre sunar,
komisyon kararlarını ilgilisine iletir.
(5) Risk ve ihtiyaç belirleme işleminin yenilenmesi
ile denetim planı değişikliği taleplerinde bu talep komisyonca
değerlendirilir; gerekli görülmesi halinde talepte bulunan personel veya
ilgili yükümlü, gerekçeleri dinlenmek üzere komisyon toplantısına davet
edilir.
(6) Çocuklar hakkında yapılan değerlendirmelerde
çocuk hizmetleri bürosu tarafından hazırlanan, çocuk ile yürütülen
çalışmaları ve değerlendirme konusuna ilişkin görüşü içeren rapor dikkate
alınır. Talebinin olduğu durumlarda çocuk hizmetleri bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanı komisyon toplantısına katılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Yükümlülerin Değerlendirilmesi ve İyileştirme
Çalışmaları
Risk ve
ihtiyaçların belirlenmesi
MADDE 35
– (1) Denetimli serbestlik
hizmetleri kapsamında, toplum içinde denetim, takip ve iyileştirilmesine
karar verilen yükümlülerin, yeniden topluma kazandırılmalarına yönelik
çalışmalara temel oluşturması amacıyla objektif bir değerlendirme sistemi
ile risk ve ihtiyaçlarının belirlenmesi, denetimli serbestlik
uygulamalarının temelini oluşturur.
(2) Denetimli serbestlik uygulamalarında risk
değerlendirmesi; yükümlünün kendisine, ailesine, mağdura, topluma ve
denetimli serbestlik personeline karşı taşıdığı zarar verme riski ile
tekrar suç işleme riskinin belirlenmesidir.
(3) Denetimli serbestlik uygulamalarında
ihtiyaçların belirlenmesi; yükümlülerin suç tekrarının ve zarar verme
risklerinin en aza indirilmesi ve topluma kazandırılması amacıyla kişinin
ihtiyaç duyduğu hizmet ve programların belirlenmesidir.
(4) Yükümlüye yönelik yürütülecek iyileştirme
çalışmaları, mevcut yapılandırılmış araç ve yöntemlerle risk ve
ihtiyaçlarının değerlendirilmesinin ardından belirlenir.
(5) Risk ve ihtiyaçların belirlenmesi; yükümlü
müdürlüğe ilk başvurduğunda değerlendirme ve planlama bürosunda görevli
denetimli serbestlik personeli tarafından yerine getirilir. Çocukların risk
ve ihtiyaçlarının belirlenmesi, çocuk hizmetleri bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanı tarafından yapılır.
(6) Gerek görülmesi halinde komisyon kararı ile
risk ve ihtiyaçlar yeniden değerlendirilir.
(7) Risk ve ihtiyaçları belirlendikten sonra,
yükümlü hakkında denetim planı hazırlanır.
(8) Risk ve ihtiyaçların belirlenmesi işlemi;
a) 5275 sayılı Kanunun 105/A maddesi gereğince
denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazına karar verilenler,
b) 5237 sayılı Kanunun 51 inci veya 5275 sayılı
Kanunun 107 nci maddesi gereğince rehberlik edecek bir uzman kişi
görevlendirilen ya da yargı mercii tarafından rehberlik çalışmalarına
katılma yükümlülüğü verilenler,
c) 5275 sayılı Kanunun 107 nci maddesi gereğince
denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından belirlenecek yükümlülüklere tabi
tutulmasına karar verilenler,
ç) 5237 sayılı Kanunun 191 inci maddesi gereğince
denetimli serbestlik tedbiri verilenler,
d) 5275 sayılı Kanunun 108 inci maddesi gereğince
mükerrirlere özgü denetimli serbestlik kararı verilenlerden aynı Kanunun
107 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamında yükümlülük belirlenen ya da
yükümlülük belirlenmemiş olmakla birlikte kendisi ile yürütülecek ihtiyaç
değerlendirme ve iyileştirme çalışmalarına katılmaya istekli olanlar,
e) 5275 sayılı Kanunun 108 inci maddesi gereğince
tedavi amaçlı programlara katılma yükümlülüğü verilenler,
f) 5237 sayılı Kanunun 221 inci maddesi gereğince
denetimli serbestlik kararı verilenler,
hakkında yapılır.
(9) Adli kontrol kararı verilen suça sürüklenen
çocuklar hakkında ihtiyaç değerlendirmesi yapılır.
(10) Haklarında kamuya yararlı bir işte
çalıştırılma veya gözetim altında ücret karşılığı çalıştırılma kararı verilen
yükümlülerin çalıştırılacakları yeri belirlemek amacıyla; kendisine,
ailesine, mağdura ve topluma karşı taşıdığı zarar verme riski ile tekrar
suç işleme riskinin belirlenmesine yönelik risk analizi yapılır.
Denetim
planı
MADDE 36
– (1) Denetim planı; yükümlü
hakkında verilen kararların toplum içinde infazının, denetim sürecinin,
yükümlünün iyileştirilmesi ve topluma kazandırılmasına yönelik çalışmaların
planlandığı, denetimli serbestlik personelinin çalışma yöntemini belirleyen
belgedir.
(2) Yükümlüler için hazırlanan denetim planında;
denetim ve kontrole ilişkin hususlar, uyulması gereken kural ve
yükümlülükler, denetimin ve yükümlülüklerin süresi, çalışmaların
yürütülmesinde iş birliği yapılacak kişi ve kuruluşlara ilişkin hususların
yanı sıra haklarında risk ve ihtiyaç belirleme işlemi yapılanların tespit edilen
risk ve ihtiyaçlarına yönelik iyileştirme çalışmalarına yer verilir.
(3) Denetim planı, yükümlünün müdürlüğe
müracaatından itibaren en geç beş iş günü içinde hazırlanır. Denetim
planında, planı hazırlayan denetimli serbestlik memuru ve değerlendirme ve
planlama bürosunda görevli uzman ile yükümlünün imzası bulunur. İmzadan
imtina halinde denetim planını imzalamamanın yükümlülükten muafiyet anlamına
gelmediği yükümlüye bildirilerek bu husus denetim planının altına yazılıp
imzalanır. Denetim planının bir nüshası yükümlüye verilir. Çocuklar
hakkında denetim planına yönelik iş ve işlemler, çocuk hizmetleri bürosu
tarafından yerine getirilir ve hazırlanan denetim planında öngörülen
yükümlülükler ile çocuğun katılması gereken programlar kanuni temsilcisine
de açıklanır.
(4) Yükümlünün; yükümlülüklerinin neler olduğu,
hangi durumların ihlal sayılacağı ile plan süresince dikkat etmesi gereken
hususları doğru ve yeterli olarak anlayıp anlamadığı teyit edilir.
(5) Denetim planı, hazırlandığı andan itibaren yürürlüğe
girer ve derhal komisyonun onayına sunulur. Planın onaya sunulması
yürürlüğü durdurmaz.
(6) Komisyon tarafından gerekli görülmesi halinde
denetim planı yenilenir.
(7) Haklarında;
a) Adli kontrol kararı verilen yetişkinler,
b) Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma
kararı verilenler,
c) Cezanın konutta çektirilmesi kararı verilenler,
ç) 5275 sayılı Kanunun 107 nci maddesi kapsamında
yükümlülük belirlenmeksizin aynı Kanunun 108 inci maddesi gereğince
mükerrirlere özgü denetimli serbestlik kararı verilenlerden kendisi ile
yürütülecek ihtiyaç değerlendirme ve iyileştirme çalışmalarına katılmaya
istekli olanlar hariç olmak üzere mükerrirlere özgü denetimli serbestlik
kararı verilenler,
için denetim planı hazırlanmaz. Bu yükümlülere
yükümlülükleri ile uyması gereken kuralları ve dikkat etmesi gereken
hususları içeren bilgilendirme formu tebliğ edilir. Bu form denetim planı
yerine geçer.
(8) Adli kontrol kararı verilen suça sürüklenen
çocuklar hakkında tespit edilen ihtiyaçları doğrultusunda denetim planı
hazırlanır.
Denetim
ve değerlendirme raporu
MADDE 37
– (1) Denetim raporu; yükümlünün,
denetim sürecinin, uygulanan iyileştirme programları kapsamında topluma
uyumdaki başarısının, olumsuz davranışlarını değiştirmek için gösterdiği
çabanın ve bu doğrultuda genel gelişiminin değerlendirildiği, ayrıca suça
sürüklenen çocuklar bakımından, kararın uygulama biçimi, çocuk üzerindeki
etkileri ile çocuğun ana ve babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu
kimselerin veya kurumların çocuğa karşı sorumluluklarını gereğince yerine
getirip getirmedikleri, kararın değiştirilmesini gerektirir bir durum olup
olmadığı ve istenen diğer hususlarda ilgili yargı merciine gönderilen
rapordur.
(2) Değerlendirme raporu; denetim altında bulunan
çocuğun şahsî, sosyal ve duygusal durumunun, okul ve arkadaş çevresinin,
aile yaşantısının göz önünde bulundurularak yapılan rehberlik ve
iyileştirme çalışmaları neticesinde çocuğun nasıl bir gelişme
gösterdiğinin, olumsuz davranışlarını değiştirmedeki istekliliği ve
başarısı ile çocuk hakkında yapılmasının faydalı olacağı düşünülen diğer
çalışmaların belirtildiği mahkeme veya çocuk hâkimine gönderilen rapordur.
(3) İlgili yargı merciine gönderilmek üzere;
a) 5237 sayılı Kanunun 51 inci maddesi ile 5275
sayılı Kanunun 107 nci maddesi gereğince rehberlik çalışmalarına katılma
yükümlülüğü verilen yükümlüler hakkında üç ayda bir denetim raporu,
b) 5395 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi gereğince
denetim altına alınma kararı verilen suça sürüklenen çocuklar hakkında her
ay denetim raporu,
c) 5395 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi gereğince
denetim altına alınma kararı verilen suça sürüklenen çocuklar hakkında üç
ayda bir değerlendirme raporu,
hazırlanır.
(4) Değerlendirme raporu hazırlandığı hâllerde
denetim raporu, bu rapor içinde değerlendirilir.
(5) Denetim ve değerlendirme raporu, infaz ve
denetim ile iyileştirme çalışmalarının değerlendirildiği iki bölümden
oluşur. Rapor, vaka sorumlusu tarafından; denetim, eğitim ve iyileştirme
bürosu ile çocuk hizmetleri bürosundan yükümlü hakkında bilgi alınarak
hazırlanır. Raporun iyileştirme çalışmaları ile değerlendirme ve
önerilerine ilişkin bölümü, ilgili denetimli serbestlik uzmanı tarafından
doldurulur.
İyileştirme
çalışmaları
MADDE 38
– (1) Denetimli serbestlik
hizmetleri kapsamında, risk ve ihtiyaç değerlendirmesi sonucunda gerek
duyulması veya yargı mercii tarafından rehberlik çalışmalarına hükmedilmesi
halinde yükümlünün riskleri göz önünde bulundurularak, ihtiyaçlarına uygun
iyileştirme çalışmaları yapılır. Bu çalışmalar, eğitim ve iyileştirme bürosunda
görevli denetimli serbestlik uzmanları tarafından yürütülür. Çocuklara
yönelik iyileştirme çalışmaları, çocuk hizmetleri bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanları tarafından yerine getirilir.
(2) Yükümlülerin iyileştirilmesi ve topluma
kazandırılmasında sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapılmasına ve
toplumsal katılım sağlanmasına önem verilir.
(3) Toplum içinde denetim ve takibi yapılan
yükümlülerin iyileştirilmesi ve topluma kazandırılması; diğer kurumlarla ve
sivil toplum kuruluşları ile iş birliği içerisinde, bireysel görüşme ve
grup çalışması yapılması, boş zamanların yapılandırılması, yükümlülerin
meslek kursları ve eğitim programlarına katılmalarının sağlanması gibi
faaliyetlerle yerine getirilir.
(4) İyileştirme çalışmalarına yükümlüleri tanımak
amacıyla bireysel görüşme yapılması ile başlanır. Yükümlünün grup
çalışmasına hazır hale gelmesi ve gerekli görülmesi halinde iyileştirme
çalışmalarına grup çalışması ile devam edilebilir.
(5) Bireysel görüşme; yükümlü ile birebir ve uygun
fiziki koşullarda, önceden belirlenmiş bir amaç ve plan çerçevesinde
yürütülür. Bireysel görüşme sayısı on ikiden, görüşme aralıkları üç
haftadan fazla olamaz. Bireysel görüşme sayısı yükümlünün ihtiyacı
doğrultusunda komisyon kararı ile artırılabilir. Her bir görüşme otuz
dakikadan az, kırk beş dakikadan fazla yapılamaz. Bireysel görüşmenin
içeriğini planlamak ve gerçekleştirmek, eğitim ve iyileştirme bürosu ile
çocuk hizmetleri bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanının
sorumluluğundadır. Bireysel görüşmeler hem süreç hem de oturumlar açısından
başlangıç, gelişme ve sonlandırma olmak üzere üç aşamadan oluşacak şekilde
planlanır. Bireysel görüşme, denetimli serbestlik uzmanı tarafından
yapılandırılarak yürütülebileceği gibi müdahale programı kapsamında da
yapılabilir.
(6) Grup çalışması, uygun fiziki koşullarda en az
dört, en fazla on altı kişilik gruplar halinde en fazla on beş gün arayla
yapılır. Müdürlüğün grup çalışmalarına uygun fiziki mekâna sahip olmaması
halinde, başka kurum ya da kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarına ait
uygun mekânlar, grup çalışmaları için kullanılabilir. Grupların oluşturulmasında,
yükümlülerin yaş gruplarına, benzer sorun alanlarına ve benzer risk
düzeyine sahip olmalarına dikkat edilir. Yükümlüler, haklarında verilen yükümlülük
kararlarının niteliğine bakılmaksızın, rehberlik ve iyileştirme çalışmaları
kapsamında aynı grup içerisinde yer alabilirler. Grup çalışması sürecinde
yükümlülerin durumu periyodik olarak değerlendirilir ve ihtiyaç duyulması
halinde iyileştirme çalışmaları bireysel görüşmelerle de desteklenir. Grup
çalışması, müdahale programı kapsamında yürütülebileceği gibi denetimli
serbestlik uzmanı tarafından yapılandırılarak da yapılabilir. Yükümlüler,
diğer kurum ve kuruluşlar ile gönüllü kişilerce yürütülen yapılandırılmış
grup çalışmalarına da yönlendirilebilir.
(7) Yükümlülerle yapılan tüm çalışmalar ve
yükümlüye dair değerlendirmeler UYAP’ta ilgili ekranlarda kayıt altına
alınır. Yükümlülere ilişkin bilgiler, özel hayatın gizliliği gerekçesiyle
kayıt altına alınmazlık yapılamaz. Görüşmelerin içeriği ve yapılan
çalışmalar denetlenebilir ve hesap verilebilir şekilde kaydedilir.
Görüşmeler sırasında öğrenilen özel hayata ilişkin bilgilerin gizliliğine
özen gösterilir ve bu bilgiler ilgili olmayan kişi veya kurumlarla paylaşılmaz.
(8) Grubun işleyişini bozabilecek özelliğe sahip
olan yükümlüler grup çalışmasına dâhil edilmezler. Bu yükümlülerle bireysel
görüşme yürütülür. Yükümlünün grup çalışmasına hazır hale gelmesi halinde iyileştirme
çalışmaları grup çalışması ile yürütülebilir.
(9) Boş zamanların yapılandırılması; yükümlünün,
toplumla bütünleşmesini desteklemek, olumlu sosyal davranışlarını, ilgi
alanlarını ve becerilerini geliştirerek uyumlu bir birey olmasını sağlamak
amacıyla yükümlünün ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda eğitsel, sosyal,
kültürel, sanatsal ve sportif etkinliklere yönlendirilmesidir. Boş
zamanların yapılandırılması çalışmaları; diğer kurumların ve sivil toplum
kuruluşlarının programlarına yönlendirme şeklinde yürütülebileceği gibi
müdürlük içinde de yapılabilir. Boş zamanların yapılandırılmasında kurumsal
eğitimler ve programlar listesinden de yararlanılır.
(10) Yükümlüye yönelik yürütülen eğitim,
iyileştirme ve rehberlik çalışmalarının, müdürlük dışında diğer kurum ve
kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarının veya gönüllü kişilerin yürütmüş
olduğu programlara yönlendirmek suretiyle yapılmasına karar verilmesi
halinde, yükümlünün bu programlara katılması bir yükümlülük olarak belirlenebilir.
(11) İyileştirme faaliyetlerinin tamamlanmasından
sonra on gün içerisinde tüm süreçlerin izlenmesine imkân veren bir belge
düzenlenir ve ilgili vaka sorumlusuna iletilir.
Sosyal
araştırma raporu
MADDE 39
– (1) Sosyal araştırma raporu;
şüpheli veya sanığın geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal,
ekonomik, ruhsal ve psikolojik durumu ile çevresinin sistemli bir bakış
açısıyla değerlendirildiği, topluma ve mağdura karşı taşıdığı risk ile
ihtiyaçlarının belirlendiği ve bu ihtiyaçlara yönelik hizmet, program ve
kaynaklarla ilgili önerileri içeren hüküm öncesi rapordur.
(2) Rapor; soruşturma evresinde Cumhuriyet
savcısının talep etmesi veya kovuşturma evresinde hâkim ya da mahkemenin
isteği üzerine denetimli serbestlik uzmanı tarafından hazırlanır.
(3) Rapor; şüpheli veya sanık ile bunların aile ve
sosyal çevreleriyle görüşülerek hazırlanır. Gerekli görülmesi halinde
mağdur ile de görüşülebilir.
(4) Raporda; şüpheli veya sanığın kimlik bilgileri,
varsa önceki suç bilgileri, sağlık bilgileri, ailesi, yaşadığı yer, arkadaş
çevresi, eğitimi, kişisel özellikleri, sosyal ve ekonomik durumu, bilişsel
ve psikolojik durumu, topluma ve mağdura karşı taşıdığı risk ile tutum ve
davranışları belirtilir. Raporun sonuç bölümünde, suç işlenmesinde risk
oluşturabilecek unsurlar ve kişinin topluma ve kendisine zarar verme riski
değerlendirilir.
(5) Denetimli serbestlik uzmanı, kişinin hapis dışı
ceza veya tedbir kararı ile toplum içinde iyileştirilmesinin mümkün olduğu
kanaatinde ise hapis cezası verilmesinin kişi üzerinde oluşturabileceği
olumsuz etki ve sonuçları değerlendirerek, hapis dışı ceza veya tedbir
kararı verilmesi durumunda şüpheli veya sanığın iyileştirilmesi ve yeniden
topluma kazandırılması için ihtiyaç duyacağı hizmet, program veya
kaynakları belirtir. Raporun sonunda takdirin mahkemeye ait olduğu açıkça
yazılır.
(6) Raporun hazırlanması sürecinde kişinin yanlış
beyan verdiğine dair izlenim edinilmesi veya verilen cevapların çelişkili
olması durumunda bu husus gerekçeleri ile birlikte raporun sonuç bölümünde
açıklanır. Ayrıca raporun hazırlanmasıyla ilgili bütün kaynaklar ve bilgi
toplama biçimleri ile gerekli olduğu halde yapılamayan işlemler, görüşmelerin
yerine getirilememe gerekçesi ile birlikte raporda belirtilir.
(7) Rapor hazırlanırken şüpheli veya sanığın ceza
infaz kurumunda bulunması hâlinde, rapor, ceza infaz kurumuna gidilerek
hazırlanır. Raporu hazırlayan denetimli serbestlik uzmanı, ceza infaz
kurumuna giderek şüpheli veya sanık ile konuşulanları başkalarının
duymayacağı ancak görüşmenin güvenlik nedeniyle ceza infaz kurumu görevlilerince
izlenebileceği bir ortamda açık görüş usulüne tabi olarak yapar. Denetimli
serbestlik uzmanının talep etmesi halinde görüşmede, ceza infaz kurumu
görevlisi hazır bulunur. Ceza infaz kurumu, denetimli serbestlik uzmanının
şüpheli veya sanık ile görüşebilmesi için gerekli işlemleri yerine getirir.
(8) Denetimli serbestlik uzmanı tarafından
düzenlenen sosyal araştırma raporu, müdürlüğe sunulur. Bu rapor, talep eden
ilgili makama iletilir ve UYAP bilişim sistemi ortamında saklanır. Sosyal
araştırma raporu, kişisel bilgiler içerdiğinden bu raporun saklanmasında
özel hayatın gizliliğine dikkat edilir.
(9) Şüpheli ve sanıkların sadece kişisel ve
ekonomik durumlarının tespitine ilişkin talepler sosyal araştırma raporu
kapsamında değerlendirilmez, bu talepler kolluk ya da ilgili birimlerce
yerine getirilir.
(10) Ceza infaz kurumunda bulunan ve hakkında
sosyal araştırma raporu talep edilen şüpheli veya sanık ile ilgili olarak
ceza infaz kurumundan rapor içeriğinde kullanılmak üzere bilgi talep
edilebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetimli Serbestlik Kararlarının Yerine
Getirilmesinde Genel Hükümler
Kayıt
işlemleri
MADDE 40
– (1) Yargı mercileri tarafından
Cumhuriyet başsavcılığına gönderilen denetimli serbestlik kararları en geç
üç gün içerisinde UYAP bilişim sistemine kaydedilir.
(2) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezanın infazına ilişkin kararlar, ceza infaz kurumu idaresince tüm ekleri
ile birlikte ilgili denetimli serbestlik müdürlüğüne gönderilir ve
denetimli serbestlik müdürlüğünce bu karar, aynı gün kaydedilir.
(3) Denetimli serbestlik kararlarının kayıt
işlemleri, kayıt kabul bürosunda görevli personel tarafından yapılır.
(4) Denetimli serbestlik personeli, UYAP bilişim
sistemine veya Genel Müdürlükçe belirlenen defter ile belgelere, sorumlu
oldukları işlerle ilgili kayıtları doğru, eksiksiz ve zamanında girmek,
sıralı amirler ise bu kayıtları kontrol ederek hata veya eksikliklerin
giderilmesini sağlamak ve eksikliklerin tespiti halinde sorumlular hakkında
gerekli yasal işlemleri başlatmakla görevlidir.
Tebligat
MADDE 41
– (1) Denetimli serbestlik
kararlarının kaydedilmesinden itibaren yükümlülere üç iş günü içerisinde
yapılacak yazılı veya elektronik tebligatta, tebliğden itibaren on gün
içerisinde müdürlüğe başvurulması gerektiği belirtilir.
(2) Düzenlenen tebligatta, yükümlünün haklı,
geçerli ve gerektiğinde belgelendirilebilen bir mazereti olmadan müdürlüğe
gelmemesi veya hakkında belirlenen yükümlülüklerin gereğini yerine
getirmemesi halinde, denetimli serbestlik kararının niteliğine göre ceza
infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebileceği, seçenek yaptırım veya
tedbirin hapse çevrilebileceği ya da koşullu salıverilme kararının geri
alınabileceği gibi gelmemenin hukuki sonuçları yükümlüye bildirilir.
(3) Usulüne uygun olarak yapılan tebligata rağmen
yükümlü on gün içerisinde müdürlüğe müracaat etmezse uyarı ve tekrar
tebligat yapılmaksızın komisyonun onayından sonra kayıt kapatılarak infaz
dosyası Cumhuriyet başsavcılığına geri gönderilir.
(4) Haklarında;
a) Adli kontrol tedbiri,
b) Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma,
kararı verilen yetişkin yükümlülerin müdürlüğe
başvurması istenmez. Bu yükümlülerin adreslerine tebligat yoluyla tebliğ
edilen bilgilendirme formunda; yükümlünün haklı, geçerli ve gerektiğinde
belgelendirilebilen bir mazereti olmadan hakkında belirlenen
yükümlülüklerin gereğini yerine getirmemesi halinde, denetimli serbestlik
kararının niteliğine göre, yerine getirmemenin hukuki sonuçları yükümlüye
bildirilir.
(5) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın
infazına karar verilmesi halinde, hükümlüye ayrıca müdürlüğe müracaat
etmesi için tebligat yapılmaz. Hükümlünün süresi içinde müdürlüğe gelmesi
beklenir.
(6) Cezanın konutta çektirilmesine karar verilmesi
halinde hükümlüye tebligat yapılmaz. Kayıt işlemlerinin tamamlanmasından
itibaren denetim bürosunda görevli denetimli serbestlik memuru, hükümlünün
adresine giderek kararın infazına ilişkin çalışmaları başlatır.
(7) Adli para cezasını ödememesi nedeniyle
haklarında kamuya yararlı bir işte çalıştırılma kararı verilen hükümlülere
ilgili Cumhuriyet savcısı tarafından on gün içinde Cumhuriyet
başsavcılığına müracaat etmesi, etmediği takdirde kamuya yararlı bir işte
çalıştırılma kararına uymamış sayılacağı ve hapis cezasının açık ceza infaz
kurumunda infaz edileceğini belirten çağrı kağıdı gönderilir. Hükümlünün
yapılan çağrıya on günlük süre içinde başvurması halinde kamuya yararlı bir
işte çalıştırılma kararının yerine getirilmesi için evrak bağlı bulunan
denetimli serbestlik müdürlüğüne, hükümlünün başka yerde ikamet etmesi veya
başka adres bildirmesi durumunda, dosya bu yer denetimli serbestlik
müdürlüğüne iletilmek üzere ilgili Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.
Cumhuriyet başsavcılığınca kararın denetimli serbestlik müdürlüğüne
iletilmesi sonrası müdürlük bu madde hükümlerine göre tebligat işlemini
gerçekleştirir. Hakkında adli para cezasını ödememesi nedeniyle kamuya
yararlı bir işte çalıştırılma kararı verilmiş hükümlünün ceza infaz
kurumunda olması durumunda, hükümlü hakkında verilen denetimli serbestlik
altında kamuya yararlı bir işte çalıştırılma yaptırımı hükümlünün ceza
infaz kurumundan salıverilmesine müteakip infaz edilmek üzere kararı veren
mahkemenin bulunduğu Cumhuriyet başsavcılığı ilamat bürosunda bekletilir.
(8) Denetimli serbestlik kararlarının yerine
getirilmesi sırasında kayıt işlemlerinin tamamlanmasından sonra
yükümlülerin ilk müracaatı için yapılacak tebligat işlemleri, bu madde
hükümlerine göre kayıt kabul bürosunca yerine getirilir.
Yükümlülerin
uyması gereken kurallar
MADDE 42
– (1) Hakkında denetimli
serbestlik kararı verilen yükümlü;
a) Yapılan çağrılara ve hazırlanan denetim planına,
b) İyileştirme çalışmaları kapsamında belirlenen
yükümlülüklere,
c) Kararın infazı ve denetim için belirlenen
kurallara,
ç) Denetimli serbestlik personelinin uyarı ve
önerilerine,
uymak ve katlanmak zorundadır.
(2) Yükümlülüğün elektronik cihazlar kullanılmak
suretiyle yerine getirilmesine karar verilmesi durumunda yükümlü,
denetiminde kullanılacak olan elektronik cihazları usulüne uygun olarak
kullanmak ve korumak zorundadır.
(3) Yükümlü, denetimli serbestlik personeli ile
cezaların infazında görev alan diğer kurumların personeline saygılı
davranmak, müdürlüğün ve diğer kurumların işleyişinin bozulmaması ve
güvenliğinin tehlikeye düşürülmemesi için gerekli özeni ve dikkati
göstermek zorundadır.
(4) Yükümlü, müdürlüğe veya yükümlülüğün diğer
kurumlarla iş birliği halinde infaz edildiği yerlere alkol, uyuşturucu veya
uyarıcı madde etkisi altında ya da kesici, delici aletler ve ateşli
silahlarla gelemez ve bu şekilde yükümlülüklerin yerine getirilmesine
yönelik çalışmalara katılamaz.
(5) Yükümlü yerleşim yeri adresini değiştirir ise
yeni adresini müdürlüğe bildirmekle yükümlüdür. Yeni adresin bildirilmemesi
ve adres kayıt sisteminden de tespit edilememesi halinde, yükümlünün eski
adresine yapılan tebligat geçerli sayılır.
(6) Askere alınan yükümlü, müdürlüğe durumunu
bildirmek ve ilgili belgeleri iletmek, mahpusluk ya da askerlik durumu sona
eren yükümlü on gün içerisinde denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat
etmek zorundadır.
(7) Bu maddede belirtilen kurallar yükümlülük
yerine geçer. Yükümlü bu kurallara uymak ve katlanmak zorundadır.
İzin ve
nakiller
MADDE 43
– (1) Yükümlü başka denetimli
serbestlik müdürlüğüne nakli gerektirecek şekilde yerleşim yeri adresini
değiştirmek isterse bu durumu ve yeni adresini önceden denetimli serbestlik
müdürlüğüne yazılı olarak ve gerekçesiyle birlikte bildirmekle yükümlüdür.
(2) Adres değişikliği talebi komisyon tarafından
değerlendirilip dosyanın başka bir denetimli serbestlik müdürlüğüne
gönderilmesine karar verilene kadar yükümlülüklerin yerine getirilmesine
devam edilir. Yükümlünün daha önce müdürlüğe bildirdiği eski adresine
yapılan tebligat geçerli sayılır.
(3) Yükümlünün yerleşim yeri adresi değişikliği
veya başka bir nedenle infazının başka bir denetimli serbestlik
müdürlüğünde yapılmasına ilişkin talebi değerlendirilirken, ileri sürülen
mazeretin doğruluğu ile gerekliliği araştırılır. İnfazdan kaçmak veya
yükümlülüğü etkisiz kılmak amacıyla yapıldığı anlaşılan nakil talepleri
reddedilir.
(4) Nakil talebi kabul edilen yükümlü, nakil
kararının tebliğinden itibaren beş gün içinde yeni yerleşim yeri adresinin
bulunduğu denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmek zorundadır.
(5) Yükümlü, hakkında belirlenen yükümlülükleri
etkisiz kılacak ya da aksatacak şekilde müdürlüğün yetki sınırları dışına
izinsiz olarak çıkamaz. Yükümlünün haklı bir mazerete dayanan talebi ve
vaka sorumlusunun uygun görüşü doğrultusunda denetimli serbestlik müdürü
tarafından yükümlüye beş güne kadar izin verilebilir. Denetim süresi
boyunca toplam kullanılan izin süresi, yükümlünün ikinci derece dâhil kan
veya kayın hısımlarından birinin ya da eşinin ölümü veya ağır hastalığı
hariç olmak üzere, on beş günü geçemez. İzinde geçen süreler infazdan
sayılır.
(6) İzin kullanan yükümlüye izin belgesi verilir.
(7) Haklarında adli kontrol tedbiri verilen şüpheli
veya sanıkların izin ya da başka denetimli serbestlik müdürlüğüne nakil
talepleri değerlendirilmesi için ilgili yargı merciine gönderilmek üzere
Cumhuriyet başsavcılığına iletilir.
Yükümlülerin
uyarılması
MADDE 44
– (1) Yükümlülüğün yerine
getirilmesi için uyulması gereken kurallar ile karara uygun olarak hazırlanan
programa ve denetimli serbestlik personelinin bu kapsamdaki uyarı ve çağrılarına
uyulmaması yükümlülüğün ihlali sayılır. Yükümlülüğün ihlal edilmesi
durumunda vaka sorumlusunun teklifi üzerine yükümlü, komisyon tarafından
veya Kanunda yazılı hâllerde komisyonun önerisi üzerine infaz hâkimi
tarafından uyarılır.
(2) Uyarı bir yazı ile yükümlüye tebliğ edilir.
Gerektiğinde yükümlü, müdürlüğe davet edilerek yükümlülüklerine ilişkin
hususlar ve ihlalin sonuçları vaka sorumlusu tarafından kendisine sözlü
olarak da açıklanır. Yükümlünün gelmemesi durumunda daha önce yapılmış olan
yazılı uyarı yeterli sayılır.
(3) Denetimli serbestlik kararlarının infazında,
yükümlülüğün bir yıl içerisinde mazereti olmaksızın ve kasıtlı olarak üç
defa ihlal edilmesi yükümlülüğe uymamada ısrar etme sayılır. Yükümlünün
ikinci kez uyarılmasının ardından bir yıl içerisinde üçüncü ihlalin tespit
edilmesi halinde dosyanın kapatılması ile ilgili süreç başlatılır. Suça
sürüklenen çocuklar ve denetimli serbestlik kararının infazına başlandığı
tarihte çocuk olup infaz sürecinde on sekiz yaşını dolduranlar bakımından
ise yükümlünün bir yıl içerisinde üçüncü kez uyarılmasının ardından bir yıl
içinde dördüncü ihlalin tespit edilmesi halinde dosyanın kapatılması ile
ilgili süreç başlatılır.
(4) Uyarı için yapılan tebligatta, bir yıl
içerisinde suça sürüklenen çocuklar ve denetimli serbestlik kararının
infazına başlandığı tarihte çocuk olup infaz sürecinde on sekiz yaşını
dolduranlar bakımından dördüncü kez, diğer yükümlüler bakımından üçüncü kez
ihlal durumunun tespit edilmesi halinde tekrar bir uyarının yapılmayacağı,
dosyanın kapatılması ile ilgili sürecin başlatılacağı ve dosyanın ilgili
yargı merciine gönderileceği yükümlüye ihtar edilir.
(5) Bu Yönetmeliğin dördüncü kısmının dördüncü
bölümü ile beşinci kısmının üçüncü bölümünde düzenlenen yükümlülüklerin
ihlali halinde yükümlünün uyarılmasına infaz hâkimi tarafından, diğer
yükümlülüklerin ihlalinde ise komisyon tarafından karar verilir.
(6) Adli kontrol tedbirlerinin infazında tedbir
kararının gereklerini mazereti olmaksızın ve kasıtlı olarak ihlal eden
şüpheli veya sanık uyarılmaz, varsa mazereti komisyon tarafından
değerlendirilir. Suça sürüklenen çocukların adli kontrol tedbirini ihlal
etmeleri halinde yargı merciine yapılan bildirimde adli kontrol süresince
çocuğa rehberlik eden uzman tarafından gerçekleştirilen ihtiyaç
değerlendirmesine, yürütülen iyileştirme çalışmalarına ve çocuğun ilgili
çalışmalara katılım durumuna yer verilir.
Denetimli
serbestlik kararlarının değiştirilmesi, durdurulması veya kaldırılması
MADDE 45
– (1) Denetimli serbestlik
kararının;
a) Yükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine
getirilememesi,
b) İnfazının mümkün olmaması,
c) Yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının
infazına başlanması veya askere alınması nedeniyle infazının imkânsız hale
gelmesi,
ç) 5395 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci
fıkrası uyarınca tedbirden beklenen yararın elde edilmesi,
d) Hapis cezasından daha ağır sonuçlar doğurması,
durumunda Kanunda aksine bir düzenleme yoksa vaka
sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından ilgili yargı merciinden
denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan
başka karar verilmesi talep edilebilir.
(2) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezanın infazına veya koşullu salıverilmede denetimli serbestlik
müdürlüğünce belirlenecek yükümlülüklere tabi tutulmasına karar verilen
hükümlüler hakkında belirlenen yükümlülüklerin değiştirilmesine komisyon
tarafından karar verilir.
(3) Bu Yönetmeliğin dördüncü kısmının ikinci ve
dördüncü bölümü ile beşinci kısmının ikinci ve üçüncü bölümünde yer alan
yükümlülüklerin yerine getirilmesi sırasında yükümlünün işlediği bir suç
nedeniyle; tutuklanması veya mahkûm olduğu hapis cezasının infazına
başlanması ya da askere alınması durumunda yargı mercii tarafından aksine
bir hüküm de verilmez ise yükümlülüğün yerine getirilmesi durdurulur.
Yükümlü, denetim süresi içerisinde serbest bırakılır veya askerlik hizmeti
sona ererse yükümlülüğün yerine getirilmesine devam edilir. Denetim
süresinin sonunda yükümlünün mahpusluk halinin veya askerlik durumunun
devam etmesi durumunda dosya kapatılarak Cumhuriyet başsavcılığı
aracılığıyla ilgili yargı merciine gönderilir. Ceza infaz kurumunda veya
askerlikte geçirilen süreler denetim süresinden sayılır. Bu süre içinde
rehberlik kapsamında verilen yükümlülüğün yerine getirilmesinde yargı
merciine verilecek raporlar ceza infaz kurumu ile iş birliği içerisinde
hazırlanır. Hâkime gönderilecek rapora esas olmak üzere üç ayda bir kişinin
gelişimi ve davranışları hakkında ceza infaz kurumu idaresinden bilgi
istenir.
Denetim
ve takip
MADDE 46
– (1) Yükümlülerin toplum içinde
izlenmesi, denetimi ve takibi, denetim bürosunda görevli denetimli
serbestlik memurları tarafından yerine getirilir.
(2) Tehlikeli veya mükerrir suçlular ile uyuşturucu
veya uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu veya uyarıcı madde
kullanılmasını kolaylaştırma, cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel
istismarı ve cinsel taciz gibi suçlardan hüküm giyenlerin denetim ve
takibinde kollukla iş birliği yapılır.
(3) Denetlenecek yükümlülerin listesi ve denetim
usulü vaka sorumlularınca belirlenerek, müdürün onayına sunulur. Denetim
görevlileri kendilerine verilen listeye uygun olarak denetim görevini
yerine getirirler. Yapılan denetimler tarih, saat ve yer belirtilmek
suretiyle tutanak altına alınır.
(4) Yükümlü hakkında belirlenen tedbirin türüne,
denetimin yoğunluğuna, suçun özelliğine ve yükümlünün durumuna göre,
geceleri ve hafta sonlarını da kapsayacak şekilde denetim yapılır.
(5) Yükümlülerin topluma veya mağdura zarar verme
durumu ile tekrar suç işleme riski açısından yoğun denetim altında
tutulması söz konusu ise yükümlünün denetim ve takibinde elektronik
cihazlar kullanılabilir.
(6) Yükümlülerin müdürlüklere girişlerinde gerek
duyulması halinde üstleri aranabilir, alkol kontrolü yapılabilir.
Kaydın
kapatılması
MADDE 47
– (1) Denetimli serbestlik
yükümlülüğünün;
a) Usulüne uygun tebligata rağmen yerine
getirilmesine başlanmaması,
b) Uyarılara rağmen ihlal edilmesi,
c) Yargı mercii tarafından kaldırılması,
ç) İnfaz edilmesi,
halinde kayıt kapatılarak durum Cumhuriyet başsavcılığı
aracılığıyla ilgili yargı merciine bildirilir.
(2) Tedbir veya yükümlülüğün infazının tamamlanması
ya da yükümlülüğün herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, ilgili kurum
ya da kuruluştan yükümlüyle ilgili yapılan işlemlere dair belgelerin gönderilmesi
istenir.
(3) Denetimli serbestlik kararlarının infazı
sırasında ihlal nedeniyle dosyanın kapatılması halinde durum yükümlüye
tebliğ edilerek ilgili mahkemeye itiraz hakkı olduğu bildirilir.
(4) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezaların infazı kararlarında hükümlü hakkında işlediği iddia olunan başka
bir suçtan dolayı tutuklama kararı verilmesi halinde dosya kapatılarak
durum Cumhuriyet başsavcılığına bildirilir.
(5) Birinci fıkrada belirtilen hâller için; adli
kontrol kararlarında 57 nci maddeye göre, denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak cezaların infazı kararlarında ise 87 nci maddesine göre işlem
yapılır.
Şikâyet
ve itiraz
MADDE 48
– (1) Yükümlüler ile kanuni
temsilcileri, infaz hizmetlerinin yürütülmesi sırasında müdürlükçe hazırlanan
denetim planları ve raporları ile müdürlükçe yapılan uyarılar gibi işlem ve
eylemlerin Kanun ve bu Yönetmelik ile ilgili diğer mevzuata aykırı olduğu
gerekçesiyle müdürlüğe itirazda ya da infaz hâkimliğine şikâyette bulunabilirler.
(2) Yükümlü, hakkındaki işlem ve eylemleri
öğrendiği tarihten itibaren on beş gün, her halde işlem ve eylemlerin
yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz
hâkimliğine başvurabilir.
(3) Şikâyet, dilekçe ile doğrudan infaz hâkimliğine
yapılabileceği gibi; Cumhuriyet başsavcılığı veya denetimli serbestlik
müdürlüğü aracılığıyla da yapılabilir. Doğrudan infaz hâkimliğine
yapılmayan başvurular hemen ve en geç üç gün içinde infaz hâkimliğine
gönderilir. Sözlü yapılan şikâyet, tutanağa bağlanır ve tutanağın bir
sureti başvurana verilir.
(4) Şikâyet yoluna başvurulması, yapılan işlem veya
faaliyetin yerine getirilmesini durdurmaz. Ancak infaz hâkimi giderilmesi
güç veya imkânsız sonuçların doğması ve işlem veya faaliyetin açıkça hukuka
aykırı olması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda işlem veya
faaliyetin ertelenmesine veya durdurulmasına karar verebilir.
(5) Müdürlük işlemlerine karşı yapılan itirazlar
komisyon tarafından, koruma kurulu kararlarına karşı itirazlar koruma
kurulu tarafından incelenerek sonuçlandırılır. Kararlara karşı infaz
hâkimliğine şikâyette bulunulabilir. Müdürlük işlemlerine ve koruma kurulu
kararlarına yapılan itirazlar şikâyetteki usullere tabidir.
(6) Yükümlüyle ilgili birinci fıkra kapsamında
yapılan karar ve işlemlere ilişkin yazışmalarda veya belgelerde,
yükümlülerin şikâyet ve itiraz hakkı ile süresi açıkça belirtilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kararların İnfazında Kişi ve Kurumlarla İş birliği
Diğer
kurumların görevleri, teşvik ve iş birliği
MADDE 49
– (1) Denetimli serbestlik kararlarının
infazı, diğer kurumlar ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği
içerisinde, toplumsal katılım sağlanarak yerine getirilir. Kamu kurum ve
kuruluşları, denetimli serbestlik hizmetlerinin yerine getirilmesine
katkıda bulunurlar ve denetimli serbestlik personeline yardımcı olurlar.
(2) Cumhuriyet başsavcılığı aracılığı ile
müdürlüklerin görevlerine ilişkin olarak iletilen istemler, kolluk görevlilerince
yerine getirilir.
(3) Yükümlülerin toplum içinde denetim ve takibi
gerektiğinde kollukla iş birliği içerisinde yapılır. Özellikle tehlikeli ve
riskli olduğu tespit edilen yükümlülerin bilgileri kollukla paylaşılır ve
gerekli önlemlerin alınması sağlanır.
(4) Psikolog, sosyal çalışmacı, sosyolog, eğitim
uzmanı, öğretmen ve benzeri personeli çalıştıran kurum ve kuruluşlar
ihtiyaç hâlinde müdürlüğün bu nitelikte personel istemine yardımcı olurlar.
(5) Aile veya çocuk mahkemelerinde görevli benzeri
personel, müdürlüğün önerisi ve Cumhuriyet başsavcılığının talebi üzerine
denetimli serbestlik hizmetlerine yardımda bulunur.
(6) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
kamu yararına çalışan vakıf ve dernekler, gönüllü gerçek ve tüzel kişiler
denetimli serbestlik hizmetlerine katkıda bulunmaya teşvik edilir.
İş
birliği protokolü
MADDE 50
– (1) Kamuya yararlı bir işte
ücretsiz olarak çalıştırılma ile gözetim altında ücret karşılığında çalıştırılma
yükümlülükleri kapsamında yükümlü çalıştıracak olan kamu kurum ve
kuruluşları ile kamu yararına hizmet üreten özel kuruluşlarla, yükümlünün
çalıştırılması, çalışılacak işin nitelikleri, çalışma süresinin
belirlenmesi ve diğer hususlarla ilgili protokol imzalanır. İş birliği
protokolünü müdür ile kurum yetkilisi imzalar.
(2) İş birliği protokolünde; kurumun adı,
hizmetlerin türü, çalışma saatlerinin müdürlük ve kurumun ortak kararı ile
belirleneceği, takip çizelgesinin iş yerindeki yükümlünün çalışmasından
sorumlu kişi tarafından doldurulacağı, protokolün yürürlük süresi,
protokolün sona ereceği hâller, cinsiyet ve çocuk/yetişkin ayrımı da
dikkate alınarak çalıştırılabilecek yükümlü sayısı, iş yerinin yükümlüye
veya çocuğa iş güvenliği ve sağlığı ile işin yapılması için gerekli olan
araç ve gereçleri sağlayacağı, işveren ve diğer çalışanlar tarafından
yükümlünün insan haklarına ve kişilik haklarına saygı gösterileceği gibi
bilgiler yer alır.
(3) Denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından
muhtaç durumda olduğu tespit edilen yükümlülerin, kamuya yararlı bir işte
ücretsiz çalıştırılma yükümlülüğünü yerine getirirken mutat vasıta ile
yaptıkları yol giderleri müdürlük bütçesinden, iaşe giderleri ise
çalıştırıldıkları kurum bütçesinden ilgili mevzuat hükümleri kapsamında
karşılanabilir. Bu husus, iş birliği yapılacak kurum ile görüşülür ve iş
birliği protokolünde belirtilir.
Hizmetler
listesi
MADDE 51
– (1) Hizmetler listesi; kamu kurum
ve kuruluşları ile kamu yararına hizmet üreten özel kuruluşların,
yükümlüleri hangi işlerde ne kadar süreyle çalıştırabileceklerine dair
bilgilerin bulunduğu listedir.
(2) Hizmetler listesi kamu kurum ve kuruluşları ile
kamu yararına hizmet üreten özel kuruluşların yetkilileriyle görüşmeler
yapılarak hazırlanır. Yükümlülerin toplum içinde kamuya yararlı işlerde
çalıştırılmasıyla ilgili olarak kurum yetkilileri bilgilendirilir.
(3) Hizmetler listesinde; çalışmanın yapılacağı
yerleşim yeri, işin türü, çalışmanın sürekli olup olmadığı, çalışma
saatleri ile çalışma süresine ilişkin bilgiler yer alır. Hizmetler
listesinde kurumun adı belirtilmez.
(4) Hizmetler listesi, her yıl Ocak ayının ikinci
haftasına kadar yargı çevresindeki ilgili kurumlardan hükümlüleri ne
suretle çalıştırabileceklerine dair bilgi alınarak oluşturulur.
Çalışma
protokolü
MADDE 52
– (1) Hakkında kamuya yararlı bir
işte ücretsiz olarak çalıştırılma yükümlülüğü veya gözetim altında ücret karşılığında
çalıştırılma yükümlülüğü verilen yükümlülerin kurumda işe
başlatılmalarından önce müdürlüğün, iş yerinin ve yükümlünün görev ve
sorumluluklarının yer aldığı çalışma protokolü, denetimli serbestlik
personeli, yükümlü ile iş yeri temsilcisi arasında imzalanır.
(2) Çalışma protokolünde; yükümlünün
çalıştırılacağı işin türü, mahiyeti ve süresi, uyması gereken güvenlik
tedbirleri, yükümlülüklerine aykırı davranması durumunda yapılacak
işlemler, iş yerinde kime karşı sorumlu olduğu, iş güvenliği ve sağlığı
için gerekli önlemlerin işveren tarafından alınacağı gibi bilgiler yer
alır.
(3) Gözetim altında çalışma protokolünde yukarıdaki
bilgilere ek olarak iş, vergi ve sosyal güvenlik mevzuatına ilişkin
yükümlülüklerin işverenler tarafından yerine getirileceği, yükümlülere
ücret ödeneceği bilgisine yer verilir.
(4) Çalışma protokolü, yükümlünün dosyasında
saklanır.
Kurumsal
eğitimler ve programlar listesi
MADDE 53
– (1) Müdürlük, eğitim programına
devam etme kararlarının yerine getirilmesi, yükümlülerin topluma
kazandırılması ve iyileştirme çalışmaları kapsamında, bulunduğu yargı
çevresindeki kamu kurumlarının, özel sektörün ve sivil toplum
kuruluşlarının yürüttükleri eğitim programları, iş ve meslek kursları ile
yükümlülerin boş zamanlarının yapılandırılacağı eğitsel, sosyal, kültürel,
sanatsal ve sportif etkinliklere yönelik faaliyet ve programları tespit
eder.
(2) Her yılın Aralık ayının sonuna kadar
oluşturulan veya yıl içerisinde güncellenen programlar listesi, değerlendirme
ve planlama bürosu ile çocuk hizmetleri bürosunda görevli personele ve vaka
sorumlusuna bildirilir.
(3) Hazırlanan kurumsal eğitimler ve programlar
listesi ile çalışılacak sivil toplum kuruluşları, komisyonun onayına
sunulur.
Gönüllü
çalışanlar
MADDE 54
– (1) Denetimli serbestlik hizmetlerinde
bu Yönetmelikte belirtilen ilkeler gözetilerek gönüllü kişilerden de
yararlanılabilir.
(2) Gönüllü çalışabilmek için aşağıdaki koşullar
aranır:
a) Türk vatandaşı olmak.
b) Başvuru tarihinde on sekiz yaşını bitirmiş
olmak.
c) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci
fıkrasının (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde sayılan suçlardan hükümlü
bulunmamak.
(3) Çalışmak isteyen gönüllüler müdürlüğe dilekçe
ile başvurur. Gönüllülerden; gönüllü başvuru formunu doldurmaları ve
yerleşim yeri belgesi istenir. Başvurana ait adli sicil belgesi müdürlük
tarafından temin edilir. Başvurular, komisyon tarafından incelenerek karara
bağlanır. Başvurusu kabul edilen gönüllülere müdürlükçe tanıtım kartı
verilir.
(4) Gönüllü çalışanlar hakkında görev, yetki ve sorumluluk
yönünden kamu görevlilerine ilişkin hükümler ile 2/12/1999 tarihli ve 4483
sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun
ilgili hükümleri uygulanır. Gönüllü çalışanların görevleri sebebiyle
işlemiş oldukları suçlarla ilgili olarak soruşturma izni, soruşturmaya konu
eylemin gerçekleştiği yer adalet komisyonu başkanı tarafından verilir.
(5) Gönüllülerin hizmet verecekleri alana yönelik
programların hazırlanması, takibi ve değerlendirilmesi müdürün
görevlendirdiği uzmanın rehberliğinde olur. Gönüllüler çalışmak istedikleri
alanı seçme konusunda bilgi, beceri ve ilgi alanları göz önüne alınarak
yönlendirilir.
(6) Gönüllü çalışanlardan; psikolog, sosyal
çalışmacı, sosyolog, pedagog, eğitim uzmanı, psikolojik danışmanlık ve rehberlik
öğretmenliği unvanına sahip olanlara, sosyal araştırma raporu düzenleme ve
sorumluluğunu yazılı olarak kabul etmeleri hâlinde rapor hazırlama görevi
verilebilir.
(7) Gönüllülerin çalışmalarından en iyi şekilde
yararlanabilmek için onları hizmete teşvik edecek ortam müdürlük tarafından
sağlanır.
(8) Gönüllülerin beşinci ve altıncı fıkraya göre
belirlenen çalışma programı, sorumlulukları, müdürlüğün genel işleyişi ve
kuralları ile bunlara uymamanın sonuçları gönüllü çalışana yazılı olarak
bildirilir. Gönüllü çalışmaya başlayanların listesi müdürlük tarafından
Daire Başkanlığına bildirilir.
(9) Gönüllüler, çalıştıkları müdürlüğün genel
işleyişi ile çalışma usul ve esaslarına doğrudan veya dolaylı müdahalede
bulunamaz.
(10) Belirlenen kurallara ve çalışma programına
uymayan gönüllülere yazılı uyarı yapılır. Uyarıya rağmen kurallara ve
çalışma programına uygun davranmayan gönüllülerin görevine müdürün teklifi
üzerine komisyon tarafından son verilir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Denetimli Serbestlik Kararlarının İnfazı
BİRİNCİ BÖLÜM
Adli Kontrol Tedbirleri ve Adli Kontrol
Tedbirlerinin Yerine Getirilmesi
Adli
kontrol
MADDE 55
– (1) Adli kontrol, şüpheli veya
sanığın tutuklanması yerine bir veya birden fazla yükümlülüğe tâbi
tutularak, toplum içinde denetimini öngören bir koruma tedbiridir.
Adli
kontrol tedbirleri
MADDE 56
– (1) Adli kontrol tedbirlerinden;
a) Hâkim tarafından belirlenen yerlere, belirtilen
süreler içinde düzenli olarak başvurmak: Şüpheli veya sanığın kararda
belirlenen yerlere, belirtilen aralıklarla düzenli olarak başvurmasını,
b) Hâkimin belirttiği merci veya kişilerin
çağrılarına ve gerektiğinde meslekî uğraşlarına ilişkin veya eğitime devam
konularındaki kontrol tedbirlerine uymak: Şüpheli veya sanığın müdürlük ya
da bir başka kişi veya mercie, kararda belirtilen usul ve esaslar
çerçevesinde çağrılmasını ve bu kişiye veya mercie gerektiğinde çalıştığı
iş veya meslek uğraşı hakkında ya da devam etmekte olduğu eğitim hakkında
bilgi vermesini ve bu konuda denetlenmesini,
c) Tedavi veya muayene tedbirine uymak: Özellikle
uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak
amacıyla hastaneye yatmak dâhil, tedavi veya muayene tedbirlerine tâbi
olmayı ve bunları kabul etmeyi,
ç) Konutunu terk etmemek: Şüpheli veya sanığın
yargı mercii tarafından belirlenen konutunu mazereti olmaksızın veya izin
almaksızın terk etmemeyi,
d) Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek:
Şüpheli veya sanığın yargı mercii tarafından belirlenen yeri veya yerleşim
bölgesini mazereti olmaksızın veya izin almaksızın terk etmemeyi,
e) Belirlenen yer veya bölgelere gitmemek ya da
ancak bazı yerlere gidebilmek: Şüpheli veya sanığın yargı mercii tarafından
belirlenen yere veya yerleşim bölgesine mazereti olmaksızın veya izin
almaksızın gitmemeyi ya da ancak bazı yerlere gidebilmesini,
f) Belirlenen kişi ve kuruluşlarla ilişki kurmamak:
Yargı mercii kararında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde suça
sürüklenen çocuğun belirlenen kişi ve kuruluşlarla ilişki kurmamasını,
ifade eder.
Adli
kontrol tedbirlerinin yerine getirilmesi
MADDE 57
– (1) Adli kontrol kararı
kaydedildikten sonra, infaz işlemlerinin başlatılması için karar doğrudan
vaka sorumlusuna gönderilir. Hakkında adli kontrol kararı verilen şüpheli
veya sanığa gönderilen tebligatta; adli kontrol tedbirinin türü, tedbirin
ne şekilde ve ne zaman yerine getirileceği, uyulması gereken kurallar,
tedbire uymamanın sonuçları ile adli kontrol tedbirinin gereklerinin derhal
yerine getirilmesi gerektiği açıklanır. Kararın niteliğine göre gerekli ise
ilgili kişi, kurum veya kuruluşa derhal yazı yazılarak adli kontrol
tedbirinin içeriği açıklanır; şüpheli veya sanığın hakkındaki adli kontrol
tedbirinin gereklerini süresinde yerine getirip getirmediği ve adli kontrol
tedbirine devam edip etmediği hususlarında bilgi istenir.
(2) Tebligata rağmen mazereti olmaksızın ve kasıtlı
olarak adli kontrol tedbirinin gereklerini yerine getirmeyen, tedbirin
infazına başlandıktan sonra tedbirin gereklerini yerine getirmeye devam
etmeyen veya tedbiri ihlal eden şüpheli veya sanık uyarılmaksızın hakkında
karar verilmesi için dosya Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla ilgili
yargı merciine gönderilir. İlgili yargı merciinden karar gelene kadar adli
kontrol tedbirinin infazına devam edilir.
(3) Suça sürüklenen çocuklara yönelik adli kontrol
kararlarının infazında çocuğun ailesi veya sosyal çevresi ile iş birliği
yapılmasının gerekli olması halinde her aşamada özel hayatın gizliliğine
dikkat edilir ve çocuğun ifşa olmaması için gerekli önlemler alınır.
(4) Adli kontrol tedbirlerinin yerine getirilmesinde,
şüpheli veya sanıklar hakkında risk ve ihtiyaç değerlendirilmesi yapılmaz,
denetim planı hazırlanmaz. Suça sürüklenen çocuklar hakkında, tespit edilen
ihtiyaçlara uygun eğitim ve iyileştirme çalışmaları planlanır.
(5) Haklarında 56 ncı maddenin birinci fıkrasının
(a), (ç), (d) ve (e) bentlerinde sayılan adli kontrol tedbirlerine karar
verilen şüpheli veya sanıkların toplum içinde izlenmesi, denetim ve takibi
elektronik cihazlar kullanılmak suretiyle yerine getirilebilir.
(6) Adli kontrol tedbirinin mazeret olmaksızın ve
kasıtlı olarak ihlal edilmesi halinde yargı merciine yapılan bildirimlerde
suça sürüklenen çocuk ile yürütülen çalışmalara yer verilir. Bu kapsamdaki
iş ve işlemler, çocuk hizmetleri bürosu tarafından yerine getirilir.
(7) 5395 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin üçüncü
fıkrası uyarınca rehberlik hizmeti alan suça sürüklenen çocuklar hakkındaki
adli kontrol tedbirlerinin infazında önce ihtiyaç değerlendirmesi yapılarak
denetim planı hazırlanır. Denetim planında, yapılacak rehberlik çalışmaları
açıkça belirtilir; çocuğun ilgisi ve ihtiyaçları belirlenerek uygun
etkinliklere ve meslek edindirmeye yönelik kurs ya da programlara
yönlendirilmesi sağlanır. Bu çalışmalar kapsamında müdürlükçe, ilgili kurum
ve sivil toplum kuruluşlarının yürüttükleri faaliyetler belirlenerek ve
gönüllü kişilerle iş birliği yapılarak çocuklara topluma uyum konusunda
destek verilir. Adli kontrol süresi boyunca, suça sürüklenen çocuğa uygun
eğitim ve iyileştirme çalışmaları yürütülür, çalışmaların çocuk üzerindeki
etkileri izlenir. Suça sürüklenen çocuk, belirtilen süre içerisinde
müdürlüğe müracaat etmez veya denetim planında belirlenen programlara katılmaz
ya da rehberlik çalışmalarını kabul etmezse, rehberlik hizmeti olmaksızın
adli kontrol tedbirine devam edilir. Bu sebeple uyarı ve ihlal işlemi
yapılmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı
Kapsamında
Hükmedilen Denetimli Serbestlik Tedbirleri ve
Bu Tedbirlerin Yerine Getirilmesi
Eğitim
programına devam etme
MADDE 58
– (1) Eğitim programına devam
etme; mahkemelerce kişisel, sosyal ve eğitim durumu dikkate alınarak,
meslek veya sanat sahibi olmayan sanığın bir meslek veya sanat edinmesini
sağlamak amacıyla mahkemenin belirleyeceği süreyle, bir eğitim programına
devam etmesini zorunlu kılan yükümlülüktür.
(2) Eğitim programına devam etme yükümlülüğünün
infazında; sanığın yaşı, eğitim ve sağlık durumu, bilgi ve becerileri ile
kurumların yürüttükleri eğitim programları dikkate alınır. Bu yükümlülük
kararları, örgün eğitime devam eden çocuk ve gençlerin eğitimlerine,
fiziksel ve duygusal gelişimlerine engel olmayacak şekilde yerine
getirilir.
(3) Eğitim programına devam etme yükümlülüğünün
yerine getirilmesi kapsamında sanığın eğitim programına kayıt işlemleri
gerektiğinde yetişkinler için eğitim ve iyileştirme bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanı, suça sürüklenen çocuklar için çocuk hizmetleri
bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanı refakatiyle yapılır. Programlar
belirlenirken kurumsal eğitimler ve programlar listesinden yararlanılır.
Sanığın programlara devam etmesi ve topluma kazandırılmasına yönelik
çalışmalarda programın uygulandığı kurum yetkilisi veya program yöneticisi
ile iş birliği yapılır.
(4) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde; sanığın
durumu, kurum yetkilisi veya program yöneticisi haricinde kimseyle
paylaşılamaz. Kurum yetkililerinden sanığın ifşa olmaması ve dışlanmaması
için gerekli önlemlerin alınması istenir.
(5) Eğitim programına devam etme yükümlülüğünün
infazı, sanığın denetim planında belirlenen programa başlaması ile başlar
ve mahkeme kararında belirtilen sürenin tamamlanmasıyla sona erer.
Gözetim
altında ücret karşılığında çalıştırılma
MADDE 59
– (1) Gözetim altında ücret
karşılığında çalıştırılma yükümlülüğü; bir meslek veya sanat sahibi sanığın,
bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir
başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasıdır.
(2) Günlük çalışma süresi, sanığın çalıştığı
kurumun bu konuda tabi olduğu mevzuata göre belirlenir. Sanığın mevcut işi,
eğitime devam durumu gibi hususlar dikkate alınarak kişinin çalıştırılacağı
kurumla iş birliği içerisinde farklı çalışma rejimleri de uygulanabilir.
Her halükârda sanık günde en az iki, en fazla sekiz saat çalıştırılır.
(3) Gözetim altında ücret karşılığında çalıştırılma
yükümlülüğünün infazı, sanığın çalışmaya başladığı tarihte başlar ve
mahkemece belirlenen sürenin bitiminde sona erer.
(4) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 65 inci
maddedeki ilgili diğer hükümler uygulanır.
Belli
yerlere gitmekten yasaklama veya belli yerlere devam etme
MADDE 60
– (1) Belirli yerlere gitmekten
yasaklama veya belirli yerlere devam yükümlülüğü; mahkemece belirlenen
süreyle sanığın kişisel, sosyal ve eğitim durumu ile suç işlemesindeki
nedenler göz önüne alınarak iyileştirilmesini ve suçun tekrarını önlemeyi
esas alan bir yükümlülüktür.
(2) Gidilmesi yasaklanan belli yerler; sanığın suç
işlemesinde, suça yönelmesinde, zararlı alışkanlıklar edinmesinde,
bağımlılık yapan maddeler kullanmasında çevresel, psikolojik, sosyal,
ekonomik etkisi bulunan veya sanığın yeniden suç işlemesini tetikleyecek
yerleri, devam edilmesi gereken belli yerler ise; sanığın kişisel,
psikolojik, sosyal gelişimi ile eğitimine katkı sağlayacak ve diğer
ihtiyaçlarına uygun nitelikteki yerleri ifade eder.
(3) Yükümlülüğün infazı, hazırlanan denetim
planının sanığa tebliği ile başlar, mahkemece belirtilen sürenin
tamamlanmasıyla sona erer.
Mahkeme
tarafından takdir edilen diğer yükümlülükler
MADDE 61
– (1) Sanık hakkında mahkeme
tarafından 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 231
inci maddesinin sekizinci fıkrasının (c) bendi gereğince takdir edilen
başka bir yükümlülüğün yerine getirilmesinde, yükümlülüğün içeriğine göre
bu Yönetmeliğin ilgili maddeleri esas alınır ve hükmün açıklanmasının geri
bırakılmasına ilişkin tedbirlerin yerine getirilmesine ilişkin hükümler
uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar ve
Bu Yaptırımların Yerine Getirilmesi
Kısa
süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar
MADDE 62
– (1) Kısa süreli hapis cezasına
seçenek yaptırımlar; suçlunun kişiliği, sosyal ve ekonomik durumu,
yargılama sürecinde duyduğu pişmanlık ve suçun işlenmesindeki özellikler
dikkate alınarak, hükümlülerin toplum içinde belli koşullar altında denetime
tabi tutularak bazı yükümlülükler konulmak suretiyle hürriyetlerinin belli
şekilde kısıtlanmasını öngören kısa süreli hapis cezası yerine verilen
kamusal yaptırımlardır.
(2) 5237 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin birinci
fıkrasının (c), (d) ve (f) bentlerindeki seçenek yaptırımların infazı
müdürlükçe yerine getirilir.
(3) Kamusal cezaların yerine getirilmesi sırasında;
hükümlülerin temel ihtiyaçlarına, özel hayatın gizliliğine ve toplumda
rencide edilmemesine dikkat edilir.
Eğitim
kurumuna devam etme
MADDE 63
– (1) Eğitim kurumuna devam etme;
mahkemelerce hükümlünün kişisel, sosyal ve eğitim durumu dikkate alınarak,
en az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmesini sağlamak amacıyla
gerektiğinde barınma imkânı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmeyi
zorunlu kılan seçenek yaptırımdır.
(2) Eğitim kurumuna devam etme yaptırımının
infazında; hükümlünün yaşı, eğitim ve sağlık durumu, yaşadığı yerde bulunan
eğitim kurumlarının kapasitesi ve kuruma kabul şartları dikkate alınır.
(3) Eğitim kurumuna devam etme yaptırımının yerine
getirilmesi kapsamında hükümlünün eğitim kurumuna kayıt işlemleri
gerektiğinde yetişkinler için eğitim ve iyileştirme bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanı, suça sürüklenen çocuklar için ise çocuk hizmetleri
bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanı refakatiyle yapılır.
(4) Bu yaptırımın infazı için, okul yönetimi veya
rehberlik servisi ile iş birliği yapılır. Eğitim kurumundan iş birliği
yapılacak rehber ya da sorumlu öğretmenin belirlenmesi istenir. İş birliği
yapılacak öğretmene; yaptırımın amacı, süresi ve yapılacak çalışmalar
konusunda eğitim ve iyileştirme bürosunda görevli denetimli serbestlik
uzmanı tarafından bilgi verilir. İş birliği yapılacak öğretmenden;
hükümlünün okuldaki durumu, davranışları, sosyal uyumu, sorumluluk
bilincindeki gelişmeleri ile ailesi hakkında bilgi alınır ve yürütülecek
rehberlik çalışmalarına destek vermesi istenir. Suça sürüklenen çocuklar
için bu çalışmalar çocuk hizmetleri bürosu tarafından yerine getirilir.
(5) Bu yaptırımın uygulanmasında; hükümlünün durumu
okul idaresi ve iş birliği yapılan öğretmenler haricinde kimseyle
paylaşılamaz. Okul idaresi ve iş birliği yapılan öğretmenler ifşa olmaması
ve dışlanmaması için hükümlünün durumunu okul çalışanları ve diğer kişiler
ile paylaşamaz. Bu konuda okul idaresi ve iş birliği yapılan öğretmenler
bilgilendirilir.
(6) Eğitim kurumuna devam etme yaptırımının infazı;
hükümlünün denetim planında belirlenen kurumdaki programa başlaması ile
başlar ve mahkeme kararında belirtilen sürenin tamamlanmasıyla sona erer.
Belirli
yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanma
MADDE 64
– (1) Belirli yerlere gitmekten
veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanma; mahkemelerce hükümlünün
kişisel, sosyal ve eğitim durumu ile tekrar suç işleme riski göz önüne
alınarak iyileştirmeyi ve suçun tekrarını önlemeyi esas alan, hükümlünün
mahkûm olduğu hapis cezasının yarısından bir katına kadar süreyle, belirli
yerlere gitmesini veya belirli etkinlikleri yapmasını yasaklayan seçenek
yaptırımdır.
(2) Belirli yerler veya etkinlikler; hükümlünün suç
işlemesinde, suça yönelmesinde ya da zararlı alışkanlıklar edinmesinde veya
bağımlılık yapan maddeler kullanmasında; çevresel, psikolojik, sosyal veya
ekonomik etkisi bulunan ya da hükümlünün yeniden suç işlemesine yol açan
etkenleri tetikleyecek yerler veya etkinliklerdir.
(3) Yaptırımın infazı, hazırlanan denetim planının
hükümlüye tebliği ile başlar, mahkemece belirtilen sürenin tamamlanmasıyla
sona erer.
Kamuya
yararlı bir işte çalıştırma
MADDE 65
– (1) Kamuya yararlı bir işte
çalıştırma; toplumsal katılım ile hükümlünün iyileştirilmesini ve topluma
kazandırılmasını amaçlayan, hükümlünün topluma verdiği zararı kamu
hizmetinde ücretsiz çalışarak geri ödemesini ve bu şekilde kamu düzeninin
sağlanmasını esas alan bir seçenek yaptırımdır.
(2) Kamuya yararlı bir işte çalıştırma, kamu kurumu
veya kamu yararına hizmet veren bir özel kuruluşta yerine getirilir.
Çalıştırılacak iş belirlenirken; hükümlünün iyileştirilmesi, kamuya verilen
zararın ödetilmesi, hükümlünün becerileri, mağdurun ve toplumun güvenliği
ve çalışmanın ceza niteliğinde olduğu dikkate alınır. Çalıştırılacak gün ve
saatler, hükümlünün işi, aile yaşamı veya eğitimi dikkate alınarak
belirlenir.
(3) Kamuya yararlı bir işte çalıştırma yaptırımının
infazında iki saat çalışma bir gün sayılır. Hükümlü günde en az iki, en çok
sekiz; haftada en az on dört, en çok kırk saat çalıştırılır. Kamuya yararlı
bir işte çalıştırma yaptırımının infazı, toplam ceza süresinin iki katını
geçemez.
(4) Kamuya yararlı bir işte çalıştırma yaptırımının
yerine getirilmesinde; hükümlünün durumu, çalıştırılacağı kurum ya da
kuruluş haricinde kimseyle paylaşılamaz. Kurum ya da kuruluş yetkilileri,
hükümlünün ifşa olmaması ve dışlanmaması için suç bilgilerini diğer çalışan
ve kişiler ile paylaşamaz. Bu konuda kurum ya da kuruluş yetkilileri
bilgilendirilir.
(5) Suça sürüklenen çocuklar hakkında kamuya
yararlı bir işte çalıştırma kararı verilmişse kamuya yararlı bir işte
çalıştırma yaptırımının infazında hükümlünün çalışmaya başlayacağı
tarihteki yaşı dikkate alınır. Hükümlünün on sekiz yaşından küçük olması
halinde çalıştırılacak iş; çocuğun bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişimi
ile eğitimine engel olmayacak ve destekleyecek şekilde belirlenir. Bu
şartların sağlanamaması halinde çocuk hakkında verilen bu yaptırımın
değiştirilmesi mahkemesinden istenebilir.
(6) Hükümlüler, bireysel olarak veya bir görevlinin
nezaretinde grup halinde çalıştırılabilirler. Hükümlülerin grup halinde
çalıştırılması durumunda, çalışma yapılan yerde veya grupların başında
denetim bürosunda görevli yeteri kadar denetimli serbestlik memuru
bulundurulabilir.
(7) Kamuya yararlı bir işte çalıştırma yaptırımı
yerine getirilirken hükümlülerin, Genel Müdürlük tarafından belirlenen
reflektör yeleği giymeleri sağlanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Hapis Cezasının Ertelenmesi Halinde Hükmedilen
Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi
Eğitim
programına devam etme
MADDE 66
– (1) Eğitim programına devam
etme; mahkemelerce hükümlünün kişisel, sosyal ve eğitim durumu dikkate
alınarak, belirlenen denetim süresince, bir meslek veya sanat edinmeyi
sağlamak amacıyla, meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün bir veya
birden fazla eğitim programına devam etmesini zorunlu kılan yükümlülüktür.
(2) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 58 inci
maddedeki ilgili diğer hükümler uygulanır.
Gözetim
altında ücret karşılığında çalıştırılma
MADDE 67
– (1) Gözetim altında ücret
karşılığında çalıştırılma yükümlülüğü; bir meslek veya sanat sahibi
hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı
icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında
çalıştırılmasıdır.
(2) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 59 uncu
ve 65 inci maddelerdeki ilgili diğer hükümler uygulanır.
Eğitim
kurumuna devam etme
MADDE 68
– (1) Eğitim kurumuna devam etme
yükümlülüğü; suça sürüklenen çocuğun, bir meslek veya sanat edinmesini
sağlamak amacıyla gerektiğinde barınma imkânı da bulunan bir eğitim
kurumuna devam etmesini zorunlu kılan yükümlülüktür.
(2) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 63 üncü
maddedeki ilgili diğer hükümler uygulanır.
Rehberlik
çalışmalarına katılma yükümlülüğü
MADDE 69
– (1) Rehberlik çalışmalarına
katılma yükümlülüğü; yeniden suça karışmayı önleme, iyileştirme ve topluma
kazandırma amacıyla denetimli serbestlik uzmanının yürüttüğü çalışma ve
programlara katılma konusunda hükümlünün yükümlü kılınmasıdır.
(2) Rehberlik çalışmaları; hükümlünün suç
işlemesine neden olan etkenlerin ele alınarak belirlenen risk ve ihtiyaçlar
doğrultusunda hükümlünün zararlı alışkanlıklar edinebileceği çevrelerden
uzak kalmasına, sorumlu ve uyumlu bir birey olmasına, kendisine ve topluma
yararlı bir birey olabilmesine yönelik çalışmalardır. Bu çalışmalar, eğitim
ve iyileştirme bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanı tarafından
yürütülür. Bu kapsamda; bireysel görüşme, grup çalışmaları, müdahale
programları, hükümlünün ailesi ve sosyal çevresiyle iş birliği yapılması
ile diğer kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülen iyileştirme
niteliğindeki kurs, program, eğitim gibi çalışmalar yürütülür. Suça sürüklenen
çocuklar için bu iş ve işlemler çocuk hizmetleri bürosu tarafından yerine
getirilir.
(3) Denetimli serbestlik uzmanı iyileştirme ve
topluma kazandırmaya yönelik rehberlik yükümlülüğünü, 38 inci maddede
belirtilen iyileştirme çalışmalarındaki esaslara göre yerine getirir.
Hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişmeler
takip edilerek üçer aylık sürelerle düzenlenen rapor infaz hâkimine
gönderilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.
Yükümlülüklerin
başlaması ve sona ermesi
MADDE 70
– (1) Bu bölümde düzenlenen
yükümlülükler, denetim süresi içerisinde yerine getirilir. Yükümlülüklerin
infazı, belirlenen yükümlülüğün fiilen yerine getirilmeye başlanmasıyla
başlar, yükümlülüğün yerine getirilmesi veya denetim süresinin sona
ermesiyle biter.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Tedavi ve Denetimli Serbestlik Tedbiri ve
Bu Tedbirin Yerine Getirilmesi
Tedavi ve
denetimli serbestlik tedbiri ve bu tedbirin yerine getirilmesi
MADDE 71
– (1) Tedavi ve denetimli
serbestlik; 5237 sayılı Kanunun 191 inci maddesi gereğince, kullanmak için
uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da
uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında kamu davasının
açılmasının ertelenmesi süresi zarfında bir ilâ beş yıl süreyle denetimli
serbestlik tedbiri uygulanmasını ve gerek görülmesi hâlinde denetimli
serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulmasını öngören bir tedbirdir.
(2) Tedavi; uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri
kullanan kişinin bağımlılık yapan maddeden vücudunun arındırılmasına, bu
maddelerin kesilmesi sonucunda ortaya çıkan yoksunluk belirtilerinin
giderilmesine, iyilik halinin sürdürülmesine yönelik yürütülen farmakolojik
ve psiko-sosyal müdahaleleri ifade eder. Bu tedavi işlemleri, uyuşturucu
veya uyarıcı madde tedavisine ilişkin mevzuat hükümleri uyarınca ilgili
sağlık kurumu tarafından ayaktan veya yatarak tedavi programına göre yerine
getirilir.
(3) Denetimli serbestlik tedbirine ilişkin
çalışmalar; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan ya da kullanmak için
uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran
kişinin, uyuşturucu kullanmasına neden olan veya kullanma isteğine yol açan
etkenlerin değerlendirilerek, kişinin maddeye olan ihtiyacını kontrol
etmesi, yaşam standardını artırması, belirlenen ihtiyaçları doğrultusunda
kendisine ve topluma yararlı bir birey olabilmesi amacıyla yürütülen
rehberlik çalışmalarını ifade eder.
(4) Tedavi ve denetimli serbestlik kararının kayıt
işlemleri tamamlandıktan sonra yükümlünün müdürlüğe müracaat etmesi için
tebligat çıkarılır. Müdürlüğe müracaat ettiğinde kayıt kabul bürosunda
işlemleri tamamlanan yükümlülerden;
a) Hakkında tedavi tedbiri verilmeksizin denetimli
serbestlik tedbiri verilen yetişkinler değerlendirme ve planlama bürosuna,
b) Suça sürüklenen çocuklar çocuk hizmetleri
bürosuna,
c) Tedavi ile birlikte denetimli serbestlik tedbiri
verilen tüm yükümlüler vaka sorumlusuna,
yönlendirilir.
(5) Tedavi tedbirinin infaz işlemleri vaka
sorumlusu tarafından takip edilir. Vaka sorumlusu, tedavi tedbirinin yerine
getirilmesi için aynı gün yükümlünün ilgili sağlık kurumuna sevk
işlemlerini başlatır ve beş iş günü içerisinde tedavi için ilgili sağlık
kurumuna başvurması gerektiğini yükümlüye tebliğ eder. Sevk yazısında,
yükümlünün kuruma başvurduğu tarihin, başvurmamış ise bu durumun, tedavi ve
takip programı ile nihai tedavi raporunun müdürlüğe gönderilmesi sağlık
kurumundan istenir.
(6) Yükümlü hakkındaki nihai tedavi raporu
müdürlüğe ulaştığında yükümlünün on gün içerisinde müdürlüğe müracaatı için
tebligat çıkarılır. Müdürlüğe süresinde müracaat eden yetişkin yükümlü,
değerlendirme ve planlama bürosuna; suça sürüklenen çocuk, çocuk hizmetleri
bürosuna yönlendirilir.
(7) Denetimli serbestlik süresi içinde yükümlünün
yılda en az bir kez habersiz olarak uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp
kullanmadığının tespit edilmesi için sağlık kurumuna sevki yapılır.
Müdürlüğün gerekli gördüğü hâllerde sevk sayısı artırılabilir. Vaka
sorumlusu, yükümlünün uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığının
tespit edilmesi için aynı gün yükümlünün ilgili sağlık kurumuna sevk
işlemlerini başlatır ve yükümlüye aynı gün ya da en geç bir sonraki iş günü
mesai saatleri içinde ilgili sağlık kurumuna başvurması gerektiğini tebliğ
eder. Sağlık kurumuna sevk yazısında sağlık kurumundan; yükümlünün kuruma
başvurduğu tarihin ve uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığına
yönelik tespitin, başvurmamış ise bu durumun müdürlüğe bildirilmesi
istenir. Bu fıkra hükümleri tedavi tedbiri altındaki yükümlüye uygulanmaz.
(8) Yetişkinlere yönelik rehberlik çalışmaları,
eğitim ve iyileştirme bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanı
tarafından; suça sürüklenen çocuklar için rehberlik çalışmaları, çocuk
hizmetleri bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanı tarafından, 38
inci maddede belirtilen iyileştirme çalışmalarındaki esaslara göre yerine
getirilir.
(9) Tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin
yerine getirilmesi sırasında başka bir suçtan ceza infaz kurumunda bulunan
yükümlü, ceza infaz kurumu tarafından tedavi için ilgili sağlık kuruluşuna
gönderilir. Bu kişilerin rehberlik çalışmaları, ceza infaz kurumlarında
uygulanan iyileştirme faaliyetleri kapsamında ceza infaz kurumundaki
görevliler tarafından yerine getirilir. Vaka sorumlusu, ceza infaz
kurumunda yürütülen çalışmalarla ilgili kurum idaresinden gerektiğinde
bilgi isteyebilir.
(10) Yükümlünün, sevk yazısında belirtilen iş günü
içerisinde ilgili sağlık kurumuna müracaat etmediğinin veya belirlenen
tedavi programına uymadığının bildirilmesi ya da rehberlik çalışmalarına
katılmaması halinde yükümlü 44 üncü madde uyarınca uyarılır.
(11) Yükümlünün, kullanmak için tekrar uyuşturucu
veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi, bulundurması, kullandığının
tespit edilmesi ya da sağlık kuruluşundan uyuşturucu veya uyarıcı madde
kullanımına devam etmesi nedeni ile tedavi programına uyumsuz olduğunu
bildirir tıbbi kanaat raporunun gönderilmesi halinde yükümlü uyarılmaz,
kaydı kapatılarak dosyası Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.
(12) Denetimli serbestlik veya tedavi ve denetimli
serbestlik tedbiri, yükümlünün müdürlüğe müracaat ettiği tarihte başlar;
kararda belirtilen sürenin sonunda biter.
ALTINCI BÖLÜM
Diğer Denetimli Serbestlik Tedbirleri ve Bu
Tedbirlerin İnfazı
Belli
hakları kullanmaktan yoksun bırakılma
MADDE 72
– (1) Belli hakları kullanmaktan
yoksun bırakılma; hükümlünün işlediği bir suç nedeniyle mahkûmiyetin sonucu
olarak, mahkeme tarafından belirlenen süreler içerisinde, 5237 sayılı
Kanunun 53 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan hak ve yetkilerin bir
kısmının veya tamamının kullanılmasının yasaklanmasını öngören güvenlik
tedbirleridir.
(2) Belli hak ve yetkinin kullanılmasının
yasaklanmasına ilişkin kararlar, bu kararla birlikte verilen cezanın
tamamen infazından önce müdürlüğe gönderilir ise karar kaydedilmeyerek
Cumhuriyet başsavcılığına iade edilir ve kararın infazından sonra müdürlüğe
gönderilmesi istenir.
(3) Belli hak ve yetkinin kullanılmasının
yasaklanmasına ilişkin kararlar için, kayıt işlemi tamamlandıktan sonra, üç
iş günü içerisinde ilgili kurum ve kuruluşlara yazı yazılır. Yazıda
yasaklamanın yürürlüğe girdiği tarih açıkça belirtilir; yükümlü hakkında
ilgili kayıtlara yasaklama konulmamış ise kararda belirtilen süre kadar
tahdidin konulması, daha önce tahdit konulmuş ise cezanın tamamen infaz
edildiği tarihten geçerli olmak üzere kararda belirtilen sürenin sonuna
kadar infazına devam olunması, ihlal halinde müdürlüğe bildirilmesi, süre
sonunda konulan tahdidin kaldırılması ve yapılan işlemler hakkında müdürlüğe
bilgi verilmesi istenir.
(4) Belli hak ve yetkinin kullanılmasının
yasaklanmasına ilişkin kararların yerine getirilmesine dair işlemler infaz
bürosunda görevli denetimli serbestlik memurları tarafından yapılır.
(5) 5237 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin beşinci
fıkrası gereğince verilen hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına
ilişkin kararların yerine getirilmesine, cezanın infazının tamamlanmasından
itibaren başlanır.
(6) Bu maddede sayılan güvenlik tedbirlerinin
infazı tamamlandıktan sonra dosya kapatılarak Cumhuriyet başsavcılığı
aracılığıyla mahkemesine gönderilir. İlgili kurum ve kuruluşa, yasaklama
süresinin sona erdiği yazıyla bildirilerek hükümlü hakkındaki
kısıtlamaların kaldırılması istenir. Hükümlü tedbirin sona erdiği konusunda
bilgilendirilir.
Etkin
pişmanlıktan yararlanan kişiler hakkında verilen denetimli serbestlik
tedbirinin infazı
MADDE 73
– (1) Etkin pişmanlıktan
yararlanan kişiler hakkında verilen denetimli serbestlik tedbiri; örgütü
dağıtan veya verdiği bilgilerle örgütün dağılmasını sağlayan, gönüllü
olarak örgütten ayrılan veya teslim olan ya da yakalanan, pişmanlık duyarak
örgütün dağılmasını veya mensuplarının yakalanmasını sağlayan kurucu,
yönetici ve örgüt üyeleri hakkında mahkemelerce etkin pişmanlık hükümleri
kapsamında verilen ve etkin pişmanlıktan yararlanan hükümlülerin toplum
içinde denetim, takip ve iyileştirmesini öngören tedbirlerdir.
(2) Hükümlünün müracaatından sonra risk ve
ihtiyaçları belirlenir. Değerlendirme neticesinde hükümlü ile iş birliği
içerisinde hükümlünün ihtiyaçlarına uygun bir denetim planı hazırlanır.
Denetim planı içeriğinde ihtiyaç duyulması halinde müdahale programları
uygulanmasına ve periyodik görüşmeler yapılmasına yer verilir.
(3) Denetim planında yapılacak rehberlik
çalışmaları açıkça belirtilir, hükümlünün ilgisi ve ihtiyaçları belirlenerek,
hükümlü, uygun etkinliklere ve meslek edindirmeye yönelik kurs ya da
programlara yönlendirilir. Bu çalışmalar kapsamında müdürlükçe, ilgili
kurum ve sivil toplum kuruluşlarının yürüttükleri faaliyetler belirlenerek
ve gönüllü kişilerle iş birliği yapılarak toplumda var olan tüm
kaynaklardan faydalanılır ve bu hükümlülere topluma uyum konusunda destek
verilir.
(4) Hükümlü belirtilen süre içerisinde müdürlüğe
müracaat etmez veya denetim planında belirlenen programlara katılmaz ya da
rehberlik çalışmalarını kabul etmezse, etkin pişmanlıktan yararlanan
hükümlünün toplum içinde denetim ve takibine devam edilir.
(5) Denetimli serbestlik tedbiri hükümlüye
bildirildiği tarihte başlar, kararda belirtilen sürenin bitmesiyle sona
erer. Denetimli serbestlik tedbirine ilişkin süre sona erdiğinde dosya
kapatılarak Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla mahkemesine gönderilir.
Tedbirin yerine getirilmesi süresince hükümlüye yönelik yapılan çalışmalar
rapor edilerek mahkemeye gönderilen dosyaya konur.
Hapis
cezasının konutta infazı
MADDE 74
– (1) Hapis cezasının konutta
infazı; 5275 sayılı Kanunun 110 uncu maddesinde sayılan şartları taşıyan
hükümlünün, hapis cezasının konutunda çektirilmesidir. Hapis cezasının
konutta infazı;
a) Kadın, çocuk veya altmış beş yaşını bitirmiş
kişilerin mahkûm oldukları toplam bir yıl,
b) Yetmiş yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm
oldukları toplam iki yıl,
c) Yetmiş beş yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm
oldukları toplam dört yıl,
veya daha az süreli hapis cezasının tamamının veya
kalan kısmının,
ç) Toplam beş yıl veya daha az süreli hapis
cezasına mahkûm olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına
çevrilen hükümlülerden 5275 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin üçüncü
fıkrasında belirlenen usule göre maruz kaldığı ağır bir hastalık veya
engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame
ettiremeyeceği tespit edilenlerin cezasının,
d) Doğurduğu tarihten itibaren altı ay geçen ve
toplam üç yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan ya da adli
para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlü kadınların
cezasının,
infaz hakimliği kararıyla konutunda yerine
getirilmesini ifade eder.
(2) Bu kararın yerine getirilmesinde konut;
hükümlünün ailesiyle birlikte veya tek başına yaşamını devam ettirdiği,
kendisine ait veya kiracı olarak oturduğu ve bu kararın yerine
getirilmesinde infaz hâkimliğine bildirdiği veya infaz hâkimliği kararında
belirtilen yeri ve eklentilerini ifade eder.
(3) Hapis cezasının konutta infazına ilişkin
kararın kaydedilmesinden itibaren on gün içerisinde denetim bürosunda
görevli denetimli serbestlik memuru hükümlünün adresine giderek konutu
inceler. Haklarında hapis cezasının konutta infazına karar verilen çocuklar
ile 5275 sayılı Kanunun 110 uncu maddesinin dördüncü fıkrası kapsamındaki
kadınlar için denetimli serbestlik memuruna ilgisine göre çocuk hizmetleri
veya eğitim ve iyileştirme bürosunda görevli denetimli serbestlik uzmanı da
eşlik eder ve hükümlünün tespit edilen ihtiyaçlarını içeren bir rapor
hazırlanır. Hükümlünün belirlenen ihtiyaçları dikkate alınarak hükümlü ile
iş birliği içerisinde hükümlünün uyması gereken kurallar belirlenir ve vaka
sorumlusuna iletilir. Vaka sorumlusu üç gün içerisinde bir planlama yaparak
konutta infazın ne şekilde yerine getirileceğini ve uyması gereken
kuralları hükümlüye tebliğ eder.
(4) Hapis cezasının konutta infazına karar verilen
çocuklar ile 5275 sayılı Kanunun 110 uncu maddesinin dördüncü fıkrası kapsamındaki
kadınların varsa barınma, ekonomik destek, eğitim ve benzeri ihtiyaçlarının
karşılanması amacıyla uygun sosyal hizmet modelinin belirlenmesi için aile
ve sosyal hizmetler il müdürlüğü ve ilgili diğer kamu kurum ve
kuruluşlarına bilgi verilir.
(5) Hapis cezasının konutta infazında, hükümlünün
risk ve ihtiyaçları, kurallara uymadaki başarısı ve iş birliği dikkate
alınarak;
a) İlk altı ay için günde bir,
b) İkinci altı ay için günde iki,
c) Üçüncü altı ay için günde üç,
ç) On sekizinci aydan sonra günde dört,
saat süreyle konutundan ayrılmasına vaka
sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından karar verilebilir.
(6) Hapis cezasının konutta infazına karar verilen
hükümlülerden;
a) Örgün eğitimine devam eden çocuklar,
b) Kronik bir rahatsızlığı sebebiyle düzenli olarak
sağlık kuruluşuna gitmesi gerekenler,
hakkında bu durumlarını belgelendirmeleri ve talep
etmeleri halinde ileri sürülen mazeretlerin doğruluğu ve haklılığı
araştırılır. Gerekirse mazeretli olacakları günlerde yeteri kadar süre ile konutlarından
ayrılabilmelerine vaka sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından
izin verilebilir.
(7) Cezanın konutta infazı sırasında hükümlüyle
iletişim sağlanacak araçlar tespit edilir. İletişim araçları, hükümlünün
denetlenmesine ilişkin esaslar ve denetimli serbestlik personeli ile kolluk
görevlilerinin denetimle ilgili görevleri hükümlüye açıkça bildirilir.
(8) Hükümlü, denetim bürosunda görevli denetimli
serbestlik memuru veya kolluk tarafından bizzat konutuna gidilmek suretiyle
kontrol edilebilir. Yapılan kontroller kayıt altına alınarak vaka
sorumlusuna iletilir.
(9) Cezanın konutta çektirilmesine ilişkin
kararların infazı, elektronik cihazların kullanılması suretiyle de yapılabilir.
(10) Cezanın konutta infazında, hükümlünün sağlık,
eğitim, ibadet gibi temel ihtiyaçları dikkate alınır. Hükümlünün acil
sağlık durumu, deprem, yangın, doğal afetler gibi öngörülemeyen nedenlerden
dolayı konuttan ayrılması ihlal sayılmaz. Zaruret nedeniyle konutunu terk
eden hükümlü, bu zorunluluğun ortadan kalkmasından itibaren üç gün
içerisinde müdürlüğe başvurmak zorundadır. Bu durumda konut dışında geçen
süreler infazdan sayılır.
(11) Hükümlü, mazereti olmaksızın infaz süresince
kararın yerine getirildiği konutu değiştiremez. Hükümlü, bir mazeret
nedeniyle konutunu değiştirme talebini müdürlüğe yazılı olarak iletmek
zorundadır. Komisyon hükümlünün talebini değerlendirerek konutun
değiştirilip değiştirilmeyeceğine karar verir.
(12) Hükümlünün haklı, geçerli ve gerektiğinde
belgelendirilebilen bir mazereti olmaksızın yirmi dört saatten fazla
süreyle izinsiz olarak konuttan ayrılması veya iznin bitmesinden itibaren
bu süre içerisinde konuta dönmemesi halinde uyarı yapılmaksızın dosya
kapatılarak Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla infaz hâkimliğine
gönderilir.
(13) 5275 sayılı Kanunun 110 uncu maddesinin
dördüncü fıkrası uyarınca cezasının konutta infazına karar verilen kadının
çocuğunun ölmesi veya velayetinin anneden başka birine verilmesi halinde,
durum derhal infaz hâkimliğine bildirilir.
(14) Cezanın konutta infazı, cezanın konutta
çektirilmesi kararına ilişkin hazırlanan planın hükümlüye tebliğinden on
gün sonra başlar ve kararda belirtilen sürenin dolmasıyla sona erer.
(15) Cezanın konutta çektirilmesine ilişkin karar
verilen hükümlüler hakkında, 88 inci maddedeki ilgili hükümler uygulanır.
Denetim
altına alınan çocukların iyileştirilmesi
MADDE 75
– (1) Haklarında;
a) Çocuklara özgü güvenlik tedbirleri kapsamında
koruyucu ve destekleyici tedbir kararı,
b) Kamu davasının ertelenmesi kararı,
c) Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı,
verilen ve 5395 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi
gereğince denetim altına alınan suça sürüklenen çocukların, toplum içinde
denetimi, takibi ve iyileştirilmesine yönelik rehberlik çalışmaları, ilgili
kurumlarla iş birliği içinde yerine getirilir.
(2) Haklarında;
a) Koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verilen,
b) Suç tarihinde on iki yaşını bitirmemiş suça
sürüklenen,
c) Ailesine teslim edilmesi yönünde karar verilen,
çocuklar hakkında denetim görevi; gözetim esaslarına
göre 5395 sayılı Kanunun 37 nci maddesi gereğince aile ve sosyal hizmetler
il müdürlüğü tarafından yerine getirilir.
(3) Suça sürüklenen çocuk, müdürlüğe geldiğinde;
risk ve ihtiyaçlarının belirlenmesi için değerlendirilir. Değerlendirme
neticesinde suça sürüklenen çocuk ile iş birliği içerisinde, çocuğun
ihtiyaçlarına uygun bir denetim planı hazırlanır. Hazırlanan denetim planı
içeriğinde 38 inci madde gereğince iyileştirme çalışmalarına yer verilir.
Hazırlanan denetim planı üç gün içerisinde hâkimin onayına sunulur. Denetim
planının hazırlanmasında ve iyileştirme çalışmalarının yürütülmesinde 5395
sayılı Kanunun 38 inci ve 39 uncu maddeleri dikkate alınır.
(4) Hakkında çocuklara özgü güvenlik tedbirleri
kapsamında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verilen ve denetim altına
alınan suça sürüklenen çocuğun, denetim planında belirlenen eğitim ve
iyileştirme çalışmalarına katılmaması veya çalışmaları reddetmesi halinde,
durum bir raporla kararı veren hâkime bildirilir. Bu durumda, ilgili kamu
kurumları, sivil toplum kuruluşları ya da gönüllü kişilerle iş birliği
içerisinde suça sürüklenen çocuğun toplum içinde denetim ve takibine devam
edilir.
(5) Denetimli serbestlik uzmanı, kararın uygulama
biçimi, çocuk üzerindeki etkileri ile çocuğun ana ve babası, vasisi, bakım
ve gözetiminden sorumlu kimselerin veya kurumların çocuğa karşı
sorumluluklarını gereğince yerine getirip getirmedikleri, kararın
değiştirilmesini veya kaldırılmasını gerektirir bir durum olup olmadığı
gibi hususlarda her ay düzenli olarak mahkeme veya çocuk hâkimine denetim
raporu sunar.
(6) Denetimli serbestlik uzmanı, denetim altında
bulunan çocuğun şahsî, sosyal ve duygusal durumunu, okul ve arkadaş
çevresini, aile yaşantısını göz önünde bulundurarak, yapılan rehberlik ve
iyileştirme çalışmaları neticesinde çocuğun nasıl bir gelişme gösterdiğini,
olumsuz davranışlarını değiştirmedeki istekliliği ve başarısı ile çocuk
hakkında yapılmasının faydalı olacağını düşündüğü diğer çalışmaları
belirten değerlendirme raporunu üç ayda bir düzenli olarak mahkeme veya
çocuk hâkimine sunar.
(7) Denetim raporu ile değerlendirme raporları
mahkeme veya çocuk hâkiminin istemi halinde yukarıdaki fıkralarda
belirtilen süreler beklenmeksizin talep eden mercie sunulur. Değerlendirme
raporu hazırlandığı hâllerde ayrıca bir denetim raporu hazırlanmaz.
(8) Denetim altına alınan çocuğun toplum içinde
takibine ve iyileştirilmesine yönelik çalışmalar ile denetim altına alma
kararının yerine getirilmesinde, 24/12/2006 tarihli ve 26386 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usûl ve
Esaslar Hakkında Yönetmeliğin ilgili hükümleri uygulanır.
(9) Bu madde kapsamındaki iş ve işlemler, çocuk
hizmetleri bürosu ve infaz bürosu tarafından yerine getirilir.
Adli para
cezasına karşılık kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalıştırılma
yükümlülüğünün infazı
MADDE 76
– (1) Bu yükümlülük; 5275 sayılı
Kanunun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, Cumhuriyet savcısının
kararı ile hükümlü hakkındaki adli para cezasının ödenmeyen kısmına karşılık
gelen gün miktarının hapis cezasına çevrilerek hükümlünün bu süre boyunca
kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalıştırılmasıdır.
(2) Yükümlülüğün infazı, hükümlünün müdürlüğe
başvurmasından itibaren otuz gün içinde başlatılır, belirlenen sürenin sona
ermesiyle biter.
(3) Müdürlüğe süresi içinde müracaat eden hükümlü
hakkında 65 inci maddenin ikinci, dördüncü ve altıncı fıkralarındaki
hükümler uygulanır.
(4) Yükümlülüğün infazında hükümlünün iki saat
çalışması bir gün sayılır. Hükümlü günde en az iki, en çok sekiz saat
çalıştırılır.
(5) Kamuya yararlı bir işte çalıştırma yükümlülüğü
yerine getirilirken hükümlülerin, Genel Müdürlük tarafından belirlenen
reflektör yeleği giymeleri sağlanır.
(6) Hükümlünün kamuya yararlı çalıştığı günlerin
dışındaki günlere karşılık gelen adli para cezasını ödemesi veya çalışma
süresini tamamlaması halinde, dosya kapatılarak Cumhuriyet başsavcılığına
gönderilir.
BEŞİNCİ KISIM
Salıverme Sonrası Hükümlülerin Toplum İçinde
Denetimi,
Takibi ve İyileştirilmesi
BİRİNCİ BÖLÜM
Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezaların
İnfazı
İnfaz
dosyasının gönderilmesi
MADDE 77
– (1) Denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak cezanın infazına karar verilen hükümlülere ait infaz dosyaları,
ceza infaz kurumu idaresince nakil nedeni ile tahliye evrakı düzenlenerek,
hükümlünün talep ettiği denetimli serbestlik müdürlüğüne, kararın verildiği
gün UYAP bilişim sistemi üzerinden gönderilir.
(2) Hükümlüye ait fiziki infaz dosyası, kararın
verildiği gün, ceza infaz kurumunca ilgili denetimli serbestlik müdürlüğüne
gönderilir.
(3) Nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport,
evlilik cüzdanı gibi kişinin kimliğini ispata yarayan belge hükümlüye
verilir.
(4) Hükümlünün kimliğini ispata yarayan herhangi
bir belgenin bulunmaması halinde ceza infaz kurumunca bunun nedenini
açıklayan bir yazı hükümlüye verilir.
Denetimli
serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazı
MADDE 78
– (1) Denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak cezaların infazı; koşullu salıverilmesine bir yıl ve daha az
süre kalan iyi halli hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak,
aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek
amacıyla cezanın koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli
serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilmesidir.
(2) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezalarının infazına karar verilen hükümlüler hakkında;
a) Kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak
çalıştırılma,
b) Bir konut veya bölgede denetim ve gözetim
altında bulundurulma,
c) Belirlenen yer veya bölgelere gitmeme,
ç) Belirlenen programlara katılma,
yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tâbi
tutulmasına hazırlanan denetim planına göre komisyon tarafından karar
verilir.
Hükümlünün
müdürlüğe müracaat etmesi
MADDE 79
– (1) Hakkında denetimli
serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazına karar verilen hükümlü ceza
infaz kurumundan çıktıktan sonra beş gün içerisinde talebinde belirttiği
denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmek zorundadır.
(2) Müdürlüğe müracaat için gereken beş günlük süre,
hükümlünün ceza infaz kurumundan ayrılışını takip eden günden itibaren
başlar. Son gün bir tatile rastlarsa, süre tatilin ertesi günü mesai saati
bitiminde sona erer.
(3) Hükümlü müracaatında kimliğini ispata yarayan
bir belgeyi ibraz etmek zorundadır. Müracaat edenin, denetimli serbestlik
tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlü olup olmadığı,
ceza infaz kurumundan alınan fotoğraflı hükümlü bilgi formu ile de teyit
edilir.
(4) Kimliğini ispata yarayan bir belgeyi ibraz
edemeyen hükümlülerin kayıtları yapılmaz, müracaatları tutanakla tespit
edilerek hükümlüye müdürlüğe müracaat etmesi gereken tarihin sonuna kadar
kimliğini ispata yarayan bir belgeyle müracaat etmesi için süre verilir.
Hükümlünün son gün içerisinde müracaat etmesi halinde T.C. kimlik kartını
çıkartarak müdürlüğe başvurması için üç güne kadar süre verilir. Süresi
içerisinde müracaat etmeyen hükümlüler hakkında altıncı ve yedinci
fıkralara göre işlem yapılır.
(5) Hakkında denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak cezanın infazına karar verilen hükümlünün, talebinde belirttiği
denetimli serbestlik müdürlüğü dışında başka bir müdürlüğe müracaat etmesi
halinde, hükümlü bilgilendirilir ve ilgili müdürlüğe yönlendirilir.
Hükümlünün mazereti ve varsa başka talebi tutanakla tespit edilerek ilgili
müdürlüğe gönderilir.
(6) Hükümlü, denetimli serbestlik müdürlüğüne beş
gün içerisinde müracaat etmezse yedinci günü mesai bitimine kadar beklenir.
Yedinci günden sonra kayıt kapatılarak herhangi bir işlem yapılmadan infaz
hâkiminden hükümlünün açık ceza infaz kurumuna iadesi istenir.
(7) Hükümlünün altıncı veya yedinci günü müracaat
etmesi ve mazeret bildirmesi halinde kayıt kapatılmaz; hükümlünün beyanı,
varsa mazereti ve buna ilişkin belge, bilgi veya beyan tutanak altına
alınarak, hazırlanan tutanak dosyası ile birlikte karar verilmek üzere
infaz hâkimine gönderilir. İnfaz hâkiminin kararına göre işlem yapılır.
(8) Denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat
etmesi gereken sürenin bitiminden itibaren iki gün geçmiş olmasına karşın
müracaat etmeyen hükümlüler hakkında 5237 sayılı Kanunun 292 nci ve 293
üncü maddeleri uyarınca işlem yapılmak üzere evrakın bir sureti Cumhuriyet
başsavcılığına gönderilir.
(9) Hükümlünün kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra
infaz dosyası incelenir, dosya içeriğinden, denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak cezanın infazına dair kararın süre yönünden ilgili mevzuata
uygun olmadığı anlaşılırsa, durum bir tutanakla tespit edilerek, karar
verilmek üzere infaz dosyası Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.
Yükümlülüklerin
belirlenmesi
MADDE 80
– (1) Denetimli serbestlik
müdürlüğüne süresinde müracaat eden hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate
alınarak; toplum içinde denetimine ilişkin esaslar ile eğitim ve
iyileştirilmesine yönelik programlar belirlenir, bu doğrultuda hükümlü
hakkında uygulanacak yükümlülükler tespit edilir.
(2) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezasının infazına karar verilen her hükümlü hakkında kamuya yararlı bir
işte ücretsiz olarak çalıştırılma yükümlülüğünün uygulanmasına karar
verilir.
(3) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezasının infazına karar verilen yüksek riskli hükümlüler hakkında ayrıca
bir konutta denetim ve gözetim altında bulundurulma yükümlülüğü verilir.
(4) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak
cezasının infazına karar verilen hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate
alınarak, ihtiyacı olduğu belirlenen her hükümlü hakkında eğitim ve
iyileştirilmeye yönelik belirlenen programlara katılmasına karar verilir.
(5) Hükümlünün risk durumu, işlediği suçun
nitelikleri, özellikle çocukların ve suç mağdurlarının korunması göz önünde
bulundurularak diğer yükümlülüklere ek olarak belirlenen yer veya bölgelere
gitmekten yasaklama ya da belirlenen bir bölgede denetim ve gözetim altında
bulundurma yükümlülüklerinden birine veya her ikisine birlikte karar
verilebilir.
(6) Cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak devam edilen hükümlünün başka bir suçtan tutuklanması ya da
5275 sayılı Kanunun 105/A maddesinin yedinci fıkrası gereğince denetimli
serbestlik sürecinin kesintiye uğraması halinde; bu kesintiye neden olan
şartların ortadan kalkması durumunda, önceki denetimli serbestlik süresi
kaldığı yerden işlemeye devam eder. Hükümlünün yeniden değerlendirilen risk
ve ihtiyaçları doğrultusunda daha önce belirlenen bir konut veya bölgede
denetim ve gözetim altında bulunma ve kamuya yararlı bir işte ücretsiz
olarak çalıştırılma yükümlülüklerinde geçirilen süreler dikkate alınır.
(7) Hükümlüler hakkında belirlenen yükümlülükler;
hapis cezasından daha ağır sonuçlar doğuracak şekilde uygulanamaz.
Yükümlülükler, hükümlünün denetimine, topluma kazandırılmasına ve
iyileştirilmesine imkân verecek ve infazı mümkün olacak şekilde
belirlenmelidir.
Kamuya
yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılma
MADDE 81
– (1) Kamuya yararlı bir işte
ücretsiz olarak çalıştırılma; hükümlünün kurallara uyma becerisi ve çalışma
disiplini kazanmasını, başkalarının haklarına saygı göstermesini, zamanı
planlamasını, bir meslek edinerek kendi işini kurmasını veya bir iş
edinmesini amaçlayan, iyileştirme ve topluma kazandırmayı esas alan bir
yükümlülüktür.
(2) Hükümlü, denetimli serbestlik altında
geçireceği toplam sürenin üçte birini kamuya yararlı bir işte çalışmak
suretiyle tamamlar. Çalışma süreleri günde dört, ayda seksen saat olarak belirlenir.
Hükümlü hafta sonları da çalıştırılabilir. Çalışma süreleri, komisyonun
uygun görmesi halinde aylık çalışma süresini ve günlük sekiz saati aşmayacak
şekilde birleştirilebilir. Bu halde çalışma süresi haftalık kırk saati
geçemez.
(3) Yükümlülüğün infazı, hükümlünün müdürlüğe
başvurmasından itibaren otuz gün içinde başlatılır, belirlenen sürenin sona
ermesiyle, her halde koşullu salıverme süresinin tamamlanmasıyla sona erer.
Kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalıştırılma yükümlülüğü bu Yönetmelikte
belirtilen özel nedenler hariç kesintisiz olarak uygulanır.
(4) Hükümlüler, bir kamu kurumunun veya kamu
yararına hizmet veren bir özel kuruluşun belirli hizmetlerinde, bireysel
olarak veya bir görevlinin nezaretinde grup halinde çalıştırılabilirler. Bu
yükümlülük, müdürlük tarafından açılması sağlanan meslek edindirme
kurslarında da yerine getirilebilir. Bu durumda hükümlünün kursa katılım
sağladığı saatler, çalışma süresinden sayılır.
(5) Hükümlülerin grup halinde çalıştırılması
durumunda, çalışma yapılan yerde veya grupların başında denetim bürosunda
görevli yeteri kadar denetimli serbestlik memuru bulundurulabilir.
(6) Denetim planında, hükümlünün hangi gün ve
saatlerde çalışacağı, yükümlülüğün başlayış ve bitiş tarihleri belirtilir.
Yükümlülüğün başlama tarihi, hükümlünün fiilen çalışmaya başladığı
tarihtir.
(7) Çalıştırılacak iş belirlenirken; hükümlünün
iyileştirilmesi, mesleği, becerileri, mağdurun ve toplumun güvenliği
dikkate alınır. Çalıştırılacak gün ve saatler, hükümlünün işi, aile yaşamı
veya eğitimi dikkate alınarak belirlenir. Hükümlünün çalıştığı iş, kurum
veya yer denetimli serbestlik müdürlüğünce değiştirilebilir.
(8) Kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalıştırılma
yükümlülüğü yerine getirilirken hükümlülerin, Genel Müdürlük tarafından
belirlenen reflektör yeleği giymeleri sağlanır.
(9) Hükümlünün;
a) Çalışmasına engel bir sağlık problemi olduğunu,
b) Örgün eğitime devam ettiğini,
c) Bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştığını,
ç) Kendi işini kurduğunu ve işlettiğini,
belgelendirmesi ve bu nedenle kamuya yararlı işte
ücretsiz çalıştırılma yükümlülüğünün kaldırılmasını talep etmesi durumunda,
ileri sürülen mazeretlerin doğruluğu ve haklılığı araştırılır. Gerekirse
komisyon tarafından yükümlülüğün infazına ara verilir. Bu durumda,
hükümlünün sağlık problemi, eğitime devam etme durumu, belirttiği işte bir
iş sözleşmesine dayanarak çalışıp çalışmadığı ya da kurduğu ve işlettiği
işi devam ettirip ettirmediği, koşullu salıverme süresinin sonuna kadar
denetlenir. Hükümlünün, yanlış beyanda bulunduğunun anlaşılması veya
mazeretin ortadan kalkması halinde yükümlülüğün kalan kısmının infazına
devam edilir.
(10) Bu yükümlülük, müdürlüğe müracaat tarihi
itibarıyla on sekiz yaşından küçük suça sürüklenen çocuklar ile sıfır-altı
yaş arasında çocuğu bulunan kadınların bu durumları devam ettiği sürece
uygulanmaz. Bu durumun ortadan kalktığı tarihten itibaren, koşullu
salıverilme tarihine kadar olan sürenin üçte biri kamuya yararlı bir işte
ücretsiz çalıştırılma yükümlülüğü olarak uygulanır.
(11) Bu yükümlülük;
a) Altmış yaş ve üstü,
b) Hayatlarını yalnız başına idame ettiremeyen,
c) Doğumuna on hafta kalan hamile kadın,
hükümlüler hakkında uygulanmaz.
Bir
konutta denetim ve gözetim altında bulundurulma
MADDE 82
– (1) Belirlenen bir konutta
denetim ve gözetim altında bulundurulma; toplumun ve mağdurun korunması
için hükümlünün belirlenen bir konuttan çıkmaması suretiyle denetimini esas
alan bir yükümlülüktür.
(2) Yüksek riskli hükümlüler, denetimli serbestlik
altında geçirecekleri toplam sürenin en az üçte birini konuttan çıkmamak
suretiyle tamamlarlar. Bu yükümlülük, günde en az on, en fazla on iki saat
süreyle yerine getirilir. Bu süre, 18:00 ilâ 08:00 saatleri arasında
uygulanır. Hükümlünün konutunda bulunacağı süre ile saat aralığı,
hükümlünün işi, eğitimi veya aile durumu dikkate alınarak belirlenir.
(3) Elektronik yöntemlerle takip edilmeyen
hükümlüler, evde bulunduğu sürenin başlangıç ve bitiş saatleri arasında
belirsiz zamanlarda denetim bürosunda görevli denetim memurları tarafından
denetlenir. Bu yükümlülüğün uygulandığı hükümlülerin bilgileri denetim için
ilgili kolluk birimlerine de gönderilir.
(4) Hükümlünün denetimli serbestlik müdürlüğüne
başvurmasından itibaren on gün içinde yükümlülüğün infazına başlanır. Bu
yükümlülük belirlenen sürenin sona ermesi ile tamamlanır. Hükümlünün risk
durumunun değişmesi halinde komisyon tarafından belirlenen süre
tamamlanmadan da konutta bulunma yükümlülüğü kaldırılabilir.
(5) Hükümlünün tekrar suç işleme riski, topluma
veya mağdura zarar verme riskine göre daha önce karar verilmese dahi
hükümlü hakkında bu yükümlülüğe sonradan karar verilebileceği gibi daha
önce verilmiş olan yükümlülüğün süresi de uzatılabilir.
(6) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 74 üncü
maddedeki ilgili hükümler uygulanır.
Bir
bölgede denetim ve gözetim altında bulunma
MADDE 83
– (1) Bir bölgede denetim ve
gözetim altında bulunma; toplumun ve mağdurun korunması amacıyla bir
bölgede bulunmayı esas alan, belirlenen yere belirlenen tarih ve saatlerde
başvurma veya belirlenen bölge sınırları dışına çıkmama yükümlülüğüdür.
(2) Hükümlüden, belirlenen tarih ve saatlerde,
denetimli serbestlik müdürlüğüne, kolluğa, muhtarlığa veya müdürlüğün
belirleyeceği bir kamu görevlisine başvurması istenir.
(3) Belirlenen yerlere başvurma;
a) Yüksek riskli hükümlülerin denetimli serbestlik
tedbiri altında geçireceği süre içerisinde;
1) İlk üç ay her gün,
2) Üç ila altı ay arası haftada üç gün,
3) Altı aydan sonra haftada iki gün,
b) Orta riskli hükümlülerin denetimli serbestlik
tedbiri altında geçireceği süre içerisinde;
1) İlk üç ay haftada dört gün,
2) Üç ila altı ay arası haftada iki gün,
3) Altı aydan sonra haftada bir gün,
c) Düşük riskli hükümlülerin denetimli serbestlik
tedbiri altında geçireceği süre içerisinde;
1) İlk üç ay haftada iki gün,
2) Üç aydan sonra haftada bir gün,
olarak uygulanır.
(4) Bu yükümlülük, hükümlünün denetimli serbestlik
müdürlüğüne başvurmasından itibaren on gün içinde başlar, koşullu salıverme
süresinin sona ermesi ile tamamlanır.
(5) Bu yükümlülük; ağır bir hastalık, sakatlık veya
kocama nedeniyle hayatlarını yalnız başına idame ettiremeyen hükümlüler
hakkında uygulanmaz.
(6) Bu yükümlülük, yüksek riskli hükümlüler
bakımından belirlenen bölge sınırları dışına çıkmama şeklinde de
belirlenebilir.
Belirlenen
yer veya bölgelere gitmeme
MADDE 84
– (1) Belirlenen yer veya
bölgelere gitmeme; hükümlünün suç işlemesine veya suça yönelmesine etkisi
bulunan yerlere gitmekten yasaklanmasını, özellikle çocukların ve suç
mağdurunun korunmasını amaçlayan bir yükümlülüktür.
(2) Bu yükümlülük; hükümlünün, çocuklara, topluma
ve mağdura karşı zarar verme riski ile işlediği suçun özelliklerine göre
diğer yükümlülüklerle birlikte verilebilir. Yasak getirilen yer veya bölge
ile yasaklama süresi denetimli serbestlik müdürlüğünce takdir edilir.
Belirlenen
programlara katılma
MADDE 85
– (1) Belirlenen programlara
katılma; hükümlülerin iyileştirilmesi ve topluma kazandırılması için
ihtiyaç duydukları ve denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenen,
bireysel görüşme, grup çalışması, tedavi ve iyileştirme programları, diğer
kurumlarca yürütülen meslek ve sanat edindirmeye yönelik faaliyetler,
seminer, sosyal, kültürel ve sportif etkinlikler, sivil toplum
kuruluşlarınca kamu yararına yürütülen program ve çalışmalara katılma yükümlülüğüdür.
(2) Bu yükümlülük, ihtiyacı tespit edilen her
hükümlü hakkında uygulanır ve hükümlünün denetimli serbestlik müdürlüğüne
başvurmasından itibaren en geç üç ay içinde başlar, belirlenen sürenin veya
program ya da programların tamamlanması ile sona erer.
(3) Hükümlü hakkında yapılan risk ve ihtiyaç
değerlendirmesine göre hükümlünün herhangi bir eğitim ve iyileştirme
programına katılmasının gerekmediğinin değerlendirilmesi halinde bu durum
denetim planının rehberlik ve iyileştirme bölümüne açıkça yazılır.
Yabancı uyruklu
hükümlüler hakkında yapılacak işlemler
MADDE 86
– (1) Yabancı uyruklu hükümlülere
ait bilgiler, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla karşı
çıkmaması hâlinde hükümlünün vatandaşı olduğu devletin diplomatik
temsilcilik veya konsolosluğuna bildirilir.
(2) İçişleri
Bakanlığının ülkede kalmasında sakınca olduğunu bildirdiği yabancı uyruklu
hükümlüler hakkında denetimli serbestlik tedbiri olarak, koşullu
salıverilme tarihine kadar ülke sınırları içine girmeme yükümlülüğü verilerek
hükümlü sınır dışı işlemlerine esas olmak üzere kolluğa teslim edilir.
İçişleri Bakanlığının ilgili birimi ile yapılan yazışmada hükümlünün ülke
sınırları içerisine girdiğinin tespit edilmesi halinde derhal müdürlüğe
bilgi verilmesi istenir.
Açık ceza
infaz kurumuna iade
MADDE 87
– (1) Hükümlünün;
a) Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra,
talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde
müracaat etmemesi,
b) Hakkında belirlenen;
1) Yükümlülüklere uymamakta ısrar etmesi,
2) Denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı
denetim ve iyileştirme programına uymamakta ısrar etmesi,
3) Denetimli serbestlik personelinin uyarı ve
önerilerine uymamakta ısrar etmesi,
4) Denetim planında yükümlülüklerin infazına
ilişkin belirlenen kurallara uymamakta ısrar etmesi,
c) Ceza infaz kurumuna geri dönmek istemesi,
hâlinde, komisyonun kararı üzerine, koşullu
salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için açık ceza infaz
kurumuna gönderilmesi, infaz hâkiminden talep edilir. İnfaz hâkiminden
karar gelene kadar, denetimli serbestlik tedbirinin infazına devam edilir.
(2) Hükümlü hakkında denetimli serbestlik tedbiri
uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt
sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan
dolayı kamu davası açılmış olması hâlinde, komisyonun kararı üzerine, infaz
hâkiminden hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesi talep edilir.
(3) Başka bir mahkûmiyet kararı nedeniyle ceza
infaz kurumuna alınan hükümlünün kaydı kapatılarak, 5275 sayılı Kanunun 107
nci maddesinin uygulanabilmesi yönünden toplama kararı alınması ve müteakip
infaz işlemlerinin buna göre yapılması amacıyla dosya hükümlünün bulunduğu
ceza infaz kurumuna gönderilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına iletilir.
Koşullu
salıverilme
MADDE 88
– (1) Denetimli serbestlik tedbiri
uygulanarak cezasının infazına karar verilen ve koşullu salıverilmesine bir
aydan az süresi kalan hükümlüler hakkında vaka sorumlusu tarafından,
salıverme öncesi değerlendirme raporu hazırlanmasına başlanır. Hazırlanan
raporda hükümlünün denetimli serbestlik altında geçen süre içerisinde tutum
ve davranışlarıyla kurallara ve yükümlülüklere uyumundaki gayret ve çabası
değerlendirilir.
(2) Salıverme öncesi değerlendirme raporunda; suçun
mağduru bakımından tehlike oluşturan veya tekrar suç işleme riski yüksek
bulunan hükümlüler hakkında, koşullu salıverme sonrası denetim süresi
içerisinde yükümlülük belirlenmesi önerilir.
(3) Koşullu salıverme tarihine kadar olan süresini,
yükümlülüklerin gereklerine ve denetim planına uygun davranarak geçiren
hükümlünün salıverme öncesi değerlendirme raporu ile infaz dosyası, 5275
sayılı Kanunun 107 nci ve 108 inci maddelerine göre işlem yapılmak üzere
Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla infaz hâkimliğine gönderilir.
(4) Koşullu salıverme süresinin sonunda
yükümlülüğün uygulanmasına son verilir, ilgili infaz hâkiminin kararı
üzerine kayıt kapatılır.
(5) Askerlik çağına giren ve askerliğini yapmamış
hükümlülerin koşullu salıverilmeleri halinde durum, kayıtlı bulundukları
askerlik şubesine bildirilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Koşullu Salıverilme Sonrası Denetim ve Takip
Koşullu
salıvermede denetim altına alma
MADDE 89
– (1) Koşullu salıvermede denetim
altına alma; infaz hâkimliği tarafından koşullu salıverilmesine karar verilen
hükümlü hakkında salıverme sonrası denetim süresi içerisinde tedbir veya
yükümlülük uygulanmasına karar verilmesidir.
(2) Koşullu salıverilen hükümlüler hakkında infaz
hâkimliği tarafından;
a) Bir başkasının gözetimi altında ücret
karşılığında çalıştırılma,
b) Eğitim kurumuna devam etme,
c) Rehberlik çalışmalarına katılma,
ç) Denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenecek
diğer yükümlülüklere tabi tutulma,
kararı verilebilir.
(3) Hükümlüler hakkında koşullu salıverme sonrası için
belirlenen tedbir veya yükümlülüklerin yerine getirilmesinde, hükümlünün
toplum içinde denetimi, takibi ve iyileştirilmesine yönelik çalışmalar
yürütülür.
(4) Yükümlülük kararının yerine getirilmesi
sırasında; hükümlünün işlediği kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezasına
mahkûm olması veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin
uyarısına rağmen uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme
kararının geri alınması için infaz hâkimliğinden talepte bulunulur, koşullu
salıverme kararının geri alınması veya yükümlülüğün kaldırılması durumunda
dosya kapatılır.
Gözetim
altında ücret karşılığında çalıştırılma yükümlülüğü
MADDE 90
– (1) Gözetim altında ücret
karşılığında çalıştırılma yükümlülüğü; koşullu salıverilen hükümlünün,
infaz hâkimliğince belirlenen denetim süresinde, infaz kurumunda veya
denetimli serbestlikte öğrendiği meslek veya sanatı icra etmek üzere, bir
kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir
başkasının gözetimi altında, ücret karşılığında çalıştırılmasıdır.
(2) Bu yükümlülük, denetim süresi içerisinde yerine
getirilir. Yükümlülük, kişinin çalışmaya başlamasıyla başlar, infaz
hâkiminin belirlediği sürenin veya denetim süresinin sona ermesiyle ya da
infaz hâkiminin yükümlülüğü kaldırmasıyla sona erer.
(3) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 59 uncu
ve 65 inci maddelerdeki ilgili hükümler uygulanır.
Eğitime
devam etme yükümlülüğü
MADDE 91
– (1) Eğitime devam etme
yükümlülüğü; on sekiz yaşından küçük hükümlülerin, örgün ve yaygın eğitim
ile diğer kurs ve programlara koşullu salıverildikten sonra gerektiğinde
barınma imkânı bulunan bir kurumda devam etmeleridir.
(2) Hükümlünün devam edebileceği örgün ve yaygın
eğitim ile diğer kurs ve programlar, hükümlünün risk ve ihtiyaçlarının
değerlendirilmesi ile ceza infaz kurumunda veya denetimli serbestlikte
katıldığı programlar ve meslek edindirme kursları gibi aldığı eğitimler
dikkate alınarak hükümlü ile iş birliği içerisinde belirlenir.
(3) Koşullu salıverilen hükümlünün örgün eğitime
devam etme durumunun bulunması halinde öncelikle örgün eğitime yönelik bir
eğitim kurumuna devam etmesi istenir. Hükümlünün örgün eğitime devam
konusunda başarısız olması veya başka nedenlerle örgün eğitime devam
edememesi halinde durumuna uygun başka bir meslek edindirme kursuna veya
programına yönlendirilir. Belirlenen eğitim programı veya kursların
hükümlünün ihtiyaçlarına cevap vermemesi veya hükümlüye uygun olmadığının
tespit edilmesi durumunda vaka sorumlusu tarafından ilgili eğitim programı
ya da kurs değiştirilebilir.
(4) Hükümlünün kalacak bir yerinin olmaması veya
eğitimine devam edebilmesi için bir kuruma yerleştirilmesinin gerekmesi
halinde çocuğun ve kanuni temsilcisinin rızası da alınarak barınma imkânı
bulunan uygun bir eğitim kurumuna yerleştirilebilir.
(5) Eğitime devam yükümlülüğünün yerine
getirilmesinde kurumsal eğitimler ve programlar listesi göz önünde
bulundurulur.
(6) Bu yükümlülüğün uygulanmasında; hükümlünün
durumu, eğitim kurumu yetkilileri ile iş birliği yapılan görevliler
haricinde kimseyle paylaşılamaz. Kurum yetkilileri ve görevliler ifşa
olmaması ve dışlanmaması için hükümlünün durumunu kurum çalışanları ve
diğer kişiler ile paylaşamaz. Bu konuda ilgililer bilgilendirilir.
(7) Eğitime devam yükümlülüğü, hükümlü hakkında
denetim planının hazırlandığı tarihte başlar. İnfaz hâkiminin belirlediği
sürenin veya denetim süresinin sonunda ya da yükümlülük kararının
kaldırılması ile sona erer.
Rehberlik
çalışmalarına katılma yükümlülüğü
MADDE 92
– (1) Rehberlik çalışmalarına
katılma yükümlülüğü; koşullu salıverilme sonrası, iyileştirme ve topluma
kazandırma amacıyla denetimli serbestlik uzmanının yürüttüğü çalışma ve
programlara katılma konusunda hükümlünün yükümlü kılınmasıdır.
(2) Rehberlik çalışmalarına katılma yükümlülüğü;
hükümlü hakkında denetim planının hazırlandığı tarihte başlar, infaz
hâkiminin belirlediği sürenin veya denetim süresinin bitmesiyle ya da
yükümlülüğün kaldırılmasıyla sona erer.
(3) Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 38 inci
ve 69 uncu maddelerdeki ilgili hükümler uygulanır.
Denetimli
serbestlik müdürlüğünce belirlenecek diğer yükümlülükler
MADDE 93
– (1) Koşullu salıverilen
hükümlünün denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenecek yükümlülüklere
tabi tutulması, hükümlünün;
a) Belirli bir bölgede denetim ve gözetim altında
bulundurma,
b) Belirlenen yer veya bölgelere gitmeme,
c) Belirlenen programlara katılma,
yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi
tutulmasıdır.
(2) Koşullu salıverilen hükümlü hakkındaki
yükümlülükler, hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate alınarak belirlenir.
(3) Belirli bir bölgede denetim ve gözetim altında
bulundurma; toplumun ve mağdurun korunması amacıyla bir bölgede bulunmayı
esas alan, belirlenen yere belirlenen tarih ve saatlerde başvurma veya
belirlenen bölge sınırları dışına çıkmama yükümlülüğüdür. Koşullu
salıverilen her hükümlü hakkında belirli bir bölgede denetim ve gözetim
altında bulundurma yükümlülüğü belirlenir. Hükümlüden denetim süresince
ayda bir gün, belirlenen tarih ve saatlerde, denetimli serbestlik
müdürlüğüne, kolluğa, muhtarlığa veya müdürlüğün belirleyeceği bir kamu
görevlisine başvurması istenir. Yükümlülüğün infazına yükümlünün müdürlüğe
müracaat tarihinden itibaren on gün içinde başlanır. Bu yükümlülük,
müdürlüğe müracaat tarihi itibarıyla suça sürüklenen çocuklar için ilgili
denetimli serbestlik kararının infazı sürecinde on sekiz yaşını doldurmuş
olsa dahi uygulanmaz.
(4) Belirlenen yer veya bölgelere gitmeme;
hükümlünün suç işlemesine veya suça yönelmesine etkisi bulunan yerlere
gitmekten yasaklanmasını, özellikle çocukların ve suç mağdurunun
korunmasını amaçlayan bir yükümlülüktür. Bu yükümlülük, hükümlü hakkında
yapılan risk ve ihtiyaç değerlendirmesi sonucunda hükümlünün topluma ya da
bir başkasına zarar verme riskinin görüldüğü hâllerde hükümlünün suç
işlemesine etkisi olan yerleri gözetecek şekilde belirlenir.
(5) Belirlenen programlara katılma, koşullu
salıverilen hükümlü hakkında gerçekleştirilen risk ve ihtiyaç değerlendirmesi
doğrultusunda hükümlünün; eğitim ve iyileştirme programları, diğer
kurumlarca yürütülen meslek ve sanat edindirmeye yönelik faaliyetler,
seminer, sosyal, kültürel ve sportif etkinlikler, sivil toplum
kuruluşlarınca kamu yararına yürütülen program ve çalışmalara katılması
yükümlülüğüdür. Bu yükümlülük, ihtiyacı tespit edilen her hükümlü hakkında
uygulanır. Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde, 38 inci maddedeki ilgili
diğer hükümler uygulanır.
(6) Hükümlü hakkında yapılan risk ve ihtiyaç
değerlendirmesine göre hükümlünün herhangi bir eğitim ve iyileştirme programına
katılmasının gerekmediğinin değerlendirilmesi halinde bu durum denetim
planının rehberlik ve iyileştirme bölümüne açıkça yazılır.
(7) Komisyon, hükümlünün risk ve ihtiyaçlarını
dikkate alarak yükümlülükleri değiştirebilir.
(8) Bu yükümlülükler, hükümlü hakkında denetim
planının hazırlandığı tarihte başlar; infaz hâkiminin belirlediği sürenin
veya denetim süresinin bitmesiyle ya da yükümlülüğün kaldırılmasıyla sona
erer.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bazı Suç Faillerine Özgü Denetimli Serbestlik
Tedbiri
Mükerrirler
ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan hükümlü olanların
denetimli serbestlik yükümlülüklerinin yerine getirilmesi
MADDE 94
– (1) Mükerrirler hakkında verilen
denetimli serbestlik tedbiri; salıverilme sonrası hükümlünün, toplum içinde
denetim ve takibinin yapılarak, iyileştirilmesi ve topluma yeniden
kazandırılması ile yeniden suç işleme riskinin azaltılmasına yönelik
rehberlik çalışmalarına katılma yükümlülüğüdür.
(2) Salıverilme sonrası mükerrir hakkındaki
denetimli serbestlik tedbirine ilişkin karar, hapis cezasının infazından
önce gönderilirse bu karar kaydedilmeyerek, Cumhuriyet başsavcılığına iade
edilir. Kararın, 5237 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin altıncı fıkrası ile
5275 sayılı Kanunun 108 inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince hapis
cezasının tamamen infazından sonra gönderilmesi istenir.
(3) Salıverilme sonrası mükerrir hükümlü hakkında
verilen denetimli serbestlik tedbirine ilişkin kararda, denetimli
serbestlik tedbirinin süresinin belirtilmemesi durumunda, karar
kaydedilmeden önce Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla infaz hâkimliğine
geri gönderilerek tedbirin süresinin belirlenmesi istenir.
(4) Salıverilme sonrası mükerrir hakkında verilen
denetimli serbestlik tedbirinin kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra
hükümlüye tebligat çıkartılır. Hükümlünün, müdürlüğe müracaat etmesinden
sonra 14 üncü, 35 inci ve 36 ncı maddeler uyarınca gerekli işlemler
yapılır.
(5) Hakkında infaz hâkimliğince yükümlülük
belirlenmiş mükerrir hükümlünün kendisine yapılan tebligatta belirtilen
süre içerisinde başvuruda bulunmaması veya hakkında hazırlanmış olan
denetim planının gereklerini yerine getirmemesi halinde; 44 üncü madde
uyarınca uyarılır.
(6) Hakkında infaz hâkimliğince yükümlülük
belirlenmiş mükerrir hükümlünün yapılan uyarıya rağmen tebligatta
belirtilen süre içerisinde başvuruda bulunmaması veya belirlenen
yükümlülüklerin gereklerini yerine getirmemesi halinde infaz hâkiminden
hükümlünün disiplin hapsine tabi tutulması talep edilir.
(7) Hakkında infaz hâkimliğince yükümlülük
belirlenmemiş mükerrir hükümlünün kendisine yapılan tebligatta belirtilen
süre içerisinde başvuruda bulunmaması veya kendisi ile yürütülecek ihtiyaç
değerlendirme ve iyileştirme çalışmalarına katılmaya istekli olması halinde
hazırlanmış olan denetim planının gereklerini yerine getirmemesi halinde;
hükümlü, müdürlüğe gelmesi ve yükümlülüğe uyması konusunda uyarılır.
Uyarıya rağmen hükümlünün yükümlülüğünün gereklerini yerine getirmemesi
halinde toplum içinde denetim ve takibine devam edilir.
(8) Bu madde kapsamında; yürütülecek iyileştirme
çalışmaları 38 inci maddede belirtilen esaslara göre yerine getirilir.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejimi kapsamında
hükümlü hakkında belirlenen denetimli serbestlik tedbiri, hapis cezasının
tamamen infazından sonra denetim planının hazırlanmasıyla, hazırlanamama
durumunda kararın hükümlüye tebliği ile başlar, infaz hâkimliğince
belirtilen sürenin tamamlanması ile sona erer.
(10) Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan hükümlü
olanlara uygulanacak tedavi ve diğer yükümlülükler, 26/7/2016 tarihli ve
29782 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Cinsel
Dokunulmazlığa Karşı Suçlardan Hükümlü Olanlara Uygulanacak Tedavi ve Diğer
Yükümlülükler Hakkında Yönetmelik kapsamında yerine getirilir.
ALTINCI KISIM
Aile Bireylerinin Korunması
BİRİNCİ BÖLÜM
Çocukların ve Aile Bireylerinin Korunması
Korunma
altına alınması gereken çocuklarla ilgili yapılacak işlemler
MADDE 95
– (1) Denetimli serbestlik
hizmetleri kapsamında toplum içinde denetim ve takibi yapılan suça
sürüklenen çocuğun korunma ve destek ihtiyacının olması veya sonradan böyle
bir ihtiyacın ortaya çıkması halinde müdürlük, korunma ve desteğe ihtiyacı
olan çocuğu, aile ve sosyal hizmetler bakanlığı il müdürlüğüne ihbar
etmekle yükümlüdür. Çocuğun korunma ve destek ihtiyacına ilişkin tespitler,
ihbar yazısında açıkça belirtilir.
(2) Çocuk hakkında danışmanlık tedbiri ihtiyacı
nedeniyle ihbarda bulunulmaz. Bu kapsamdaki çalışmalar iyileştirme ve
topluma kazandırma çerçevesinde çocuk hizmetleri bürosunda görevli
denetimli serbestlik uzmanları tarafından yerine getirilir.
Aile içi
şiddet vakalarında yapılacak işlemler
MADDE 96
– (1) Yükümlülerin, eşine veya
diğer aile bireylerine karşı şiddet uygulaması veya şiddet uygulama
tehlikesinin bulunması ya da yükümlünün şiddete maruz kalması veya şiddete
maruz kalma ihtimalinin bulunması halinde, 8/3/2012 tarihli ve 6284 sayılı
Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun gereğince
koruyucu ve önleyici tedbir alınmak üzere ilgili kuruma durum bildirilir.
YEDİNCİ KISIM
Elektronik Cihazların Kullanılması Suretiyle Takip
BİRİNCİ BÖLÜM
Elektronik İzleme
Elektronik
izleme
MADDE 97
– (1) Elektronik izleme;
yükümlülerin elektronik yöntem ve araçlar ile toplum içinde izlenmesini, gözetim
ve denetim altında tutulmasını sağlayan, mağdurun ve toplumun korunmasını
destekleyen kararların infaz edilmesinde kullanılan bir yöntemdir.
Elektronik
izleme merkezi
MADDE 98
– (1) Yükümlülerin elektronik
yöntem ve araçlarla toplum içinde izlenmesi, gözetimi ve denetimi için
elektronik izleme merkezi oluşturulur.
(2) İzleme merkezinde bu konuda eğitim almış yeteri
kadar denetimli serbestlik memuru yirmi dört saat esasına ve vardiya
usulüne göre çalışır. Daire Başkanlığının ilgili şube müdürlüğünce her
vardiya için izleme merkezinin çalışmalarından sorumlu bir personel
belirlenir.
(3) İzleme merkezinde görevli bir personelin kaç
yükümlünün takibinden sorumlu olacağı Daire Başkanlığının ilgili şube
müdürlüğünce belirlenir.
(4) Genel Müdürlüğün izni olmadan görevli ve
yetkililer hariç, üçüncü kişiler izleme merkezine giremez. İzleme merkezi
çalışanlarının, izleme merkezine cep telefonu, bilgisayar, fotoğraf
makinesi gibi araçlarla girmeleri yasaktır.
(5) İzleme merkezi çalışanları, yükümlülerle
yaptıkları iletişimi, yükümlülerin ihlal ve elektronik cihazların arıza
durumlarını tutanak altına alarak Daire Başkanlığının ilgili şube
müdürlüğüne aynı gün iletirler.
Elektronik
izleme müdahale ekibi
MADDE 99
– (1) Müdürlüklerin denetim
bürosunda elektronik izleme konusunda eğitim almış yeteri kadar denetimli
serbestlik memuru görevlendirilir. Elektronik izleme müdahale ekibi yirmi
dört saat esasına ve vardiya usulüne göre çalıştırılabilir.
(2) Müdahale ekibi;
a) Elektronik cihazların takılmasından ve
sökülmesinden,
b) İzleme merkezi ile gerekli koordinasyonun
sağlanmasından,
c) İzleme merkezince iletilen taleplerin yerine
getirilmesinden,
ç) Elektronik cihazlarla takip edilen yükümlülerin
takip ve denetiminden,
d) Elektronik cihazlarda meydana gelen arızalara ilişkin
gerekli işlemlerin yapılmasından,
e) İzleme merkezinden gelen ihlal durumunun tespit
edilmesinden,
sorumludur.
İKİNCİ BÖLÜM
Elektronik Cihaz ile Takip Edilecek Yükümlülerin
Belirlenmesi,
Elektronik Cihazların Takılması ve Sökülmesi
Elektronik
cihaz ile takip edilecek yükümlülerin belirlenmesi
MADDE 100
– (1) Haklarında belirli yerlere
gitmekten yasaklama veya belirlenen konut, yer veya bölgeden çıkmama ya da
belirlenen kişilere yaklaşmamaya dair verilen denetimli serbestlik kararları,
elektronik cihaz kullanılmak suretiyle yerine getirilebilir.
(2) Komisyon, vaka sorumlusunun talebi üzerine
mevcut risk durumu, tedbir, yükümlülük ve denetimin gereklilikleri,
mağdurun veya toplumun korunma ihtiyacını dikkate alarak yükümlünün elektronik
cihaz ile takibini Daire Başkanlığına önerir.
(3) Elektronik cihaz takılması önerilen yükümlünün
bilgileri Daire Başkanlığına iletilir. Şube müdürlüğünce, izleme merkezinin
kapasitesi, yükümlünün durumu, yargı mercii kararının niteliği ve infaz kabiliyeti
teknik yönden değerlendirilerek yükümlünün elektronik cihaz ile izlenip
izlenmemesine karar verilir.
Elektronik
cihazların takılması ve kurulması
MADDE 101
– (1) Elektronik cihazlar kullanılmak
suretiyle izlenmesine karar verilen yükümlüler, görevli denetimli
serbestlik personeli tarafından bilgilendirilir. Elektronik cihazın
özelliğine göre yükümlü müdürlüğe davet edilerek veya yükümlünün evine
gidilerek elektronik izleme ünitesi kurulur ve devreye sokulur. Elektronik
cihazlarla takip edilecek yükümlünün kimlik bilgileri görevli personel
tarafından kontrol edilir.
(2) Yükümlü, denetim ve takip amacıyla kullanılacak
olan elektronik cihazların kullanımı ile uyulması gereken kurallar ve uymamanın
sonuçları konusunda yazılı olarak bilgilendirilir.
(3) Elektronik cihazlar kullanılmak suretiyle
takibine karar verilen yükümlü, elektronik cihaz takılmasına ve ilgili
ünitenin kurulmasına rıza göstermek, elektronik cihazları kullanılır
durumda bulundurmak, kararın infazı için gerekli olan kısıtlamalara ve
elektronik cihazların kullanımına ilişkin belirlenen kurallara uygun
hareket etmek zorundadır. Bu kurallara aykırı davranış yükümlülüğünün
ihlali sayılır.
(4) İzleme merkezi tarafından yükümlünün kurallara
aykırı davrandığının belirlenmesi halinde, müdahale ekibi durumdan derhal
haberdar edilir. Daire Başkanlığının ilgili şube müdürlüğü, yükümlünün
kurala aykırı davranışını denetimli serbestlik müdürlüğüne yazılı olarak da
bildirir. Kurala aykırı davranışın vaka sorumlusu tarafından yükümlülüğün
ihlali olarak değerlendirilmesi halinde durum komisyona iletilir.
Elektronik
cihazların sökülmesi, izlemenin sonlandırılması
MADDE 102
– (1) Yükümlülüğün sona ermesi
veya ihlal edilmesi, yükümlünün ceza infaz kurumuna alınması ya da
yükümlünün elektronik cihazların kullanılması suretiyle takibinden
vazgeçilmesi durumunda, elektronik cihazlar görevli denetimli serbestlik
personelince sökülür. İzleme işlemleri sonlandırılır. Elektronik cihazlar,
gerekli kontroller yapılarak yükümlüden tutanak karşılığında teslim alınır.
(2) Elektronik cihaz izleme merkezi
bilgilendirilmeden sökülmez. Elektronik cihaz sökülmesine ilişkin talep
üzerine izleme merkezi tarafından sistemden elektronik takip sonlandırılır
ve elektronik takibe ilişkin gerekli bilgiler ilgili müdürlüğe iletilir.
Yükümlüye
ait elektronik cihazlar kullanılmak suretiyle elektronik izleme
MADDE 103
– (1) Elektronik izleme; rızası
alınmak koşuluyla yükümlüye ait elektronik cihazlar kullanılmak suretiyle
de yapılabilir.
(2) Yükümlünün bu izlemeden yararlanabilmesi için,
sisteme uyumlu elektronik cihaz, GSM hattı, internet ve gerektiğinde
program aboneliği gibi izleme için gerekli diğer ihtiyaçları karşılaması
gerekir.
(3) Soruşturma, kovuşturma ve infazın bütün
aşamalarında niteliği itibarıyla elektronik izlemeye uygun bütün tedbir ve
yükümlülükler hakkında yükümlüye ait elektronik cihazlar kullanılmak
suretiyle izleme yapılabilir. Bu kapsamda;
a) Mevzuatta düzenlenen; konutu terk etmemeye, bir
konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulmaya ve hapis
cezasının konutta çektirilmesine ilişkin kararların infazı, kişinin
yaşadığı konutun çevresi sistem haritası üzerinde kısıtlı alan haline
getirilerek, kararda belirtilen zaman dilimi içerisinde yükümlünün
konutunda bulunup bulunmadığı izlenmek suretiyle yerine getirilir.
b) Adli kontrole ilişkin kararlar da dâhil olmak
üzere soruşturma, kovuşturma ya da infazın diğer aşamalarında, hâkim, diğer
yargı mercileri ya da denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından belirlenen
yerlere, belirtilen süreler içinde düzenli olarak başvurmak yükümlülüğü
elektronik izleme yöntemiyle yerine getirilebilir. Bu yükümlülük;
1) Karar bir yargı mercii tarafından verilmiş ise
kararı veren yargı merciinin bulunduğu il sınırları,
2) Karar denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından
verilmiş ise denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunduğu il sınırları,
3) Yükümlü, kararı veren merciin yargı çevresi ya
da görev alanı dışında bir yerde ikamet ediyor ise ikametinin bulunduğu il
sınırları,
sistem haritası üzerinde kısıtlı alan haline
getirilip, yükümlünün başvuru yapması gereken zaman diliminde, bu bölgeden
coğrafi konumu alınarak biyometrik imza yöntemiyle kararda belirtilen
sayıda imza atması suretiyle yerine getirilir.
c) Belirli yerlere gitmekten yasaklanma, belirlenen
yer veya bölgeden çıkmama yükümlülükleri; kararda belirtilen yer veya
bölgenin sistem haritası üzerinde kısıtlı alan haline getirilerek, kararın
niteliğine göre yükümlünün bu yer ya da bölgeye girip girmediği ya da bu
bölgeden çıkıp çıkmadığı izlenmek suretiyle yerine getirilir.
ç) Belirlenen kişilere yaklaşmamaya dair verilen
denetimli serbestlik tedbirleri; karar kişinin konutu ya da iş yeri gibi
belirli bir bölgeye yaklaşmamak şeklinde ise bu bölgeler sistem haritası
üzerinde kısıtlı alan haline getirilip yükümlünün bu bölgeye girip
girmediği tespit edilmek suretiyle yerine getirilir. Karar, kişiye belirli
bir mesafeden fazla yaklaşılmaması yönünde ise izleme, kişinin rızası
bulunmak koşuluyla biyometrik imza ile takip sistemine ilişkin yazılımın,
kişinin elektronik cihazına da kurularak her iki cihaz arasındaki mesafenin
tespiti ve yükümlünün belirlenen mesafeden daha fazla kişiye yaklaşıp
yaklaşmadığının belirlenmesi suretiyle yerine getirilir.
d) Eğitim, kamu yararına çalışma, bir iş
sözleşmesine dayanarak çalışma ve kendi işini kurarak işletme gibi
yükümlünün belirli zamanlarda belirli bölgelerde bulunmasının zorunlu
olduğu hâllerde bu izleme, belirtilen bölgeler sistem haritası üzerinde
kısıtlı alan haline getirilerek yükümlünün belirlenen zaman dilimi
içerisinde bu bölgede bulunup bulunmadığını tespit etmek suretiyle yerine
getirilir.
(4) Niteliği itibarıyla elektronik izlemeye uygun
diğer denetimli serbestlik karar ve tedbirleri de bu maddede düzenlenen
biyometrik imza ile takip sistemi uygulanmak suretiyle yerine
getirilebilir.
SEKİZİNCİ KISIM
Danışma Kurulu ve Koruma Kurulları
BİRİNCİ BÖLÜM
Danışma Kurulunun Oluşumu, Gündeminin Hazırlanması
ve Toplanması
Danışma
Kurulunun oluşumu
MADDE 104
– (1) Denetimli serbestlik
hizmetlerine ilişkin olarak danışma organı niteliğinde görev yapmak üzere
Bakanlıkta, Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danışma Kurulu kurulur.
(2) Danışma Kurulunun başkanı ilgili Adalet Bakan
Yardımcısıdır.
(3) Danışma Kurulu; Kanunun 19 uncu maddesinin
ikinci fıkrasında sayılan üyelerden oluşur.
(4) Danışma Kurulu toplantılarına gündeme göre,
ilgili kişiler ile kurumların temsilcileri katılımcı olarak davet
edilebilir.
(5) Danışma Kurulunun yazı işleri hizmetleri Daire
Başkanlığı tarafından yürütülür.
Danışma
Kurulunun gündeminin hazırlanması
MADDE 105
– (1) Daire Başkanlığınca Danışma
Kurulu toplantı tarihinden önce Danışma Kurulu üyelerine, toplantının yeri
ve zamanını belirten davet yazısı yazılır. Davet yazısında toplantı tarihinden
önce toplantıya katılacak kişi ile gündeme ilişkin öneri ve görüşlerin
bildirilmesi istenir.
(2) Daire Başkanlığı tarafından müdürlüklerin ve
koruma kurullarının yıllık faaliyet raporları ile üye kurumların öneri ve
görüşleri dikkate alınarak gündem hazırlanır.
(3) Hazırlanan gündem toplantı tarihinden önce
üyelere gönderilir. Müdürlükler ve koruma kurullarının görevleri ile ilgili
hazırlanan mevzuat taslakları gündeme eklenir.
Danışma
Kurulunun toplanması
MADDE 106
– (1) Danışma Kurulu her takvim yılında
en az bir defa toplanır. Başkan, gerekli gördüğü hâllerde Danışma Kurulunu
toplantıya çağırabilir.
(2) Danışma Kurulu, ilgili Adalet Bakan
Yardımcısının uygun göreceği yer ve tarihte toplanır.
(3) Danışma Kurulu toplantısında gündem Daire
Başkanlığınca takdim edilir.
(4) Toplantıda sunulan öneriler tutanağa bağlanır
ve Danışma Kurulu üyelerince imzalanır. Kararlar Genel Müdürlükçe ilgili
kurum ve kuruluşlara iletilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Danışma Kurulunun Görevleri ve Mâli Hükümler
Danışma
Kurulunun görevleri
MADDE 107
– (1) Danışma Kurulunun görevleri
şunlardır:
a) Denetimli serbestlik hizmetlerinin
geliştirilmesine, kurumlar arası iş birliğinin güçlendirilmesine, yeniden
suç işlenmesinin önlenmesine ve toplumla bütünleşmeyi sağlayıcı
politikaların üretilmesine ilişkin öneri niteliğinde kararlar almak.
b) Genel Müdürlük tarafından sunulan müdürlükler ve
koruma kurullarının yıllık faaliyetlerini değerlendirmek ve önerilerde
bulunmak.
c) Müdürlükler ve koruma kurullarının görevleri ile
ilgili olarak hazırlanan mevzuat taslaklarını incelemek ve önerilerde
bulunmak.
ç) Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.
Mâli
hükümler
MADDE 108
– (1) Kanunun 26 ncı maddesinin
ikinci fıkrası uyarınca, Danışma Kurulunun toplantılarına katılan üyelere
10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre harcırah
ödenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Koruma Kurullarının Oluşumu, Gündemin Hazırlanması,
Çalışma Usul ve Esasları
Koruma
kurullarının oluşumu
MADDE 109
– (1) Cumhuriyet başsavcılığınca her
yılın Ocak ayı içerisinde koruma kurulu oluşturulur. Koruma kurulunun
kimlerden oluştuğu ve çalışma usul ve esasları üyelere bildirilir.
(2) Koruma kurulu; Cumhuriyet başsavcısı veya
görevlendireceği Cumhuriyet başsavcı vekili ya da Cumhuriyet savcısının
başkanlığında Kanunun 16 ncı maddesinde belirtilen üyelerden oluşur.
(3) Koruma kurulu toplantısının gündemine göre,
Cumhuriyet başsavcısı; ceza infaz kurumları ve tutukevleri izleme kurulu
başkanı, gençlik ve spor il/ilçe müdürü, il/ilçe sağlık müdürü, ilçe sağlık
müdürü bulunmuyor ise Devlet hastanesi başhekimi veya toplum sağlığı
merkezi başkanı, özel idare müdürü, kolluk amirleri ile ilgili kişi, kurum
ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerini koruma kurulu toplantısına
davet edebilir.
(4) Koruma kurulunun yetki alanı adalet
komisyonunun yargı çevresi ile sınırlıdır.
(5) Koruma kurulunun yazı işleri hizmetleri,
müdürlük tarafından yürütülür.
Koruma
kurulu gündeminin hazırlanması
MADDE 110
– (1) Koruma kurulunun gündemi,
koruma kurulu başkanının görüşü alındıktan sonra müdürlük tarafından
hazırlanır.
(2) Koruma kurulunun gündeminde; salıverilen
hükümlülerin talepleri, yükümlülerin toplum içinde denetim ve takibi
konusunda kurumlar arası iş birliğini gerektiren durumlar, eski hükümlülere
yönelik hazırlanan projeler, hizmetler listesi ile kurumsal eğitimler ve
programlar listesinin güncellenmesi, koruma kurulu kararlarına itiraz gibi
konular yer alır.
(3) Gündem, toplantı tarihinden en geç bir hafta
önce koruma kurulu üyelerine ulaştırılır. Gündemin içerisinde toplantının
nerede ve ne zaman yapılacağına dair bilgilere de yer verilir.
(4) Koruma kurulu çalışmalarına başlamadan önce
müdür veya müdür yardımcısı tarafından gündem takdim edilir, müdürlük
tarafından yürütülen infaz ve iyileştirme çalışmaları ve koruma kurulunca
alınan kararlara ilişkin yapılan işlemler ve sonuçları hakkında koruma
kurulu üyelerine bilgi verilir.
Koruma
kurullarının çalışma usul ve esasları
MADDE 111
– (1) Koruma kurulu üç ayda bir
toplanır. Koruma kurulu başkanının gerekli görmesi hâlinde koruma kurulu
her zaman toplanabilir.
(2) Koruma kurulu; üye tam sayısının salt çoğunluğu
ile toplanır, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır.
Toplantı yeter sayısına ulaşılamazsa, bu husus bir tutanakla tespit
edilerek toplantı bir hafta sonra çoğunluk aranmaksızın yapılır.
(3) Koruma kurulunda alınan kararlar bir tutanakla
tespit edilerek katılanlarca imzalanır ve ilgilisine bildirilir. Kararların
yerine getirilmesini müdürlük takip ederek sonucu hakkında koruma kuruluna
bilgi verir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Koruma Kurulunun Görevleri ve Başvuru
Koruma
kurulunun görevleri
MADDE 112
– (1) Koruma kurulu, Kanunun 17
nci maddesine uygun olarak aşağıdaki görevleri yerine getirir:
a) Ceza infaz kurumundan salıverilen hükümlülerin
meslek veya sanat edinmelerinde, iş bulmalarında, bir meslek veya sanat
sahibi olanlar ile tarım işletmeciliği yapmak veya iş yeri açmak
isteyenlere araç ve kredi sağlanmasında bu kişileri ilgili kurum ve
kuruluşlara yönlendirmek.
b) Müdürlükçe hazırlanacak mesleki eğitim projeleri
ile başvuru sahibinin kendi işini kurma projelerini karara bağlamak,
yürütülen projeleri izlemek ve bitirilen projelerin sonuçlarını
değerlendirmek.
c) Ceza infaz kurumundan salıverilenlerin
öğrenimlerine devam etmelerini sağlamaya yönelik her türlü tedbiri almak ve
bu konuda müdürlük tarafından hazırlanan projeleri görüşmek ve karara
bağlamak.
ç) Ceza infaz kurumundan salıverilenlerin aileleri
ve sosyal çevreleriyle oluşabilecek psiko-sosyal sorunlarının çözümüne
yardımcı olmak.
d) Müdürlük tarafından denetim ve takibi yapılan
denetimli serbestlik kararlarının yerine getirilmesinde kurumlar arası iş
birliği gerektiğinde müdürlüğe yardımcı olmak.
e) İş arama izni verilen hükümlüleri
çalışabilecekleri işler ve yerler konusunda bilgilendirmek.
f) Hizmetler listesi ile kurumsal eğitimler ve
programlar listesinin hazırlanması ve güncellenmesinde müdürlüğe görüş ve
öneride bulunmak.
g) Alınan kararların yürütülmesini temin etmek
amacıyla kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
kamu yararına çalışan vakıf ve dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek
ve tüzel kişilerle iş birliği yapmak.
Başvuru
MADDE 113
– (1) Ceza infaz kurumundan
salıverilen veya denetimli serbestlik altında bulunan hükümlüler ya da kanunî
temsilcileri dilekçe ile koruma kurulunun yetki alanındaki müdürlüğe
başvurabilirler. Sözlü başvuru halinde buna ilişkin tutanak düzenlenir.
(2) Başvuru dilekçesi ile birlikte;
a) Başvuruyu yapan kişinin kimlik bilgilerini
gösterir belge,
b) Ceza infaz kurumundan salıverilen hükümlüler
için verilen Salıverilen Hükümlüye Ait Durum Bildirme Formu,
istenir.
(3) Eksik belge ile yapılan müracaatlar kayıt
altına alınır ve ilgiliden on beş gün içinde eksikleri tamamlaması istenir.
Haklı, geçerli ve gerektiğinde belgelendirilebilen mazereti olmaksızın
eksikliklerini tamamlamaması durumunda dilekçelerinin değerlendirilmeyeceği
kişiye bildirilir.
(4) Başvuruda bulunan her kişi için bir dosya
açılır. Dosyanın içerisinde, yapılan çalışmaların bulunduğu talep formu ile
başvuru belgeleri yer alır. Dosya üzerine talep sahibinin adı soyadı, talep
konusu ve koruma kurulu kayıt ekranındaki kayıt numarası yazılır.
(5) Koruma kurulunun yetki alanında ikamet
etmeyenlerin başvuruları müdürlük muhabere defterine kaydedildikten sonra
yetkili koruma kurulunun bulunduğu müdürlüğe gönderilir ve durum kişiye
bildirilir.
(6) Koruma kurulunun görev alanına girmeyen
başvurular müdürlük muhabere defterine kaydedildikten sonra ilgili kuruma
gönderilir ve durum kişiye bildirilir.
(7) Koruma kuruluna başvuruda maddi yardım
isteminde bulunma hakkı, salıverilen hükümlüler için ceza infaz kurumundan
salıverilme tarihinden itibaren bir yıl geçmekle düşer.
Talep
formu
MADDE 114
– (1) Başvuruda bulunan
salıverilen hükümlüler hakkında kendileri ile görüşme yapan denetimli
serbestlik memuru tarafından talep formu düzenlenir.
(2) Talep formu, salıverilen hükümlülerin gerekli
toplumsal kaynaklardan faydalanılarak topluma yeniden kazandırılmaları ve
toplumla bütünleşmelerine olanak tanınması amacıyla yürütülecek çalışmalara
temel oluşturan bilgileri içerir. Bu formda kişisel bilgiler, sağlık, aile,
iş ve sosyo-ekonomik durum, sosyal çevre ve ilişkiler ile kişi hakkında
görüşmelerden elde edilen izlenim ve kişinin talebine ilişkin mevcut
sertifika, diploma, çalışma deneyimi ile değerlendirmeler yer alır.
(3) Talep konusu dikkate alınarak talepte bulunanın
ekonomik, eğitim ve mesleki durumunu gösteren belgeler, varsa Türkiye İş
Kurumu kayıt belgesi veya numarası ile müdürlükçe gerekli görülen diğer
belgeler talep formuna eklenir.
(4) Talep formu, bireysel görüşmeler ve
gerektiğinde ev ziyareti yapılması suretiyle düzenlenir ve kişinin dosyasında
saklanır. Bu formların saklanmasında özel hayatın gizliliğine dikkat
edilir.
Taleplerin
değerlendirilmesi
MADDE 115
– (1) Koruma kurulu tarafından
talepler değerlendirilirken kişinin yapması gereken çalışmalar ile katkı
sağlayacağı hususlar gözden geçirilir ve kişilerin çalışmalara aktif olarak
katılımı sağlanır.
(2) Salıverilen hükümlülerin talepleri
değerlendirilirken hizmetler listesi ile kurumsal eğitimler ve programlar
listesi göz önünde bulundurularak bu kişilerin iş bulmalarına veya kendi
işlerini kurmalarına ya da bu amaçla mesleki eğitim almalarına öncelik
verilir.
(3) Koruma kurulunca, dosyanın daha ayrıntılı
hazırlanmasına veya başka çalışmaların yapılmasına karar verilmesi halinde,
eksikliklerin veya yapılacak çalışmaların müdürlük tarafından yerine
getirilmesi istenir.
Takip
formu
MADDE 116
– (1) Kendi işini kuranlar veya
işe yerleştirilenlerin iş yerlerindeki durumları ile eğitim kurumuna
yerleştirilenlerin kurumlardaki durumları denetimli serbestlik memuru
tarafından belirli aralıklarla denetlenerek takip formu düzenlenir. Kendi
işini kuranlar ile işe yerleştirilenler en az bir yıl süreyle takip edilir.
(2) İşe yerleştirilenlerin iş yerlerindeki uyum
süreçleri ile eğitim kurumuna devam edenlerin kurumlardaki uyum süreçleri
denetimli serbestlik memurları tarafından iş yerleri veya kurumları ziyaret
edilerek kontrol edilir ve iş yeri ile kurum yetkililerinin görüşleri takip
formunda belirtilir.
(3) Takip formu kişinin dosyasında saklanır. Bu
formların saklanmasında özel hayatın gizliliğine dikkat edilir.
Projelerin
hazırlanması
MADDE 117
– (1) Salıverilen hükümlülerin
yeniden suç işlemelerinin önlenmesi ve topluma kazandırılmaları amacıyla iş
ve meslek edinmelerine yönelik projeler hazırlanabilir.
(2) Projeler, ilgili kurum veya kuruluşlar ile
sivil toplum kuruluşlarının iş birliğinde hazırlanır. Bu projelerde ilgili
kurum veya kuruluş ya da sivil toplum kuruluşlarının mevzuatları dikkate
alınır.
(3) İş ve meslek edindirme projelerinin, işgücü
piyasası ihtiyaç analizleri doğrultusunda, en kısa sürede iş imkânı
sağlayacak nitelikte olmasına dikkat edilir. Ayrıca mesleki eğitim
projelerinde, katılımcılara sertifika verilmesi sağlanır. Projeler
hazırlanırken o bölgede faaliyet gösteren kamu ve özel kurum veya
kuruluşların hangi nitelikte personel ihtiyacı olduğu araştırılır ve bu
doğrultuda mesleki eğitimler verilerek, istihdam konusunda ilgili
kurumlarla çalışmalar yapılır.
(4) Hazırlanan projelere ilişkin koruma kurulu
onayı projeye eklenir. Ayrıca onaylı projelerin bir örneği Daire
Başkanlığına gönderilir.
DOKUZUNCU KISIM
Kayıt İşlemleri, Tutulacak Defter ve Kartonlar ile
Çeşitli ve Son Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Kayıt İşlemleri, Tutulacak Defter ve Kartonlar
Denetimli
serbestlik kararlarının kaydı
MADDE 118
– (1) Denetimli serbestlik
kararları UYAP bilişim sisteminde oluşturulan elektronik ortama kaydedilir.
(2) Elektronik ortamda oluşturulan kayıt ekranında;
yükümlünün kimlik bilgileri, suçu, uygulanan kanun maddesi, kararın türü,
konusu, tarihi ve numarası, süresi, geldiği tarih, kararı veren yargı
merciinin adı ve diğer hususlar ile ilgili bölümler bulunur.
Dayanıklı
taşınırlar ekranı
MADDE 119
– (1) Müdürlüğe ait veya
müdürlüğün tasarrufunda bulunan ve kullanma süresi bir yıldan fazla olan
demirbaş eşyalar elektronik ortama kaydedilir.
(2) Dayanıklı taşınırlar ekranı; demirbaş sıra
numarası, demirbaş eşyanın bulunduğu yer, demirbaş eşyanın türü ve
özellikleri, alındığı tarih ve terkin tarihi sütunlarını içerir.
Koruma
kurulu kayıt ekranı
MADDE 120
– (1) Ceza infaz kurumundan
salıverilen hükümlüler veya kanunî temsilcilerinin talepleri elektronik
ortama kaydedilir.
(2) Koruma kurulu kayıt ekranında; salıverilen hükümlülerin
kimlik bilgileri, talebin konusu, talep edilen ve yapılan yardımın türü ve
tarihi, yardım yapan kişi veya kurum ile düşünceler bölümü bulunur.
Kütüphane
kayıt ekranı
MADDE 121
– (1) Müdürlüklere gönderilen veya
dışarıdan temin edilerek kütüphaneye konulan kitaplar ile diğer dokümanlar
elektronik ortama kaydedilir.
(2) Kütüphane kayıt ekranı; sıra numarası, kitabın
adı, yazarı, yayınevi, geldiği yer ve basım tarihi sütunlarını içerir.
Muhabere
kayıt ekranı
MADDE 122
– (1) Bakanlıktan, yargı mercilerinden,
diğer kurum veya kuruluşlardan gelen ya da bu kurum veya kuruluşlara
gönderilen yazılar ile belgeler elektronik ortama kaydedilir.
(2) Muhabere kayıt ekranında; sıra numarası,
evrakın tarih ve numarası, gönderilen veya gönderen daire, geliş ve sevk
tarihi, evrakın konusu ve düşünceler ile ilgili bölümler bulunur.
Zimmet
defteri
MADDE 123
– (1) Zimmet defteri;
müdürlüklerden diğer kurum ya da kuruluşlara elektronik ortamda gönderilemeyen
evrakın kaydedildiği defterdir.
(2) Zimmet defteri; sıra numarası, evrak numarası,
gönderildiği daire, alındığı tarih, evrakı alanın adı ve soyadı, evrakı
alanın imzası ile düşünceler sütunlarını içerir.
Tutulacak
kartonlar
MADDE 124
– (1) Müdürlüklerde;
a) Müdürlüklerden Bakanlığa gönderilen yıllık iş
cetveli örneklerinin konulduğu iş cetvelleri kartonunun,
b) Yıllık olarak düzenlenen çalışma raporlarının
konulduğu çalışma raporları kartonunun,
c) Teftiş sonucunda düzenlenen tavsiye raporlarının
konulduğu teftiş tavsiye raporları kartonunun,
ç) Müdürlük tarafından diğer kurumlarla yapılan iş
birliği protokollerinin konulduğu protokoller kartonunun,
d) Müdürlüğün yetki alanı içindeki resmi ve özel
kurum ve kuruluşlarca yürütülen eğitim programlarına, iş ve meslek kursları
ile sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetlere ilişkin düzenlenen
listelerin konulduğu kurumsal eğitimler ve programlar kartonunun,
e) Gözetim altında veya kamu yararına çalışma
yaptırımının ya da yükümlülüğünün infazına ilişkin işlerin ve bu işlerin
yerine getirilebileceği kurumların listesinin konulduğu hizmetler listesi
kartonunun,
f) Koruma kurulu kararlarının tarih sırasıyla
konulduğu koruma kurulu karar kartonunun,
g) Koruma kurulu gündemine alınan projelerin
düzenli bir şekilde tarih sırasıyla konulduğu koruma kurulu proje
kartonunun,
tutulması zorunludur.
(2) UYAP’ta oluşturularak kayıt altına alınan
belgeler için ayrıca karton tutulmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İş
cetvelleri ile çalışma raporlarının hazırlanması
MADDE 125
– (1) Her yılın Ocak ayı içerisinde;
kaydedilen karar türlerine göre bir önceki yıl içerisinde gelen, kapatılan
ve bir sonraki yıla devreden dosya sayısını gösterir iş cetveli hazırlanır.
(2) Çalışma raporu, bir önceki yıl gelen kararların
infazına, yükümlülerin toplum içinde denetim ve takibine ve
iyileştirilmesine yönelik çalışmalar ile kurumlar arası iş birliğine
ilişkin tespit, değerlendirme ve önerilerden oluşur.
(3) Genel Müdürlüğe sunulacak yıllık faaliyet
raporuna esas teşkil etmek üzere, müdürlükler tarafından düzenlenen iş cetveli
ile çalışma raporları her yılın Şubat ayının ikinci haftasında Daire
Başkanlığına gönderilir.
Elektronik
ortamda kayıt
MADDE 126
– (1) Müdürlükte her türlü veri,
bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon işlemleri ve bunlara ilişkin her
türlü kayıt, dosyalama, saklama ve arşivleme işlemlerinde UYAP bilişim
sisteminin sağladığı imkânlardan, güvenli elektronik imza da kullanılmak
suretiyle yararlanılır. Güvenli elektronik imza ile oluşturulan belgeler
ayrıca fizikî olarak gönderilmez.
(2) Diğer kişi, kurum veya kuruluşlara verilmek
üzere elektronik ortamdan fizikî örnek çıkartılması gereken hâllerde,
tutanak veya belge aslının aynı olduğu belirtilerek ad, soyad, unvan ve
sicil numarası yazılmak suretiyle görevli personel tarafından imzalanır ve
gerekirse mühürlenir.
(3) Müdürlüğe elektronik ortam dışında gelen evrak,
taranıp elektronik ortama aktarılarak UYAP bilişim sistemine kaydedilir.
Kurum ve kuruluşlardan elektronik ortam dışında gelen evrak ile fiziken
muhafazası gereken diğer belgeler ayrıca mahsus kartonlarında muhafaza
edilir.
(4) Kişisel verilerin kaydı ve paylaşılmasında bu
verilerin yetkisiz kişilerce elde edilmesini veya hukuka aykırı
kullanılmasını önlemek için her türlü tedbir alınır.
Defterlerle
basılı evrakın temini
MADDE 127
– (1) Elektronik ortamda kayıt
için UYAP bilişim sisteminde yer alan şablonlar kullanılır, ayrıca fiziki
defter ve basılı evrak kullanılmaz. Müdürlüklerde kullanılacak fiziki
defter ve basılı evrakın örnekleri Bakanlıkça tespit edilerek bastırılır ve
dağıtılır.
(2) Bu Yönetmelikte belirtilen form, plan, rapor ve
gerekli diğer dokümanlar Daire Başkanlığınca oluşturularak denetimli
serbestlik müdürlüklerine gönderilir.
Büroların
çalışma usul ve esasları
MADDE 128
– (1) Müdürlük bulunmayan yerlerde
kurulan büroların çalışma usul ve esasları hakkında bu Yönetmeliğin ilgili
hükümleri uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 129
– (1) 5/3/2013 tarihli ve 28578
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Denetimli Serbestlik Hizmetleri
Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Mevzuatta, birinci fıkra ile yürürlükten
kaldırılan Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğine yapılan atıflar bu
Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 130
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 131
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Adalet Bakanı yürütür.
|