|
Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi
Başkanlığı)’ndan:
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 529)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 –
(1) Gelirlerin/servetlerin
arkasındaki gerçek isimlerin bilinmesi vergi kaçakçılığı ile mücadele
açısından büyük önem arz etmektedir. Ülkemizin de üyesi bulunduğu Ekonomik
İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Vergi Amaçlarına Yönelik Şeffaflık ve Bilgi
Değişimi Küresel Forumu (Küresel Forum), vergi kaçakçılığıyla mücadele
amacına yönelik olarak çalışmalar yürütmektedir. Bu bağlamda, Küresel
Forum, faaliyetleri gereği şeffaflık ve bilgi değişimi konusunda ülkelerin
uyması gereken uluslararası asgari standartlar oluşturmuş olup tüzel
kişiliklerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin gerçek
faydalanıcısının bilinmesi hususu standardın unsurlarından biridir. Bu
konu, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi
amacıyla Mali Eylem Görev Gücü tarafından belirlenen tavsiyelerde de
karşılık bulmaktadır.
(2) Bu kapsamda, tüzel kişiler ve
tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin gerçek faydalanıcı bilgisinin güncel,
tam ve doğru bir şekilde tespit edilebilmesi amacıyla gerçek faydalanıcının
belirlenmesine ve bildirilmesine ilişkin olarak bildirim zorunluluğu
getirilen mükelleflerin kapsamı, bildirimin şekli, bildirimde bulunulacak
dönem, bildirim verme zamanı, bildirimin gönderilme usulü ile uygulamaya
ilişkin diğer usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin konusunu teşkil
etmektedir.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ uygulamasında;
a) Gerçek faydalanıcı: Tüzel kişi veya tüzel
kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da
bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişileri,
b) Tedbirler Yönetmeliği: 10/12/2007
tarihli ve 2007/13012 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair
Tedbirler Hakkında Yönetmeliği,
c) Trust: Bir
malvarlığının belirli bir lehtar ya da lehtar grubunun yararlanması için,
malvarlığının maliki olan sözleşme kurucusu tarafından, söz konusu
malvarlığının yönetimi, kullanımı ya da sözleşmede belirtilen diğer tasarruflarda
bulunulması amacıyla sözleşmeyi icra eden bir mütevellinin kontrolüne
bırakılmasını hüküm altına alan hukuki ilişkiyi,
ifade eder.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 3/11/2011
tarihinde imzalanan ve 3/5/2017 tarihli ve 7018 sayılı Kanunla onaylanması
uygun bulunan ve 1/7/2018 tarihinde yürürlüğe giren Vergi Konularında
Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi, yürürlükteki Çifte Vergilendirmeyi
Önleme Anlaşmaları ile 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
148, 149, 152/A ve 256 ncı maddeleri ve mükerrer
257 nci maddesinin birinci fıkrasının (4)
numaralı bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Gerçek
faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilenler
MADDE 4 –
(1) Bu Tebliğin konusunu teşkil
eden gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini, bildirim verme süresinin
başladığı 1/8/2021 tarihi itibarıyla faal olan
(tasfiye işlemi devam edenler dâhil);
a) Kurumlar vergisi mükellefleri,
b) Kollektif şirketlerde
şirketi temsile yetkili kimse veya ortak, eshamsız komandit şirketlerde
komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık
payına sahip kişi, Türkiye’de yönetim merkezi olan veya Türkiye’de mukim
yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve
benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri,
vermek zorundadırlar.
(2) Ayrıca; Tedbirler Yönetmeliğinde 11/10/2006 tarihli ve 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin
Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasında yükümlü sayılan;
a) Bankalar,
b) Bankalar dışında banka kartı veya kredi kartı
düzenleme yetkisini haiz kuruluşlar,
c) Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili
müesseseler,
ç) Finansman ve faktoring
şirketleri,
d) Sermaye piyasası aracı kurumları ve portföy yönetim şirketleri,
e) Ödeme kuruluşları ile elektronik para
kuruluşları,
f) Yatırım ortaklıkları,
g) Sigorta, reasürans ve
emeklilik şirketleri ile sigorta ve reasürans brokerleri,
ğ) Finansal kiralama şirketleri,
h) Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve
saklama hizmeti veren kuruluşlar,
ı) Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasına
ilişkin saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere Borsa İstanbul Anonim
Şirketi,
i) Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi ile
kargo şirketleri,
j) Varlık yönetim şirketleri,
k) Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı
yapanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,
l) Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet
altınlarını basma faaliyeti ile sınırlı olmak üzere Darphane ve Damga
Matbaası Genel Müdürlüğü,
m) Kıymetli madenler aracı kuruluşları,
n) Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla
uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,
o) İş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve
kara nakil vasıtalarının alım satımı ile uğraşanlar ile bu işlemlere
aracılık edenler,
ö) Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı
ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar,
p) Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye
Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih ve bahis oyunları
alanında faaliyet gösterenler,
r) Spor kulüpleri,
s) Noterler,
ş) Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine
aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı
Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrası ile alternatif
uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle
edinilen bilgiler hariç olmak üzere; taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak
kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması,
birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine
ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her
türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle
sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,
t) Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest
muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler,
u) Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili
bağımsız denetim kuruluşları,
ü) Kripto varlık hizmet sağlayıcılar,
v) Tasarruf finansman şirketleri,
ile bunların şube, acente, temsilci ve ticari
vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından
talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek
faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır.
(3) Merkezi yurtdışında bulunan yükümlünün şube,
acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir
İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından
gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa
bildirmek zorundadır.
Gerçek
faydalanıcının belirlenmesi
MADDE 5 –
(1) Tüzel kişilerde;
a) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine
sahip gerçek kişi ortakları,
b) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine
sahip gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi
veya bu oranda hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda, tüzel
kişiliği nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
c) (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek
faydalanıcının tespit edilemediği durumlarda, en üst düzey icra yetkisine
sahip gerçek kişi ya da kişiler,
gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu
edilir.
(2) Tedbirler Yönetmeliğinin 12 nci
maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen tüzel kişiliği olmayan iş
ortaklıkları gibi teşekküllerde;
a) Tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak
kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
b) (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcının
tespit edilememesi halinde tüzel kişiliği olmayan teşekkül nezdinde en üst
düzeyde icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler,
üst düzey yönetici sıfatıyla gerçek faydalanıcı olarak
kabul edilir ve bildirime konu edilir.
(3) Trust ve benzeri
teşekküllerde; kurucular, mütevelli, yönetici, denetçi veya faydalanıcı
sıfatını haiz olanlar ya da bu teşekküller üzerinde nüfuz sahibi olanlar
gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilir.
Bildirimin
dönemi ve verilme zamanı
MADDE 6 –
(1) Bildirim yapma yükümlülüğü
getirilen kurumlar vergisi mükellefleri, gerçek faydalanıcı bilgisini
geçici vergi beyannameleri ve yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ekinde
bildirmek zorundadır.
(2) Kurumlar vergisi mükellefleri dışında kalan
diğer mükellefler ile diğer kişiler gerçek faydalanıcı bilgisini her yılın
Ağustos ayı sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığına bir form ile elektronik
ortamda bildirmek zorundadır.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilenlerin yeni
mükellefiyet tesis ettirmesi veya daha önce bildirime ekledikleri
bilgilerde değişiklik olması halinde, yeni mükellefiyet tesisini veya bilgi
değişikliğini, bunların gerçekleştiği tarihi takip eden bir ay içerisinde
bildirmeleri gerekmektedir.
Bildirimin
şekli
MADDE 7 –
(1) Kurumlar vergisi mükellefleri
yıllık ve geçici vergi beyannamelerinin ekinde, kurumlar vergisi
mükellefleri dışında kalan mükellefler ile bildirim yapması gereken diğer
kişiler ise dördüncü fıkrada belirtilen bildirim formu ile bildirim
yaparlar.
(2) Bildirim yapma yükümlülüğü getirilen kurumlar
vergisi mükellefleri söz konusu beyannameler aracılığıyla; gerçek
faydalanıcıların adı, soyadı, vatandaşlıkları, kimlik numaraları ve
adresleri, varsa telefon, faks ve elektronik posta bilgileri ile gerçek
faydalanıcılığın sebebini bildirirler.
(3) Bildirim formu ile bildirim verme yükümlülüğü
getirilenler, “gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu” ile gerçek
faydalanıcıların adı, soyadı, vatandaşlıkları, kimlik numaraları,
adresleri, varsa telefon, faks ve elektronik posta bilgileri ile gerçek
faydalanıcılığın sebebini bildirirler.
(4) Kapsama giren mükellefler ve diğer kişiler
tarafından bildirim; İnternet Vergi Dairesinde yer alan açıklamalara uygun
şekilde elektronik ortamda İnternet Vergi Dairesi üzerinden “gerçek
faydalanıcıya ilişkin bildirim formu” doldurularak verilecektir.
(5) Kapsama giren mükellefler ve diğer kişilerin
bağlı bulunduğu vergi dairesinden kullanıcı kodu, parola ve şifre almaları
gerekmektedir. Kağıt ortamında (elden veya posta
ile) bildirim formu kabul edilmeyecektir. Bildirim formunun elektronik
ortamda verilmiş sayılabilmesi için sistem üzerinden onaylama işleminin
yapılması şarttır. Onaylama işlemi en geç bildirimin verilmesi gereken
sürenin son günü saat 23:59’a kadar tamamlanmalıdır.
(6) Bildirimin elektronik ortamda gönderilmesi
zorunlu olduğundan vergi dairesi müdürlükleri/malmüdürlükleri, bildirimi
kâğıt ortamında hiçbir şekilde kabul etmeyecektir.
(7) Elektronik ortam dışında gönderilen bildirim
verilmemiş sayılacaktır.
(8) “Gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu”,
mükellef tarafından bizzat gönderilebileceği gibi ilgili dönemde, aracılık
ve sorumluluk sözleşmesi bulunan serbest muhasebeci mali müşavir veya gelir
veya kurumlar vergisi beyannamesi tasdik sözleşmesi (tam tasdik sözleşmesi)
bulunan yeminli mali müşavirler aracılığıyla da gönderilebilir.
(9) Bildirimin yapılmasının ardından bildirimin
hatalı veya eksik olduğunun anlaşılması durumunda bildirimin bu maddede
belirtilen usullerde yeniden verilmek suretiyle düzeltilmesi gerekmektedir.
Diğer
hususlar ve cezai yaptırım
MADDE 8 –
(1) Gerçek faydalanıcı bilgisi
bildirimine konu edilen bilgilerin mükellefler tarafından, bildirimin
verildiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl süreyle
muhafaza edilmesi gerekmektedir.
(2) Bu Tebliğde yapılan düzenlemeler kapsamında
bildirilmesi gereken bilgileri bildirmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde
bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri
tatbik olunur.
(3) Mali Suçları Araştırma Kurulu
Başkanlığı tarafından yapılacak araştırma, inceleme ve uluslararası bilgi
değişimi ile vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından yapılacak
araştırma ve incelemeler neticesinde, 4 üncü maddede yer verilen mükellef
ve diğer kişilerin gerçek faydalanıcı bilgisine ilişkin hatalı kayıtların
bulunduğunun tespit edilmesi halinde, gerekli cezai işlemlerin ve sicil
kayıtlarında gerekli değişikliklerin yapılabilmesi amacıyla Gelir İdaresi
Başkanlığına bilgi verilir.
İlk
bildirim
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Gerçek faydalanıcı
bilgisi verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dâhil
bütün mükellefler ile diğer kişilerin, en geç 31/8/2021
günü sonuna kadar gerçek faydalanıcı bilgisini 6 ncı
maddenin ikinci fıkrasında belirtilen form ile elektronik ortamda Gelir
İdaresi Başkanlığına bildirmeleri gerekmektedir.
Yürürlük
MADDE 9 –
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine
ve Maliye Bakanı yürütür.
|