Sağlık Bakanlığından:
NÖROMUSKÜLER
HASTALIKLAR BİRİMİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı;
nöromusküler hastalıklar birimlerinin açılmasına, fiziki şartlarına, asgari
donanım, araç-gereç ve personel standartlarına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik; Sağlık
Bakanlığına ve üniversitelere ait ikinci ve üçüncü basamak yataklı sağlık
tesislerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik; 10/7/2018
tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 355
inci ve 508 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Birim: Nöromusküler hastalığı olanların kabul ve
takibinin yapıldığı, teşhis, tedavi, rehabilitasyon, psiko-sosyal destek ve
eğitim hizmetlerinin verildiği ikinci ve üçüncü basamak yataklı sağlık tesisleri
bünyesinde açılan nöromusküler hastalıklar birimini,
c) Genel Müdürlük: Sağlık Hizmetleri Genel
Müdürlüğünü,
ç) Komisyon: Nöromusküler Hastalıklar Bilimsel
Danışma Komisyonunu,
d) Müdürlük: İl Sağlık Müdürlüğünü,
e) Nöromusküler hastalıklar: Kalıtımsal veya
sonradan gelişen, ön boynuz motor nöron hücrelerinde, periferik sinirlerde,
nöromusküler kavşakta veya kastaki bir anormalliğin neden olduğu
hastalıkları,
f) Sağlık tesisi: Bünyesinde birim kurulacak
Bakanlığa ve üniversitelere ait ikinci ve üçüncü basamak yataklı sağlık
tesislerini,
g) Yönetici: Sağlık Bakanlığına ait sağlık
tesisleri için hastane başhekimini, üniversitelere ait sağlık tesisleri
için sağlık uygulama ve araştırma merkezi başhekimini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Komisyonun Teşkili, Görevleri ve Çalışma Usul ve
Esasları
Komisyonun
teşkili
MADDE 5 –
(1) Komisyon; Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürünün veya görevlendireceği en az daire başkanı düzeyinde bir
yetkilinin başkanlığında, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ve Kamu Hastaneleri
Genel Müdürlüğünden en az daire başkanı düzeyinde birer temsilci,
nöromusküler hastalıklar konusunda deneyim ve eğitime sahip altı uzman
hekim, bir fizyoterapist ve bir sosyal çalışmacı/sosyal hizmet uzmanı olmak
üzere toplam 11 kişiden oluşur.
(2) Komisyon üyelerinden uzman hekimler,
fizyoterapist ve sosyal çalışmacı/sosyal hizmet uzmanı Genel Müdürlükçe
görevlendirilir ve iki yıl süreyle görev yaparlar. Komisyon üyelerinin
görev süresi tamamlandığında yeni komisyon üyeleri seçilinceye kadar mevcut
üyelerin görevi devam eder.
(3) Herhangi bir sebeple üyeliğin sona ermesi
halinde, kalan süreyi tamamlamak üzere yeni üye görevlendirilir. Görev
süresi dolan komisyon üyeleri Genel Müdürlükçe yeniden görevlendirilebilir.
(4) Toplantılara geçerli mazereti olmaksızın iki
defa üst üste veya bir görevlendirme döneminde toplam üç defa
katılmayanların üyeliği sona erer.
(5) Genel Müdürlük tarafından, gerekli görüldüğünde
veya komisyonun teklifi üzerine komisyonun faaliyetlerine yardımcı olmak
üzere alanında uzman kişilerden oluşan alt komisyonlar teşkil edilebilir
veya çalışma grupları oluşturabilir.
Komisyonun
görevleri
MADDE 6 –
(1) Komisyonun görevleri
şunlardır:
a) Ülke genelinde nöromusküler hastalıklar alanında
ve birimler konusunda alınacak tedbirler, verilecek hizmetler ve ulusal
stratejiler belirlemek için Genel Müdürlüğe görüş bildirmek.
b) Genel Müdürlükçe talep edilmesi halinde, birim
denetimlerine katılmak.
c) Nöromusküler hastalık birimlerin işleyişi ile
alakalı olarak gerekli görülen hallerde görüş bildirmek.
Komisyonun
çalışma usul ve esasları
MADDE 7 –
(1) Komisyon, yılda en az iki kez
toplanır. Genel Müdürlük gerekli hallerde, komisyonu olağan toplantıları
dışında da toplantıya davet edebilir. Toplantı tarihi, yeri ve gündemi,
olağan dışı toplantılar hariç olmak üzere en az yedi gün önce üyelere
bildirilir.
(2) Komisyon, en az üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar
alır. Oylarda eşitlik olması halinde, komisyon başkanının kullandığı oy
yönünde karar alınır.
(3) Komisyon kararları, tutanak altına alınır ve
tutanak toplantıya katılan üyelerce imzalanır. Karara muhalif olanlar, şerh
koymak suretiyle kararları imzalarlar. Muhalif görüş gerekçesi, karar
altında veya ekinde belirtilir.
(4) Komisyon kararları tavsiye niteliğindedir.
(5) Komisyonun sekretarya hizmetleri Genel
Müdürlükçe yürütülür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Birimler
Birimin
kuruluşu
MADDE 8 –
(1) Birimler, sağlık tesisi
bünyesinde Bakanlığın izniyle kurulur.
Planlama
MADDE 9 – (1) Bakanlık ilin demografik yapısı, nöromusküler
hastaların bölgesel dağılımı gibi özellikleri dikkate alarak birimlerin
açılışı için planlama yapar.
Ön izin
belgesi
MADDE 10
– (1) Birim açmak isteyen yönetici
tarafından, Bakanlıktan ön izin almak için Ek-1’de yer alan dilekçe ile
Müdürlüğe başvuru yapılır.
(2) Yapılan başvuru Müdürlükçe oluşturulan Sağlık
Hizmetleri Başkanı veya başkan yardımcısı ile çocuk nöroloji uzmanı,
nöroloji uzmanı ve fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlarından en az
ikisinden oluşturulacak en az dört kişilik inceleme ekibi tarafından, ilin
demografik verileri, başvuruyu yapan sağlık tesisinin ve ilin sağlık alt
yapısı, birim için beklenen hasta yüküne dair bilgileri içeren bir rapor
oluşturulur ve bu rapor, başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün
içerisinde Bakanlığa gönderilir.
(3) Bakanlıkça, planlama ve ilden gelen rapor
dikkate alınarak değerlendirme yapılır. Uygun görülen başvurular için ön
izin belgesi düzenlenir.
Faaliyet
izin belgesi
MADDE 11
– (1) Ön izin belgesi verilen
sağlık tesisi tarafından Ek-2’de yer alan belgeler ile ön izin belgesinin
eline ulaşmasından itibaren 2 ay içerisinde Müdürlüğe başvurulur.
(2) Ön izin belgesi alınmış başvuru dosyası,
Müdürlükçe yeniden değerlendirilir. İnceleme ekibince; personel, fiziki
şartlar, Ek-4’te yer alan asgari donanım ve 15 inci madde açısından
incelenerek rapor haline getirilir.
(3) Yerinde yapılan inceleme sonucu ikinci fıkrada
yer alan hususlarda eksiklik bulunan birimlere, eksikliklerin giderilmesi
için 3 aya kadar ek süre verilebilir. Bu süre ihtiyaç halinde bir defaya
mahsus olmak üzere 3 ay daha uzatılabilir. Bu süre sonunda eksikliklerini
gideremeyen sağlık tesislerinin başvuruları gerekçeleri belirtilmek
suretiyle Müdürlükçe reddedilir.
(4) Yerinde yapılan incelemede uygun bulunan
birimler için Müdürlükçe Ek-3’te yer alan faaliyet izin belgesi düzenlenir
ve Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
(5) Bakanlık tarafından, gerek görüldüğü hallerde,
Genel Müdürlükten bir, Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğünden bir,
Müdürlükten görevlendirilen en az başkan düzeyinde iki kişi ve çocuk
nörolojisi veya nöroloji uzman hekimi ile fiziksel tıp ve rehabilitasyon
uzman hekiminden oluşturulacak ek inceleme ekibi, faaliyet izin belgesi başvurusunu
ayrıca inceler. İnceleme sonucuna göre, faaliyete izin verebilir,
eksikliklerin giderilmesini isteyebilir veya başvuruyu reddedebilir.
Fiziki
şartlar ve birimde bulunması gerekli asgari donanım
MADDE 12
– (1) Birimde aranan fiziki
şartlar şunlardır:
a) Birim, sağlık tesisinde hastaların kolay
erişebileceği ve erişim için gerekli tedbirlerin alındığı bir mahalde
bulunur.
b) Isıtma ve havalandırma sistemine, yeterli ışığa,
koltuğa ve donanıma sahip olan en az iki tekerlekli sandalye ve bir
sedyenin girmesine imkân veren dinlenme salonu bulunur.
c) Diğer hastaların kayıt işlemlerinin yapıldığı yerden
farklı olarak, dinlenme salonunda hasta kabul ve kayıt işlemlerinin
yapıldığı ve gerekli koordinasyonunun sağlandığı bir alan oluşturulur.
ç) Birimde, mümkün olduğunca hastaların sağlık
tesisinde hizmet alabileceği diğer bölümlere en yakın yerde standart
poliklinik odası oluşturulur.
d) Rehabilitasyon için gerekli cihaz, araç ve
gereçlerin sığabileceği genişlikte, fizik tedavi ve rehabilitasyon
standartlarına uygun bir alan oluşturulur. Birimin açılacağı sağlık tesisi
bünyesinde fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği alan
varsa ayrı bir alanın oluşturulması zorunlu değildir.
e) Hasta ve/veya hasta yakınının eğitimi, birey
ve/veya grup psikoterapisi ile sosyal hizmet desteği için sağlık tesisi
bünyesinde bir eğitim odası oluşturulur. Sağlık tesisinde bulunan eğitim
odası birime yakın olması şartıyla birimin eğitim odası olarak
kullanılabilir.
(2) Birimde, Ek-4’te belirtilen asgari donanım
bulunur.
Birimin
bulunduğu sağlık tesisinde aranan şartlar
MADDE 13
– (1) Birimin bulunduğu sağlık tesisinde;
a) İkinci veya üçüncü seviye yoğun bakım ünitesi,
EEG ve EMG laboratuvarı bulunmak zorundadır.
b) Genetik tanı testlerinin yapıldığı laboratuvar
hizmeti verilmelidir. Bünyesinde genetik tanı testleri yapılmayan sağlık
tesisleri, bu hizmeti öncelikle en yakındaki kamu kurumlarından olmak üzere
hizmet alımı yoluyla temin edebilirler.
(2) Birimin bulunduğu sağlık tesisinde sağlanamayan
ancak tanı ve tedavide ihtiyaç duyulan hizmetler, birim sorumlusu
tarafından yöneticiye bildirilir. Bu hizmetlerin, hizmet alımı yoluyla
temin edilip edilemeyeceği hususunda Bakanlıktan izin alınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Personelin Durumu
Birimde
görevlendirilecek personel
MADDE 14
– (1) Birimin hizmet verdiği
günlerde; en az bir çocuk nöroloji uzman hekimi veya nöroloji uzman hekimi,
bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimi, bir hemşire, bir psikolog,
bir sosyal çalışmacı/sosyal hizmet uzmanı, bir fizyoterapist ve bir
sekreter sağlık tesisi bünyesindeki personel arasından birimde
görevlendirilir. Kurumun imkânları ve hasta sayısı dikkate alınarak bu
sayılar artırılabilir.
(2) Birimde ihtiyaç duyulması halinde; çocuk
sağlığı ve hastalıkları uzmanı, çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları
uzmanı, ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı, ortopedi ve travmatoloji
uzmanı, beyin ve sinir cerrahisi uzmanı, çocuk göğüs hastalıkları/göğüs
hastalıkları uzmanı, çocuk enfeksiyon hastalıkları/enfeksiyon hastalıkları
uzmanı, anestezi ve reanimasyon uzmanı, çocuk cerrahisi uzmanı, kardiyoloji
uzmanı, çocuk kardiyoloji uzmanı, tıbbi patoloji uzmanı, tıbbi genetik
uzmanı, pratisyen hekim, ergoterapist, dil ve konuşma terapisti ve diğer
personel, yönetici tarafından görevlendirilebilir.
(3) Birimde bir pratisyen hekim, ihtiyaç halinde
koordinatör hekim olarak görevlendirilebilir.
(4) Nöromusküler hastalık teşhisi konup birimde
takip edilmek üzere kaydedilen her 200 hastaya bir hemşire düşecek şekilde
görevlendirme yapılır. Hemşire, birimde sürekli olarak görevlendirilir ve
sağlık tesisinde başka bir yerde görevlendirilemez. Birimin haftada 3 gün
ve üzerinde hizmet vermesi halinde, sekreter de birimde sürekli olarak
görevlendirilir.
(5) Faaliyet iznine esas personelin çeşitli
nedenler ile birimden 2 aya kadar olan ayrılık halinde, aynı unvan ve
uzmanlık dalında başka bir personel yönetici tarafından geçici olarak
görevlendirilir. Bu süreyi aşan durumlarda veya görevden ayrılma halinde
birime yeni personel görevlendirilir ve Müdürlüğe bildirilir. Müdürlük
tarafından, gerekli hallerde birimin çalışma günleri için il içerisindeki
diğer sağlık kurumlarından birime görevlendirme yapılabilir.
Birim
sorumlusu
MADDE 15
– (1) Yönetici tarafından, çocuk
nörolojisi uzmanı, nöroloji uzmanı veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon
uzmanlarından biri, birim sorumlusu olarak görevlendirilir. Birim
sorumlusunun değişmesi halinde Müdürlüğe ve Bakanlığa bilgi verilir.
(2) Birim sorumlusu aşağıdaki görevleri yerine
getirir:
a) Birimin, her türlü personel, bina, tesis, cihaz,
tıbbî ve fiziki şartlardaki değişiklik taleplerini yöneticiye bildirmek,
b) Birim çalışanlarının görev dağılımını, çalışma
yer ve saatlerini belirlemek,
c) Birimde ihtiyaç duyulan malzeme ve cihazları
yöneticiye bildirmek,
ç) Personelin hizmet içi eğitimlere katılımını ve
hizmet kalite standartlarını sağlamak,
d) Hasta verilerinin ve Bakanlıkça belirlenen
verilerin bilgi işlem sistemlerine günlük olarak kaydedilmesini takip
etmek,
e) Hasta takibine ve/veya tedavisine ilişkin
multidisipliner toplantıları aylık olarak düzenlemek ve birimde görev
yapmakta olan personelin katılımını sağlamak,
f) Birimin, ülke geneli diğer nöromusküler birimler
ve mükemmeliyet merkezleri gibi üst merkezlerle iş birliğini sağlamak,
g) Hastaların alacakları hizmeti ve tedavileri
takip etmek,
ğ) Randevulu hizmetlerin aynı gün içinde
tamamlanmasını sağlamak,
h) Hastalara tıbbi yönden faydalı olabilecek diğer
idari tedbirleri almak.
Uzman
hekimlerin görevleri
MADDE 16
– (1) Birimde görevli uzman
hekimler, kendi uzmanlık alanının gereklerini yerine getirmekle birlikte
aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Müracaat eden hastaların ilk muayenesi ve
değerlendirmesini yapmak,
b) Hastaların birim dışında alacakları sağlık
hizmetlerini planlamak,
c) Takipli hastaların rutin tetkiklerini istemek,
ç) Hemşire tarafından yürütülen koordinasyon
görevlerini takip etmek,
d) Birim sorumlusunun vereceği diğer görevleri
yapmak.
Koordinatör
hekimin görevleri
MADDE 17
– (1) Koordinatör hekim, birimdeki
genel tabiplik hizmetlerini, 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a), (b),
(c) ve (ç) bentlerinde sayılan görevleri ve birim sorumlusunun vereceği
diğer görevleri yapar.
Hemşirenin
görevleri
MADDE 18
– (1) Birimde görevlendirilen
hemşire aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Birime müracaat eden hastaların kabulünü yapmak,
b) Hastaların laboratuvar tetkikleri için
numunelerini birimde almak,
c) Hasta kayıtlarını tutmak veya tutulmasını takip
etmek,
ç) Evde sağlık hizmetleri birimi ile koordinasyonu
sağlamak,
d) Hasta ve ailesinin eğitimi, sosyal destek
alması, rehabilitasyon hizmetlerinin gerçekleştirilmesi konularında diğer
personel ile gereken koordinasyonu sağlamak,
e) Birimdeki hekimlerin kararları doğrultusunda,
hastaların birim dışında alacakları sağlık hizmetlerini ve tetkiklerin
yapılmasını koordine etmek,
f) Birim sorumlusu veya koordinatör hekimin
vereceği diğer görevleri yapmak.
Psikoloğun
görevleri
MADDE 19
– (1) Psikolog, çocuk ergen ruh
sağlığı ve hastalıkları ile ruh sağlığı hastalıkları uzman hekimlerinin
yönlendirmesiyle hasta ve ailesiyle psikolojik değerlendirme görüşmeleri,
psikometrik testler yapmak ve ihtiyaca uygun psikolojik destek sağlamakla
görevlidir.
Sosyal
çalışmacının/sosyal hizmet uzmanının görevleri
MADDE 20
– (1) Sosyal çalışmacı/sosyal
hizmet uzmanı, birime başvuran hastaların müracaatları sonrası ev ziyareti
yaparak yerinde tespit yapmak, raporlamak ve takiplerde hastanın sosyal
işlevselliğini sağlamak, korumak, geliştirmek, hastaları rehabilite etmek
amacıyla gereken sosyal hizmet müdahalesini belirleyerek gerçekleştirmek,
sosyal destek programlarına erişimini sağlamakla görevlidir.
Fizyoterapistin
görevleri
MADDE 21
– (1) Fizyoterapist, fiziksel tıp
ve rehabilitasyon uzmanlarının yönlendirmesiyle mevzuatın kendilerine
yüklediği görevleri yapar.
Sekreterin
görevleri
MADDE 22
– (1) Sekreter, birimdeki hasta randevu
hizmetlerini yönetmek, hasta dosyalarındaki eksikleri gidermek ve hasta
kayıtlarını tutmakla görevlidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Birimlerin İzlenmesi ve Denetlenmesi
Birimlerin
izlenmesi
MADDE 23
– (1) Birimler, Bakanlık
tarafından istenilen bilgileri göndermekle yükümlüdür. Birim sorumlusu,
bilgi işlem sistemi aracılığıyla günlük olarak kaydettiği hasta bilgileri
ve faaliyet alanına giren tüm işlemlere ait bilgileri ve Bakanlıkça talep
edilen diğer bilgileri, Bakanlığın ve Müdürlüğün ulaşabileceği şekilde hazır
bulundurur. Birimlerin faaliyetlerine ilişkin formlar, Bakanlıkça
düzenlenir. Müdürlükler, bu formların dışında ayrı form düzenleyemez ve
birimden isteyemezler.
(2) Bakanlık, birimlerin ve hastaların bilgilerini
elektronik ortamda izleyebileceği bilgi işlem sistemlerini kurabilir. Bu
durumda tüm birimler ve hastaların bilgileri bu sisteme kaydedilir. Birinci
fıkrada belirtilen formlar da bu sistem üzerinden takip edilir.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında kayıt altına alınan
sağlık verilerinin korunması hususunda, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve ikincil mevzuatta belirlenen usul ve
esaslara uyulması zorunludur.
Birimlerin
denetlenmesi
MADDE 24
– (1) Birimler; şikâyet veya ihbar
üzerine yapılan olağan dışı denetimler hariç olmak üzere Müdürlükçe
nöroloji, çocuk nörolojisi, fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimleri
ile biri Sağlık Hizmetleri Başkanı olmak üzere en az iki başkan ve 5
kişilik denetleme ekibi tarafından yılda en az bir kez bu Yönetmelik
hükümleri uyarınca yerinde denetlenir. Denetimlerde bu Yönetmeliğe
aykırılık olduğunun tespiti hâlinde, aykırılıkların giderilmesi için bir
ayı geçmemek üzere Müdürlük tarafından süre verilir. Bu süre sonunda
aykırılıkların giderilmemesi hâlinde, ilgililer hakkında kasıt, ihmal veya
kusur şüphesi varsa kendi mevzuatına göre soruşturma yapılır ve disiplin
hükümleri uygulanır.
(2) Denetim ve varsa soruşturma sonucu Bakanlığa
bildirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Eğitim
MADDE 25
– (1) Birim çalışanlarına
komisyonun görüşü alınarak verilecek hizmet içi eğitimler Bakanlık tarafından
planlanır. Birim çalışanları hizmet içi eğitimi, birim sorumlusunun
yükümlülüğünde, kendi birimlerinde alabileceği gibi Müdürlüğün
belirleyeceği diğer birimlerde de alabilir.
Mevcut
merkezlerin uyumu
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyet onayı verilmiş merkezler,
31/12/2021 tarihine kadar bu Yönetmelik hükümlerine uygun hâle getirilir.
Yürürlük
MADDE 26
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 27
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Sağlık Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|