Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
ELEKTRİK
PİYASASINDA DEPOLAMA
FAALİYETLERİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası
Kanunu kapsamında, elektrik depolama üniteleri veya tesislerinin
kurulmaları, iletim veya dağıtım sistemine bağlanmaları ile bu ünite veya
tesislerin piyasa faaliyetlerinde kullanılmalarına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
(2) Pompaj depolamalı hidroelektrik santraller ile
enerji kesintisi sırasında kullanılmak üzere tesis edilen kesintisiz güç
kaynakları bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası
Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Elektrik depolama tesisi: Elektrik enerjisini
depolayabilen ve depolanan enerjiyi sisteme verebilen tesisi,
b) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin
kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı, yönetmelik,
tebliğ, lisans, genelge ve Kurul kararlarını,
c) İlgili standart: Elektrik depolama tesisinde
kullanılacak teçhizat, bağlantı sistemi ve performans kriterlerine
ilişkin olan, öncelik sırasına göre TS, EN, IEC, ISO ve diğer uluslararası
standartları,
ç) İlgili teknik mevzuat: Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer
düzenlemeleri,
d) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
e) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
f) Müstakil elektrik depolama tesisi: Herhangi bir
üretim veya tüketim tesisiyle irtibatı olmaksızın doğrudan şebekeye bağlı
elektrik depolama tesisini,
g) Şebeke işletmecisi: 36 kV
ve altındaki şebeke için ilgili dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi, 36 kV üstü şebeke için TEİAŞ’ı,
ğ) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,
h) Toptan elektrik piyasası: Elektrik enerjisi,
kapasitesi ya da bunların türev ürünlerinin toptan alış-satışının
gerçekleştirildiği; ikili anlaşmalar piyasası ya da piyasa ve/veya sistem
işletmecisi tarafından organize edilen vadeli elektrik piyasası, gün öncesi
piyasası, gün içi piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler gibi
elektrik piyasalarını,
ı) Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama
tesisi: Bir tüketim tesisiyle aynı ölçüm noktasına bağlı elektrik depolama
tesisini,
i) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama
ünitesi: Santral sahası sınırları içerisinde, üretim tesisinde üretilen
veya sistemden çekilen elektrik enerjisini depolayabilen ve depolanan
enerjiyi tekrar kullanılmak üzere sisteme verebilen elektrik depolama
ünitesini,
j) Yan hizmetler: 26/11/2017
tarihli ve 30252 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Yan Hizmetler
Yönetmeliğinde tanımlanan yan hizmetleri,
k) YEK Destekleme Mekanizması (YEKDEM): 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ve
diğer ilgili mevzuat uyarınca yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı
üretim faaliyeti gösteren üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bizzat ve
muafiyetli üretim kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim
yapan kişilerin bölgelerinde bulundukları görevli tedarik şirketleri
aracılığıyla faydalanabileceği fiyatlar, süreler, miktarlar ve bunlara
yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları içeren destekleme
mekanizmasını,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen ve birinci fıkrada yer
almayan tanımlar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ BÖLÜM
Elektrik Depolama Ünitesi ve Tesisleri ile Bu Ünite
ve Tesisler
Vasıtasıyla Yürütülebilecek Faaliyetler
Elektrik
depolama ünitesi ve tesisleri ile kurulum ve bağlantı esasları
MADDE 4 –
(1) Elektrik depolama ünitesi veya
tesisi vasıtasıyla yürütülebilecek faaliyetler bu Yönetmelik hükümlerinde
düzenlenmiş sınırlar içerisinde;
a) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama
ünitesi,
b) Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama
tesisi,
c) Müstakil elektrik depolama tesisi,
ç) Şebeke işletmecileri tarafından kurulabilecek
elektrik depolama tesisi,
vasıtasıyla gerçekleştirilebilir.
(2) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama
ünitesi ile müstakil elektrik depolama tesislerinin sisteme bağlantısı ve
sistem kullanımı hakkında 2/11/2013 tarihli ve
28809 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans
Yönetmeliğinin 15 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında işlem tesis
edilir.
Üretim
tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi
MADDE 5 –
(1) Üretim lisansı sahibi tüzel
kişiler, lisanslı bir üretim tesisine, üretim tesisinin lisansına derç
edilen elektriksel kurulu gücünü aşmayacak şekilde bütünleşik elektrik
depolama ünitesi kurabilir.
(2) YEKDEM veya ürettiği enerji için ödeme yapılan
veya yapılması garanti edilen başka herhangi bir destekleme mekanizmasından
faydalanan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, aynı ölçüm noktasında ve
elektriksel kurulu gücünü aşmayacak şekilde bütünleşik elektrik depolama
ünitesi kurabilir.
(3) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama
ünitesine şebekeden çekilip tekrar şebekeye verilen enerji, ilgili üretim
tesisinin ürettiği enerji için verilen herhangi bir teşvik veya alım
garantisi kapsamına girmez. İkinci fıkra kapsamında yer alan üretim
tesislerinde ölçüm ve bağlantı konfigürasyonlarında
bu fıkra hükmünün uygulanmasını sağlayacak şekilde ilgili şebeke
işletmecisi tarafından gerekli tüm tedbirlerin alınması zorunludur.
(4) İkinci fıkra hükmü kapsamında kurulan üretim
tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesindeki kayıp enerji, ilgili
üretim tesisinin ürettiği enerji için verilen herhangi bir teşvik veya alım
garantisi kapsamına girmez.
(5) İkinci fıkra hükmü kapsamında kurulan üretim
tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile dengeleme birimi
niteliğini haiz olan üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi
ayrı bir uzlaştırmaya esas veriş çekiş birimi olarak kaydedilir.
(6) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama
ünitesinde, ilgili üretim tesisinin kısmen veya tamamen kabulü yapılmadan
söz konusu elektrik depolama ünitesinin kabulü yapılmaz.
(7) Bütünleşik elektrik depolama ünitesine sahip
üretim tesislerinin uzlaştırma dönemi bazında sisteme vereceği enerji
miktarı, üretim tesisinin kabulü yapılan elektriksel kurulu gücü ile
yapabileceği üretim miktarını geçemez.
Tüketim
tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisleri
MADDE 6 –
(1) Tüketiciler tarafından; ilgili
şebeke işletmecisi tarafından uygun bağlantı görüşü verilmesi, kurulu
gücünün ilgili tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü
aşmaması ve aynı ölçüm noktasında olması kaydıyla elektrik depolama tesisi
kurulabilir.
(2) 12/5/2019 tarihli ve
30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız
Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç)
bendi kapsamında tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi
kurulabilir.
(3) Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama
tesisi sadece ilgili tüketim tesisinin ihtiyacı için kurulabilir. Tüketim
tesisine bütünleşik elektrik depolama tesislerinden şebekeye enerji
verilmesi durumunda bu enerji, ilgili tedarikçinin uzlaştırmaya esas veriş
miktarlarında dikkate alınmaz.
(4) Organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği
tarafından OSB sınırları içerisinde kurulan elektrik depolama tesisleri, bu
madde kapsamında tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi
olarak değerlendirilir.
Müstakil
elektrik depolama tesisleri
MADDE 7 –
(1) Tedarik lisansına sahip olmak
ve 2 MW kurulu gücünden düşük olmamak kaydıyla, aynı tedarik lisansı
kapsamında bir veya birden fazla müstakil elektrik depolama tesisi
kurulabilir. Bu tesislerin sisteme verdiği ve sistemden çektiği enerji,
ilgili piyasa katılımcısının uzlaştırmaya esas veriş çekiş miktarında
dikkate alınır.
(2) Bu madde kapsamında kurulan elektrik depolama
tesislerinden Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliği uyarınca gerekli
şartları sağlayan tesisler yan hizmetlere, dengeleme birimi niteliğini haiz
olanlar dengeleme güç piyasasına katılabilir.
Şebeke
işletmecileri tarafından kurulacak elektrik depolama tesisleri
MADDE 8 –
(1) Dağıtım şirketleri
fayda-maliyet analizleriyle yeni şebeke yatırımından daha ekonomik olduğunu
ispat etmek kaydıyla; elektrik depolama tesisini, tesis bazında Kurul onayı
ile yatırım planları kapsamında kurabilir.
(2) Dağıtım şirketleri tarafından tesis edilen
elektrik depolama tesisleri, dağıtım faaliyeti dışında kullanılamaz.
(3) TEİAŞ, yatırım planlarında yer almak kaydı ile
pilot uygulamalar kapsamında ve ticari faaliyete konu edilmeksizin depolama
tesisleri kurabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İlgili
teknik mevzuat ve ilgili standartlar kapsamındaki işlemler
MADDE 9 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
elektrik depolama ünitesi ve tesislerinin projelendirilmesi, kurulumu,
sisteme bağlantısı, kabulü, işletilmesi ile gerekli görülmesi halinde test
faaliyetleri ilgili teknik mevzuat, ilgili standartlar ile teknik kriterlerde tanımlandığı şekliyle yürütülür.
(2) Şebeke işletmecisi tarafından
ilgili teknik mevzuatın ve ilgili standartların gerektirdiği koşulları
sağlamayan elektrik depolama tesislerine ilişkin olarak, can ve/veya mal
güvenliği bakımından tehlikeli veya elektrik sisteminin güvenliğini
etkileyen riskli durumlarda herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın
elektrik depolama ünitesi veya elektrik depolama tesisinin durumu uygun
hale getirilinceye kadar şebekeden ayrılması da dâhil, gerekli önlemler
alınır.
Kamulaştırma
MADDE 10
– (1) Üretim tesisine bütünleşik
elektrik depolama üniteleri hariç, bu Yönetmelik kapsamında kurulacak
elektrik depolama ve bağlantı tesisleri için arazi edinimi veya kullanım
hakkı tesisine ilişkin Kurum tarafından herhangi bir işlem yapılmaz.
Ar-Ge kapsamında kurulacak elektrik depolama tesisleri
MADDE 11 –
(1) Üniversiteler, teknoloji
geliştirme bölgeleri ve endüstri bölgeleri tarafından Ar-Ge faaliyetlerinde kullanılmak amacıyla azami 1 MW
kurulu gücünde elektrik depolama tesisi kurulabilir. Bu tesislerin sisteme
verdikleri enerji, ilgili piyasa katılımcılarının uzlaştırmaya esas veriş
miktarlarında dikkate alınmaz.
Başvuruların
alınmaya başlanması
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamındaki elektrik depolama ünitesi veya elektrik depolama tesisleri
için yapılacak başvurular, 28/5/2014 tarihli ve
29013 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Şebeke
Yönetmeliğinin geçici 1 inci maddesinde yer alan kriterlerin TEİAŞ
tarafından ilan edildiği tarihten bir ay sonra yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 12
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
|