|
Hazine ve Maliye Bakanlığından:
MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 19)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 11/10/2001 tarihli ve 5549
sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun
uygulanmasına yönelik olarak; müşteri kimliğinin doğrulanması amacıyla
kullanılacak uzaktan kimlik tespiti yöntemlerine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 10/12/2007 tarihli ve 2007/13012
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Suç Gelirlerinin
Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin
6 ncı, 6/A ve 26/A maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Elektronik kanal: Müşterilerin uzaktan kimlik
tespiti sürecini gerçekleştirebilecekleri mobil uygulama, web tabanlı
uygulama, internet şubesi, telefon hizmeti gibi elektronik hizmet
yöntemini,
b) Finansal kuruluş: Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) ila (h) ve (m) bentlerinde sayılan yükümlüler ile
bankacılık faaliyetleriyle sınırlı olarak Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim
Şirketini,
c) Finansal olmayan belirli iş ve meslekler:
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k), (n), (s), (ş), (t)
ve (u) bentlerinde sayılan yükümlüleri,
ç) Müşteri: Uzaktan kimlik tespiti
gerçekleştirilecek Türk uyruklu gerçek kişiyi veya gerçek kişi taciri,
d) Uzaktan kimlik tespiti: Fiziksel olarak aynı
ortamda bulunulmaksızın müşterinin kimlik bilgilerinin alınması ve
bildirilen bir kimliğin gerçekten işlem gerçekleştirmek isteyen kişiye ait
olduğuna dair güvence sağlanmasına yönelik tedbirler içeren yöntemlerle
teyit edilmesi suretiyle gerçekleştirilen kimlik tespitini,
e) Yönetmelik: 10/12/2007 tarihli ve 2007/13012
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Suç Gelirlerinin
Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında
Yönetmeliği,
f) Yükümlü: Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde
sayılanlar ile bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile
benzeri bağlı birimlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uzaktan Kimlik Tespitine İlişkin Usul ve Esaslar
Uzaktan
kimlik tespitine ilişkin genel esaslar
MADDE 4 – (1) Yükümlüler, asli faaliyet alanları ile ilgili
mevzuatta müşterileri ile yüz yüze gelinmeksizin kimliğinin doğrulanmasına
imkân verecek yöntemlerle sözleşme kurulmasına cevaz verilmiş olması
halinde, sürekli iş ilişkisi tesisinde müşteri kimliğinin doğrulanması
amacıyla uzaktan kimlik tespiti yöntemleri kullanabilirler. Bu yöntemler
yükümlüler itibarıyla ayrı ayrı belirlenir.
(2) Uzaktan kimlik tespiti ile sürekli iş ilişkisi
tesisinde, bir elektronik kanal üzerinden bilişim veya elektronik
haberleşme cihazları gibi uzaktan iletişim araçları bu Tebliğde yükümlüler
için belirlenen yöntemler dahilinde kullanılabilir. Elektronik kanal
üzerinden geliştirilecek yöntemler; bu uygulamalar için gerekli organizasyon,
teknik altyapı, kimlik doğrulama bileşenleri ile gizlilik ve güvenlik
tedbirlerini içerir.
(3) Uygulanacak yöntem, yüz yüze yapılan kimlik
tespitinde alınması gereken bilgilerin tamamını içerecek ve bilgilerin
teyidinde asgari seviyede risk ihtiva edecek şekilde tasarlanır. Uzaktan
kimlik tespitinde imza örneği alınması zorunlu değildir.
(4) Uzaktan kimlik tespiti, sürekli iş ilişkisi
tesis edilmeden önce tamamlanır. Uzaktan kimlik tespitinde Yönetmeliğin 6
ncı maddesinin birinci fıkrasındaki bilgiler ile 17 nci maddesinde
düzenlenen yazılı beyan, uzaktan kimlik tespitinde kullanılan usul ve
yöntem vasıtasıyla alınır. Kimlik tespiti ile bu Tebliğin 6 ncı maddesinin
birinci fıkrası kapsamında alınması gereken bilgiler web siteleri, internet
şubeleri veya mobil uygulamalar gibi kanallar üzerinden elektronik ortamda
doldurulan formlar kullanılarak da gönderilebilir. Bu bilgilerden
Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamında öngörülen teyit
işleminde 3/12/2019 tarihli ve 30967 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı Yönetmeliğinde tanımlanan kimlik kartı
kullanılır. Kimlik tespiti kapsamında alınan adres ve kimlik bilgileri
ayrıca İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü
kimlik paylaşım sistemi veri tabanı üzerinden sorgulanarak teyit edilir.
(5) Uzaktan kimlik tespiti ile sürekli iş ilişkisi
tesisinde, müşteri ve hizmet riski ile Yönetmeliğin 18 inci ve 20 nci
maddelerinde yer alan tedbirler göz önünde bulundurulur. Bu kapsamda tesis
edilen iş ilişkisi hakkında risk temelli yaklaşımla sıkılaştırılmış
tedbirler uygulanır.
(6) Uzaktan kimlik tespitinde alınan bilgiler,
teyide yönelik her türlü bilgi ve belge ile her türlü ortamdaki kayıtlar
talep edildiğinde yetkili mercilere verilmesine imkân verecek şekilde
muhafaza edilir.
(7) Yükümlüler itibarıyla belirlenen uzaktan kimlik
tespiti yöntemleri, bu maddedeki esaslara uygun olmak kaydıyla uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yükümlüler İtibarıyla Uzaktan Kimlik Tespiti
Bankacılık
işlemlerinde uzaktan kimlik tespiti
MADDE 5 – (1) Bankalar müşterileriyle sürekli iş ilişkisi
tesisinde uzaktan kimlik tespitini,
1/4/2021 tarihli ve 31441 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik
Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelikte belirlenen
yöntem ve tedbirler kapsamında gerçekleştirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Uzaktan
kimlik tespitinde alınması gereken sıkılaştırılmış tedbirler
MADDE 6 – (1) Müşterinin başvurusu ile birlikte müşteri profilinin
oluşturulması ve değerlendirilmesini teminen kişi hakkında risk
değerlendirmesi yapılır. Bu kapsamda müşteri hakkında Yönetmeliğin 6 ncı
maddesi kapsamında alınması gereken bilgilerin yanı sıra asgari olarak iş
ilişkisinin amacı ve mahiyeti (hesap açma amacı, talep edilen ürünler ve
benzeri), işleme konu malvarlığının ve müşteriye ait fonların kaynağı ile
ortalama gelir bilgisi, açılacak hesabın aylık tahmini işlem hacmi ve işlem
sayısına yönelik bilgiler alınır.
(2) Uzaktan kimlik tespiti yapılmak suretiyle
kurulan sürekli iş ilişkisi kapsamındaki müteakip işlemin yükümlüyle yüz
yüze gerçekleştirilmesi halinde, Yönetmeliğin 6 ncı maddesindeki usule göre
kimlik tespiti yapılır ve imza örneği alınır.
(3) Finansal kuruluşlar ile finansal olmayan
belirli iş ve meslekler, uzaktan kimlik tespitine ilişkin işlemlerde, risk
temelli yaklaşım çerçevesinde tespit edilen riskle orantılı olarak aşağıda
belirtilen tedbirlerin bir veya birden fazlasını ya da tamamını uygular:
a) Müşteri hakkında ilave bilgi edinmek ve müşteri
ile gerçek faydalanıcının kimlik bilgilerini daha sık güncellemek.
b) İş ilişkisine girilmesini, mevcut iş ilişkisinin
sürdürülmesini ya da işlemin gerçekleştirilmesini üst seviyedeki görevlinin
onayına bağlamak.
c) Uygulanan kontrollerin sayı ve sıklığını
artırmak ve ilave kontrol gerektiren işlem türlerini belirlemek suretiyle
iş ilişkisini sıkı gözetim altında tutmak.
ç) Sürekli iş ilişkisi tesisinde ilk finansal
hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka
finansal kuruluştan yapılmasını zorunlu tutmak.
d) Müşterinin mali profiline ve faaliyetlerine
uygun olmayan veya faaliyetleriyle ilgisi bulunmayan işlemleri yakından
izlemek.
e) Tutar ve işlem sayısı limiti belirlemek de dâhil
uygun ve etkili tedbirleri almak.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yükümlülük
ihlalinde uygulanacak ceza
MADDE 7 –
(1) Yükümlülerce, uzaktan kimlik
tespitine ve müşterinin tanınmasına ilişkin olarak bu Tebliğ ile getirilen
hususlara riayet edilmemesi halinde 5549 sayılı Kanunda öngörülen cezalar
uygulanır.
Yürürlük
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ 1/5/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı
yürütür.
|