|
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
SOĞUTMA
CİHAZLARININ ENERJİ ETİKETLEMESİNE DAİR TEBLİĞ
(2019/2016/AB)
(SGM:2021/8)
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 1/3/2021 tarihli ve 3584
sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Enerji Etiketlemesi
Çerçeve Yönetmeliğinin uygulanmasına yönelik olarak, 10 litreden fazla ve
1500 litreye eşit veya daha az bir hacme sahip elektrik kaynağına bağlı
olan soğutma cihazları ile ilgili etiketleme ve bunlara ait ilave ürün
bilgilerine yönelik gereklilikleri belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 10 litreden fazla ve 1500 litreye
eşit veya daha az hacme sahip elektrik kaynağına bağlı olan soğutma
cihazlarını kapsar.
(2) Bu Tebliğ aşağıda sıralanan soğutma cihazlarına
uygulanmaz:
a) Sanayi tipi yatay derin dondurucular hariç olmak
üzere sanayi tipi soğutucu saklama dolapları ve hızlı soğutma kabinleri,
b) Doğrudan satış işlevli soğutma cihazları,
c) Taşınabilir soğutma cihazları,
ç) Ana işlevi gıda maddelerini soğutma yoluyla
depolanması olmayan cihazlar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ; 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesine ve 1/3/2021 tarihli ve 3584 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile
yürürlüğe konulan Enerji Etiketlemesi Çerçeve Yönetmeliğine dayanılarak
hazırlanmıştır.
AB
mevzuatına uyum
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ, Soğutma Cihazlarının Enerji Etiketlemesi
Bakımından (AB) 2017/1369 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğünü
Tamamlayan (AB) 1060/2010 sayılı Komisyon Tüzüğünü Yürürlükten Kaldıran ve
11/3/2019 tarihli ve (AB) 2019/2016 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon
Tüzüğü ile bu Tüzükte değişiklik yapan 17/12/2020 tarihli (AB) 2021/340
sayılı Komisyon Tüzüğü esas alınarak AB mevzuatına uyum çerçevesinde
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) AB: Avrupa Birliğini,
b) Alt bölme: Bulunduğu bölmeden farklı bir çalışma
sıcaklığı aralığına sahip bir bölmedeki kapalı bir alanı,
c) Ankastre cihaz: Dolap içine monte edilen veya
üstü, altı ve etrafı panellerle kapatılan, dolap veya panellerin yanlarına,
üstlerine veya zeminlerine güvenli bir şekilde sabitlenen ve tümleşik bir
şekilde fabrika çıkışlı bir yüz ile veya özel bir ön panel ile donatılan,
bu amaçla tasarlanan, test edilen ve pazarlanan soğutma cihazını,
ç) Asgari sıcaklık (Tmin): Ek-IV’te yer
alan Tablo 3’te belirtilen saklama testi sırasında bir bölmenin içindeki
asgari sıcaklığını,
d) Azami sıcaklık (Tmax): Ek-IV’te yer
alan Tablo 3’te belirtilen saklama testi sırasında bir bölmenin içindeki
azami sıcaklığını,
e) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
f) Bir yıldızlı bölme (1-yıldızlı bölme): Ek-IV’te
yer alan Tablo 3’te tanımlanan hedef sıcaklık ve saklama koşulları -6 °C
olan dondurucu özellikte olan bölmeyi,
g) Bölme: Diğer bölmelerden bir ayırıcı, konteyner
veya benzer bir yapı ile ayrılmış, doğrudan bir veya daha fazla dış kapı
aracılığıyla ulaşılabilen ve alt bölmelere ayrılabilen, bu Tebliğin amacına
uygun olarak aksi belirtilmedikçe bölmeleri ve alt bölmeleri de içeren
soğutma cihazı içindeki kapalı bir alanı,
ğ) Bölme hacmi (Vc): Desimetreküp (dm3) veya
litre olarak ifade edilen bölmenin iç astarı içindeki alanın hacmini,
h) Bölme tipi: Ek-IV’te yer alan Tablo 3'te
belirtilen, soğutma performans parametrelerine Tmin, Tmax,
Tc ve diğerlerine uygun olarak beyan edilen bölme tipini,
ı) Dış kapı: Yükün iç ortamdan dışa veya dış
ortamdan iç ortama taşınmasına izin veren açılır kapanır özellikli
soğutucunun parçasını,
i) Doğrudan satış işlevli soğutma cihazı: Ortam
sıcaklığının altında belirtilen sıcaklıklarda müşterilere ürün sergileme ve
ürün satışı işlevleri için kullanılan, doğrudan açık taraflardan veya bir
veya daha fazla kapı veya çekmece veya her ikisi aracılığıyla erişilebilen,
minibarlar ve şarap depolama aletleri hariç olmak üzere, ayrıca müşteriler
tarafından erişilemeyen, saklama veya servis için kullanılan alanlara sahip
olan dolaplarında dâhil olduğu soğutma cihazını,
j) Dondurucu: Sadece dört yıldızlı (4-yıldızlı)
bölmelere sahip bir soğutma cihazını,
k) Dondurucu bölme (4-yıldızlı bölme): Dondurma
kapasitesi gerekliliklerini karşılayan, bir hedef sıcaklık ve -18 °C’te
saklama koşulları ile dondurucu özellikte olan bölmeyi,
l) Dondurucu özellikte olan bölme: Ek- IV’te yer
alan Tablo 3’te belirtildiği şekilde 0 °C'ye eşit veya altında bir hedef
sıcaklığa sahip, yıldızsız, 1-yıldızlı, 2-yıldızlı, 3-yıldızlı veya
4-yıldızlı bir bölmeyi,
m) Dondurucu özellikte olmayan bölme: Hedef
sıcaklık değeri 4 °C'ye eşit veya 4 °C'den daha yüksek olan bölmeyi,
(Ek-IV’te yer alan Tablo 3'te belirtildiği şekilde, saklama koşulları ve
hedef sıcaklıkları belirli bir yüksek sıcaklıklı kiler, şarap saklama,
kiler veya taze gıda bölmesi olabilir.)
n) Elektrik kaynağı: 230 (±%10) Volt 50 Hz
alternatif akımına sahip elektrik şebekesi beslemesini,
o) Enerji verimliliği endeksi (EEI): Ek-IV’ün 6 ncı
maddesinde belirtilen, yüzde olarak ifade edilen, bir soğutma cihazının
göreceli enerji verimliliği için hesaplanan endeks değerini,
ö) Gıda maddesi: Belirli sıcaklıkta soğutmaya
ihtiyaç duyan öncelikli tüketim amaçlı kullanılan gıdayı, malzemeyi, şarap
dâhil içecekleri ve diğer öğeleri,
p) Hedef sıcaklık (Tc): Ek-IV’te yer
alan Tablo 3'te belirtildiği şekilde, test sırasında bir bölmenin içindeki
referans sıcaklığı, aynı zamanda zaman içinde ve bir dizi sensör üzerinde
ortalama olarak ifade edilen enerji tüketimi testi sıcaklığını,
r) Hızlı soğutma kabini: 5/9/2020 tarihli ve 31235
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Endüstriyel Tip Soğutmalı Depolama Kabinleri, Hızlı Soğutma
Kabinleri, Yoğuşturma Üniteleri ve Proses Çillerleri ile İlgili Çevreye
Duyarlı Tasarım Gerekliliklerine Dair Tebliğ (SGM:2020/3)’de belirtildiği
şekilde asıl olarak sıcak gıda maddelerini soğutma durumunda 10°C'nin
altına, dondurma durumunda ise -18°C'nin altına hızlıca düşürmek için
kullanılan yalıtımlı bir soğutma cihazını,
s) İki yıldızlı bölme (2-yıldızlı bölme): Ek-IV’te
yer alan Tablo 3'te belirtilen, hedef sıcaklık ve -12 °C’de saklama
koşullarına sahip dondurucu bölmeyi,
ş) Kiler bölmesi: Ek-IV’te yer alan Tablo 3’te
belirtilen, hedef sıcaklığı 12 °C ve saklama koşulları 2 °C ila 14 °C
arasında değişen, dondurucu özellikte olmayan bölmeyi,
t) Minibar: Öncelikli olarak, otel odalarında ve
benzeri tesislerde gıda maddelerinin satışı ve saklanması amaçlı toplam
azami 60 litre hacme sahip bir soğutma cihazını,
u) Özel amaçlı soğutma cihazı: Sadece bir özellikli
bölmeye sahip soğutma cihazını,
ü) Sanayi tipi soğutma cihazı: Bir veya daha fazla
kapı veya çekmece ile erişilebilen bir veya daha fazla yalıtılmış bölmeyi
entegre eden, bir buhar sıkıştırma döngüsü kullanarak, soğutma veya
dondurma amaçlı çalışma sıcaklığında öngörülen sınırlar içinde gıda
maddelerinin sıcaklığını sürekli olarak koruyabilen ve gıda maddelerinin ev
dışı ortamlarda depolanması için kullanılan, ancak müşteriler tarafından
görüntülenmek veya erişmek için kullanılmayan, Endüstriyel Tip Soğutmalı
Depolama Kabinleri, Hızlı Soğutma Kabinleri, Yoğuşturma Üniteleri ve Proses
Çillerleri ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gerekliliklerine Dair Tebliğ
(SGM:2020/3)’de belirtildiği şekilde tanımlanan soğutma cihazını,
v) Sanayi tipi yatay dondurucu: Bölmelere cihazın
üst kısımdan erişilebilen, hem üstten açılan tip hem de dikey tip bölmelere
sahip olan, ancak, üstten açılan tip bölmelerin toplam brüt hacminin
%75'ini aşan ve ev dışı ortamlarda gıda maddelerinin saklanması için
kullanılan dondurucuyu,
y) Satış noktası: Soğutma cihazlarının
sergilendiği, satışa, kiralamaya veya taksitli satışa sunulduğu yeri,
z) Soğutma cihazı: Belirli sıcaklıklarda kontrol
edilen, soğutmanın bir veya daha fazla enerji tüketen yolla elde edildiği
doğal veya zorlanmış konveksiyonla soğutulan bir veya daha fazla bölmeye
sahip olan yalıtılmış bir dolabı,
aa) Şarap saklama bölmesi: Ek-IV’te yer alan Tablo
3'te belirtilen, hedef sıcaklığı 12°C olan, iç nem aralığı %50 ila %80 arasında ve saklama koşulları
5°C ila 20°C arasında değişen dondurucu özellikte olmayan bölmeyi,
bb) Şarap saklama cihazı: Ek-IV’te yer alan Tablo
3’te tanımlanan ve titreşim önleme önlemleri ile donatılmış bir şarap
saklama bölmesinin saklama koşulları ve hedef sıcaklığı için hassas
sıcaklık kontrolüne sahip olan şarap saklamak için özel soğutma cihazını,
cc) Taşınabilir soğutma cihazı: Elektrik kaynağına
erişim olmadığı yerlerde kullanılabilen, soğutma işlevselliği için enerji
kaynağı olarak çok düşük gerilimli elektrik (<120V DC) kaynağını veya
yakıtını veya her ikisini de kullanan ve buna ek olarak ayrıca satın alınan
bir AC/DC dönüştürücü vasıtasıyla elektrik şebekesi ile kullanılabilen,
ancak AC/DC dönüştürücü ile piyasaya arz edilmeyen soğutma cihazını,
çç) Taze gıda bölmesi: Ek-IV’te yer alan Tablo 3’te
belirtilen, hedef sıcaklığı 4°C olan ve 0°C ila 8°C arasında değişen
saklama koşullarına sahip dondurucu özelliğe sahip olmayan bölmeyi,
dd) Toplam hacim (V): Bölmenin hacimlerinin
toplamına eşit olan, dm3 veya litre olarak ifade edilen soğutma cihazının
iç astarındaki boşluğun hacim değerini,
ee) Üç yıldızlı bölme (3-yıldızlı bölme): Ek-IV’te
yer alan Tablo 3'te belirtilen, hedef sıcaklık ve -18°C saklama koşullarına
sahip dondurucu bölmeyi,
ff) Yıldızsız bölme (Buz yapıcı veya 0-yıldızlı
bölme): Ek-IV’te yer alan Tablo 3'te belirtilen, hedef sıcaklık ve 0°C
saklama koşullarına sahip dondurucu bölmeyi,
gg) Yüksek sıcaklı kiler bölmesi: Ek-IV’te yer alan
Tablo 3'te belirtilen, 17°C hedef sıcaklığına ve 14°C ile 20°C arasında değişen
saklama koşullarına sahip dondurucu özellikte olmayan bölmeyi,
ifade eder.
(2) İlave tanımlar Ek-I’de yer almaktadır.
Tedarikçilerin
yükümlülükleri
MADDE 6 – (1) Soğutma cihazı tedarikçisi aşağıdaki
yükümlülükleri yerine getirir:
a) Her bir soğutma cihazı, Ek-III'te belirtilen
formatta basılmış olan etiket ile birlikte tedarik edilmesini sağlar.
b) Ek-V’te belirtildiği şekilde, ürün bilgi
formundaki parametre değerlerini ürün veri tabanından veya kendi internet
sitesi üzerinden sağlar.
c) Soğutma cihazı satıcısı tarafından özellikle
talep edilmesi halinde, ürün bilgi formunun basılı halde hazır
bulundurulmasını sağlar.
ç) Ek-VI doğrultusunda, teknik dosyanın içeriğini
oluşturur ve hazırlar.
d) Belirli bir soğutma cihazı modeli için herhangi
bir görsel reklam, Ek-VII’ye ve Ek-VIII’e uygun olarak etikette bulunan
enerji verimlilik sınıfını ve enerji verimliliği sınıflarının aralığını
içermesini sağlar.
e) Elektronik ortam dahil olmak üzere, belirli bir
soğutma cihazı modeline ilişkin, belirli teknik parametrelerini açıklayan
herhangi bir teknik tanıtım materyalinin, Ek-VII’ye uygun olarak bu modelin
enerji verimlilik sınıfını ve etiket üzerinde bulunan enerji verimliliği
sınıflarının aralığını içermesini sağlar.
f) Ek-III’te belirtilen formata göre hazırlanan ve
bilgi içeren elektronik etiketi, her bir soğutma cihazı modeli için
satıcılara temin eder.
g) Her bir soğutma cihazı modeli için Ek-V’te
belirtilen elektronik ürün bilgi formunu satıcıya temin eder.
(2) Enerji verimlilik sınıfı, Ek-II’ye uygun olarak
hesaplanan enerji verimliliği endeksine dayanır.
Satıcıların
yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Soğutma cihazı satıcısı aşağıdaki
yükümlülükleri yerine getirir:
a) Ticari fuarlar dâhil olmak üzere satış
noktasındaki her bir soğutma cihazının tedarikçi tarafından 6 ncı maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca temin edilen etiketi, ankastre
modelleri için açıkça görünebilecek bir şekilde, tüm diğer modeller için
soğutma cihazının ön veya üst dış tarafında sergilenen etiket ile birlikte
açıkça görünebilecek bir şekilde bulundurmasını sağlar.
b) Mesafeli satışlarda, etiketi ve ürün bilgi
formunu Ek-VII’ye ve Ek-VIII’e uygun olarak temin eder.
c) Soğutma cihazının belirli bir modeli için
hazırlanan görsel reklamın, internette yer alanlar da dahil olmak üzere,
Ek-VII'ye uygun olarak söz konusu modelin enerji verimlilik sınıfını ve
etiket üzerinde mevcut enerji verimliliği sınıflarının aralığını içermesini
sağlar.
ç) Soğutma cihazının belirli bir modeli ile ilgili
ve bu modele özgü teknik özellikleri açıklayan internette de yer alan her
türlü teknik tanıtım materyalinde, Ek-VII’ye uygun olarak söz konusu
modelin enerji verimlilik sınıfını ve etiket üzerinde mevcut enerji
verimliliği sınıflarının aralığı içermesini sağlar.
Elektronik
ortamda satış yapan hizmet sağlayıcılarının yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) 26/8/2015 tarihli ve 29457 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet
Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelikte atıfta bulunulan aracı hizmet sağlayıcı
veya hizmet sağlayıcısının, internet sitesi aracılığıyla soğutma cihazının
doğrudan satışına izin vermesi durumunda, bu Tebliğin Ek-VIII hükümlerine
uygun olarak satıcı tarafından sağlanan elektronik etiket ve elektronik
ürün bilgi formunun görüntüleme mekanizması üzerinde gösterilmesini sağlar
ve bunları gösterme yükümlülüğünü konusunda satıcıyı bilgilendirir.
Ölçüm
yöntemleri
MADDE 9 – (1) 6 ncı ve 7 nci maddeler uyarınca sağlanan
bilgiler, Ek- IV'te belirtilen, bilinen son teknoloji ölçüm ve hesaplama
yöntemleri dikkate alınarak, güvenilir, doğru ve tekrarlanabilir ölçüm ve
hesaplama yöntemleri ile elde edilir.
Piyasa
gözetimi ve denetimi için doğrulama yöntemleri
MADDE 10
– (1) Bakanlık, Enerji
Etiketlemesi Çerçeve Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde belirtilen piyasa
gözetimi ve denetimini gerçekleştirirken, bu Tebliğin Ek-IX’unda belirtilen
doğrulama yöntemlerini uygular.
Danışma
kurulu işlemleri
MADDE 11
– (1) Bakanlık, bu Tebliğ ile
ilgili olarak, döngüsel ekonomi yönlerini ele almak, gıda israfını
azaltmaya yardımcı olabilecek bölmeler için simgeler sunmak ve yıllık
enerji tüketimi için simgeler tanıtmak amacıyla Avrupa Komisyonu tarafından
oluşturulan soğutma cihazları ile ilgili danışma kurulu toplantılarına
katılım sağlar.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 12
– (1) 22/6/2012 tarihli ve 28331
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ev Tipi Soğutma Cihazlarının Enerji
Etiketlemesine Dair Tebliğ (SGM-2012/4) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş
hükmü
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin
Ek-V’inde yer alan Tablo 6’da belirtilen ışık kaynağı parametre değerleri
için enerji verimliliği sınıfını sağlama yükümlülüğü 1/3/2022 tarihine
kadar uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi
ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|