|
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
SOĞUTMA
CİHAZLARININ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM
GEREKLİLİKLERİNE DAİR TEBLİĞ
(2019/2019/AB)
(SGM:2021/7)
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 23/6/2010 tarihli ve
2010/643 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Enerji ile
İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin
uygulanmasına yönelik olarak, 10 litreden fazla ve 1500 litreye eşit veya daha
az bir hacme sahip elektrik kaynağına bağlı olan soğutma cihazlarının
piyasaya arz edilmesi ve/veya hizmete sunulması ile ilgili çevreye duyarlı
tasarımı ve bunlara ait ilave ürün bilgilerinin temin edilmesine yönelik
gereklilikleri belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ, 10 litreden fazla
ve 1500 litreye eşit veya daha az bir hacme sahip elektrik kaynağına bağlı
olan soğutma cihazlarını kapsar.
(2) Bu Tebliğ;
a) Sanayi tipi yatay derin dondurucular hariç olmak
üzere sanayi tipi soğutucu depolama dolaplarına ve hızlı soğutma
kabinlerine,
b) Doğrudan satış işlevli soğutma cihazlarına,
c) Taşınabilir soğutucu cihazlara,
ç) Ana işlevinin gıda maddelerini soğutma yoluyla
depolanması olmayan cihazlara,
uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Tebliğ; 10/7/2018 tarihli
ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 385 inci ve 508 inci
maddeleri ile 23/6/2010 tarihli ve 2010/643 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
ile yürürlüğe konulan Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına
İlişkin Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
AB
mevzuatına uyum
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ, 2009/125/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi Uyarınca Soğutma Cihazlarının Çevreye
Duyarlı Tasarım Gerekliliklerini Belirleyen (AB) 2009/643 sayılı Komisyon
Tüzüğünü Yürürlükten Kaldıran 1/10/2019 tarihli ve (AB) 2019/2019 sayılı
Komisyon Tüzüğü ile bu Tüzükte değişiklik yapan 23/2/2021 tarihli (AB)
2021/341 sayılı Komisyon Tüzüğü esas alınarak AB mevzuatına uyum
çerçevesinde hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) AB: Avrupa Birliğini,
b) Alt bölme: Bulunduğu bölmeden farklı bir çalışma
sıcaklığı aralığına sahip bir bölmedeki kapalı bir alanı,
c) Asgari sıcaklık (Tmin): Ek-III’te yer
alan Tablo 3'te belirtilen saklama testi sırasında bir bölmenin içindeki
asgari sıcaklığını,
ç) Azami sıcaklık (Tmax): Ek-III’te yer
alan Tablo 3'te belirtilen saklama testi sırasında bir bölmenin içindeki
azami sıcaklığını,
d) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
e) Bir yıldızlı bölme: 1-yıldızlı bölme olarak
gösterilen, Ek-III’te yer alan Tablo 3'te tanımlanan hedef sıcaklık ve
saklama koşulları -6 °C olan dondurucu özellikte olan bölmeyi,
f) Bölme: Bir veya daha fazla dış kapıdan doğrudan
erişilebilen ve alt bölmelere bölünebilen, bulunduğu soğutma cihazının
içinde, diğer bölmelerden bir ayırıcı, konteyner veya benzer bir yapı ile
diğer bölmelerden ayrılmış, doğrudan bir veya daha fazla dış kapı
aracılığıyla ulaşılabilen ve alt bölmelere ayrılabilen, bu Tebliğin amacına
uygun olarak aksi belirtilmedikçe bölmeleri ve alt bölmeleri de içeren
soğutma cihazı içindeki kapalı bir alanı,
g) Bölme hacmi (Vc): Desimetreküp (dm3)
veya litre olarak ifade edilen bölmenin iç astarı içindeki alanın hacmini,
ğ) Bölme tipi: Ek-III’te yer alan Tablo 3'te
belirtilen, soğutma performans parametrelerine Tmin, Tmax,
Tc ve diğerlerine uygun olarak beyan edilen bölme tipini,
h) Çoklu bölmeye sahip cihaz: En az bir dondurucu
bölmeye sahip olan birden fazla bölme tipine sahip soğutma cihazını,
ı) Dış kapı: Yükün iç ortamdan dışa veya dış
ortamdan iç ortama taşınmasına izin veren açılır kapanır özellikli
soğutucun parçasını,
i) Doğrudan satış işlevli soğutma cihazı:
Müşterilere ortam sıcaklığının altında belirtilen sıcaklıklarda ürün görüntüleme
ve satış işlevleri için kullanılan, doğrudan açık taraflardan veya bir veya
daha fazla kapı veya çekmece veya her ikisi aracılığıyla erişilebilen,
ayrıca müşteriler tarafından erişilemeyen, minibarlar ve şarap depolama
aletleri hariç, depolama veya servis için kullanılan alanlara sahip olan
dolaplarında dâhil olduğu soğutma cihazını,
j) Dondurucu: Sadece 4-yıldızlı bölmelere sahip bir
soğutma cihazını,
k) Dondurucu bölme: 4-yıldızlı olarak gösterilen,
dondurma kapasitesi gerekliliklerini karşılayan, bir hedef sıcaklık ve -18
°C’de saklama koşulları ile dondurucu özellikte olan bölmeyi,
l) Dondurucu özellikte olan bölme: 0 °C'ye eşit
veya altında bir hedef sıcaklığa sahip, Ek- III’te yer alan Tablo 3'te belirtildiği
şekilde yıldızı olmayan, 1-yıldızlı, 2-yıldızlı, 3-yıldızlı veya 4-yıldızlı
bir bölmeyi,
m) Dondurucu özellikte olmayan bölme: Ek-III’te yer
alan Tablo 3'te belirtilen, saklama koşulları ve hedef sıcaklıklara sahip
raflı, kiler, şarap veya taze gıda bölmeli hedef sıcaklık değeri 4 °C'ye
eşit veya daha yüksek olan bölmeyi,
n) Dondurma kapasitesi: En az 2,0 kg/24 saat ile
dondurucu bölmesinin 100 litre hacim ve 24 saat başına 4,5 kg'den düşük
olmayacak şekilde, 24 saat içinde bir dondurucu bölmesinde dondurulabilen
taze gıda maddelerinin miktarını,
o) Düşük gürültülü soğutma cihazı: Buhar
sıkıştırması olmayan ve havadaki akustik gürültü emisyonun 1 piko watt
olarak kabul edilen (dB(a) re 1 pW olarak anılan) 27A ağırlıklı desibelden
düşük olan bir soğutma cihazını,
ö) Elektrik kaynağı: 230 (±%10) Volt 50 Hz
alternatif akımına sahip elektrik şebekesi beslemesini,
p) Enerji verimliliği endeksi (EEI): Ek-III’ün 6
ncı maddesinde belirtilen, yüzde olarak ifade edilen, bir soğutma cihazının
göreceli enerji verimliliği için hesaplanan endeks değerini,
r) Gıda maddesi: Belirli sıcaklıkta soğutmaya
ihtiyaç duyan öncelikli tüketim amaçlı olan gıdayı, malzemeyi, şarap dâhil
içeceği ve diğer öğeleri,
s) Hava kaynaklı akustik gürültü emisyonu: Bir
soğutma cihazının, dB olarak ifade edilen (A) re 1 pW (A-ağırlıklı) ses güç
seviyesini,
ş) Hedef sıcaklık (Tc): Ek-IV’te yer
alan Tablo 3'te belirtilen, zaman içinde ve bir dizi sensör üzerinde enerji
tüketimini test etmek için, ortalama olarak ifade edilen, test sırasında
kullanılan, bir bölmenin içindeki referans sıcaklığını,
t) Hızlı soğutma kabini: Asıl olarak sıcak gıda
maddelerini soğutma durumunda 10oC'nin altına, dondurma durumunda
ise -18oC'nin altına hızlıca düşürmek için kullanılan yalıtımlı
bir soğutma cihazını,
u) İki yıldızlı bölme: 2- yıldızlı olarak
gösterilen, Ek-III’te yer alan Tablo 3'te belirtilen, hedef sıcaklık ve
-12°C’de saklama koşullarına sahip dondurucu özellikte olan bölmeyi,
ü) İlave enerji gereksinimi (Eaux): Bir
ortam kontrollü yoğunlaşma önleyici ısıtıcı tarafından kullanılan ve yılda
kilovat saat olarak ifade edilen (kWh/a) enerjiyi,
v) Kiler
bölmesi: Ek-III’te yer alan Tablo 3'te belirtilen, hedef sıcaklığı 12 °C ve
saklama koşulları 2 °C ila 14 °C arasında değişen, dondurucu özellikte
olmayan bölmeyi,
y) Minibar: Öncelikli olarak, otel odalarında ve
benzeri tesislerde gıda maddelerinin saklanması ve satışı için toplam azami
60 litre hacme sahip bir soğutma cihazını,
z) Ortam sıcaklığı kontrollü yoğuşma önleyici:
Soğutma cihazında, ısıtma kapasitesinin ortam sıcaklığına veya nemine veya
her ikisine de bağlı olduğu yoğunlaşmayı önleyen bir ısıtıcıyı,
aa) Özel amaçlı soğutma cihazı: Sadece bir
özellikli bölmeye sahip soğutma cihazını,
bb) Sanayi tipi soğutma cihazı: Bir veya daha fazla
kapı veya çekmece ile erişilebilen bir veya daha fazla yalıtılmış bölmeyi
entegre eden, bir buhar sıkıştırma döngüsü kullanarak, soğutma veya
dondurma amaçlı çalışma sıcaklığında öngörülen sınırlar içinde gıda
maddelerinin sıcaklığını sürekli olarak koruyabilen ve gıda maddelerinin ev
dışı ortamlarda depolanması için kullanılan, ancak müşteriler tarafından
görüntülenmek veya erişmek için kullanılmayan gıda ürünleri ile hayvan
yemlerinin dondurulması amacıyla satılanlar dahil olmak üzere elektrik
şebekesinden alınan güçle işletilen sanayi tipi soğutmalı depolama
kabinlerini ve elektrik şebekesinden alınan güçle işletilen hızlı soğutma
kabinlerini, düşük veya orta sıcaklıkta veya her ikisinde de çalışan
yoğuşturma ünitelerini, düşük veya orta sıcaklıkta çalışacak şekilde
tasarlanan proses çillerlerini, kapsayan soğutma cihazını,
cc) Sanayi tipi yatay derin dondurucu: Bölmelere
üst kısımdan erişilebilen, hem üstten açılan tip hem de dikey tip bölmelere
sahip olan, ancak üstten açılan tip bölmelerin toplam brüt hacminin %75'ini
aşan ve ev dışı ortamlarda gıda maddelerinin saklanması için kullanılan
dondurucuyu,
çç) Soğutma cihazı: Belirli sıcaklıklarda kontrol
edilen, doğal veya zorlanmış konveksiyonla soğutulan, soğutmanın bir veya
daha fazla enerji tüketen yolla elde edildiği bir veya daha fazla bölmeye
sahip olan yalıtılmış bir dolabı,
dd) Şarap saklama bölmesi: Ek-III’te yer alan Tablo
3'te belirtilen, hedef sıcaklık değeri 12°C olan, iç nem aralığı %50 ila %80 arasında ve saklama koşulları
5°C ila 20°C arasında değişen dondurucu özellikte olmayan bölmeyi,
ee) Şarap saklama cihazı: Ek-III’te yer alan Tablo
3'te belirtilen, saklama koşulları ve hedef sıcaklığı için şarap saklama
bölmesinde hassas sıcaklık kontrolüne sahip olan özel amaçlı soğutma
cihazını,
ff) Taşınabilir soğutma cihazı: Elektrik şebekesine
erişim olmadığı yerlerde kullanılabilen, soğutma işlevselliği için enerji
kaynağı olarak çok düşük gerilimli elektrik (<120V DC) kaynağını veya
yakıtını veya her ikisini de kullanan ve buna ek olarak ayrıca satın alınan
bir AC/DC dönüştürücü vasıtasıyla elektrik kaynağı ile kullanılabilen,
ancak AC/DC dönüştürücü ile piyasaya arz edilmeyen soğutma cihazını,
gg) Taze gıda bölmesi: Ek-III’te yer alan Tablo
3'te belirtilen, hedef sıcaklığı 4°C olan ve 0°C ila 8°C arasında değişen
saklama koşullarına sahip dondurucu özelliğe sahip olmayan bölmeyi,
ğğ) Toplam hacim (V): Bölme hacimlerinin toplamına
eşit olan, dm3 veya litre olarak ifade edilen soğutma cihazının iç
astarındaki boşluğun hacim değerini,
hh) Üç yıldızlı bölme: 3-yıldızlı olarak
gösterilen, Ek-III’te yer alan Tablo 3'te belirtilen, hedef sıcaklık ve -18
°C saklama koşullarına sahip dondurucu özellikte olan bölmeyi,
ıı) Yıldızsız bölme: Buz yapıcı olarak
adlandırılan, 0-yıldızlı olarak gösterilen, Ek-III’te yer alan Tablo 3'te belirtilen,
hedef sıcaklık ve 0 °C saklama koşullarına sahip dondurucu özellikte olan
bölmeyi,
ii) Yoğuşma önleyici ısıtıcı: Soğutma cihazında,
yoğuşmayı önleyen ısıtıcıyı,
jj) Yüksek sıcaklıklı kiler bölmesi: Ek-III’te yer
alan Tablo 3'te belirtilen, 17 °C hedef sıcaklığına ve 14 °C ile 20 °C
arasında değişen saklama koşullarına sahip dondurucu özellikte olmayan
bölmeyi,
ifade eder.
(2) İlave tanımlar Ek-I’de yer almaktadır.
Çevreye
duyarlı tasarım gereklilikleri
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğin Ek-II’sinde belirtilen çevreye
duyarlı tasarım gereklilikleri, belirtilen tarihlerden itibaren uygulanır.
Uygunluk
değerlendirme
MADDE 7 – (1) Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı
Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtilen uygunluk
değerlendirme yöntemi, mezkur Yönetmeliğin Ek-IV'ünde belirtilen iç tasarım
kontrol sistemine veya Ek-V'inde belirtilen yönetim sistemine göre yapılır.
(2) Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı
Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesi uyarınca uygunluk
değerlendirmesi amacıyla, teknik dosya, Ek-II'nin 4 üncü maddesine uygun
olarak verilen ürün bilgilerinin bir kopyasını ve Ek-III’te belirtilen
hesaplamaların ayrıntılarını ve sonuçlarını içerir.
(3) Teknik dosyada, sağlanacak teknik bilgiler
için, belirli bir soğutma cihazı modeli için, aynı teknik özelliklere sahip
ancak farklı bir tedarikçi tarafından üretilen bir model üzerinden, aynı
veya farklı bir tedarikçinin başka bir modelinden tasarım veya dış
değerleme metodu temelinde yapılan hesaplama yöntemlerden herhangi biri
veya her ikisi birden kullanılarak elde edilir. Teknik dosya söz konusu
hesaplamanın doğruluğunu sağlamak için tedarikçiler tarafından taahhüt
edilen değerlendirme ayrıntılarını ve uygun hallerde, farklı tedarikçilerin
modelleri arasındaki tanımlayıcı beyanını içerir. Teknik dosya, model
tanımlayıcıları da dâhil olmak üzere tüm eşdeğer modellerin bir listesini
içerir.
(4) Teknik dosyada yer alan bilgiler, sırasıyla ve
Soğutma Cihazlarının Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğin (2019/2016/AB)
(SGM:2021/8) Ek-VI'sında belirtilen hususlar dâhilinde verilir.
(5) Piyasa gözetimi ve denetimi amacıyla, imalatçı,
ithalatçı veya yetkili temsilci, ürün veri tabanına kayıtlı ürünleri için
Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin
Ek-IV’ünün 3 üncü maddesinin (f) bendine halel getirmeksizin, Soğutma
Cihazlarının Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğde (2019/2016/AB)
(SGM:2021/8) tanımlanan ürün veri tabanına yüklenen ve belirtilen bilgileri
içeren teknik belgelere başvurabilirler.
Piyasa
gözetimi ve denetimi için doğrulama yöntemleri
MADDE 8 – (1) Bakanlık, Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye
Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştirirken Ek-IV'te
belirtilen doğrulama yöntemini uygular.
Önlemler
ve yazılım güncellemeleri
MADDE 9 – (1) İmalatçı, ithalatçı veya yetkili temsilci, bu
Tebliğde belirtilen teknik dosyada veya temin edilen herhangi bir dokümanda
yer alan parametrelerin herhangi birini daha iyi bir seviyeye çıkarmak
amacıyla, test edildiğini (örneğin test koşulları veya test çevrimini
öğrenerek) algılama ve test sırasındaki performansını özellikle otomatik
olarak değiştirme özelliklerine sahip olacak şekilde tasarlanan ürünü
piyasaya arz edemez.
(2) Nihai kullanıcının açık onayı dışında, yazılım
veya ürün yazılımı güncellemesinden sonra, ürünün parametreleri uygunluk
beyanında özgün olarak kullanılan aynı test standardı ile ölçüldüğünde,
güncellemeden önceki durumdan daha geriye götürülemez. Hiçbir performans
değişikliği, güncellemenin reddedilmesinin bir sonucu olarak ortaya
çıkamaz.
(3) Yazılım güncellemesi, ürünün performansını,
uygunluk beyanı için geçerli olan çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerine
uygun olmayacak şekilde değiştirme etkisine sahip olamaz.
Gösterge
niteliğinde ölçütler
MADDE 10
– (1) Bu Tebliğin yürürlüğe
girdiği tarihte piyasada bulunan en iyi performans gösteren ürün ve
teknolojiler için gösterge niteliğinde ölçütler Ek-V’te belirtilmiştir.
Danışma
kurulu işlemleri
MADDE 11
– (1) Bakanlık, bu Tebliğ ile
ilgili olarak, Avrupa Komisyonu tarafından oluşturulan soğutma cihazları
ile ilgili danışma kurulu toplantılarına katılım sağlar.
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat
MADDE 12
– (1) 23/9/2011 tarihli ve 28063
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ev Tipi Soğutma Cihazları ile İlgili
Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM:2011/17) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önceki dört aylık süreden önce, aynı modele veya
eş değer modellere ait hiçbir biriminin piyasaya arz edilmemiş olması
koşuluyla, yürürlük tarihi ile bu tarihten dört ay öncesine kadar olan süre
içerisinde, bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak piyasaya arz edilen
modellere ait birimler, 12 nci madde ile yürürlükten kaldırılan Ev Tipi
Soğutma Cihazları ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair
Tebliğ (SGM:2011/17) gerekliliklerine de uygun kabul edilir.
Yürürlük
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi
ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|