|
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
ELEKTRİK PİYASASINDA YENİLENEBİLİR ENERJİ
KAYNAK GARANTİ BELGESİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; elektrik üretimi ve tüketiminde yenilenebilir enerji
kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması ve çevrenin korunması
amaçlarıyla tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir
miktarının veya oranının, lisans sahibi tüzel kişiler tarafından
yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin takip, ispat ve ifşa
edilmesi ile tüketicilere yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen
elektrik enerjisinin belgelendirilmek suretiyle tedarik edilmesine imkân
sağlayan bir yenilenebilir enerji kaynak garanti sisteminin oluşturulması ve
bu sistemin ayrım gözetmeyen, objektif, şeffaf bir şekilde işletilmesine
ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik; üretim ve tedarik lisansı sahibi tüzel kişilerin yenilenebilir
enerji kaynak garanti sistemine katılımına ilişkin hükümleri, yenilenebilir
enerji kaynak garanti sistemi ile organize yenilenebilir enerji kaynak
garanti piyasasının oluşturulması ve işletilmesine ilişkin esasları, Piyasa
İşletmecisinin görev ve yetkileri ile lisans sahibi tüzel kişilerin hak ve
yükümlülüklerini kapsar.
(2) Bu Yönetmelik, 12/5/2019
tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız
Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamındaki üreticileri kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 10/5/2005
tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi
Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 5 inci maddesi ile 14/3/2013
tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 11 inci maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Belgelendirilebilir üretim miktarı:
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi gerçekleştirilen
lisanslı üretim tesislerine ait ünite çıkışlarında PYS’de
kayıtlı sayaç olması durumunda bu sayaçlar kullanılarak elde edilen, ünite
çıkışlarında sayaç olmaması durumunda ise tesis adına PYS’de
kayıtlı sayaçlardan elde edilen uzlaştırmaya esas veriş miktarını,
b) DUY: 14/4/2009 tarihli
ve 27200 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma
Yönetmeliğini,
c) Fatura dönemi: Bir takvim ayının ilk günü saat 00:00’da başlayıp aynı ayın son günü saat 24:00’da biten
süreyi,
ç) Görevli tedarik şirketi: Dağıtım ve perakende
satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırması kapsamında kurulan veya son
kaynak tedariki yükümlüsü olarak Kurul tarafından yetkilendirilen tedarik
şirketini,
d) Hesap: Kayıt veri tabanında
yer alan, YEK-G sistemine kayıtlı tüzel kişi adına oluşturulan; ihraç,
transfer, itfa, ilga ve iptal edilen her bir YEK-G belgesine ilişkin tüm
bilgiler ile YEK-G sisteminin işletimine ilişkin gerekli diğer bilgileri
muhafaza eden, sahibine tasarruflarındaki YEK-G belgesine ilişkin işlemleri
gerçekleştirme ve izleme yetkisini veren elektronik kaydı,
e) Hesap sahibi: Kayıt veri tabanında adına hesap
açılan YEK-G sistem kullanıcılarını,
f) İfşa: Tedarikçiler tarafından, tüketicilere
tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktar veya oranının,
yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin ve YEK-G belgesi
vasıtasıyla belgelendirildiğinin, fatura ve/veya beraberinde başka bir
bildirim aracı ile açıklanmasını,
g) İhraç: Kayıt veri tabanında yer alan hesap
sahibi tüzel kişilik tarafından YEK-G belgesi ihraç başvurusunu müteakiben,
YEK-G sistem kullanıcılarına ait belgelendirilebilir üretim miktarı dikkate
alınarak YEK-G belgesinin Piyasa İşletmecisi tarafından elektronik bir
belge olarak düzenlenmesini,
ğ) İlga: Kayıt veri tabanında yer alan hesapta
bulunan bir YEK-G belgesinin üretim dönemi bitiş tarihinden itibaren 12 ay
geçmesine rağmen itfa edilmemiş olması sebebiyle, Piyasa İşletmecisi
tarafından tekrar başka bir hesaba transfer edilemeyecek şekilde elektronik
olarak iptal işlemini,
h) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin
kanun, yönetmelik, tebliğ, genelge, Kurul kararları ve lisansları,
ı) İptal: Kayıt veri tabanında yer alan hesapta
bulunan bir YEK-G belgesinin, ihraç ve transfer sürecinde oluşabilecek
hatalar ile YEK-G sisteminin işletilmesi kapsamında oluşabilecek diğer
hususlar sebebiyle Piyasa İşletmecisi tarafından gerçekleştirilecek iptal
işlemini,
i) İtfa: Kayıt veri tabanında yer alan hesapta
bulunan bir YEK-G belgesinin, belirli bir yenilenebilir enerji tüketimi ile
ilişkilendirilip ifşa amacıyla kullanılmak üzere, hesap sahiplerinin talebi
doğrultusunda Piyasa İşletmecisi tarafından başka bir hesaba transfer
edilmesi engellenecek şekilde elektronik olarak sonlandırılması işlemini,
j) Kayıt veri tabanı: Piyasa İşletmecisi tarafından
YEK-G sistem kullanıcılarına ilişkin olarak her bir tüzel kişiye ait oluşturulan
kayıt bilgilerini, açılacak hesapları, belgelendirilebilir üretim miktarına
ilişkin verileri, YEK-G belgesi içeriğine ilişkin bilgileri ve YEK-G
sisteminin işletilmesi kapsamında gerekli olabilecek diğer bilgileri içeren
veri tabanını,
k) Kontrat: Organize YEK-G piyasasında, belirli bir
yenilenebilir enerji kaynağına ilişkin YEK-G belgesini eşleşilen
fiyat üzerinden teslim alma veya teslim etme yükümlülüğü doğuran
sözleşmeyi,
l) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
m) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
n) Merkezi uzlaştırma kuruluşu: YEK-G sistem
kullanıcıları arasındaki ilgili mevzuat ile belirlenen, mali işlemleri
yürütmek üzere kullanılan, 6/12/2012 tarihli ve
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak
yetkilendirilen kuruluşu,
o) Merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşması: Piyasa
İşletmecisi ile merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında imzalanacak ve
tarafların teminat yönetimi ve ödemelere ilişkin görev ve sorumluluklarını
içeren anlaşmayı,
ö) Merkezi uzlaştırma kuruluşu-katılımcı anlaşması:
Piyasa İşletmecisi tarafından hazırlanarak, YEK-G sistem kullanıcıları ile
merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında teminat yönetimi ve nakit takas
hizmetlerine ilişkin olarak imzalanacak olan anlaşmayı,
p) Mükerrer sayım: Kayıt veri tabanında yer alan
bir hesapta bulunan YEK-G belgesine esas belgelendirilebilir üretim
miktarına ilişkin olarak 1 MWh birim enerji
miktarı için birden fazla YEK-G belgesi ihraç edilmesi veya bir YEK-G
belgesinin YEK-G sistem kullanıcıları tarafından birden fazla kez itfa
amacıyla kullanılmasını,
r) Organize YEK-G piyasası: Piyasa İşletmecisi
tarafından organize edilip işletilen ve YEK-G belgesinin piyasa
katılımcıları arasında alış-satışının gerçekleştirildiği piyasayı,
s) Organize YEK-G piyasası katılım anlaşması:
Piyasa katılımcılarının organize YEK-G piyasasına katılımına ve Piyasa
İşletmecisinin organize YEK-G piyasası işletimine ilişkin koşul ve
hükümlerin yer aldığı standart anlaşmayı,
ş) Piyasa İşletmecisi: Enerji Piyasaları İşletme
Anonim Şirketini,
t) Piyasa katılımcısı: Lisans sahibi tüzel
kişilerden bu Yönetmelik kapsamında organize YEK-G piyasası katılım
anlaşmasını imzalayan tüzel kişiyi,
u) PYS: DUY kapsamında tanımlanan Piyasa Yönetim
Sistemini,
ü) Serbest tüketici: Kurul tarafından belirlenen
elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimi bulunduğu veya iletim
sistemine doğrudan bağlı olduğu veya organize sanayi bölgesi tüzel
kişiliğini haiz olduğu için tedarikçisini seçme hakkına sahip gerçek veya
tüzel kişiyi,
v) Tedarikçi: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite
sağlayan üretim şirketleri ile tedarik lisansına sahip şirketi,
y) Transfer: YEK-G belgesinin kayıt veri tabanında
yer alan hesaplar arasında transfer edilmesi amacı ile Piyasa İşletmecisi
tarafından gerçekleştirilen elektronik devir işlemini,
z) Usul ve Esaslar: YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G
Piyasası İşletim Usul ve Esasları,
aa) Üretim dönemi bitiş tarihi: Yenilenebilir enerji
kaynaklarından herhangi bir uzlaştırma döneminde üretilen elektrik
enerjisinin içinde bulunduğu ilgili fatura döneminin son günü saat 24:00’ı,
bb) YEK-G ikili anlaşması: YEK-G sistem kullanıcıları
arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak YEK-G belgesinin alınıp
satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmayı,
cc) YEK-G ikili anlaşma piyasası: YEK-G sistem
kullanıcıları arasında, YEK-G belgesinin elektrik enerjisi ile birlikte
veya enerjiden bağımsız olarak alış-satışının Kurul onayına tabi olmayan
ticari anlaşmalar yoluyla gerçekleştirildiği piyasayı,
çç) YEK-G sistem kullanıcısı: Lisans sahibi tüzel
kişilerden bu Yönetmelik kapsamında Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen
YEK-G sistemine katılmak üzere YEK-G sistemi katılım anlaşmasını imzalayan
tüzel kişiyi,
dd) YEK-G sistemi: Bu Yönetmelik kapsamında
oluşturulacak sisteme kayıtlı üretim tesislerinde üretilen elektrik
enerjisi için YEK-G belgesinin ihraç edilmesini, transferini, tüketiciler
lehine itfa edilmesini, ilga veya iptal işlemlerini içeren ve Piyasa
İşletmecisi tarafından yönetilen sistemi,
ee) YEK-G sistemi katılım anlaşması: YEK-G sistem
kullanıcılarının YEK-G sistemine katılımına ve Piyasa İşletmecisinin YEK-G
sistem işletimine ilişkin koşul ve hükümlerin yer aldığı standart
anlaşmayı,
ff) YEK-G sistemi katılım
taahhütnamesi: YEK-G sistem kullanıcılarına ait bir üretim tesisinin aynı
takvim yılı için; YEK-G sistemi dışında enerjinin niteliğine dair bilgi
vermeyi amaçlayan diğer sertifika piyasalarına aktif kayıtlı olmadığına ve
YEK-G sisteminde ilgili üretim tesisinin katılım statüsü pasife alınma
işlemi gerçekleştirildikten sonra enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi
amaçlayan diğer sertifika piyasalarına kayıtlı olabileceğine dair ilgili
YEK-G sistem kullanıcısı tarafından Piyasa İşletmecine verilen
taahhütnameyi,
gg) YEK-G uzlaştırma: YEK-G sisteminin ve organize
YEK-G piyasasının işletilmesinden doğan alacak ve borç tutarlarının
hesaplanması, geçmişe dönük düzeltme yapılması, hesaplamaya ilişkin
itirazların değerlendirilmesi ve ilgili alacak-borç bildirimlerinin
hazırlanması işlemlerini,
ğğ)Yenilenebilir enerji kaynak garanti belgesi (YEK-G
belgesi): Tüketiciye tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir
miktarının veya oranının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğine
dair kanıt sağlayan ve ihraç edilen, her biri 1 MWh
elektrik üretimine tekabül eden elektronik belgeyi,
hh) Yenilenebilir enerji kaynak
garanti piyasası (YEK-G piyasası): YEK-G sistem kullanıcıları arasında,
YEK-G belgesinin elektrik enerjisi ile birlikte veya elektrik enerjisinden
bağımsız olarak alış-satışının gerçekleştirildiği YEK-G ikili anlaşması
piyasası ile piyasa işletim lisansına sahip merkezî bir aracı tüzel kişilik
tarafından organize edilip işletilen organize YEK-G piyasasını,
ıı) Yenilenebilir enerji kaynakları (YEK): Hidrolik,
rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil), dalga,
akıntı enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını,
ii) Yeşil tarife: Elektrik Piyasası Kanununun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında,
yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla Kurul tarafından
belirlenen tarifeyi,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen ve birinci fıkrada yer
almayan tanım ve kısaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ BÖLÜM
YEK-G Belgesi ve YEK-G Sistemi, Taraflar,
Tarafların Hak ve Yükümlülükleri
YEK-G
belgesi ve sistemine ilişkin esaslar
MADDE 5 – (1) YEK-G belgesi; tedarikçiler tarafından
tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının
veya oranının, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin ve bu
elektrik enerjisinin kaynak türünün tüketiciye ispat ve ifşa edilmesi ile
YEK-G belgelerinin ticaretinin yapılabilmesi amaçlarıyla Piyasa İşletmecisi
tarafından ihraç edilir.
(2) YEK-G sistemi aşağıda belirtilen genel esaslar
çerçevesinde işletilir:
a) YEK-G sisteminde, YEK-G belgesi ihraç kuruluşu
Piyasa İşletmecisidir.
b) Piyasa İşletmecisi YEK-G sistemi ile kayıt veri
tabanını kurmak, işletmek ve yönetmek ile yükümlüdür.
c) YEK-G belgesi, yenilenebilir enerji kaynaklarına
dayalı lisanslı üretim tesislerinde üretilen belgelendirilebilir üretim
miktarı dikkate alınarak ve ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişiler
tarafından talep edilmesi halinde ihraç edilir.
ç) Her 1 MWh
belgelendirilebilir üretim miktarı için 1 (bir) adet YEK-G belgesi ihraç
edilir.
d) YEK-G belgesi, yenilenebilir enerji
kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin üretim dönemi bitiş tarihinden
itibaren 12 ay süreyle geçerlidir.
e) İhraç edilecek her bir YEK-G belgesi Türkçe ve
İngilizce olarak Usul ve Esaslarda belirtilen bilgileri içerir.
YEK-G
sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcıları
MADDE 6 – (1) YEK-G sistem kullanıcıları, Piyasa
İşletmecisiyle YEK-G sistemi katılım anlaşması imzalamış ve 9 uncu maddede
belirtilen kayıt işlemlerini tamamlamış olan;
a) Üretim lisansı sahibi,
b) Tedarik lisansı sahibi,
tüzel kişilerden oluşur.
(2) YEK-G sistem kullanıcılarından organize YEK-G
piyasasında işlem yapmak isteyen tüzel kişiler ayrıca Piyasa İşletmecisi
ile organize YEK-G piyasası katılım anlaşması imzalar.
(3) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim
Yönetmeliği kapsamındaki üreticiler YEK-G sistem kullanıcısı olamaz.
(4) Aynı takvim yılı içinde YEK-G sistemi dışında
enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi amaçlayan diğer sertifika
piyasalarına aktif kaydı olan bir üretim tesisi için YEK-G sisteminde
üretim tesisi kayıt işlemi gerçekleştirilmez.
(5) Birden çok kaynaklı elektrik üretim lisansı
sahipleri, tesiste kullanılan enerji kaynaklarının tamamının yenilenebilir
olması halinde, YEK-G sistemine ve organize YEK-G piyasasına katılabilir.
YEK-G
sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcılarının hak ve yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Tedarikçiler, tüketiciler lehine
gerçekleştirecekleri YEK-G belgesi itfa işlemine ilişkin hususları,
tüketici ile gerçekleştirecekleri sözleşmelerde belirtmekle yükümlüdür.
Sözleşmelerde YEK-G belgesi ihracına esas ilgili yenilenebilir enerji
kaynak türü ya da türleri, YEK-G belgesinin süresi ile Usul ve Esaslarda
düzenlenen diğer hükümlere de yer verilir.
(2) Tedarikçiler, tüketicilere ifşa ile yükümlü oldukları
YEK-G belgelerini tüketimleri nispetinde ispat etmek ve belgelemekle
yükümlüdür.
(3) YEK-G sistem kullanıcıları, YEK-G ikili anlaşma
piyasasında gerçekleştirdikleri YEK-G belgesi ticaretini Piyasa
İşletmecisine bildirmekle yükümlüdür.
(4) YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa
katılımcıları, YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının işletilmesi ile
ilgili olarak Kurum veya Piyasa İşletmecisi tarafından istenebilecek her
türlü bilgi ve belgeyi zamanında ve doğru bir şekilde vermekle yükümlüdür.
(5) Görevli tedarik şirketleri, yeşil tarifeyi
tercih eden tüketicilere tedarik ettikleri elektrik enerjisinin yenilenebilir
enerji kaynaklarından üretildiğinin ispatını yalnızca organize YEK-G
piyasasından temin ettikleri YEK-G belgesinin itfası ile sağlayabilir ve
bunu tüketicilerin faturalarına özel bir işaret koymak suretiyle ifşa eder.
Yeşil tarifeye ilişkin tüketici faturalarına ilave edilecek işaretin
standardı Kurum tarafından belirlenir. Bu kapsamda itfa edilen YEK-G
belgesi için Kurum tarafından düzenlenen tarifelere ilave olarak
tüketiciden ayrıca bir ücret alınmaz.
(6) Üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, sahip
oldukları yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerine
ilişkin kayıt işlemini gerçekleştirebilmek için YEK-G sistemi katılım taahhütnamesini
Piyasa İşletmecisine sunmakla yükümlüdür. YEK-G sistemi katılım
taahhütnamesine aykırı hareket edildiğinin tespiti halinde ilgili tüzel
kişinin YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasasında işlem yapması
engellenir. Söz konusu ihlal, Piyasa İşletmecisi tarafından Kuruma
raporlanır ve Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde işlem tesis edilir.
(7) YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa
katılımcıları, Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde
gerçekleştirdikleri faaliyetlerini YEK-G sistemine ve/veya organize YEK-G
piyasasına zarar vermeyecek ve ilgili mevzuattan kaynaklanan
yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak şekilde yürütmek ile yükümlüdür.
Piyasa
İşletmecisinin hak ve yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) YEK-G
sisteminin işletilmesi kapsamında; YEK-G belgelerinin ihraç edilmesi, YEK-G
belgesi ve YEK-G sistem kullanıcılarına ilişkin kayıt veri tabanının
oluşturulması ve yönetilmesi ile ihraç edilen YEK-G belgelerinin ilgili
hesaplara yönelik transfer, iptal, itfa ve ilga edilmesine ilişkin işlemlerin
yürütülmesi yetkisi Piyasa İşletmecisine aittir.
(2) Piyasa İşletmecisi;
a) YEK-G belgelerinin ticaretinin
gerçekleştirilmesini teminen organize bir YEK-G
piyasası kurar ve işletir.
b) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının
güvenilir bir şekilde işlemesini temin için gerekli piyasa yazılım ve
donanım altyapısını ve veri tabanını kurar.
c) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasını tüm
katılımcılara karşı rekabet ortamına uygun olarak eşit, tarafsız ve şeffaf
bir şekilde işletir ve söz konusu piyasaların bu Yönetmeliğin amaçları
dışında kullanılmasının önüne geçmek için gerekli önlemleri alır.
ç) Organize YEK-G piyasası işletiminde
katılımcıların risklerini yönetmek üzere piyasa katılımcılarından teminat
almak ve temerrüt halinde gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
d) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının
işletilmesi kapsamında Kurum tarafından istenebilecek her türlü bilgi ve
belgeyi zamanında ve doğru bir şekilde vermek zorundadır.
(3) Piyasa İşletmecisi mükerrer sayımı önlemek için
YEK-G sistemi dışında enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi amaçlayan
diğer sertifika piyasalarını dikkate almak suretiyle gerekli tüm önlemleri
alır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YEK-G Sistemine Katılım, YEK-G Belgesi İhracı ve
Uygulama Esasları
YEK-G
sistemine katılıma ilişkin işlemler
MADDE 9 – (1) YEK-G sistemine katılım sağlamak isteyen
lisans sahibi tüzel kişilerin Piyasa İşletmecisine kayıt yaptırmaları ve
Piyasa İşletmecisi kayıt veri tabanında hesap açtırmaları zorunludur.
İlgili tüzel kişilerin kaydının yapılabilmesi için;
a) DUY’un ilgili
maddelerine göre tüzel kişilik kaydını tamamlamış olması,
b) Üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin, portföyünde yer alan üretim tesislerinin en az birinin
veya bir ünitesinin kabulünün yapılmış olması ve başvuru yaptığı an itibarıyla
kendisi ile ilişkili uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ilişkin
kayıtlarını tamamlamış olması,
c) YEK-G sistemi katılım anlaşması imzalaması,
ç) Yenilenebilir kaynaktan enerji üreten üretim
tesisi kaydı için YEK-G sistemi katılım taahhütnamesini imzalaması,
d) Usul ve Esaslarla belirlenen diğer
yükümlülüklerini yerine getirmiş olması,
esastır.
(2) Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı
lisanslı üretim tesislerinden gerçekleştirdikleri elektrik enerjisi üretimleri
için YEK-G belgesi ihraç etmek isteyen YEK-G sistem kullanıcılarının, bu
üretim tesislerini YEK-G sistemine her bir takvim yılı için kaydetmeleri
zorunludur. Kayıt işleminin gerçekleştirilebilmesi için tesisin PYS’de ilgili YEK-G sistem kullanıcısı adına kayıtlı
olması ve ilgili tesis için YEK-G sistemi katılım taahhütnamesinin
imzalanmış olması gerekir. Yıl içerisinde YEK-G sistemi katılım statüsü
pasife alınan üretim tesisleri, aynı takvim yılı için tekrar YEK-G
sistemine katılamaz.
(3) Kayıt işlemleri ile ilgili olarak başvuru usulü,
talep edilecek bilgi ve belgeler, başvuruların değerlendirilmesi, süreler,
kayıtların güncellenmesi, kayıtların pasife alınması ve YEK-G sistem
kullanıcılarının yükümlülükleri ile kayıt sürecine ilişkin diğer hususlar
Usul ve Esaslarda düzenlenir.
(4) Bu madde ve Usul ve Esaslarda tanımlanan kayıt
sürecinin tamamlanmasını müteakip, ilgili YEK-G sistem kullanıcısına Piyasa
İşletmecisi tarafından kayıt veri tabanında hesap açılması suretiyle YEK-G
sistemine katılım sağlanmış olur.
YEK-G
belgesi ihracı
MADDE 10 – (1) Elektrik
enerjisi üretimini yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak
gerçekleştiren ve YEK-G sistem kayıt sürecini tamamlamış olan lisanslı
üretim tesisi sahibi tüzel kişilerin bu üretim tesislerinde üretilen
belgelendirilebilir üretim miktarı için YEK-G belgesi ihraç talebinde
bulunmaları halinde, DUY kapsamındaki nihai uzlaştırma bildiriminin
yayımlanma tarihinden itibaren Usul ve Esaslarda belirtilen süre
içerisinde, ilgili fatura dönemi için Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G
belgesi ihraç edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında yapılan başvurularda,
DUY kapsamındaki geçmişe dönük düzeltme işlemlerine ilişkin hükümler de
dikkate alınır.
(3) Piyasa İşletmecisi tarafından ihraç edilen
YEK-G belgeleri, kayıt veri tabanında yer alan ve YEK-G belgesi ihraç
talebinde bulunan ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişiye ait hesaba
aktarılır.
(4) YEK-G belgesi ihracı için Piyasa İşletmecisine
yapılacak başvuru usulü, talep edilecek bilgi ve belgeler, başvuruların
değerlendirilmesi, süreler ve YEK-G belgelerinin ihracına ilişkin diğer
hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.
YEK-G
belgesine ilişkin uygulama esasları
MADDE 11
– (1) YEK-G belgesi ticareti,
YEK-G sistem kullanıcıları arasında olmak kaydıyla;
a) Enerji tedarikinden bağımsız olarak organize
YEK-G piyasasında,
b) Enerji tedariki ile birlikte veya enerji
tedarikinden bağımsız olarak YEK-G ikili anlaşma piyasasında,
gerçekleştirilebilir.
(2) YEK-G sistem kullanıcıları; tedarikçisini
seçmemiş olanlar dahil olmak üzere serbest
tüketiciler adına enerji tedariki ile birlikte veya enerji tedarikinden
bağımsız olarak Piyasa İşletmecisine YEK-G belgesi itfa bildiriminde
bulunabilir.
(3) Görevli tedarik şirketleri kendi portföyleri içerisinde yer alan ve yeşil tarifeden
yararlanan tüketicilere düzenlenen tarife kapsamında tedarik ettiği
enerjiyi YEK-G belgeleri ile kanıtlamakla yükümlüdür.
(4) Görevli tedarik şirketleri, yeşil tarife
kapsamındaki YEK-G belgelerini sadece organize YEK-G piyasasından temin
eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Organize YEK-G Piyasasına İlişkin Hükümler
Organize
YEK-G piyasasına ilişkin genel hükümler
MADDE 12
– (1) Organize YEK-G piyasasına
ilişkin işlemler aşağıdaki genel hükümler çerçevesinde yürütülür:
a) Organize YEK-G piyasasında eşleşmeler,
tekliflerin teklif defterinde yer aldıktan hemen sonra eşleşebileceği ve
ticari işlemin gerçekleşebileceği sürekli ticaret yöntemi ile gerçekleşir.
b) Sürekli ticaret metodunda açılacak kontratlar
seans süresince işlem görür.
c) Seans, seans süreleri, işlem görecek kontratlar,
kontratların açılış ve kapanış zamanları, kontratlara teklif verme süreleri
ve piyasaya ilişkin diğer süreçler Usul ve Esaslarda düzenlenir.
ç) Organize YEK-G piyasasında sonuçlandırılan her
bir işlemde Piyasa İşletmecisi ilgili piyasa katılımcısına taraftır.
Organize
YEK-G piyasası teklifleri
MADDE 13
– (1) Piyasa katılımcıları, Piyasa
İşletmecisi tarafından açılan kontratlara Usul ve Esaslarla belirlenen
teklif tiplerine göre teklif sunabilir.
(2) Kontratlara sunulan tekliflerde bulunması
zorunlu hususlar, Usul ve Esaslarda düzenlenir.
(3) Organize YEK-G piyasasına sunulan tüm
tekliflerin yapısı ve diğer gerekli tüm bilgiler Usul ve Esaslarla
belirlenerek Piyasa İşletmecisi tarafından PYS aracılığıyla piyasa
katılımcılarına bildirilir.
(4) Piyasa katılımcılarının organize YEK-G
piyasasında işleme açılan kontratlar için tekliflerini bildirmeleri,
tekliflerin güncellenmesi, iptal edilmesi, askıya alınması, teklif
defterinde sıralanması ile tekliflere ilişkin diğer hususlar Usul ve
Esaslarda düzenlenir.
Organize
YEK-G piyasası tekliflerinin eşleşmesi ve ticari işlem onayı
MADDE 14
– (1) Piyasa katılımcılarının
organize YEK-G piyasasına sundukları tekliflerin aktif olarak kaydedilmesinin
ardından tekliflerin eşleştirilmesine ilişkin işlemler aşağıda belirtilen
şekilde yürütülür:
a) Teklifler, her bir kontrat türü için kendi
içlerinde ayrı ayrı değerlendirilir.
b) Aynı kontratlar için verilen tekliflerden, en
iyi fiyatlı teklif önceliklidir.
c) Aynı kontratlar için verilen eşit fiyatlı
tekliflerden, ilk önce kaydedilen teklif önceliklidir.
ç) Alış teklifi için fiyatı en yüksek olan, satış
teklifi için fiyatı en düşük olan teklifler teklif defterinde en iyi fiyatlı
teklif olarak gösterilir.
d) Eşleşme fiyatı, eşleşen tekliflerden ilk
kaydedilen teklifin fiyatıdır.
(2) Eşleşen teklifler en iyi fiyatlı teklif
sırasından çıkarılır ve Piyasa İşletmecisi, ilgili piyasa katılımcılarına ticari
işlem onaylarını PYS üzerinden bildirir. Kısmen eşleşme olması durumunda,
eşleşmemiş kalan miktar, seans süresince teklif defterinde yer alır.
Organize YEK-G
piyasasında tekliflerin ve işlemlerin iptali
MADDE 15 (1) İşleme taraf olan en az bir piyasa
katılımcısının başvurusu üzerine veya resen Piyasa İşletmecisi tarafından;
a) Piyasa İşletmecisinden kaynaklı bilgisayar,
yazılım veya diğer teknolojik altyapılardan kaynaklanan hataların ortaya
çıkması durumunda,
b) Piyasa bozucu veya haksız menfaat elde etmeye
yönelik teklif ve işlemlerin tespit edilmesi durumunda,
ilgili tekliflerin ve/veya gerçekleşen işlemlerin tamamı
veya bir kısmı iptal edilir.
(2) İptal ve/veya diğer işlemlere ilişkin iptal
gerekçesi ve/veya gerekli bilgilendirme PYS aracılığıyla piyasa
katılımcılarına duyurulur.
Organize
YEK-G piyasası kapsamında arıza ve bakım prosedürleri
MADDE 16
– (1) Piyasa İşletmecisinin piyasa
faaliyetlerinin yürütülmesinde kullandığı bilgisayar, yazılım veya diğer
teknolojik altyapılarda işlemlerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesini
engelleyecek nitelikte problem oluşması, PYS’de
bakım yapılması veya Piyasa İşletmecisinin kullandığı iletişim hatlarının
kesilmesi durumunda PYS arıza ve bakım prosedürleri
uygulanır.
(2) Piyasa İşletmecisi; PYS’nin
arızalanması, PYS’de bakım yapılması halinde bu
Yönetmelik hükümleri doğrultusunda tamamlanması gereken süreçlerin
belirlenen sürede tamamlanamayacağının ortaya çıkması durumunda süreçlerin
tamamlanabilmesi için yeni süreler belirler veya ilgili kontratı askıya
alır. PYS arıza prosedürlerinin sona erme zamanı
Piyasa İşletmecisi tarafından organize YEK-G piyasası katılımcılarına
duyurulur.
(3) Piyasa İşletmecisi ve her bir piyasa
katılımcısı, PYS arıza veya bakım prosedürlerinin
geçerli olduğu durumlarda derhal ulaşılabilecek en az bir kişi belirler ve
bu kişinin iletişim bilgilerini birbirine sağlar.
(4) Piyasa İşletmecisi PYS’nin
arızalanmaması için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. PYS arıza prosedürlerinin yürütülmesi sonucunda ortaya çıkan ilave
maliyetlerden ve zararlardan Piyasa İşletmecisi sorumlu tutulamaz.
Organize
YEK-G piyasasında itiraz süreci
MADDE 17
– (1) Organize YEK-G piyasası
katılımcıları, ticari işlem onaylarına ilişkin bildirimlerde sadece Piyasa
İşletmecisi kaynaklı hata bulunması durumunda Usul ve Esaslarda belirtilen
sürelerde itirazda bulunabilir. İtirazlar sadece hatanın Piyasa
İşletmecisinden kaynaklanması durumunda kabul edilir. İtirazların kabul
veya reddedilmesi ile itiraz sonucu yapılacak düzeltmelere ilişkin hususlar
Usul ve Esaslarda düzenlenir.
(2) Yapılan itiraz, piyasa katılımcısının ödeme ve
diğer yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. Kendisine tanınan süre içinde
itirazda bulunmayan piyasa katılımcısı, ticari işlem onaylarını tüm
içeriğiyle birlikte kabul etmiş sayılır. Yapılan ticari işlem onayları,
itiraz süresinin tamamlanmasından sonra içerdikleri miktarlar çerçevesinde
sözleşme niteliği kazanır.
(3) Bir kontrata ilişkin birden çok sayıda itiraz
olması durumunda, Piyasa İşletmecisi itirazları değerlendirerek itirazın bu
Yönetmelikle belirlenen esaslara aykırılık içerdiğine dair ciddi şüphe
oluşması halinde ilgili kontratı askıya alır ve piyasa katılımcılarına
gerekli duyuruyu yapar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Mali Hususlara İlişkin Hükümler
Piyasa
İşletmecisinin sorumlulukları
MADDE 18
– (1) Piyasa İşletmecisi;
a) Merkezi uzlaştırma kuruluşunun belirlenerek
katılımcıların bu hususa ilişkin olarak bilgilendirilmesinden,
b) Teminat ve ödeme işlemlerinin yürütülmesi
amacıyla Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen merkezi uzlaştırma
kuruluşunun tüm taraflarca kullanılabilmesi amacıyla, merkezi uzlaştırma
kuruluşu ile anlaşma yapılmasından,
c) Piyasa katılımcılarının sunması gereken teminat
tutarlarının doğru şekilde hesaplanmasından,
ç) Piyasa katılımcılarının, sunmaları gereken
teminat tutarları hakkında düzenli ve doğru şekilde bilgilendirilmesinden,
d) Piyasa İşletmecisi adına sunulan elektronik
teminat mektuplarının elektronik olarak muhafazasından ve kendisine sunulan
elektronik teminat mektupları hakkında merkezi uzlaştırma kuruluşunun
bilgilendirilmesinden,
e) Merkezi uzlaştırma kuruluşunun, piyasa
katılımcılarının sunmakla yükümlü oldukları teminat tutarları ve
alacakları/borçları hakkında, düzenli ve doğru şekilde
bilgilendirilmesinden,
f) Her bir katılımcının mevcut teminat tutarı ile
sunmakla yükümlü olduğu teminat tutarını karşılaştırarak, gerekmesi halinde
ilgili piyasa katılımcısına PYS üzerinden ve/veya merkezi uzlaştırma
kuruluşu aracılığıyla teminat tamamlama çağrısında bulunulmasından,
g) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan
teminat yönetimi ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak, merkezi uzlaştırma
kuruluşu tarafından alınacak olan hizmet bedeline ilişkin oranlar ile
merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan TL cinsinden nakit
teminatların nemalandırılması hizmeti karşılığında tahsil edilecek olan fon
yönetim komisyonu oranının piyasa katılımcılarına duyurulmasından,
ğ) Kendi nam ve hesabına, merkezi uzlaştırma
kuruluşunda gerekli hesapların açılmasından,
h) Alacağın devri sözleşmeleri kapsamında yapılacak
ödemeler ile ilgili olarak merkezi uzlaştırma kuruluşunun zamanında ve
doğru şekilde bilgilendirilmesinden,
ı) Elektronik sistemlerinde yapacağı planlı bakım
ve güncellemeler hakkında önceden merkezi uzlaştırma kuruluşunun
bilgilendirilmesinden,
sorumludur.
Piyasa
katılımcılarının sorumlulukları
MADDE 19
– (1) Piyasa katılımcıları;
a) Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen merkezi
uzlaştırma kuruluşunda kendi namına, teminat ve ödemelere ilişkin
işlemlerin gerçekleşmesine yönelik olarak teminat ve nakit hesabının
zamanında ve doğru şekilde açılmasından,
b) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulacak
olan elektronik teminat mektubu dışındaki diğer teminatları saklama ve
nakit takas hizmetine ilişkin merkezi uzlaştırma kuruluşu katılımcı
anlaşmasının imzalanmasından,
c) Piyasa İşletmecisi tarafından fatura ödeme
işlemlerinin yürütülmesi amacıyla aracı bankalarda, kendi namına, ödemelere
ilişkin işlemlerin gerçekleşmesine yönelik olarak nakit hesabının zamanında
ve doğru şekilde açılmasından,
ç) Piyasa İşletmecisi tarafından kendilerine
bildirilen faturalara ilişkin olarak ödemelerin zamanında ve doğru bir
şekilde yapılmasından,
d) Piyasa İşletmecisi namına sunmaları gereken
teminat tutarının bu Yönetmelikte yer alan ilgili maddeler gereğince
sunulmasından,
e) Ödeme yükümlülüklerini teminat altına almak için
Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen merkezi uzlaştırma kuruluşunda,
adlarına açılmış olan teminat hesaplarına, Piyasa İşletmecisi tarafından
bildirilen miktardaki teminatın zamanında yatırılmasından,
f) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan
teminat yönetimi ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak kendilerinden
talep edilen hizmet bedelinin merkezi uzlaştırma kuruluşuna zamanında
yatırılmasından,
sorumludur.
Merkezi
uzlaştırma kuruluşunun sorumlulukları
MADDE 20
– (1) Piyasa İşletmecisi
tarafından işletilen YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasası ile ilgili
olarak belirlenen merkezi uzlaştırma kuruluşu;
a) Teminat işlemleri ile fatura ve temlik
ödemelerinin, zamanında ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi için Piyasa
İşletmecisi, piyasa katılımcıları ile iletişimi sağlayacak olan alt yapının
kurulması ve kurulan sistemin işletilmesi, gerektiğinde ihtiyaç duyulan
geliştirilmelerin yapılmasından,
b) Piyasa İşletmecisi adına sunulan elektronik
teminat mektubu dışındaki diğer teminatların kabulü ve muhafazasından,
c) Teminatlara ilişkin gerçekleşen işlemlerin
izlenmesinden,
ç) Piyasa İşletmecisinin, piyasa katılımcılarının
teminat hesaplarında gerçekleştirilen işlemler ve mevcut teminat seviyesi
hakkında zamanında ve doğru şekilde bilgilendirilmesinden,
d) Bir piyasa katılımcısının organize YEK-G
piyasasına ilişkin olarak sunmuş olduğu teminat tutarının, ilgili
katılımcının sağlaması gereken teminat seviyesinin altına düşmesi
durumunda, ilgili piyasa katılımcısına sunması gereken teminat tutarına
ilişkin teminat tamamlama çağrısı bildiriminin yapılmasından,
e) Temerrüde düşen piyasa katılımcısına ilişkin
temerrüt faizinin hesaplanması ve buna ilişkin olarak Piyasa İşletmecisinin
bilgilendirilmesinden,
f) Piyasa katılımcıları tarafından ödenmesi gereken
hizmet bedelleri ve fon yönetim komisyonları hakkında piyasa
katılımcılarının bilgilendirilmesinden,
g) Teminat ve ödeme işlemlerinin yürütülmesi
amacına yönelik olarak Piyasa İşletmecisi ile merkezi uzlaştırma kuruluşu
anlaşmasının imzalanmasından,
ğ) Piyasa katılımcılarının elektronik teminat
mektubu dışındaki diğer teminatlarını saklama, teminat yönetimi,
nemalandırma ve nakit takas hizmetine ilişkin merkezi uzlaştırma
kuruluşu-katılımcı anlaşmasının imzalanmasından,
h) Teminat yönetimi, fatura ve temlik ödemelerine
ilişkin gerçekleşen işlemlerle ilgili olarak Piyasa İşletmecisinin
bilgilendirilmesinden,
ı) Piyasa İşletmecisi tarafından, piyasa
katılımcılarına ilişkin olarak kendilerine gönderilen katılımcı bazındaki
ticari işlemler ve teminat kullanımı gibi ticari sır niteliğindeki bilgi ve
verilerin üçüncü kişilerle paylaşılmamasından,
i) Piyasa İşletmecisi dışında yetkili merciler
tarafından merkezi uzlaştırma kuruluşuna gelen haciz, iflas ve tedbir
işlemlerinde gerekli işlemlerin uygulanması ve Piyasa İşletmecisinin
bilgilendirilmesinden,
j) Teminat olarak kabul edilecek menkul kıymetlerin
değerleme katsayılarının Piyasa İşletmecisinin uygun görüşüyle belirlenmesi
ve uygulanmasından,
k) Elektronik sistemlerinde yapacağı planlı bakım
ve güncellemeler hakkında en az on gün önceden Piyasa İşletmecisinin
bilgilendirilmesinden,
l) Nakit takası, tahsilat,
teminat yönetimi ve benzeri iş ve işlemlerin, bu Yönetmelik ve diğer ilgili
mevzuatta belirtilen gün ve saatlerde yerine getirilmesinden,
m) Piyasa İşletmecisi tarafından kendisine
bildirilen temliknameler kapsamındaki ödemelerin doğru bir şekilde
yapılmasının takibinden ve yapılan ödemelere ilişkin olarak Piyasa
İşletmecisinin bilgilendirilmesinden,
sorumludur.
(2) Merkezi uzlaştırma kuruluşu
tarafından teminatlar ve fatura ödemelerine ilişkin olarak kullanılan
bilgisayar, yazılım ya da teknolojik altyapının beklenmedik bir şekilde
arızalanması ve ilgili mevzuat doğrultusunda tamamlanması gereken
süreçlerin bildirilen süre zarfında tamamlanamayacağının ortaya çıkması
durumunda, alınan tedbirler ve öneriler hakkında merkezi uzlaştırma
kuruluşu, Piyasa İşletmecisini ivedilikle bilgilendirir ve bu arızanın
ivedilikle çözümlenmesi için her türlü tedbiri alır.
(3) Piyasa katılımcıları tarafından TL cinsinden
sunulan nakit teminatlar en iyi gayret esası ile nemalandırılır.
Nemalandırmaya ilişkin usul ve esaslar merkezi uzlaştırma kuruluşunun yasal
sorumluluğunda olup söz konusu nemalandırma işlemi günün piyasa koşullarına
göre en iyi gayret gösterilmek suretiyle merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından
gerçekleştirilir. Nema tutarı, fon yönetim komisyonu, banka ve sigorta
muameleleri vergisi ve yasal yükümlülükler düşülerek ilgili piyasa
katılımcısı hesabına bir sonraki iş günü aktarılır.
(4) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan
teminat saklama ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak, merkezi uzlaştırma
kuruluşu tarafından alınacak olan hizmet bedeline ilişkin oranlar ile fon
yönetim komisyonu oranı piyasa işletmecisinin görüşü alınarak ve merkezi
uzlaştırma kuruluşu tarafından belirlenerek katılımcılara duyurulur. Bu
oranlarda değişiklik olması durumunda, Piyasa İşletmecisi değişen oranları,
bu oranların geçerlilik tarihinden en geç bir ay önce PYS aracılığıyla
yayınlar.
(5) Piyasa katılımcısının, söz konusu aylık hizmet
komisyonunu tebliğ tarihini takip eden altı iş günü içerisinde ödememesi
durumunda uygulanacak hükümler merkezi uzlaştırma kuruluşu-katılımcı
anlaşmasında yer alır.
Teminatlara
ilişkin genel esaslar
MADDE 21
– (1) Piyasa İşletmecisi, piyasa
katılımcılarından organize YEK-G piyasası işlemleri kapsamında, bu piyasada
gerçekleştirdikleri işlemlere ait ödemelerine ilişkin oluşabilecek mali
risklere dair teminat alır. Piyasa katılımcıları tarafından, söz konusu
ödemelerin Usul ve Esaslarda belirtilen sürelerde yapılmaması durumunda,
söz konusu fatura ödemeleri için ilgili piyasa katılımcısının teminatına
başvurulur.
(2) Teminat yükümlülüğü, teminat türleri, teminat
olarak kabul edilecek değerler, teminat süreçleri ve teminat tutarlarının
hesaplanmasına ilişkin hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.
(3) Piyasa İşletmecisi teminat ve ödemelerin
yürütülmesi işlemlerini merkezi uzlaştırma kuruluşu aracılığı ile yerine
getirir. Piyasa İşletmecisi ve merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında yapılan
merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşmasıyla, merkezi uzlaştırma kuruluşunun
görev ve sorumlulukları belirlenir.
(4) Piyasa katılımcıları, Usul ve Esaslarda
belirtilen teminat olarak kabul edilebilecek kıymetlerden oluşan elektronik
teminat mektubu dışındaki tüm teminatlarını merkezi uzlaştırma kuruluşuna,
elektronik teminat mektuplarını Piyasa İşletmecisine sunar.
(5) Merkezi uzlaştırma kuruluşu nezdinde Piyasa
İşletmecisi adına katılımcı bazında piyasa faaliyetlerine ilişkin
bulundurulan teminatlar amacı dışında kullanılamaz, haczedilemez, rehnedilemez, idari mercilerin tasfiye kararlarından
etkilenmez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir
konulamaz.
Uzlaştırma
bildirimleri
MADDE 22
– (1) Uzlaştırma hesaplamaları
sonucunda YEK-G sistem kullanıcılarının her fatura dönemi için Piyasa
İşletmecisine ödeyecekleri ya da Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistem
kullanıcılarına ödenecek tutarları içeren uzlaştırma bildirimleri, Usul ve
Esaslarda belirlenen usul ve sürelerde YEK-G sistem kullanıcılarına
duyurulur.
(2) Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa
katılımcılarına duyurulan, YEK-G sistemine ve organize YEK-G piyasasına
ilişkin uzlaştırma bildiriminde asgari olarak aşağıda belirtilen kalemler
yer alır:
a) Katılımcının YEK-G belgesi satış miktarı ve
alacak dökümü.
b) Katılımcının YEK-G belgesi alış miktarı ve borç
dökümü.
c) Fatura ödemelerine ilişkin gecikme zammı
kalemleri.
ç) Katılımcılara tahakkuk ettirilecek piyasa
işletim ücreti.
d) YEK-G düzeltme kalemi.
(3) Piyasa katılımcılarının uzlaştırma
bildirimlerinde tespit ettikleri hatalara ilişkin itirazların bildirim
süreleri, itirazların değerlendirilmesi, itiraz sonucu ve resen yapılacak
düzeltmelere ilişkin hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.
Faturalama
işlemleri
MADDE 23 – (1) YEK-G sistem
kullanıcılarının Piyasa İşletmecisine ödeyecekleri ya da Piyasa İşletmecisi
tarafından YEK-G sistem kullanıcılarına ödenecek tutarlara ilişkin
faturalarda bulunacak asgari fatura kalemleri, faturaların düzenlenme
süreleri, fatura tebliğ tarihi, faturalara istinaden borç/alacak bilgilerinin
merkezi uzlaştırma kuruluşuna bildirimi, tahakkuktan vazgeçme sınırı ile
faturalara ilişkin diğer hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.
Ödemeler
ve tahsilat
MADDE 24
– (1) YEK-G sistemi ve organize
YEK-G piyasası faaliyetleri kapsamında iletilen faturaların bedelleri ile
merkezi uzlaştırma kuruluşuna yapılacak hizmet bedelleri Usul ve Esaslarda
belirtilen süreler içerisinde ödenir.
(2) Piyasa İşletmecisi, merkezi uzlaştırma kuruluşu
ve YEK-G sistem kullanıcılarının ödemelerine ilişkin yükümlülükleri, ödemelerde
merkezi uzlaştırma kuruluşu ve aracı banka kullanılmasına ilişkin hususlar,
ödemelerde teknik problemler oluşması durumunda yapılacak bilgilendirmeler
ve uygulanacak arıza prosedürleri Usul ve Esaslarda
düzenlenir.
Fatura
ödemelerinin yapılmaması
MADDE 25
– (1) YEK-G sistem
kullanıcılarının, faturadan kaynaklanan net borcunun, Usul ve Esaslarda belirtilen
süre içerisinde ödenmeyerek temerrüte düşülmesi
halinde, ödenmesi gereken tutara temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi
oranı, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre
belirlenen faiz oranıdır. Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından günlük
olarak hesaplanan temerrüt faizi tutarlarının aylık toplamları faturaya
esas değer olarak kabul edilir. Temerrüt faizine ilişkin bedeller ilgili
ayın uzlaştırma bildiriminde gecikme zammı kalemi olarak belirtilir ve her
ay sonu itibarıyla ilgili YEK-G sistem kullanıcısının faturasına
yansıtılır. Piyasa İşletmecisinin YEK-G sistem kullanıcılarına ödeme
yapmaması durumunda da Piyasa İşletmecisine bu fıkra hükümleri uygulanır.
(2) Piyasa katılımcıları, sunması
gereken YEK-G teminatı tutarlarının üzerinde TL cinsinden nakit teminatının
bulunması ve sunması gereken toplam tutarın üzerinde olan teminat tutarının
veya piyasa katılımcıları serbest cari hesabında bulunan paranın ilgili
fatura bildirimine ilişkin piyasa katılımcıları borcunu karşılayacak
seviyede olması durumunda, piyasa katılımcıları borcu, sunması gereken
fatura işlem teminatı tutarlarının üzerindeki TL cinsinden nakit teminattan
otomatik olarak karşılanır ve piyasa katılımcıları temerrüde düşmez.
(3) YEK-G sistem kullanıcısının, söz konusu fatura
bedelini, Usul ve Esaslarda belirtilen süre içerisinde ödememesi durumunda,
YEK-G sistem kullanıcısının ayrıca bir ihtara gerek olmaksızın temerrüde
düştüğü kabul edilir. Temerrüde düşen piyasa katılımcısına ilişkin, yasal
yollar saklı kalmak üzere aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Organize YEK-G piyasası kapsamında
faaliyetlerine devam etmesine izin verilmez ve YEK-G sisteminde işlem yapma
yetkisi kaldırılır.
b) Piyasa katılımcısının Usul ve Esaslar uyarınca
yatırmış olduğu teminat, temerrüde düşülen borç tutarı kadar merkezi
uzlaştırma kuruluşu veya Piyasa İşletmecisi tarafından kullanılarak
borçlarına mahsup edilir.
c) YEK-G sistem kullanıcısı hakkında ivedilikle
Kuruma bilgi verilir ve mevzuata uyulmaması kapsamında Elektrik Piyasası
Kanununun 16 ncı maddesi çerçevesindeki gerekli
yaptırımlar Kurum tarafından başlatılır.
ç) Bu fıkra kapsamında ilgili süreçlerin
uygulandığı YEK-G sistem kullanıcısı hakkında tüm piyasa katılımcılarına
PYS aracılığıyla bilgi verilir.
(4) Ödemeler ve teminatlara
ilişkin yükümlülüklerin belirtilen süreler içinde Piyasa İşletmecisi ve
merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kullanılan bilgisayar, yazılım ya da
teknolojik altyapının beklenmedik bir şekilde arızalanması ve merkezi
uzlaştırma kuruluşuyla ilgili olan arızaların Piyasa İşletmecisine geçerli
sebeplerle raporlanması halinde, Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistem
kullanıcısına temerrüt faizi uygulanmaz.
(5) YEK-G sistem kullanıcılarına uygulanacak asgari
temerrüt matrahı ve asgari temerrüt faizi tutarı Piyasa İşletmecisi
tarafından PYS aracılığıyla duyurulur. Asgari temerrüt matrahının altındaki
tutarlara temerrüt cezası uygulanmaz.
(6) Piyasa İşletmecisi tarafından
işletilen organize toptan elektrik piyasalarına ilişkin olarak DUY 132/E maddesinin
beşinci fıkrası ile 132/İ maddesinin yedinci fıkrası kapsamında ve organize
toptan doğal gaz satış piyasasına ilişkin Organize Toptan Doğal Gaz Satış
Piyasası İşletim Usul ve Esaslarının 10.7.6. maddesi kapsamında haklarında
işlem tesis edilen YEK-G sistem kullanıcılarının YEK-G sistemi ve organize
YEK-G piyasasında faaliyette bulunması, bu Yönetmelik ile Usul ve Esaslarında
yer alan düzenlemeler uyarınca kısmen veya tamamen engellenebilir.
(7) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya
yan hizmetler piyasası hariç olmak üzere mali uzlaştırma ile diğer mali
işlemleri yürütülen piyasalara ilişkin fatura ödeme yükümlülüklerini ve bu
Yönetmelik kapsamındaki teminat yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde
temerrüt hali sona erer.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Piyasa
İşletmecisi tarafından alınacak ücretler
MADDE 26
– (1) Piyasa İşletmecisi
tarafından YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının işletimine ilişkin
YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcılarından alınacak piyasa
işletim ücretleri her yıl Kurul tarafından onaylanarak ilan edilir. İlgili
ücretlerin belirlenmesine ve tahsiline ilişkin hükümler 22/12/2015
tarihli ve 29570 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Piyasa İşletim Gelirinin
Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde düzenlenir.
Devir ve
temlik
MADDE 27
– (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
yükümlülüklerle ilgili olarak yapılan devir, temlik ve taşınır rehinleri
Piyasa İşletmecisine karşı hüküm ifade etmez. Bu Yönetmelik kapsamındaki
alacak ve haklar ise ancak Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen
hususlara uygun olarak ve Piyasa İşletmecisinden onay almak kaydıyla rehin
ve temlik edilebilir.
Raporlama
MADDE 28
– (1) YEK-G sistemi ile organize
YEK-G piyasasının işletilmesine ilişkin Kurul tarafından onaylanacak
bilgiler Piyasa İşletmecisi tarafından Şeffaflık Platformunda yayımlanır.
Usul ve
Esaslar
MADDE 29 – (1) YEK-G
sisteminin ve kayıt veri tabanının kurulması, işletilmesi ve yönetilmesi
ile organize YEK-G piyasasının işletimine ilişkin hususlar ile tüketicilere
tedarik edilen elektrik enerjisinin ifşa ve ispat yükümlülüğüne ilişkin
hususlar, Kurul tarafından onaylanarak yürürlüğe giren YEK-G Sistemi ve
Organize YEK-G Piyasası İşletimi Usul ve Esaslarında belirlenir.
Yeşil
tarife kapsamında YEK-G belgesi itfa işlemleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 1/8/2020
tarihinden organize YEK-G piyasasının faaliyete geçeceği tarihe kadar yeşil
tarifeden yararlanan tüketicilerin tüketimleri sebebiyle itfa edilecek
YEK-G belgeleri, ilgili dönemde portföyünde yer aldıkları görevli tedarik
şirketleri tarafından YEK-G sisteminin işletmeye girmesini müteakip toplu
olarak en geç bir ay içerisinde itfa edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında itfa edilecek YEK-G
belgeleri, Piyasa İşletmecisi tarafından bir defaya mahsus olmak üzere
Elektrik Üretim Anonim Şirketi mülkiyetindeki yenilenebilir enerji
kaynaklarına dayalı üretim santrallerinden ihraç edilir ve ilgili görevli
tedarik şirketinin hesabına ücretsiz olarak transfer edilir.
Yürürlük
MADDE 30
– (1) Bu Yönetmelik 1/6/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 31
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
|