Kültür ve Turizm Bakanlığından:
MESLEK BİRLİKLERİNE VERİLECEK YETKİ BELGESİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, fikir ve sanat eseri
sahiplerinin, bağlantılı hak sahiplerinin ve diğer mali hak sahiplerinin
meslek birliğine üye olmak için meslek birliğine verecekleri yetki
belgesinin usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, hak sahiplerinin meslek
birliklerine verecekleri yetki belgelerinin şekli ve içeriği ile yetki
belgeleri çerçevesinde hak sahipleri ile meslek birliklerinin karşılıklı
hak ve yükümlülüklerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 5/12/1951
tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 42/A maddesinin
yedinci fıkrasına ve 10/3/1999 tarihli ve 99/12574 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile yürürlüğe konulan Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı
Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzüğe dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Bağlantılı hak konuları: İcra, fonogram, yapım ve yayınları,
c) Hak sahibi: Kanun kapsamında eser sahibi,
bağlantılı hak sahibi ve diğer mali hak sahiplerini,
ç) Kanun: 5/12/1951
tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununu,
d) Meslek birliği: Fikir ve sanat eseri sahipleri
ile bağlantılı hak sahiplerinin ortak çıkarlarını korumak, Kanun ile
tanınmış hakların idaresini ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve
hak sahiplerine dağıtımını sağlamak üzere Kanun hükümlerine göre kurulmuş
birlikleri,
e) Yetki belgesi: Hak sahibinin belirli mali
haklarının idaresi ve takibi, telif ücretlerinin tahsili ve bu ücretlerin
dağıtımı için meslek birliğini yazılı olarak yetkilendirdiği, hak sahibi
ile meslek birliği arasında karşılıklı hak ve yükümlülükler doğuran
belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgesine Dair İlkeler, Meslek Birlikleri ile
Hak Sahiplerinin
Yetki Belgesi Kapsamındaki Hak ve Yükümlülükleri
Yetki
belgesi
MADDE 5 – (1) Hak sahipleri, meslek birliğine üye olabilmek
için bu Yönetmelik esaslarına ve meslek birliklerince belirlenen koşullara
uygun olarak bir yetki belgesi vermek mecburiyetindedirler. Yetki belgesi
verilmesiyle birlikte, yetki belgesine konu hakları tam ruhsat şeklinde
kullanma yetkisine sahip olan meslek birlikleri, bu hakların idaresi ve
takibi, telif ücretlerinin tahsili ve dağıtımı konularında münhasıran
yetkilidir.
(2) Yetki belgesinde belirtilen haklar, meslek
birliğinin faaliyet gösterdiği alanda hak sahibinin yayımlanmış veya
alenileşmiş bütün eser ve bağlantılı hak konuları için geçerlidir. Meslek
birliklerinin temsil yetkisine sahip olduğu eser ve bağlantılı hak
konularının tespitinde üyeleri tarafından meslek birliklerince belirlenen
yöntemle yapılan bildirimler esas alınır.
(3) Meslek birliklerinin yurt dışındaki aynı amaçlı
kurum ve kuruluşlarla yaptıkları temsilcilik sözleşmeleri de yetki belgesi
niteliğindedir.
Yetki
belgesinde belirtilmesi gerekli hususlar
MADDE 6 – (1) Hak sahipleri, verecekleri yetki belgelerinde;
a) Yetki belgesine konu mali haklarının kullanım
yetkisini en az beş yıl süre ile münhasıran meslek birliğine devretmeyi ve
yetki belgesindeki sürenin sona ermesinden bir yıl önce noter aracılığıyla
aksi yönde bildirim yapılmadığı takdirde bir defaya mahsus olmak üzere
yetki süresinin aynı süre için uzatılmış sayılacağını,
b) Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı
Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük, üye
olunan meslek birliğinin tüzüğü ve yetki belgesiyle verilen yükümlülükleri
yerine getirmeyi, meslek birliğinin dağıtım yönergesine uymayı,
c) Meslek birliği kesintisini ve birlik aidatını
ödemeyi,
ç) Yetki belgesine konu mali hakların türünü ve
varsa diğer hak sahiplerini ayrı ayrı göstermeyi,
d) Yetki belgesine konu mali hakları başkasına
devrettiği takdirde meslek birliğine bildirmeyi,
e) Hak sahibi olunan eser ve bağlantılı hak
konularını, meydana getirilmelerini takiben meslek birliğince belirlenecek
yöntemle bildirmeyi,
f) Eser ve bağlantılı hak konularının bir örneğini
meslek birliğince uygun görülecek formatta meslek birliği arşivi için
vermeyi,
g) Meslek birliğinin, yetki belgesine konu hakları
kullanmak isteyen gerçek ve tüzel kişilere kendisine bildirmeksizin
kullanım izni vermeye yetkili olduğunu,
kabul ve taahhüt eder.
Meslek
birliğinin yetki belgesi kapsamında hak ve yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Meslek birliği; hak sahiplerince verilecek
yetki belgesine konu hakları kendi adına kullanmaya, üçüncü kişilere
kullandırmaya, kullanmaktan men etmeye, kullanımlar karşılığında ödenen
ücreti teslim almaya, bu hakların takibi ve tahsili için her türlü kazai, idari ve icrai yollara
müracaat etmeye ve takip etmeye yetkili ve yükümlüdür.
(2) Meslek birliğinden eser ve bağlantılı hak
konularının kullanım iznini alanlar, yalnız meslek birliği ile anlaşmak
suretiyle bu izni başkasına verebilirler.
(3) Hak sahibinin ölümü halinde yetki belgesi
kanuni mirasçılarla devam ettirilir. Veraset kanuni yollarla ispat
edilinceye ve birden fazla mirasçı bulunması durumunda içlerinden birisi
vekil olarak belirleninceye kadar ödenmesi gereken tutar meslek birliğince
muhafaza edilir. Hak sahibinin
ölümünden sonra, hak sahibine ödenmesi gereken gelirin dört yıl arka arkaya
masraf ve aidatları karşılayamayacak miktarda olması halinde yetki belgesi
sonraki takvim yılı bitiminde sona erer.
Hak
sahiplerinin yetki belgesi kapsamında hak ve yükümlülükleri
MADDE 8 –
(1) Yetki belgesi veren hak
sahibinin, yetki belgesine konu hakkı başka kişilere kullandırması yalnızca
meslek birliğinin izniyle mümkündür.
Ancak hak sahipleri, meslek birliğini yetkilendirmiş olsalar dahi,
eserlerinin ve bağlantılı hak konularının ticari olmayan amaçlarla
kullanımına, meslek birliğince belirlenmiş yönteme uygun olarak izin verme
hakkına sahiptir.
(2) Hak sahibi, yetki belgesinde belirtilen
haklarını, kısmen veya tamamen başkalarına devredebilir. Bu durumda yetki
belgesi, devredilen haklar ile eser ve bağlantılı hak konuları bakımından feshedilmiş
sayılır ve yetki belgesi geçerli olduğu sürece dağıtım bedelleri meslek
birliğine bildirilen kişiye yapılır.
Yetki
belgesinin feshi
MADDE 9 – (1) Hak sahipleri, en geç altı ay öncesinden noter
aracılığıyla bildirmek kaydıyla yetki belgesini feshedebilir.
(2) Üyenin bildirimi üzerine veya herhangi bir
şekilde yetki belgesinin feshi halinde; meslek birliği, feshin ancak takvim
yılı sonunda yürürlüğe gireceğine karar verebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tip yetki
belgesi
MADDE 10
– (1) Her meslek birliği, bu
Yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde tip yetki belgesi ve gerekli
formları hazırlar.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 11
– (1) 4/9/1986
tarihli ve 19211 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Fikir ve Sanat Eseri
Sahiplerinin Verecekleri Yetki Belgesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla meslek birliğine yetki belgesi vermemiş
meslek birliği üyeleri, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren en
geç altı ay içinde bu Yönetmeliğe uygun bir yetki belgesi verir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
düzenlenen yetki belgeleri, süreleri dolmamış olsa dahi bu Yönetmeliğe
uygun şekilde, 1/1/2023 tarihine kadar yenilenir.
Yürürlük
MADDE 12
– (1) Bu Yönetmelik 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.
|