|
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve
Denetleme Kurumundan:
EMEKLİLİK GÖZETİM MERKEZİ ÇALIŞMA
ESASLARI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Kurum tarafından
görevlendirilen emeklilik gözetim merkezinin kuruluş, teşkilat, yönetim ve
faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 28/3/2001
tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi
Kanununun 20/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,
b) Emeklilik gözetim merkezi: Kurum tarafından
Kanunun 20/A maddesi uyarınca görevlendirilen tüzel kişiyi,
c) Fon: Emeklilik yatırım fonunu,
ç) Kanun: 28/3/2001
tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi
Kanununu,
d) Katılımcı: Emeklilik sözleşmesine göre ad ve
hesabına bireysel emeklilik hesabı açılan gerçek kişiyi,
e) Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme
ve Denetleme Kurumunu,
f) Şirket: Kanuna göre kurulan emeklilik şirketini,
g) Yönetim Kurulu: Emeklilik Gözetim Merkezi
Yönetim Kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Teşkilat Yapısı
Emeklilik
gözetim merkezi
MADDE 4 – (1) Kurum, özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş
bir tüzel kişiyi Kanunun 20/A maddesinde sayılan kamusal faaliyetleri
yerine getirmek üzere emeklilik gözetim merkezi olarak görevlendirir.
(2) Emeklilik gözetim merkezinin sermayesinin en az
yüzde elli birinin şirketlere ait olması ve her şirketin eşit hisseye sahip
bulunması zorunludur. Emeklilik gözetim merkezinin hisseleri nama
yazılıdır.
(3) Hisse devralmak suretiyle veya yapılacak
sermaye artışı ile yeni hisseler ihdas edilmesi yoluyla emeklilik gözetim
merkezine ortak olunur. Hisse devri emeklilik gözetim merkezi ana
sözleşmesinde belirlenen usullere göre yapılır.
Ana
sözleşme
MADDE 5 – (1) Emeklilik gözetim merkezinin ana sözleşmesinde
ve ana sözleşme değişikliklerinde Kurumun uygun görüşü aranır. Kurum
tarafından uygun görülmeyen değişiklik tasarıları genel kurul gündemine
alınamaz ve görüşülemez. Kurumun uygun görüşü olmaksızın ana sözleşme
değişiklikleri Ticaret Siciline tescil edemez.
Yönetim
Kurulu ve teşkilat
MADDE 6 – (1) Yönetim Kurulu, emeklilik gözetim merkezinin
yönetim ve temsil organıdır. Yönetim kurulu, Bakanlıkça atanan bir
temsilci, Kurum tarafından atanan bir temsilci, diğer hissedarların seçtiği
birer temsilci ve emeklilik gözetim merkezi genel müdüründen oluşur.
(2) Bakanlık ve Kurum temsilcilerinin asgari on yıl
kamu hizmetine ve bireysel emeklilik alanında deneyime sahip olması
gerekir. Diğer hissedarları temsil eden Yönetim Kurulu üyelerinin, temsil
ettikleri kurum veya kuruluşlarda yönetim kurulu üyesi veya genel müdür
unvanlarından birini taşıması gerekir.
(3) Yönetim Kuruluna Kurum temsilcisi başkanlık
eder.
(4) Yönetim Kurulu üyelerinin, temsil ettikleri
kurum veya kuruluşlardaki görevlerinden ayrılmaları durumunda bu kişilerin
Yönetim Kurulu üyeliği sona erer.
(5) Emeklilik gözetim merkezi genel müdürü, Yönetim
Kurulu üyelerinin önerdiği aday veya adaylar arasından, Kurumun uygun
görüşü alınarak yönetim kurulunca atanır.
(6) Genel müdür ve varsa genel müdür
yardımcılarının, bireysel emeklilik mevzuatı uyarınca şirket genel müdür ve
genel müdür yardımcılarında aranan nitelikleri taşıması gerekir.
(7) Genel müdür, ilgili mevzuat ve Kurum tarafından
emeklilik gözetim merkezine verilen gözetim görevleri bakımından Kuruma
karşı sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Görevler ve Çalışma Esasları
Günlük
gözetim ve denetim
MADDE 7 – (1) Emeklilik gözetim merkezi, şirketlerin ve
bireysel emeklilik aracılarının faaliyetlerinin veri tabanı esaslı günlük
gözetim ve denetiminin Kurum tarafından yapılabilmesini teminen
aşağıdaki faaliyetlerde bulunur:
a) Kurum tarafından yapılacak gözetim faaliyetleri
için gerekli altyapıyı oluşturur, şirketlerden gözetime esas verileri
toplar, veri tabanı kayıtlarını konsolide eder, bu
kayıtları elektronik ortamda saklar, standart bir veri tabanı desenine
dayalı bireysel emeklilik sistemi elektronik veri ambarını oluşturur ve
depolanan verilerin güvenliğini sağlar. Standart hale getirilmiş verileri
belirlediği yazılım unsurları ile sorgulayarak katılımcının bireysel
emeklilik hesabı ile ilgili bilgileri şirket kayıtlarına paralel olarak
üretmeyi sağlar.
b) Şirketlerin gözetime esas verilerini, Kurum
tarafından belirlenen esaslara göre, güvenli hatlar üzerinden, tahsis
ettiği elektronik alanlara şirketlerce verilerin yüklenmesi suretiyle
toplar.
c) Bireysel emeklilik hesaplarına ilişkin iş ve
işlemlerin gözetimini, bireysel emeklilik sistemi elektronik veri ambarına
gün sonu itibarıyla şirketlerce iletilen veriler üzerinden, bireysel
emeklilik mevzuatında tanımlanmış esaslara, emeklilik sözleşmelerine ve
emeklilik planlarına uygunluğunu sınayan yazılım temelli doğrulama
kuralları ile gerçekleştirir. Doğrulama kuralları ile kontrol edilecek
parametreleri şirketlere bildirir.
ç) Şirketlerin gözetime esas verilerinin mali
tablolardaki veriler ile tutarlılığının kontrol edilmesi amacıyla Kurum
tarafından uygun görülen yöntemlerle mali tablolardaki ilgili verileri
toplar ve konsolide eder. Bu veriler arasındaki
tutarsızlıkları Kuruma raporlar.
d) Kurum tarafından istenen bilgilerle sınırlı
kalmak kaydıyla, gerektiğinde şirketin veri tabanı kayıtlarına erişip
kaynakta doğrulama işlemi yapabilir. Bu işlemi, güvenli hatlar üzerinden
şirketin veri tabanına veya bu amaçla özel olarak hazırlanmış ara birimler
üzerinden ayna veri tabanına veyahut söz konusu veri tabanının uygun bir
elektronik görünümüne erişerek gerçekleştirir.
e) Verimli iletişim ve gözetimin sağlanmasını teminen, iletişim protokolü ve benzeri teknik uygulama
esaslarında yapılması gereken değişiklikler hakkında Kuruma bilgi verir.
f) Kurum tarafından belirlenen esaslara göre Devlet
katkısı iş ve işlemlerinin yürütülmesini sağlar.
g) Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslara
göre, ihtiyaç duyulan verileri almak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapar ve işveren, çalışan veya şirketlerin kullanımına yönelik
ortak platformlar kurar.
ğ) Fonlara ilişkin Kanun, ilgili mevzuat ve Kurumun
tevdi edeceği görevler kapsamında iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlar.
Katılımcı
bilgilerinin saklanması
MADDE 8 – (1) Emeklilik gözetim merkezi, şirketlerce
gönderilen katılımcı bilgileri ile emeklilik sözleşmesi bilgilerini
elektronik ortamda saklar. Birikimler ile yatırım hareketlerinin takibini
katılımcı bazında yapar ve katılımcılara ait bireysel emeklilik
hesaplarının ve fonların konsolidasyonunu
gerçekleştirir.
(2) Kurum tarafından görev verilmesi durumunda,
şirketler arası aktarım ve benzeri hususlardaki taleplerin sonuçlandırılmasını
temin eder.
Gözetim
raporları
MADDE 9 –
(1) Emeklilik gözetim merkezi,
Kurum tarafından uygun görülen metot ve biçimde gözetim raporları hazırlar
ve güvenli hatlar üzerinden Kuruma iletir. Şirketlerin faaliyetlerinin
yürütülmesi sırasında mevzuata aykırı olduğu tespit edilen uygulamaları
Kuruma bildirir.
Bireysel
emeklilik aracılarına ilişkin işlemler
MADDE 10
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
bireysel emeklilik aracıları siciline ve bireysel emeklilik aracıları
sınavına ilişkin işlemleri yürütür.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, bireysel emeklilik
aracılarına ve şirketlerin personeline yönelik, yerinde veya uzaktan
elektronik ortamda eğitim sunabilir, deneme sınavları yapabilir.
(3) Emeklilik gözetim merkezi, bireysel emeklilik
aracılarının faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu izler, performanslarını
ölçer ve sonuçlarını Kuruma raporlar.
(4) Bireysel emeklilik aracıları hakkında Kurum
tarafından yürütülen disiplin işlemlerinde, ilgili mevzuat kapsamında
verilen görevleri yerine getirir.
İstatistikî
analizler
MADDE 11
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
istatistikî analizlere yönelik aşağıdaki faaliyetleri yürütür:
a) Topladığı verilerle ileriye yönelik modelleme ve
analizler yapar, bireysel emeklilik sisteminin güvenilir ve şeffaf bir
şekilde işletilmesini teminen gerekli önerilerde
bulunur.
b) Katılımcılara ait demografik parametreleri
sürekli ölçüm prensibi ile izler, yıllık gelir sigortası ile mortalite ve morbidite
tabloları dahil olmak üzere aktüeryal
tablolar üretir.
c) Kurumun talebi halinde veya şirketlerden ya da
Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğinden talep
gelmesi durumunda ise Yönetim Kurulunun uygun görmesi kaydıyla, güncel veya
ileriye yönelik standart ürün karlılık testleri hazırlar, mevzuat
değişikliklerinin sektöre etkisine ve bireysel emeklilik sisteminin
geliştirilmesine yönelik gerekli projeksiyon, veri
analizi ve anket çalışmaları yapar.
Emeklilik
planları
MADDE 12
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
günlük gözetim ve kamunun bilgilendirilmesi amacıyla, şirketlerin emeklilik
planlarının ve sözleşme dâhilinde sağlanan her türlü ek faydaların kaydını
tutar. Emeklilik planlarının, günlük gözetime uygunluğunun sağlanmasını teminen gerekli teknik kontrolleri yapar ve sonuçlarını
Kuruma raporlar.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, uygulamaya
konulmadan önce, şirket ile birlikte, onaylı emeklilik planının günlük
gözetime uygunluğuna ilişkin test çalışmalarını yürütür. Test çalışmaları
sonucunda doğrulama kurallarına ilişkin sağlanan mutabakat Kuruma bildirilir.
Teknik
altyapının uygunluğunun sınanması
MADDE 13
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
emeklilik faaliyet ruhsatı başvurularında şirketlerin teknik altyapılarının
günlük gözetim ve denetime uygunluğunu sınar ve buna ilişkin hazırladığı
raporu Kuruma gönderir. Kurum tarafından görev verilmesi halinde, faaliyetine
devam eden şirketlerin teknik altyapılarına ilişkin sınama ve değerlendirme
işlemlerini de yürütür.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, bireysel emeklilik
sistemine ilişkin günlük gözetime esas veri iletiminde aksama olmaması için
şirketlerin teknik altyapı eksikliklerinin giderilmesine yönelik gerekli
uyarılarda bulunur. Süreklilik arz eden aksaklıkları Kuruma bildirir.
Bilgilendirme
ve şikayetler
MADDE 14
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
tarafsızlık ilkesine uygun olarak kamunun, şirketlerin ve katılımcıların
bilgilendirilmesine yönelik çalışmalar yapar, şikayetleri
değerlendirir. Bilgilendirme kapsamında aşağıdaki faaliyetleri yürütür:
a) Bireysel emeklilik sistemine ve şirketlere
ilişkin yaptığı istatistikî çalışmaların sonuçları hakkında kamuoyunu
bilgilendirir.
b) Bireysel emeklilik sisteminin işleyişine,
emeklilik planlarına, bireysel emeklilik aracıları siciline, fonlara ve
benzeri konulara ilişkin olarak, ilgili mevzuat çerçevesinde tarafları
bilgilendirir. Eksik ve yanlış bilgilendirmeden kaynaklanabilecek hatalı
uygulamaların tespitine yönelik kontrol sistemleri oluşturabilir. Bu
işlemleri, bünyesindeki çağrı merkezi veya diğer iletişim araçlarını
kullanarak yapabilir.
c) Ticari sırların ihlal edilmemesi kaydıyla,
şirketlerin talebi üzerine özel bilgi raporları üretebilir, bu raporların
bir örneğini eş zamanlı olarak Kuruma gönderir.
ç) Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslara
göre katılımcılara ait konsolide edilmiş sözleşme
ve birikim bilgilerini sunabilir.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, yazılı veya kayda
alınmış olma koşuluyla sözlü şikayetleri tarafsız
olarak inceler ve değerlendirmelerde bulunur; inceleme için gerekli bilgi
ve belgeleri ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan talep edebilir. Gerekli
görülmesi halinde şikâyet doğrultusunda Kurumu bilgilendirir.
(3) Emeklilik gözetim merkezi, katılımcıların bilgi
taleplerinde, bilgilendirme faaliyetlerinin güvenli olarak yapılabilmesi
amacıyla katılımcı kimliğinin doğrulanmasını sağlayacak bilgi ve belgeleri
isteyebilir.
(4) Emeklilik gözetim merkezi, katılımcılar,
bireysel emeklilik aracıları, ilgili diğer kişi, kurum ve kuruluşlar ile
doğrudan veya dolaylı iletişim kurarak anket, inceleme, araştırma ve
benzeri çalışmalar yapabilir.
Bireysel
emeklilik sisteminin tanıtımı ve uluslararası kurumlarla ilişkiler
MADDE 15
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
kamu yararına yönelik olarak ve bireysel emeklilik sisteminin tanıtımı ve
geliştirilmesi amacıyla yapılacak ortak faaliyetlerin organizasyonunu
yürütebilir.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, Kurum tarafından
uygun görülmesi halinde, faaliyet konusuna ilişkin olarak yurt içinde veya
yurt dışında ilgili kuruluşlar ile ilişkiler kurar, yurt içinde veya yurt
dışında kurulmuş veya kurulacak organizasyonlara üye olur, teknik bilgi
değişimi yapar; toplantı, panel ve eğitim programları düzenler.
Diğer
görevler
MADDE 16
– (1) Emeklilik gözetim merkezi,
Kurum tarafından görev verilmesi halinde, hayat sigortaları ve diğer
sigorta branşlarında gözetim altyapısını oluşturur
ve işletir; bu sigorta branşlarına ilişkin teknik altyapı sınama ve
değerlendirme işlemlerini yürütür.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, hayat ve diğer
sigorta branşları ile bu branşlarda faaliyet
gösterecek aracılara yönelik olarak, Kurum tarafından verilen diğer
görevleri yerine getirir.
(3) Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslara
göre, bireysel emeklilik sisteminin iş ve işleyişindeki gerekli
operasyonları yürütmek için konusuna göre tüm kamu ve özel kurum ve
kuruluşlarıyla ilgili veri paylaşımı protokollerine taraf olarak gerekli
veri entegrasyonunu gerçekleştirir.
(4) Üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik
taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek
kuruluşu veya sair ticaret şirketinin emekliliğe yönelik faaliyetleri
kapsamında Kurum tarafından tevdi edilen görevleri yerine getirir.
(5) Kanun ve ilgili mevzuat ile tevdi edilen
görevler ile Kurumun tevdi edeceği diğer görevlerin yürütülmesini sağlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Mali
katkı ve ücretlendirme
MADDE 17
– (1) Şirketler emeklilik gözetim
merkezinin yeterli mali güce sahip olmasını teminen,
gereken mali katkıyı hisseleri oranında sağlar.
(2) Emeklilik gözetim merkezi, sunduğu hizmetler
karşılığında alacağı ücretleri, maliyet unsurlarını ve mali yeterliliğini
göz önünde bulundurarak belirler. Bir sonraki takvim yılında uygulanması
öngörülen ücret tarifeleri her yılın Aralık ayı sonuna kadar Kuruma
gönderilir. Gerekli hallerde, ücret tarifeleri Kuruma bilgi vermek kaydıyla
yıl içinde değiştirilebilir.
(3) Emeklilik gözetim merkezi, yaptırması halinde
bağımsız denetim raporunu ve yıllık faaliyet raporunu Kuruma gönderir.
Bilgi ve
belgelerin gönderilmesi
MADDE 18
– (1) Kanun kapsamındaki kurum,
kuruluş ve kişiler emeklilik gözetim merkezine verilen görevlerin yerine
getirilmesini teminen talep edilen bilgi ve
belgeleri eksiksiz, doğru ve zamanında emeklilik gözetim merkezine
gönderir.
(2) Gönderilen bilgi ve belgelerde hata veya
eksiklik tespit edilmesi durumunda, hata, eksiklik veya hataya yol
açabilecek teknik sorunlar emeklilik gözetim merkezinin taleplerine uygun
olarak sorumlular tarafından giderilir.
(3) Emeklilik gözetim merkezi şirketlerden temin ettiği
verinin doğru, tam, tutarlı ve zamanında iletilmesini ve mevcutta depolanan
verinin kalitesinin artırılmasını teminen verinin
kalitesinin ölçümü için puanlama metodolojileri
geliştirebilir, verinin puanlama metodolojisine uyumluluk seviyesini tespit
eder ve Kuruma raporlar.
Gizli
bilgilerin saklanması
MADDE 19 – (1) Emeklilik
gözetim merkezi Yönetim Kurulu, genel müdür ve genel müdür yardımcıları,
uzmanlar ve diğer personeli, bu sıfatları dolayısıyla haiz oldukları bilgi
ve belgeler ile yazılımsal ve teknik donanımsal ayrıntıları gerek görevleri
süresince gerekse bu sıfatları sona erdikten sonra hiç bir şekilde
kullanamaz; üçüncü şahıslarla paylaşamaz ve yayımlayamaz. Bu çerçevede, emeklilik gözetim merkezi,
çalıştıracağı personelle gizlilik sözleşmesi yapar.
(2) Birinci fıkradaki hükümler, emeklilik gözetim
merkezi adına bilişim, donanım, ağ hizmetleri, çağrı merkezi ve doğrudan
satış gibi hizmetleri sağlayan kuruluşları da kapsar. Bu hizmetleri
sağlayan kuruluşlarla gizlilik sözleşmesi imzalanır.
(3) Gizli bilgilerin saklanmasına ilişkin olarak,
emeklilik gözetim merkezinin yöneticileri ve çalışanları hakkında, Kanunun
23 üncü maddesinin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkra hükümleri uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 20
– (1) 12/1/2008
tarihli ve 26754 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emeklilik Gözetim
Merkezi Çalışma Esasları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 21
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı
yürütür.
|