|
Hazine ve Maliye Bakanlığından:
TÜTÜN MAMULLERİ, MAKARON, YAPRAK SİGARA KÂĞIDI
VE ALKOLLÜ İÇKİLERDE ÜRÜN İZLEME SİSTEMİ
UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ
1. Giriş
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesinin (6) numaralı bendinde yer alan hüküm ile Hazine ve Maliye
Bakanlığı, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla niteliklerini belirleyip
onayladığı elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve
sistemleri kullandırmaya, bu cihaz ve sistemler vasıtasıyla bandrol, pul,
barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretlerin
kullanılmasına ilişkin zorunluluk getirmeye, mükelleflere bandrol, pul,
barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretlerin
verilmesinde, mükelleflerin Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi
dairelerine vadesi geçmiş borcu bulunmadığına ilişkin belge arama
zorunluluğu getirmeye, bu zorunluluk kapsamına girecek amme alacaklarını
tür ve tutar itibarıyla tespit etmeye ve hangi hâllerde bu zorunluluğun
aranılmayacağına, bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi
özel etiket ve işaretlerin basımı, dağıtımı ile sistemin kurulması ve
işletilmesi hizmetlerinin, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî
Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi olmaksızın, süresi 5 yılı geçmemek üzere
ve 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (5 inci maddesinin
beşinci fıkrası hariç) hükümleri çerçevesinde; yetkilendirilecek gerçek
veya tüzel kişiler tarafından yerine getirilmesine, bu hizmetlerde ve
yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kişilerde bulunması gereken
özellikleri, yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kişilerin faaliyetlerinin
yönlendirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi, yetkilendirmenin sonlandırılması
ve bunların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili
kılınmıştır.
Bu kapsamda söz konusu yetki uyarınca vergi
güvenliğini sağlamak amacıyla tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara
kâğıdı ve alkollü içkilerde özel etiket ve işaretlerin kullanılması
zorunluluğuna, bu özel etiket ve işaretlerin verilmesinde söz konusu
ürünlerin üreticileri ve ithalatçılarının belirlenen tür ve tutar
itibarıyla vadesi geçmiş vergi borcunun bulunup bulunmadığına ve bu özel
etiket ve işaretlerin basımı, dağıtımı ile Ürün İzleme Sistemi kurulması ve
işletilmesi amacıyla yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kişilerin
faaliyetlerinin yönlendirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve
yetkilendirmenin sonlandırılmasına ilişkin usul ve esaslar bu Tebliğin
konusunu oluşturmaktadır.
2.
Kısaltmalar ve Tanımlar
Bu Tebliğde geçen;
Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,
Darphane: Darphane ve Damga Matbaası Genel
Müdürlüğünü,
GİB: Gelir İdaresi Başkanlığını,
GTİP: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunu,
TADAB: Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi
Başkanlığını,
ÜİS: Ürün İzleme Sistemini,
ifade eder.
Aktif Hale Getirilme (Aktivasyon):
Bandrol/kod/kodlanmış etiket bilgilerinin veri merkezine aktarılması işlemidir.
Bandrol: Bu Tebliğ kapsamında özel etiket ve işaret
kullanma zorunluluğu getirilen ürünlerin üzerine yapıştırılacak olan taklit
edilemez nitelikteki, açık güvenlik unsurları çıplak gözle, gizli güvenlik
unsurları özel denetim cihazlarıyla tespit edilebilir özelliklere sahip
olan kıymetli damga niteliğindeki kâğıttır.
Bandrol/Kod/Kodlanmış Etiket Uygulanması: Ürün
İzleme Sistemi kapsamında bandrol, kod ve kodlanmış etiketlerin tütün
mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, alkollü içki ürünlerinin üzerine
yapıştırılması/basılması ve aktivasyon işlemlerinin yapılmasıdır.
Basım Merkezi: Bandrollerin ve kodlanmış
etiketlerin basımının yapıldığı Darphane tarafından uygun görülen
tesislerdir.
Gizli Bilgi: Yetkili firma tarafından
bandrol/kod/kodlanmış etiket kullanıcılarına yazılı/sözlü olarak ifşa
edilen veya yetkili firma tarafından bandrol/kod/kodlanmış etiket
kullanıcılarından yazılı veya sözlü olarak edinilen satışlar, kâr,
giderler, fiyatlandırma, ücret politikaları ve seviyeleri, ödeme bilgileri,
hesap detayları, banka bilgileri gibi finansal bilgiler ile müşteriler,
hizmetler, ürünler, ürün geliştirilmesi, kilit personel, iş ve hizmet
bilgileri, işletme metotları, teknoloji, fikir, buluş, teknik bilgi
(know-how), marka, logo, yenilik, patent, telif hakkı, ticari sır, teknik
süreç, formüller, planlar, projeler, lisanslar ve izinler, çizimler,
modeller, tasarılar, iş planları gibi işe ve işletmeye ait bilgilerdir.
İthalatçı Firma: Tütün mamulleri, makaron, yaprak
sigara kâğıdı ve/veya alkollü içki ithal etmek için TADAB iznini haiz
firmalardır.
Kod: Bandrolün hukuki niteliklerini haiz olan ve bu
Tebliğ kapsamında özel etiket ve işaret kullanma zorunluluğu getirilen bira
ürünlerine uygulanacak olan harfler ve/veya rakamları içeren güvenlikli
mürekkep ile oluşturulan işarettir.
Kodlanmış Etiket: Bandrolün hukuki niteliklerini
haiz olan ve bu Tebliğ kapsamında özel etiket ve işaret kullanma
zorunluluğu getirilen bira ürünlerine uygulanacak olan üzerine kod basılı
etikettir.
Seri Üretim Yapılan Tesisler: Tütün mamulleri
üretimi bakımından her bir üretim hattı için üretim kapasitesi dakikada iki
yüz paket, alkollü içki üretimi bakımından yıllık üç yüz bin litre veya her
bir üretim hattı için saatte bin iki yüz şişe ve daha fazla üretim veya
dolum kapasitesine sahip olan tesisler ile üretim kapasitesine
bakılmaksızın makaron ve yaprak sigara kâğıdı üreticilerince sahip olunan
tesislerdir.
Tarama ve Etkinleştirme Sistemi: Ürün İzleme
Sisteminin bir parçası olarak yetkili firma tarafından seri üretim yapan
tesislerde kurulacak olan ve seri üretim yapan tesisler tarafından Uygulama
Kılavuzuna uygun olarak işletilecek olan otomatik sistemdir.
Uygulama Kılavuzu: Ürün İzleme Sisteminin kurulumu,
işletimi ve uygulanmasına ilişkin yetkili firma, üreticiler ve ithalatçı
firmaların sorumluluklarını içeren Darphane tarafından onaylanmış belgedir.
Üreticiler: Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara
kâğıdı ve/veya alkollü içki üretmek için TADAB iznini haiz gerçek veya
tüzel kişilerdir.
Ürün İzleme Sistemi: Vergi Usul Kanununun mükerrer
257 nci maddesi kapsamında vergi güvenliğini sağlamak amacıyla
kullanılmasına zorunluluk getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerin
etiketlenmesi/işaretlenmesi, etiketlenen/işaretlenen ürün bilgilerinin
kurulan veri merkezine aktarılması ve özel denetim cihazlarıyla saha
denetimine imkân sağlanması işlemlerinin bütünüdür.
Veri Merkezi: Ürün İzleme Sistemi kapsamında
üretilen her türlü verinin aktarıldığı ve depolandığı Darphane tarafından
uygun görülen yerde kurulan merkezdir.
Yetki Belgesi: Tütün mamulleri, makaron, yaprak
sigara kâğıdı ve alkollü içkilerin seri üretimini yapan işletmelerin
üretim, paketleme ve dolum hatlarında ürün izleme sistemi kurmaya ve
işletmeye; kullanma zorunluluğu getirilen özel etiket ve işaretleri
üreticilere veya ithalatçılara teslim etmeye; ürün izleme sistemindeki
verileri veri merkezine aktarmaya ve fire tespit ve imha komisyonlarında
yer almaya Darphane tarafından yetkilendirilmiş olduğunu gösteren belgedir.
Yetkili Firma: Darphane tarafından verilen yetki
belgesini haiz firmadır.
3.
Uygulamanın Usul ve Esasları
3.1.
Bandrol, Kod ve Kodlanmış Etiket Kullanma Zorunluluğu Getirilen Haller
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
(6) numaralı bendinde yer alan hüküm ile Hazine ve Maliye Bakanlığına
verilen yetkiye istinaden, Bakanlık tarafından vergi güvenliğini sağlamak
amacıyla tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve alkollü
içkilerde ürün izleme sistemi kurulması ve bu sistem kapsamında;
a) Seri üretim yapılan tütün mamulleri, makaron ve
yaprak sigara kâğıdı üretim tesislerinde üretilen ürünlere bandrol
yapıştırılması, ürün üzerinde bandrolün varlığının ve güvenlik unsurlarının
kontrol edilmesi, bandrolün aktive edilmesi,
b) Seri üretim yapılan tütün mamulleri, makaron ve
yaprak sigara kâğıdı üretim tesislerinde ihraç edilmek üzere üretilen
ürünlere özel işaret uygulanması,
c) Seri üretim yapılmayan tesislerde üretilen tütün
mamullerine beyan edilen ürün tipine göre aktif hale getirilmiş
bandrollerin yapıştırılması,
ç) Seri üretim yapılan alkollü içki (şişe ve kutu
ambalajlı bira hariç) üretim tesislerinde üretilen ürünlere bandrol yapıştırılması,
ürün üzerinde bandrolün varlığının ve güvenlik unsurlarının kontrol
edilmesi, bandrolün aktive edilmesi,
d) Seri üretim yapılan bira üretim tesislerinde
üretilen şişe ve kutu ambalajlı bira ürünlerine kod basılması ve ürün
üzerinde kodun varlığının ve güvenlik unsurlarının kontrol edilmesi, kodun
aktive edilmesi,
e) Seri üretim yapılmayan tesislerde üretilen
alkollü içki ürünlerine beyan edilen ürün tipine göre aktif hale getirilmiş
bandrollerin/kodlanmış etiketlerin yapıştırılması,
f) Bira üretim tesislerinde üretilen 5.000 cl ve
5.000 cl’den küçük ambalajlı biralara (şişe ve kutu ambalajlı bira hariç)
beyan edilen ürün tipine göre aktif hale getirilmiş bandrol yapıştırılması,
g) İthal edilecek tütün mamulleri, makaron, yaprak
sigara kâğıdı ve alkollü içkilere yurt dışı üretim mahalli veya antrepoda
beyan edilen ürün tipine göre aktif hale getirilmiş bandrol/kodlanmış
etiket uygulanması,
zorunluluğu getirilmiştir.
Bu zorunluluklar uyarınca ÜİS dışında tütün
mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve alkollü içki üretimi ya da
ithalatı/ihracatı yapılamayacaktır.
Bu Tebliğin 3.2. bölümünde yer alan düzenlemeler
saklı kalmak kaydıyla, sistem kapsamındaki üreticiler herhangi bir mahalde
ambalaj malzemesi (etiket/kapüşon ve benzeri) kullanılsın veya
kullanılmasın bandrolsüz/kodsuz/kodlanmış etiketsiz ürün
bulunduramayacaklardır.
3.2.
Bandrol, Kod ve Kodlanmış Etiket Kullanma Zorunluluğundan İstisna Olan
Haller
a) İhracat amacıyla üretilen tütün mamulleri,
makaron, yaprak sigara kâğıdı ve alkollü içkilerde bandrol/kodlanmış etiket
kullanılmaz veya kod uygulanmaz.
Ancak, ihraç edilmek üzere üretilen ürünlerin
sayımları seri üreticiler tarafından ÜİS vasıtasıyla gerçekleştirilecek
olup, seri olmayan üreticiler tarafından yetkili firma aracılığıyla ÜİS’e
kaydedilecektir.
b) 5 cl’den küçük iç ambalajla üretilen veya ithal
edilen alkollü içkilerde bandrol/kodlanmış etiket kullanılmaz veya kod
uygulanmaz.
c) Şarap üreticisi firmalar, TADAB onayı alınmak
koşuluyla, yıllandırma süresi boyunca etiket, kapüşon ve benzeri ambalaj
malzemesi kullanmaksızın yıllandırma alanında bandrolsüz şişeli ürün
bulundurabilirler.
Bu ürünlere, üreticileri tarafından piyasaya arz
edilmek üzere etiketlenip kapüşonlandıkları anda bandrol uygulanması
gerekmektedir. Şişeli yıllandırma işlemi için şarap üreticilerinin, içeriği
TADAB tarafından belirlenmiş taahhütnameyle, yıllandırmanın
gerçekleştirileceği alanı belirleyerek bu alanın şişeli yıllandırmaya uygun
olduğuna dair TADAB’dan onay almaları zorunludur. Bu onay alınmaksızın veya
onay alınan alanın dışında yıllandırma işlemi amacıyla bandrolsüz alkollü
içki bulundurulmayacaktır.
Söz konusu ürünlerin sayımları, seri üreticiler
tarafından ÜİS vasıtasıyla gerçekleştirilecek olup, seri olmayan üreticiler
tarafından yetkili firma aracılığıyla ÜİS’e kaydedilecektir.
3.3.
Bandrol, Kod ve Kodlanmış Etiket Taleplerinin Değerlendirilmesi
3.3.1.
Gelir İdaresi Başkanlığınca Bandrol, Kod ve Kodlanmış Etiket Taleplerinin
Değerlendirilmesi
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı
üreticileri ve ithalatçıları ile alkollü içki üreticileri talep ettikleri
bandrol, kod ve/veya kodlanmış etiket miktarlarını GTİP grubu/numaraları ve
hacim, alkol derecesi, gram, adet, grupman, pul/rulo tipi ve benzeri
bilgisini içerecek şekilde ÜİS aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığının
onayına sunacaklardır.
Söz konusu taleplerin ÜİS’e kayıt edildiği tarih,
bu Tebliğin uygulanmasında talep tarihi olarak kabul edilecektir.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, ürün izleme
sistemine kayıtlı firmaların bandrol/kod/kodlanmış etiket talepleri,
aşağıda yer alan esaslar çerçevesinde değerlendirilecektir:
a) Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
(6) numaralı bendinin Bakanlığa verdiği yetkiye istinaden firmaların
bandrol taleplerinin yerine getirilebilmesi için talep tarihi itibarıyla
Bakanlığa bağlı vergi dairelerine vadesi geçmiş borçlarının bulunmaması
şarttır.
Bu kapsamda, “vadesi geçmiş borç” olarak
değerlendirilmek üzere madde kapsamına giren amme alacakları;
i. Tür olarak;
- Vadesi
1/3/2016 tarihinden sonra gelen 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel
Tüketim Vergisi Kanununun III sayılı listesinin (A) ve (B) Cetvellerinde
yer alan ürünlere ilişkin özel tüketim vergisi ve bu vergi türüne ilişkin
vergi ziyaı cezası, gecikme zammı, gecikme faizi ve bu vergiye ait
beyannameden doğan damga vergisi,
- Vadesi
1/10/2020 tarihinden sonra gelen 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma
Değer Vergisi Kanunu uyarınca katma değer vergisi ve bu vergi türüne
ilişkin vergi ziyaı cezası, gecikme zammı, gecikme faizi ve bu vergiye ait
beyannameden doğan damga vergisi,
ii. Tutar olarak; kapsama giren amme alacaklarının
toplam 7.500 (yedibinbeşyüz) Türk Lirasını aşan tutarı,
şeklinde belirlenmiştir.
Talepte bulunan firmaların talep tarihi itibarıyla
belirlenmiş alacak türlerinden vadesi geldiği halde ödenmemiş bir borcu
bulunup bulunmadığı Gelir İdaresi Başkanlığınca araştırılacak olup,
belirlenmiş alacak türlerinden vadesi geçtiği halde toplam 7.500
(yedibinbeşyüz) Türk Lirasını aşan tutarda borç bulunmaması durumunda talep
değerlendirmeye alınacaktır.
Ancak, vadesi geçtiği halde ödenmemiş borç
bulunmakla birlikte bu borçlar;
i. Yargı
mercilerince amme alacağının takibinin durdurulmasına karar verilmesi veya
takibin kanunen durdurulması gereken diğer hallerde,
ii. Muhtelif kanunlarda yer alan düzenlemeler
gereğince tecil edilmiş amme alacakları, tecil şartlarına uygun olarak
ödendiği müddetçe,
vadesi geçmiş borç olarak dikkate alınmayacaktır.
Sisteme kayıtlı firmaların bandrol/kod/kodlanmış
etiket taleplerinin karşılanması için yapılan borç sorgulamasında, TADAB
tarafından bu firmaların akdi üreticisi olarak kabul edilen firmalar da
sisteme kayıtlı firma gibi değerlendirilecektir.
b) Firmaların, 8/8/2015 tarihli ve 29439 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (III) Sayılı Liste Uygulama
Genel Tebliği ile getirilen zorunluluk kapsamında, bildirmeleri gereken
bandrol bilgileri ile ürün/kodlu ürün bilgilerinin doğruluğu kontrol
edilecek olup, bu zorunluluğu doğru yerine getirmeyen firmaların bandrol,
kod ve/veya kodlanmış etiket talepleri karşılanmayacaktır.
c) Firmaların, mevcut bandrol stokları, önceki
dönemlerde aldıkları bandrol miktarları, üretim kapasiteleri, aylık üretim
miktarları, mamul ve yarı mamul stokları ve aylık satış miktarlarının
kontrolü ve analizi neticesinde onaylanan miktarla sınırlı olacak şekilde
bandrol, kod ve/veya kodlanmış etiket talepleri karşılanacaktır.
3.3.2.
TADAB Tarafından Bandrol ve Kodlanmış Etiket Taleplerinin Değerlendirilmesi
Alkollü içki ithalatçılarının bandrol taleplerinde,
yetkili firmaca “bandrol talep edilen ürün” ve “talep edilen bandrol
miktarı”na ilişkin olarak TADAB’dan alınacak uygunluk onayı aranır. Uygunluk onayına ilişkin başvuru, TADAB
tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yapılır.
Alkollü içki üretimi ve ithalatını birlikte yapan
firmalar, ithalatı yapılacak alkollü içki ürünleri için bandrol talepleri
esnasında bu Tebliğin 3.3.1 bölümünde belirtilen vergi türleri itibarıyla
belirlenen tutarı aşan vadesi geçmiş borcu olmadığına dair aldığı belgeyi
de başvurusu ile birlikte TADAB’a ibraz etmek zorundadırlar.
3.4. Ürün
İzleme Sisteminin Kurulması ve İşletilmesi
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
(6) numaralı bendinde yer alan hüküm ile Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi
güvenliğini sağlamak amacıyla tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara
kâğıdı ve alkollü içkilerde ürün izleme sistemi kurulması ve işletilmesi
hizmetlerinin yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kişiler tarafından yerine
getirilmesi, yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kişilerin faaliyetlerinin
yönlendirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve yetkilendirmenin
sonlandırılması hususlarında yetkili kılınmıştır.
Bu yetki kapsamında, Darphane tarafından
yetkilendirilen yetkili firma sistemin bir bütün halinde kurulumundan ve
işletilmesinden sorumludur.
Söz konusu kurulum ve işletimin, vergi güvenliğini
sağlamak amacıyla sistem vasıtasıyla elde edilen kayıtların/bilgilerin
Gelir İdaresi Başkanlığına aktarılarak saha denetimlerinde özel denetim
cihazlarıyla ve/veya risk analizine dayalı denetim yapılmasına imkân
sağlayacak şekilde olması esastır.
ÜİS’nin kurulması ve işletilmesi esnasında
üreticiler yetkili firmanın ilgili tesis, ürün, ekipman ve çalışanlarına
erişimini sağlayacak olup kendilerine verilen uygulama kılavuzuna uygun
hareket edeceklerdir. Seri üretim yapan firmalar tarama ve etkinleştirme
sisteminin ilgili tesislerde kurulmasına izin vereceklerdir.
Üreticiler, üretim tesislerinde bulunan sistem
bileşenlerinin zilyetliğine, Darphane menfaatine yediemin sıfatı ile sahip
addedilir, sistem bileşenleri üzerinde mevzuata aykırı şekilde tasarrufta
ve faaliyette bulunamaz, mevzuatla belirlenen durumlar dışında sistem
bileşenlerinin zilyetliğini devredemez, uygulama kılavuzuna uygun olarak
hareket etmek ve sistem bileşenlerine gelebilecek her türlü zararın
önlenmesine yönelik tedbirleri almakla yükümlüdür.
3.5.
Bandrol, Kod ve Kodlanmış Etiket ile İlgili İşlemler
3.5.1.
Bandrollerin/Kodlanmış Etiketlerin Basılması ve Güvenlikli Mürekkeplerin
Hazırlanması ile Teslimatı
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve
alkollü içkilere uygulanacak olan bandrol/kodlanmış etiketler, Darphane
tarafından belirlenmiş olan gizli güvenlik unsurlarını da içerir şekilde
yetkili firma tarafından basım merkezinde basılarak üreticiler ve
ithalatçılara; güvenlikli mürekkepler ise yetkili firma tarafından
hazırlanarak üreticilere teslim edilebilir hale getirilecektir.
Yetkili firma üreticiler ve ithalatçılara teslim
edilebilir hale getirilen bandrol/güvenlikli mürekkep/kodlanmış etiketleri,
Gelir İdaresi Başkanlığı veya TADAB tarafından verilen onayı müteakiben
bedelin Darphane hesabına yatırılmasından itibaren 15 gün içerisinde teslim
edecektir.
Bandrol, güvenlikli mürekkep ve/veya kodlanmış
etiket teslimatı, seri üretim yapan tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara
kâğıdı ve alkollü içki üreticilerine basım merkezinde; seri üretim yapmayan
tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve alkollü içki
üreticileriyle ithalatçılarına ise basım merkezinde, yetkili firmanın
İstanbul, Ankara, İzmir, Denizli, Mersin ve Tekirdağ illerinde kurulacak
ofislerinde veya bedeli karşılığında güvenlikli kargo ile
gerçekleştirilecektir.
Alkollü içki ithalatçılarına yapılacak
bandrol/kodlanmış etiket teslimatları ve bandrol/kodlanmış etiketlerin
ürünlere uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Darphane tarafından
belirlenecektir.
Bandrol/güvenlikli mürekkep/kodlanmış etiketlerin
güvenliği, ilgili üretici veya ithalatçısına teslim edilene kadar yetkili
firmanın, teslim edildikten sonra ise ilgili üretici veya ithalatçısının
sorumluluğundadır.
3.5.2.
Bandrol, Güvenlikli Mürekkep ve Kodlanmış Etiket Bedellerinin Belirlenmesi
ile Ödenmesi
Darphane tarafından maliyet unsurları dikkate
alınarak belirlenecek olan bu Tebliğle kullanma zorunluluğu getirilen özel
etiket ve işaretlerin bedellerine ilişkin (KDV hariç) birim fiyatlar, bu
Tebliğin yayımını takip eden 10 gün içerisinde Darphane tarafından
açıklanacaktır. Açıklandığı yıl itibarıyla geçerli olan birim fiyatlar,
takip eden yıllar için, her yıl Ocak ayının 1’inden itibaren geçerli olmak üzere
bir önceki yıl için belirlenen yıllık Yİ-ÜFE oranında artırılarak bir yıl
süresince uygulanmak üzere GİB’e bildirilerek Darphane tarafından
açıklanacaktır.
Üreticilere ve ithalatçılara teslim edilecek özel
etiket ve işaretlerin bedelleri, bu özel etiket ve işaretlere ilişkin
taleplerin GİB veya TADAB tarafından onaylanmasının ardından Darphanenin
herhangi bir kamu bankası nezdinde açılmış bulunan hesabına yatırılması
suretiyle ödenecektir. Bedelin yatırılmasıyla birlikte üreticiler ve
ithalatçıların özel etiket ve işaret talepleri kesinleşecektir.
3.5.3.
Bandrol, Kod ve Kodlanmış Etiketlerin Kullanılması
Bandroller,
i. Tütün
mamulleri ve makaronlara, üretim tesislerinde paketleme sırasında veya
ithal edilmesi halinde yurt dışı üretim mahalli veya antrepoda her bir
birim pakete, yumuşak paketlerde üst orta kısma gelecek şekilde, sert paketlerde
kapak açıldığında yırtılacak şekilde,
ii. Yaprak sigara kâğıdına, üretim tesislerinde
paketleme sırasında veya ithal edilmesi halinde yurt dışı üretim mahalli
veya antrepoda her bir grupmana, grupman açıldığında yırtılacak şekilde,
iii. Alkollü içkilere, üretim tesislerinde üretim
hattında (şişe ve kutu ambalajlı bira hariç) veya ithal edilmesi halinde
antrepoda her bir şişe veya diğer iç ambalajların kapağı veya kapüşonu
üzerine kapak veya kapüşon açıldığında yırtılacak şekilde,
yapıştırılacaktır.
Alkollü içkilerde kullanılan bandroller, kapak veya
kapüşon açıldığında bandrolün bir kısmı şişede kalacak biçimde yırtılacak
şekilde yapıştırılacaktır.
Birada, ambalajın şişe olması halinde kapağa, kutu
olması halinde kutunun altına kod/kodlanmış etiket yapıştırılacaktır.
Bandrol ve kodlanmış etiketler, geri besleme hariç
hiçbir şekilde ikinci kez ürün üzerine uygulanmayacaktır.
3.5.4.
Bandrol, Güvenlikli Mürekkep ve Kodlanmış Etiketlerin Zayi Olması Halinde
Yapılacak İşlemler
Üreticiler ve ithalatçılar tarafından teslim alınan
bandrollerin, güvenlikli mürekkep kartuşlarının ve kodlanmış etiketlerin
çalınması veya yangın, su basması gibi çeşitli nedenlerle zayi olması halinde,
bu durumu ispatlayıcı resmi belgelerle birlikte düzenlenecek olan tutanakla
birlikte, olayın vuku bulduğu tarihi izleyen 10 gün içinde yazılı olarak
Gelir İdaresi Başkanlığına başvurulması ve söz konusu evrakın bir örneğinin
de aynı süre içerisinde Darphaneye gönderilmesi gerekmektedir.
3.5.5.
Bandrol ve Kodlanmış Etiket Fireleri Üzerine Yapılacak İşlemler
3.5.5.1.
Tütün Mamulleri, Makaron, Yaprak Sigara Kâğıdı ve Alkollü İçki
Bandrollerinde ve Kodlanmış Etiketlerinde Fire Uygulaması
Aktive edilmiş tütün mamulü, makaron ve yaprak
sigara kâğıdı bandrol fireleri mamul çeşidine göre gruplara ayrılarak,
aktive edilmemiş tütün mamulü, makaron ve yaprak sigara kâğıdı bandrol
fireleri ise tek bir grup olarak üretim yerlerinde veya ithalatçı
firmaların merkezinde muhafaza edilecektir.
Aktive edilmiş alkollü içki bandrol/kodlanmış
etiket fireleri, distile alkollü içki, fermente alkollü içki ve bira
grupları esas alınarak marka, hacim ve GTİP grup bilgisi özelliklerine göre
ayrılarak, aktive edilmemiş alkollü içki bandrol fireleri ise distile
alkollü içki ve fermente alkollü içki grupları esas alınarak hacim ve GTİP
grup bilgisi özelliklerine göre ayrılarak üretim yerlerinde veya ithalatçı
firmaların merkezinde muhafaza edilecektir.
Aktive edilmiş bandrol/kodlanmış etiket fireleri,
ürünün ambalajından ayrı olarak veya paket, kapüşon ya da kapaklarla
birlikte muhafaza edilecektir.
Bu şekilde muhafaza edilen firelere ilişkin
bilgiler, seri üretim yapan üreticiler tarafından aylık olarak takip eden
ayın 15 inci gününe kadar, seri üretim yapmayan üreticiler ve ithalatçılar
tarafından her yılın Haziran ve Aralık ayı sonuna kadar ÜİS aracılığıyla
yetkili firmaya bildirilecektir.
Seri üretim yapan işletmeler tarafından yılın ilk
altı ayı içerisinde muhafaza edilen bandrol fireleri Temmuz ayı içerisinde;
yılın ikinci altı ayı içerisinde muhafaza edilen bandrol fireleri ise Ocak
ayı içerisinde; GİB, TADAB, yetkili firma ve üretici firma temsilcilerinin
katılımıyla oluşturulacak komisyon tarafından, Ek-1’de yer alan Fire Tespit
ve İmha Tutanağının düzenlenmesi suretiyle tespit edildikten sonra komisyon
tarafından uygun görülen tarih, yer ve şekilde imha edilecektir.
Seri üretim yapmayan işletmeler ile ithalatçı
firmaların bandrol/kodlanmış etiket fireleri, seri üretim yapmayan üretici
ve ithalatçı firmalar tarafından, takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar
TADAB’ın belirleyeceği yere teslim edilecektir. Teslim edilen
bandrollerin/kodlanmış etiketlerin tespit ve imhası GİB, TADAB, yetkili
firma ve üretici/ithalatçı firma temsilcilerinin katılımı ile oluşturulacak
komisyon tarafından, Ek-1’de yer alan Fire Tespit ve İmha Tutanağının
düzenlenmesi suretiyle tespit edildikten sonra belirlenecek tarih, yer ve
şekilde yapılacaktır. Firma, söz konusu imha işlemine temsile yetkili kişi
göndermemesi durumunda tutanağı kabul etmiş sayılacaktır.
Beyan edilen bandrol/kodlanmış etiket fireleri,
sayılmasının mümkün olması durumunda sayılarak, sayılmasının mümkün
olmaması durumunda ise hassas terazide tartılarak veya komisyonun
belirleyeceği başka herhangi bir yöntemle tespit edilecektir.
Tartılmak suretiyle fire miktarı tespit edilirken,
belli bir miktar bandrol/kodlanmış etiket hassas terazide tartılarak toplam
ağırlığı belirlenecek ve bu suretle tespit edilen tahmini toplam
bandrol/kodlanmış etiket miktarının, firmanın beyan ettiği rakama yakın
olması durumunda beyan edilen rakam doğru kabul edilecektir. Aksi takdirde
komisyon kararı esas alınacaktır.
3.5.5.2.
Basım Merkezi Fire Uygulaması
Basım merkezinde oluşan fireler, birer aylık
dönemler halinde mamul/yarı mamul çeşidine göre gruplara ayrılarak basım
merkezinde oluşturulacak güvenli bir alanda yetkili firma tarafından
muhafaza edilecektir.
Bu şekilde tespit edilerek muhafaza altına alınan
fireler Darphanenin uygun göreceği zamanlarda GİB, Darphane ve yetkili
firma temsilcilerinin katılımıyla oluşturulacak komisyon tarafından
tutanağa bağlanmak suretiyle tespit ve imha edilecektir.
3.5.5.3.
Belge İptali Sebebiyle Üretici/İthalatçı Firma Faaliyetlerinin Sonlanması
TADAB tarafından verilen izin, satış ve/veya yetki
belgelerinin, üreticilerin ve ithalatçıların işi bırakmaları veya mevzuat
ihlali nedeniyle TADAB tarafından iptali suretiyle faaliyetlerinin
sonlanması durumunda, üretici ve ithalatçılar izin, satış ve/veya yetki
belgesinin iptal tarihini takip eden 30 gün içerisinde;
i. Fire bandrollerini/kodlanmış etiketlerini
(kullanılmamış olanlar dahil) tespit ve imha için; GİB, TADAB, yetkili
firma ve üretici/ithalatçı firma temsilcilerinin katılımı ile firma
adresinde oluşturulacak komisyona,
ii. Güvenlikli kartuşlar ve yetkili firmaya ait
sistem bileşenlerini müştereken tanzim edilecek bir tutanak ile yetkili
firmaya,
teslim edeceklerdir.
4.
Sorumluluklar
4.1. Sistemin Kurulması ve İşletilmesi
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve
alkollü içki üretimini yapan işletmeler ÜİS’in bileşenlerinin kurulması
için Darphanenin sistemi kurma ve işletme amaçlı taleplerini karşılamakla
sorumludur.
Darphane, ÜİS kapsamında seri üretici olarak
faaliyet gösteren/gösterecek işletmelere ÜİS bileşenlerini kurmak ve
işletmekle sorumludur.
4.2.
Bakım ve Onarım
Yetkili firma, ÜİS’in tüm bileşenlerinin bakım ve
onarımından sorumludur. Kötü kullanım veya uygulama kılavuzuna uyma
yükümlülüğünün ihlali sebebiyle ortaya çıkan bakım ve onarım ihtiyaçlarını
üreticiler karşılayacaktır. Üreticiler kendi tesislerinde kurulmuş olan
sistem bileşenlerinin güvenliğinden sorumludur.
Yetkili firma, kendisine yapılan her bir arıza
bildirimini en fazla 2 saat içinde cevaplandıracaktır. Arıza bildirimi
üzerine yapılacak ilk araştırma sonucunda sorunun giderilmesi için ilgili
tesise bir uzmanın gönderilmesinin gerekmesi halinde yetkili firma,
kendisine yapılan her türlü arıza bildirimlerinden itibaren en fazla 6 saat
içinde gerekli uzmanın ilgili tesiste olmasını sağlayacaktır.
Sistem bileşenlerinin çalınması veya yangın, su
basması gibi çeşitli nedenlerle zayi olması halinde üreticiler tarafından,
bu durumun ispatlayıcı resmi belgelerle birlikte olayın vuku bulduğu tarihi
izleyen 10 gün içinde Darphaneye ve yetkili firmaya yazılı olarak
bildirilmesi gerekmektedir. Yetkili firma, zayi olan sistem bileşenlerini
kendisine yapılan bildirimden itibaren 15 gün içinde üreticilere teslim
etmek ve kullanımını sağlamakla sorumludur.
4.3.
Gizli Bilgilerin Korunması
Bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren yetkili
firma ile gizli bilgi edinen tüm üreticiler ve ithalatçı firmalar, yetki
belgesi süresince ve sonrasında edinmiş oldukları gizli bilgileri, kesin
gizlilik içerisinde tutacak, üçüncü kişilere hiçbir amaçla aktarmayacaktır.
Rekabetçi alanlar da dahil kendisi veya üçüncü kişiler için veya başka bir
amaç için hiçbir şekilde kullanmayacaktır. Doğrudan veya üçüncü kişi
vasıtasıyla herhangi bir yolla ifşa etmeyecek, kullanmayacak, yaymayacak ve
yayımlamayacaktır.
Yetkili firma, bu Tebliğ ile getirilen
zorunlulukları ve sistemin işletilmesi doğrultusunda çalışanlarına bilmesi
gerekli gizli bilgiyi açıklayabilecek, ancak gizli bilginin amacı ve
güvenliği hakkında çalışanlarını uyaracaktır. Gizlilik hükümlerinin firma
çalışanları tarafından ihlali halinde, firma çalışanlarının sorumlulukları
da saklı kalmak kaydıyla, yetkili firmanın sorumluluğu asıldır. Buradaki
çalışanlar tabiri; yöneticiler, memurlar, hissedarlar ve acenteler ile
sınırlı olmaksızın vekiller, muhasebeciler, danışmanlar, finansal
danışmanlar ve benzeri kişileri kapsar.
5. Diğer
Hususlar
5.1. GİB tarafından vergi güvenliğini temin etmek
amacıyla lüzum görülen hallerde, bandrol/güvenlikli mürekkep/kodlanmış
etiketler, GİB tarafından belirlenecek yere geçici sürelerle mükellef
tarafından teslim edilecektir.
GİB’in bu Tebliğin 3.5.5.1. bölümünde belirtilen
komisyon aracılığıyla tespit ve imha ettirme hakkı saklı kalmak kaydıyla,
teslim alınmış olan bandrol/güvenlikli mürekkep/kodlanmış etiketler,
mükellefin talebi üzerine, GİB tarafından verilen onayla sınırlı kalmak
kaydıyla mükellefe teslim edilebilecektir.
5.2. Bu Tebliğin 3.5.4. bölümünde belirtilen şekilde
zayi olması hali dahil olmak üzere herhangi bir sebeple
bandrollerin/güvenlikli mürekkeplerin/kodlanmış etiketlerin
değiştirilmesinin talep edilmesi halinde, bu talep bu Tebliğin 3.3.
bölümündeki esaslar çerçevesinde yeni talep olarak değerlendirilecektir.
6. Cezai
Müeyyideler
Bu Tebliğ ile belirlenen usul ve esaslara uymadığı
tespit edilen yetkili firma, üreticiler, ithalatçılar, toptancılar,
perakendeciler, açık içki satıcıları ve satış noktaları ile tütün
mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı veya alkollü içkileri
bandrolsüz/kodsuz/kodlanmış etiketsiz olarak ürettiği, bulundurduğu veya
satışını yaptığı tespit edilen üreticiler, ithalatçılar, toptancılar,
perakendeciler, açık içki satıcıları ve satış noktaları adına her bir
tespit için Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi uyarınca özel
usulsüzlük cezası kesilecektir. Bandrolün taklit veya yanıltıcı olduğunun
açık güvenlik özellikleri ile tespit edilebilir olması halinde de aynı
uygulama geçerli olacaktır.
Bununla birlikte bandrolün/kodun/kodlanmış etiketin
taklit veya yanıltıcı olduğunun yalnızca gizli güvenlik unsurları ile
tespit edilebildiği durumlarda bahsi geçen özel usulsüzlük cezası, söz
konusu ürünlerin üreticisi veya ithalatçısı adına kesilecektir.
7.
Yürürlükten Kaldırılan Tebliğler
Aşağıdaki tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır:
a) 17/3/2007 tarihli ve 26465 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün
İzleme Sistemi Genel Tebliği Sıra No: 1.
b) 18/8/2007 tarihli ve 26617 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün
İzleme Sistemi Genel Tebliği Seri No: 3.
c) 7/3/2008 tarihli ve 26809 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme
Sistemi Genel Tebliği Seri No: 4.
ç) 23/12/2008 tarihli ve 27089 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün
İzleme Sistemi Genel Tebliği Seri No: 5.
d) 7/11/2009 tarihli ve 27399 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün
İzleme Sistemi Genel Tebliği Seri No: 6.
e) 5/3/2015 tarihli ve 29286 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme
Sistemi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
(Seri No: 8).
Kaldırılan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde
Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliğlerine yapılan atıflar, bu
Tebliğin ilgili bölümlerine yapılmış sayılır.
8. Geçici
Hüküm
Seri üretici olmayanların seri üretici olmalarına
ilişkin getirilen yükümlülüklere ait düzenlemeler, bu Tebliğ ile yeni
getirilen düzenlemeler yürürlüğe girene kadar uygulanmaya devam edilir.
9.
Yürürlük
Bu Tebliğin,
a) Makaron ve yaprak sigara kâğıdı üreticilerinin
seri üretici olmalarına ilişkin getirilen yükümlülüklere ait düzenlemeleri
1/1/2021 tarihinde,
b) Yıllık üç yüz bin litre ve daha fazla üretim
kapasitesine sahip olan ve bu Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla seri
üretici olmayan üreticilerin seri üretici olmalarına ilişkin getirilen
yükümlülüklere ait düzenlemeleri 1/7/2021 tarihinde,
c) Diğer düzenlemeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
10.
Yürütme
Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı
yürütür.
Tebliğ olunur.
Eki için tıklayınız.
|