Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
HARİCİ GÜÇ
KAYNAKLARININ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM
GEREKLİLİKLERİNE DAİR TEBLİĞ (2019/1782/AB)
(SGM:2020/5)
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı, 23/6/2010
tarihli ve 2010/643 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan
Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin
uygulanmasına yönelik olarak harici güç kaynaklarının piyasaya arzına
ve/veya hizmete sunulmasına ilişkin çevreye duyarlı tasarım
gerekliliklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ harici güç
kaynaklarını kapsar.
(2) Bu Tebliğ;
a) Gerilim dönüştürücülerini,
b) Kesintisiz güç kaynaklarını,
c) Güç kaynağı fonksiyonu olmayan batarya şarj
cihazlarını,
ç) Aydınlatma dönüştürücülerini,
d) Medikal cihazlar için olan harici güç
kaynaklarını,
e) Etkin ethernet üzerinden güç sağlayan
enjektörleri,
f) Otonom cihazlar için olan bağlantı
istasyonlarını,
g) Üzerinde veya ambalajında “yalnızca … için yedek
parça olarak kullanılan harici güç kaynağı” ifadesinin ve birlikte
kullanılacağı birincil yük ürününün/ürünlerinin açıkça gösterilmesi
şartıyla, sadece 1/1/2021 tarihinden önce piyasaya arz edilen belirli bir
harici güç kaynağının yerine kullanılmak üzere yedek parça veya servis
parçası olarak 1/4/2025 tarihinden önce piyasaya arz edilen harici güç
kaynaklarını,
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Tebliğ; 10/7/2018 tarihli
ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ve 23/6/2010 tarihli ve
2010/643 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Enerji ile
İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğe dayanılarak
hazırlanmıştır.
AB
mevzuatına uyum
MADDE 4 –
(1) Bu Tebliğ; Avrupa Parlamentosu
ve Konseyi’nin 2009/125/AB sayılı Direktifi uyarınca Harici Güç
Kaynaklarının Çevreye Duyarlı Tasarım Gerekliliklerine Dair 278/2009/AT
sayılı Komisyon Tüzüğünü yürürlükten kaldıran 2019/1782/AB sayılı Komisyon
Tüzüğü esas alınarak AB mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 5 –
(1) Bu Tebliğin amaçları
bakımından 1 inci maddede belirtilen Yönetmelikte yer alan tanımlara ek
olarak;
a) AB: Avrupa Birliğini,
b) Alçak gerilimli harici güç kaynağı: Etiket çıkış
gerilimi 6V’dan az, etiket çıkış akımı ise 550 mA’ya eşit ya da daha büyük
olan harici güç kaynağını,
c) Aydınlatma dönüştürücüsü: Çok düşük gerilimli
ışık kaynaklarıyla birlikte kullanılan harici bir güç kaynağını,
ç) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
d) Bilgi teknolojisi cihazı: Birincil fonksiyonu
verinin ya da telekomünikasyon mesajlarının girişi, depolanması, gösterimi,
erişimi, iletimi, işlemesi, anahtarlaması ya da kontrolü fonksiyonlarından
biri veya bu fonksiyonların kombinasyonu olan ve tipik olarak bilgi
transferi için çalışan bir veya daha fazla terminal portu ile donatılmış
herhangi bir cihazı,
e) Çoklu gerilim çıkışlı harici güç kaynağı: Şebeke
gücü kaynağından sağlanan AC giriş gücünü eş zamanlı olarak daha küçük DC
veya AC gerilim seviyesinde birden fazla çıkışa dönüştürebilen harici güç
kaynağını,
f) Elektrik kaynağı: 230 (±%10) Volt ve 50 Hz
alternatif akıma sahip hattan sağlanan elektrik kaynağını,
g) Eşdeğer model: Sağlanacak teknik bilgilerle aynı
teknik özelliklere sahip olsa da aynı imalatçı, ithalatçı veya yetkili
temsilci tarafından ayrı bir model tanımlayıcı ile farklı bir model olarak
piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan modeli,
ğ) Etkin ethernet üzerinden güç sağlayan enjektör:
Şebeke giriş gücünü daha düşük seviyede DC gerilim çıkışına dönüştüren, bir
veya daha fazla ethernet giriş ve/veya çıkış portuna sahip, ethernet çıkış
portuna bağlı bir veya birkaç cihaza güç aktaran ve sadece standart bir
süreci takip eden uyumlu cihazı ya da cihazları algıladığında çıkış portuna
anma gerilimi sağlayan cihazı,
h) Etkin konum: Harici güç kaynağının girişinin
şebekeye, çıkışının da birincil yüke bağlı olduğu durumu,
ı) Etkin konum verimliliği: Harici güç kaynağı
tarafından etkin konumda üretilen gücün o gücü üretmek için gerekli olan
giriş gücüne oranını,
i) Etiket çıkış gücü (Po): İmalatçı tarafından belirlenmiş
maksimum çıkış gücünü,
j) Gerilim dönüştürücü: 230 V’luk şebeke gerilimini
karakteristik özellikleri benzer olacak şekilde 110 V’luk çıkış gerilimine
dönüştürebilen cihazı,
k) Harici güç kaynağı: Aşağıdaki özeliklerin tamamına
sahip olan cihazı,
1) Ana besleme kaynağından gelen alternatif akım
(AC) girişini, bir veya birden çok daha düşük gerilim değerinde doğru (DC)
veya alternatif (AC) akım çıkışına dönüştürmek üzere tasarlanan,
2) Ana yükü teşkil eden bir veya birden fazla ayrı
cihazla kullanılan,
3) Ana yükü teşkil eden cihazdan veya cihazlardan
ayrı olarak fiziksel bir muhafaza içinde bulunan,
4) Ana yükü teşkil eden cihaza veya cihazlara
erkek/dişi elektriksel bağlantılarla, kablolarla, kordonlarla veya diğer kablo
bağlantılarıyla kablolu veya sökülebilir şekilde bağlanan,
5) 250 W değerini aşmayan etiket çıkış gücüne sahip
olan,
6) Bu Tebliğin EK-I’inde yer alan ev ve ofis tipi
elektrikli ve elektronik cihazlarla birlikte kullanılan.
l) İç mekân: Radyo ve televizyon alıcılarının
kullanımının söz konusu cihaza 10 metre mesafe içerisinde olmasının
beklenildiği ortamı,
m) Kesintisiz güç kaynağı: Şebeke enerjisi kabul
edilemez bir gerilim seviyesine düştüğünde, otomatik yedekleme gücü
sağlayan cihazı,
n) Model tanımlayıcı: Belirli bir ürün modelini
aynı markaya ya da aynı imalatçı, ithalatçı veya yetkili temsilciye ait
diğer modellerden ayıran genellikle alfanümerik olan kodu,
o) Ortalama etkin verimlilik: Etiket çıkış
geriliminin %25, %50, %75 ve %100’lük değerlerindeki etkin konum
verimliliklerinin ortalamasını,
ö) Otonom cihazlar için bağlantı istasyonu: Hareket
etmesini gerektiren görevlerini herhangi bir kullanıcı müdahalesi olmadan
yerine getiren pilli bir cihazın şarj olmak için yerleştiği ve cihazın bağımsız
hareketlerini yönlendirebildiği cihazı,
p) Pil şarj cihazı: Çıkış arayüzü üzerinde
sökülebilir bir pile doğrudan bağlanan cihazı,
r) Yüksüz durum: Harici bir güç kaynağının
girişinin şebekeye bağlı olduğu, çıkışının ise herhangi bir birincil yüke
bağlı olmadığı durumu,
ifade eder.
Çevreye
duyarlı tasarım gereklilikleri
MADDE 6 –
(1) Bu Tebliğ kapsamındaki harici
güç kaynakları için Ek II’de yer alan çevreye duyarlı tasarım
gereklilikleri uygulanır.
Uygunluk
değerlendirmesi
MADDE 7 –
(1) Enerji ile İlgili Ürünlerin
Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde
belirtilen uygunluk değerlendirme yöntemi, aynı Yönetmeliğin Ek- IV’ünde
yer alan iç tasarım kontrol sistemi veya Ek-V’inde yer alan uygunluk
değerlendirmesine ilişkin yönetim sistemine göre yerine getirilir.
(2) Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı
Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde yer alan uygunluk
değerlendirmesinin amaçları bakımından teknik dosya Ek-II’nin 2 nci
maddesinin (c) bendinde listelenen parametrelerin beyan edilen değerlerini
içerir.
(3) Teknik dosyada, belirli bir model için yer alan
bilgiler aşağıda belirtilen yöntemlerden herhangi biri veya her ikisi
birden kullanılarak elde edildiğinde teknik dosya, söz konusu hesaplamanın
ayrıntılarını, hesaplamanın doğruluğunu sağlamak için imalatçılar
tarafından yapılan değerlendirmeyi ve uygun hallerde, farklı imalatçıların
modelleri arasındaki kimlik beyanını içerir.
a) Sağlanan teknik bilgilerle aynı teknik
özelliklere sahip ancak farklı bir imalatçı tarafından üretilen bir model
üzerinden,
b) Aynı veya farklı bir imalatçının başka bir
modelinden tasarım veya dış değerleme metodu temelinde yapılan hesaplama
aracılığıyla.
(4) Teknik dosya, model tanımlayıcıları da dâhil
olmak üzere tüm eşdeğer modellerin bir listesini içerir.
Piyasa
gözetimi ve denetimi amaçlı doğrulama yöntemi
MADDE 8 –
(1) Bakanlık, Enerji ile İlgili
Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin
ikinci fıkrasında belirtilen piyasa gözetimi ve denetimi kontrollerini
yaparken Ek III’te belirtilen doğrulama yöntemini uygular.
Gösterge
niteliğinde ölçütler
MADDE 9 –
(1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği
tarihte piyasada bulunan en iyi performans gösteren ürün ve teknolojiler
için gösterge niteliğindeki ölçütler Ek-IV’te belirtilmiştir.
Danışma
kurulu toplantılarına katılım
MADDE 10 –
(1) Bakanlık, bu Tebliğ ile ilgili
olarak Avrupa Komisyonu tarafından oluşturulan harici güç kaynakları ile
ilgili danışma kurulu toplantılarına katılım sağlar.
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat
MADDE 11 –
(1) 27/8/2011 tarihli ve 28038
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Harici Güç Kaynaklarının Yüksüz Durumdaki
Enerji Tüketimi ve Ortalama Aktif Verimi ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım
Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2011/11) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 12 –
(1) Bu Tebliğ 1/1/2021 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 –
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi
ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|