|
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
BANKALARCA TİCARİ MÜŞTERİLERDEN ALINABİLECEK
ÜCRETLERE
İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI:
2020/4)’DE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
(SAYI: 2020/11)
MADDE 1 – 10/2/2020 tarihli ve
31035 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankalarca Ticari Müşterilerden
Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı:
2020/4)’in 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“MADDE 2 – (1)
Bu Tebliğ, mali kuruluşlar hariç olmak üzere ticari müşterilere bankalarca
sunulan ürün ve hizmetlerden alınabilecek ücretleri kapsar.
(2) Bankalar aracılığıyla kullandırılan Merkez
Bankası kaynaklı reeskont ve avans kredilerine
ilişkin alınabilecek ücretler bu Tebliğ kapsamı dışındadır. Münhasıran kıyı
bankacılığı yapan bankaların, Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.’nin, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’nin ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun çoğunluk
hissesine sahip olduğu bankaların sunduğu ürün ve hizmetler karşılığında
alabilecekleri ücretler bu Tebliğ hükümlerine tabi değildir.
(3) Bankaların yurt dışında bulunan şubeleri,
ATM’leri ve benzeri nitelikteki işlem noktaları bu Tebliğ kapsamı
dışındadır.”
MADDE 2 –
Aynı Tebliğin 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (ğ) ve (j) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ğ) Referans oran: 32-45 gün
vadeli olarak açılan Türk lirası cinsi tüm mevduat türlerine bankaların
uyguladıkları ağırlıklı ortalama akım faiz oranı üzerinden hesaplanan, en
son ilan edilen referans orandan aşağı ya da yukarı yönde yüzde beşten
fazla değişmesi halinde güncellenen ve Merkez Bankasınca her ayın sondan
beşinci iş günü ilan edilen oranı,”
“j) Ticari müşteri: Bankalar tarafından ürün veya
hizmetlerin sunulduğu, 7/3/2020 tarihli ve 31061
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere
İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı:2020/7)’in
dördüncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde tanımlanan finansal
tüketiciler dışında kalan Türkiye’de yerleşik kişileri,”
MADDE 3 –
Aynı Tebliğin 5 inci maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 5 – (1)
Ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin azami tarife ve diğer
güncel bilgiler internet sitelerinde; açık, anlaşılır ve kolay erişilebilir
bir şekilde bankalarca ilan edilir. İlan edilen bilgilerde değişiklik
olması hâlinde değişikliğin yapıldığı tarihe de yer verilerek internet
sitesi güncellenir.
(2) Bankaların ücretlere ilişkin bilgileri, toplu
olarak erişilebilecek şekilde internet sitesinde Birliklerce yayımlanır.
(3) Bu Tebliğ ile azami sınır getirilmiş ücretler
hariç olmak üzere ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin azami
tarifelerde değişiklik olması hâlinde, söz konusu değişiklikler uygulamaya
konulmadan önce Merkez Bankasınca belirlenecek esaslar çerçevesinde Merkez
Bankasına bildirilir. Bildirilen azami tarifelerin üzerinde herhangi bir
ücret tahsil edilemez.
(4) Bu Tebliğin ekinde yer alan
kategoriler kapsamındaki özel ürün ve hizmetler ile söz konusu kategoriler
dışındaki ürün ve hizmetler karşılığında alınabilecek ücretlerden, niteliği
gereği genele ilan edilebilir olmayıp müşteriye/işleme özgü belirlenen ücretler
Merkez Bankasınca uygun görülmesi halinde, birinci, ikinci ve üçüncü
fıkralar kapsamındaki ilan ve bildirim yükümlülüklerinden istisna
tutulabilir.
(5) Ticari müşterilerle yapılacak sözleşmelerde,
sözleşme kapsamında sunulacak ürün ve hizmetler karşılığında tahsil
edilecek ücret kalemlerinin adı ve tanımı ile azami ve varsa asgari
tarifesini içerecek şekilde bilgilendirme formu hazırlanmak zorundadır.
Bilgilendirme formu sözleşmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Bilgilendirme
formu ticari müşteriye, yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla
iletilir.
(6) Bankaca bir ürün veya hizmetin sunulmasından
önce ticari müşteriye tahsil edilecek ücret tutarına ilişkin, işlemin
gerçekleştirildiği kanalın yapısına uygun yöntem ve araçlarla bilgi
verilmesi şarttır. Bu işlemlerin şubede gerçekleştirilmesi halinde,
bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi için, işlem sonrasında
verilen dekont veya işlem fişinin ticari müşterice
imzalanmış olması yeterlidir. Belli bir süre boyunca aynı ücretin
uygulanacağı standart nitelikteki ürün ve hizmetler karşılığında alınacak
ücretler için bahse konu bilgilendirmenin yalnızca ilk ürün ve hizmetin
sunulmasından önce yapılması yeterli olup, bu süre içerisinde ürün ve
hizmetlerin sunulmasından önce ayrıca bildirimde bulunma şartı aranmaz.
(7) İşlem fişi üzerinde ücret bilgisine açıkça yer
verilir. İşlem anında verilecek işlem fişi, ekstre,
sözleşme ve bilgilendirmeye ilişkin diğer evrak ayrıca ücretlendirilemez
ancak üçüncü kişilere ödenen tutarlar tahsil edilebilir. İşlem anı dışında
geçmişe dönük olarak müşteri talebine binaen verilecek bilgilendirmeye
ilişkin evrakın ücretlendirilmesinde 18 inci madde hükümleri geçerlidir.
(8) Bankada hesabı bulunmayan ticari müşterilerce
gerçekleştirilen işlemlerde, ücrete ilişkin bilgilendirme, işlemin
yapıldığı kanala uygun bir şekilde işlem anında yapılır. Bu işlemlerin
şubede gerçekleştirilmesi halinde, bilgilendirme yükümlülüğünün yerine
getirilmesi için, işlem sonrasında verilen dekont
veya işlem fişinin müşterice imzalanmış olması yeterlidir.
(9) Bankalar ticari müşterilerin onayını almaksızın
yaptığı bildirimlerden ücret alamaz. Ticari müşterinin onayı alınarak
yapılan bildirimler için alınacak ücret, üçüncü kişilere ödenen tutarı
aşamaz. İlgili mevzuat gereği belirli bir şekilde yapılması zorunlu olan
bildirim ve işlemlerden maliyetleri kadar ücret alınabilir.
(10) Ticari müşterinin bilgilendirilmesine ilişkin
yükümlülüklerin yerine getirildiği hususunda ispat yükü bankalara aittir.”
MADDE 4 –
Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “listelenen
ücret kalemleri ile aynı nitelikte olmamak kaydıyla,” ibaresinden sonra
gelmek üzere “doğrudan veya” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 5 –
Aynı Tebliğin 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 7 – (1)
Sözleşme veya eki olan bilgilendirme formunda belirlenen ücretlerde
yapılacak artışlar, uygulanmaya başlanmadan en az iki iş günü önce ticari
müşteriye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla bildirilir. 5
inci maddenin altıncı fıkrasında düzenlenen, belli bir süre boyunca aynı
ücretin uygulanacağı bildirilmiş olan standart ürün ve hizmetler
karşılığında alınacak ücretlerde yapılacak artışlar, uygun yöntem ve
araçlarla ticari müşteriye en az iki iş günü öncesinden bildirilir.
Artırımlar geçmiş döneme uygulanmaz.”
MADDE 6 –
Aynı Tebliğin 8 inci maddesinde
yer alan “kapsamı” ibaresi “kapsamındaki akreditif ile banka kabul ve avali” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 7 –
Aynı Tebliğin 9 uncu maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 9 – (1)
Bankalar kredi tahsis ve kredi kullandırım
süreçlerini iki ayrı alt kalem olarak sınıflandırır. Kredi tahsis ücretleri
dış ticaret kapsamında yer alan tüm gayri nakdi krediler ve ticari kredi
kartları da dahil olmak üzere kredi riski
oluşturabilecek tüm kredi limitlerine karşılık alınır. Kredi tahsis
ücretleri tahsis edilen kredi limitinin on binde yirmi beşini, kredi kullandırım ücretleri ise kullandırılan kredinin yüzde
birini geçemez. Kredi kullandırım ücreti sadece
nakdi kredilerden alınabilir. Kullandırım ücreti
rotatif krediler için dönem sonlarında, diğer nakdi krediler için ise her
bir kullandırım anında tahakkuk eder. Rotatif
kredilerin kullandırım ücreti, ilgili üç aylık
dönemin ortalama kredi kullandırım bakiyesinin on
binde yirmi beşini geçemez. Söz konusu kullandırım
ücretinin üç aydan kısa süreli dönemler için tahsil edilmesi durumunda
azami oran, on binde yirmi beş oranının ilgili dönemin üç aylık döneme
oranlanmasıyla hesaplanır.
(2) Tahsis edilen toplam kredi limiti değişmediği
veya limit güncelleme talebi ticari müşteriden gelmediği müddetçe kredi
tahsis ücreti alınamaz. Limitin güncellenerek artırıldığı durumlarda ilave
limitin üzerinden yeni bir kredi tahsis ücreti alınabilir.
(3) On binde yirmi beş azami kredi tahsis ücreti
yıllık olup, bir yıldan kısa süreli limit tahsislerinde kredi tahsis azami
ücret sınırı, limit tahsis süresinin ay sayısı dikkate alınarak ve oransal
düşülerek uygulanır. Bir yıldan uzun süreli limit tahsislerinde kredi
tahsis ücreti yıllık olarak alınır.”
MADDE 8 –
Aynı Tebliğin 14 üncü maddesinin
başlığı “Mevduat, katılım fonu ve kıymetli maden depo hesapları” olarak,
birinci fıkrasında yer alan “mevduat ve katılım fonu” ibaresi “mevduat,
katılım fonu ve kıymetli maden depo” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 9 –
Aynı Tebliğin 15 inci maddesine
üçüncü fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer
fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(4) Aynı gün içerisinde aynı hesaba, isme veya
karta aynı hesaptan, isimden veya karttan ayrı ayrı
yapılan para transferi işlemlerinde, alınacak EFT/Havale ücretinin hangi
sınır dilimine tekabül edeceği, transfer edilen toplam tutar üzerinden
belirlenebilir. Bu şekilde gerçekleşen işlemlerden alt sınır dilimi
kapsamında ücretlendirilen işlemler için alınan ücretler, toplam tutarın
üst sınır dilimine girmesi nedeniyle alınabilecek ilave ücretler
belirlenirken dikkate alınır.”
MADDE 10
– Aynı Tebliğin 21 inci maddesinin
ikinci fıkrasının birinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 11
– Aynı Tebliğin eki Ek-1’de yer
alan “1.3.2. Nakdi Kredi-Taahhüde Uymama Ücreti” ibaresi “1.3.2.
Taahhüt/Taahhüde Uymama Ücreti” olarak, “3.1.
Doğrudan Borçlandırma Sistemi (DBS)” ibaresi “3.1. Tedarikçi Finansmanı ve
Doğrudan Borçlandırma Sistemi (DBS)” olarak, “3.1.1. DBS Ücreti” ibaresi
“3.1.1. Tedarikçi Finansmanı ve DBS Ücreti” olarak, “3.1.2. DBS Dönem
Ücreti” ibaresi “3.1.2. Tedarikçi Finansmanı ve DBS Dönem Ücreti” olarak,
“3.2. Mevduat ve Katılım Fonu” ibaresi “3.2. Mevduat, Katılım Fonu ve
Kıymetli Maden Depo Hesapları” olarak, “3.2.1. Para Yatırma/Çekme Ücreti”
ibaresi “3.2.1. Para ve Kıymetli Maden Yatırma/Çekme Ücreti” olarak ve
“3.2.2. Başka Kuruluş Aracılığıyla Yapılan İşlemler Ücreti” ibaresi “3.2.2.
Başka Kuruluş ATM’leri/Ortak ATM’lerden Yapılan İşlemler Ücreti” olarak
değiştirilmiştir.
MADDE 12
– Bu Tebliğ 1/4/2020
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 13
– Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.
|
Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
|
|
Tarihi
|
Sayısı
|
|
10/2/2020
|
31035
|
|
Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı
Resmî Gazete'nin
|
|
Tarihi
|
Sayısı
|
|
1-
|
29/2/2020
|
31054
|
|
2-
|
11/3/2020
|
31065
|
|