|
Hazine ve Maliye Bakanlığından:
SİGORTA
SÖZLEŞMELERİNDE BİLGİLENDİRMEYE
İLİŞKİN
YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, belli bir sigorta ilişkisine girmek isteyen kişilerin,
gerek sözleşmenin kurulmasından önce gerekse kurulması sırasında
sözleşmenin konusu, teminatları ve diğer özellikleri hakkında oluşabilecek
bilgi eksikliklerinin giderilmesi ile sözleşmenin devamı sırasında ortaya
çıkabilecek ve sözleşmenin işleyişi ile ilgili olarak sigorta ettireni,
sigortalı veya lehdarı etkileyebilecek
nitelikteki değişiklik ve gelişmelerden ilgililerin haberdar edilebilmesini
teminen sigortacı tarafından yerine getirilmesi
gereken görev ve yükümlülüklere dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve
özel sigortacılık mevzuatı kapsamında risk üstlenen tüm kurum ve kuruluşlar
ile acenteleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile
3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 11 inci maddesinin
üçüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,
b) Bilgilendirme Metni: Sözleşme kurulmadan makul
bir süre önce sözleşmeye taraf olmak isteyen ve talep edilmesi hâlinde
sigortadan faydalanacak diğer kişilere sigortacı tarafından verilen ve
sigortanın kapsamı, işleyişi ve tazminat ödeme kurallarına ilişkin özet
bilgileri içeren metni,
c) Kalıcı veri saklayıcısı:
Sigorta ettirenin, sigortalının ve sigortadan faydalanacak kişilerin
gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun
olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve
değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına
imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza
kartı, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi üzerinden veya E-Devlet üzerinden
kurulacak yapı ve benzeri her türlü araç veya ortamı,
ç) Lehdar: Can
sigortalarında, sigorta sözleşmesine taraf olmamakla birlikte lehine
sigorta sözleşmesi akdedilen ve rizikonun gerçekleşmesi hâlinde kural
olarak sigorta tazminatını sigortacıdan isteme hakkına sahip olan kişiyi,
d) Sigorta acentesi: Ticari mümessil, ticari vekil,
satış memuru veya müstahdem gibi tabi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye
dayanarak muayyen bir yer veya bölge içinde daimi bir surette sigortacının
nam ve hesabına sigorta sözleşmelerine aracılık etmeyi veya bunları
sigortacı adına yapmayı meslek edinen kişileri,
e) Sigorta ettiren: Sigortacı ile sigorta
sözleşmesi akdederek sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde prim ödemek
suretiyle teminat altına alan kişiyi,
f) Sigortacı: Belli bir prim karşılığında sigorta
sözleşmesi ile risk üstlenen kişiyi,
g) Sigortalı: Zarar sigortalarında menfaati teminat
altına alınan, can sigortalarında ise üzerinde riziko gerçekleşme ihtimali
olan kişiyi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bilgilendirme Yükümlülüğü
Bilgilendirmeye
ilişkin genel ilkeler
MADDE 5 –
(1) Sigortacının bilgilendirme
yükümlülüğü, sigortacı tarafından sigorta ettirene ve sigorta sözleşmesine
taraf olmak isteyen kişilere sözlü ve yazılı şekilde yerine getirilir.
Bilgilendirmenin yazılı olarak yapılması esastır. Bilgilendirme
yükümlülüğü, sigorta sözleşmesinin kurulmasından önce başlar ve sözleşmenin
geçerli olduğu süre içinde devam eder.
(2) Tarafların, fiziki olarak karşı karşıya
gelmesinin söz konusu olmadığı hallerde veya işin mahiyetinin gerektirdiği
durumlarda kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile bilgilendirme yapılabilir.
(3) Sigortacının çağrı merkezi veya telefon
aracılığıyla yapacağı bilgilendirme, görüşmenin manyetik veya dijital
ortamda kayıt altına alınmış olması şartıyla sözlü olarak yapılabilir.
(4) Sigortacı, dürüstlük ilkeleri çerçevesinde;
sigorta ettirene, sigortayla ilgili teknik konularda yardımcı olmak,
yapılacak veya yapılmış sigortacılık işleminin özellikleri ve sözleşmeye
konu sigorta teminatı ile sigortanın işleyişi hakkında gerekli her türlü
bilgiyi sağlamak ve sigorta ettireni yanıltıcı her türlü hâl ve davranıştan
kaçınmak zorundadır.
(5) Bilgilendirme yapıldığının ispatı sigortacıya
aittir.
Bilgilendirme
ile yükümlü olanlar
MADDE 6 –
(1) Sigorta sözleşmesinin
kurulması ve devamı sırasında, 12 nci ve 13 üncü
madde hükümleri hariç olmak üzere, sigortacı için bu Yönetmelikte öngörülen
yükümlülükler sigorta acenteleri için de geçerlidir. Ancak, sigorta
şirketinin kurmuş olduğu kayıtlı veri saklayıcısı ile acentenin düzenlediği
sigorta sözleşmeleri için de bu Yönetmeliğin öngördüğü biçimde
bilgilendirme yapılıyor ise acentenin bilgilendirme yükümlülüğü ortadan
kalkar.
Bilgilendirme
yükümlülüğünün gereği gibi yerine getirilmemesi
MADDE 7 – (1) Sigorta
sözleşmesinin kurulması ve devamı sırasında; bilgilendirme yükümlülüğü gereği
gibi yerine getirilmemiş veya sigortacı hakkında yanıltıcı bilgi verilmiş
veya Bilgilendirme Metninde yer alan bilgiler gerçeğe aykırı şekilde
düzenlenmiş ve bu hâllerden herhangi biri sigorta ettirenin kararına etkili
olmuş ise sigorta ettiren sigorta sözleşmesini feshedebileceği gibi, varsa
uğradığı zararın tazminini de talep edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sözleşmenin Kurulmasından Önce ve Kurulması
Sırasındaki
Bilgilendirme Yükümlülüğü
Bilgilendirme
Metninin içeriği
MADDE 8 –
(1) Bilgilendirme Metninin asgari
olarak aşağıdaki hususları içermesi zorunludur:
a) Sigortacı ile acenteye ilişkin unvan ve iletişim
bilgilerini,
b) Akdedilecek sözleşmeye ilişkin genel uyarıları,
c) Sözleşme ile verilen teminatları,
ç) Sigorta teminatının istisnaları ile her bir
sigorta türü için teminat kapsamı dışında olup da, poliçede ayrıca
belirtilmesi kaydıyla ek sözleşme ile teminat kapsamına alınabilecek kıymetleri,
rizikoları veya sözleşmeye eklenebilecek özel hükümler ve klozlara ilişkin bilgileri,
d) Tazminata ilişkin genel bilgiler ile tazminat
ödeme kurallarını,
e) Şikayet ve bilgi
talepleri ile tahkim üyeliğine ilişkin bilgileri,
f) Bakanlıkça talep edilecek diğer bilgi ve
belgeleri.
(2) Sigortacının bilgilendirme yükümlülüğünü
mevzuata ve usulüne göre ifa etmiş sayılabilmesi için Bilgilendirme
Metnindeki bilgilerin eksik, yanlış veya yanıltıcı olmaması gerekir.
(3) Bakanlık, Bilgilendirme Metninin kapsam ve
içeriğini belirlemeye yetkilidir.
Bilgilendirme
Metninin saklanması
MADDE 9 –
(1) Bilgilendirmenin yazılı
yapılması halinde Bilgilendirme Metni en az iki yazılı nüsha olarak
düzenlenir ve sözleşmenin kurulmasından önce kaşelenip imzalandıktan sonra,
sözleşmeye taraf olmak isteyen kişiye imza karşılığı verilir. Sigortacı
metnin bir nüshasını saklamak zorundadır.
(2) Bilgilendirmenin kalıcı veri saklayıcısı
aracılığıyla yapılması halinde sigortacı, Bilgilendirme Metnini kaydetmekle
yükümlüdür.
(3) Bilgilendirmenin çağrı merkezi veya telefon
aracılığıyla yapılması halinde sigortacı, görüşmeyi manyetik veya dijital
ortamda kayıt altına almak zorundadır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sözleşme Kurulduktan Sonra Sigortacının
Yükümlülükleri
ve Sigorta Ettirenin Bilgilendirilmesi
Bilgilendirme
yükümlülüğü ve süresi
MADDE 10
– (1) Sigortacı, sözleşmeye konu
sigortaya ilişkin mevzuatta meydana gelen değişiklikler başta olmak üzere;
iflâs veya tasfiyesini, ilgili branşlarda yapılan
ruhsat iptallerini, tüm branşlarda sözleşme yapma yetkisinin kaldırıldığını
ve sigorta sözleşmesinin devamı sırasında ortaya çıkabilecek, sigorta
ettiren ile sigorta sözleşmesinden yararlanacak kimselerin hak, borç ve
yükümlülüklerini doğrudan etkileyebilecek nitelikteki her türlü değişiklik
ve gelişmeyi, sigorta ettirene veya sözleşmeden menfaat sağlayacak
kişilere, en geç on iş günü içinde bildirir.
Basın ve
yayın kuruluşları vasıtasıyla bilgilendirme
MADDE 11
– (1) 10 uncu madde kapsamındaki
bilgilendirme, Bakanlıkça uygun görülmesi halinde basın ve yayın kuruluşları
vasıtasıyla yerine getirilebilir.
Bilgi
talepleri ve şikayetlerin cevaplandırılması
MADDE 12
– (1) Sigortacı, sigorta ettiren
veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayanlar tarafından yazılı veya
elektronik iletişim araçlarıyla kendisine yöneltilen sigortaya ilişkin
şikayetlerle, sözleşmeye bağlı olarak yapılacak ödemeler de dahil olmak üzere sözleşmeye ilişkin her türlü bilgi
taleplerini, başvurunun kendisine ulaşmasından itibaren onbeş
iş günü içinde cevaplandırmak zorundadır.
(2) Sigortacı, birinci fıkradaki yükümlülükleri
yerine getirebilmek amacıyla asgari iki kişiden oluşan, şikayet
ve bilgi taleplerini değerlendirip sonuçlandırmakla görevli bir şikayet
birimi kurar. Söz konusu şikayet birimi, sigortacıya
ulaşan tüm şikayetlere ilişkin kayıt ve istatistikleri tutar ve üçer aylık
dönemler itibarıyla, Bakanlıkça tespit edilecek usul ve esaslara uygun
olarak, Bakanlığa rapor gönderir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kamuoyunun Bilgilendirilmesi
İnternet
sitesi kurma zorunluluğu
MADDE 13
– (1) Sigorta ettiren, sigortalı
ve lehdarların, sigortacılığa ve mevzuata ilişkin
gelişmelerden sürekli olarak bilgilendirilmelerini teminen
sigortacı, gerekli bilgi işlem altyapısı çalışmalarını yapmak ve bu çerçevede
Bakanlıkça belirlenecek şartları yerine getirmek üzere idari ve teknik
tedbirleri almakla yükümlüdür.
(2) Sigortacı, genel hükümler ile bu Yönetmelik
hükümleri çerçevesinde bilgilendirme faaliyetini etkin olarak yürütebilmek
amacıyla kurumsal internet sitesi oluşturur.
(3) Sigortacı, bilgilendirme faaliyetinin etkin
olarak yürütülebilmesi ve ilgililerin ihtiyaç duyacakları bilgiye en kısa
ve kolay yoldan ulaşabilmesi amacıyla, aşağıdaki bilgi veya belgelerin yer
alacağı sayfa ve formları kolaylıkla okunabilir bir puntoda, ayrı ayrı ve ana sayfadan doğrudan bağlantı vermek suretiyle
oluşturarak kurumsal internet sitesi aracılığıyla kamuoyunun bilgisine
sunar.
a) Sigortacıya ilişkin genel bilgiler başta olmak
üzere sigortacının ortaklık yapısı, idari yapısı ve sermayesine ilişkin
bilgiler,
b) Faaliyet gösterilen branşlar
ile bu çerçevede sunulan sigortacılık hizmetleri ve ürünler ile ilgili bilgiler,
c) Sigorta ürünleri çerçevesinde teminat kapsamında
olmamasına rağmen ek sözleşme ile teminat kapsamına alınabilecek kıymetler,
rizikolar veya sözleşmeye konulabilecek özel hükümlere ilişkin bilgiler,
ç) Sözleşmeye konu rizikonun gerçekleşmesi hâlinde,
sigorta ettirenin, sigortalının ya da lehdarın
hak ve yükümlülükleri ile bunların izlemesi gereken prosedüre
ilişkin bilgiler,
d) Vergi uygulamalarına ilişkin bilgiler,
e) Genel Müdürlük ve Bölge Müdürlükleri başta olmak
üzere adres, elektronik posta, telefon ve faks numaraları,
f) Acentelere ilişkin irtibat adresleri, telefon ve
faks numaraları,
g) Şikayet ve başvuruların
yapılma şekli ve usulleri,
ğ) Sigorta ettirenlerin, sigortalıların veya
sigortadan menfaat sağlayan kişilerin internet üzerinden bilgi talep
edebilmesi ve şikayette bulunabilmesine olanak
sağlanmasını teminen oluşturulacak elektronik
formlar,
h) İstatistiki veriler ve
diğer bilgiler.
(4) Üçüncü fıkrada yazılı yükümlülüklere ek olarak
sigortacı; sigorta ettirenlerin, sigortalıların veya sigortadan
faydalanacak diğer kişilerin;
a) Poliçe bilgileri ile tazminat ödemelerine
ilişkin işlemlerin güncel hâline,
b) (a) bendine ek olarak hayat
sigortası sözleşmelerinde; tahakkuk eden ve tahsil edilen primlere, verilen
teminatlara ve her bir teminata ilişkin tutarlara, kesintilere
(komisyonlar, idari ve tahsil masrafları ile diğer giderler), varsa birikim
ve kâr payı tutarına, kâr payı oranlarına, iştira, ikraz ve tenzil
değerlerine, ikraz ve tenzildeki sözleşmelerin durumuna,
c) Bakanlıkça uygun görülecek diğer konulara ve
verilere,
internet aracılığıyla günlük olarak erişimini sağlamak
amacıyla gerekli bilgi işlem altyapısını kurar. Oluşturulacak sisteme,
poliçe numarası, hasar dosya numarası veya sigortacı tarafından sağlanacak
kullanıcı adı, şifre ya da benzeri kişisel bilgiler ile giriş yapılabilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 14
– (1) 28/10/2007
tarihli ve 26684 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta Sözleşmelerinde
Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 15
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
|