|
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumundan:
TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU TAŞIT VE
İŞ MAKİNELERİ KİRAYA VERME YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik; Türkiye Kömür İşletmeleri
Kurumu Genel Müdürlüğüne ait taşıt ve iş makinelerinin kiraya verilmesine
ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 233 sayılı Kamu İktisadi
Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Türkiye Kömür İşletmeleri
Kurumu Ana Statüsü hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Birim: Belirli hizmetleri bünyesinde toplayıp
yürüten ve/veya uygulayan birimi,
b) İş makinesi: Karayolları dışında maden ocakları,
şantiye veya inşaat işlerinde çalışan dozer, damperli iş kamyonu ve benzeri
maden ve inşaat makinelerini,
c) Kurum: Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumunu,
ç) Merkez teşkilatı: TKİ Kurumu Genel Müdürlüğünü,
d) Taşıt: Karayolu taşımacılığında kullanılan
araçları,
e) Taşra teşkilatı: TKİ’ye bağlı müessese, işletme
ve bölge müdürlüklerini,
f) Taşra teşkilatı amiri: Müesseselerde müessese
müdürünü, bölgelerde bölge müdürünü, işletmelerde işletme müdürünü,
g) Üçüncü kişi: Diğer kurum, kuruluş, firma ve
isteklileri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Taşıt ve İş Makinelerinin Kiraya Verilmesi ile
İlgili Esaslar
Tutanak
tanzimi
MADDE 4 – (1) Kurumun
merkez ve taşra teşkilatlarının kendi aralarında veya üçüncü kişilere
kiraya verilecek taşıt ve iş makinelerinin kiralanmasına ilişkin sözleşme
akdedilebilmesi için; merkez teşkilatında Genel Müdür onayı, taşra
teşkilatlarında taşra teşkilatı amiri onayı alındıktan sonra, kiraya veren
ve kiracı arasında düzenlenecek işin durumuna göre bir sözleşme ile teslim
ve tesellüm tutanağı tanzim edilir.
(2) Kurumun eğitim ve dinlenme tesisleri ve taşra
teşkilatları haricindeki diğer birimleri ile Genel Müdürlüğe bağlı kontrol
müdürlükleri merkez teşkilatına dahil kabul edilip
işlemler bu doğrultuda yapılır.
(3) Söz konusu işlemler Merkezde Makine İkmal
Dairesi Başkanlığınca, taşrada elektromekanik şube müdürlüklerince
yürütülür. Söz konusu birimler kiralama taleplerini bir yazı ile üretim
birimlerine veya kullanıcı birimlere intikal ettirip bu birimlerin uygun
görüşlerini aldıktan sonra onaya sunar.
(4) Teslim ve tesellüm
tutanağında; taşıt ve iş makinesinin TKİ Kurumu kapı numarası, markası,
modeli, cinsi, kapasitesi, motor gücü, plaka numarası, teslim yeri, teslim
tarihi ve saati, makinenin çalışma saati ve kilometresi, genel görünümü,
çalışma durumu, lastikleri veya yürüyüş takımları, akümülatörün durumu,
makine üzerindeki takım ve avadanlıklar belirtilir; taşıt ve iş
makinelerinde hiçbir kaza veya hasar izi bulunmadığı, mekanik açıdan sağlam
ve iyi durumda olduğu bu tutanakla tespit edilir. Ayrıca kiralanan taşıt ve iş makinelerinin maddi
değeri yüksek parçaları teslim sırasında kontrol edilir. Kiralanan süre
içerisinde taşıt ya da iş makinesinde meydana gelen arızadan kiracı
sorumludur. Tutanakta, teslim eden ve teslim alanların ad, soyad, görev unvanı ve T.C. kimlik numaralarının bulunması
zorunludur.
(5) Sözleşmelerde ise sözleşmenin feshine ilişkin
hükümlere ve cezai yaptırımlara mutlaka yer verilir.
(6) Bunların dışında merkez ve taşra teşkilatları,
söz konusu sözleşme ve teslim ve tesellüm tutanaklarını bu Yönetmelik
çerçevesinde uygun gördüğü şekilde düzenler.
(7) Taşıt ve iş makinelerinin iadesinde de teslim
ve tesellüm tutanağı tanzim edilir.
(8) Taşra teşkilatı bünyesinde bulunan taşıt ve iş
makinelerine ait günlük ve bir günden az kiralamalar için taşra teşkilatı
amirinin izni yeterlidir. Bu kiralamaların toplamı bir ayda üç günü geçemez.
(9) Kurum, üçüncü kişilere kiraya verdiği taşıt ve
iş makinelerini her zaman kontrol etme yetkisini haizdir. Taşıt ve iş
makineleri, sözleşme esaslarına göre çalıştırılmıyorsa kiraya veren birimce
gerekli yazılı uyarıda bulunulur. Bu durumun devamı halinde kiralanma
amacına uygun olarak işletilmeyen taşıt ve iş makinesi geri alınır,
sözleşme feshedilir ve sözleşmedeki cezai hükümler uygulanır.
Taşıt ve
iş makinelerinin sigortalanması
MADDE 5 – (1) Üçüncü
kişilere kiraya verilecek kurum araçlarının sigortaları yok ise veya
kurumca yapılan sigorta kiralama süresinde olabilecek zararları kapsamıyor
ise bu araçların kiracı tarafından kira süresi içerisinde her türlü zarar,
hasar ve kayıplara karşı sigortası ve ayrıca, kiraya verilen aracın nakliye
sigortası yaptırılarak sigorta poliçesinin aslı ve poliçe pirim tutarının
ödendiğine dair makbuzun aslı Kuruma teslim edilir. Bu belgeler Kuruma teslim edilmeden taşıt ve iş
makineleri kiracıya teslim edilmez. Kiralanan taşıt ve iş makinelerinin
kiralama süresi içinde kullanımından kaynaklı olarak üçüncü kişilere
verilecek zararlar için de sigorta yaptırılmalıdır.
Kira
tarifesi
MADDE 6 –
(1) Taşıt ve iş makineleri kira
tarifesi; Kurum Yönetim Kurulunca belirlenir. Her yıl Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından açıklanan Üretici Fiyat Endeksinde (ÜFE) belirtilen
enflasyon oranı dikkate alınarak güncellenir ve Kurumun internet sayfasında
ilan edilir. Yönetim Kurulunda alınacak karara esas çalışma Makine İkmal
Dairesi Başkanlığınca yürütülür.
Kira
süresi
MADDE 7 – (1) Taşıt ve iş makinelerinin kiralama süresi,
kiraya verilen taşıt ve iş makinelerinin iş yerinden ayrıldığı saatten,
işin bitiminde yine ait olduğu iş yerine dönünceye kadar geçen sürenin saat
cinsinden değeridir. Büyük tamir ve bakımlarda geçen süreler
belgelendirilmek kaydıyla kira süresi dışında tutulur.
Çalıştırılma
saatleri
MADDE 8 –
(1) Kiraya verilen taşıt ve iş
makinelerinin kira süresi içinde çalıştırılma saatleri hiçbir kısıtlamaya
tabi değildir. Ancak; taşıt ve iş makinelerinin günlük, haftalık ve benzeri
bakım onarımları tam olarak yapılmalı ve tahsis edildiği iş yeri ve
mahalden başka hiçbir yerde çalıştırılmamalıdır.
(2) Kiraya verilen taşıt ve iş makinelerinin
önceden izin alınmaksızın başka bir iş yeri ve mahalde çalıştırılması halinde
her türlü zarar, ziyan ve tazminat hakkı saklı kalmak kaydıyla sözleşme
feshedilir.
Sorumluluk
MADDE 9 – (1) Kiraya verilen taşıt ve iş makinelerinin,
Genel Müdürlüğün usul ve kurallarına uygun olarak her türlü bakım ve
onarımının gereğince yapılıp yapılmadığından kiracı ile taşıt şoförü veya
iş makinesi operatörü ve Kurumun kontrol yetkilisi sorumludur. Operatör
veya kurumun kontrol yetkilisi gerekli gördüğünde, üst makamına haber
vermek şartıyla, taşıt veya iş makinesini çalıştırmaktan alıkoyabilir.
Kiracıların
sorumlulukları
MADDE 10 – (1) Kiracıya
teslim edilen taşıt ve iş makinelerinde; kaza, yangın, infilak, sel ve
benzeri hallerden oluşacak bütün zararlar, hasar ve kayıpların giderilmesi
için tamirat ve yedek parça ikmali; üçüncü kişilere verilecek her türlü
zarar; taşıt ve iş makinelerinde meydana gelecek her türlü iş kazalarından
doğacak sorumluluklar ile çalışma süresindeki tamirat masrafları kiracıya
aittir.
(2) Kiralanan iş makinesinin operatörü kaynaklı
işin yürütümü sırasında, kiracıya veya bir başkasına verilecek her türlü
hasar ve kazanın sorumluluğu da kiracıya aittir.
Kira
bedeli
MADDE 11
– (1) Kurum dışında kiraya verilen
taşıt ve iş makinesine tahakkuk ettirilecek kira bedeli, kira tarifesinde o
araç için tespit edilen saat ücreti ile bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtildiği şekilde bulunacak kira
süresinin çarpımı yoluyla hesaplanır.
Operatör
ve kontrol yetkilisine yapılacak ödeme
MADDE 12
– (1) Üçüncü kişilere kiraya
verilen iş makineleri operatörü veya gerekirse yardımcıları ile birlikte
gönderilir. Görevli personelin günlük ücretleri, harcırahı ve yapacağı
fazla çalışma tutarı kira bedeline ek olarak kiracıdan tahsil edilir.
Ayrıca, görevli personele ücret, harcırah ve mesai adı altında kiracı
tarafından herhangi bir ödeme yapılamaz. Görevli personelin kiracı nezdinde
görevli oldukları süredeki bütün sosyal haklarından Kurum sorumludur.
Taşıt ve
iş makinelerinin iadesi
MADDE 13
– (1) Taşıt ve iş makinelerinin
iadesinde, bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtilen çalışma süresi
içerisinde kullanımdan kaynaklanan herhangi bir arıza, hasar ve zarar
tespit edilir de kiracı bunu kendi imkanlarıyla
gideremezse, o takdirde, kiraya veren ile kiracı tarafından, meydana gelen
hasar ve zararın giderilmesi için gereken tamiratın müştereken keşfi
yapılır. Kiracı tarafından, keşif tutarı avans olarak, iş makinesinin
kayıtlı olduğu birimin veznesine yatırılır. Kiralayan tarafından yapılan
veya yaptırılan tamiratın sonunda tanzim edilecek tamir faturasına ayrıca
yüzde yirmibeş (%25) iş kaybı hissesi de
eklendikten sonra meydana gelen fark tahsil veya tediye edilir.
(2) Üçüncü kişilerle yapılan kira sözleşmesinde iş
makinesinin iadesinde uyulacak hususlar açıkça belirtilerek her türlü zarar
ve ziyanın kiracıdan talep edileceği ve kiracının da bunu kabul ve taahhüt
ettiği belirtilir.
Masraflar
MADDE 14
– (1) Taşıt ve iş makinelerini iş
yerinden çalıştırılacağı yere getirme ve götürme masrafları ile iş
makinesinin her türlü işletim giderleri kiracıya aittir. Ancak merkez ve
taşra teşkilatlarının ihtiyaç ve talepleri halinde iş makinesi, kira süresi
dolmadan geri alınırsa, kira süresi iade yeri ve saatinde son bulur.
İadeden dolayı kiracı zarar ziyan talebinde bulunamaz. Kurum kiralama
süresi dolmadan ödenen kiralama bedelinden bir tenkisat oranı belirterek iş
makinesini geri alabilir.
Kesin
hesap çıkarımı
MADDE 15
– (1) Kiraya verilecek taşıt ve iş
makineleri için yaklaşık olarak hesaplanacak kira bedeli tutarının yüzde yirmibeş (%25) fazlasıyla birlikte kiracı tarafından
taşra teşkilatı veznesine avans olarak yatırılmasından sonra taşıt ya da iş
makinesi kiraya verilir. İşin bitiminde bu Yönetmelikte konuyla ilgili
belirtilen maddeler doğrultusunda kesin hesap çıkarılır. Tanzim edilen
rapor ve fatura müşteriye gönderilir. Avans ve fatura arasındaki fark onbeş günü aşmamak üzere en erken şekilde tediye veya
tahsil edilmek suretiyle hesaplar kapatılır.
(2) Kurumun kiracıdan tahsil edeceği alacaklardaki
gecikmelerde, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda belirtilen gecikme zammı
oranında faiz oranı uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Özel
hükümler
MADDE 16
– (1) Taşıt ve iş makineleri kira
tarifesinde belirtilen kira bedelleri KDV hariç olarak nettir. Bunların
tediyesinden doğacak her türlü vergi, resim ve harçlar ile diğer masraflar
kiracıya ait olacaktır.
(2) Taşra teşkilatlarınca üçüncü kişilere kiraya
verilecek taşıt ve iş makineleri ile ilgili Genel Müdürlük Makine İkmal
Dairesi Başkanlığı ile İşletme Dairesi Başkanlığının bilgilendirilmesi
zorunludur. Kontrol Müdürlükleriyle alakalı işlemler İşletme Dairesi
Başkanlığınca, kurum eğitim ve dinlenme tesisleri ve taşra teşkilatı
amirleri haricindeki diğer birimler ile ilgili işlemler İdari ve Sosyal
İşler Dairesi Başkanlığınca yürütülür.
Yürürlük
MADDE 17
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
TKİ Kurumu Genel Müdürü yürütür.
|