Ticaret Bakanlığından:
GENELLEŞTİRİLMİŞ TERCİHLER SİSTEMİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
(İTHALAT: 2020/6)
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğ, 20/12/1995 tarihli
ve 95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat
Rejimi Kararında, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemine (GTS) ilişkin tarife
tavizlerinden yararlanan eşya ile ülkelerin belirlenmesine esas teşkil eden
hususları düzenler.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ; 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 445
inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine ve 20/12/1995 tarihli ve
95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi
Kararının 2 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Temel
ilkeler
MADDE 3 – (1) GTS, ülkemizin başta Dünya Ticaret Örgütü
(DTÖ) olmak üzere uluslararası yükümlülüklerine uygun olarak, İthalat
Rejimi Kararı eki II sayılı [93 üncü fasıl ve Avrupa Kömür ve Çelik
Topluluğu (AKÇT) ürünleri hariç] ve III sayılı listelerde yer alan eşya
için tatbik edilmekte olup;
a) Gümrük vergisi tavizlerinin tek taraflı olması,
b) Tavizlerin verilişlerinin bağlayıcı olmaması,
c) Tercihlerin kısmen veya tümüyle
kaldırılabilmesi,
ç) Tek taraflı veya uluslararası müzakereler
sonucunda yapılacak en çok kayrılan ülke esasına dayalı tarife indirimlerini
engelleyici olmaması,
temel ilkelerine dayanmaktadır.
(2) GTS kapsamında tanınan tavizli tarifeler,
İthalat Rejimi Kararı ekinde yer alan II ve III sayılı listelerde GTS Ülkeleri
sütununa derç edilerek yürürlüğe konulmuştur. GTS’den yararlanacak G.Y.Ü.,
Ö.T.D.Ü. ve E.A.G.Ü.’ler sırasıyla İthalat Rejimi Kararı EK:4A, EK:4B ve
EK:4C’deki listelerde yer almaktadır. GTS kapsamında tercihli tarifeler, bu
listelerde belirtilen ülkeler menşeli eşyanın ithalatında uygulanır.
(3) GTS kapsamındaki ürün grubu listeleri G.Y.Ü.
için İthalat Rejimi Kararı Ek:5’te, Ö.T.D.Ü. için Ek:6’da ve E.A.G.Ü. için
ise Ek:7’de yer almaktadır.
Tercihli
tarife kapsamı eşya ve indirim oranları
MADDE 4 –
(1) Taviz tanınan eşyalar
hassaslık derecesine göre, İthalat Rejimi Kararı Ek: 5’te yer alan listede
hassas ve hassas olmayan olarak iki gruba ayrılır. Eşyanın ait olduğu
hassaslık grubu değiştirilebilir.
(2) Hassas ürünlerde, maktu gümrük vergileri % 30
oranında azaltılmış, nispi gümrük vergileri ise İthalat Rejimi Kararı eki
II ve III sayılı listelerde Diğer Ülkeler (D.Ü.) sütununda belirtilen
gümrük vergisi hadleri üzerinden 3,5 puan indirilmiştir. Ancak 50 ila 63
üncü fasıllar (bu fasıllar dahil) arasında yer alan hassas ürünlerde,
İthalat Rejimi Kararı eki II sayılı listede D.Ü. sütununda belirtilen
gümrük vergisi hadleri üzerinden % 20 oranında indirim yapılmıştır. GTS
kapsamında tanınan tercihli tarifenin nihai oranı 1 inci ondalık sayıya
yuvarlanmıştır.
(3) Avrupa Birliği (AB)’nin yürürlükteki mevzuat
hükümleri dikkate alınarak, bazı eşya için ikinci fıkrada belirtilen
tavizlerden daha düşük olan gümrük tarifeleri uygulanmıştır.
(4) Tercihli tarife uygulaması sonucunda nispi
vergi oranlarının % 1 veya daha az olması, maktu vergilerin 2 Avro veya
daha az olması durumunda, G.Y.Ü. için gümrük vergileri askıya alınmıştır.
Hariç
sektörler
MADDE 5 –
(1) GTS kapsamı sektörler İthalat
Rejimi Kararının Ek:5, Ek:6 ve Ek:7’sinde yer almaktadır. GTS’den sağlanan
tercihli tarifeler, İthalat Rejimi Kararı EK: 4A, EK:4B ve EK:4C’de
belirtilen ilgili ülkeler itibarıyla hariç tutulan sektörler için uygulanmaz.
Tavizlerin
askıya alınması
MADDE 6 –
(1) GTS kapsamında sağlanan
tavizler;
a) Temel insan ve işçi hakları ile çevreye ilişkin
uluslararası sözleşmelerde belirlenen prensiplerin ciddi ve sistematik bir
şekilde ihlal edilmesi,
b) Türkiye sanayisi üzerinde olumsuz etki yapan
haksız ticari uygulamalar,
c) Menşe kurallarının sistematik bir biçimde ihlal
edilmesi,
ç) DTÖ tarafından haksız ticari uygulamaların
tespit edilmesi,
d) GB’nin etkin işleyişine zarar verecek şekilde
trafik sapmasına neden olması,
e) Uluslararası Çalışma Örgütü Konvansiyonlarında
belirtilen kölelik ya da angaryanın herhangi bir türünün uygulanması,
f) Uyuşturucu ticaretine ilişkin gümrük
kontrollerinin yetersiz olması,
g) Mahkumlara yaptırılan ürünlerin ihraç edilmesi,
ğ) Dünya Bankası tarafından bir ülkenin yüksek
gelir grubunda sınıflandırılması,
halinde ilgili ülkeler menşeli eşya için belirli
veya belirsiz süreyle geçici veya daimi olarak askıya alınabilir.
Tavizlerin
kaldırılması ve yeniden düzenlenmesi
MADDE 7 –
(1) GTS kapsamında tavizden
faydalanan ülke menşeli bir eşyanın ithali benzer ya da doğrudan rakip bir
eşyanın yerli üreticisi için ciddi zorluk ya da ciddi zorluk tehdidi
yaratır ise ilgili ülke menşeli bu eşya için İthalat Rejimi Kararının eki
II ve III sayılı listelerde D.Ü. sütununda belirtilen gümrük vergisi oranı
yeniden yürürlüğe konulabilir.
(2) GTS kapsamında bir eşyanın ithali ülke
pazarında ciddi bir bozulma ya da ciddi bozulma tehdidi yaratır ise bu eşya
için ülke ayrımı gözetmeksizin İthalat Rejimi Kararı eki II ve III sayılı
listelerde D.Ü. sütununda belirtilen gümrük vergisi oranı yeniden yürürlüğe
konulabilir.
(3) Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü,
ciddi zorluk veya zorluk tehdidine ilişkin başvuru üzerine ya da resen
inceleme kararı alabilir.
(4) Ciddi zorluk ya da zorluk tehdidine ilişkin
inceleme sırasında yerli üretimin; pazar payı, üretim, üretim kapasitesi,
stok, iflas, kârlılık, kapasite kullanımı, istihdam, ithalat ve fiyat
faktörlerinden biri veya birkaçı göz önünde bulundurulur.
(5) İnceleme altı ay içinde tamamlanır. Gerek
görülen hallerde bu süre uzatılabilir.
(6) İncelemenin tamamlanmasının ardından ilgili
ülke menşeli eşya için bir ay içinde karar alınır.
(7) Sektörlerde belirtilen ürünlere GTS kapsamında
sağlanan tavizler;
a) GTS kapsamında tavizden faydalanan bir ülkeden,
bir sektör kapsamında gerçekleştirilen ithalatın, aynı sektörde bir önceki
yıl gerçekleştirilen ithalata oranla miktar bazında %13,5 ve daha fazla
oranda artması veya,
b) Sektörde belirtilen ürünlerin GTS kapsamında tavizden
yararlanan herhangi bir ülkeden ithalatının, GTS kapsamında yer alan
ülkelerin tamamından herhangi bir on iki aylık dönem süresince
gerçekleştirilen ithalatın değer bazında % 14,5’ini aşması halinde,
kaldırılabilir.
(8) Ticaret Bakanlığınca dış ticaretimizdeki
gelişmeler göz önüne alınarak ülke/ürün bazında tavizler kaldırılabilir.
Uyumlaştırma
MADDE 8 –
(1) Türkiye, Gümrük Birliğinin
etkin işleyişini teminen, GTS kapsamında gerekli düzenlemeleri yapma
hakkını saklı tutmak kaydıyla, AB’nin konu hakkındaki düzenlemelerini esas
alır ve bu çerçevede, mevzuatında gerekli uyumlaştırmayı yapar.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 9 –
(1) 29/12/2018 tarihli ve 30640
ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genelleştirilmiş
Tercihler Sistemine İlişkin Tebliğ (İthalat:2019/6) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Atıflar
MADDE 10
– (1) 29/12/2018 tarihli ve 30640 ikinci
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genelleştirilmiş Tercihler
Sistemine İlişkin Tebliğ (İthalat:2019/6)’e yapılan atıflar bu Tebliğe
yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 11
– (1) Bu Tebliğ 1/1/2020 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ticaret Bakanı yürütür.
|