|
Tarım ve Orman Bakanlığından:
TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN PLASTİK
MADDE VE MALZEMELER TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO: 2019/44)
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı; gıda ile
temas etmekte olan, gıda ile temas etmesi beklenen veya gıda ile temas
etmesi muhtemel olan plastik madde ve malzemelerin; üretim, işleme ve
dağıtım aşamalarında uyulması gereken kuralları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ hükümleri;
a) Sadece plastikten oluşan madde ve malzemelere ve
bunların parçalarına,
b) Yapıştırılarak veya başka bir şekilde
birleştirilen çok katmanlı plastik madde ve malzemelere,
c) (a) veya (b) bentlerinde yer alan ve baskılı ve/veya
bir kaplama malzemesi ile kaplanmış madde ve malzemelere,
ç) Kapak ve kapatma elemanlarındaki contaları
oluşturan plastik katmanlar veya plastik kaplamalar ve bunlarla birlikte
iki veya daha fazla katmanlı farklı malzemelerden meydana gelen kapak ve
kapatma elemanlarındaki plastik katmanlar veya plastik kaplamalara,
d) Çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve
malzemelerdeki plastik katmanlara,
uygulanır.
(2) Bu Tebliğ hükümleri, iyon değiştirici
reçineler, kauçuklar ve silikonlara uygulanmaz.
(3) Bu Tebliğ hükümleri baskı mürekkepleri ve
yapıştırıcılar veya kaplamalara ilişkin kuralları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve
5/4/2018 tarihli ve 30382 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğe
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Çok katmanlı plastik: İki veya daha fazla
plastik katmandan oluşan madde veya malzemeyi,
c) Çok katmanlı-çoklu malzeme: En az bir katmanı
plastik olmak koşuluyla farklı çeşitteki malzemelerin iki veya daha fazla
katmanının bir araya gelmesiyle oluşturulmuş madde ve malzemeleri,
ç) Fonksiyonel bariyer/işlevsel engel: Madde veya
malzemenin son halinin, bu Tebliğde ve Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas
Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan
hükümlere uyumlu olmasını sağlayan, herhangi bir türdeki malzemenin bir
veya birden çok katmanından oluşan engeli,
d) Gıda benzeri: Gıda ile temas eden malzemelerdeki
migrasyonun tespitinde gıdanın yerine kullanılan, gıda gibi davranan test
ortamını,
e) Katkı maddesi: Plastiğin üretimi sırasında
fiziksel veya kimyasal bir etki gerçekleştirmesi için plastiğe ya da son
ürün olan madde veya malzemeye üretim gereği eklenen ve madde veya
malzemenin son halinde bulunması beklenen maddeyi,
f) Kendiliğinden geçiş: Malzemenin üretim ve
depolama gibi aşamalarında, çeşitli nedenlerle gıda ile temas etmeyen
yüzeyin gıda ile temas eden yüzey ile etkileşiminden kaynaklanacak migrasyonunu,
g) Kısıtlama: Bir maddenin kullanımının
sınırlandırılmasını, migrasyon limitini veya madde veya malzemenin içerdiği
bir maddenin limitini,
ğ) Monomer veya diğer başlangıç maddesi;
1) Polimer üretimi için herhangi bir polimerizasyon
işlemine tabi tutulan maddeyi veya,
2) Modifiye edilmiş makromoleküllerin üretiminde
kullanılan doğal ya da yapay makromoleküler maddeleri veya,
3) Mevcut doğal ya da yapay makromoleküllerin
modifikasyonu için kullanılan maddeyi,
h) Özellik/spesifikasyon: Bir maddenin bileşiminin,
saflık kriterini, fiziko-kimyasal karakteristiklerini, üretim sürecine
ilişkin detaylarını veya migrasyon limitinin ifade edilmesine ilişkin
ayrıntılı bilgileri,
ı) Plastik: Madde ve malzemelerin son halinde temel
yapısal bileşen işlevini yerine getirebilen, katkı maddelerinin veya diğer
maddelerin eklenebildiği polimeri,
i) Plastik madde ve malzeme: 2 nci maddenin birinci
fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan madde ve malzemeler ile (ç)
ve (d) bentlerinde yer alan plastik katmanları,
j) Polimer: Monomerlerin ya da diğer başlangıç
maddelerinin katılım polimerizasyonu veya kondensasyon polimerizasyonu gibi
bir polimerizasyon işlemi ya da başka bir benzer işlemle veya doğal ya da
yapay makromoleküllerin kimyasal modifikasyonuyla veya mikrobiyal
fermantasyonla elde edilen makromoleküler maddeleri,
k) Polimer Üretim Yardımcısı (PÜY): Polimer veya
plastik üretimi için uygun ortamın sağlanması amacıyla kullanılan; madde
veya malzemenin son halinde bulunma ihtimali olan ancak, madde veya
malzemenin son halinde bulunması veya fiziksel ya da kimyasal bir etkisinin
olması beklenmeyen maddeyi,
l) Polimerizasyon yardımcısı: Polimerizasyonu
başlatan ve/veya makromoleküler yapı oluşumunu kontrol eden maddeyi,
m) Sıcak dolum: Bir malzemenin dolum sırasında
sıcaklığı 100 °C’yi geçmeyen bir gıda ile doldurulmasını ve dolum sonrası
60 dakika içine 50 °C’ye veya altına soğutulmasını ya da 150 dakika içinde
30 °C’ye veya altına soğutulmasını,
n) Spesifik Migrasyon Limiti (SML): Madde veya
malzemeden gıdaya veya gıda benzerine geçen belirli bir maddenin izin
verilen maksimum miktarını,
o) Toplam Migrasyon Limiti (TML): Madde veya
malzemeden gıda benzerine geçen uçucu olmayan maddelerin izin verilen
maksimum miktarını,
ö) Toplam Spesifik Migrasyon Limiti (SML(T)):
Belirtilen maddelerin kısmi miktarlarının toplamı olarak ifade edilen ve
gıda veya gıda benzerine geçen, belirtilen maddelerin toplamı için izin
verilen maksimum miktarını,
p) Üretim gereği ortaya çıkan maddeler: Üretimde
kullanılan maddenin içindeki bir safsızlığı veya üretim aşamasında oluşan
tepkime ara ürününü veya parçalanma ya da tepkime ürününü,
r) Yağsız gıda: Migrasyon testinde sadece,
25/12/2019 tarihli ve 30989 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk
Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin
Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi
Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nin ekinde yer alan Gıda Benzeri D1 ve Gıda
Benzeri D2 dışındaki gıda benzerlerinin kullanıldığı gıdaları,
ifade eder.
Genel
kurallar
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan plastik madde ve
malzemeler sadece;
a) Beklenen ya da öngörülen kullanım koşullarında,
Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair
Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan genel kurallar, 13 üncü maddesinde
yer alan etiketlemeye ilişkin kurallar ve 15 inci maddesinde yer alan
izlenebilirlikle ilgili hükümlerle uyumlu,
b) 3/8/2012 tarihli ve 28373 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzeme Üreten İşletmelerin Kayıt
İşlemleri ile İyi Üretim Uygulamalarına Dair Yönetmelikte yer alan iyi
üretim uygulamaları çerçevesinde üretilmiş,
c) Bu Tebliğde yer alan diğer özel kurallarla
uyumlu,
olması halinde piyasaya arz edilebilirler.
(2) Plastik madde ve malzemelerdeki plastik katmanların
üretiminde sadece Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler
Listesinde yer alan maddeler kullanılabilir. Kullanımına İzin Verilen
Maddeler Listesi;
a) Monomerler ve diğer başlangıç maddelerini,
b) Renklendiriciler dışındaki katkı maddelerini,
c) Çözücüler dışındaki polimer üretim
yardımcılarını,
ç) Mikrobiyal fermantasyondan elde edilen
makromolekülleri,
içerir.
(3) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen
Maddeler Listesi, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve
Malzemelere Dair Yönetmeliğin 8 inci, 9 uncu,10 uncu, 11 inci ve 12 nci
maddelerine göre değiştirilebilir.
(4) İkinci fıkrada yer alan hükümlere istisna
olarak plastik madde ve malzemelerin plastik katmanlarının üretiminde, Türk
Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmelikte yer
alan hükümlere uygun olmak koşuluyla renklendiriciler ve çözücüler
kullanılabilir.
(5) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen
Maddeler Listesinde yer almayan;
a) İzin verilmiş asitlerin, fenollerin veya
alkollerin; alüminyum, amonyum, baryum, kalsiyum, kobalt, bakır, demir,
lityum, magnezyum, manganez, potasyum, sodyum ve çinkonun tüm tuzlarına,
b) Bileşenleri arasında kimyasal tepkime olmaması
koşuluyla, izin verilen maddelerin karışımlarına,
c) Mikrobiyal fermantasyonla elde edilen
makromoleküller hariç, bu Tebliğde yer alan kurallara uygun şekilde katkı
olarak kullanılan ve madde veya malzemenin son halinde temel yapısal
bileşen işlevine sahip, en az 1000 Da (Dalton) molekül ağırlığındaki doğal
ya da yapay polimerik maddelere,
ç) Mikrobiyal fermantasyondan elde edilen
makromoleküller hariç, sentezlenmeleri için gerekli monomerler veya
başlangıç maddeleri izin verilen maddeler listesinde yer alıyorsa, monomer
ya da diğer başlangıç maddeleri olarak kullanıldıklarında prepolimerlere,
doğal veya yapay makro moleküler maddelere ve bunların karışımlarına,
yedinci ve sekizinci fıkralar ile 6 ncı, 7 nci ve 8
inci maddelerde yer alan kurallara göre izin verilir.
(6) İzin verilen maddeler listesinde yer almayan
üretim gereği ortaya çıkan maddeler ve polimerizasyon yardımcıları da
plastik madde veya malzemelerin plastik katmanlarında bulunabilir.
(7) Plastik madde ve malzemelerdeki plastik
katmanların üretiminde kullanılan maddeler, plastik madde ve malzemenin
beklenen ve öngörülen kullanım koşulları için uygun teknik kalitede ve
saflıkta olur. Maddenin bileşiminin üretici tarafından bilinmesi ve
Bakanlığın talep etmesi halinde beyan edilmesi zorunludur.
(8) Plastik madde ve malzemelere ilişkin genel
kısıtlamalar Ek-2’de yer almaktadır.
Maddelere
ilişkin özel kurallar
MADDE 6 – (1) Plastik madde ve malzemelerdeki plastik
katmanların üretiminde kullanılan maddeler için; spesifik migrasyon limiti
7 nci maddede, toplam migrasyon limiti 8 inci maddede, kısıtlamalar ve özel
kurallar Ek-1’in 1 inci maddesinde yer alan Tablo 1’in 10 uncu sütununda,
detaylı özel kurallar Ek-1’in 4 üncü maddesinde yer almaktadır.
(2) Nanoform maddeler, sadece Ek-1’de yer alan özel
kurallarda izin verilmişse kullanılır.
Spesifik
migrasyon limitleri
MADDE 7 –
(1) Plastik madde ve malzemelerin
bileşenlerinin gıdaya geçiş miktarı Ek-1’de yer alan spesifik migrasyon
limitlerinden (SML) fazla olamaz. Spesifik migrasyon limitleri, gıdanın her
kilogramı için miligram madde (mg/kg) olarak ifade edilir.
(2) Birinci fıkrada yer alan kurallara istisna
olarak, 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk
Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği hükümlerine göre ayrıca izin
verilmiş olan katkı maddelerinden veya 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Aroma
Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliği
hükümlerine göre ayrıca izin verilmiş olan aroma vericilerden gıdaya, son
üründe teknik olarak etki gösterecek miktarda migrasyon olamaz. Buna ilave
olarak;
a) Katkı maddesi veya aroma verici olarak
kullanımlarına izin verilmiş olan gıdalar için Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı
Maddeleri Yönetmeliğinde veya Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma
Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliğinde veya bu Tebliğin
Ek-1’inde yer alan kısıtlamaları aşamaz.
b) Gıdada katkı maddesi veya aroma verici olarak
kullanımına izin verilmemiş olan gıda katkı maddeleri veya aroma
vericilerin miktarları Ek-1’de yer alan kısıtlamaları aşamaz.
(3) Belirli bir maddenin migrasyonunun olmasına
izin verilmediği durumlarda, uygunluk, 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Kontrol Laboratuvarlarının
Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esaslarının
Belirlenmesine Dair Yönetmeliğin 21 inci maddesine göre belirlenmiş tespit
limitinin üzerinde migrasyonun olmadığını gösteren bir metotla onaylanır.
Özel bir madde veya madde grubu için belirlenmiş bir tespit limiti
bulunmuyorsa tespit limiti 0,01 mg/kg olarak uygulanır.
Toplam
migrasyon limiti
MADDE 8 –
(1) Plastik madde ve malzemelerin
bileşenlerinin gıda benzerlerine geçişi, gıda ile temas eden yüzeyin her
desimetrekaresi için 10 miligramı (10 mg/dm2) geçemez. Ancak,
1/11/2007 tarihli ve 26687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdaları Tebliği (Tebliğ No: 2007/50) ile
2/7/2019 tarihli ve 30819 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Bebek Formülleri ve Devam Formülleri Tebliği (Tebliğ No:
2019/14)’nde tanımlanan küçük çocuk veya bebek gıdalarıyla temas eden veya temas
etmesi öngörülen madde ve malzemelerde toplam migrasyon limiti 60 mg/kg’ı
geçemez.
Çok
katmanlı plastik madde ve malzemeler
MADDE 9 – (1) Çok katmanlı plastik madde veya malzemelerin
her bir plastik katmanının bileşimi bu Tebliğ hükümlerine uygun olur.
Ancak, katman doğrudan gıda ile temas etmiyor ve gıdadan fonksiyonel
bariyerle/işlevsel engelle ayrılmışsa;
a) Vinil klorür monomerler hariç olmak üzere,
katmanın Ek-1’de belirtilen kısıtlama ve özelliklerle uyumlu olması gerekli
değildir.
b) Katman, Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin
Verilen Maddeler Listesinde yer almayan maddelerden üretilmiş olabilir.
(2) Birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen
maddelerden gıda veya gıda benzerine; 7 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre
migrasyon olamaz. 7 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirlenmiş olan tespit
limiti; eğer yapısal ve toksikolojik olarak ilişkili ise izomerler veya
aynı ilgili fonksiyonel gruba sahip maddeler ya da ilgili olmayan bağımsız
maddeler dâhil olmak üzere madde gruplarına uygulanır ve muhtemel
kendiliğinden geçişi de içerir.
(3) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen
Maddeler Listesinde yer almayan ancak, birinci fıkranın (b) bendine göre
kullanımına izin verilen maddeler; 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların
Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1’ine göre kanserojen, mutajen veya üreme sistemi üzerinde toksik etkiye
sahip maddeler olarak kabul edilen ya da olmasından şüphelenilen grup
içinde yer alamaz ve nanoformda olamaz.
(4) Çok katmanlı plastik madde veya malzemenin son
hali; 7 nci maddede belirtilen spesifik migrasyon limitleri ve 8 inci
maddede belirtilen toplam migrasyon limitlerine uygun olur.
Çok
katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve malzemeler
MADDE 10
– (1) Çok katmanlı-çoklu
malzemeden oluşan madde veya malzemelerin plastik katmanlarının her birinin
bileşimi bu Tebliğ hükümlerine uygun olmak zorundadır. Ancak katman,
doğrudan gıda ile temas etmiyor ve gıdadan fonksiyonel bariyerle/işlevsel
engelle ayrılmışsa Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde
yer almayan bir madde kullanılarak üretilebilir.
(2) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen
Maddeler Listesinde yer almayan ancak, birinci fıkraya göre kullanımına
izin verilen maddeler; Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması,
Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğin Ek-1’ine göre
kanserojen, mutajen veya üreme üzerinde toksik etkiye sahip maddeler olarak
kabul edilen ya da olmasından şüphelenilen grup içinde yer alamaz ve
nanoformda olamaz.
(3) Birinci fıkraya istisna olarak; 7 nci ve 8 inci
madde hükümleri çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve
malzemelerdeki plastik katmanlarına uygulanmaz.
(4) Çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde
veya malzemelerdeki plastik katmanlar, vinil klorür monomerler için Ek-1’de
yer alan kısıtlamalara uygun olur.
Uygunluk
beyanı ve belgeleme
MADDE 11
– (1) Bu Tebliğ kapsamındaki madde
ve malzemeler için yapılacak uygunluk beyanına ilişkin hükümler aşağıda yer
almaktadır.
a) Perakende dışındaki pazarlama aşamalarında;
plastik madde ve malzemelerin üretiminin ara basamaklarındaki ürünler ile
bu madde ve malzemelerin üretiminde kullanılacak maddeler için, Türk Gıda
Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 14 üncü
maddesine uygun yazılı beyan bulundurulur.
b) (a) bendinde belirtilen yazılı beyan, işletmeci
tarafından Ek-3’te yer alan bilgileri içerecek şekilde düzenlenir.
c) (a) bendinde belirtilen yazılı beyan, üretimin
ara basamaklarından başlayarak maddelerin veya malzemelerin kolaylıkla
tanımlanmasını sağlar. Madde veya malzemenin bileşiminde veya üretim
şeklinde migrasyonu etkileyecek bir değişim olduğunda veya yeni bilimsel
verilerin ortaya çıkması halinde bu beyan yenilenir.
(2) Bakanlığın talep etmesi halinde, madde ve
malzemenin, bunların üretiminin ara basamaklarındaki ürünlerin, madde ve
malzemenin üretiminde kullanılacak maddelerin bu Tebliğ hükümleri ile
uyumlu olduğunu gösteren belgelerin işletmeci tarafından beyanı zorunludur.
Bu belgeler;
a) Test koşulları ve sonuçlarını,
b) Hesaplamaları,
c) Matematiksel modellemeleri,
ç) Diğer analizleri,
d) Güvenilirliğine ilişkin kanıtları veya
uygunluğun ispat edilmesinde kullanılan yöntemin muhakeme sistemini,
içerir.
(3) İkinci fıkrada yer alan belgelerin
hazırlanmasında, 12 nci, 13 üncü ve 14 üncü maddelerde belirtilen deneysel
yöntemlere ilişkin kurallar uygulanır.
Migrasyon
testi sonuçlarının ifade edilmesi
MADDE 12
– (1) Uyumu kontrol etmek üzere
spesifik migrasyon değerleri, gerçek veya öngörülen kullanım koşullarındaki
gerçek yüzey/hacim oranı uygulanarak “mg/kg” olarak ifade edilir.
(2) Birinci fıkraya istisna olarak, aşağıdaki
durumlarda migrasyon değeri, gıdanın her kilogramı için 6 dm2’lik
yüzey/hacim oranı uygulanarak “mg/kg” olarak ifade edilir:
a) Dolum kapasitesi, 500 mL veya 500 g’dan az veya
10 L’den fazla olan kaplar veya kap benzeri malzemeler.
b) Gıdayla temas halinde olan yüzey alanı ile temas
ettiği gıda miktarı arasında şeklinden dolayı ilişki kurulamayan madde ve
malzemeler.
c) Henüz gıda ile temas etmemiş film ve levhalar.
ç) İçerdiği gıdanın miktarı 500 mL veya 500 g’dan
az veya 10 L’den fazla olan film veya levhalar.
(3) Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuk Ek
Gıdaları Tebliği (Tebliğ No: 2007/50) ve Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri
ve Devam Formülleri Tebliği (Tebliğ No: 2019/14)’nde tanımlanan bebek ve
küçük çocuk gıdalarıyla temas etmesi muhtemel veya temas eden madde ve
malzemeler hakkında ikinci fıkra hükümleri uygulanmaz.
(4) Birinci fıkraya istisna olarak, kapaklar,
contalar, tıpalar ve benzeri kapatma elemanları için spesifik migrasyon
değeri;
a) Malzemenin kullanım amacı biliniyorsa;
kapatılmış kabın ve kapatma malzemesinin toplam temas yüzeyine göre kabın
gerçek içeriği üzerinden ikinci fıkrada yer alan hükümler de dikkate
alınarak, “mg/kg” olarak,
b) Maddenin kullanım amacı bilinmiyorsa; “mg/madde”
olarak,
ifade edilir.
(5) Kapaklar, contalar, tıpalar ve benzeri kapatma
elemanları için toplam migrasyon değeri;
a) Malzemenin kullanım amacı biliniyorsa;
kapatılmış kabın ve kapatma elemanının toplam temas yüzeyi üzerinden “mg/dm2”
olarak,
b) Maddenin kullanım amacı bilinmiyorsa; “mg/madde”
olarak,
ifade edilir.
Migrasyon
limitlerine uygunluğun değerlendirilmesi için kurallar
MADDE 13
– (1) Hali hazırda gıda ile temas
etmekte olan madde ve malzemelerin spesifik migrasyon limitlerine
uygunluğunun doğrulanması için Ek-4’ün birinci bölümünde yer alan kurallar
uygulanır.
(2) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve
malzemelerin spesifik migrasyon limitlerine uygunluğunun doğrulanması için
gıdada veya Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve
Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri
Listesi Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nde yer alan gıda benzerlerinde,
Ek-4’ün ikinci bölümünün 2.1 inci maddesinde yer alan kurallar uygulanır.
(3) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve
malzemelerin spesifik migrasyon limitlerine uygunluğunun taranmasında
Ek-4’ün ikinci bölümünün 2.2 nci maddesinde belirtilen kurallara göre
tarama yaklaşımları kullanılabilir. Madde veya malzemenin bu yaklaşımla
incelenmesi sonucunda uygunsuzluğun belirlenmesi halinde, bu uygunsuzluk
ikinci fıkrada belirtilen kurallara göre doğrulanır.
(4) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve
malzemelerin toplam migrasyon limitlerine uygunluğunun doğrulanması, Türk
Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin
Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi
Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nde yer alan gıda benzerleri kullanılarak ve
Ek-4’ün üçüncü bölümünde yer alan kurallar çerçevesinde gerçekleştirilir.
(5) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve
malzemelerin toplam migrasyon limitlerine uygunluğunun taranmasında Ek-4’ün
üçüncü bölümünün 3.4 üncü maddesinde belirtilen kurallara göre tarama
yaklaşımları kullanılabilir. Madde veya malzemenin bu yaklaşımla
incelenmesi sonucunda uygunsuzluğun belirlenmesi halinde, bu uygunsuzluk
dördüncü fıkrada belirtilen kurallara göre doğrulanır.
(6) Gıda ile yapılan spesifik migrasyon
testlerinden elde edilen sonuçlar, gıda benzerleri ile elde edilenlere göre
daha güvenilir kabul edilir. Gıda benzeri ile yapılan testlerden elde
edilen sonuçlar ise tarama/inceleme yaklaşımları ile elde edilenlerden daha
güvenilir kabul edilir.
(7) Spesifik ve toplam migrasyon testi sonuçları
ile migrasyon limitleri karşılaştırılmadan önce bu sonuçlara, Türk Gıda
Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin
Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği (Tebliğ No:
2019/43)’nde ve Ek-4’ün dördüncü bölümünde yer alan kurallar çerçevesinde
belirlenmiş düzeltme faktörleri uygulanır.
Eklerde
yer almayan maddelerin değerlendirilmesi
MADDE 14
– (1) 5 inci maddenin dördüncü ve
altıncı fıkraları ile 10 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen
Ek-1’de yer almayan madde ve malzemelerin Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas
Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan
genel kurallara uygunluğuna, uluslararası kabul görmüş bilimsel prensiplere
dayalı güvenilirlik veya risk değerlendirmesi yapılarak karar verilir.
(2) Avrupa Birliğinin ilgili mevzuatına eklenen
yeni madde ve malzemelere ilişkin mevzuat güncellemeleri için birinci fıkra
uygulanmaz.
Avrupa
Birliği mevzuatına uyum
MADDE 15
– (1) Bu Tebliğ, 14/1/2011 tarihli
ve (AB) 10/2011 sayılı Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelere
İlişkin Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum
çerçevesinde hazırlanmıştır.
İdari
yaptırım
MADDE 16
– (1) Bu Tebliğ hükümlerine aykırı
davrananlar hakkında, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner
Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre
idari yaptırım uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 17
– (1) 17/7/2013 tarihli ve 28710
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden
Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ kapsamında
faaliyet gösteren işletmeciler, 31/12/2020 tarihine kadar bu Tebliğ
hükümlerine uymak zorundadır.
(2) Bu Tebliğin yayımından önce faaliyet gösteren
işletmeciler için, bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayıncaya kadar 17 nci
madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden
Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34) hükümleri
uygulanmaya devam edilir.
Yürürlük
MADDE 18
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım
ve Orman Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|