|
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından:
DENİZ KAZA VE OLAYLARINI İNCELEME YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; deniz
kaza ve olaylarının araştırılması ve incelenmesi ile bunlara ilişkin
bildirimlerin yapılmasına yönelik usul ve esaslar ile görev, yetki ve
sorumlulukları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik;
a) Türkiye’nin deniz yetki alanları ve içsularında,
Türk veya yabancı bayraklı gemilerin dâhil olduğu veya bu gemiler üzerinde
meydana gelen deniz kaza ve olayların,
b) Bulunduğu coğrafi konuma bakılmaksızın, Türk
bayraklı gemilerin dâhil olduğu veya bu gemiler üzerinde meydana gelen
deniz kaza ve olayların,
c) (a) bendinde belirtilen alanlar haricindeki tüm
deniz alanlarında, Türkiye'nin önemli ölçüde ilgili devlet sıfatını haiz
olduğu deniz kaza ve olayların,
araştırılmasını ve incelenmesini kapsar.
(2) Bu Yönetmelik hükümleri;
a) Ülkemizdeki tersane, tekne imal yeri, çekek yeri
ve gemi söküm tesislerinde, münhasıran geminin tamir, bakım ve tutumu
sırasında meydana gelen kazalarda,
b) Mekanik olarak tahrik edilmeyen gemilere, ilkel
yapılı ahşap gemilere, özel yatlara, ticari amaçla on ikiden fazla yolcu
taşımayan gemilere, uluslararası sefer yapmayan ve boyu 24 metreden küçük
balıkçı gemilerine, gemi niteliği taşımayan deniz araçlarına, hacizli veya
seferine müsaade edilmeyen gemilere, gemi söküm tesislerine giden gemilere,
askeri gemiler ile kamu hizmetlerine tahsisli olup ticari amaçla
kullanılmayan devlet gemilerine,
uygulanmaz.
(3) Askeri gemiler ile kamu hizmetlerine tahsisli
olup, ticari amaçla kullanılmayan devlet gemilerinin bu Yönetmelik
kapsamına giren gemilerle deniz kazasına karışması durumunda, bu Yönetmelik
hükümleri, bağlı olduğu Bakanlığın onayıyla askeri gemiler ile kamu
hizmetlerine tahsisli gemileri de kapsayabilir.
(4) Askeri gemiler ile kamu hizmetlerine tahsisli
gemiler haricinde, ikinci fıkranın (b) bendinde sayılan kapsam dışı deniz
araçlarının bu Yönetmelik kapsamında kalan deniz araçları ile kazaya
karışması durumunda, kapsam dışı kalan deniz araçları da Yönetmelik
kapsamına alınır.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik; 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 489/A
ve 508 inci maddelerine dayanılarak ve 18/5/1968 tarihli ve 6/10027 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararıyla taraf olduğumuz 1966 Uluslararası Yükleme Sınırı
Sözleşmesine (LL 66), 6/3/1980 tarihli ve 8/522 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla taraf olduğumuz Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesine
(SOLAS-74), 3/5/1990 tarihli ve 90/442 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla
taraf olduğumuz Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine
Ait Uluslararası Sözleşmeye (MARPOL-73), 26/8/2003 tarihli ve 2003/6109
sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla taraf olduğumuz Gemi Adamlarının Eğitim,
Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeye
(STCW) ve MSC.255(84) sayılı IMO Kaza İnceleme Koduna paralel olarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) AAKKM: Ana Arama Kurtarma ve Koordinasyon
Merkezini,
b) Acente: Gemi sahibi, işleteni, kiralayanı veya
kaptanı veyahut yük sahibi ile yaptıkları sözleşmelerle bunların nam ve
hesabına hareket eden, üçüncü kişi ve kuruluşlara karşı bunların haklarını
koruyan kişi veya kuruluşu,
c) AIS (Automatic Identification System): Otomatik
Tanımlama Sistemini,
ç) Bakan: Ulaştırma ve Altyapı Bakanını,
d) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
e) Balıkçı gemisi: Balık veya diğer canlı deniz
kaynaklarını yakalamakta kullanılan gemileri,
f) Başkan: Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi
Başkanını,
g) Başkanlık: Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi
Başkanlığını,
ğ) Bayrak devleti: Bir geminin bayrağını taşıdığı
devleti,
h) Bilirkişi: Kaza araştırma ve incelemesinin
tamamında veya belirli bir bölümünde, uzmanlık gerektiren özel bir alanda
veya teknik bir hususta bilgi ve tecrübesinden yararlanılmak üzere
görevlendirilen kişiyi,
ı) Ciddi çevre kirliliği: 21/10/2006 tarihli ve
26326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer
Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların
Tazmini Esaslarına Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen ve bir
deniz kazası sonrası meydana gelen gemi kaynaklı seviye II kirlilikleri,
i) Ciddi deniz kazası: Çok ciddi deniz kazası
dışında kalan ve ciddi yaralanma veya gemiyi denize elverişsiz hale
getirecek derecede büyük maddi hasarla sonuçlanan deniz kazasını,
j) Ciddi yaralanma: Kaza anından itibaren 7 gün
içinde başlayan ve 72 saatten daha fazla süren bir zaman dilimi içinde
kazazedenin normal hareket imkân ve kabiliyetini kısıtlayan iş göremezlik
haline neden olan yaralanmayı,
k) Çok ciddi çevre kirliliği: Deniz Çevresinin
Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale
ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde
belirtilen ve bir deniz kazası sonrası meydana gelen gemi kaynaklı seviye
III kirlilikleri,
l) Çok ciddi deniz kazası: Can kaybı, geminin tam
ziyaı ve çok ciddi çevre kirliliği olaylarından birini içeren bir deniz
kazasını,
m) Değerlendirme Heyeti: Ulaşım emniyetini artırmak
üzere incelemesi yapılan kaza veya olaylara ilişkin raporları karara
bağlayan heyeti,
n) Deniz kazası: Bir geminin operasyon ve
faaliyetleriyle bağlantılı olarak gerçekleşen ve;
1) Bir kişinin ölümü veya yaralanması,
2) Bir kişinin gemi üzerindeyken kaybolması,
3) Geminin batması, kaybolması, kayıp sayılması
veya kaza ile bağlantılı olarak geminin terk edilmesi,
4) Geminin maddi hasara uğraması,
5) Geminin manevradan aciz duruma düşmesi,
6) Geminin karaya oturması,
7) Geminin kıyı veya açık deniz yapısına veya başka
bir gemiye çatması veya başka bir gemiyle çatışması,
8) Gemi veya gemilerin uğradıkları hasardan
kaynaklanan ciddi çevre kirliliği oluşması,
9) Geminin Türkiye karasularında ve içsularında
kurulu bulunan su ürünleri yetiştiricilik tesislerine çarpması,
ile sonuçlanan bir olay veya olaylar silsilesini,
o) Deniz kazası/olayı bildirimi formu: Bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan ve deniz kazası/olayı bildirimi yapmak için
kullanılan formu,
ö) Deniz olayı: Bir geminin operasyon ve
faaliyetleriyle bağlantılı olarak gerçekleşen ve geminin, gemi üzerindeki
insanların veya diğer kişilerin emniyetini veya çevreyi tehlike altına
sokan veya düzeltilmemesi halinde tehlikeye sokabilecek olan ve deniz
kazası dışında kalan olay veya olaylar silsilesini,
p) Gemi: Kabotaj ve/veya kabotaj harici sularda
ticari amaçla kullanılan her türlü yük, yolcu ve balıkçı gemileri ile özel
maksatlı ve özel yapılı gemileri,
r)
Gemiadamı: Geminin kaptanını, zabitlerini, yardımcı zabitlerini,
stajyerlerini, tayfalarını ve yardımcı hizmet personelini,
s) IMO (International Maritime Organization):
Uluslararası Denizcilik Örgütünü,
ş) İçsular: Karasularının belirlendiği esas hattın
gerisinde kalan sular ile tabii ve suni göller, baraj gölleri, dalyan ve
nehirleri,
t) İlgili taraf: Deniz kaza incelemesinin sonuçları
bakımından kayda değer derecede önemli çıkarları, hakları veya yasal
beklentileri olan kuruluş veya kişiyi,
u) Kamu hizmetlerine tahsisli gemi: Asıl gayesi
emniyet, güvenlik, denetim, sağlık, eğitim ve araştırma gibi kamu hizmeti
sunmak olan, ticari faaliyet yürütmeyen gemiyi,
ü) Kıyı devleti: Karasularında veya içsularında bir
deniz kazası veya olayı meydana gelen devleti,
v) Maddi hasar: Deniz kazasıyla bağlantılı olarak,
geminin veya kıyı yapısının yapısal bütünlüğünü, performansını veya
işlevsel özelliğini önemli ölçüde etkileyen ve ana aksam veya parçalarının
büyük ölçüde tamir veya değişimini gerektiren hasarı veya kıyı yapısı veya
geminin kullanılamaz hale gelmesini,
y) Önemli ölçüde ilgili devlet: Bir geminin
faaliyetine bağlı olarak;
1) Deniz kazasına veya olayına karışan geminin
bayrak devletini,
2) Deniz kazası veya olayıyla ilgisi bulunan kıyı
devletini,
3) Deniz yetki alanları, içsuları ve kıyıları,
deniz kazasına bağlı olarak ciddi şekilde çevresel zarara uğrayan devleti,
4) Deniz kazası veya olayı nedeniyle egemenliği
altındaki kıyıları, kıyı yapıları, suni adaları, platform ve tesisleri
zarara uğrayan veya zarara uğrama tehlikesiyle karşı karşıya kalan devleti,
5) Deniz kazasına bağlı olarak, vatandaşları
hayatını kaybeden veya ciddi yaralanmaya maruz kalan devleti,
6) Kaza araştırma ve incelemesi yürüten devlet
tarafından faydalı olduğu değerlendirilen önemli bilgileri elinde
bulunduran devleti,
7) Bu bentte yer alanlar dışında kalıp da başka bir
sebeple kazayla ilgisi olduğu iddiasında bulunan ve bu iddiası Başkanlık
tarafından kabul gören devleti,
z) Ön rapor: Kazayla ilgili gerçek bilgilere göre
yazılan ve değerlendirme bölümünü içermeyen raporu,
aa) SMS: Cep telefonlarına kısa mesaj gönderilmesi
hizmetini,
bb) Tanınmış kuruluş: Bayrak devleti veya IMO
tarafından; klaslama, belgelendirme, uygunluk değerlendirme ve eğitim verme
konularında, bayrak devleti veya IMO adına işlem yapmak üzere
yetkilendirilen kuruluşu,
cc) Uzman: Ulaşım emniyeti inceleme faaliyetini
yerine getiren; Başkanlık personeli ile Bakanlık bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlarından görevlendirilen personeli,
çç) VDR (Voyage Data Recorder): Seyir veri
kaydedicisini,
dd) Yolcu gemisi: Ticari amaçla çalıştırılan ve
12’den fazla yolcu taşıyan gemileri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kaza Bildirimi,
Görev ve Yetkiler
Deniz kaza ve olaylarının incelenmesinde
görev, yetki ve sorumluluk
MADDE 5 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
deniz kaza ve olaylarının araştırma ve incelenmesi Başkanlığın görev, yetki
ve sorumluluğundadır.
Deniz
kazalarında görevlendirilen uzmanların nitelikleri ile görev ve yetkileri
MADDE 6 –
(1) Deniz kaza ve olaylarında
görev yapmak üzere Başkanlık hizmetlerinde görevlendirilen uzmanların,
denizcilikle ilgili lisans düzeyinde eğitim veren yükseköğretim
kurumlarından mezun ve en az Uzakyol 1. Zabit veya Uzakyol 2. Mühendis
ehliyetine sahip kişiler ile kamu veya özel sektörde en az üç yıl tecrübeli
Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisi, Gemi İnşa Mühendisi ve/veya Gemi
Makineleri İşletme Mühendisi kişilerden seçilmeleri esastır.
(2) Deniz kaza ve olaylarının araştırılması ve
incelenmesi için görevlendirilen uzmanlar 11/5/2019 tarihli ve 30771 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti
İnceleme Merkezi Başkanlığı Yönetmeliğinde belirtilen görev ve yetkilerin
yanı sıra, hudut kapıları ve gümrüklü sahalar da dâhil olmak üzere;
a) Deniz kazasına karışan gemiye çıkabilir ve gemi
üzerinde incelemelerde bulunabilir.
b) Gemi kaptanı, mürettebatı ve diğer ilgililerle
görüşebilir.
c) Deniz kazası inceleme faaliyetleri kapsamında ilgili
liman, şirket, kılavuzluk istasyonu, gemi trafik hizmetleri istasyonu,
liman başkanlıkları, Bakanlık merkez teşkilatının denizcilikle ilgili
birimleri, arama kurtarma merkezleri ve arama kurtarma faaliyetleriyle
ilgili diğer kurum ve kuruluşlar ile çevre acil müdahale merkezleri ve
çevre kirliliğiyle ilgili diğer kurum ve kuruluşlarda incelemelerde
bulunabilir, kaza ve olayla ilgili bilgi ve belgelerin örneklerini
alabilir.
ç) VDR, AIS ve Gemi Trafik Hizmetleri kayıtlarını
alabilir ve çözümlettirebilir.
d) Üniversiteler ve Bakanlıkça yetkilendirilmiş
kuruluşlardan, deniz kazası ve olaylarının araştırılması ve incelenmesiyle
ilgili bilimsel ve teknik konularda destek isteyebilir; test, muayene,
simülasyon veya hesaplama yapılmasını talep edebilir.
(3) Kaza incelemesine konu geminin/gemilerin, kaza
incelemesi kapsamında gemiadamları ile görüşülebilmesi veya bilgi, belge ve
elektronik kayıtların alınabilmesi için seferine/seferlerine müsaade
edilmeyebilir.
(4) Uzmanlar, deniz kazası inceleme faaliyetleri kapsamında
başka devletler ve uluslararası kuruluşlarla doğrudan yazışma veya görüşme
yapabilir, bilgi ve görüş alışverişinde bulunabilir.
(5) Kaza incelemelerinde meydana gelen bilimsel ve
teknik yaklaşım değişiklikleri, yenilikler ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda,
gerektiğinde kaza araştırma ve incelemesinde görevlendirilen uzmanlara,
yurt dışında Bakanlık Makamının onayı ile temel veya tazeleme eğitimi
aldırılır.
Deniz
kazasını bildirim yükümlülüğü
MADDE 7 –
(1) Bir deniz kazası meydana
geldiğinde aşağıda belirtilen kişi, kurum veya kuruluşlar en kısa süre
içinde kazaya ilişkin bildirim yapmakla yükümlüdürler:
a) Müteselsilen sorumlu olmak üzere; geminin
kaptanı, kaptan bildirim yapamayacak durumda ise yerine vekâlet eden zabit,
geminin donatanı, işleteni veya acentesi,
b) Sorumluluk sahası içinde meydana gelen deniz
kazalarında ilgili liman başkanlığı.
(2) Deniz kazasına ilişkin bildirim en elverişli
vasıtalar kullanılmak suretiyle AAKKM’ye yapılır. AAKKM söz konusu
bildirimi elektronik posta veya SMS ile Başkanlığa bildirir.
(3) Birinci fıkra gereğince bildirim yükümlülüğü
olanlar AAKKM’ye yapılan bildirimi takiben Ek-1’de yer alan deniz
kazası/olayı bildirim formunu doldurarak Başkanlık internet sitesi
üzerinden veya posta, elektronik posta ya da faks yoluyla bildirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kazaların
İncelenmesi
Kaza incelemesinin amacı
MADDE 8 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
deniz kaza incelemesinin amacı; deniz kazalarının oluşmasına neden olan
gerçek sebeplere ulaşmak suretiyle denizde seyir, can, mal ve çevre
emniyetine yönelik mevzuat ve uygulamaların geliştirilmesine ve ileride
olabilecek benzer kaza ve olayların önlenmesine katkı sağlayacak
tavsiyelerde bulunmaktır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında yürütülen deniz kaza
incelemesi adli veya idari soruşturma niteliğinde olmadığı gibi amacı suçu
ve suçluyu tespit etmek veya sorumluluk paylaştırmak değildir.
Kaza
incelemesine karar verilmesi
MADDE 9 –
(1) Türkiye’nin karasularında veya
uluslararası sularda uluslararası sefer yapan Türk bayraklı gemilerde
meydana gelen çok ciddi deniz kazalarında, bildirim alınmasından sonra
Başkanın onayıyla kaza incelemesi yapılır.
(2) Uluslararası sefer yapmayan Türk bayraklı
gemilerde meydana gelen çok ciddi deniz kazalarında, bildirim alınmasından
sonra ön inceleme başlatılır, yapılacak değerlendirmeye istinaden Başkanın
onayıyla kaza incelemesi yapılabilir.
(3) Kaza bildiriminin alınmasından sonra;
a) Kazanın olduğu yere bakılmaksızın Türk bayraklı
gemilerde veya Türk bayraklı gemilerin karıştığı çok ciddi deniz
kazalarında,
b) Bayrağına bakılmaksızın Türkiye’nin
karasularında meydana gelen çok ciddi deniz kazalarında,
Başkanın onayıyla ön inceleme başlatılır.
Başlatılan inceleme sonucunda 11 inci madde hükümleri doğrultusunda
yapılacak değerlendirmeye istinaden Başkanın onayıyla kaza incelemesi
yapılabilir.
(4) Kaza bildiriminin alınmasından sonra;
a) Kazanın olduğu yere bakılmaksızın Türk bayraklı
gemilerin dâhil olduğu ciddi deniz kazalarında veya deniz olaylarında,
b) Bayrağına bakılmaksızın Türkiye’nin
karasularında meydana gelen ciddi deniz kazaları veya deniz olaylarında,
Başkanın onayı ile ön inceleme başlatılabilir.
Başlatılan inceleme sonucunda 11 inci madde hükümleri doğrultusunda
yapılacak değerlendirmeye istinaden Başkanın onayıyla kaza incelemesi
yapılabilir.
Kazanın
incelenmesi
MADDE 10
– (1) Başkanın onayı ile
incelenmesine karar verilen deniz kazası için;
a) Başkan tarafından uzmanlar arasından
görevlendirme yapılır. Birden fazla uzman görevlendirilmesi durumunda
bunlardan biri grup başkanı olarak tayin edilir.
b) Kaza incelemesinin özel bir uzmanlık
gerektirmesi durumunda veya Başkanın gerekli göreceği diğer hallerde,
uzmanlar dışında da görevlendirme yapılabilir.
(2) Kaza incelemesi için görevlendirilen uzmanlar 6
ncı maddede ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti İnceleme
Merkezi Başkanlığı Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde belirtilen görev ve
yetkiler dâhilinde kaza araştırma ve inceleme faaliyetlerini yürütür.
Diğer
devletlerle işbirliği
MADDE 11
– (1) Diğer önemli ölçüde ilgili
devletlerle işbirliği halinde yürütülecek kaza araştırma ve inceleme
faaliyetleri, ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve IMO Kaza
İnceleme Kodu hükümlerine göre gerçekleştirilir. Bu çerçevede;
a) Türkiye'nin bayrak devleti olarak önemli ölçüde
ilgili devlet sıfatını haiz olduğu deniz kazalarında, kaza inceleme yetkisi
bayrak devleti adına Başkanlığın sorumluluğundadır. Ancak diğer önemli
ölçüde ilgili devlet ile yapılacak müzakere sonucunda Başkanın onayıyla
kaza incelemesinin diğer önemli ölçüde ilgili devlet ile müşterek olarak
veya diğer önemli ölçüde ilgili devlet tarafından yapılmasına karar
verilebilir.
b) Türkiye'nin kıyı devleti olarak önemli ölçüde
ilgili devlet sıfatını haiz olduğu deniz kazalarında, kaza inceleme yetkisi
esasen bayrak devleti sorumluluğundadır. Ancak bayrak devletinin kaza
incelemesi başlatmaması veya bayrak devleti ile kaza inceleme raporu
üzerinde ciddi görüş ayrılığı yaşanması durumunda yapılacak değerlendirmeye
istinaden Başkanın onayıyla kaza incelemesi yapılmasına karar verilebilir.
c) Türkiye’nin önemli ölçüde ilgili devlet sıfatını
haiz olduğu diğer deniz kazalarında, bayrak devleti veya kıyı devleti
tarafından kaza incelemesinin başlatılmaması veya diğer önemli ölçüde
ilgili devlet/devletlerle kaza inceleme raporu üzerinde ciddi görüş
ayrılığı yaşanması durumunda, yapılacak değerlendirmeye istinaden Başkanın
onayıyla kaza incelemesi yapılabilir.
Delil ve
kayıtların gizliliği
MADDE 12
– (1) Kaza incelemesi kapsamında
elde edilen bütün bilgi ve belgeler ile yazılı ve elektronik kayıtlar ve
kaza inceleme taslak raporları, adli makamlar istisna olmak üzere, kaza
incelemesi maksatları dışında açıklanamaz, hiçbir kişi ve merci ile
paylaşılamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Deniz Kaza
İncelemesi Raporu
Deniz
kaza incelemesi taslak raporu
MADDE 13
– (1) Deniz kazasının incelenmesi
sonucunda, söz konusu kazayı incelemek üzere görevlendirilen uzmanlar
tarafından hazırlanan deniz kazası inceleme taslak raporunda aşağıdaki
bölümlere yer verilir:
a) Özet: Deniz kazasına ilişkin temel gerçeklerin
ifade edildiği bölümdür. Kazanın ne olduğu, ne zaman, nerede ve nasıl
gerçekleştiği; ayrıca herhangi bir can kaybı veya yaralanma olup olmadığı;
gemi, yük, üçüncü taraflar veya çevrede bir hasar meydana gelip gelmediği
açıklanır.
b) Kazaya ilişkin bilgiler: Kaza hakkındaki
detaylar, gemiye ve seferine ait bilgiler ile kaza sonrası müdahalelere ve
arama kurtarma çalışmalarına ilişkin bilgilerin yer aldığı bölümdür.
c) Kazanın gelişimi: Kaza öncesinde, esnasında ve
sonrasındaki olayların kronolojik bir sıra içinde anlatıldığı ve kaza ile
ilgili insan faktörü, malzeme, teçhizat ve çevre gibi unsurlara yer verilen
bölümdür.
ç) Değerlendirme: Kazaya ilişkin bulguların analiz
edildiği ve bunlar hakkında yorumlar yapılan bölümdür. Kazayla ilgili
olaylar ve çevre şartları, hatalı davranışlar ve ihmaller, malzeme
hataları, tehlikeli maddeler, gemi operasyonları, gemi ergonomisi, şirket
yönetimi ve denizcilik idaresine ilişkin hususları da içeren kazaya etki
eden unsurlara bu bölümde yer verilir.
d) Sonuçlar: Kazanın meydana gelmesinde etkisi olan
unsurlar ile kazanın meydana gelmesini önleyebilecek veya kazanın olumsuz
etkilerinin azaltılmasını sağlayabilecek unsurlardaki noksanlık veya
yetersizlikler hakkında varılan yargıları açıklayan bölümdür.
e) Tavsiyeler: Değerlendirme ve sonuçlardan
yararlanılarak oluşturulan, seyir emniyeti, gemi ve yük operasyonları,
tasarım, denetleme, mevzuat, yönetim, iş emniyeti, eğitim, sahil yardımı ve
acil durum müdahalesi gibi alanlara ilişkin tavsiyeleri içeren bölümdür.
Tavsiyeler, deniz kazalarının önlenebilmesi maksadıyla, denizcilik idaresi,
gemi donatanları, işletenleri, liman işleticileri,
tanınmış/yetkilendirilmiş kuruluşlar, gemi trafik hizmetleri, kılavuzluk
teşkilatları, meslek ve uluslararası denizcilik kuruluşları gibi
düzenleyici ve uygulayıcı durumda olan kurum ve kuruluşlara yönelik olarak
yapılır. Bu bölüm, kaza incelemesi sırasında geçici yapılabilecek emniyet
tavsiyelerini veya emniyet tedbirlerini de içerebilir.
f) Ekler: Gerekli görüldüğü takdirde, fotoğraf,
elektronik seyir kayıtları ve haberleşme çözümleri, harita, sertifika,
ilgili mevzuat ve diğer bilgi ve belgelerin rapora eklendiği bölümü içerir.
(2) Ön inceleme başlatılan deniz kazalarında, kaza
incelemesine devam edilmeyecekse kaza hakkındaki ilk bulgulara göre ön
rapor hazırlanır ve Başkanlığa sunulur.
Kaza
inceleme taslak raporu üzerinde yapılacak işlemler
MADDE 14
– (1) Deniz kaza incelemesi taslak
raporu, diğer önemli ölçüde ilgili devletlerin görüşlerinin alınması
amacıyla, en uygun vasıtalarla kendilerine gönderilir.
(2) Deniz kaza incelemesi taslak raporunun tamamı
veya belirli bölümleri diğer önemli ölçüde ilgili devletler tarafından söz
konusu raporun tamamı veya belirli bölümlerinin kamuoyuyla
paylaşılmayacağının taahhüt edilmesi şartıyla gönderilir.
(3) Diğer önemli ölçüde ilgili devletlere taslak
rapor üzerinde görüş ve önerilerini bildirebilmeleri için 30 gün süre
verilir veya karşılıklı olarak başka bir süre üzerinde mutabakata
varılabilir.
(4) Diğer önemli ölçüde ilgili devletlerin süresi
içerisinde bildirdikleri görüşler, deniz kaza incelemesi raporunun nihai
hale getirilmesinde dikkate alınabilir.
Kaza
inceleme raporu
MADDE 15
– (1) Deniz kaza incelemesi taslak
raporu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi
Başkanlığı Yönetmeliğinin 22 nci maddesi gereğince Değerlendirme Heyeti
tarafından karara bağlanır.
(2) Karara bağlanan deniz kazası inceleme raporu,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı
Yönetmeliğinin 22 nci maddesi uyarınca;
a) Bakana ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış
Politikalar Kuruluna sunulur.
b) Başkanlık internet sitesinde yayımlanarak
kamuoyu ve ilgililerle paylaşılır.
c) Gerekli çeviriler yapılmak suretiyle, diğer
önemli ölçüde ilgili devletlere ve uluslararası kurum ve kuruluşlara en
uygun vasıtalar kullanılarak gönderilir.
(3) Yayımlanan ve ilgili taraflarla paylaşılan
deniz kazası inceleme raporlarında yer alan tavsiyelerin uygulanması ile
ilgili gelişmeler makul bir süre içerisinde ilgililer tarafından Başkanlığa
bildirilir.
(4) Raporda yer verilen tavsiyeler, raporu
hazırlayan inceleme grubu tarafından takip edilir. Her tavsiyenin uygulanma
durumuna ait bilgi ve güncellemeler kayıt altına alınır.
Deniz
kazasının yeniden incelenmesi
MADDE 16
– (1) Başkanlık, raporun karara
bağlanması sonrasında, rapordaki değerlendirmeleri, sonuçları ve
tavsiyeleri değiştirebilecek nitelikte yeni delillerin ortaya çıkması
durumunda, kazanın yeniden incelenmesine karar verebilir.
(2) Birinci fıkrada sözü edilen yeni deliller,
diğer önemli ölçüde ilgili devletlerle de paylaşılabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Araştırma
Faaliyetleri ve Deniz Olayları
Deniz
kazalarına ilişkin araştırma faaliyetleri
MADDE 17
– (1) Başkan gerekli gördüğü
hususlarda, uzmanlara ve bilirkişilere veya diğer ilgili kişi, kurum,
kuruluş ve üniversitelere deniz kazalarına ilişkin araştırma
yaptırılabilir.
(2) Araştırma faaliyeti, aşağıdaki hususlara ilişkin
bilgi toplanması amacıyla gerçekleştirilir:
a) Deniz kazalarına neden olan unsurlar.
b) Deniz kazaları sonucunda ortaya çıkan ve insan,
çevre ve gemi ile gemi üzerindeki ve dışındaki teçhizat ve yapılarda
meydana gelen olumsuz etkilerin azaltılmasını sağlayabilecek hususlar.
c) Deniz kazalarının bildirimiyle ilgili
noksanlıklar.
(3) Araştırma faaliyeti;
a) Deniz kazalarına ilişkin insan, çevre ve malzeme
unsurları ile teknik unsurların kazalara olan etkisinin ortaya
çıkarılmasını,
b) Balıkçılık, yük taşımacılığı, yolcu
taşımacılığı, turizm, kılavuzluk ve römorkaj, deniz araştırmaları ve deniz
dibi faaliyetleri gibi belirli bir denizcilik faaliyetini,
c) Yangın, karaya oturma, çatışma ve yapısal
hasarlar gibi belirli bir kaza tipini,
ç) Gemi trafik hizmetleri, arama ve kurtarma
hizmetleri, çevre acil müdahale hizmetleri gibi faaliyetleri,
d) Gemiadamlarının eğitimi ve belgelendirilmesi,
gemilerin denetlenmesi ve belgelendirilmesi gibi faaliyetleri,
e) Gemilerin inşa, tamir ve bakımlarını,
f) Kuru yük, tanker, konteyner, ro-ro, yolcu
gemisi, balıkçı gemisi, yat, yelkenli gemi gibi belirli bir gemi tipini,
g) Gemi üzerindeki belirli bir teçhizat veya
donanımı,
ğ) Yükleme, tahliye, istifleme gibi liman
faaliyetlerini,
h) Gemilerin yanaşma, kalkış, demirleme, halat
alma-verme gibi operasyonlarını,
ı) Gemilerin açık denizlerde, kıyılarda, Türk Boğazlarında,
dar suyollarında ve içsulardaki seyirlerini,
i) Başkan tarafından uygun görülen diğer hususları,
kapsar.
(4) Üçüncü fıkrada geçen araştırma faaliyetleri
için görevlendirilen uzmanlar;
a) Gerekli gördükleri gemilere çıkabilir, teçhizatı
inceleyebilir ve uygulamalara ilişkin gözlem yapabilir.
b) Gerekli gördükleri liman tesislerinde ve ilgili
kurum ve kuruluşlarda inceleme yapabilir. Kazayla ilgili gerekli bilgi ve
belgelerin bir örneklerini alabilir.
Yönetmeliğin
deniz olaylarına uygulanması
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmeliğin deniz
kazaları bildirimlerinin yapılması ile deniz kazalarının araştırılması,
incelenmesi ve raporlarının düzenlenmesine ilişkin hükümleri, deniz
olayları bildirimlerinin yapılması ile deniz olaylarının araştırılması,
incelenmesi ve raporlarının düzenlenmesi için de geçerlidir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Hüküm
bulunmayan haller
MADDE 19
– (1) Deniz kaza ve olaylarının
incelenmesine ilişkin bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, Ulaştırma
ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı
Yönetmeliği ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 20
– (1) 10/7/2014 tarihli ve 29056
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Deniz Kazalarını ve Olaylarını Araştırma
ve İnceleme Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 21
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|