|
Sağlık Bakanlığından:
YANIK TEDAVİ BİRİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yataklı sağlık
tesisleri tarafından verilmekte olan yanık tedavi hizmetlerinin güncel
ihtiyaç ve beklentilere uygun olarak sunulmasını temin etmek üzere hizmet
verilen acil travma birimlerinin personel ve hizmet kıstaslarını, fizikî
şartlarını, araç, gereç, tıbbi donanım standartlarını, sevk ve nakil
esaslarını belirlemek, yanık merkezi, yanık ünitesi ve yanık odalarının
kurulmasına, mevcutların yeniden yapılandırılmasına ve bu birimlerin
işleyiş ve denetimi ile buralarda görev yapacak personelin eğitimlerine ve
koruyucu yanık hizmetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Sağlık Bakanlığına,
üniversitelere ve özel sektöre ait, bünyesinde yanık merkezi, yanık ünitesi
veya yanık odası bulunan ve bünyesinde yanık tedavi birimi kurulması
planlamaya alınan sağlık tesisleri ile bu birimlerde görev yapan personeli
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı
Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendi ve ek 11 inci maddesi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 355 inci maddesinin birinci fıkrasının (a),
(c) ve (f) bentleri ile 508 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Sağlık Bakanını,
b) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
c) Genel Müdürlük: Sağlık Hizmetleri Genel
Müdürlüğünü,
ç) Komisyon: Yanık tedavi hizmetlerinin yürütülmesi
ve geliştirilmesi amacıyla bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesine göre
Bakanlıkça oluşturulan Yanık Tedavisi Bilim Komisyonunu,
d) Müdürlük: İl sağlık müdürlüklerini,
e) Sağlık tesisi: Sağlık Bakanlığına, devlet ve
vakıf üniversiteleri ile özel sektöre ait, bünyesinde yanık tedavi hizmeti
verilen yataklı tedavi kurumlarını,
f) Sorumlu tabip: Acil travma olan yanık tedavi
hizmetlerinin bir ekip anlayışı içerisinde planlanması ve yürütülmesi
amacıyla bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasındaki şartları
haiz, tercihen genel cerrahi, çocuk cerrahisi veya plastik, rekonstrüktif
ve estetik cerrahi uzmanı tabipler arasından yönetici tarafından
görevlendirilen yanık tedavi biriminden sorumlu olan uzman tabibi,
g) Yanık odası: Yanık merkezi veya yanık ünitesi
bulunmayan sağlık tesislerinde, genel cerrahi, çocuk cerrahisi veya
plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi kliniklerinden birinin bünyesinde
en az iki hastaya aynı anda yanık tedavi hizmeti verebilecek nitelikte
fizikî, donanım ve personel şartlarını haiz yanık tedavi birimini,
ğ) Yanık merkezi: Sağlık tesisinin idari ve tıbbi
bütünlüğü içerisinde yer alan ancak, diğer birimlerden izole edilmiş veya
müstakil binası olan, tüm yanık
vakalarının kabul edildiği, ilk şok tedavilerinden rehabilitasyonlarına
kadar tüm tedavi süreçlerinin gerçekleştirilebildiği, sterilizasyon
şartlarının sağlandığı, giriş ve çıkışlarının enfeksiyon kontrolü
bakımından denetimli olduğu yanık tedavi birimini,
h) Yanık tedavi birimi: Yanık odası, yanık ünitesi
veya yanık merkezi için kullanılan genel tanımı,
ı) Yanık ünitesi: Sağlık tesisinin idari ve tıbbi
bütünlüğü içerisinde yer alan ancak, diğer birimlerden izole edilmiş,
yatarak tedavisi gereken erişkin ve çocuk yanık hastalarının bakım ve
tedavilerinin sağlandığı yanık tedavi birimini,
i) Yönetici: Sağlık Bakanlığına ait sağlık
tesisleri için hastane başhekimini, üniversitelere ait sağlık tesisleri
için sağlık uygulama ve araştırma merkezi başhekimini, özel sağlık tesisleri
için mesul müdürü,
j) 112 KKM: 112 il ambulans servisi baştabipliğine
bağlı komuta kontrol merkezini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yanık Tedavi Birimleri ve Bu Birimlerin
Standartları
Yanık
tedavi birim türleri
MADDE 5 – (1) Yanık tedavi birimleri, hizmet verdiği yanık
vakasının özelliğine, bünyesinde bulundurduğu alanlarına, sahip olduğu
fizikî şartlara, yatak kapasitesine, tıbbi teknolojik donanım ve personel
standartlarına göre, yanık merkezi, yanık ünitesi veya yanık odası şeklinde
sınıflandırılır.
Fizikî
şartlar ve asgari donanım standartları
MADDE 6 – (1) Yanık tedavi birimlerinin fizikî şartları,
bulunması gereken alanlar, yatak sayısı, hizmetin tanımı, tıbbi cihaz ve
donanım ile personel asgari standartları Ek-1’de gösterilmiştir.
(2) Yanık merkezi, tam steril alan, yarı steril
alan ve steril olmayan alan olmak üzere üç ana bölümden oluşur.
a) Tam
steril alan; yanık pansuman odası, ameliyathane ve yoğun bakım ünitesinden
oluşur.
1) Yanık pansuman odasının taşıması gereken asgari
şartlar şunlardır:
i) En az 25 m2 büyüklükte, ameliyathane ve yoğun
bakım ünitesine yakın yerde yapılandırılır.
ii) Zeminlerde kolay dezenfekte edilebilir
malzemelerin, tavan ve duvarlarda ise anti bakteriyel özelliği olan
ürünlerin kullanılması gerekir.
iii) Hastaların yanık yaralarının yıkanabilmesi
için steril ve tercihen akım-ısı ayarlı su sistemleri bulunur.
iv) Pansuman arabasında gerekli tüm pansuman ve
tıbbi sarf malzemesi ile araç ve gereç 24 saat steril ve kullanıma hazır
durumda bulundurulur.
2) Yanık ameliyathanesi, yanık hastalarına hizmet
vermek üzere yanık merkezi bünyesinde kurulur. Ameliyathanenin taşıması
gereken asgari şartlar şunlardır:
i) Ameliyathane, yanık hastalarının debridman,
tanjansiyel eksizyon, greftleme ve kontraktür işlemleri ile diğer cerrahi
işlemleri anestezi altında gerçekleştirebilecek şekilde yapılandırılır.
ii) Havalandırması, hijyenik klima santrali ile
merkezi havalandırma yoluyla sağlanır.
iii) Ameliyathanede merkezi tıbbi gaz sistemi,
genel anestezi cihazı, ameliyat masası ve lambası, koter, aspiratör, alet
masası ile dermatom ve mesher bulundurulması zorunludur.
3) Yanık merkezi bünyesindeki yoğun bakım servisi,
ameliyat sonrası yanıklı hastalar
ile ağır yanıklı hastaların tıbbi bakım, tedavi ve takiplerini
sağlamak üzere kurulur. En az 4 (dört) yataklı, üçüncü seviye yoğun bakım
servisi şartlarına uygun olarak yapılandırılır.
b) Yarı steril alan; yanıklı hastalara, yatırılarak
tıbbi bakım, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği bölümdür.
Yarı steril alan, yanık merkezi bünyesinde, aşağıdaki şartlara uygun olarak
kurulur:
1) Tam steril alanla bağlantılı, bünyesinde tabip
odası, hasta odası, sterilizasyon odası, ilk yardım ve pansuman odası,
eğitim ve değerlendirme salonu bulunur.
2) Hastaların sosyal rehabilitasyonu için imkânlar
ölçüsünde alan ayrılır, erişkin ve çocuk hastalara göre uygun şartlar
sağlanır.
3) Hasta odaları tek kişilik, tercihen toplu yanık
vakaları için ihtiyaç halinde iki kişilik odalara dönüştürülebilecek
genişlikte, tuvalet ve duşlu olarak yapılandırılır. Genel hastaneler
bünyesindeki yanık tedavi birimlerinde çocuk hastalar için ihtiyaca göre
yeterli sayıda yatak ayrılır.
4) Zeminlerde kolay dezenfekte edilebilir
malzemelerin, tavan ve duvarlarda ise anti bakteriyel özelliği olan
ürünlerin kullanılması gerekir.
5) İlaç, pansuman malzemeleri ile lüzumlu araç ve
gereç için uygun bir depo oluşturulur.
6) Sağlık tesisinde mobil röntgen, mobil
hemodiyaliz cihazı ve mobil doppler ultrasonografi cihazı ile hastaların
nakli için sedye asansörü bulunmalıdır.
c) Steril olmayan alan; yanık merkezinde hasta
kabul ve kayıt işlemlerinin yapıldığı, ayaktan hastalara pansuman, bakım ve
yanık tedavi hizmetlerinin verildiği alandır. Bu alanın taşıması gereken
şartlar şunlardır:
1) Hasta kabul, kayıt ve sekretarya işlemlerinin
yürütüldüğü bir alan ile ayaktan hastaların takibi, tedavisi ve
pansumanlarının yapılması için lavabosu bulunan bir poliklinik odası
ayrılır.
2) Poliklinik odasında kapalı ve kilitlenebilir
dolap, pansuman masası veya hasta muayene sedyesi ve seyyar muayene lambası
ile gerekli steril müdahale ekipmanı bulunur.
3) Steril
olmayan alandan yarı steril alana geçişler kontrollü olarak sağlanır.
(3) Tıbbi alanlara ilave olarak, yanık ünitesinde
ve yanık merkezinde tabipler için oda, personel soyunma-giyinme, duş ve
tuvalet ihtiyaçları için yeterli alan ayrılır. Kadın ve erkek hastalar için
engellilerin de yararlanacağı şekilde düzenlenmiş tuvalet ve lavabo
bulunur.
(4) Yoğun bakım servislerinde, 11/8/2005 tarihli ve
25903 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon
Kontrol Yönetmeliği doğrultusunda etkin enfeksiyon kontrol programlarının
uygulanması zorunludur.
Personel
görevlendirilmesi ve asgari personel standardı
MADDE 7 – (1) Yanık tedavi birimlerinde görev yapacak
sorumlu uzman tabip ve diğer personelin görevlendirmesi, ilgili sağlık
tesisi yöneticisi tarafından yapılır ve Bakanlığa bildirilir.
(2) Uzman tabip sayısı yeterli olan sağlık
tesislerinde, sorumlu uzman tabiple birlikte görev yapmak ve sorumlu uzman
tabibin yokluğunda, görev ve yetkilerine haiz olmak üzere; ilgisine göre,
genel cerrahi, çocuk cerrahisi veya plastik, rekonstrüktif ve estetik
cerrahi uzmanı tabiplerden birisi yönetici tarafından yanık merkezinde görevlendirilebilir.
(3) Yanık ünitesinde ve yanık merkezinde sorumlu
olarak görevlendirilecek uzman tabiplerin bir yanık ünitesinde veya yanık
merkezinde fiilen çalışmış olduğunu ilgili kurumdan belgelemesi zorunludur.
Fiili çalışma süresi, uzmanlığını aldıktan sonra, yanık ünitesi sorumlusu
için en az iki ay, yanık merkezi
sorumlusu için ise en az dört aydır.
(4) Yanık tedavi hizmetleri ekip anlayışı
içerisinde yürütülür ve işin yoğunluğu veya ihtiyaca göre sorumlu tabibin
talebi, yöneticinin onayı ile birime ilave personel görevlendirilmesi
yapılabilir. Yanık tedavi birimlerinde psikolojik destek, rehabilitasyon ve
beslenme hizmetleri ihtiyaç halinde yönetici tarafından belirlenecek bir
psikolog veya sosyal çalışmacı, bir fizyoterapist ve bir diyetisyenin
sorumluluğunda yürütülür. İhtiyaç halinde yönetici tarafından bu personelin
sayısı artırılabilir.
(5) Yanık merkezinde görevli sorumlu uzman tabip ve
diğer sağlık personeli, başka birimlerde görevlendirilmez ve yanık merkezi
haricindeki nöbet hizmetleri ile yükümlendirilmez.
(6) Yanık ünitesi ve yanık odasında görevli sorumlu
tabip bu birimdeki görevinin yanı sıra uzmanlık dalı ile alakalı
poliklinik, klinik, ameliyat ve nöbet hizmetlerini de yürütebilir. Diğer
sağlık personeli ihtiyaca göre yönetici tarafından kurumun diğer
birimlerinde de çalıştırılabilir ve nöbet hizmetlerine dâhil edilebilir.
Sorumlu
tabibin görev ve sorumlulukları
MADDE 8 – (1) Yönetici tarafından ilgisine göre, genel
cerrahi, çocuk cerrahisi veya plastik rekonstrüktif ve estetik cerrahi
uzmanı tabiplerden birisi sorumlu tabip olarak yanık merkezinde
görevlendirilir.
(2) Sorumlu tabip hizmetin koordinasyonu ve
organizasyonundan, ilgili klinik ile birlikte bir bütün olarak planlanıp
yürütülmesinden ve yanık tedavi ekibinde görevli tüm personelden yöneticiye
karşı sorumlu olup görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) Yanık tedavi hizmetlerini, kendisine bağlı
personelin görev dağılımını, birbirleriyle olan iletişimlerini, iş akışı ve
nöbet hizmetlerini bu Yönetmelik hükümlerine ve ilgili diğer mevzuata uygun
olarak planlar ve yöneticinin onayına sunar.
b) Kendisine bağlı ekip personeline yanık tedavi
hizmetleri ve uygulamaları konusunda hizmet içi eğitim verir veya
verilmesini sağlar, periyodik toplantılar düzenler, aksaklık ve
noksanlıkları tespit eder ve hizmetin geliştirilmesi, yanık alanında yeni
tedavi yöntemleri ile teknolojik gelişmelerin takibi ve uygulanması konusunda
kararlar alır ve uygulatır.
c) Gerekli ilaç, tıbbi cihaz, araç, gereç ve tıbbi
sarf malzeme ihtiyacının tespiti ile bunların teminini, uygun koşullarda
muhafazasını ve uygun kullanılmasını sağlar.
ç) Sterilizasyon koşullarının sağlanması ve
denetlenmesi, enfeksiyonlardan korunma, tıbbi atıkların toplanması ve
depolanması ile ilgili iş ve işlemlerin ilgili mevzuata uygun olarak
yürütülmesini sağlar.
d) Yanık tedavi birimlerindeki nöbet hizmetlerini
aylık olarak planlar, yöneticiye onaylatır ve ilgililere tebliğ edilmesini
sağlar.
e) Toplu yanık vakalarının görüldüğü olağan dışı
durumlarda davet edilecek ilave personeli belirler, uygulama planlarını
yapar ve yöneticinin onayına sunar.
f) Yanık tedavi birimlerindeki hizmetlerin hasta
hakları mevzuatına, tıbbi deontolojiye, etik ilke ve kurallara uygun olarak
yürütülmesini sağlar.
Diğer
sağlık personelinin görev ve sorumlulukları
MADDE 9 – (1) Yanık ekibinde görevli hemşirenin görev, yetki
ve sorumlulukları şunlardır:
a) Tedavi ve bakım işlemleri için sorumlu tabibin
yazılı ve imzalı talimatını alır ve uygular. Hasta ile ilgili mesleğine ait
kayıtları tutar. Etkilerini gözler ve uygulama sonuçlarını kaydeder.
b) Yanık tedavi hizmetleri kapsamında uygulanan
işlemlerde sorumlu tabibe ve ekibin diğer üyelerine tetkikler için kan ve
numune almak, damar yolu açmak gibi destek sağlar.
c) Kişinin
yaşamsal bulgularını alır, kaydeder, değişiklikleri sorumlu tabibe
bildirir.
ç) Tedavi planına uygun olarak oral, parenteral ve
haricen uygulanması gereken ilaçları verir ve verilen ilaçları kaydeder,
etki ve yan etkilerini gözlemler, kayıt altına alır ve tabibe bildirir.
Tabip de Advers Etki Bildirim Formunu doldurarak Türkiye Farmakovijilans
Merkezine bildirir.
d) Hizmet sırasında kullanılan malzemelerin
temizliğini ve dezenfeksiyonunu yapar, gerekli olanları sterilizasyon için
hazırlar, düzenli bakım ve kalibrasyonun yapılmasını sağlar.
e) Kullandığı araç-gereç ve malzemelerin takibini
yapar, eksilenlerin takviyesini sağlar.
f) Tek kullanımlık malzemelerin ve atık materyalin,
25/1/2017 tarihli ve 29959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile 27/12/2017 tarihli ve 30283 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine
uygun olarak toplanması ve imha edilmesini sağlar.
g) Sorumlu tabip tarafından iş akış planında
belirlenen diğer görevleri yapar.
(2) Yanık ekibinde görevli tıbbi sekreter; yanık
tedavi birimindeki kayıtların doğru, okunaklı ve noksansız tutulmasından,
kayıtlara ilişkin bilgi, belge ve dokümanların arşivlenmesinden ve
muhafazasından, birimin harici iletişim ve haberleşmesi ile ekibin
birbirleriyle olan iletişiminden, randevu ve danışma hizmetlerinin
düzenlenmesinden görevli ve sorumludur.
(3) Yanık ekibinde yer alan fizyoterapist,
diyetisyen, psikolog ve sosyal çalışmacı; yanık tedavi hizmeti verilen
hastaya ve gerektiğinde hastanın yakınlarına müdavi tabip ve sorumlu
tabibin belirlediği tedavi planı doğrultusunda, mesleklerinin gerektirdiği
beslenme, rehabilitasyon hizmetleri ile sosyal ve psikolojik destek
hizmetleri verirler. Bu hizmetlerin verilmesi sırasında tıbbi deontoloji,
toplumsal etik ve ahlâki kurallara uyulması ve hasta hakları mevzuatına
uygun olarak hareket edilmesi zorunludur.
(4) Yanık tedavi ekibinde yer alan hizmetli ve
diğer personel, sorumlu tabibin belirlediği görev dağılımı ve iş akış
planına uygun olarak görev yapmakla yükümlüdür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim Merkezleri ve Eğitim Faaliyetleri
Eğitim
merkezlerinin belirlenmesi
MADDE 10 – (1) Yanık tedavisi konusunda eğitim verecek
merkezler, yanık merkezinin yıllık ortalama vaka sayısı, uygulanan
tedavilerdeki başarı oranı, majör yanık vakalarında alınan sonuçlar, yanık
tedavi ekibinin deneyimi ve benzeri kriterler dikkate alınarak mevcut yanık
merkezleri arasından, komisyonun teklifi ve Genel Müdürlüğün uygun görüşü
üzerine Bakanlık onayı ile belirlenir.
Eğitim
faaliyetleri
MADDE 11 – (1) Yanık tedavi biriminde görevli sağlık
personeline yanık eğitim merkezlerinde yanık tedavisi konusunda eğitim
verilir. Eğitimin süresi yanık tedavi birimlerinde çalışacak tüm personel
için bir aydan az olamaz. Eğitim için görevlendirmeler yöneticinin talebi,
Müdürlüğün teklifi üzerine Bakanlık onayı ile yapılır.
Halka
eğitim verilmesi
MADDE 12 – (1) Yanık tedavi birimlerinde görevli personel
tarafından, Müdürlüklerin
koordinasyonunda askeri kuruluşlar, emniyet güçleri, itfaiye, sivil savunma
müdürlükleri ve benzeri kamu kurum ve kuruluşlarının işbirliği ile ulusal
ve yerel iletişim kanalları da dâhil uygun ortamlarda, yanık konusunda
halka eğitim verilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Komisyon ve Yanık Tedavi Birimlerinin Kurulması ile
Faaliyet İzni
Komisyonun
kurulması
MADDE 13 – (1) Yanık tedavi birimlerini planlanmak,
başvuruları dosya bazında veya gerektiğinde yerinde incelemek, mevcutların
bu Yönetmelik esaslarına uygunluğunu değerlendirmek, eğitim merkezlerini
belirlemek, yapılacak eğitimleri ve müfredatını planlanmak, bu birimlerin
faaliyet ve hizmetleri ile ilgili şikâyetleri incelemek ve yanık tedavisi
konusunda tıbbi teknolojik gelişmeleri takip ederek hizmetin
iyileştirilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak üzere, Genel Müdürlük
bünyesinde, Bakanlık onayı ile Yanık Tedavisi Bilim Komisyonu oluşturulur.
(2) Komisyon, Genel Müdürlüğün yazılı daveti
üzerine Genel Müdür veya görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının
başkanlığında, yanık merkezi sorumlusu uzman tabipler arasından Genel
Müdürlüğün görevlendireceği altı üye olmak üzere toplam yedi üyeden oluşur.
Görevlendirilen üyelerin görev süresi iki yıldır. Görev süresi dolan üye,
tekrar görevlendirilebilir.
(3) Komisyon, en az beş üyenin katılımı ile
toplanır ve salt çoğunluk ile karar alır. Oylarda eşitlik olması halinde,
başkanın oyu yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır. Komisyon kararları tutanak
altına alınır. Komisyonun sekretaryası Genel Müdürlükçe yürütülür.
Komisyonun tüm kararları tavsiye niteliğindedir.
Yanık
tedavi birimlerinin kurulması ve işleyişi
MADDE 14 – (1) Yanık odaları haricindeki yanık tedavi
birimleri, Bakanlıkça belirlenen planlamalar dâhilinde, Ek-1’deki
standartlara uygun olarak Bakanlık onayı ile kurulur.
(2) Yanık merkezi; eğitim ve araştırma hastaneleri,
üniversite hastaneleri ve üçüncü basamak özel hastaneler bünyesinde
kurulabilir. Yanık merkezlerinde hizmetler, sorumlu tabip tarafından
ilgisine göre genel cerrahi, çocuk cerrahisi ve plastik, rekonstrüktif ve
estetik cerrahi klinikleri ile bir bütün olarak planlanır ve yönetici onayı
ile uygulanır.
(3) Yanık ünitesi, bünyesinde genel cerrahi, çocuk
cerrahisi ve plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzman tabibi bulunan
Bakanlığa, üniversiteye ve özel sektöre ait sağlık tesislerinde yöneticinin
uygun gördüğü uzman tabibin sorumluluğunda faaliyet göstermek üzere
kurulabilir. Yanık üniteleri, Ek- 1’de tanımlanan hafif ve orta ağırlıktaki
erişkin ve çocuk yanık hastalarını kabul ve tedavi etmekle yükümlüdür.
(4) Bünyesinde yanık merkezi veya yanık ünitesi
bulunmayan ancak genel cerrahi, çocuk cerrahisi veya plastik, rekonstrüktif
ve estetik cerrahi uzmanlarından en az birisi bulunan sağlık tesisleri,
kendilerine getirilen veya doğrudan başvuran Ek-1’de tanımlanan hafif yanık
vakalarını kabul ve tedavi etmekle yükümlüdür. Fizikî şartları uygun olan
sağlık tesislerinde bu hizmetlerin verilmesi için en az iki hastaya aynı
anda yanık tedavi hizmeti verilebilecek nitelikte fizikî, donanım ve
personel şartlarını haiz yanık odası oluşturulabilir. Yanık odaları,
Ek-1’deki asgari standartlara uygun olarak kurulur ve Bakanlığa bildirilir.
Normal çalışma saatleri dışında bu hizmetler yönetici tarafından düzenlenen
icap nöbeti dâhilinde yürütülür.
(5) Çocuk cerrahisi uzmanı bulunan sağlık
tesislerinde çocuk yanık hastaların takip ve tedavisinden öncelikle çocuk
cerrahisi uzmanı sorumludur.
Başvuru
usulü ve gerekli belgeler
MADDE 15 – (1) Yanık merkezi ve yanık ünitelerinin
kurulmasına ilişkin başvurular, Bakanlıkça belirlenmiş planlamalar
dâhilinde yöneticinin yazılı talebi, Müdürlüğün uygun görüşü ile Genel
Müdürlüğe iletilir. Başvuru dosyasında bulunması gereken bilgi ve belgeler
şunlardır:
a) Hizmet verilecek bölgenin nüfusu, en yakın yanık
tedavi birimine uzaklık, ulaşım durumu, ilin ve bölgenin yanık vakası
görülme sıklığı, son bir yıla ait yanık poliklinik muayene sayısı,
yatırılarak tedavi edilen yanık hasta sayısı, kurum dışından sevkle
gönderilen ve kurum dışına sevk edilen yanık hasta sayısı ve benzeri
istatistiksel hasta kayıtları.
b) Sorumlu uzman tabip ve diğer sağlık personelinin
isim listesi.
c) Sorumlu uzman tabip adına düzenlenmiş eğitim
belgesi.
ç) Yanık tedavi birimine ait ölçeklendirilmiş
kroki.
d) Araç-gereç, tıbbi cihaz ve donanım listesi.
(2) Başvuru dosyasındaki belgelerin yönetici ve
Müdürlükçe onaylanmış olması zorunludur.
Faaliyet
izni verilmesi
MADDE 16 – (1) Başvurular Genel Müdürlükçe dosya bazında
değerlendirilir. Noksan belgesi bulunmayan başvuru dosyası komisyona havale
edilir. Komisyon tarafından incelenen dosya uygun bulunduğu takdirde bir
tutanakla karara bağlanır. Başvurusu karara bağlanan yanık tedavi birimleri
gerektiğinde, komisyon üyesi en az iki kişiden oluşan ekipçe yerinde
değerlendirilir. Uygun görülen yanık tedavi birimine Bakanlık oluru ile
faaliyet izni verilir.
(2) Olağanüstü haller, sağlık ihtiyaçları
bakımından bölgesel dengeleri değiştirebilen geniş ölçekli nüfus hareketlilikleri
ve nüfusun demografik yapısındaki önemli değişikliklerin bulunduğu
durumlarda talep halinde veya Bakanlığın ihtiyaç gördüğü sağlık tesisleri
bünyesindeki yanık ünitelerine süresi bir yıldan fazla olmamak kaydıyla
geçici yanık merkezi statüsü verilebilir. İhtiyaç halinde Bakanlık
tarafından bu süre uzatılabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Nöbet, Sevk, Verimlilik, Denetim ve Yaptırımlara
Dair Hükümler
Nöbet
hizmetleri
MADDE 17 – (1) Yanık tedavi merkezlerindeki nöbet hizmetleri,
ilgili klinikte bulunan uzman tabipler ve bu birime rotasyona gelen ilgili
dalda uzmanlık eğitimi görenlerle bir bütün olarak yedi gün yirmidört saat
esasına göre planlanır ve yürütülür.
Sevk ve
nakil esasları
MADDE 18 – (1) Yanık vakaları sevk ve nakillerinin 112 KKM
aracılığıyla Ek-1’de yer alan Hizmetin Tanımı başlığı altında bulunan
standartlara uygun olarak yanık tedavi birimlerine yapılması esastır.
(2) Yanık ünitesi ve yanık merkezlerinde tedavisi
büyük oranda tamamlandığı sorumlu tabip tarafından belgelenen yanık
hastalarının idame tedavisi, hastanın talebi dâhilinde en yakın yanık odası
veya sağlık tesisine sevk edilmek suretiyle sürdürülebilir.
Verimliliğin
ölçülmesi
MADDE 19 – (1) Yanık tedavi hizmetlerinin toplumun ihtiyaç ve
beklentileri ile Bakanlık politikalarına uygun şekilde sürdürülmesini
sağlamak ve gerektiğinde uygulamalara yön vermek amacıyla yanık tedavi
birimlerinin faaliyetleri Bakanlıkça verimlilik bakımından değerlendirilir.
(2) Yanık tedavi birimlerinin faaliyetleri, yatan
hasta sayısı, ortalama yatış süresi, yapılan ameliyat sayıları, yanık
derecesi ve kaynağı, greft yapılan hasta sayısı, yapılan greft sayısı, uygun zamanda
yapılan greft ve tanjansiyel eksizyon oranları, erişkinde %30 çocukta
%20’nin üstünde yanıklı hasta sayısı, klinik enfeksiyon oranı, mortalite,
yıllık nakil alınan hasta sayısı, sevkle gelen ve merkez dışına sevkle
gönderilen vaka sayısı, sevk endikasyonları ve endikasyonlarına göre
uygunsuz sevkler gibi Komisyon tarafından belirlenecek istatistiki veriler
çerçevesinde Genel Müdürlükçe üç aylık, altı aylık veya yıllık dönemler
halinde basılı form veya Bakanlığın mevcut merkezi elektronik veri toplama
sistemleri kapsamında izlenir.
(3) Toplanan veriler Komisyon tarafından yıllık
olarak değerlendirilir ve olumsuzluk tespit edilen yanık tedavi birimleri
için gerekçeli değerlendirme raporu hazırlanır. Raporda, niteliğine göre, tespit edilen
olumsuzlukların giderilmesi için verilmesi gereken süreler de belirtilir.
(4) Yanık tedavi birimleri, verilen süreler
içerisinde, kendilerine tebliğ edilen olumsuzlukları gidermekle yükümlüdür.
Olumsuzlukların giderilip giderilmediği Müdürlük denetim ekibince,
niteliğine göre yerinde veya dosya bazında değerlendirilir ve raporlanarak
Genel Müdürlüğe gönderilir.
(5) Komisyon gerektiğinde verimlilik
değerlendirmesini yerinde yapabilir.
(6) Değerlendirme raporlarında bölgesel yanık
nedenleri ve bunların önlenmesi amacıyla çok paydaşlı ve toplumun sağlık
okuryazarlığının geliştirilmesine yönelik değerlendirmeler de yer alabilir.
Denetim
ve sorumluluk
MADDE 20 – (1) Yanık tedavi birimlerinin işleyişi ve yanık
hizmetlerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak etkili bir şekilde
yürütülmesinden Müdürlükler, yöneticiler ve yanık tedavisi birim
sorumluları müteselsilen sorumludur.
(2) Müdürlükler, denetim ekipleri marifetiyle,
işleyiş ile ilgili olarak Ek-2’de yer alan Yanık Tedavi Birimleri Denetim
ve Değerlendirme Formuna uygun olarak yılda en az bir kez denetim yapar,
sonuçları değerlendirir ve tespit edilen sorun ve aksaklıklarla ilgili
gerekli tedbirleri alır. Gerekli görülmesi durumunda Müdürlükler, denetim
sonuçlarını raporlar ve Bakanlığa bildirir.
(3) Denetim ekibi, il sağlık müdürünün uygun
göreceği bir müdürlük yetkilisi başkanlığında, genel cerrahi, çocuk cerrahisi veya plastik,
rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanlarından birisi, anesteziyoloji ve
reanimasyon uzmanı ve yanık konusunda deneyimi bulunan bir hemşirenin
katılımı ile oluşturulur. Gerekli görülmesi durumunda bir teknik personel
denetim ekibine dâhil edilebilir.
(4) Bakanlıkça faaliyet izin onayında belirtilen
yatak sayısının altında veya üzerinde yatak sayısı ile faaliyet
gösterilemez ve bu yataklar yanık tedavisi dışında kullanılamaz.
Yaptırımlar
MADDE 21 – (1) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yanık
tedavi hizmeti sunmak amacı ile açılan yanık tedavi birimlerinde, bu
Yönetmeliğe aykırılık tespit edilmesi hâlinde, kasıt, ihmal veya kusur
şüphesi bulunan ilgililer hakkında kendi mevzuatına göre disiplin hükümleri
uygulanır.
(2) Gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri
tarafından açılan yanık tedavi birimlerinde, bu Yönetmeliğe aykırılık
tespit edilmesi hâlinde, 3359 sayılı
Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 11 inci maddesi hükümleri uygulanır.
(3) Herhangi bir sebeple faaliyeti durdurulan veya
faaliyet izni iptal edilen yanık tedavi birimlerinde tedavi gören
hastaların tedavilerinin idamesi için Müdürlük gerekli tedbirleri alır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Hüküm
bulunmayan haller
MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde,
10/9/1982 tarihli ve 8/5319 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe
konulan Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ile 27/3/2002 tarihli
ve 24708 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliği
hükümleri uygulanır.
Mevcut
yanık tedavi birimlerinin durumu ve uyumu
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yayımı tarihinden önce Bakanlıkça faaliyet izni verilmiş olan yanık ünitesi
ve yanık merkezleri mevcut statüleri korunarak faaliyetine devam eder.
Fizikî alt yapı yetersizliği Müdürlük raporu ile belgelenenler, bu
Yönetmelikte belirlenen fizikî alanlara ait asgari standartlardan beş yıl
süre ile muaf tutulur.
(2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce
faaliyette olan yanık ünitesi ve yanık merkezlerinde halen görev yapan
sorumlu tabipler için 7 nci maddenin üçüncü fıkrasındaki şartlar aranmaz.
Yürürlük
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı
yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|