|
Ticaret Bakanlığından:
SÜT ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPO TEBLİĞİ
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, standartları belirlenen süt
ürünlerinin emniyetli ve uygun koşullarda depolanmasını ve ürün senetleri
vasıtasıyla ticaretinin kolaylaştırılmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, süt ürünlerinin depolanacağı
lisanslı depolarda bulunması gereken asgari niteliklere ve depolama
hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar ile süt ürünlerine
yönelik lisanslı depoculuk faaliyetlerine dair diğer hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu ile 12/4/2013 tarihli ve 28616
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk
Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Borsa: Aralarındaki sözleşme çerçevesinde
lisanslı depo işletmesince düzenlenen ürün senetlerinin kota ettirildiği,
alım satımının yapıldığı ve hareketlerinin kontrol ve takip edildiği ürün
ihtisas borsasını veya ürün senedi alım satımı konusunda yetkilendirilen
ticaret borsasını,
c) Çedar peyniri: Çiğ inek veya manda sütünün veya
bunların karışımlarının 65 OC’ta 30 min veya 70 OC
ila 72 OC’ ta 15 ila 20 s tutularak pastörize edildikten sonra
gaz oluşturmayan laktik asit üreten bakterilerle tekniğine uygun olarak
elde edilen pıhtının kesilmesi, ısıtılması ve serum ayrıldıktan sonra belli
bir süre alt üst edilmesi suretiyle elde edilen ve olgunlaştırıldıktan
sonra tüketime sunulan mamulü,
ç) Depolama hizmetleri: Lisanslı depoya kabul
edilen süt ürünlerinin; tartılması, yüklenmesi, taşınması, nakliyesi,
depolanması, ürünün depodan çıkarılması gibi hizmetleri,
d) Kanun: 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım
Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununu,
e) Lisans: Bakanlıkça verilen faaliyet iznini
gösterir belgeyi,
f) Lisanslı depo: Lisans kapsamında süt ürünlerinin
sağlıklı koşullarda muhafaza ve ticarî amaçla depolanması hizmetlerini
sağlayan tesisleri,
g) Lisanslı depo işletmesi/işleticisi: Süt
ürünlerinin depolanmasıyla iştigal eden ve geçerli bir lisansa sahip anonim
şirketi,
ğ) Mudî: Depolama hizmetleri için süt ürünlerini
lisanslı depoya teslim eden veya lisanslı depo işletmesince düzenlenen ürün
senedini mevzuata uygun olarak elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişiyi,
h) Peyniraltı suyu tozu: Peyniraltı suyundan suyun
uzaklaştırılmasıyla elde edilen ve son üründeki nem içeriğinin ağırlıkça en
fazla %5 oranında olduğu toz ürünü,
ı) Süt tozu: Yağlı, yağı kısmen veya tamamen
alınmış sütten, kremadan veya bu ürünlerin karışımından suyun doğrudan
uzaklaştırılması ile elde edilen ve son üründe nem içeriğinin ağırlıkça en
fazla %5 oranında olduğu katı ürünü,
i) Süt ürünleri: Süt tozu, peyniraltı suyu tozu,
tereyağı ve çedar peynirini,
j) Tereyağı: Ağırlıkça en az %80, en fazla %90
oranında süt yağı, en fazla %2 oranında yağsız süt kuru maddesi ve en fazla
%16 oranında su içeriğine sahip ürünü,
k) Ürün senedi: Lisanslı depo işletmesince
düzenlenen, süt ürünlerinin mülkiyetini temsil ve rehnini temin eden
kıymetli evrakı,
l) Yetkili sınıflandırıcı: Süt ürünlerini analiz
eden, ürünün nitelik ve özelliklerini belirleyen, standartlara uygun olarak
sınıflandıran ve bu durumu belgelendiren, Bakanlıkça lisans verilmiş
laboratuvarları işleten gerçek ve tüzel kişileri,
m) Yönetmelik: Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk
Yönetmeliğini,
ifade eder.
Depolarda
bulunması gereken asgari nitelikler
MADDE 5 – (1) Süt ürünlerinin depolanacağı lisanslı
depoların;
a) Taban, iç ve dış duvar yüzeyleri ile çatısının,
süt ürünlerine yabancı madde karışmasını ve kirlenmesini önleyecek, güneş
ışığını ve rutubeti geçirmeyecek, süt ürünlerini her türlü koku ve hava
etkisi ile iç ve dış zararlardan koruyacak şekil ve nitelikte olması,
b) Tabanının ve duvarlarının yıkanabilir ve
temizlenebilir, gerektiğinde dezenfekte edilebilir, kolay drene edilebilir,
aşınma, dökülme, kondensasyon yapmayacak ve toksik etki yaratmayacak
malzemeden olması, duvarlarında, tabanında ve tavanında çatlakların
olmaması, kapılarının geniş, sızdırmaz ve zararlıların girmesini
engelleyecek nitelikte olması,
c) Yağsız süt tozu ve yağsız peyniraltı suyu tozu
için en çok 25 °C ve en çok %60 nem oranını, yüksek yağlı, tam yağlı ve
yarım yağlı süt tozu ile yağlı peyniraltı suyu tozu için en çok 20°C ve en
çok %60 nem oranını, tereyağı ve çedar peyniri için -18 °C ve en çok %75
nem oranını sağlayacak özellikte ve kapalı olması, süt ürünlerinin depolara
aktarılması ya da depodan tahliyesi amacıyla ihtiyaç duyulan nakil ve diğer
araç ve gereçlerin rahatça çalışabileceği genişlikte boş alanların ve geçiş
yerlerinin bulunması,
ç) Farklı sınıflara ait süt ürünlerinin karışmasını
ve niteliklerinin bozulmasını önleyecek büyüklük ve nitelikte olması,
d) Yeterli nem alma ve havalandırma sistemi,
belgelendirilmesi suretiyle yeterli yangın söndürme sistemi, kaçak akıma ve
neme karşı korumalı özel muhafazalı elektrik sistemi ile süt ürünlerinin
depolara nakledilmesi için gerekli altyapı ve nakil sistemine sahip olması,
e) Depolama hizmetleri ve depolamayla ilgili
ihtiyaç duyulan diğer yan hizmetleri yerine getirebilecek teknik donanıma
sahip bulunması,
f) 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner
Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, 17/12/2011 tarihli ve 28145
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Hijyeni Yönetmeliği ile 27/12/2011
tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin
Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliğine uygun olması,
gereklidir.
(2) Bakanlık, depolanacak süt ürünlerinin sağlıklı
koşullarda muhafazasına yönelik gerekli gördüğü diğer depo niteliklerini
arayabilir ve uygulamaya koyabilir.
(3) Lisanslı depo işletmesinin; süt tozu ve
peyniraltı suyu tozu için lisansa tabi kapalı depo kapasitesi 10.000
tondan, her bir şubesinin kapalı depo kapasitesi ise 3.500 tondan; tereyağı
ve çedar peyniri için ise lisansa tabi kapalı depo kapasitesi 7.000 tondan,
her bir şubesinin kapalı depo kapasitesi ise 2.500 tondan az olamaz.
(4) Süt ürünlerinin depolanacağı yerler, belirli
bir sistematiğe göre numaralandırılır. Depoların numaralandırılması giriş
kapılarının üzerine yapılır, depo içindeki ünitelerin numaralandırılması
ise süt ürünlerinin karışmasına mahal vermeyecek şekilde kolayca
görülebilecek biçimde yapılır. Bakanlık, numaralandırmanın nasıl yapılacağı
konusunda standart bir düzenleme yapıp zorunlu uygulamaya koyabilir.
Sermaye
MADDE 6 – (1) Lisanslı depo işletmesinin;
a) Süt tozu ve peyniraltı suyu tozunda;
1) 10.000 ton için; 2 milyon TL,
2) 10.001 ila 20.000 ton için; 2,5 milyon TL,
3) 20.001 ila 30.000 ton için; 3 milyon TL,
4) 30.000 tonu aşan her 10.000 ton için de ilave
500 bin TL,
b) Tereyağı ve çedar peynirinde;
1) 7.000 ton için; 2 milyon TL,
2) 7.001 ila 14.000 ton için; 2,5 milyon TL,
3) 14.001 ila 28.000 ton için; 3 milyon TL,
4) 28.001 ila 56.000 ton için; 3,5 milyon TL,
5) 56.000 tonu aşan her 10.000 ton için de ilave
500 bin TL,
asgari ödenmiş sermayeye sahip olması gerekir.
(2) Hem süt tozu/peyniraltı suyu tozu hem de
tereyağı/çedar peyniri depolayacak lisanslı depo işletmelerinin asgari
sermayelerinin belirlenmesinde, birinci fıkrada depolama kapasitelerine
göre belirtilen asgari sermayelerin toplamı esas alınır.
Tartım
makbuzu ve ürün senedi
MADDE 7 – (1) Yönetmelikte belirtilen bilgilere ek olarak;
a) Tartım makbuzunda üretici firmanın adı, unvanı,
adresi, ürünün parti numarası, son tüketim tarihi ve miktarına,
b) Ürün senedinde ise üretici firmanın adı, unvanı,
adresi, ürünün parti numarası, son tüketim tarihi, miktarı ile birlikte
işleme ve piyasaya sunum şekline,
ilişkin bilgiler yer alır.
Depolanabilecek
ürünler
MADDE 8 – (1) Depolanmaya ve standartlara uygun süt ürünleri
depolanabilir.
(2) Depolama şartları uygun olmayan, sağlığı
olumsuz etkileyecek düzeyde bulunan, Türk Gıda Kodeksi ve diğer ilgili
mevzuatta öngörülen şartları taşımayan süt ürünleri lisanslı depolara
alınmaz.
Süt
ürünlerinin tartımı ve depolanması
MADDE 9 – (1) Mevzuatına uygun olarak tartım işlemi ile
analiz ve sınıflandırması yapılmış süt ürünleri lisanslı depoya kabul
edilir.
Süt
ürünlerinin lisanslı depoya geçici olarak kabulü
MADDE 10
– (1) Süt ürünleri depolama
amacından ziyade nakletme veya bir işletmede kullanılmak üzere kısa süreli
muhafaza etme gibi amaçlarla lisanslı depoya en fazla 150 günü geçmeyecek
şekilde geçici olarak kabul edilebilir. Bu durumda lisanslı depo işletmesi,
süt ürünü sahibiyle kendisi arasında yaptığı özel sözleşme çerçevesinde süt
ürünlerini depolar ve depo ücret tarifesinden farklı olarak ücret talep
edebilir. Ancak, bu şekilde kabul edilecek süt ürünlerinin miktarı, süt
ürünlerinin depolama döneminin başlangıcını takip eden ilk üç ay içinde
merkez veya şubede süt ürünleri için tahsis edilen depolama kapasitesinin
yüzde yirmisini geçemez. Bu fıkrada belirtilen geçici depolama süresi,
gerekli görülmesi halinde genel olarak veya lisanslı depo işletmesi bazında
Bakanlıkça en fazla yarısı oranında arttırılıp azaltılabilir.
(2) Birinci fıkraya göre geçici olarak kabul edilen
süt ürünlerine ilişkin ürün senedi düzenlenmez. Ancak, bu süt ürünlerinin
lisanslı depoda geçici olarak bulundurma amacı ortadan kalkarsa veya geçici
depolama süresi aşılırsa ürün senedi düzenlenir.
(3) Geçici olarak depoya kabul edilen süt ürünleri,
ürün senedi düzenlenen süt ürünlerinden ayrı olarak depolanır. Süt ürününün
geçici olarak depolandığı, hem depo hem de kayıtlarda gösterilir.
Kayıtlarda, süt ürününün ağırlığı ve adedi ile mislen depolanan süt
ürünlerinde ürünün depoya konulmasından önce yetkili sınıflandırıcılarca
yapılan analiz sonucuna ilişkin bilgiler de yer alır.
(4) Geçici olarak depoya kabul edilen süt
ürünlerine ilişkin ürünün sahibi ve lisanslı depo işletmesi arasında çıkan
ihtilaflar, aralarındaki sözleşme ve genel hükümlere göre çözülür.
Süt
ürünlerinin depolara yerleştirilmesi, ayrı depolanması ve teslimi
MADDE 11
– (1) Süt ürünleri; sınıf ve
kalitelerine göre tahsis ve tasnif edilmiş, numaralanmış lisanslı depo
raflarında ya da paletli olarak, sınıf ve kaliteleri aynı olan süt ürünleri
ile karıştırılarak depolanır.
(2) Süt
ürünleri mudinin talebi ve lisanslı depo işletmesinin kabulü halinde, diğer
süt ürünleri ile karıştırılmadan orijinal hali korunarak ayrı raflara ya da
paletlere konularak depolanabilir. Bu durumda süt ürünleri, diğer süt
ürünleriyle karıştırılmadan açıkça ve fark edilebilir şekilde işaretlenir.
Ayrı depolanan süt ürünlerinin depodaki yeri kayıtlarda açık şekilde
gösterilir.
(3) Diğer süt ürünleriyle karıştırılmadan aynen
depolanan süt ürünleri, aynı orijinal haliyle; aynı sınıf ve kalitedeki
diğer süt ürünleriyle karıştırılarak depolanan süt ürünleri ise ilk giren
ilk çıkar metoduyla mudilere teslim edilir.
Süt
ürünlerinin korunması
MADDE 12
– (1) Lisanslı depo işletmesi,
lisans askıya alınmış olsa bile her zaman, sorumluluğu altında bulunan süt
ürünlerinin muhafazasında gerekli dikkati ve özeni gösterir.
(2) Depo her zaman temiz olmalı ve yangın
tehlikesini artıran, ürünün sağlıklı ve uygun koşullarda muhafazasını
engelleyen kızışma, yüksek sıcaklık, nem, hava ve ışıktan, kemirgen hayvan,
mikroorganizma, böcek ve tozlar ile yabancı kokulardan korunmalıdır.
(3) Deponun, ambalaj ve ünitelerin temizlik ve
dezenfeksiyonunda TSE ISO/TS 22002-1, Gıda Güvenliğinde Önkoşul Programları
- Bölüm 1: Gıda İmalatı standardının şartları sağlanmalıdır.
(4) Süt ürünlerine zarar verecek hale gelmiş
depolar, gerekli tadilatlar yapılıncaya ve ürünün bozulmadan sıhhatli ve
uygun şekilde depolanmasına elverişli hale getirilinceye kadar kullanılmaz.
Süt
ürünlerinin azami depolama süresi
MADDE 13
– (1) Üretiminden itibaren; yağsız
süt tozu ve yağsız peyniraltı suyu tozu azami 18 ay, yarım yağlı süt tozu
azami 15 ay, tam yağlı süt tozu azami 9 ay, yüksek yağlı süt tozu azami 6
ay, yağlı peyniraltı suyu tozu azami 12 ay, tereyağı ve çedar peyniri ise
azami 24 ay süreyle lisanslı depolarda depolanabilir.
(2) Süt ürünlerinin üretim zamanı, ürün sahibinin
beyanı ile gerekli analiz ve incelemelerle tespit edilir.
(3) Süt ürünlerinin depolama döneminin başlangıç ve
bitiş tarihleri, uygulama göz önünde bulundurularak Bakanlıkça belirlenir
ve internet sayfasında ilan edilir.
Yürürlük
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ticaret Bakanı yürütür.
|