Tarım ve Orman Bakanlığından:
ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI VE TARLA İÇİ GELİŞTİRME
HİZMETLERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı,
tarımsal arazilerin toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetlerine
ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, arazi
toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile ilgili usul ve esasları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 18/12/1953 tarihli ve 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğünce Yürütülen Hizmetler Hakkında Kanunun Ek-9 uncu maddesi,
22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine
Dair Tarım Reformu Kanununun 6 ncı maddesi ve
3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun
24 üncü maddesine istinaden hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aile: Karı, koca ve varsa birlikte oturan reşit
olmayan çocuklardan meydana gelen müesseseyi,
b) Arazi: Toprak, iklim, topoğrafya,
ana materyal, hidroloji ve canlıların değişik
oranda etkisi altında bulunan yeryüzü parçasını,
c) Arazi derecelendirmesi: Arazi toplulaştırma
sahasında bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile devlete ait arazilerde
yapılacak toprak etütleri ve laboratuvar
analizleri ile belirlenen toprak özellikleri, verimlilik ve arazinin konumuna
bağlı olarak hesaplanan ve arazinin konum ile büyüklüğünün değişimine esas
olacak değerlerin tespit iş ve işlemini,
ç) Arazi derecelendirme komisyonu: Arazi
derecelendirme işlemlerini yapmaya yetkili komisyonu,
d) Arazi toplulaştırması: Tarım arazilerinin doğal
ve yapay etkilerle bozulmasını ve parçalanmasını önlemek, parçalanmış
arazilerde ise doğal özellikleri, kullanım bütünlüğü ve mülkiyet hakları
gözetilerek birden fazla arazi parçasının birleştirilip ekonomik, ekolojik ve daha işlevsel yeni parsellerin
oluşturulmasını, bu parsellerin arazi özellikleri ve alanı
değerlendirilerek kullanım şekillerinin belirlenmesini ve arazi gelişimi
hizmetlerinin sağlanmasını,
e) Arazi yetenek sınıflaması: Toprak bozulmasına
neden olmayacak şekilde arazinin en uygun kullanım şeklini belirlemek için
kullanım ve koruma verilerini bir araya getirerek temel toprak etütlerine
ve iklim koşullarına dayalı yapılan planlamalara yönelik arazi
sınıflamasını,
f) Arsa: Yerleşim alanları içinde veya dışında
konut, sanayi, ticaret, turizm ve benzeri amaçlarla yerleşim için imar planı
yapılmış veya bu amaçla kullanılan, planı bulunmayan yoğun yerleşim
alanları içinde kalan arazileri,
g) Asgari tarımsal arazi büyüklüğü: Üretim faaliyet
ve girdileri rasyonel ve ekonomik olarak kullanıldığı takdirde, bir
tarımsal arazide elde edilen verimliliğin, söz konusu tarımsal arazinin
daha fazla küçülmesi hâlinde elde edilemeyeceği Tarım ve Orman Bakanlığınca
belirlenen en küçük tarımsal parsel büyüklüğünü,
ğ) Bakanlık: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün
bağlı olduğu Bakanlığı,
h) Blok: Yol, kanal, dere gibi yapay ve doğal
sınırlarla çevrili parseller topluluğunu,
ı) Blok Planı: Aplikasyona müstenit sulama, yol ve
drenaj projeleri ile hâlihazır haritaya göre oluşturulmuş uygulama
koordinatları olan, toplulaştırma kriterlerine
göre çizilmiş planları,
i) Çiftçi: Mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı
olarak devamlı veya en az bir üretim dönemi veya yetiştirme devresi
tarımsal üretim yapan gerçek ve tüzel kişileri,
j) Dikili tarım arazisi: Mutlak ve özel ürün
arazileri dışında kalan ve üzerinde yöre ekolojisine
uygun çok yıllık ağaç, ağaççık ve çalı formundaki bitkilerin tarımı
yapılan, ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazileri,
k) Ortak tesislere katılım payı (Düzenleme ortalık
payı): Arazi toplulaştırmasına konu kadastral
parsellerin tapu siciline tescil edilmiş yüzölçümünün, arazi özellikleri ile birlikte
değerlendirilerek bulunan parsel değer sayılarından yol, kanal, tahliye
kanalı gibi proje gereği ihtiyaç duyulan ve kamunun ortak kullanacağı
yerler için en fazla %10’a kadar yapılan kesinti payını,
l) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün merkez
ve taşra teşkilatını,
m) Halihazır harita: Arazi
toplulaştırma alanına ilişkin blok planlamasının hazırlanmasında ve
derecelendirme çalışmalarında altlık oluşturacak, arazinin topografyasını,
her çeşit detayı, sabit tesisleri ve mevcut arazi kullanım durumunu
gösterecek şekilde yapılan veya yaptırılan haritayı,
n) İsteğe bağlı arazi toplulaştırması:
Toplulaştırma etüt sahasındaki arazi sahiplerinin sayıca ve sahip oldukları
arazilerin alansal olarak yüzde ellibirinin
imzalı muvafakati alınarak yapılan arazi toplulaştırmasını,
o) Kamu yararı kararı: Bakanlıklarca yatırım
programına alınmış yatırımlar veya insan, toplum ve çevre ilişkilerinde
dengeyi bozucu nitelikte olmayan, ekonomik, ekolojik
ve toplumsal kayıplar bakımından toplum aleyhine sonuçlar doğurmayan,
kişiler ve toplum yararı birlikte gözetilerek ilgili bakanlık tarafından
alınan kararı,
ö) Kanun: 18/12/1953
tarihli ve 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce Yürütülen
Hizmetler Hakkındaki Kanunu,
p) Kapitalizasyon oranı:
Taşınmazın yıllık ortalama net geliri ile gerçek satış değeri arasındaki
oranı,
r) Kuru tarım arazisi: Tarımı yapılan bitkilerin
büyüme devresinde ihtiyaç duyduğu suyun, sadece doğal yağışlarla
karşılandığı arazileri,
s) Malik: Proje sahasında cinsi ve vasfı ne olursa
olsun taşınmaza ait tapusu olan gerçek veya tüzel kişiyi,
ş) Marjinal tarım arazisi: Mutlak tarım arazileri,
özel ürün arazileri ve dikili tarım arazileri dışında kalan, toprak ve topoğrafik sınırlamalar nedeniyle üzerinde sadece
geleneksel toprak işlemeli tarımın yapıldığı arazileri,
t) Mutlak tarım arazisi: Bitkisel üretimde;
toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin kombinasyonu,
yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı olmayan, topoğrafik sınırlamaları olmayan veya çok az olan,
ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan, hâlihazır tarımsal üretimde
kullanılan veya bu amaçla kullanıma elverişli olan arazileri,
u) Mülakat: İşletmelerin yeni parselasyon
planlaması ile ilgili tercihlerinin tespit edilerek imza altına alınmasını,
ü) Özel arazi toplulaştırması: Köy tüzel kişiliği,
belediyeler, kooperatifler, birlikler gibi tüzel kişilikler veya kamu
kuruluşlarının, hizmet konuları ile ilgili yapacakları arazi
toplulaştırmasını ve tarla içi geliştirme hizmetlerini,
v) Özel ürün arazisi: Mutlak tarım arazileri
dışında kalan, toprak ve topoğrafik sınırlamaları
nedeniyle yöreye adapte olmuş bitki türlerinin tamamının tarımının
yapılamadığı, ancak özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri
yetiştiriciliğinin ve avcılığının yapılabildiği, ülkesel, bölgesel veya
yerel önemi bulunan arazileri,
y) Parsel endeksi: Toprak etütleri sonucu elde
edilen toprak endeksinin yüzde altmışı alınarak buna konum ve diğer
özelliklerinin puanlarının eklenmesiyle bulunan değeri,
z) Parsel değer sayısı: Arazi derecelendirmesi
sonucu bulunan her bir alana karşılık gelen parsel endeks değerinin, o
parselin alanı ile çarpımı sonucu elde edilen sayısal değeri,
aa) Proje alanı: Arazi toplulaştırması ve tarla içi
geliştirme hizmetlerinin yapılacağı yerleşim birimlerinin kadastral sınırları içinde kalan alanı,
bb) Proje birimi: Arazi toplulaştırması ve tarla içi
geliştirme hizmetleri projesinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü
amacı ile DSİ veya proje idaresi bünyesinde birisi başkan, bir harita
mühendisi ve konusunda uzman en az biri tercihen toprak veya tarımsal
yapılar ve sulama bölümü mezunu iki ziraat mühendisi olmak üzere ve/veya
gerektiğinde projenin özelliğine göre diğer meslek gruplarından da üye dahil edilerek oluşturulan ekibi,
cc) Proje idaresi: DSİ’nin
iznine tabi olarak hizmet konuları ile ilgili arazi toplulaştırma ve tarla
içi geliştirme hizmetlerini yürütmeye yetkili DSİ dışındaki kurum ve
kuruluşları,
çç) Sabit tesis: Ev, ahır, samanlık, ambar, kuyu gibi
yapılar ile dikili ve kapama meyve bahçesi niteliğindeki tarım arazilerini,
dd) Sulu tarım arazisi: Tarımı yapılan bitkilerin
büyüme devresinde ihtiyaç duyduğu suyun, kaynağından alınarak yeterli
miktarda, zamanında ve kontrollü bir şekilde karşılandığı arazileri,
ee) Tahsisli arazi: Bu Yönetmelik kapsamında
değerlendirilmek üzere, Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve
tasarrufu altında bulunan taşınmazlardan, vasfı ve hâlihazır kullanım
şekline bakılmaksızın toplulaştırma kapsamında değerlendirilebilecek
yerlerden Maliye Bakanlığı tarafından Bakanlığa tahsis edilen yerleri,
ff) Tarım arazileri sınıfı: Doğal özellikleri ve
yapılan tarım şekline göre nitelikleri Tarım ve Orman Bakanlığınca
belirlenen mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım
arazileri, marjinal tarım arazilerini,
gg) Tarım arazisi: Toprak, topoğrafya
ve iklimsel özellikleri tarımsal üretim için uygun olup, hâlihazırda tarımsal
üretim yapılan veya yapılmaya uygun olan veya imar, ihya, ıslah edilerek
tarımsal üretim yapılmaya uygun hale dönüştürülebilen arazileri,
ğğ) Tarımsal arazi değeri: Tarım arazilerinden elde
edilecek yıllık ortalama net gelirin kapitalizasyon
faiz oranı ile bölümü ile hesaplanan m² cinsinden arazi değerini,
hh) Tarımsal İşletme: Yasal durumu ne olursa olsun,
sahip olduğu, ortakçılık, yarıcılık ya da kiralama şeklinde işlediği
arazinin büyüklüğüne bakılmaksızın kendi adına bitkisel üretim yapan ya da
küçükbaş veya büyükbaş hayvan besleyen yahut hem bitkisel üretim hem hayvancılık
yapan tek yönetim altındaki ekonomik birimi,
ıı) Tarla içi geliştirme hizmetleri: Sulama, drenaj,
toprak koruma, toprak ıslahı, tesviye, anların kaldırılması ile ağaç, çalı
temizleme, taş toplama, tarla içi yolları, dere ıslahı ve sanat yapıları
gibi arazi geliştirme hizmetlerini,
ii) Toprak: Mineral ve organik maddelerin
parçalanarak ayrışması sonucu oluşan, yeryüzünü ince bir tabaka halinde
kaplayan, canlı ve doğal kaynağı,
jj) Toprak etüdü: Toprağın fiziksel ve kimyasal
özellikleri, toprağın bünyesi, yapısı, ıslah yetersizlikleri, drenaj durumu
hususlarının analizlerle ve arazi gözlemleri ile tespit edilmesi iş ve
işlemini,
kk) Uygulayıcı Kuruluş: Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğünü,
ll) Yeşil bant: Tarla içi ve bağlantı yollarına
paralel olarak yeterli genişlikte ağaçlandırılmak üzere planlanan alanları,
mm) Yeter gelirli tarımsal arazi büyüklüğü: Bölge
farklılıkları göz önünde bulundurularak il ve ilçelerin 5403 sayılı Toprak
Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununa ekli (1) sayılı listede belirlenen yeter
gelirli tarımsal arazi büyüklüklerini,
nn) Zorunlu Arazi Toplulaştırması: Kamu yararı
gözetilerek proje sahasındaki arazi maliklerinin muvafakati aranmaksızın
yapılan arazi toplulaştırmasını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Arazi Toplulaştırması
Arazi
etütleri ve toplulaştırma alanlarının belirlenmesi
MADDE 5 –
(1) Arazi toplulaştırma projesinin
uygulanacağı alanın sınırları ve bu sınırlar içerisinde kalan alan;
yapılacak ön etüt çalışmaları ile arazi toplulaştırma proje sahası olarak
belirlenir. Arazi toplulaştırma proje sahası olarak belirlenen alan; yeri,
ulaşım durumu, mülkiyet ve kadastro durumu, topoğrafya
ve toprak durumu, arazi kullanım durumu, sulama, drenaj ve diğer tarla içi
geliştirme hizmetleri gereksinimi yönünden incelenerek proje kapsamında yer
alacak işler ve gerekçeleri ile birlikte ön etüt raporunda belirtilir.
(2) Arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme
hizmetlerinin yürütülmesinde DSİ uygulayıcı kuruluş olarak yetkilidir. DSİ,
sadece kendi yürüttüğü arazi toplulaştırma çalışmaları kapsamında yapılan
iş ve işlemlerden hukuki olarak sorumludur. DSİ dışındaki kurum ve
kuruluşlar DSİ’nin iznine tabi olarak proje
idaresi sıfatıyla arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerini
yürütmeye yetkilidir.
(3) Uygulayıcı kuruluş olarak DSİ tarafından,
alınan Cumhurbaşkanı Kararı ile DSİ veya proje idaresi tarafından isteğe
bağlı ya da maliklerin muvafakati aranmaksızın zorunlu arazi toplulaştırma
ve tarla içi geliştirme hizmetleri yapılabilir veya yaptırılabilir.
(4) Arazi toplulaştırması projelerinde isteğe bağlı
arazi toplulaştırma projelerine öncelik tanınır.
(5) Proje birimince, proje alanı içinde bulunan
arazi malikleri ile yerel yönetim temsilcilerinin katıldıkları proje
bilgilendirme toplantısı yapılır.
(6) İsteğe bağlı toplulaştırma, proje alanı
içerisinde toplulaştırılması istenen arazilerin yarısından çoğuna malik
bulunan ve sayıca maliklerin yarısından fazlasını teşkil eden arazi
sahiplerinin veya yasal vekillerinin yazılı muvafakati ile yapılır. Muvafakat
alınma işlemi, DSİ veya proje idaresince Cumhurbaşkanı Kararı öncesinde
yapılır/yaptırılır ve gerekçeye eklenir.
(7) Cumhurbaşkanı Kararı, arazi toplulaştırması ve
diğer işlemler yönünden kamu yararı kararı sayılır.
(8) Cumhurbaşkanı Kararının Resmî Gazete’de
yayımlanmasını müteakip bir ay içerisinde mahallin en büyük mülki idare
amirine duyurulmak üzere bildirilir. Bu karar DSİ veya özel arazi
toplulaştırmasını gerçekleştiren proje idaresinin internet sayfalarında ve
ayrıca köy veya mahalle muhtarının çalışma yerinde otuz gün süre ile ilan
ettirilir.
(9) Cumhurbaşkanı Kararının Resmî Gazete’de
yayımlanmasından sonra yapılacak olan sabit tesisler, arazi
toplulaştırmasında dikkate alınmaz ve ihtilaf halinde bunlar tazminata konu
olamaz. Proje sahasında ortofoto görüntüsü
yardımıyla sabit tesisler belirlenir ve tespitler belge sayılır. Sabit
tesis bulunan parsellerin listesi ve ortofoto
haritası mahallinde ilan edilerek parsel maliklerinin bilgilenmesi
sağlanır.
(10) Proje sahası olarak ilan edilen alanlar ilgili
kurum ve kuruluşlara bildirilir. Yatırımcı kurum ve kuruluşlardan
bilgilendirme ile birlikte söz konusu alana ilişkin projelerinin bulunup
bulunmadığına dair bilgi ve belgeler talep edilir.
(11) Arazi toplulaştırması muhtevasında ilanen
yapılan duyurular tebligat yerine geçer, ayrıca tebligat yapılmaz.
(12) Arazi toplulaştırması sonuçlarına karşı;
tescil tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde dava açılabilir.
(13) Arazi toplulaştırması uygulanacak arazi
üzerinde, DSİ veya proje idaresi tarafından yapılacak fiili uygulamalar,
hak sahiplerinin iznine tabi değildir. Arazi toplulaştırması yürütülen
alanlarda tarımsal faaliyetleri kısıtlamaya DSİ veya proje idaresi
yetkilidir.
(14) Arazi toplulaştırma projesi, belirlenen
yerleşim birimlerinin kadastral sınırları
içerisinde kalan arazilerde uygulanır. Ancak sulama ve rehabilitasyon
projelerinde proje sahasında kalan alanı kadastral
alanına göre çok küçük olan yerleşim alanlarında sulama veya rehabilitasyon
alanı proje alanı olarak kabul edilir. Toplulaştırma projesi uygulama
alanına, bir veya birden çok yerleşim birimine ait araziler de girebilir.
(15) İlan edilen toplulaştırma proje alanı,
kullanım şekilleri ve arazi özellikleri dikkate alınarak kendi içerisinde
toplulaştırma yapılması için birden fazla alt proje alanına ayrılabilir.
(16) İhtiyaç duyulması halinde proje kapsamında
yapılacak çalışmalara temel oluşturmak üzere arazi topoğrafyası,
sabit tesisler ve benzeri ayrıntıları gösteren proje sahası hâlihazır
haritası yapılır veya yaptırılır.
(17) Uygulama esnasında arazi toplulaştırması kriterlerine ve tekniğine uygun olmadığı tespit edilen
alanlar, arazi toplulaştırmasını yürüten DSİ veya proje idaresi tarafından
onaylanan gerekçeli rapor ile kısmen veya tamamen toplulaştırma dışı
bırakılabilir.
Özel
arazi toplulaştırması
MADDE 6 –
(1) Köy tüzel kişilikleri,
belediyeler, kooperatifler, birlikler gibi tüzel kişilikler veya kamu kuruluşlarının,
hizmet konuları ile ilgili arazi toplulaştırması ve/veya tarla içi
geliştirme hizmeti yapmak istemeleri durumunda; arazi etütleri ve
toplulaştırma alanının belirlenmesiyle ilgili gerekçe raporları ile proje
idaresi sıfatıyla DSİ’ye başvurarak toplulaştırma
isteklerini bildirirler.
(2) Gerekçe raporunun yeterli görülmesi durumunda;
isteğe bağlı yapılacak arazi toplulaştırması projeleri için proje alanı
içerisinde toplulaştırılması istenen arazilerin yarısından çoğuna malik
bulunan ve sayıca maliklerin yarısından fazlasını teşkil eden arazi
sahiplerinin veya yasal vekillerinin yazılı muvafakati alınır. Muvafakat
alınma işlemi, proje idaresince Cumhurbaşkanı Kararı öncesinde
yapılır/yaptırılır ve gerekçeye eklenir.
(3) DSİ’nin bağlı olduğu
Bakanlığın teklifi ile Cumhurbaşkanlığı Kararı alınır. Cumhurbaşkanlığı
Kararının Resmî Gazete’de yayımlanmasını müteakip proje idaresi arazi
toplulaştırması projesini yürütür.
(4) Arazi toplulaştırması yapmak isteyen kuruluş;
bir toprak ve/veya tarımsal yapılar ve sulama bölümü mezunu ziraat
mühendisi ve bir harita mühendisi ile gerekli görülmesi halinde diğer
meslek gruplarından gerekli teknik personeli bünyesinde bulundurmak veya
proje süresince tâbi oldukları mevzuat hükümlerine uygun olarak personeli
çalıştırmak zorundadır.
(5) Arazi toplulaştırması yapan kurum veya kuruluşlar
kamu yatırımları için ihtiyaç duyulan arazi miktarını arazi toplulaştırması
yoluyla karşılayabilir.
(6) Arazi toplulaştırması yapacak idarelerce
ihtiyaç duyulacak yatırımlar için ortak tesislere katılım payı ile
karşılanamayan araziler, varsa hazine arazilerinden, hazine arazilerinin
yeterli olmadığı veya bulunmadığı yerlerde ise ilgili idarelerce
belirlenecek usûl ve esaslar dahilinde
fizikî tesislerin yapılacağı alana bağlı kalınmaksızın gerçek ve tüzel
kişilerden anlaşma yoluyla karşılanabilir. Bu araziler, fizikî tesislerin
yapılacağı yere taşınır.
(7) Aynı alanda birden fazla kurum veya kuruluş
tarafından toplulaştırma ve/veya tarla içi geliştirme hizmeti yapmak
talebinde bulunulması halinde arazi toplulaştırması ve/veya tarla içi
geliştirme hizmetini yapacak kuruluşu belirlemeye DSİ yetkilidir.
(8) Arazi
toplulaştırma çalışmaları muhtevasında yapılan bütün iş ve işlemlerin
onayı, tescili ve bu işlemlerden doğacak hukuki sorumluluk arazi
toplulaştırmasını yürüten proje idaresine aittir.
(9) Toplulaştırma kapsamında yapılan parselasyon
planları uygulamayı yapan kurum tarafından onaylandıktan sonra kesinleşir.
(10) Başvuruda bulunan proje idaresi tarafından
projenin tamamlanmasından sonra projeye ilişkin tüm bilgi ve belgeler,
sayısal ortamda DSİ’ye gönderilir.
(11) DSİ tarafından yapılan toplulaştırma
projelerinde uygulanan usul ve esaslar, özel toplulaştırma projelerinde de
uygulanır. Uygulamada bütünlük sağlanması açısından proje idareleri, arazi
toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri konusunda DSİ tarafından
yayımlanan veya yayımlanacak olan tüm yönetmelik, tüzük, talimat, rehber
vb. dokümanlara uymakla yükümlüdür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Arazi Toplulaştırma Uygulaması
Kadastro
işlemleri
MADDE 7 –
(1) Arazi toplulaştırması,
kadastrosu yapılmış olan yerlerde uygulanır. Belirlenen toplulaştırma alanı
içerisinde kadastro paftalarının yenilenmesi gerekiyorsa, bu yerlerin
kadastro veya yenileme işlemleri Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce
öncelikle yapılır veya yaptırılır.
(2) Arazi toplulaştırma projelerinin uygulanması
esnasında, elbirliği mülkiyet olarak tescilli parsellerin, paylı mülkiyete
dönüştürülmesi işlemleri uygulayıcı kuruluş tarafından re’sen
gerçekleştirilir. Kesinleşen listelerin tapu müdürlüğü tarafından doğrudan
paylı mülkiyet olarak tescili sağlanır. Bu yetki kapsamındaki işlemler her
türlü gider, vergi, resim ve harçtan müstesnadır.
(3) Arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme
hizmetleri projelerinin uygulanması esnasında, tapuya kayıtlı olup tescile
esas belgesine aykırılığı tespit edilen hisse hataları ile 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Kanununun 8 inci maddesi hükümlerine tabi olmayan iştirak halinde
mülkiyet olarak tescilli parsellerin paylı mülkiyete dönüştürülmesi
işlemleri, DSİ veya proje idaresi tarafından re’sen
düzeltilir. Kesinleşen listelerin tapu müdürlüğü tarafından doğrudan paylı
mülkiyet olarak tescili sağlanır. Bu yetki kapsamındaki işlemler her türlü
gider, vergi, resim ve harçtan müstesnadır. Bu madde kapsamında getirilen
istisnalar mükelleflerin veraset ve intikal vergisine ilişkin
yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
(4) Toplulaştırma proje alanı içerisinde kalan
taşınmazlara ait kadastral altlıklarda; ölçü, tersimat, sınırlandırma ve hesaplamadan doğan yüzölçümü
hataları arazi toplulaştırma uygulamasından önce, Kadastro Müdürlüğü tarafından
mevzuat hükümleri uyarınca düzeltilir.
Tapu
siciline belirtme konulması
MADDE 8 –
(1) Toplulaştırma sahası ilân
edilen yerlerde DSİ veya proje idaresince bildirilen parsellerin tapu
kütüğü sayfalarının beyanlar hanesine toplulaştırma alanına girdiğine dair
“6200 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi gereğince arazi toplulaştırması
kapsamına alınmıştır.” belirtmesinin konulması, arazi toplulaştırmasını
yürüten idare tarafından ilgili tapu müdürlüklerinden talep edilir. Bu belirtme tarihinden itibaren toplulaştırma işlemi tamamlanıp
tapuya tescili sonuçlandırılıncaya kadar toplulaştırma alanındaki
taşınmazlar üzerindeki tescilsiz iktisap halleri hariç malik ya da hak
sahiplerinin talebine bağlı her türlü devir, temlik, ipotek ve satış vaadi,
ifraz ve taksim, ayni ve şahsi haklar ile belirtme işlemleri DSİ veya proje
idaresinin iznine bağlıdır.
(2) Herhangi bir nedenle dava konusu edilmiş olup
yargılama süreci devam eden, toplulaştırma alanındaki taşınmazlara ilişkin
toplulaştırma kararı alındığı ve tapu siciline belirtme yapıldığı hususları
DSİ veya proje idaresince ilgili mahkemelere bildirilir. Mahkeme kararı ile
yapılan her türlü devir, temlik ve ifraz işlemlerinin sonucu ilgili tapu
müdürlüklerince DSİ veya proje idaresine bildirilir.
(3) Toplulaştırma belirtmesinden sonra araziyi
satın alan malik, önceki malikin taahhütlerini aynen kabul etmiş sayılır.
(4) Eski parseller üzerindeki “6200 sayılı Kanunun
Ek 9 uncu maddesi gereğince arazi toplulaştırması kapsamına alınmıştır.”
belirtmesi, yeni parselasyon planlarının tescili ile birlikte sona erer,
yeni oluşacak parsellere bu belirtme taşınmaz.
Arazi
toplulaştırması alanlarında alınacak önlemler
MADDE 9 –
(1) Toplulaştırma yapılacak
alanda, uygulamayı geciktirmemek için üç yılı geçmemek üzere, yapılacak
bitkisel üretimin tür ve çeşidi, kapsayacağı alan çiftçilerin de
katılımıyla DSİ veya proje idaresince kararlaştırılır. Alınan bu karar,
gerekçeleri ile birlikte yerel imkânlarla duyurulur. Bu karara uyulmaması
uygulamayı geciktirmez.
(2) Erozyon tehlikesi bulunan alanlarda bitki
örtüsünün korunması ve geliştirilmesi için doğal dengeyi bozmamak kaydıyla
DSİ veya proje idaresi tarafından yeşil bant alanları planlamak da dâhil
olmak üzere gerekli tedbirler alınabilir.
(3) Arazi toplulaştırma projesinin uygulama
çalışmalarına başlanacağı, yerel ekim mevsiminden en az otuz gün önce yerel
imkânlarla duyurulur.
(4) Ortak kullanım alanları olarak planlanan
alanlarda toplulaştırma çalışmaları süresince tarımsal faaliyette bulunmak
arazi toplulaştırmasını yapan ilgili kuruluşun iznine tabidir.
(5) Arazi toplulaştırması yapılan veya yaptırılan
sahalardaki kanal, yol ve benzeri ortak tesislere katılım payı alanları ile
kısıtlama getirilen alanlar olarak planlanan yerlerdeki taşınmazların
mütemmim cüzlerinin karşılığı ile taşınmaz sahiplerine yeni parseller
teslim edilene kadar doğabilecek gelir kayıpları uygulayıcı kuruluş
tarafından karşılanır.
(6) Uygulama sahasındaki çiftçilerin ilk yıldaki
ürün kayıpları için zarar, ziyan bedelleri ile daha sonraki yıllardaki
kısıtlamalardan dolayı oluşan ürün kayıp bedelleri toplulaştırmayı yürüten
idare tarafından karşılanır. Ancak, yüklenici firmanın hatalı uygulamaları
ve gecikmelerinden kaynaklanan zarar-ziyan ve ürün kayıp bedeli ödemeleri
yüklenici firma tarafından karşılanır.
(7) Arazi mülkiyetinin ihtilaflı olması veya
malikinin gelir kaybına ilişkin takdir edilen bedeli kabul etmemesi
durumunda, DSİ veya proje idaresi tarafından yetkili Sulh Hukuk Mahkemesine
başvurularak bedelin tespiti istenir. Mahkemece belirlenen bedel, üçer
aylık vadeli hesaba yatırılarak taşınmaz üzerinde malikin iznine tabi
olmaksızın toplulaştırmaya ilişkin işlemlere devam olunur.
(8) Mahkeme tarafından belirlenen bedelin DSİ veya
proje idaresi tarafından yüksek bulunması halinde, gerçek zararın tespiti
ve fazla tespit edilen bedele itiraz edilebilir. Dava açıldığında idarece
takdir edilen bedelin üzerindeki tutarın dava kesinleşinceye kadar
ödenmemesi hususunda, ilgili mahkemeden tedbir kararı alınabilir.
Arazi
derecelendirme komisyonu
MADDE 10
– (1) Arazi derecelendirme işlemleri arazi derecelendirme komisyonunca
yapılır.
(2) Arazi derecelendirme komisyonu;
a) DSİ veya proje idaresince belirlenecek başkan
dâhil biri toprak ve/veya tarımsal yapılar ve sulama bölümü mezunu ziraat
mühendisi olmak üzere proje biriminden dört asıl bir yedek üye,
b) Köylerde köy muhtarı veya belirleyeceği bir asıl
bir yedek üye, belediyelerde, belediye başkanının belirleyeceği konusunda
uzman bir asıl bir yedek üye, il özel idarelerinde valinin, büyükşehir
belediyelerinde büyükşehir belediye başkanının belirleyeceği konusunda
uzman bir asıl bir yedek üye,
c) Proje alanında arazisi bulunan maliklerin kendi
aralarından seçecekleri iki asıl bir yedek üye olmak üzere yedi asıl üç
yedek üyeden oluşur.
(3) Proje birimi başkanı aynı zamanda arazi
derecelendirme komisyonu başkanıdır. Komisyon üyeleri kendilerine, eşlerine
veya birinci ve ikinci derece kan ve kayın hısımlarına ait arazilerin
derecelendirilmesine yapılan itirazın incelenmesinde görev alamaz. Asıl
üyenin katılamadığı toplantılara yedek üye katılır. Herhangi bir nedenle
komisyondaki görevinden ayrılan üyenin yerine aynı usule göre yeni üye
belirlenir.
(4) Arazi derecelendirme komisyonu çoğunluk
sağlanarak toplanır ve kararlar oy çokluğu ile alınır.
(5) Üzerinde irtifak hakkı bulunan parseller, proje
kapsamında oluşturulan derecelendirme komisyonu tarafından parsellerin
etkilenen alanları dikkate alınarak konum endeksi puanı içerisinde
değerlendirilir.
(6) İlgili yerleşim birimi tarafından arazi
derecelendirme komisyonuna üye bildirilmemesi halinde, yerleşim biriminin
bağlı olduğu mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından re’sen üye atanır.
Arazi
derecelendirmesi
MADDE 11
– (1) Arazi toplulaştırması için
ihtiyaç duyulan toprak etüt ve analizleri, arazi toplulaştırmasını yürüten
DSİ veya proje idaresi tarafından yapılır veya yaptırılır.
(2) Arazi derecelendirmesi, arazi derecelendirme
komisyonu tarafından toplulaştırma alanında bulunan gerçek ve tüzel kişiler
ile devlete ait arazilerin yerine aynı değerde yeni arazi verilebilmesi
amacıyla proje birimince yapılır veya yaptırılır.
(3) Arazi derecelendirmesinde; toprağın kalıcı ve
değişken özelliklerini belirleyen toprak etütleri, arazinin yerleşim
yerlerine veya işletme merkezlerine uzaklığı ile arazinin diğer özellikleri
göz önüne alınarak konum ile büyüklüğünün değişimine esas olacak
derecelendirme katsayıları belirlenir. Belirlenen katsayılar, kadastral parsellerin düzenlemeye giren alanları ile
çarpılarak ilgili parsellere ait parsel değer sayıları elde edilir.
Hesaplanan bu değerler parselasyon planlaması esnasında oluşacak yeni
parsellerin bulunacağı yerin endekslerine bölünerek yeni parsel alanları
belirlenir.
(4) Derecelendirmede, arazi üzerindeki sabit
tesisler dikkate alınmaz.
(5) Toplulaştırma sahasında, dere yatağı, kanal,
yol ve ark yerleri gibi ıslah edilerek parselasyon planına dâhil edilmesi
düşünülen alanlar ile ilgili derecelendirme işlemleri, o yeri çevreleyen
toprak sınıfları göz önünde bulundurularak yapılır.
(6) Malikleri bilgilendirmede kolaylık sağlamak
amacıyla arazi derecelendirme haritaları proje birimince uygun görülen
ölçekte hazırlanır veya hazırlattırılır.
(7) Toprak etüt haritaları, Tarım ve Orman
Bakanlığı tarafından yayımlanan Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları
Teknik Talimatı esas alınarak Storie Endeksi
yöntemine göre hazırlanır.
(8) Parsel endeksi hesaplanırken toprak endeks
puanı % 60, konum ve diğer özelliklere ilişkin puan % 40 oranında
uygulanır. Birbirine yakın parsel endeks puanlarını içeren arazi grupları
derecelendirme komisyonunca birleştirilebilir.
(9) Arazi derecelendirme komisyonu tarafından
denklik dönüşüm katsayıları tespit edilir, arazi derecelendirme haritası üretilir
ve komisyon üyelerince onaylanır.
Arazi
derecelendirilmesinin ilanı
MADDE 12 – (1) Arazi
derecelendirme komisyonu tarafından tespit edilen denklik dönüşüm
katsayılarını ve parsellerin birim değeri cinsinden karşılıklarını gösterir
mülkiyet listesi ve arazi derecelendirme haritası, mahallinde; muhtarlık
binası, köy konağı, köy camisi ve yerleşim biriminin bağlı olduğu mal
müdürlükleri ile belediyelerin ilan tahtalarında ve uygun olması durumunda
internet ortamında otuz gün süre ile askıya çıkarılarak ilan olunur. Ayrıca diğer yerel imkânlarla duyurulur. Askı işlemleri için tutanak
düzenlenir.
(2) Arazi malikleri ve diğer ilgililer, arazi
derecelendirmesi ile ilgili itirazlarını, ilan süresinin bitiminden itibaren
on beş gün içinde yazılı olarak arazi derecelendirme komisyonuna
yapabilirler. Arazi derecelendirme komisyonu, yapılan itirazları en geç on
beş gün içinde karara bağlayarak ilgililere yazılı olarak bildirir ve
yeniden otuz gün süre ile askıya çıkararak ilan eder. Arazi malikleri ve
diğer ilgililer ilan süresinin bitiminden itibaren on beş gün içinde, DSİ
veya proje idaresine yazılı olarak itiraz edebilirler. DSİ veya proje
idaresi bu itirazları kayıt altına alarak otuz gün içinde karara bağlar.
DSİ veya proje idaresinin kararı kesin olup ilgililere yazılı olarak
bildirilir.
(3) Süresi içinde itiraz edilmeyen arazi
derecelendirmeleri kesinleşir.
Blok
planlarının oluşturulması
MADDE 13
– (1) Derecelendirme haritasının
onaylanmasını müteakip arazinin topoğrafyası,
toprak bünyesi, mevcut ekim yönü, sulama sisteminin özellikleri, sabit
tesisler, yerleşim alanları, yollar ve parsel büyüklükleri ile yapılması
planlanan yollar, sulama ve drenaj projeleri dikkate alınarak blok planları
ve raporları hazırlanır. Hazırlanan blok planları ve raporlar, DSİ/proje
idaresi tarafından onaylanır.
(2) Blok Planlamasına başlanılmadan önce diğer kamu
kurum ve kuruluşlarının proje sahasındaki mevcut ve planladıkları onaylı
projeler sayısal ortamda temin edilir. Belediye imar sınırı ile gayrimeskûn
mücavir alan sınırları da temin edilir.
(3) Birinci derece sit alanları, ormanlar, imar
alanları ve farklı kullanım amacı taşıyan tarım dışı alanlar arazi
toplulaştırmasına konu olamayacağından blok planında proje dışı bırakılır.
(4) Yeni blokların oluşturulmasında, yerleşim
birimleri arasındaki mevcut veya yeni düzenlenecek kadastral
sınır, mevcut yol, kanal, tesis ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının
projeleri ile topoğrafik yapı dikkate alınır. Oluşturulan
blok planları, DSİ veya proje idaresi tarafından onaylandıktan sonra
parselasyon planlaması çalışmalarına başlanır.
Mülakatların
yapılması
MADDE 14 – (1) Toplulaştırma sahasında arazisi bulunan arazi
malikleri ile işletme bazında yeni parselasyon planına yönelik
tercihlerinin alınacağı mülakatlar yapılır. Mülakatların yapılacağı gün ve
yer mahallinde alışılmış usullerle önceden duyurulur. Mülakatlar esnasında
onaylı blok planı, derecelendirme haritası ve mülkiyet listeleri
kullanılarak malikler bilgilendirilir. Yapılan mülakatlar neticesinde
düzenlenen formlar arazi malikleri, ilgili köy veya mahalle muhtarı, proje
mühendisi ve kontrol mühendisleri tarafından imza altına alınır. Noter
onaylı vekâlet olması durumunda, diğer arazi malikleri adına da mülakat
yapılabilir.
Ortak
kullanım ve kamu tesisleri
MADDE 15
– (1) Ortak tesislere katılım payı parselasyon
planlamasından önce belirlenir. Proje alanındaki arazilerin parsel değer
sayılarından yol, kanal, tahliye kanalı gibi proje gereği ihtiyaç duyulan
ve kamunun ortak kullanacağı yerler için en fazla %10’a kadar ortak
tesislere katılım payı kesintisi yapılır. Bu yolla karşılanamayan arazi,
hazine arazilerinden veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan
arazilerden, bunların yeterli olmadığı durumlarda gerçek ve tüzel
kişilerden anlaşma veya kamulaştırma yoluyla karşılanabilir. Ortak
tesislere katılım payı için herhangi bir bedel ödenmeyecek olup bu alanlar
tescile tabi değildir. Ancak proje alanına hitap eden tesislerden direk
yeri, trafo yeri, dinlendirme ve depolama havuzları gibi daha sonradan
ruhsata tabi yasal işlemler gerektiren yerler Hazine adına tescil edilir.
Ortak tesislere katılım payları üzerindeki bütünleyici parçalar için proje
idarelerince kamulaştırma yapılabilir.
(2) Proje sahasında kamulaştırma yolu ile edinilen
kamu idarelerine ait taşınmazlardan ilgili idarenin muvafakati alınmadan
kesinti ve yer değişikliği yapılamaz. Ortak tesislere
katılım payı yerleşim birimi bazında hesaplanmakla birlikte, farklı
mahallelerden oluşan köylerin, köy ve mezra anlaşmazlığının olduğu yerleşim
birimlerinin, resmi olarak bölünmüş, ancak kadastrosu ayrılmamış yerleşim
birimlerinin ve projenin uygulanmasında sorun teşkil edebilecek durumların
olduğu zorunlu haller ile sulama projesi sahası ve kuru tarım arazileri
için ayrı ayrı kesinti payı uygulanabilir.
(3) Çayır ve meralar ile kamu ortak malı kütüğüne
kayıtlı diğer taşınmazlar, ortak katılım payı kesintisi yapılarak,
toplulaştırmaya dâhil edilip mümkün olduğunca sulama, tahliye ve yol
sisteminden faydalandırılır.
(4) Ortak kullanım tesisleri
dışında kamuya ait karayolları, demiryolları, havaalanları, elektrik iletim
tesisleri, barajlar, göletler, drenaj, derivasyon ve iletim kanalları ile
buna benzer kamu yatırımları için gerekli olan alan, Hazine arazilerinden,
Hazine arazilerinin yeterli olmadığı veya bulunmadığı yerlerde ise ilgili
idarelerce belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde fiziki tesislerin yapılacağı
alana bağlı kalınmaksızın gerçek ve tüzel kişilerinden anlaşma yoluyla
karşılanabilir.
(5) Uygulama sırasında tescil haricinden gelen
fazla miktar arazi, Hazine adına re’sen tescil
edilir. Tescil işlemlerini hazine adına DSİ veya proje idaresi yaptırır.
(6) Toplulaştırma yapılacak alanda mevcut sulama
şebekesi güzergâhı göz önüne alınarak sulama şebekesinin entegre
olacağı bir toplulaştırma projesi yapılır.
(7) Daha önceden arazi toplulaştırması yapılmış
alanlarda ikinci kez arazi toplulaştırması yapılması durumunda, ortak
tesislere katılım payı kesinti oranı toplam %10’u geçemez.
(8) Arazi toplulaştırması tamamlanmış ve tescili
yapılmış olan alanlarda mahkeme kararları ve idareden kaynaklı maddi
hatalar gibi zorunlu hallerde yapılacak değişikliklere yönelik uygulamalar
için yeni bir Cumhurbaşkanı Kararı aranmaz.
Parsellerin
yeniden düzenlenmesi
MADDE 16
– (1) Proje idaresi tarafından
proje alanının yeniden düzenlenmesi aşağıda belirtilen hususlara uygun
olarak yapılır veya yaptırılır.
a) Maliklerin istekleri de dikkate alınarak parsel
değer sayılarından azami yüzde on ortak tesislere katılım payı düşüldükten
sonra kalan miktarın toplamına eşit değerdeki alan, mümkünse tek parsel
olarak tercih sırasına göre verilmeye çalışılır.
b) Uygulamaya tabi parseller üzerinde zemine bağlı
hakların varlığı halinde söz konusu parseller, hak lehtarlarının görüşü
doğrultusunda parselasyon işlemine tabi tutulur.
c) Sabit tesisler ile çevre ve doğaya görünüm
güzelliği veren arazi, yapı ve tesisler mümkün olduğunca eski maliklerine
verilecek şekilde parselasyon planlaması yapılır. Ancak mal sahibinin
birden fazla bu özellikte sabit tesisi var ise malikin bunlardan birinin
etrafındaki toplulaştırma isteği dikkate alınır.
ç) Proje alanında birden fazla yerleşim birimleri
arasındaki sınır düzeltmeleri, parsel değer sayısı dikkate alınarak ilgili
mevzuat hükümlerine göre yapılır.
d) Dikili tarım arazileri ile örtü altı tarımı
yapılan araziler gerektiğinde kendi içinde toplulaştırmaya konu olur. Bu
yerlerde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 3/7/2005
tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında
belirlenen parsel büyüklükleri esas alınır.
e) Uygulamaya tabi parsellerde kamu kuruluşlarınca
tesis edilmiş olan irtifak haklarının varlığı halinde; derecelendirme ile
denklik sağlanarak ve mülkiyet-zemin uyumu korunarak parselasyon işlemi
yapılır. Kamu kuruluşlarınca tesis edilmiş olan irtifak hakları, yeni
parsellere maliklerin muvafakati alınmadan ve herhangi bir bedel ödenmeden
aktarılır.
f) Proje sahasındaki sabit tesislerin tescile tabi
olsun ya da olmasın tüm dokümanları ilgili kişi ve kuruluşlardan temin
edilerek bunlardan yerleri değiştirilemeyecek olanların mevcut durumları
korunabilir.
g) Mevcut hali ile korunamayan, ancak korunması
gereken sabit tesis içeren parsellerde kesinti miktarı kadar alan,
öncelikle malikin diğer parsellerinden, bu yolla karşılanamaması halinde
hazine arazisinin buraya taşınması ile hisseli hale getirilerek
karşılanabilir. Buna rağmen karşılanamayan sabit tesisler için ödeme
yapılabilir.
ğ) Hazine taşınmazı ile karşılanacak alan, arazi
toplulaştırması kriterlerine göre bağımsız bir
parsel olma niteliğini kazanabilecek durumda ise müstakil parsel olarak,
aksi takdirde sabit tesis parseli ile hisselendirilebilir.
h) Arazi toplulaştırması projelerinde köy sınır
değişimleri sonucu üzerinde sabit tesis bulunan parsellerin komşu köy
sınırına geçmesi halinde taşınmaz üzerinde bulunan mütemmim cüz bedelleri
ile malikin bulunduğu yerleşim yerinin projesi tamamlanıp yeni yer teslim
edilinceye kadarki gelir kaybı DSİ veya proje idaresi tarafından ödenir.
ı) Davalı parsellerin, dava konuları incelenerek,
tarafların rızası ve istekleri doğrultusunda toplulaştırmaya konu
edilebilir.
Yeni
parselasyon planlarının askıya çıkarılması ve onaylanması
MADDE 17
– (1) DSİ veya proje idaresince
arazi derecelendirmeleri esas alınarak yapılan veya yaptırılan yeni
parselasyon planı ve yeni mülkiyet listeleri mahallinde muhtarlık binası,
köy konağı, köy cami, yerleşim biriminin bağlı olduğu mal müdürlükleri ve
belediyelerin ilan tahtalarında otuz gün süreyle askıya çıkılarak ilan
edilir. Arazi malikleri ve diğer ilgililer ilan süresinin bitiminden
itibaren onbeş gün içinde DSİ veya proje
idaresine yazılı olarak itiraz edebilirler. İtirazlar kayıt altına alınarak
en geç onbeş gün içinde karara bağlanır ve yazılı
olarak bildirilir. İtiraz sonrası değerlendirilen parselasyon planları aynı
ilan yöntemleriyle otuz gün süreyle askıya çıkarılarak kesinleşir. DSİ veya
proje idaresince, gerekli görülmesi halinde hazırlanacak gerekçeli rapor
ile üç askı yapılabilir. Ancak kamu yatırımlarının zorunlu kıldığı hallerde
DSİ ve/veya proje idaresinin onayı alınarak yeni bir askı daha yapılabilir.
(2) Yeni parselasyon planı ve mülkiyet listeleri
uygulamayı yapan DSİ veya proje idaresi tarafından onaylandıktan sonra
kesinleşir.
(3) Kesinleşen parselasyon planına uygun olarak
yeni parseller hak sahiplerine yer teslim tutanağı ile dağıtılır. Dağıtıma
katılmayan veya fiilen yer teslimi yapılamayan hak sahiplerinin yeni
parsellerine ait parsel kroki örneği iadeli taahhütlü resmi yazı ile ilgili
muhtarlıklara gönderilir. İlgili muhtarlığa yapılan teslimatı müteakiben
hak sahiplerinin yeni parsellerine ait parsel kroki örneğinin ilgili
muhtarlıkta olduğu hususu DSİ veya özel arazi toplulaştırmasını
gerçekleştiren proje idaresinin internet sayfalarında ve ayrıca köy veya
mahalle muhtarının çalışma yerinde otuz gün süre ile ilan ettirilir. Bu
madde gereğince yapılan ilanlar, ilgili gerçek kişilere, kamu ve özel hukuk
tüzel kişilerine şahsen tebliğ edilmiş sayılır.
(4) Tescile esas parselasyon planlarının yapımında,
30/4/2018 tarihli ve 2018/11962 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri
Üretim Yönetmeliği ve ilgili mevzuat hükümlerine uyulur.
Tescil
MADDE 18
– (1) Kesinleşen parselasyon
planı, araziye uygulanır. Uygulama sonucu meydana gelen yeni duruma ilişkin
teknik dosya DSİ veya proje idaresince hazırlanarak kadastro müdürlüğüne
gönderilir. Kadastro müdürlüklerince gerekli kontroller yapıldıktan sonra tescil
edilmek üzere tapu müdürlüğüne gönderilir. Dağıtım cetvellerinde hak
sahiplerinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve diğer kimlik
bilgilerinin bulunması gerekir.
(2) Tapu kütüğünde niteliği bağ,
bahçe, harman yeri vb. olup, özel mülkiyete konu taşınmazlardan bu
niteliğini kaybetmiş olanlar başka bir parsel ile birleştirilmesi durumunda
malikin talebi de alınarak fiili kullanım niteliğine yönelik olup yapı ile
ilgili olmayan cins değişikliği işlemleri arazi toplulaştırması kapsamında
DSİ veya proje idaresi tarafından re’sen yapılır
ya da yaptırılır.
(3) DSİ tarafından yürütülen işlemler nedeniyle DSİ
Genel Müdürlüğü, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı
Harçlar Kanununa göre alınan harçlardan, 6200 sayılı Kanunda belirtilen
görevleri kapsamında düzenlenen kâğıtlar sebebiyle damga vergisinden ve
tapu ve kadastro işlemlerinden kaynaklanan döner sermaye hizmet
bedellerinden muaftır.
Arazi
toplulaştırması parselasyon plânlarının hukuki geçerliliği
MADDE 19
– (1) Arazi toplulaştırması sonucu
oluşturulan parselasyon plânları, tescil işlemleri tamamlandıktan sonra 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve
17/8/2013 tarihli ve 28738 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren Tapu Sicili Tüzüğü, 27/8/2008 tarihli ve 26980 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Tapu Plânları Tüzüğünde belirtilen plân yerine geçer ve
mülkiyete ilişkin sınır gösterme işlemleri mahalli tapu ve kadastro
teşkilatınca bu plânlara göre yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Toplulaştırma Sahalarında Tarla İçi Geliştirme
Hizmetleri
Tarla içi
geliştirme hizmetleri
MADDE 20 – (1) Arazi
toplulaştırma projesinin araziye uygulanmasında, verimin artması, sulama
randımanı ve sulama oranının yükseltilmesi, tarımsal arazilerin korunması
ve değer kazanması için; tarla içi yollar, drenaj kanalları, sulama
inşaatları, anların kaldırılması, sazlık, söğüt, çalı, azmak, ağaç vb.
sökülmesi, kazı dolgu yapılması, arazi tesviyesi ve ıslahı gibi projelerle
tarımsal kalkınmayı sağlamak maksadıyla tarla içi geliştirme hizmetleri DSİ
veya proje idaresince yapılır veya yaptırılır.
(2) Arazi toplulaştırma projesi başlamadan önce,
arazide yapılması gereken tarla içi geliştirme hizmetleri tespit edilerek
projelendirilir. Özel arazi toplulaştırması yapmak isteyen proje idareleri,
Cumhurbaşkanı Kararı alınmadan önce yapmak istedikleri tarla içi geliştirme
hizmetlerine ilişkin DSİ’ye gerekçeli teknik
rapor ile talepte bulunur.
a) Tarla içi yollar DSİ veya proje idaresi
tarafından yapılır veya yaptırılır. Arazi toplulaştırması projesi kapsamında
oluşturulan blok planlarında yer alan tarla içi yolların, mutlak surette
yerleşim yerlerine açılan yollar veya köy bağlantı yolları gibi bir ana
yola bağlantısı sağlanmalıdır.
b) Arazi toplulaştırması projesi kapsamında drenaj
problemi olan sahalar tespit edilerek drenaj projeleri ile ihtiyaç halinde
sulama projeleri DSİ veya proje idaresi tarafından hazırlanır. Özel arazi
toplulaştırması kapsamında hazırlanacak sulama ve drenaj projeleri DSİ’nin onayına tabidir.
c) Arazi toplulaştırma projesi sonrası yeni oluşan
parsellerin teslim edilmesi için, eski kadastral
duruma göre arazide mevcut olan tarla sınırlarının (anların) kaldırılması
işi, DSİ veya proje idaresince yapılır veya yaptırılır.
ç) Arazi toplulaştırması proje sahasında çiftçilere
parselasyon planında yeni parsel olarak verilmesi planlanan bazı kuru dere
yatakları, toprak arklar, ufak çaplı çukur ve şevlerin kapatılarak tarıma
kazandırılması için arazide kazı dolgu gibi inşaat işleri DSİ veya proje
idaresince yapılır veya yaptırılır.
d) Arazi toplulaştırma proje sahasındaki tüm
parsellere sulama suyunun ulaşabilmesi için sulama sisteminin ve uygulanan
sulama yönteminin zorunlu kıldığı hallerde arazi tesviyesi ile topografyası
kademeli olan arazilerde yeni mülkiyet planına göre teraslama DSİ veya
proje idaresince yapılır veya yaptırılır.
e) Arazi toplulaştırma kapsamında projenin
gerektirmesi halinde ekolojik dengeyi korumak
maksadıyla yeni yapılacak yol kenarlarına ağaç dikilmesi ve yeşil bant
oluşturulması gibi projeler, DSİ veya proje idaresince yapılabilir veya
yaptırılabilir.
Arazi
satışı ve kamulaştırma
MADDE 21
– (1) DSİ veya proje idaresi,
gerekli hallerde asgari tarımsal arazi büyüklüğünün altındaki tarımsal
arazileri toplulaştırabilir veya kanun kapsamında değerlendirmek üzere
kamulaştırabilir. Arazi toplulaştırması uygulamalarında, tahsisli araziler
asgari tarımsal arazi büyüklüğünün altındaki araziler ile birleştirilerek
asgari büyüklükte yeni tarımsal araziler oluşturulabilir. Bu suretle
oluşturulan parseller öncelikle arazi toplulaştırmasına veya kamulaştırma
konusu olan arazi maliklerine, bu kişiler satın almadığı takdirde, yeter
gelirli tarımsal arazi büyüklüğünde tarım arazisi bulunmayan yöre
çiftçilerine rayiç bedeli üzerinden ve DSİ’nin
veya proje idaresinin talebi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığınca
belirlenen usul ve esaslara göre satılır.
(2) Bu maksatla yapılan kamulaştırma ve satın
almalara konu olan işlemler harçlardan, bu işlemlerle ilgili olarak
düzenlenecek kağıtlar damga vergisinden
müstesnadır.
(3) Proje alanında tarım yapılamayacak kadar
küçülmüş ve verimli işletilemeyen tarım arazileri, DSİ veya proje idaresi
tarafından anlaşma yolu ile arazi maliklerinden satın alınabilir. Bu
araziler kamu tesisleri ile gerektiğinde küçük işletmelerin
genişletilmesinde ve ilgili idarelerle işbirliği yapılarak iskân edilecek
ailelerin arsa ve arazi ihtiyaçlarında da kullanılabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Veri
paylaşımı
MADDE 22
– (1) 29/12/2014
tarihli ve 2014/7179 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Ulusal Coğrafi Bilgi Sisteminin Kurulması ve Yönetilmesi Hakkında
Yönetmelik kapsamına uygun coğrafi verilerin paylaşımı sağlanır.
Düzenleme
yetkisi
MADDE 23
– (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin
uygulamasını sağlamak üzere her türlü alt düzenlemeyi yapmaya yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat
MADDE 24
– (1) 9/12/2017
tarihli ve 30265 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Arazi Toplulaştırma Uygulama
Yönetmeliği ile 29/6/1985 tarihli ve 18796 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu
Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci, 21 inci,
22 nci, 23 üncü, 24 üncü, 25 inci, 26 ncı, 27 nci ve 28 inci
maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Başlanmış
olan arazi toplulaştırma projeleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesinden önce Bakanlar Kurulu Kararı alınarak çalışmalarına
başlanmış arazi toplulaştırma projelerinde ilgili yönetmeliklerin bu
Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 25
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
|