Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
TÜRKİYE BİNA DEPREM YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA
YAPILACAK
TASARIM GÖZETİMİ VE KONTROLÜ HİZMETLERİNE
DAİR TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; 18/3/2018 tarihli ve 30364
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği
kapsamında, özel uzmanlık gerektiren konularda tasarımın gözetimi ve
kontrolü hizmetini yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki
yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin
yürütülmesine dair usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 107 nci maddesinin birinci fıkrası ile
18/3/2018 tarihli ve 30364 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin eki Deprem Etkisi Altında Binaların
Tasarımı İçin Esasların 1.3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) Esaslar: Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin
ekinde yer alan Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esasları,
c) İlgili idare: Belediye ve mücavir alan sınırları
içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ile diğer belediyeleri,
bu alanlar dışında kalan alanlarda valilikleri, yapı ruhsatı ve kullanma
izin belgesi verme yetkisine sahip diğer idareleri,
ç) Özel binalar mühendislik komisyonu (Komisyon):
Üyeleri Bakanlık tarafından görevlendirilen ve Türkiye Bina Deprem
Yönetmeliğinde tanımlanan özel uzmanlık alanlarında belgelendirme iş ve
işlemlerini yürüten komisyonu,
d) Özel binalar tasarım gözetmeni (tasarım
gözetmeni): Binaların deprem etkisi altında tasarımı konusunda ilgili
alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi inşaat mühendislerinden
Bakanlıkça verilmiş Özel Binalar Tasarım Gözetmenliği Belgesini haiz inşaat
mühendisini,
ifade eder.
(2) Bu Tebliğde belirtilmeyen tanımlar için ilgili
diğer mevzuatta belirtilen tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Tasarım Gözetmenliği Uygulama Esasları
Uygulanacak
ilke ve kurallar
MADDE 4 – (1) Esaslar kapsamında tasarım gözetimi ve
kontrolü hizmeti; Bakanlıktan aldığı tasarım gözetmenliği belgesi ile
çalışan ve münhasıran akademik eğitim, proje tasarımı veya proje
danışmanlığı işi ile uğraşan inşaat mühendislerince gerçekleştirilir.
(2) Esaslarda belirtilen işlerde yapı sahibi
tarafından tasarım gözetmenlerinden tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti
alınması ve ilgili gözetmen raporlarının ve tutanakların bir nüshasının
yapı ruhsatı başvurusunda statik projelerle birlikte İdaresine verilmesi
zorunludur.
(3) Statik proje müellifleri, tasarımını
üstlendikleri projelerde Esaslar kapsamında tasarım gözetimi ve kontrolü
hizmeti alınmadan proje işini sürdüremezler. Yapı ruhsatı başvurusu
sırasında veya herhangi bir şekilde aksine davrandığı tespit edilenler, haklarında
27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun
ilgili maddeleri uyarınca işlem yapılmak üzere İdaresince İnşaat
Mühendisleri Odasına bildirilir.
(4) Tasarım gözetmenleri, projelerin kanun,
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik, standart, fen, sanat ve sağlık
kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılmış olması nedeniyle
Esaslarda tanımlanmış tasarım performans seviyeleri için kabul edilen
hasarların ötesinde ortaya çıkan yapı hasarından dolayı yapı sahibi ve
ilgili idareye karşı, yürüttüğü hizmet dâhilinde kusuru oranında
sorumludur. Ancak tasarım gözetmeni, yazılı ihtarına rağmen yapı sahibi
ve/veya proje müellifi tarafından uyulmayan konulardan dolayı sorumlu
değildir.
(5) Tasarım gözetimi ve denetimi süreçlerinde
yapılan iş ve işlemler yapı denetim uygulamalarına engel teşkil etmez.
(6) Kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Tebliğ
kapsamında yapılacak uygulamalarda hizmetin temini, sözleşme yapılması,
hizmet bedeli gibi konularda kamu ihale mevzuatı hükümleri saklıdır.
Tasarım
gözetmenliğine kabul şartları
MADDE 5 – (1) Tasarım gözetimi ve kontrolü faaliyetinde
bulunacak gerçek kişilerde aşağıdaki şartlar aranır:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten
işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da
affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene
ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye
fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik
veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından
mahkûm olmamak.
b) Daha önce kendi isteği dışında tasarım
gözetmenliği sicilinden çıkarılmamış olmak.
c) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten
çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten sürekli olarak
yasaklanmamış olmak.
ç) Tasarım gözetmeninin gerçek kişi olarak kendi
adına olan iş deneyim belgesi ya da diplomasını sunarak başvurmuş olduğu
veya ortağı olduğu tüzel kişiliğin söz konusu belgeleri kullanarak
başvurmuş olduğu ihalelerden dolayı herhangi bir nedenle yasaklama almamış
olmak.
(2) Daha önce yaptığı başvurusu mesleki olarak
yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl
geçmedikçe tasarım gözetmenliği yapmak için yeniden başvuruda bulunamazlar.
(3) Tasarım gözetmenliği belgesi aşağıdaki şartları
haiz olup bunları belgelendiren inşaat mühendislerine verilir:
a) Mesleğinde fiilen en az beş yıldan beri
çalışıyor olmak.
b) Tasarım gözetmenliği uzmanlık alanlarına göre
Ek-2’de belirlenen yeterlilik koşullarını taşımak.
(4) Mesleki deneyim ve çalışma süreleri, çalışılan
kuruluşlardan alınan ve çalışma alanı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları
veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca onaylanan belge ile
belgelendirilir. Ayrıca, özel kuruluşlarda yapılan çalışmaları teyit etmek üzere
ilgili Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan belgeler ibraz edilir.
Tasarım
gözetmenliğine başvuru, seçilme usulü ve sicile kayıt
MADDE 6 – (1) Tasarım gözetmenliği belgesi başvurusu,
Bakanlığa ilgili belgeler eklenmek suretiyle yazılı olarak yapılır. Başvurularda
Bakanlık internet sitesinde duyurulan belgeler ile başvuruya özel gerekli
görülen diğer belgeler istenir.
(2) Başvuru dilekçesine eklenmesi zorunlu
belgelerin eksik olması hâlinde, başvuru sahibine belgeleri tamamlaması
için on beş gün süre verilir. Eksik belgelerin tamamlanmaması hâlinde
başvuru belgeleri Bakanlıkça iade edilir. Başvurusu bu şekilde
reddedilenler otuz gün süreyle tekrar başvuruda bulunamazlar.
(3) Başvurular, Özel Binalar Mühendislik Komisyonu
tarafından değerlendirilir. Komisyon karar verirken sicile kayıt bakımından
öncelikle başvuranın 5 inci maddedeki şartları taşıyıp taşımadığını
değerlendirir ve şartları taşıyanlar arasından başvuranın mesleki
deneyimini, yayınlarını, eğitimlerini ve uzmanlığını gösteren belgeleri
dikkate alarak liyakatli olanları seçer.
(4) Tasarım gözetmenliği belgesi başvuruları
Ek-1’de belirtilen konular için ayrı ayrı yapılır. Ancak birden fazla konu
için yapılan başvurularda konuya özel belgeler dışındaki ortak nitelikteki
diğer belgeler tekrar istenmez.
(5) Tasarım gözetmenliği belgesi alabilmek için
adayın, Ek-2’de belirtilen kriterlere göre Komisyon üyelerince yapılacak
değerlendirme sonrası en az altmış (60) puan alması gerekir.
(6) Tasarım gözetmenliğine kabul edilenler, sicile
beş yıl için kaydedilir. Bu sürenin sonunda yenilenmeyen belgenin
kullanımına izin verilmez. Yenileme işlemlerinde başvuranın sicil bilgileri
dikkate alınır; ancak, tekrar puanlama yapılmaz. Bunlardan 5 inci maddenin
birinci fıkrasında belirtilen hususlara ilişkin güncel beyan istenir.
(7) Tasarım gözetmenliği siciline kayıtlı kişilerin
ad ve soyadları, uzmanlık alanları ve unvanları gösterilmek suretiyle liste
oluşturulur. Liste aleni olup, herkesin erişimine açıktır. Bakanlık tasarım
gözetmenliği belgesi sahiplerinin bilgilerini internet sitesinde yayımlar.
(8) Tasarım gözetmenliği sicilinde, gözetmenin
görev aldığı işler ve hazırlamış olduğu raporlar tutulur. Bu siciller,
Komisyon üyelerinin erişimine açılır.
Tasarım
gözetmeninin çalıştırılması ve hizmetin yürütülmesi
MADDE 7 – (1) Proje tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti
için tasarım gözetmeninden hizmet alımında aşağıdaki süreç takip edilir:
a) Yapı sahibi, proje müellifinin çalışmaya
başlaması ile birlikte Esaslarda belirlenen konular için listede kayıtlı
tasarım gözetmeni/gözetmenlerinden hizmet satın alır. Tasarım gözetimi ve
kontrolü hizmeti; yapı sahibi ile tasarım gözetmeni/gözetmenleri arasında,
Ek-5’e uygun olarak akdedilen hizmet sözleşmesi hükümlerine göre yürütülür.
Hizmet sözleşmesinin yapı sahibince feshi halinde, yeni görevlendirilecek
tasarım gözetmeni, yapı sahibinin başvurusu üzerine bu defa listeye kayıtlı
tasarım gözetmenleri arasından uzmanlık alanı ve üstlendikleri iş miktarı
dikkate alınarak elektronik ortamda belirlenir.
b) Tasarım gözetmenliğinin bir özel hukuk tüzel
kişiliği tarafından üstlenilebilmesi için; tüzel kişiliğin toplam en az %51
hissesine Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği üyesi tasarım ve yapı
sektörüyle ilgili ortakların sahip olması, tasarım gözetmenlerinden en az
birinin hisse oranının %20’nin altında olmaması, tüm ortakların
hisselerinin %20 oranının altında olması durumunda ise tasarım
gözetmeninin, ortaklık payının en yüksek hisse sahibinden az olmaması ve
ayrıca Esaslar kapsamındaki işlere münhasır tüzel kişiliği temsil ve ilzama
yetkili olması şarttır. Bu şekilde çalışan bir gözetmen gerçek kişi olarak
tasarım gözetimi hizmeti veremez.
c) İşin mahiyetine göre farklı konularda olmak
üzere birden fazla tasarım gözetmeni görevlendirilebilir. Yüksek binaların
ve yalıtımlı binaların tasarım gözetimi Ek-3’e uygun olarak asgari iki
gözetmenlik alanından oluşturulan bir gözetmenler heyeti tarafından
yapılır.
ç) Yapılan sözleşmenin bir sureti yapı sahibince
Ek-6 Form-1’e uygun bildirimle ilgili idareye ve proje müellifine verilir.
d) Tasarım gözetmeni, sözleşmenin imzalanmasını
takiben beş işgünü içerisinde aldığı işi Bakanlıkça tutulan sicile
kaydeder. İş süresince tasarım gözetimi sonucu kendisinin düzenlemiş olduğu
raporları, imzalamış olduğu proje, rapor, hesap, tutanak ve benzeri belgeleri
her bir safha sonunda, Bakanlıkça belirlenen formatta, tutulan siciline kaydeder.
Hizmetin bitiminde ise Ek-6 Form-2’ye uygun iş bitirme tutanağını sicile
işler.
e) TGUA-4 ve TGUA-5 uzmanlık alanlarında tasarım
gözetmenlerinin aynı anda hizmet verebilecekleri iş sayısı beşi, toplam
inşaat alanı 360.000 m2’yi geçemez. Tek bir iş üstlenilmesi halinde üst
sınır uygulanmaz. Üst sınırın hesaplanmasında inşaat alanı, hizmetin
ilişkili olduğu kısımla sınırlıdır.
f) Hizmet sözleşmesinde; taahhüt edilen hizmetin
konusu, süresi, safhaları, yeri, yapının alanı ve hizmet bedeli yer alır.
g) Hizmet bedelinin, yapı denetim birim maliyetleri
kullanılarak hizmete esas yapının yaklaşık maliyeti üzerinden ve her bir
uzmanlık konusu için ayrı ayrı hesaplanması esastır. TGUA-4 ve TGUA-5
uzmanlık alanlarında toplam hizmet bedeli, toplam inşaat alanı 10.000 m2’ye
kadar olan binalarda yapının yaklaşık maliyetinin %0,10’undan; 40.000 m2’yi geçenlerde ise %0,06’sından
az olamaz. Ara değerler için doğrusal enterpolasyon uygulanır. TGUA-2b, 3a
ve 3b alanlarında bu oranların yarısı, diğerlerinde dörtte biri uygulanır.
ğ) Tasarım gözetmeni, tasarımın gözetimi ve
kontrolüne ilişkin belgeleri düzenlemek, bunları sicile kaydetmek ve işleri
yapmakla, proje safhalarında belirtilen ücretin tümünü hak eder.
(2) 3/8/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun
26 ncı maddesi kapsamındaki devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı
Kuvvetlerinin harekât ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılar
için bu kamu kurum ve kuruluşlarınca, sicile kayıt veya herhangi bir
bildirim yükümlülüğü olmaksızın tasarım gözetmenliği hizmeti temin
edilebilir.
Yetkinlik,
etik ilkelere bağlılık ve mesleki özen
MADDE 8 – (1) Tasarım gözetmeni;
a) Görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde
bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirir.
b) Görevlendirmeyi yapan mercie ve kendi işverenine
karşı bağımsız olup, görevini yalnızca uzmanlık alanındaki bilimsel
verilere göre yerine getirir.
c) Bağımsızlığına zarar verebilecek veya böyle bir
izlenim uyandırabilecek her türlü davranış ve ilişkiden uzak durur.
ç) Etik ilkelerle bağdaşmayan veya hukuka aykırı iş
ve eylemlerde bulunmasının kendisinden talep edilmesi halinde ya da
görevini yerine getirirken bu tür bir eylem veya işlemden haberdar
olduğunda ya da 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen kabul
şartlarını kaybettiğinde durumu gecikmeksizin Bakanlığa bildirir.
(2) Tasarım gözetmeni görevi süresince;
a) Sözleşme konusu işle ilgili doğrudan veya
dolaylı olarak kendisine gelen uzman görüşü, danışmanlık, hakemlik ya da
buna benzer bir görevi kabul edemez; işle ilgili yapım, tasarım, denetim,
malzeme satışı ve benzeri ticari faaliyetlerde bulunamaz.
b) Sözleşme konusu işin proje müellifinin gözetmen
olduğu veya yapı sahibine ait başka bir işte proje müellifi veya danışman
olarak görev alamaz, bu tür iş alan özel hukuk tüzel kişilerinin bünyesinde
çalışamaz. Bunlarla ilgili yapım, tasarım, denetim, malzeme satışı ve benzeri
ticari faaliyetlerde bulunamaz.
c) Raporlarında çözümü uzmanlığı, özel veya teknik
bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; nitelendirme ve
değerlendirmelerde bulunamaz.
ç) Kendisine tevdi olunan görevi bizzat yerine
getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir
kimseye devredemez.
d) Yakınlarından kendilerini ve üçüncü dereceye
kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıklarını
ilgilendiren veya iş ilişkisinin bulunduğu kişi, kurum veya kuruluşların,
tarafı olduğu ya da ilgili bulunduğu projelerde görevlendirmeyi kabul
edemez.
e) Görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendisi,
yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlayamaz, hediye alamaz ve
aracılıkta bulunamaz.
f) Görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve
belgelerin veya öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu
yükümlülük, tasarım gözetim ve kontrolü görevi sona erdikten sonra da devam
eder.
(3) Tasarım gözetmeni; görev almak amacıyla özel
amaçlı arama motorlarına, rehberlerine, listelerine, veri tabanlarına ve
benzerlerine kayıt olamaz, kayıt edilmesine rıza gösteremez. Ancak tasarım
gözetmenliği görevi alma amacına yönelik olmamak kaydıyla, internet
sayfasını özel amaçlı arama motorlarına kayıt edebilir, anahtar kelime
olarak da; sadece adı soyadı ve mesleki unvanı ile bulunduğu şehrin adını
kullanabilir.
(4) Özel hukuk tüzel kişilerinin bünyesinde tasarım
gözetmeni olarak çalışacak kişiler bakımından da bu maddede sayılan tüm
şartlar aranır ve düzenlenen rapor, tutanak, proje ve benzeri görevle
ilgili belgelerde bu kişilerin adı ve soyadı ile imzası bulunur.
Tasarım
gözetmenliği sicilinden ve listesinden çıkarılma
MADDE 9 – (1) Tasarım gözetmenleri, aşağıdaki şartlardan
birinin gerçekleşmesi hâlinde sicilden ve listeden çıkarılır:
a) Tasarım gözetmenliğine kabul şartlarının
kaybedilmesi veya sicile kabul tarihinde gerekli şartların bulunmadığının
sonradan tespit edilmesi.
b) Komisyon tarafından resen veya şikâyet üzerine
yapılacak performans değerlendirmeleri sonucunda yeterli bulunulmaması.
c) Hizmet sözleşmesinin imzalanmasından sonra
kanuni veya haklı bir sebep olmaksızın tasarım gözetmenliği yapmaktan
kaçınılması veya alınan işin bırakılması veya raporların sözleşme ile
belirlenen süre içinde mazeretsiz olarak verilmemesi.
ç) Tasarım gözetmenliği görevi ve bu görevin
gerektirdiği etik ilkelerle bağdaşmayan, güven duygusunu sarsıcı tutum ve
davranışlarda bulunulması.
d) 8 inci maddede belirtilen temel ilkelere aykırı
olarak tasarım gözetmenliği faaliyetinde bulunulması.
e) Tasarım gözetmenliği süresinin dolmasına rağmen
süresi içerisinde yenileme talebinde bulunulmaması.
f) Tasarım gözetmeninin sicilden çıkarılmayı talep
etmesi.
(2) Birinci fıkranın (b), (c) ve (ç) bentlerinde
belirtilen hâllerde ihlalin niteliğine göre sicilden ve listeden çıkarma
yaptırımı yerine uyarma veya bir yıla kadar geçici süreyle listeden çıkarma
yaptırımı uygulanabilir. Ancak fiilin tekrarı halinde birinci fıkra
uygulanır.
Denetim
ve inceleme
MADDE 10
– (1) Tasarım gözetmenleri,
görevleriyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladıkları raporların
ilgili mevzuata uygunluğu bakımından Komisyon tarafından resen veya başvuru
üzerine denetlenebilir. Bu denetim, raporların özel veya teknik bilgi
yönünden denetlenmesini de içerebilir.
Tasarım
gözetmenlerinin çalışma usulü
MADDE 11
– (1) Tasarım gözetimi ve
kontrolü, projenin başlangıcında hizmetin gerekli olduğu proje safhası ile
başlar ve ilgili safhanın tamamlanmasına kadar devam eder. Bu kapsamda,
TGUA-4 ve TGUA-5 hizmetleri avan proje safhasından statik projenin
tamamlanmasına kadar sürdürülür.
(2) Tasarım gözetimi ve kontrolüne konu proje,
hesap, rapor, bilgisayar veri dosyaları gibi tüm belgeler ve elektronik
veriler, proje müellifi tarafından, hizmetin yürütülmesine imkân verecek
sürede ve içerikte, her bir proje safhası sonunda 13 üncü maddede
belirtilen usule uygun olarak tasarım gözetmenine iletilir.
(3) Tasarım gözetmeni, yapacağı ön incelemede,
incelemeyi gerçekleştirebilmesi için bazı hususların önceden araştırılması
ve tespiti ile kendisine teslim edilen dosya ve belgelere ilave olarak başka
kayıt ve belgelere ihtiyaç duyması halinde beş gün içinde proje
müellifinden talepte bulunur.
(4) Tasarım gözetmeni, sözleşmede verilen süreler
içinde Ek-3’te tanımlanan içeriğe uygun olarak tasarım gözetim ve
kontrolünü gerçekleştirmek ve her bir proje safhasında Tasarım Gözetimi ve
Kontrolü Tutanağını sürekli olarak tutarak hazırladığı nihai raporunu proje
müellifine ve yapı sahibine sunmakla ve Bakanlık siciline işlemekle
yükümlüdür. Proje müellifi ile yapılan toplantılar da tutanakla tespit
edilerek aynı şekilde sicile kaydedilir. Ancak işin niteliği itibarıyla
verilen süre içinde raporun hazırlanmasına imkân bulunmazsa, talebi halinde
tasarım gözetmenine ek süre verilebilir.
(5) Tasarım gözetmeni, detayları Ek-3’te açıklanan
hizmetin sonunda, proje müellifi tarafından düzenlenerek imzalanmış olan
yapı ruhsatına esas nihai proje/rapor/hesap ve benzeri belgelerden vermiş
olduğu hizmetle ilişkili olanları imzalar.
(6) Üzerine aldığı bir işi, haklı bir sebep
olmaksızın bırakan veya geciktiren tasarım gözetmeni, tamamladığı safhalar
dışında hiçbir ücret talep edemez ve varsa peşin aldığı ücreti geri vermekle
yükümlüdür. Buna avanslar da dâhildir. Sözleşmenin iş sahibince feshi
halinde ise tasarım gözetmeninin ücretinin tamamının ödenmesi gerekir. Şu
kadar ki; tasarım gözetmeni, bu duruma kendi kusur ve ihmali ile yol açmış
ise ücret ödenmez. Anlaşmaya göre peşin verilmesi gereken ücret ya da avans
ödenmezse, tasarım gözetmeni işe başlamak ya da işi sürdürmek zorunda
değildir.
(7) Her ne sebeple olursa olsun, yapılan gözetmen
değişiklikleri yapı sahibince ilgili idaresine bildirilir. Bu durumda işten
ayrılan tasarım gözetmeni sicilde kaydı kapatır, yeni görevlendirilen
tasarım gözetmeni kayıtları devralır.
(8) Tasarım gözetmeni, faaliyetleri ile ilgili her
türlü belge ve kaydı, düzenlendiği tarihten itibaren on yıl süreyle
muhafaza eder ve talebi hâlinde Bakanlığa ibraz eder.
Tasarım
gözetmenlerinin kaşe kullanma esasları
MADDE 12
– (1) Tasarım gözetmeni siciline
kayıtlı bulunan meslek mensupları Bakanlıkça talep edilmesi halinde,
düzenledikleri fiziki belgelerde özel kaşe kullanırlar ve kaşelerin
kullanımından ve saklanmasından sorumludurlar.
(2) Kaşeler kare şeklinde olup, en üste “T.C.”
rumuzu, altına “ÇŞB” yazısı ve “TG” amblemi, “Tasarım Gözetmeni” ibaresi
ile kaşe numarasını taşır. Kaşeler; Darphane ve Damga Matbaası Genel
Müdürlüğü tarafından imal edilir.
(3) Tasarım gözetmenleri, gözetmenlik belgelerinin
iptali, meslekten ayrılma ve diğer hallerde kaşeyi 15 gün içinde Bakanlığa
tutanak karşılığında iade ederler.
Tasarım
gözetimi ve kontrolü hizmetlerinin altyapısı
MADDE 13
– (1) Tasarım gözetimi ve kontrolü
iş süreçlerindeki her türlü veri, bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon
işlemleri, bu işlemlere ilişkin her türlü kayıt, dosyalama, saklama ve
arşivleme işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi esastır. Bu
amaçla, statik proje müellifinin ve tasarım gözetmeninin tebligata
elverişli birer elektronik adres temin etmesi zorunludur.
(2) Yapı sahipleri, proje müellifleri ve tasarım
gözetmenleri, ihtiyaç duyulan veri ve bilgilerin derlenmesi, değerlendirilmesi
ile bilgileri güvenilirlik, tutarlılık ve güncellik ilkelerine uygun olarak
sağlamak; tüm iletişimi doğru, eksiksiz ve zamanında yapmakla yükümlüdür.
(3) Tasarım gözetimine esas her türlü proje, hesap,
rapor, tutanak, belge ve kararlar elektronik ortamda düzenlenir ve
ilgilileri tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanır ve elektronik
ortamda gönderilir. Teknik nedenlerle yalnızca fizikî olarak düzenlenebilen
haller dışında belgeler ayrıca fizikî olarak gönderilmez. Yapı ruhsatı
eklerinde sunulacak hizmetle ilgili nihai belgeler 11 inci maddenin beşinci
fıkrasına göre düzenlenir.
(4) Bakanlık, gerekli elektronik altyapının ilgili
kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak hazırlanması halinde, tasarım
gözetimi ve kontrolü işlemlerinin bu bilişim sistemleri ve yazılımları
üzerinden yapılmasını isteyebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özel Binalar Mühendislik Komisyonu
Özel
binalar mühendislik komisyonu ve görevleri
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğin uygulanması ile
ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlamak üzere, Bakanlık merkezinde
özel binalar mühendislik komisyonu kurulur.
(2) Komisyon, konu ile ilgili Bakanlık personeli
arasından, biri yönetici düzeyinde olmak üzere Bakanlıkça görevlendirilecek
iki; Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığından bir; deprem mühendisliği alanında bilimsel ve
uygulamalı araştırma, yüksek lisans ve doktora seviyesinde eğitim ve
öğretim yapan üniversitelerde en az doçentlik kadrosunda olmak üzere asgari
yedi yıl görev yapan, bu Tebliğ konusu alanlarda araştırma, uygulama,
eğitim ve danışmanlık tecrübesi ile temayüz etmiş ve tasarım gözetmenliği
koşullarını sağlayabilen iki adet üye olmak üzere toplam beş inşaat
mühendisi üyeden oluşur.
(3) Komisyon üyelerinin binaların deprem etkisi
altında performansa göre tasarımı konusunda birikim ve deneyim sahibi
olması ve mesleğinde fiilen en az on iki yıldan beri çalışıyor olması
gerekir.
(4) Bakanlıkça iki yılda bir Ocak ayında Komisyon
üyelikleri yenilenir. Yeni üyeler görevlendirilinceye kadar mevcut üyeler
görevine devam eder. Görev süresi dolan üye tekrar görevlendirilebilir.
(5) Komisyon, Bakanlıkça uygun görülen birimin
bünyesinde ilgili mevzuat çerçevesinde faaliyetlerini yürütür.
(6) Komisyon toplantılarına başka bir mahalden
gelerek katılan akademik üyelerin gündelik, yol gideri, konaklama ve diğer
zorunlu giderleri, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu
hükümlerine göre ödenir.
(7) Komisyon üyeleri;
a) Üyelikleri süresince bu Tebliğ kapsamındaki
işlerle ilgili doğrudan veya dolaylı olarak kendisine gelen uzman görüşü,
danışmanlık, hakemlik ya da buna benzer bir görevi kabul edemez; doğrudan
veya dolaylı şekilde tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti veremez, bu
hizmeti gerektiren işlerin yapımını, tasarımını veya denetimini üstlenemez.
b) Yakınları veya iş ilişkisinin bulunduğu
kişilerin başvurusunun görüşüldüğü toplantılara katılamaz, oy kullanamaz.
c) Görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendisi,
yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlayamaz, hediye alamaz ve
aracılıkta bulunamaz.
ç) Görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve
belgelerin veya öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu
yükümlülük, görevi sona erdikten sonra da devam eder.
Komisyonun
çalışma usul ve esasları
MADDE 15
– (1) Komisyonun ilk toplantısında
üyeler aralarından başkan ve başkanvekili seçer.
(2) Komisyon, görüşülecek dosya sayısı ve
olağanüstü durumları da göz önüne alarak, Bakanlıkça belirlenecek tarihlerde
toplanır. Başkan veya Bakanlık, gerekli gördüğü hâllerde Komisyonu her
zaman toplantıya çağırabilir. Toplantının yeri, günü ve saati ile
gündemindeki konular, Bakanlıkça en az beş gün önceden üyelere bildirilir.
(3) Komisyon çalışmaları ve toplantıları elektronik
araçlar kullanılarak uzaktan erişim usulü ile de tertiplenebilir.
(4) Komisyon, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile
toplanır. Toplantıya katılan üyelerin, gündemle ilgili konular hakkındaki
önerileri müzakere edilir ve katılanların salt çoğunluğu ile kabul
edilenler karar haline getirilir. Oyların eşitliği hâlinde, Başkanın taraf
olduğu görüş çoğunlukta sayılır.
(5) Komisyon tarafından gerek görülmesi hâlinde,
diğer kamu kurum ve kuruluşlarından uzmanlar, oy hakları olmaksızın
görüşleri alınmak üzere toplantılara davet edilebilir.
(6) Gündemdeki konu kendisi veya yakınları ile
ilgili bulunan ya da gündemdeki konu ile herhangi bir şekilde menfaat
münasebeti bulunan üye, Komisyon toplantısına katılamaz ve oy kullanamaz.
(7) Komisyon, tasarım gözetmenliği belgesi
başvurularını ve itirazları değerlendirerek karara bağlar.
(8) Komisyon, belge başvurularını; adayın akademik
unvanını, mesleki faaliyetlerini, deneyimini ve almış olduğu eğitimleri
dikkate alarak Ek-2’ye göre puanlama usulü ile değerlendirir. Bu puanlar
her uzmanlık sınıfı için ayrı ayrı uygulanır. Komisyon kararları başkaca
bir onay gerekmeksizin işleme konulur. Bakanlık, Komisyon kararı üzerine
Ek-4’e uygun olarak tasarım gözetmenliği belgesi düzenler.
(9) Komisyon toplantısı sonunda alınan kararlar,
dayanakları ve ilmî gerekçeleri belirtilerek yazılır; başkan ve üyelerce
imzalanır. Uzaktan erişim usulü ile yapılan çalışmalarda ise 15/1/2004
tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu dâhilinde güvenli elektronik
imza kullanılır.
(10) Hangi sebepten dolayı olursa olsun, yıllık
izin, hastalık ve mazeret izinleri sebebiyle bulunamama hâlleri hariç olmak
üzere, bir yıl içinde dört veya üst üste iki toplantıya iştirak etmeyen
Komisyon üyesinin üyeliği kendiliğinden sona erer.
(11) 14 üncü maddenin yedinci fıkrasına aykırı
davrandığı tespit edilen Komisyon üyelerinin üyeliği Bakanlıkça sona
erdirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçiş
hükmü
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Türkiye Bina
DepremYönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1/10/2019 tarihine
kadar, Bakanlığın hazırladığı listede görevlendirme yapılacak uzmanlık
sınıfında veya bu Tebliğe göre görevlendirilebilecek durumda ya da yeterli
sayıda tasarım gözetmeni bulunmaması hâlinde, yapı sahibinin talebi
üzerine, Komisyonca listelerin dışından da yalnızca bu işe mahsus hizmet
alımına izin verilebilir.
(2) Bu şekilde görevlendirilenlerin;
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan
koşulları sağlaması,
b) İlgili olduğu uzmanlık alanı dikkate alınarak
Komisyon tarafından Ek-2’ye göre yapılacak değerlendirme sonucu asgari 50
puanı sağlaması,
yeterlidir.
(3) Bu kapsamda görevlendirilenler listeye
kaydedilmezler, ancak adlarına geçici sicil açılır. Yapılan tasarım
gözetimi hizmeti kazanılmış bir hak teşkil etmemekle birlikte, Ek-1
kapsamında uzmanlık alanında deneyimde dikkate alınır.
(4) Tasarım gözetmenliği sicili ve listesinde
kayıtlı olmayıp da bu madde uyarınca görevlendirilenlerin, 8 inci maddede
belirtilen ilkelere aykırı olarak tasarım gözetmenliği faaliyetinde
bulunduklarının tespit edilmesi hâlinde, Komisyon kararıyla tasarım
gözetmenliği yapmaktan yasaklanır.
Yürürlük
MADDE 16
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre
ve Şehircilik Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|