Ticaret Bakanlığından:
TASFİYE GENEL
TEBLİĞİ
(KAÇAK EŞYA VE KAÇAK EŞYA NAKLİNDE KULLANILAN
TAŞITLARA
İLİŞKİN İŞLEMLER) (SERİ NO: 1)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; 21/03/2007 tarihli ve 5607
sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 9, 10, 13 ve 16 ncı maddeleri
uyarınca eşyaya elkonulması, taşıtların alıkonulması, eşyanın teslim
alınması, muhafazası ve tasfiyesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ; 10/07/2018 tarihli
ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 441 inci maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Elkoyan/alıkoyan idare/birim: 5607 sayılı Kanun
uyarınca kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla görevli birimleri,
c) Eşya: 5607 sayılı Kanun kapsamı kaçakçılık
suçunun konusunu oluşturması dolayısıyla müsadere yaptırımının
uygulanabileceği her türlü madde, ürün ve değer ile taşıtları,
ç) Gümrük idaresi: Gümrük mevzuatında belirtilen
işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği taşra teşkilatındaki
hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,
d) Hukuk birimleri: Bakanlık hukuk grup
başkanlıkları ve hukuk bürolarını,
e) İşletme müdürlüğü: Tasfiye işletme
müdürlüklerini,
f) Kanun: 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele
Kanununu,
ifade eder.
Kaçak
eşya ile kaçak eşya naklinde kullanılan taşıta elkoyma
MADDE 4 –
(1) Kaçakçılık suçunun konusunu
oluşturması dolayısıyla müsadere yaptırımının uygulanabileceği eşya ile
Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlara, 04/12/2004
tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 123 üncü maddesinin ikinci
fıkrası uyarınca rızaen teslim edilmediği takdirde elkonulur.
(2) Elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli
hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz saat
içinde açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar. Bu durumda,
başvurusu halinde eşya sahibine teslim edilir.
(3) Elkoyma işleminin reddi halinde, hukuk
birimlerince yedi gün içinde kararı veren merciye itiraz edilir. Kararına
itiraz edilen hâkim, itirazı yerinde görürse kararını düzeltir, yerinde
görmezse en çok üç gün içinde, itirazı incelemeye yetkili olan merciye
gönderir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir. İtiraz neticesinde
elkoyma kararı verilmesi halinde, eşyaya tekrar el konulur.
(4) Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde
kullanılan kara, deniz ve hava ulaşım araçları hakkında verilen elkoyma
kararları, bu araçların kayıtlı bulunduğu sicile şerh verilmek suretiyle
icra olunur.
Kaçak
eşya ile kaçak eşya naklinde kullanılan taşıtın rızaen teslimi
MADDE 5 – (1) Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturması
dolayısıyla müsadere yaptırımının uygulanabileceği eşya ile Kanunda
tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlar rızaen teslim edildiği
takdirde, 5271 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca
muhafaza altına alınır.
(2) Elkoyan/alıkoyan birimlerce, eşya sahibinin ya
da bulunduran kişinin rızaen teslim ettiğine dair imzalı beyanı alınarak,
Ek-1’deki “Arama, Rızaen Teslim ve Muhafaza Altına Alma Tutanağı” ile eşya
veya taşıt muhafaza altına alınır. Bu şekilde muhafaza altına alınan
eşya/taşıt için ayrı bir elkoyma/alıkoyma kararı aranmaz; muhafaza altına
alma işlemi elkoyma/alıkoyma ile aynı neticeleri doğurur.
(3) Arama, Rızaen Teslim ve Muhafaza Altına Alma
Tutanağının tarihi, elkoyma/alıkoyma tarihi olarak kabul edilir.
Kaçak
eşya naklinde kullanılan taşıtın alıkonulması
MADDE 6 – (1) Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde
kullanılan taşıtların;
a) Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamına girmesi,
b) Türkiye’de sicile kayıtlı olmaması,
c) Soruşturma ve kovuşturma devam ederken,
kaçakçılık suçunun işlenmesinde tekrar kullanılması,
hallerinde, bu tür taşıtlara alıkoyma kararı
alınmak üzere elkonulur.
(2) Elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli
hâkimin onayına sunulur ve Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasına
istinaden taşıt hakkında alıkoyma kararı verilmesi talep edilir.
(3) Bu tür taşıtlar hakkında 5271 sayılı Kanunun
128 inci maddesinin dördüncü fıkrası uygulanmaz.
(4) Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz
saat içinde açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar.
(5) Alıkoyma talebinin reddine veya elkoyma
işleminin kaldırılmasına karar verildiği hallerde, hukuk birimlerince yedi
gün içinde kararı veren merciye itiraz edilir. Kararına itiraz edilen
hâkim, itirazı yerinde görürse kararını düzeltir, yerinde görmezse en çok
üç gün içinde, itirazı incelemeye yetkili olan merciye gönderir. İtiraz
üzerine verilen kararlar kesindir.
(6) Bu tür taşıtlar rızaen teslim edilirse Tebliğin
5 inci maddesinde belirtildiği şekilde muhafaza altına alınır.
(7) Alıkonulma veya rızaen teslimlerde taşıtın
bulunduğu il sınırları içerisinde işletme müdürlüğünün bulunması halinde
taşıt öncelikle bu idareye teslim edilir.
Kaçak
eşyanın tasfiyesi
MADDE 7 –
(1) 5607 sayılı Kanunun 16 ncı
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen eşya ambara alındığında durum
ilgili gümrük idaresine bildirilir. Kaçak zannıyla elkonulan akaryakıt
hariç, her türlü eşya için ambara alınış tarihinden itibaren 5607 sayılı
Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilen sürelerin
bitiminden itibaren, eşyanın zarara uğraması veya değerinde esaslı ölçüde
kayıp meydana gelme tehlikesinin varlığı veya muhafazasının ciddi külfet
oluşturması halleri nedeniyle bekletilmeyecek nitelikteki eşya için iki iş
günü, diğer eşya için on gün içerisinde gümrük müdürlüğünce tespit ve
tahakkuk belgesi düzenlenerek ilgili işletme müdürlüğüne gönderilir.
(2) Eşyaya ilişkin hâkim veya mahkeme kararları,
ilgili hukuk birimi tarafından en geç iki iş günü içinde ilgili işletme
müdürlüğüne bildirilir.
(3) Birinci fıkradaki bekletilmeyecek nitelikteki
eşya, gümrük idaresince oluşturulacak komisyon marifetiyle kapsamlı bir
şekilde tespit edilerek Ek-2’deki “Bekletilmeyecek Eşyaya İlişkin Tespit
Tutanağı” düzenlenir.
(4) Zarara uğrayacağı veya değerinde esaslı ölçüde
kayıp meydana gelme tehlikesinin olacağı veya muhafazasının ciddi külfet
oluşturacağı belgelerinden veya fiili durumundan anlaşılan birinci
fıkradaki bekletilmeyecek nitelikteki kaçak eşya için bir aylık, diğer eşya
için ise altı aylık süre beklenilmeksizin, iki iş günü içerisinde gümrük
müdürlüğünce gerekli tespitler yaptırılarak sulh ceza hâkimliğinden tasfiye
kararı talep edilebilmesi mümkündür. Eşyanın bir an önce tasfiyesine
yönelik gerekçeler hakkında ayrıntılı bilgi verilir. Bekletilmeyecek eşya
için bir, diğer eşya için altı aylık sürenin sonunda karar alınamaması
halinde birinci fıkra uyarınca işlem yapılır.
Kaçak
eşya naklinde kullanılan taşıtın tasfiyesi
MADDE 8 – (1) 6 ncı madde kapsamındaki taşıtın değeri kadar
teminatın alıkoyma veya muhafaza altına alınma tarihinden itibaren otuz gün
içinde gümrük idaresine teslim edilmesi halinde, araç sahibine iade edilir.
(2) Kaçak eşya naklinde kullanılan taşıtların
alıkoyma veya muhafaza altına alınma tarihinden itibaren otuz gün
içerisinde ilgilisi tarafından teminat yatırılmaz ise, otuz günü takip eden
on gün içerisinde işletme müdürlüğünce gümrük müdürlüğünden tespit ve
tahakkuk belgesinin düzenlenerek gönderilmesi talep edilir; işletme
müdürlüğünce talepte bulunulduğu tarihten itibaren on gün içerisinde de
gümrük müdürlüğünce tespit ve tahakkuk belgesi gönderilir. İşletme
müdürlüğü ambarlarında bulunmayan taşıtlar için gümrük müdürlüğünce, otuz
günü takip eden on gün içerisinde tespit ve tahakkuk belgesi düzenlenerek
işletme müdürlüğüne gönderilir.
(3) Alıkonularak veya muhafaza altına alınarak
gümrük idaresine teslim edilen deniz taşıtları teminatla teslim alınmaması
halinde, muhafaza ve zorunlu bakım giderleri sahiplerince ya da
donatanlarınca karşılanmak üzere gümrük idaresince belirlenen en yakın
liman işletmesine teslim edilir. Masraflar, sahiplerince ya da
donatanlarınca karşılandığı sürece taşıtın tasfiyesi yoluna gidilmez.
(4) Taşıtlar hakkındaki hâkim veya mahkeme
kararlarına ilişkin olarak müdahil idareler tarafından en geç iki iş günü
içinde işletme müdürlüğüne bilgi verilir.
Fikri ve
sınai mülkiyet haklarını ihlal eder nitelikteki eşyaya ilişkin işlemler
MADDE 9 – (1) 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda
tanımlanan suçların konusunu oluşturan ve aynı zamanda fikri ve sınai mülkiyet
haklarını ihlal eder nitelikte olduğundan şüphe edilen eşya, bir gümrük
işlemi ile bağlantılı olması halinde gümrük idaresine ait ambarlara alınır.
(2) Yurt içinde fikri ve sınai mülkiyet haklarını
ihlal ettiği şüphesi ile elkonulan eşyanın gümrük işlemleri ile
bağlantısının kurulamaması halinde ise bu tür eşya, 6769 sayılı Sınai
Mülkiyet Kanununun 163 üncü maddesi hükümleri uyarınca işlem yapılması
gerektiğinden, gümrük idaresince teslim alınmaz ve milli emlak birimlerine
teslim edilir. Ancak, 5607 sayılı Kanun kapsamında dava açılması halinde bu
tür eşya gümrük idaresine ait ambarlara alınabileceği gibi, eşyanın
tasfiyesine ilişkin işlemler yerinde de gerçekleştirilebilir.
(3) Yurt içinde 5607 sayılı Kanun kapsamında
elkonulan ve aynı zamanda 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında
olduğu değerlendirilerek gümrük idaresine teslim edilen eşya ile ilgili
olarak, 6769 sayılı Kanun kapsamında dava açılması ve mahkemesince imhası
yönünde karar verilmesi halinde; eşyanın depolanması, imhası ve yapılan diğer
masraflar yükümlüsünden tahsil edilir.
Hüküm
bulunmayan hallerde yapılacak işlemler
MADDE 10
– (1) Bu Tebliğde hüküm bulunmayan
hallerde, 25/6/2013 tarihli ve 28688 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Tasfiye Yönetmeliği ve 14/11/2013 tarihli ve 28821 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa Göre El Konulan Eşya
ve Alıkonulan Taşıtlara İlişkin Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre işlem
yapılır.
Yetki
MADDE 11
– (1) Bakanlık, bu Tebliğin uygulanmasını
temin etmek amacıyla; uygulamada ortaya çıkan sorunları, tereddütleri, özel
ve zorunlu durumlar ile bu Tebliğde yer almayan hususları inceleyip
sonuçlandırmaya, gerektiğinde uygulama esaslarını belirlemeye ve bu
Tebliğin uygulanması için gerekli her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 12
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|