|
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
ÇEVRE ETİKETİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; sürdürülebilir çevre hedefleri doğrultusunda, yaşam
döngüsü boyunca çevresel etkileri azaltılmış ürün veya hizmetleri teşvik
etmek, tüketicilere doğru ve bilimsel temeli olan bilgi akışını sağlamak
için gönüllülük esaslı çevre etiketi sistemi oluşturmak ve bu konudaki
idari ve teknik hususlar ile sistemin uygulanmasına ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik ile oluşturulan
çevre etiketi sistemi; ürün veya hizmetlerin doğal kaynak kullanımı ve
hammadde aşamasından başlamak üzere üretim, kullanım, tüketim, geri dönüşüm
gibi evrelerini de kapsayacak şekilde nihai bertaraf aşamasına kadar geçen
yaşam döngüsünün bütün süreçlerinde, ekosistemlerin bozulmasını önlemeyi,
doğal kaynakların tüketiminde çevre, insan, sağlık, iklim ve doğal yaşamın
üzerindeki olumsuz etkileri azaltmayı amaçlamaktadır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, ürün veya hizmetlere çevre
etiketi verilmesi ile ilgili kriter belirleme ve geliştirme,
başvuru, değerlendirme, çevre etiketinin şekli, kullanma izni, süresi,
izleme, denetim, strateji belirleme, bilinçlendirme, tanıtım ve eğitim
çalışmalarına ait usul ve esasların belirlenmesi ile ilgili yetki, görev ve
sorumlulukları kapsar.
(2) Bu Yönetmelik, Türkiye’de üretilen, dağıtılan,
ihraç edilen veya ithalat yoluyla piyasaya sunulan ürün veya hizmetlere
uygulanır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983
tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 3 üncü maddesi ile 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 104 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) Çevre etiketi: Bu Yönetmelik hükümlerine uygun,
yaşam döngüsü boyunca çevresel etkileri azaltılmış ürünleri teşvik etmek ve
tüketicilere doğru, yanıltıcı olmayan, bilimsel temeli olan bilgi sağlamak
için oluşturulmuş gönüllü bir ödüllendirme sistemini temsil eden işareti,
c) Çevre etiketi kullanıcısı: Ürettiği, imal
ettiği, ihraç ettiği, sunduğu, toptancı veya perakendeci olarak piyasaya
sürdüğü ürün veya hizmetler için bu Yönetmelik usul ve esaslarına göre
kendisine Bakanlık tarafından çevre etiketi verilmiş kişi veya kuruluşu,
ç) Çevre etiketi kurulu: Ürün kriterlerini
değerlendiren ve sistemin gelişimi için stratejik öneri ve görüşleri belirleyen
kurulu,
d) Çevre etiketi sistemi: Ürün veya hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi ve geliştirilmesi, çevre
etiketi verilmesi ve kullanımını içeren sistemi,
e) Çevre etiketine sahip ürün: Hammaddenin
temininden başlamak üzere üretim, tüketim, kullanım ve kullanım ömrünü
tamamladıktan sonra bertaraf edilmesini de içeren yaşam döngüsü
süreçlerinde, aynı ürün veya hizmet grubunda yer alan diğer ürün veya
hizmetlerle karşılaştırıldığında, çevreye karşı olumsuz etkileri azaltılmış
ve bu etkilerin ürün veya hizmet grubuna göre belirlenmiş kriterlere uygunluğu kanıtlanmış ürünü,
f) Çevresel etki: Yaşam döngüsü boyunca ürün veya
hizmetin kısmen veya tamamen çevreye verdiği her türlü etkiyi,
g) Çevresel performans: Bir ürünün çevresel etkiye
sebep olan özelliklerinin yaşam döngüsü boyunca üretici tarafından
değerlendirilmesi ve yönetimini,
ğ) Doğrulama: Bir ürünün veya hizmetin belirlenmiş
çevre etiketi kriterlerine uygunluğunu gösteren
işlemi,
h) Genel Müdür: Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin
ve Denetim Genel Müdürünü,
ı) Genel Müdürlük: Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin
ve Denetim Genel Müdürlüğünü,
i) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında
yapılan ya da yapılması taahhüt edilen mal sağlama dışındaki her türlü
tüketici işleminin konusunu,
j) Sözleşme: Çevre etiketi kullanmaya hak kazanan
çevre etiketi kullanıcısı ile Bakanlık arasında yapılan yazılı anlaşmayı,
k) Tedarikçi: Bir ürün veya hizmetin sunulabilmesi
için firmaya girdi, hammadde, ürün sağlayan üreticiyi,
l) Teknik inceleme komisyonu: Ürün veya hizmet
gruplarına ait çevre etiketi kriterlerini
belirleyen, geliştiren ve ilgili kriterlere göre uygunluğunu teknik açıdan
inceleyen komisyonu,
m) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla
hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
n) Üretici: Bir ürünü üreten,
imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici
işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan, üreticinin ülke
dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi
ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve
faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya
tüzel kişiyi,
o) Ürün: Piyasaya arz edilen veya arz edilmesi
hedeflenen malları,
ö) Ürün veya hizmet grubu: Aynı amaca hizmet eden
ve kullanım açısından aynı olan veya benzer fonksiyonel özellikleri olan ve
tüketici tarafından benzer olarak algılanan ürün veya hizmetler grubunu,
p) Ürün veya hizmet grubu kriteri: Çevre etiket
sistemine dahil olan ürün veya hizmet grupları
için nihai olarak Bakanlık tarafından belirlenen çevre etiketi alma
şartlarını,
r) Yaşam döngüsü: Ürünün ham madde aşamasından bertarafına kadar birbirini izleyen ve birbirine bağlı
olan süreçlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Çevre Etiketi Sistemi Temel İlke ve Gereklilikleri
ile İlgili Hükümler
Çevre
etiketi sistemi temel ilke ve hedefleri
MADDE 5 – (1) Çevre etiketli ürün veya hizmetlere talebi
artıracak tedbirler alınır ve uygulanır. Bu maksatla; sistemi
basitleştirmek ve çevre etiketinin kullanımı ile ilgili idari yükleri
azaltmak için değerlendirme ve doğrulama usul ve esasları kolaylaştırılır. Talebin
artırılması amacıyla teşvik araçları belirlenir ve uygulanır.
(2) Çevre etiketinin ülke genelinde toplum
tarafından tanınması ve kabullenilmesi için sivil toplum kuruluşları ve
tüketici örgütlerinin sistem içerisinde uygun süreçlerde yer alması sağlanır.
(3) Çevre etiketinin gelişimi ve yaygınlaşması için
çevre ve ekonomi politikaları geliştirilir, ilerleme ve kalkınma
programlarında dikkate alınır.
(4) Çevre etiketinin usulsüz ve yetkisiz
kullanımını önlemek için denetim ve kontrol tedbirleri belirlenir ve
uygulanır.
(5) Çevre etiketinin yetkisiz ve usulsüz
kullanımının denetiminin uyumlu bir şekilde uygulanması amacıyla ilgili
kurumlar arasında iş birliği, koordinasyon ve bilgi alışverişi sağlanır.
(6) Çevre etiketli ürün veya hizmetlerin kullanılmasının
yaygınlaştırılması amacıyla kamu alımlarında çevre etiketli ürün veya
hizmetleri tercih edici tedbirler belirlenir ve uygulanır.
Çevre
etiketi sisteminin işleyişi
MADDE 6 – (1) Ürün veya hizmetlere çevre etiketi verilmesi
amacıyla çevre etiketi sistemi oluşturulmuştur.
(2) Çevre etiketi sisteminde TS EN ISO 14024 Tip I
Çevre Etiketlemesi, Prensipler ve Yöntemler standardı dikkate alınmıştır.
(3) Çevre etiketi sistemi, Bakanlığın yönetimi ve
koordinasyonu altında ilgili tüm paydaşlarla birlikte yürütülür.
(4) Bakanlık, sistemin etkin işleyişi, gelişimi ve
uygulamadan kaynaklanan sorunların çözümü için gerekli tedbirleri alır.
Çevre
etiketi sistemini oluşturan unsurlar
MADDE 7 – (1) Çevre etiketi sistemi aşağıdaki unsurlardan
oluşur:
a) Bakanlık,
b) Çevre etiketi kurulu,
c) Teknik inceleme komisyonu,
ç) Diğer kamu ve özel kurum/kuruluşları, sivil
toplum kuruluşları, çevre etiketi kullanıcısı, tüketici kuruluşları,
d) Konuya özgü olarak davet edilecek diğer
katılımcılar.
(2) Unsurların, bu Yönetmelik ile kendilerine
verilen tüm görevleri yapabilecek teknik bilgi, deneyime sahip olmaları
aranır.
(3) Bakanlık üst düzey yönetimi ve uygunluk
değerlendirmesi görevlerini yerine getirmekten sorumlu personel, bu
Yönetmeliğe tabi ürün veya hizmetin tasarımı, imalatı, tedariki, birleşimi,
kullanımı veya bakımı ile ilgili sorumlu gerçek veya tüzel kişi ya da
kişiler ile çıkar ilişkisinde bulunamazlar. Bu durum yetkili kurumun
çalışmaları için gerekli olan, değerlendirilen ürünlerin kullanımını veya
bu ürünlerin kişisel amaçlar için kullanımını engellemez.
Çevre
etiket sistemi ürün veya hizmet grubu kriter
gereklilikleri
MADDE 8 – (1) Çevre etiketi kriterleri,
çevre eylem planlarını da göz önünde bulundurarak ürünün çevresel
performansını dikkate alır.
(2) En yüksek çevresel performansa ulaşmaya yönelik
olarak, ürün veya hizmetlerin tüm yaşam döngüsü dikkate alınarak bilimsel
bir temelde ürün veya hizmet grubu kriterleri
belirlenir. Bu kriterlerin belirlenmesi ve
geliştirilmesinde;
a) İklim değişikliğine ve biyolojik çeşitlilik
üzerinde olumsuz etki yapan enerji tüketiminin azaltılması ve yenilenebilir
enerji kullanımının teşvik edilmesi,
b) Atık oluşumu ve çevresel ortamın maruz kaldığı emisyonlar ile zararlı maddelerin fiziksel etkileri,
kullanımı ve yayılımından kaynaklanan kirliliği,
c) Teknik olarak mümkün olan durumlarda, çevre ve
sağlığa zararlı maddelerin daha güvenli maddeler ve/veya yöntemler ile
değiştirilmesi,
ç) Ürün veya hizmetlerin kullanım ömrünün
uzatılması ve yeniden kullanılabilirliğinin sağlanması yoluyla çevresel
etkilerinin en aza indirilmesi,
d) Ürün veya hizmetlerin çeşitli yaşam döngüsü
aşamalarında, sağlık ve güvenlik yönleri ile birlikte çevresel yarar ve
zararları arasındaki net dengenin sağlanması,
e) İlgili ürün veya hizmet grubu için geçerli
olduğu zamanlarda uluslararası veya ulusal veya bölgesel boyutta resmi
olarak tanınmış TS EN ISO 14024 Tip I Çevre Etiketlemesi, Prensipler ve
Yöntemler başta olmak üzere diğer çevre etiketleri için belirlenen kriterlere uyum,
f) Çevre etiketi taşıyan ürün veya hizmetlerin
planlanan kullanıma uygun olmasını sağlayacak gerekliliklerin karşılanması,
hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin mümkün olduğunca azaltılması dikkate
alınır.
(3) Ürün veya hizmet grubu kriterlerinin
geliştirilmesi ve uygulanmasında ürün veya hizmetin çevresel performansının
iyileştirilmesi ile mali ve idari yük arasında denge sağlanır. Küçük ve
orta büyüklükte işletmelere orantısız idari ve ekonomik yük getirecek kriterler belirlenmemesine özen gösterilir. Ürün veya
hizmetlerde daha yüksek çevre performansına ulaşılması hedeflenir.
(4) Kriter geliştirilmesi aşamasında 2/12/2011 tarihli ve 28130 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Ürünlerin Enerji ve Diğer Kaynak Tüketimlerinin Etiketleme ve
Standart Ürün Bilgileri Yoluyla Gösterilmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri
başta olmak üzere ilgili diğer mevzuat ve standartlara uyum sağlanması
dikkate alınır.
Ürün veya
hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi
MADDE 9 – (1) Yeni ürün veya hizmet grubu kriterlerinin
belirlenmesi ve mevcut ürün veya hizmet grubu kriterlerinin
geliştirilmesi/güncellenmesi süreci aşağıda belirtilmiştir:
a) Kriter belirlenmesi ve
geliştirilmesi/güncellenmesi süreci Çevre Etiketi Kurulu tarafından re’sen veya kişi/tüzel kişiler tarafından Bakanlığa
başvuru gelmesi halinde başvuru Çevre Etiketi Kurulu tarafından
değerlendirilir ve uygun görülmesi durumunda süreç başlatılır.
b) Kriter belirlenmesi ve geliştirilmesi
başvurusunda ilgili bilgi ve belgeler Bakanlığın internet sayfasında belirtilen
formata uygun bir şekilde hazırlanarak Bakanlığa sunulur. Belirtilen bilgi
ve belgeler formata uygun olarak hazırlanmadığı takdirde bilgi ve
belgelerin tamamlanması için başvuru sahibine 6 ay süre verilir, aksi
takdirde başvuru iptal edilir.
c) Bakanlık tarafından formata uygun başvurular
Çevre Etiketi Kuruluna görüşe gönderilir.
ç) Ürün veya hizmet grubu kriter
belirleme başvurusu Çevre Etiketi Kurulu tarafından değerlendirilerek olumlu
veya olumsuz görüş bildirilir.
d) Kriter belirleme başvurusunun olumlu görüş
aldığı durumda Bakanlık tarafından Teknik İnceleme Komisyonu oluşturulur.
e) Teknik inceleme komisyonu tarafından taslak ürün
veya hizmet grubu kriterleri ile ilgili teknik
değerlendirme raporu hazırlanır.
f) Teknik değerlendirme raporuna göre taslak kriterleri oluşturulur.
g) Taslak kriterler
hakkında ilgili kamu kurum ve kuruluşları, sektör temsilcileri, sivil
toplum kuruluşları ve diğer paydaşların görüşleri alınır.
ğ) Taslak kriterler nihai
hale getirilinceye kadar paydaşlarla görüş alış verişleri ve toplantılar
yapılır.
h) Alınan görüşler ve toplantılar çerçevesinde
teknik inceleme komisyonu tarafından ürün veya hizmet grubu kriterleri ile
ilgili nihai kriter taslağı hazırlanarak Çevre
Etiketi Kuruluna sunulur.
ı) Nihai taslak kriterlerin
Çevre Etiketi Kurulu tarafından değerlendirilerek uygun görülmesi halinde
yayımlanmak üzere Bakanlığa sunulur.
i) Bakanlık tarafından nihai kriterler
yayımlanır.
(2) Diğer TS EN ISO 14024 Tip I Çevre Etiketlemesi,
Prensipler ve Yöntemler
ile geliştirilen kriterlerin bu Yönetmelik kapsamında ürün
veya hizmet grubu kriteri olmasının teklif edilmesinde Bakanlık tarafından
yayımlanan kısaltılmış prosedürler uygulanır.
(3) Daha önceden belirlenmiş kriterlerde
esaslı ve kapsamlı revizyonlar yukarıdaki prosedüre tabidir. Bu kapsamlı revizyonlar dışında kritere uyumu ve çevresel
performansının değerlendirilmesini etkilemeyecek değişiklikler için
Bakanlık tarafından yayımlanan prosedürler uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ürünlere veya Hizmetlere Çevre Etiketi Verilmesi
ile İlgili Başvuru Süreçleri
Çevre
etiketi başvurusunda gerekli evraklar
MADDE 10 – (1) Çevre etiketi başvurusunda gerekli evraklar
şunlardır:
a) Başvuran özel ya da tüzel kişinin tanıtımı,
adresi, iletişim bilgileri ve başvuru yapacağı ürün veya hizmete ait
başvuru dilekçesi,
b) Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanan şirket
kuruluş senedi, ana sözleşmesi veya tüzüğü,
c) Kurum/kuruluşları temsile yetkili kişi veya
kişilerin noter onaylı imza sirküleri,
ç) Başvuru sahibinin ürün veya hizmet ile ilişkisi,
d) Ürün veya hizmetin ticari açıdan tanıtılması,
e) Başvuru ücretinin Bakanlık döner sermaye
işletmesi müdürlüğü hesabına yatırıldığına dair dekont,
f) Başvuru yapılacak ürün veya hizmet kriterleri ile ilgili bilgi ve belgeler,
g) Bakanlığın talep ettiği diğer bilgi ve belgeler.
Çevre
etiketi başvuru süreci ve değerlendirilmesi
MADDE 11 – (1) Üreticiler, imalatçılar, ihracatçılar,
ithalatçılar, hizmet sağlayıcılar, toptancı ve perakende satıcılar,
Bakanlık tarafından uygun görülen ve çevre etiketi alınmasında menfaati
olan kişi ve kuruluşlar, belirtilen formata uygun olarak istenilen bilgi ve
belgelerle çevre etiketi başvurusuna müracaat eder.
(2) Çevre etiketi başvuru süreci aşağıdaki
aşamalardan oluşur:
a) Başvuru dosyası hazırlanır ve Bakanlığa sunulur.
b) Bakanlık, başvuru dosyasındaki bilgi ve
belgeleri uygunluk bakımından 30 takvim günü içerisinde inceler,
eksiklikler tebliğ tarihinden itibaren en geç 60 takvim günü içerisinde
tamamlanmaz ise başvuru iade edilir.
c) Bakanlık tarafından uygun görülen başvurular
için teknik inceleme komisyonu oluşturulur.
ç) Ürün veya hizmet kriterlerine uyum ve diğer
teknik hususlar başvuru tarihinden itibaren 90 takvim günü içerisinde değerlendirilir ve
çevre etiketi teknik raporu hazırlanır.
d) Teknik inceleme komisyonu tarafından oluşturulan
nihai teknik rapor ve teknik raporun yeterli olmadığı ve gerekli
görüldüğünde yerinde doğrulama raporu karar için Bakanlığa sunulur.
e) Başvurunun kriterlere
uygun olması durumunda Bakanlık tarafından çevre etiketi verilir.
f) Senelik çevre etiketi kullanımı için belirlenen
bedeller, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesine ödenir.
(3) Bakanlık yerinde doğrulama gerçekleştirebilir
veya bu görev için teknik inceleme komisyonu dışında yetkili
temsilci/temsilciler atayabilir.
(4)Teknik inceleme komisyonu tarafından
yaptırılması istenen doğrulamalardan kaynaklanan masraflar başvuru sahibi
tarafından karşılanır.
(5) Çevre etiketinin şekli Bakanlık tarafından
yayımlanan çevre etiketi şekline uygun olmak zorundadır. Etikette bulunacak
bilgiler Bakanlık tarafından belirlenir.
Çevre
etiketi verilmeyecek haller
MADDE 12 – (1) Aşağıdaki hallerde çevre etiketi verilmez:
a) 11/12/2013 tarihli ve
28848 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların
Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik
kapsamında toksik, çevreye zararlı, kanserojen, mutajen, üreme sistemine toksik
olarak sınıflandırılma kriterlerini karşılayan madde veya karışımı içeren
ürünler,
b) 23/06/2017 tarihli ve
30105 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Kaydı,
Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmeliğin 47 nci maddesinde tanımlanan özellikleri taşıyan
kimyasalları içeren ürünler,
c) Birinci fıkranın (a) ve (b)
bentlerinde tanımlanan maddeleri içeren ürünlerin özel kategorileri için;
bu maddelerin ikamelerinin, alternatif maddelerin veya kullanımlarının
teknik olarak mümkün olmadığı durumlarda veya aynı kategorideki diğer
ürünlere kıyasla ciddi ölçüde daha yüksek çevresel performansa sahip olan
ürünler olması durumunda, Bakanlık birinci fıkradan istisnalar yapmak üzere
ölçütler uygulayabilir. (b)
fıkrasında yazılı Yönetmeliğin 47 nci
maddesindeki kriterleri karşılayan ve aynı Yönetmeliğin 49 uncu
maddesindeki prosedür kapsamında tanımlanan kendi halinde ve ağırlıkça
%0,1’den yüksek konsantrasyonlarda karışım/eşya içinde bulunan veya
kompleks bir eşyanın homojen bir parçası olan maddeler için herhangi bir
istisna yapılamaz,
ç) 7/6/2011 tarihli ve 27957 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Tıbbi Cihaz Yönetmeliğinde ve 24/12/2011 tarihli ve 28152 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelikte
tanımlanan tıbbi ürünler, veteriner tıbbi ürünler ile tıbbi cihaz ve
malzemeler,
d) Yem ve gıda ürünleri.
(2) Bakanlık çevre etiketi sürecinde birinci
fıkrada yer alan hükümlere ek olarak çevreye zararlı ürünler için ayrıca
kısıtlama kararı alabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çevre Etiketinin Kullanımı ve Yükümlülükler
Sözleşme
imzalanması, uygulanması ve feshedilmesi
MADDE 13 – (1) Bakanlık ile çevre etiketi almaya hak kazanan
başvuru sahibi arasında sözleşmenin imzalanması ile başvuru sahibi çevre
etiketi kullanıcısı sıfatını alır. Bakanlık sözleşmeye ürün veya hizmet
grubu kriteri, çeşidi ve özelliklerine bağlı
olarak ek hükümler koyabilir.
(2) Bakanlık, çevre etiketi kullanıcısının bu
Yönetmelik hükümlerini ihlal ettiğini tespit etmesi halinde bu durumu çevre
etiketi kullanıcısına iadeli taahhütlü olarak başvurudaki geçerli adresine
yazılı olarak bildirmek suretiyle sözleşmeyi tek taraflı olarak
feshedebilir ve çevre etiketi kullanma iznini iptal eder.
(3) Çevre etiketi kullanıcısı, Bakanlığa 3 ay
öncesinden göndereceği yazılı bildirim ile her zaman sözleşmeyi
feshedebilir ve çevre etiketi kullanımından vazgeçebilir.
Çevre
etiketinin kullanımı
MADDE 14 – (1) Çevre etiketi, çevre etiketi kullanıcısı
tarafından bu Yönetmelik ve buna bağlı olarak düzenlenen sözleşmede
belirtilen prensip, usul ve esaslara uygun olarak kullanılır.
(2) Ürün veya hizmet üzerinde yapılacak kriterlere uyumu ve çevresel performansının
değerlendirilmesini etkilemeyecek değişiklikler için yeni bir başvuru veya
çevre etiketi alınması gerekmez. Çevre etiketi kullanıcısı bu tür
değişiklikleri Bakanlığa yazılı olarak bildirir. Bakanlık gerekli
gördüğünde ürün veya hizmet grubu kriterlerini
doğrulamak için inceleme yapar/yaptırır.
(3) Çevre etiketi kullanıcısı; yanlış, yanıltıcı
veya çevre etiketi bütünlüğüne zarar verecek reklam, ifade, etiket veya logo kullanamaz.
(4) Bakanlık, çevre etiketi kullanım izni alan ürün
veya hizmetin, ilgili kriterlere, bu Yönetmelik ve
sözleşme hükümlerine uygunluğu için her zaman denetleme
yapabilir/yaptırabilir.
(5) Çevre etiketi kullanıcısı, kullanım yükümlülük
ve hükümlerini karşılayamadığı durumlarda bu durumu Bakanlığa bildirir ve
yükümlülükler yerine getirilinceye kadar çevre etiketini kullanamaz.
(6) Bakanlık, çevre etiketi kullanıcısının bu
Yönetmeliği veya sözleşme hükümlerini ihlal ettiğini tespit ettiği
durumlarda çevre etiketi kullanım iznini dondurur veya iptal eder.
(7) Bakanlık, çevre etiketi verilmesi veya
kullanımından kaynaklı olarak çevre etiketi kullanıcısı veya üçüncü bir
tarafın uğradığı zarardan sorumlu tutulamaz.
(8) Çevre etiketi kullanımı 4 yıl süre için verilir. Süre
bitiminden 180 gün önce
talep edilmesi halinde Bakanlık tarafından teknik inceleme
komisyonuna yaptırılan değerlendirme sonucunda süre uzatılabilir.
(9) Yürürlükteki ürün veya hizmet grubu kriterlerine uygunluğu sağladığı sürece çevre etiketi
kullanıcısı, çevre etiketini kullanabilir. Kriterlerin yenilenmesi durumunda
yeni kriterlere uyum için çevre etiketi
kullanıcısına 6 ay geçiş süresi verilir, 6 ay içinde yeni kriterlere
uyumluluğun kanıtlanması gerekir. Çevre etiketi kullanıcısı sözleşmesini
yenilemek istememesi durumunda stoklarında bulunan çevre etiketli ürünlerini
tüketmesi için en fazla 1 sene süre verilir. Bu süre içinde piyasaya arz
edilemeyen ürünlerde çevre etiketi kullanılmaz.
(10) Çevre etiketinin kullanma süresinin bitmesi
halinde çevre etiketi kullanıcısı çevre etiketini kullanamaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sistem Unsurlarının Kuruluşu, Yetki, Görev ve
Sorumlulukları
Bakanlığın
görev ve sorumlulukları
MADDE 15 – (1) Bakanlığın görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Bakanlık çevre etiket sisteminin sahibi ve
yürütücüsüdür,
b) Çevre etiket sisteminin işleyişini yönetir,
etkin uygulanması için gerekli koordinasyon ve yönlendirmeleri yapar,
c) Çevre etiketi kurulu üyelerini oluşturur,
ç) Teknik inceleme komisyonunu oluşturur,
d) Ürün veya hizmet grubu kriterlerini
yayımlar,
e) Çevre etiketi başvurularını kabul eder, teknik
değerlendirme, doğrulama, pazarlama, tanıtım, bilinçlendirme, eğitim, kriter belirleme ve geliştirme süreç ve koordinasyonunu
yürütür veya yürütülmesini sağlar,
f) Çevre etiketinin kullanımının izlenmesi ve
gözetimini yapar veya yapılmasını sağlar,
g) Sistemin işleyişi için gerekli başvuru ve
senelik çevre etiketi kullanım ücretlerini tahsil eder, kamu tarafından
yapılacak olan destekler için bütçe hazırlar,
ğ) Ürünlere veya hizmetlere çevre etiketi verilmesi
kapsamında kurum/kuruluşlara yetki devri yapabilir.
Çevre
etiketi kurulu
MADDE 16 – (1) Çevre etiketi kurulu üyeleri; Genel Müdür veya
yetkilendireceği bir Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında, kamu
kurum/kuruluşları, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve ilgili paydaş
temsilcilerinden seçilerek Bakanlık tarafından oluşturulur.
(2) Çevre etiketi kurulunun çalışma usul ve
esasları aşağıdaki şekildedir:
a) Çevre etiket kurulu yılda en az 2 defa toplanır.
Toplantı yeter sayısı salt çoğunluktur. Kararlar toplantıya katılanların oy
çokluğu ile alınır.
b) Çevre etiketi kurulu gerektiğinde Bakanlığın
talebine veya kriter belirlenmesine ilişkin
başvurulara göre toplanır.
c) Çevre etiketi kurulunu oluşturan üyelerin
masrafları kendilerini temsil eden kurum veya kuruluş tarafından
karşılanır.
(3) Çevre etiketi kurulunun görevleri şunlardır:
a) Çevre etiketi verilebilmesi için ürün veya
hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi veya
belirlenmiş ürün veya hizmet grubu kriterlerinin geliştirilmesi için
Bakanlığa görüş bildirmek,
b) Teknik inceleme komisyonu tarafından iletilen
ürün veya hizmet grubu kriterleri ile ilgili nihai
taslak kriterlerini değerlendirmek, uygun görülmesi halinde yayımlanmak
üzere Bakanlığa sunmak,
c) Çevre etiket sisteminin işleyişi ve gelişimi
hakkında stratejik görüş bildirmek.
Teknik
inceleme komisyonunun
görev ve sorumlulukları
MADDE 17
– (1) Teknik inceleme komisyonu
Bakanlık tarafından belirlenir.
(2) Teknik inceleme komisyonunun görevleri
şunlardır:
a) Ürün veya hizmet grubu kriterlerinin
belirlenmesi ve geliştirilmesi için teknik inceleme yapmak ve rapor hazırlamak,
b) Ürün veya hizmet başvurularının değerlendirmesi
için başvuruların kriterlere uygunluğunu incelemek
ve doğrulamasını yaparak teknik rapor hazırlamak,
c) Çevre etiketinin kriterlere
uygunluğunu denetlemek,
ç) Bakanlık tarafından verilen diğer görevleri
yapmak.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Çevre
etiketinin şekli
MADDE 18
– (1) Çevre etiketinin rengi,
logosu, boyutları, ürün grubu, kriter ve tescil
bilgilerinin etiketi üzerinde konumlandırılması, Bakanlık tarafından
belirlenir ve ilan edilir.
Piyasa
takibi ve çevre etiketi kullanımının kontrolü
MADDE 19
– (1) Çevre etiketinin
kullanımının kontrolünde uygulama birliğinin sağlanması amacıyla kurumlar
arası işbirliği ve bilgi alışverişi sağlanır.
(2) Bakanlık, çevre etiketi taşıyan ürün veya
hizmet ile ilgili şikâyetten çevre etiketi kullanıcısını haberdar eder ve
çevre etiketi kullanıcısının şikayete tebliğ
tarihinden itibaren 7 gün içinde cevap vermesini ister. Bakanlık şikayetçi bilgilerini gizli tutar.
(3) Bakanlık, çevre etiketi taşıyan ürün veya
hizmetlerin belirlenen kriterlere uymadığının veya
bu Yönetmelik hükümlerine uygun çevre etiketinin kullanılmadığının tespiti
halinde çevre etiketi kullanıcısının çevre etiketi kullanımı yasaklanır;
yasaklama kararını web sitesinde veya uygun araçlarla duyurabilir.
Diğer
ülke çevre etiketlerinin tanınması
MADDE 20 – (1) Bakanlık TS EN ISO 14024 Tip I Çevre
Etiketlemesi, Prensipler ve Yöntemler Standardına uygun, 66/2010/EC sayılı
Avrupa Birliği Tüzüğü ve
diğer ülke çevre etiketi sistemleri tarafından verilmiş ve
aynı ürün veya hizmet grubuna ilişkin etiketlerinin tanınmasına karar
verebilir. Tanınan sistemde çevre etiketi verilmesi için oluşturulan ürün
veya hizmet grubu kriterleri, mevcut kabul edilen
ulusal ürün grubu kriterlerinden daha düşük sınırlamalar içeremez.
Çevre
etiketinin tanıtımı ve kullanılmasının teşvik edilmesi
MADDE 21 – (1) Bakanlık çevre etiketi sisteminin kullanımını
tanıtmak amacıyla diğer ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde
bir eylem planı belirler ve uygular.
(2) Farkındalık yaratmak
amacıyla uygun iletişim araçları ile tanıtım, bilgilendirme, bilinçlendirme
ve eğitim kampanyaları düzenlenir.
(3) Çevre etiketli ürün ve hizmetlerin
kullanılmasını teşvik etmek için tanıtım, bilgilendirme, bilinçlendirme ve
eğitim çalışmalarının yanında teşvik tedbirleri de alınır.
(4) Bakanlık ayrıca; kamu alımı yapan kurum ve
kuruluşların çevre etiketi taşıyan ürünleri tercih etmelerine ve teknik
şartnamelerde ürün veya hizmet kriterlerinin
kullanılmasına yönelik olarak bilgilendirme ve tanıtım çalışmaları yapar.
(5) Bakanlık, tüketicilerin çevre etiketi taşıyan
ürün veya hizmetleri talep etmelerini sağlayıcı tedbirleri alır, tanıtım,
bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları yapar.
(6) Bakanlık, çevre etiketi ürün veya hizmet grubu
kriterini belirleme, kriter geliştirme, çevre
etiketi değerlendirme süreci, doğrulama, teknik rapor hazırlatma, her türlü tanıtım, toplantı,
bilgilendirme, bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları ile ilgili hizmet
alabilir.
Bilgi ve
belge güvenliği
MADDE 22 – (1) Çevre etiketi başvurusu yapan firmaların ürün
veya hizmetlere ait gizli kalmasını istediği bilgi ve belgeler, Bakanlık
tarafından değerlendirilir ve uygun görülmesi halinde gizli tutulur.
(2) Tedarikçi, çevre etiketi başvurusu yapan firma
ile bilgi ve belgelerini paylaşmak istemediği takdirde Bakanlığa doğrudan
iletebilir.
Çevre
etiketi başvuru bedeli
MADDE 23 – (1) Çevre etiketi başvurusu için başvuru sahibi
tarafından miktarı Bakanlık tarafından belirlenecek başvuru ücreti ödenir.
Başvuru ücreti ödenmeden başvuru değerlendirmeye alınmaz.
(2) Bakanlık çevre etiketi kullanım bedelini yıllık
olarak belirler. Çevre etiketi kullanıcısı Bakanlığın belirlemiş olduğu
yıllık ücreti öder. Bakanlık yıllık ücreti ödenmeyen ürün veya hizmetlere
ait çevre etiketini iptal eder. Yıllık ücretin kapsadığı dönem çevre
etiketinin verildiği tarih itibariyle başlar.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında alınacak ücretler her
yıl Bakanlık döner sermaye işletmesi tarafından belirlenir ve Bakanlığın
internet sayfasında yayımlanan birim fiyat listesi uygulanır.
Yaptırımlar
MADDE 24 – (1) Çevre etiketini izinsiz veya taklit ederek
kullananlar ile başvuru esnasında sahte belge kullanan kişiler ve bu
Yönetmelik kapsamında ticari sır sayılabilecek bilgi ve belgeleri yetkisiz
kişilere veren ve ifşa edenler hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç
duyurusunda bulunulur.
Yürürlük
MADDE 25 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Şehircilik
Bakanı yürütür.
|