|
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 497)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) 4/1/1961 tarihli ve
213 sayılı Vergi Usul Kanununa 21/3/2018 tarihli ve 7103 sayılı Vergi Kanunları
ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanunun 16 ncı maddesi ile eklenen
Geçici 30 uncu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların
belirlenmesi bu Tebliğin amaç ve kapsamını oluşturmaktadır.
Yasal
düzenlemeler ve dayanak
MADDE 2 – (1) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
- 313 üncü maddesinin birinci fıkrasında,
"İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya
kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince
gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat,
demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit
edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman
mevzuunu teşkil eder.",
- 315 inci maddesinde, "Mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye
Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlan
edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate
alınır.”,
- Mükerrer 315 inci maddesinde, “Bilanço esasına
göre defter tutan mükelleflerden dileyenler, amortismana tabi iktisadi
değerlerini, azalan bakiyeler üzerinden amortisman
usulü ile yok edebilirler.
Bu usulün tatbikinde;
1. Her yıl, üzerinden amortisman
hesaplanacak değer, evvelce ayrılmış olan amortismanlar toplamının tenzili
suretiyle tesbit olunur. Enflasyon düzeltmesi
yapılan dönemlerde, üzerinden amortisman ayrılacak
değer, amortismana tâbi iktisadî kıymetin düzeltilmiş değerinden daha evvel
ayrılmış olan amortismanların toplamının taşınmış değerleri indirilmek
suretiyle tespit edilir.
2. Bu usulde uygulanacak amortisman
oranı %50'yi geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katıdır.
3. Bu usulde amortisman
süresi normal amortisman nispetlerine göre hesaplanır.
Bu sürenin son yılına devreden bakıye
değer, o yıl tamamen yok edilir.”,
- Geçici 30 uncu maddesinde, “Bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten sonra, 17/4/1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili
Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde veya 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı
Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
ve 3/7/2014 tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine
Dair Kanun kapsamında faaliyette bulunan mükelleflerce münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak
üzere, 2019 takvim yılı sonuna kadar iktisap edilen yeni makina ve teçhizat ile aynı tarihe kadar yatırım teşvik
belgesi kapsamında iktisap edilen yeni makina ve
teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve
süreleri, Maliye Bakanlığınca bu Kanunun 315 inci maddesine göre tespit ve
ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle
hesaplanabilir. Bu şekilde yapılacak hesaplamada faydalı ömür süresinin
küsuratlı çıkması halinde, çıkan rakam bir üst tam sayıya tamamlanmak
suretiyle ilgili kıymetlere uygulanacak amortisman
oran ve süreleri belirlenir. Bu şekilde belirlenen oran ve süreler izleyen
yıllarda değiştirilemez. İmalat sanayiinde
kullanılmak üzere iktisap edilen ve madde hükmünden yararlanılabilecek makina ve teçhizatı tespite Bakanlar Kurulu, uygulamaya
ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
hükümleri yer almaktadır.
(2) 213 sayılı Kanunun 315 inci maddesinin Maliye
Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler
için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit
edilmiş ve bu oranlar 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439 ve 458 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik, 28/4/2004
tarihli ve 25446 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 333 Sıra No.lu Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliği eki Amortisman Listesi ile açıklanmıştır.
(3) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesinin
birinci fıkrasının son cümlesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye
dayanılarak, bu maddenin uygulama usul ve esasları Tebliğin izleyen
bölümlerinde belirlenmiştir.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ uygulamasında;
a) 213 sayılı Kanun: 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununu,
b) 4691 sayılı Kanun: 26/6/2001
tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununu,
c) 5746 sayılı Kanun: 28/2/2008
tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanunu,
ç) 6550 sayılı Kanun: 3/7/2014
tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Alt Yapılarının Desteklenmesine Dair
Kanunu,
d) 6948 sayılı Kanun: 17/4/1957
tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununu,
e) Ar-Ge faaliyeti: 4691
sayılı Kanunun (3/c), 5746 sayılı Kanunun (2/1-a) ve 6550 sayılı Kanunun
(2/1-b) maddesinde tanımı yapılan faaliyeti,
f) Sanayi sicil belgesi: Sınai
işletmelerin, 6948 sayılı Kanunun 2 nci maddesi
kapsamında, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında tutulacak sanayi
siciline kaydettirilmesi mukabilinde verilen belgeyi,
g) Tasarım faaliyeti: 4691 sayılı Kanunun (3/z) ve
5746 sayılı Kanunun (2/1-j) maddesinde tanımı yapılan faaliyeti,
ğ) Yatırım teşvik belgesi: Yatırımın karakteristik
değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara
uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek
unsurlarından istifade imkânı sağlayan ve 19/6/2012
tarihli ve 28328 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2012/3305 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek
yatırımlar için Ekonomi Bakanlığı (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel
Müdürlüğü) veya ilgili yerel birimler (Kalkınma Ajansları, Sanayi Odaları)
tarafından düzenlenen belgeyi,
h) Yeni makina-teçhizat:
İmalatını/üretimini müteakiben her hangi bir surette (test çalışmaları
hariç) kullanılmamış makina – teçhizatı,
ı) Yenilik: 4691 sayılı Kanunun (3/g), 5746 sayılı
Kanunun (2/1-b) ve 6550 sayılı Kanunun (2/1-n) maddesinde tanımı yapılan
faaliyeti,
ifade eder.
Makina ve teçhizat
MADDE 4 – (1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi
uygulaması bakımından makina ve teçhizat, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan ve
mal/hizmet üretimi ile Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde kullanılan her türlü makina ve
cihazlar ile bunların eklentileri ve bu amaçla kullanılan taşıma
gereçlerini (konveyör, forklift vb.) ifade
etmektedir.
(2) Yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap
edilen makina ve teçhizatlar bakımından, iktisap
edilen kıymetin uygulamadan yararlanabilmesi için, öncelikle yatırım teşvik
belgesi eki listede yer alması ve makina-teçhizat
niteliğinde olması gerekmektedir.
Yatırım teşvik belgesinin düzenlenmesinden önce
iktisap edilen makina ve teçhizatlar bakımından
uygulamadan yararlanılması mümkün değildir.
Yatırım teşvik belgesinde yer almasına karşın
Ekonomi Bakanlığı tarafından verilen izin ile devir, satış veya ihraç
işlemine konu edilen makina ve teçhizatlar için
daha önce bu uygulama kapsamında ayrılmış amortisman
tutarları için her hangi bir düzeltme işlemi yapılmaz.
Yatırım teşvik belgesinin iptal edilmesi durumunda,
iptale konu belgeye dayanılarak iktisap edilen makina
ve teçhizat için bu uygulama kapsamında işlem tesis edilemez.
(3) Aşağıda sayılan iktisadi kıymetler Geçici 30
uncu madde kapsamında değerlendirilmez.
a) Sarf malzemeleri ve yedek parçalar,
b) Üretimde doğrudan ve zorunlu olarak
kullanılanlar dışındaki masa, sandalye, koltuk, dolap, mefruşat gibi demirbaşlar,
c) Otomobil, panel, arazi taşıtı, otobüs, minibüs,
kamyonet, kamyon, treyler ve çekici gibi taşıt araçları (yüklü ağırlığı 45
tonu geçen offroadtruck tipi kamyonlar ile
karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar,
madencilikte kullanılan damperli kamyonlar, mikserli kamyonlar (beton
pompası, silobas vb. monteli olanlar dahil), frigorifik kamyonlar, semi veya frigorifik treylerler,
forkliftler, iş makinaları,
vinçler, tarım makinaları ve benzerleri, hastane
yatırımlarına ilişkin iktisap edilen ambulanslar, yalnızca havaalanlarında
yolcuları terminalden uçağa ve uçaktan terminale taşımak için kullanılan ve
trafiğe çıkmayan apron otobüsleri hariç).
Uygulamanın
kapsamı
MADDE 5 – (1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesinden,
gelir/kurumlar vergisi mükelleflerinden;
- 6948 sayılı Kanuna göre sanayi sicil belgesini
haiz olanlar, münhasıran imalat faaliyetinde kullanmak üzere
- 4691 sayılı Kanun, 5746 sayılı Kanun ve 6550 sayılı
Kanun kapsamında faaliyette bulunanlar, münhasıran Ar-Ge,
yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanmak üzere
- Yatırım teşvik belgesini haiz olanlar, haiz
oldukları yatırım teşvik belgesi kapsamında
katma değer vergisinden müstesna olarak iktisap edecekleri
yeni makina ve teçhizat için yararlanabilecektir.
(2) Sanayi sicil belgesini haiz olanlar, kapsamı 5/5/2018 tarihli ve 30412 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 2018/11674 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen makina ve teçhizat için Geçici 30 uncu madde uygulamasından
yararlanabilecek olup, makina ve teçhizatın
iktisap edildiği tarih itibarıyla sanayi sicil belgesini haiz olunması
gerekmektedir.
Uygulamada
süre
MADDE 6 –
(1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30
uncu maddesi ile getirilen uygulamadan madde kapsamına giren mükelleflerce,
maddenin yürürlük tarihi olan 1 Mayıs 2018 tarihinden itibaren 2019 takvim
yılı sonuna kadar iktisap edilecek yeni makina ve
teçhizat için faydalanılabilecektir.
(2) Mezkur maddenin yürürlüğünden önce veya 31/12/2019 tarihinden sonra iktisap edilen makina–teçhizat için bu uygulamadan faydalanılması
mümkün bulunmamaktadır.
Amortisman
oran ve süresinin hesaplanması
MADDE 7 – (1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesiyle,
madde kapsamına giren mükelleflerce maddede belirtilen şartlar kapsamında
iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için
uygulanacak amortisman oran ve sürelerinin, Maliye
Bakanlığınca 213 sayılı Kanunun 315 inci maddesine göre tespit ve ilan
edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle
hesaplanabilmesine olanak sağlanmış olup, bu şekilde yapılacak hesaplamada
faydalı ömür süresinin küsuratlı çıkması halinde, çıkan rakam bir üst tam
sayıya tamamlanmak suretiyle ilgili kıymetlere uygulanacak amortisman oran
ve süreleri belirlenecektir.
(2) Yukarıda belirtildiği şekilde belirlenmiş olan
oran ve sürelerin izleyen yıllarda değiştirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
(3) Geçici 30 uncu madde ile getirilen uygulamadan,
madde kapsamına giren iktisadi kıymet için ilk kez amortisman
ayrılacağı hesap döneminden itibaren yararlanılabilecektir. Mezkûr madde
kapsamındaki bir makina – teçhizat için ilk kez
ayrılan amortismanın genel esaslara göre
olması, diğer bir ifade ile bu
uygulamadan yararlanma tercihinde bulunulmaması halinde, izleyen dönemlerde
mezkûr madde uygulamasından yararlanılabilmesi mümkün değildir.
(4) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi
kapsamında iktisap edilen bir iktisadi kıymetin faydalı ömrünün Maliye
Bakanlığınca iki yıl olarak belirlenmiş olması durumunda mükelleflerce söz
konusu iktisadi kıymet değeri amortismana tabi
tutulmayarak doğrudan gider yazılabilecektir.
Amortisman
usulünü seçme
MADDE 8 – (1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi ile
getirilen uygulamadan faydalanacak makina ve
teçhizat için, bilanço esasına göre defter tutan mükellefler tarafından
normal veya azalan bakiyeler usulü ile amortisman
usullerinden biri seçilerek, amortisman ayırma hakkına sahip diğer
mükelleflerce de normal amortisman yöntemine göre amortisman
ayrılabilecektir.
Örnek: Yatırım teşvik belgesi sahibi (A) A.Ş. 31/5/2018
tarihinde 30.000 TL ye (katma değer vergisinden müstesna olarak) yatırım
teşvik belgesi kapsamında cam ürünleri imalatında kullanılan yeni bir makina satın almış olup, söz konusu makinanın
faydalı ömrü 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki amortisman listesinde 5 yıl olarak belirlenmiştir.
Mükellefin 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu
maddesi ile getirilen uygulamadan faydalanmak istemesi durumunda söz konusu
iktisadi kıymetin faydalı ömrü (5/2 =) 2,5 yıl olarak hesaplanacak, sürenin
küsuratlı çıkması nedeniyle 2,5 sayısı bir üst tam sayıya tamamlanmak
suretiyle faydalı ömür 3 yıl olarak belirlenecektir.
a) Mükellefin normal amortisman
usulünü seçmesi:
Amortisman oranı : 1/3 =
%33,33
Yıllık amortisman tutarı:
30.000 x %33,33 = 10.000
b) Mükellefin azalan bakiyeler usulünü seçmesi:
Amortisman oranı: 1/3 = %33,33 x 2 = %66,66 (Azalan
bakiyeler usulünde uygulanacak amortisman oranı
213 sayılı Kanunun mükerrer 315 inci maddesi uyarınca %50 oranını
geçemeyeceği için amortisman oranının %50 olarak uygulanması gerekmektedir)
Listelerde
yer almayan iktisadi kıymetlerin iktisap edilmesi
MADDE 9 – (1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi
kapsamında iktisap edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlerin 333 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin ekinde bulunan listedeki herhangi
bir sınıflamada yer almaması durumunda, iktisadi kıymetlere uygulanacak amortisman oranları, mükelleflerin müracaatları üzerine
Bakanlığımızca belirlenecek olup, mükelleflerin söz konusu iktisadi
kıymetler için de anılan madde hükmünden faydalanmaları mümkün
bulunmaktadır.
Diğer
hususlar
MADDE 10 – (1) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi
hükümlerine aykırı olarak işlem tesis eden mükellefler hakkında, mezkûr
Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.
(2) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi ile
getirilen uygulamadan faydalanılması ihtiyaridir.
Ancak, bu uygulamadan yararlanılmasına bağlı olarak
belirlenen ve uygulanmasına başlanılan amortisman
oran ve süreleri, izleyen dönemlerde değiştirilemez. Dolayısıyla, söz
konusu madde kapsamında amortisman ayırmaya başlandıktan
sonra ilgili makina-teçhizat için genel esaslara
göre bulunacak amortisman oran ve sürelerine dönülmesi mümkün değildir.
(3) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesi ile
getirilen uygulamadan yararlanmak isteyen mükellefler, bu yöntemi
uyguladıklarını kanuni defter, amortisman
listeleri ve beyannamelerinde belirtmeye mecburdurlar.
(4) 213 sayılı Kanunun Geçici 30 uncu maddesinin
uygulanmasına yönelik olarak bu Tebliğ ile düzenleme yapılmamış olan
hallerde, 213 sayılı Kanunun amortisman
uygulamasına ilişkin genel hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilir.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
|