|
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 496)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 –
(1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 278 inci maddesi uyarınca imha edilmesi gereken
emtianın değerlenmesinde genel uygulamaya ilişkin açıklamalar ile 21/3/2018
tarihli ve 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10 uncu maddesiyle 213
sayılı Vergi Usul Kanununa eklenen 278/A maddesinde öngörülen değerleme
uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin amaç ve
kapsamını teşkil etmektedir.
Yasal
düzenlemeler ve dayanak
MADDE 2 –
(1) 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun;
- 186 ncı maddesinde “Envanter çıkarmak, bilânço günündeki mevcutları, alacakları
ve borçları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir
şekilde ve müfredatlı olarak tespit etmektir.
Şu kadar ki; ticari teamüle göre tartılması,
sayılması ve ölçülmesi mûtat olmıyan malların değerleri tahminen tesbit
olunur.
Mevcutlar, alacaklar ve borçlar işletmeye dahil
iktisadi kıymetleri ifade eder.”
- 258 inci maddesinde, “Değerleme, vergi
matrahlarının hesaplanmasiyle ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve
tesbitidir.”,
- 259 uncu maddesinde, “Değerlemede, iktisadi
kıymetlerin vergi kanunlarında gösterilen gün ve zamanlarda haiz oldukları
kıymetler esas tutulur.”,
- 262 nci maddesinde, “Maliyet bedeli, iktisadi bir
kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle
yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade
eder.”,
- 267 nci maddesinde, “Emsal bedeli, gerçek bedeli
olmıyan, veya bilinmiyen veyahut doğru olarak tesbit edilemiyen bir malın,
değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.
Emsal bedeli sıra ile, aşağıdaki esaslara göre
tayin olunur:
…
Üçüncü sıra: (Takdir esası) Yukarıda yazılı
esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin müracaatı
üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler,
maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için
ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen
bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur.
Ancak, dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.
…”,
- 274 üncü maddesinde “Emtia, maliyet bedeliyle
değerlenir. Emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme günündeki satış
bedelleri % 10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği hallerde mükellef,
maliyet bedeli yerine 267 nci maddenin ikinci sırasındaki usul hariç olmak
üzere, emsal bedeli ölçüsünü tatbik edebilir. Bu hüküm 275 inci maddede
yazılı mamuller için de uygulanabilir.”,
- 275 inci maddesinde “İmal edilen emtianın (Tam ve
yarı mamul mallar) maliyet bedeli aşağıda yazılı unsurları ihtiva eder:
1.Mamulün vücuda getirilmesinde sarf olunan iptidai
ve ham maddelerin bedeli;
2. Mamule isabet eden işçilik;
3. Genel imal giderlerinden mamule düşen hisse;
4. Genel idare giderlerinden mamule düşen hisse;
(Bu hissenin mamulün maliyetine katılması ihtiyaridir.)
5. Ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi zaruri
olan mamullerde ambalaj malzemesinin bedeli.
Mükellefler, imal ettikleri emtianın maliyet
bedellerini yukarıki unsurları ihtiva etmek şartıyle diledikleri usulde
tâyin edebilirler.”
- 278 inci maddesinde “Yangın, deprem ve su basması
gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak,
paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış
vâki olan emtia ile maliyetlerinin hesaplanması mûtat olmayan hurdalar ve
döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir.”,
- 278/A maddesinde “Bozulma, çürüme veya son
kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha edilmesi gereken emtia, bu
mahiyetteki imha işlemleri süreklilik arz eden mükelleflerin başvurularına
istinaden, bu Kanunun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü bendindeki
usulle mukayyet olmaksızın, Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul
çerçevesinde ve tayin olunan imha oranı dikkate alınmak suretiyle
değerlenebilir.
Birinci fıkra hükmünden yararlanmak için yapılan
başvurular, Maliye Bakanlığınca, mükellefin geçmiş yıllardaki işlemleri,
fiili üretimi, satış ve imha süreçleri ile sektördeki diğer mükelleflerin
durumu, yetkili idare, oda ve kuruluşların görüşleri de dikkate alınmak
suretiyle değerlendirilir. Bu değerlendirme neticesinde, Maliye
Bakanlığınca karşılıklı anlaşmak suretiyle, tayin olunan imha oranını
aşmamak kaydıyla imha edilen emtianın emsal bedeli sıfır olarak kabul
edilir.
Mükellefler, imha işlemine ilişkin her türlü kayıt,
belge ve evrakı bu Kanunun ilgili hükümleri uyarınca muhafaza ve
gerektiğinde ibraz etmek zorundadır.
Maliye Bakanlığı, bu maddeden yararlanmak için
başvuruda bulunabilecek mükelleflerde aranacak şartları, tayin olunan imha
oranının geçerli olacağı süreyi, imha oranının süresinden önce iptaline
ilişkin kriterleri, bu madde kapsamına giren emtiayı (sektörler, iş kolları
ve işletme büyüklüklerini ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle)
belirlemeye ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları
tespite yetkilidir.”
hükümleri yer almaktadır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 3 –
Bu Tebliğ uygulamasında;
a) 213 sayılı Kanun: 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununu,
b) Atık işleme tesisi: 2/4/2015 tarihli ve 29315
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümleri ile
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen esaslara uygun olarak
izin/çevre lisansı almış atık işleme tesislerini,
c) İdare: Gelir İdaresi Başkanlığını,
ç) İmha Oranı: Yurtiçinde satışa konu edilen
emtianın, bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi
nedenlerle imha edilmek üzere gerçekleşen iade miktarlarının ilgili yıldaki
toplam yurtiçi satış miktarına oranını,
ifade eder.
BİRİNCİ BÖLÜM
İmha Edilen Emtianın Değerlenmesinde Genel Uygulama
İmha
edilen emtianın değerinin takdir komisyonu tarafından tespit edilmesi
MADDE 4 –
(1) 213 sayılı Kanunun 267 ve 278
inci maddeleri uyarınca, yangın, deprem ve su basması gibi doğal afetler
nedeniyle veya bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi
nedenlerle iktisadi kıymetin imha edilmesinin gerektiği hallerde, emsal
bedel ile değerlenecek olan iktisadi kıymet değerinin ortalama fiyat veya
maliyet bedeliyle belirlenmesi mümkün olmadığından, bu kıymetlerdeki değer
düşüklüğü takdir komisyonu marifetiyle tespit edilir.
(2) Takdir komisyonu tarafından takdir edilen emsal
bedeli, mükellefler tarafından değer düşüklüğüne uğrayan iktisadi kıymetin
değeri olarak kayıtlara intikal ettirilir. Değer düşüklüğü ise ilgili dönem
kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınır.
Emtianın
ilgili Bakanlık veya Yetkili Kurum görevlilerinin yer aldığı bir komisyon
nezdinde imha edilmesi
MADDE 5 –
(1) Kıymeti düşen emtiadan; son
kullanma tarihinin geçmesi veya kalite standartlarına uygun olmamaları ya
da çevreye ve insan sağlığına zarar verecek nitelikte olmaları gibi
nedenlerle imha edilmesi gerekenler bakımından, bu Tebliğin 4 üncü
maddesinin (2) numaralı ayrımı kapsamında işlem tesis edilebilmesi için,
imha işleminin, esas itibariyle, takdir komisyonu nezaretinde
gerçekleştirilmiş olması aranır.
(2) Bu gibi imha edilmesi mecburiyeti bulunan
emtianın emsal bedelinin takdir komisyonunca muayyen bir zamanda takdirinin
mümkün olmamasına bağlı olarak; takdir komisyonuna başvurulmaksızın ilgili
bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı bir komisyon
nezdinde tutanakla tespit edilmek suretiyle malların imha edilebilmesi de
mümkündür.
Bu durumda, imha edilecek emtianın niteliğine göre,
ilgili mevzuat gereği yetkili/ilgili bakanlık veya kurum görevlileri ve bu
emtiayı imha etmeye yetkili müessese ile mükellefin temsilcilerinin de yer
aldığı bir komisyon nezdinde imha işleminin yapılması ve bu durumun
komisyon tarafından tutanakla tespit edilmesi kaydıyla, imha işleminin
takdir komisyonu nezdinde yapılması ve mükellefin bağlı olduğu vergi
dairesi görevlilerinin söz konusu imha komisyonuna katılımı aranmaz.
Mükelleflerce bu şekilde gerçekleştirilen imha
işlemine ilişkin düzenlenen tutanağa dayanılarak gerekli yasal kayıtlar
yapılır. Değer düşüklüğünün yasal kayıtlara intikal ettirilebilmesi için
ayrıca takdir komisyonu kararı aranmaz. Ancak, söz konusu imha tutanağı ile
imha işlemine dayanak diğer belge ve vesikaların istenildiğinde ibraz
edilmek üzere mükelleflerce muhafaza edilmesi zorunludur.
(3) Yukarıda belirtilen şekilde gerçekleştirilen
imha işlemleri, 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi kapsamında ve mükelleflere
tayin olunan imha oranı dahilinde değerlendirilmeyecek olup, bu maddenin
uygulama usul ve esasları Tebliğin ikinci bölümünde belirlenmiştir.
Dolayısıyla, söz konusu imha işlemleri bakımından Tebliğin ikinci bölümünde
belirlenen usul ve esaslara uyulması gerekmemektedir.
Yurt
dışında imha edilen emtianın durumu
MADDE 6 –
(1) İhraç edilen emtiadan ticari
sebeplerle iadesi gerekenlerin geri getirilme maliyetinin yüksek olması
veya hukuki nedenlerle geri getirilememesi ya da bozulmak, çürümek,
kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi nedenlerle imha edilmesinin gerekmesi
durumunda, söz konusu emtianın imha edildiğine ilişkin ilgili ülke
mevzuatına göre düzenlenen belgeler esas alınmak suretiyle takdir komisyonu
tarafından verilecek karara istinaden gerekli yasal kayıtlar yapılır. Bu
durumda, imha işlemine ilişkin olarak ilgili ülke mevzuatına göre düzenlenen
belgelerin istenildiğinde ibraz edilmek üzere mükelleflerce muhafaza
edilmesi gerekmektedir.
(2) Yukarıda
ifade edildiği şekilde yurt dışında imha edilen emtianın değerleme
işlemleri, 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi kapsamında ve mükelleflere tayin
olunan imha oranı dahilinde bulunmamaktadır.
Ambalaj
malzemelerinin durumu
MADDE 7 –
(1) 213 sayılı Kanunun 275 inci
maddesine göre ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi gereken emtiada,
ambalaj malzemesinin bedeli imal edilen emtianın maliyet bedeli içerisine
dahil edilmektedir. Kıymeti düşen emtianın ambalaj malzemesi ile birlikte
imha edilmesi durumunda, emtianın maliyet bedeli içerisinde yer alan
ambalaj malzemesi bedelinin de 213 sayılı Kanunun 278 inci maddesi
kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
(2) İmha edilen emtianın ambalaj malzemesinin imha
edilmemesi ve hurda olarak tekrar kullanılabilecek nitelikte olması
halinde, söz konusu malzemelerin emsal bedelle değerlenerek kayıtlarda
izlenmesi gerekmektedir.
Kıymeti
düşen emtiada oluşan değer düşüklüğünün gider olarak dikkate alınacağı
dönem
MADDE 8 –
(1) 213 sayılı Kanunun 278 inci
maddesi kapsamında yapılan değerleme işlemlerinde;
- Takdir komisyonu kararının (Tebliğin 4 üncü
maddesi),
- İlgili bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin
de yer aldığı komisyon nezdinde imha işlemine ilişkin olarak düzenlenen
tutanağın (Tebliğin 5 inci maddesi),
- Yurt dışında gerçekleştirilen imhalara ilişkin
olarak ilgili ülke mevzuatına göre düzenlenen belgelere istinaden verilen
takdir komisyonu kararının (Tebliğin 6 ncı maddesi),
mükelleflere bildirildiği tarih itibariyle değer düşüklüğü
belli olduğundan, emtianın maliyet bedeli ile emsal bedeli arasındaki
farkın, takdir komisyonu kararının veya tutanağın tebliğ edildiği dönemde
gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.
İKİNCİ BÖLÜM
Bozulma, Çürüme veya Son Kullanma Tarihinin Geçmesi
Gibi Nedenlerle Süreklilik Arz Eden İmha İşlemlerine Konu Emtianın
Değerlenmesi
Bozulma,
çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle süreklilik arz
eden imha işlemlerine konu emtianın değerlenmesi
MADDE 9 –
(1) Son kullanma tarihinin geçmesi
nedeniyle iade alınan raf ömrü çok kısa gıda maddeleri ile bozulma veya son
kullanma tarihinin geçmesi nedeniyle iade alınan ilaç ve benzeri maddelerin
çevreye ve insan sağlığına zarar verecek nitelikte olmaları nedeniyle,
ivedi bir şekilde, bekletilmeksizin imha edilmesi zorunluluğu doğabilmektedir.
Bu kapsamda, 7103 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi
ile 213 sayılı Kanuna eklenen 278/A maddesi, bozulma, çürüme veya son
kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha edilmesi gereken emtianın
emsal bedelinin, takdir komisyonu kararı olmaksızın mükelleflerce
belirlenebilmesine imkân sağlamış olup, mezkur maddenin dördüncü fıkrasıyla
Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden bu uygulamanın usul ve
esasları aşağıda belirlenmiştir.
Uygulama
kapsamındaki mal grupları
MADDE 10
– (1) 213 sayılı Kanunun 278/A
maddesinin dördüncü fıkrasının verdiği yetkiye dayanılarak, söz konusu
madde uygulamasından esas itibariyle, yurt içinde satışa konu olan ancak,
raf ömrünün çok kısa olması, bozulması veya son kullanma tarihinin geçmesi
gibi nedenlerle iade alınan, insan ve çevre sağlığına zararlı olması nedeniyle
imha edilmesi mecburiyeti bulunan ve imha işlemleri süreklilik arz eden;
- Her türlü et ve et ürünleri (kıyma, pastırma,
sucuk, salam, sosis gibi),
- Her türlü süt ve süt ürünleri (peynir, yoğurt,
ayran, kaymak, tereyağı, gibi),
- Yumurta,
- Taze sebze ve meyve,
- Pasta, kek, börek, ekmek gibi her türlü unlu
mamuller,
- İlgili Bakanlık tarafından ruhsatlandırılan veya
ithaline izin verilen insan ve hayvan sağlığı için kullanılan her türlü
ilaç,
ve benzeri emtianın faydalanması uygun bulunmuştur.
(2) Uygulamadan yararlanılmak istenen emtianın
yukarıda belirtilen mahiyette olup olmadığı, bu Tebliğ kapsamında İdareye
yapılan başvurularda öncelikli olarak değerlendirilir.
Uygulamadan
yararlanabilecek mükellefler
MADDE 11
– (1) 213 sayılı Kanunun 278/A
maddesi uygulamasından, münhasıran kazançları bilanço usulüne göre tespit
edilen gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilir. Şu kadar ki,
bu mükelleflerin Tebliğin 12 nci maddesine göre yapacakları başvuru
tarihinden önceki son hesap dönemine ait bilançolarında yer alan
rakamlardan net satışları ile aktif büyüklüğünün aritmetik ortalamasının
10.000.000 TL’nin veya özsermaye büyüklüğünün 5.000.000 TL’nin üzerinde
olması gerekmektedir.
Başvuru
ve İdareye sunulacak bilgi ve belgeler
MADDE 12
– (1) 213 sayılı Kanunun 278/A
maddesi uygulamasından yararlanılabilmesi izni ve imha oranının tespiti
için mükellefler tarafından İdareye yazılı olarak başvuruda bulunulmalıdır.
Söz konusu başvuru, örneği bu Tebliğ ekinde yer
alan (EK 1) başvuru formu ile yapılabilir. Başvurunun, asgari mezkûr form
içeriği bilgilere yer verilmek suretiyle söz konusu başvuru formu
kullanılmadan yapılması da mümkündür.
(2) Başvuru formu/dilekçesi ekinde;
a) Madde kapsamında faydalanılmak istenen ürün
grupları, bu ürün gruplarına ilişkin detaylı ürün listeleri,
b) Son beş hesap dönemine ilişkin ve miktar bazında
yurt içi satışlar ve satıştan iadeler bilgileri (her bir ürün bazında),
c) Son beş hesap dönemi içinde imha edilen emtia
miktarını, emtia türü ve dönemler itibariyle gösterir tablo,
ç) İmha işlemlerine ilişkin belgeler,
d) Kendi işletmeleri bünyesinde imha/atık bertaraf
tesisleri bulunan ve ilgili mevzuatı dahilinde yetki/lisans sahibi
mükelleflerce, yetkilendirme/lisans belgesinin noter onaylı örneği,
İdareye ibraz edilir.
(3) İdare, mükellef tarafından ibraz edilen bilgi
ve belgeler üzerinde yapılan ön inceleme neticesinde, ibraz edilen bilgi ve
belgeleri yeterli görmemesi halinde, mükelleften ilave bilgi ve belge
talebinde bulunabilir.
(4) Eksik veya ilave olarak istenen bilgi ve
belgeler mükellef tarafından tamamlanmadığı sürece, başvuru değerlendirmeye
alınmaz.
Başvuruların
değerlendirilmesi
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğin 12 nci
maddesinde belirtilen mahiyetteki başvuruları müteakiben, mükellefin
başvurusu İdare tarafından bir ön değerlendirmeye tabi tutulur.
(2) Ön değerlendirme neticesinde, başvuruya ilişkin
müspet bir kanaatin hasıl olmasına bağlı olarak, başvuru ve eki belgeler,
213 sayılı Kanunun 278/A maddesi kapsamında imha oranının
belirlenebilmesine yönelik gerekli araştırmanın yapılarak sonuçlarının bir
görüş ve öneri raporuna bağlanmasını teminen Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına
intikal ettirilir.
(3) Adı geçen Başkanlık tarafından; mükellefin
geçmiş yıllardaki işlemleri, varsa fiili üretim aşamaları, satış, iade ve
imha süreçleri, sektördeki diğer mükelleflerin durumu, yetkili idare, oda
ve kuruluşların görüşleri ile uygun görülen diğer hususlar da dikkate
alınmak suretiyle yapılacak araştırma sonuçları ve başvuruya ilişkin
değerlendirmeyi içerecek şekilde görüş ve öneri raporu hazırlatılarak
İdareye intikal ettirilir.
Söz konusu raporda, başvuruda bulunulan her bir
ürün itibariyle mezkûr madde uygulamasında uygun görülebilecek imha oranına
ilişkin değerlendirmeye/kanaate de yer verilir.
İmha
oranının tayin olunması
MADDE 14
– (1) Görüş ve öneri raporunun
İdareye intikalini müteakiben İdare bünyesinde Gelir İdaresi Başkanı
tarafından belirlenen Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı veya Gelir İdaresi
Daire Başkanlarından birinin başkanlığında, Gelir İdaresi Daire Başkanı
ve/veya Grup Başkanlarından oluşan üç kişilik bir komisyon tarafından
yapılan nihai değerlendirme neticesinde başvurunun uygun görülmesi halinde,
bu komisyon tarafından her bir ürün için tespit edilen imha oranı mükellefin
kabulüne sunulur. Mükellef tarafından kabul edildiği yazılı olarak
bildirilen bu imha oranları, mükellefin kabul tarihinden itibaren
uygulanmaya başlar. Mükellefler tarafından kabul edilmeyen imha oranlarına
konu emtia için, bu Tebliğin birinci bölümündeki esaslara göre değerleme
yapılır.
(2) İdare ile başvuruda bulunan mükellef arasında
tayin olunan imha oranı mükellefin kabul beyanında bulunduğu hesap dönemi
ve bu hesap dönemini izleyen beşinci hesap döneminin sonuna kadar (imha
oranının iptali durumu saklı kalmak üzere) geçerlidir. Şu kadar ki,
mükelleflerin işe başladıkları ilk yılda madde hükmünden faydalanmak için
başvuru yapmaları halinde, tayin olunan imha oranı, kabul beyanında
bulunulan tarihi takip eden üçüncü hesap döneminin sonuna kadar geçerlidir.
(3) Başvuruda bulunan mükellefler için nitelik,
satış şekli, piyasa durumu vb. bakımından farklılık arz eden emtia için
farklı imha oranları belirlenebilir.
İmha
oranının uygulanması
MADDE 15
– (1) İmha oranının tayinini
müteakiben Tebliğin bu bölümü kapsamındaki imha işlemlerinde,
mükelleflerce, her bir ürün itibariyle imha edilen emtianın emsal bedeli
sıfır olarak kabul edilmek suretiyle söz konusu emtia değerlenir.
(2) Tayin olunan imha oranı dahilinde
gerçekleştirilen imha işleminin, mükelleflerin kendi işletmeleri bünyesinde
bulunan atık işleme tesislerinde yapılması halinde, mükelleflerce en az iki
nüsha imha tutanağı düzenlenir. Tutanak yetkililerce imzalanır. Tutanakta;
tutanağın tarihi, mükellefin ad-soyad/unvanı, vergi dairesi, vergi kimlik
numarası, imha yeri ve imha işleminin bu Tutanakta ad, soyad, unvan ve
imzası bulunan yetkililerin gözetiminde yapıldığına dair ibarenin bulunması
zorunludur.
Tutanağın ekinde, imhaya konu mallara ait iade
faturalarına ilişkin icmal (İade faturasını düzenleyen mükellefin
ad-soyad/unvanı, fatura numarası ve tarihi, iade mal cinsi ve miktar)
bilgilerine yer verilir.
İmha sonucu ortaya çıkan atıkların başka bir atık
işleme tesisine gönderilmesi durumunda, mükellefler tarafından düzenlenen
tutanak ve icmalin bir örneği sevk irsaliyesine eklenir.
(3) Tayin olunan imha oranı dahilinde
gerçekleştirilen imha işleminin, mükelleflerce kendi işletmeleri bünyesinde
yapılmaması, yetkilendirilmiş bir atık imha tesisine yaptırılması halinde
ise imha edilecek emtianın sevki aşamasında, mükellefler veya emtianın
dağıtıcısı firmalar tarafından yukarıda ifade edilen şekilde en az üç nüsha
olarak düzenlenecek tutanak ve icmalin bir nüshası sevk irsaliyesine
eklenir.
Bu sevk irsaliyesi ile tutanak ve icmalin, imha tesislerince
muhafaza ve gerektiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.
Söz konusu tutanakta, ekli icmalde yer verilen
malların imha edilmek üzere, imha tesisine gönderildiği ibaresine yer
verilir.
İmha tesisine emtianın dağıtıcısı olan firmalar
tarafından gönderilen ve yukarıda belirtildiği şekilde düzenlenen tutanak
ve eki icmalin bir nüshası, emtiası imha olunan mükellefe gönderilir. Bu
nüshalar tüm taraflarca muhafaza ve gerektiğinde ibraz edilir.
Bildirim
MADDE 16
– (1) Bu müessese hükümlerinden
faydalanan mükelleflerce, her yıl, ilgili olduğu yıla ait gelir ve kurumlar
vergisi beyannamesinin verilme süresi içinde, örneği bu Tebliğ ekinde yer
alan (EK 2) formata uygun şekilde ve her bir ürün itibariyle hazırlanacak
imha oranı yıllık takip raporu bir dilekçe ekinde İdareye ibraz edilir.
İmha
oranının yenilenmesi veya revize edilmesi
MADDE 17
– (1) Mükellefler mevcut bir imha
oranının yenilenmesi/revize edilmesi talebinde bulunabilir. Yeni bir ürün
grubu için imha oranı tespitine yönelik başvurular da imha oranının revize
edilmesi kapsamında değerlendirilir.
(2) İmha oranının yenilenmesi talebi, en geç mevcut
imha oranının geçerlilik süresinin bitiminden dokuz ay önce İdareye,
dayanak bilgi ve belgelerle birlikte yapılır.
İdare, söz konusu başvurunun incelenmesi sonucunda,
mevcut imha oranının geçerlilik süresinin bitim tarihini izleyen beşinci
hesap dönemini aşmayacak şekilde, uygun göreceği süre kadar daha mevcut
imha oranlarının devam ettirilmesine karar verebilir. Bununla birlikte,
İdare, mevcut imha oranlarında kavranan işlemlerin mahiyetinin, belirtilen
koşulların ve benzeri unsurların değiştiğine ya da farklı bir oran tespit
edilmesi gerektiğine karar verirse, mükellef ile yeni bir imha oranı
belirlemek için durumun araştırılmasını yukarıda belirtildiği şekilde Vergi
Denetim Kurulu Başkanlığından talep eder ve gelen görüş ve öneri raporunu
da yapılan değerlendirmede dikkate almak suretiyle mükellef ile yeni imha
oranları belirleyebilir.
(3) Tayin olunan imha oranlarının revize edilmesi
talebinde mükellefler, revize edilme talebinin nedenlerini de içerecek
şekilde gerekli bilgi ve belgeleri İdareye ibraz eder. Bu durumda da
durumun araştırılması yukarıda belirtildiği şekilde Vergi Denetim Kurulu
Başkanlığından talep edilir ve gelen görüş ve öneri raporunu da yapılan
değerlendirmede dikkate almak suretiyle tayin olunmuş imha oranları revize
edilebilir.
Revize talebinin İdare tarafından kabul edildiği
durumda, imha oranlarının revize edildiği tarihten itibaren yeni imha oranı
tayin edilmiş sayılır. İdarenin revize talebini kabul etmediği durumda
mevcut imha oranları aynen devam eder.
(4) Mevcut imha oranlarının revize edilmesine
ilişkin nedenler İdare tarafından da tespit edilebilir. Bu durumda
mükelleften talep edilen gerekli izahat neticesinde imha oranları,
taraflarca revize edilir. Bu şekilde imha oranlarının revize edildiği
tarihten itibaren yeni imha oranları geçerli olur.
İmha
oranlarının iptali
MADDE 18
– (1) Aşağıda belirtilen
durumlarda, İdare, tayin olunan imha oranlarının geçerliliğini tek taraflı
olarak iptal edebilir:
a) Mükellefin bu Tebliğde belirlenen imha işlemine
ilişkin belgelendirme prosedürlerine uymaması,
b) Mükellef tarafından gerek başvuru esnasında
gerekse sonraki aşamalarda (imha oranı yıllık takip raporu dâhil) ibraz
edilen bilgi ve belgelerin eksik, yanlış veya yanıltıcı olduğunun
anlaşılması,
c) İmha oranı yıllık takip raporunun süresinde
verilmemesi,
d) İdare tarafından imha oranlarının revize edilme
talebinin mükellef tarafından kabul edilmemesi.
(2) Tayin olunan imha oranlarının geçerliliğinin
iptal edildiği durumlarda iptal kararının verildiği tarihten itibaren tayin
olunmuş olan imha oranları geçerliliğini kaybeder ve mükelleflerin 213
sayılı Kanunun 278/A maddesi kapsamında değerleme yapma imkanları son
bulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hususlar
Muhafaza
ve ibraz
MADDE 19
– (1) Bu Tebliğde belirlenen usul
ve esaslar dahilinde gerçekleştirilen imha işlemlerine ilişkin her türlü
kayıt, belge ve evrakın 213 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uyarınca
muhafaza ve gerektiğinde ibraz edilmesi zorunludur.
Belirlenen
imha oranının aşılması halinde değerleme
MADDE 20
– (1) Tayin olunan oranı aşan imha
işlemlerine konu emtia, 213 sayılı Kanunun 278 inci maddesi kapsamında
değerlendirilir ve bu Tebliğin birinci bölümünde belirlenen usul ve
esaslara göre değerlenir.
İmha
Oranı Tayini Başvuru Formu ve İmha Oranı Yıllık Takip Raporu’nda değişiklik
yapma yetkisi
MADDE 21 – (1) İdare, bu Tebliğ eklerinde yer alan, İmha
Oranı Tayini Başvuru Formu ve İmha Oranı Yıllık Takip Raporu’nda değişiklik
yapma yetkisini haizdir.
Cezai
müeyyide
MADDE 22
– (1) 213 sayılı Kanunun 278 ve
278/A maddelerinde yer alan değerleme hükümlerine uyulmaması durumunda
mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri çerçevesinde
işlem tesis edilir.
Yürürlük
MADDE 23
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye
Bakanı yürütür.
Eki için tıklayınız.
|