|
Radyo ve Televizyon Üst Kurulundan:
YAYIN
HİZMETLERİNİN İZLENME VE DİNLENME ORANI ÖLÇÜMLERİNİN
YAPILMASINA VE DENETLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE
ESASLAR
HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA
DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 –
17/10/2012 tarihli ve 28444 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Yayın Hizmetlerinin İzlenme ve Dinlenme Oranı Ölçümlerinin Yapılmasına ve
Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (g), (ı), (i), (k) ve (m) bentleri
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler
eklenmiştir.
“a) Araştırma şirketi: Organizasyonel
yapı tarafından izlenme/dinlenme oranı ölçümlerinin yaptırıldığı tüzel
kişiyi,”
“c) İzlenme/dinlenme oranı (rating):
Belirli bir zaman diliminde belirli bir yayın hizmetini alan izleyici/dinleyicilerin
panel büyüklüğüne ya da ölçüm sonuçlarının üretildiği örneklem büyüklüğüne
oranını,”
“g) Müşterek endüstri komitesi: İzlenme/dinlenme
ölçümlerini yaptırmak amacıyla bir araya gelen medya hizmet sağlayıcılar
ile reklam sektör temsilcileri tarafından oluşturulan ve çoğunluk
hisselerine medya hizmet sağlayıcılarının sahip olduğu yapıyı,”
“ı) Panel: Veri tabanı araştırması kitlesini temsil
kabiliyetine sahip, ölçümün gerçekleştirildiği ve verilerin üretildiği aynı
haneler veya aynı bireylerden oluşan bütünü,
i) Panel büyüklüğü: Panelde bulunan toplam hane
veya birey sayısını,”
“k) SES ölçeği: Sosyo-Ekonomik
Statünün belirlenmesinde kullanılacak değişkenleri (soruları) kapsayan anket
veya benzeri ölçüm araçlarını,”
“m) Veri tabanı araştırması: Temsil edilecek
kitlenin, demografik ve sosyo-ekonomik yapısı ile
yayın hizmetine ilişkin bilgilerini toplayan geniş kapsamlı araştırmayı,”
“n) Evren: İzlenme/dinlenme ölçüm faaliyeti
çerçevesinde, ölçüm sonuçlarının genellenmek istenildiği topluluğu,
o) Örneklem: İzlenme/dinlenme ölçüm faaliyeti
çerçevesinde, evreni en iyi şekilde temsil eden ve evrenin tüm
özelliklerini yansıtan evrenin bir kısmı veya alt seti,
ö) Abone: İzlenme veya dinlenme oranı ölçüm
faaliyetinden organizasyonel yapı ile yapılacak
belirli bir anlaşma/sözleşme kapsamında faydalanan gerçek veya tüzel
kişiyi,
p) Aktif ölçüm yöntemleri: Panel kurmanın zorunlu
olmadığı bireylerin ölçümde sorulan soruları cevaplamak, verilen soru
formlarını doldurmak gibi aktif faaliyetlerde bulunduğu günlük ve gün
sonrası hatırlama gibi yöntemler bütününü,
r) Panel yenilenme oranı: İlgili yılın
başlangıcında panelde yer almayıp yılın sonunda panelde yer alan haneler
veya bireylerin sayısının, ilgili yılın başlangıcında panelde yer alan
haneler veya bireylerin sayısına oranını,”
MADDE 2 –
Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 6 –
(1) Sadece organizasyonel yapı ölçüm faaliyetinde
bulunabilir. Organizasyonel yapının, ölçüm
faaliyetinde bulunabilmesi için Üst Kurula başvurması zorunludur.
(2) Organizasyonel
yapı, başvuru dosyasında; ölçüme ilişkin amaç ve kapsam, veri tabanı
araştırması, panel işlemlerinde kullanılacak teknik alt yapı, veri toplama
sistemleri (veri toplama, denetleme ve benzeri), teknik denetleme kurulu,
araştırma şirketi, veri tabanı araştırmasını yapacak şirket ve varsa
bunların alt yüklenicileri ile ilgili ön bilgiyi, yazışma adresi, internet
adresi, elektronik posta ve/veya kayıtlı elektronik posta adresi, ölçüm
merkezi adresi, telefon ve faks bilgilerini beyan eder.”
MADDE 3 –
Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci
fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki
fıkralar eklenmiştir.
“(2) Ölçüm sonuçları; geçerlilik, güvenilirlik,
tutarlılık, tarafsızlık, veri gizliliği, güncellik, şeffaflık ve hesap
verilebilirlik esaslarına göre hazırlanır. Ölçüm sonuçları talepleri halinde
aynı kategorideki abonelere aynı anda ulaştırılır.
(3) Yargı kararları saklı kalmak kaydıyla, ölçüm
faaliyeti sürecinde elde edilen veri tabanı örneklemi, aktif ölçüm
yöntemlerinde kullanılan örneklem ile ölçüm sonuçlarının üretileceği
örneklem ve panele ilişkin isim ve iletişim bilgilerinin gizliliği
sağlanır.
(4) Ölçüm sürecine ait tüm veriler (ham veriler
dâhil), gerekli hallerde kontrolün yapılabilmesi için ilk olarak Türkiye’de
arşivlenir ve denetim sürecinde mahallinde Üst Kurul denetimine sunulur.
(5) Araştırma şirketinin ve veri tabanı
araştırmasını yapacak şirketin ISO 20252 ve Güvenilir Araştırma Belgesi
(GAB) belgelerine sahip olması zorunludur.”
“(6) Araştırma şirketi ile veri tabanı
araştırmasını yapacak şirketin, işbu Yönetmelik konusu hizmetleri yerine
getirirken, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı
Kişisel Verilerin Korunması Kanununa ve bu kapsamda çıkartılan ilgili
mevzuata uyması zorunludur.
(7) Organizasyonel yapı
içerisinde paydaş olarak yer alan ve/veya doğrudan organizasyonel
yapı olarak faaliyet gösteren medya hizmet sağlayıcıların Kanun kapsamında
Üst Kuruldan lisanslı veya Kanunun geçici 4 üncü maddesinin birinci fıkrası
uyarınca yayınlarına devam ediyor olması zorunludur.”
MADDE 4 –
Aynı Yönetmeliğin 8 inci
maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“(1) Ölçümün temelini teşkil edecek evren; yerleşim
yeri en büyük alt sınırı on bin olacak şekilde araştırma kapsamındaki tüm yerleşim
yerlerinde yaşayan hane halklarını kapsar. Bu evrene yönelik olarak en
fazla iki yılda bir veri tabanı araştırmasının tamamı güncellenir. Bununla
birlikte, ihtiyaç duyulması halinde Üst Kurula başvurularak evrenin belli
bir bölgesine yönelik kısmi veri tabanı araştırması yapılabilir.
(2) Veri tabanı araştırmasında kullanılacak olan
örnekleme tasarımı ve örneklem verisi Türkiye İstatistik Kurumundan temin
edilir.
(3) Evrendeki her bir birey veya hane, kapsama
dâhil edilir ve bunların örnekleme girme olasılığı bulunur.”
“(5) Veri tabanı araştırmasında kullanılacak
örneklem büyüklüğü, veri tabanı araştırması yapılmadan önceki son on iki
aya ait ortalama panel büyüklüğünün en az on katı olarak belirlenir.
(6) Panel kurularak gerçekleştirilen izlenme ve dinlenme
oranı ölçüm faaliyetinde araştırma şirketi, mevcut ölçüme yönelik veri
tabanı araştırması yapamaz.
(7) Panel kurulmadan aktif ölçüm yöntemleriyle
yapılan izlenme/dinlenme oranı ölçüm faaliyetlerinde, ölçüm sonuçlarının
üretileceği örneklem için her bir rapor dönemi kapsamında ölçümün temelini
teşkil eden evreni temsil edecek birbirinden bağımsız ayrı veri tabanı
araştırması verisi kullanılır. Türkiye İstatistik Kurumundan temin edilen
örnekleme tasarımı ve örneklem verisinden birbirinden bağımsız alt
örneklemler çekilerek ölçüm sonuçları üretilemez.”
“(8) Aktif ölçüm yöntemleriyle yapılan
izlenme/dinlenme oranı ölçüm faaliyetleri hakkında bu maddenin beşinci
fıkra hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 5 –
Aynı Yönetmeliğin 9 uncu
maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(1) Panel tasarımı ve/veya ölçüm sonuçlarının
üretileceği örneklem, evreni temsil edecek şekilde belirlenir.
(2) Panele seçilecek haneler veya bireyler, güncel
veri tabanı araştırması örneklemi dışından olamaz.
(3) Panel tasarımı uygulamasında ve/veya ölçüm
sonuçlarının üretileceği örneklemde; yerleşim yeri en büyük alt sınırı on
bin olacak şekilde araştırma kapsamındaki tüm yerleşim yerlerinde yaşayan;
izlenme ölçümlerinde beş yaş ve üstü, dinlenme ölçümlerinde on iki yaş ve
üstü nüfus esas alınır.
(4) Veri tabanı araştırmasında kullanılacak haneler
veya bireylerin SES grubu atamalarında araştırma sektörü tarafından kabul
edilmiş en güncel SES ölçeği kullanılır. Panel tasarımında kullanılacak
haneler veya bireylerin SES gruplarının temsiliyetinde,
güncel veri tabanı araştırması sonucunda elde edilen SES gruplarının
oransal dağılımı dikkate alınarak panelin örneklem dağılımı güncellenir.
(5) Paneldeki hanelerin veya bireylerin, panelde en
fazla yedi yıl kalacak şekilde her yıl en az yüzde on beşi panel yenilenme
oranında yenilenir.”
“(7) Panel kurulmayan aktif ölçüm yöntemleriyle
yapılan izlenme/dinlenme oranı ölçüm faaliyetleri hakkında bu maddenin
yalnızca birinci, üçüncü ve dördüncü fıkrası hükümleri uygulanır.
(8) Herhangi bir nedenle panelden çıkartılan
haneler veya bireyler yeniden panele dahil
edilemez.”
MADDE 6 –
Aynı Yönetmeliğin 10 uncu
maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(1) Organizasyonel yapı,
ölçüm sisteminde yer alan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların Üst Kurula
bildirilmesinden sorumludur.”
“(2) Ölçüm sonuçları, Üst Kurulun talebi halinde organizasyonel yapı tarafından Üst Kurula yedi gün
içinde bildirilir.”
MADDE 7 –
Aynı Yönetmeliğin 11 inci
maddesinin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 8 –
Aynı Yönetmeliğin 13 üncü
maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Organizasyonel yapı,
ölçümde kullanılan metodoloji, ölçüm sistemi,
raporlama gibi sistemin tüm aşamalarının denetlenmesini içeren denetim
sisteminin oluşturulmasından sorumludur. Bu amaçla, alanında uzman en az üç
kişiden oluşan bağımsız ve tarafsız teknik denetleme kurulu kurar. Teknik
denetleme kurulu, organizasyonel yapı tarafından
yürütülen ölçüm faaliyetini aylık olarak periyodik bir şekilde denetler.
Teknik denetleme kurulu üyelerinin alanında en az beş yıl deneyiminin
bulunması gerekmektedir. Organizasyonel yapı,
denetime ilişkin raporlarını Üst Kurula sunar.
(2) Organizasyonel yapı
ve/veya araştırma şirketi ayrıca, birinci fıkradaki denetimin yanı sıra,
bağımsız bir kuruluş tarafından ölçüme ilişkin süreçlerin yılda bir defa
denetlenmesini sağlar ve bu kuruluşun hazırladığı ilgili yıla ait denetim
raporunu takip eden yılın ilk altı ayı içinde Üst Kurula gönderir.”
MADDE 9 –
Aynı Yönetmeliğin 15 inci
maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(2) Üst Kurula başvuruda bulunan organizasyonel yapının bu Yönetmelikte ve ilgili
mevzuatta öngörülen ilke, esas ve yükümlülüklere uymadığının Üst Kurulca
tespit edilmesi halinde, organizasyonel yapı
uyarılarak ihlalin niteliğine göre belirlenecek sürede aykırılığın giderilmesi
istenir. Bu süre en fazla bir defa uzatılabilir. Organizasyonel
yapıya aykırılığı gidermesi için verilecek süre veya süreler toplamda bir
yıldan fazla olamaz. Belirlenen sürenin sonunda aynı aykırılığı devam
ettiren organizasyonel yapıya, ihlalin niteliği
ve ağırlığı göz önünde bulundurularak iki yüz bin Türk Lirasından az
olmamak kaydıyla, dört yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası
uygulanır ve aykırılığı giderici duruma uygun bir süre verilir. Bu süre
altı aydan fazla olamaz. İhtara rağmen verilen süre içinde aykırılığın
düzeltilmemesi veya bu fıkra uyarınca verilecek yaptırım kararının
tebliğinden itibaren iki yıl içinde aynı ihlalin tekrarlanması halinde,
idari para cezası her defasında bir önceki cezanın yarısı oranında
artırılarak uygulanır.
(3) İzlenme ve dinlenme ölçüm sonuçlarının kamuya
açıklanmasında, 12 nci maddede belirtilen
hükümlere uyulmadığının tespiti halinde, sorumlu gerçek veya tüzel kişiler
hakkında elli bin Türk Lirasından az olmamak kaydıyla yüz bin Türk Lirasına
kadar idari para cezası uygulanır ve yedi gün içinde Yönetmeliğe uygun
açıklama yapılması ihtar edilir. İhtara rağmen verilen sürede aykırılığın
düzeltilmemesi veya bu fıkra uyarınca verilecek yaptırım kararının
tebliğinden itibaren iki yıl içinde aynı ihlalin tekrarlanması halinde,
idari para cezası her defasında bir önceki cezanın yarısı oranında
artırılarak uygulanır.
(4) Bu maddede öngörülen idari para cezası
miktarları, dinlenme ölçümlerine ilişkin idari yaptırımlarda yüzde on
oranında uygulanır.”
MADDE 10
– Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
“Geçiş hükmü
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) Bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten önce ölçüm faaliyetinde bulunmak amacıyla Üst
Kurula başvuru yapmış ve bu Yönetmelik kapsamında ölçüm faaliyetine devam eden
organizasyonel yapı/yapılar durumunu Yönetmelik
değişikliğine uygun hale getirmek amacıyla, bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren bir ay içinde Üst Kurula başvuru yapar. Başvuruda bulunan
organizasyonel yapıya/yapılara durumunu Yönetmelik
değişikliğine uygun hale getirmesi için Üst Kurulca makul bir süre verilir.
Bu süre bir yıldan fazla olamaz.”
MADDE 11
– Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 12 – Bu
Yönetmelik hükümlerini Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yürütür.
|
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
|
|
Tarihi
|
Sayısı
|
|
17/10/2012
|
28444
|
|