İçişleri Bakanlığından:
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLİĞİNE GİRİŞ SINAVI
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Emniyet Teşkilatına
alınacak çarşı ve mahalle bekçilerinde aranılacak şartlar ile giriş
sınavlarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Emniyet Teşkilatına alınacak
çarşı ve mahalle bekçilerinde aranılacak nitelikler, seçme ve değerlendirme
komisyonlarının oluşumu ile çarşı ve mahalle bekçiliğine giriş sınavlarına
ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/7/1966
tarihli ve 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanununun 7 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aday: Çarşı ve mahalle bekçiliği sınavına
müracaat edenleri,
b) Bakan: İçişleri Bakanını,
c) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
ç) Başkanlık: Polis Akademisi Başkanlığını,
d) Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü: Polis
Akademisi Başkanlığına bağlı Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünü,
e) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması: 14/2/2000 tarihli ve 2000/284 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması
Yönetmeliğine göre yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını,
f) Sağlık Yönetmeliği: 3/1/2018
tarihli ve 30290 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Emniyet Teşkilatı
Sağlık Şartları Yönetmeliğini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru ve Adaylarda Aranacak Şartlar
Adaylarda
aranılan şartlar
MADDE 5 – (1) Çarşı ve mahalle bekçisi olacaklarda aşağıdaki
niteliklerin bulunması şarttır:
a) Türk vatandaşı olmak,
b) İlkokulu bitirmiş olmak,
c) Askerlik ödevini bitirmiş olmak,
ç) 18 yaşını tamamladıktan sonra yaptırılan yaş
düzeltmelerinde düzeltmeden önceki yaş dikkate alınmak kaydıyla, başvuru
tarihi itibarıyla 18 yaşını tamamlamış ve 31 yaşından gün almamış olmak,
d) Ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut
affa uğramış olsalar bile zimmet, ihtilas, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, dolanlı iflas veya yüz
kızartıcı başka bir fiilden dolayı hapis cezasından hükümlü bulunmamak,
e) Türk toplum telakkilerine göre kötü şöhretli
tanınmamak,
f) Kamu haklarından mahrum olmamak, kamu
hizmetlerinden mahrumiyet cezası ile mahkûm bulunmamak,
g) Memuriyete engel bir hali bulunmamak,
ğ) Silah taşımaya veya silahlı görev yapmaya hukuki
bir engeli bulunmamak,
h) Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları
taşımak,
ı) Adayın kendisinin ve evli ise
eşinin; genelev, birleşme yeri, randevuevi, tek başına fuhuş yapılan konut
ve benzeri yerlerde çalışmış veya aracılık ve bekleyicilik fiillerinde
bulunmamış olmak, genel ahlak ve edebe aykırı mahiyette her türlü yazılı,
sesli ve görüntülü eserleri, kaydedildiği materyale bakılmaksızın üretmek
ve satmaktan veya kumar, uyuşturucu veya uyarıcı madde nedeniyle, hakkında
herhangi bir adli veya İdari soruşturma veya kovuşturma devam ediyor
olmamak, bunlardan dolayı İdari yaptırım uygulanmamak veya bu işler
nedeniyle hüküm giymemiş olmak,
i) Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı
nedeniyle tedavi görmüş veya görüyor olmamak,
j) Sağlık Yönetmeliği hükümleri hariç, herhangi bir
nedenle polis eğitim kurumlarından çıkarılmamış olmak,
k) Terör örgütleri ile bu örgütlerin legal veya
illegal uzantılarının eylemlerine, toplantılarına, yürüyüş ve mitinglerine
karışmamış, desteklememiş ve katılmamış olmak,
l) Başvuru tarihinde herhangi bir siyasi partiye
veya siyasi partilerin yan kuruluşlarına üye bulunmamak,
m) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması
olumlu olmak.
(2) Birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen eğitim
düzeyi için gerektiğinde İçişleri Bakanlığınca üst sınır belirlenebilir.
Duyuru
MADDE 6 – (1) İllere göre
alımı yapılacak çarşı ve mahalle bekçisi sayısı, şartları, başvuru yerleri,
başvuru ve sınav tarihleri, istenecek belgeler ile gerek görülen diğer
bilgiler başvurma süresinin bitiminden en az onbeş
gün önce Devlet Personel Başkanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğü veya
Başkanlığın resmi internet sayfasıyla ya da diğer uygun iletişim
araçlarıyla duyurulur.
Başvuru
zamanı ve şekli
MADDE 7 – (1) Giriş
sınavına başvurular, Bakanlık tarafından belirlenen yer ve ilan edilen
tarihler arasında şahsen yapılır.
(2) Eksik belgeyle veya posta yoluyla yapılan
başvurular ile başvuru zamanı geçtikten sonra yapılan başvurular kabul
edilmez.
(3) Başvuruda bulunan adaylardan Başkanlıkça
belirlenen miktarda sınav ücreti alınır. Ücretler Döner Sermaye İşletmesi
Müdürlüğü hesabına yatırılır. Şehit veya vazife malulü olanların eş veya
çocuklarından sınav ücreti alınmaz.
Başvuruda
istenen belgeler ve başvuruların alınması
MADDE 8 – (1) Başvuru yapan adaylardan;
a) T.C. kimlik numarası yazılı beyanı,
b) Sınav başvuru dilekçesi,
c) Diploma veya geçici bitirme belgesinin
fotokopisi,
ç) Son bir yıl içinde çekilmiş dört adet biyometrik fotoğraf,
d) Kendisi ve evli ise eşinin bu Yönetmeliğin 5
inci maddesinde belirtilen engel hallerinin bulunmadığını ifade eden yazılı
beyanları,
e) Şehit veya vazife malulü olanların eş veya
çocuklarından, şehitlik veya vazife malullüğü belgesinin ilgili kurumca
onaylı örneği,
f) Sınav ücretinin yatırıldığına dair banka dekontu,
g) Askerlik terhis belgesi fotokopisi,
ğ) Yaş düzeltmesi yaptıranlar için yaş düzeltme
belgesi istenir.
(2) Aranılan nitelikleri taşıyan ve birinci fıkrada
istenen belgeleri getiren adayların şahsen başvuruları Bakanlıkça uygun
görülen müracaat kabul komisyonlarınca alınır.
(3) Başvuru ile ilgili olarak istenen belgelerde
gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin başvuruları geçersiz
sayılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sınav Esasları
Sınav
komisyonlarının oluşturulması
MADDE 9 – (1) Komisyonların görevleri ve çalışma esasları
Bakanlıkça onaylanan talimatla belirlenir.
(2) Çarşı ve mahalle bekçisi alımında Bakan
onayıyla oluşturulan aşağıdaki komisyonlar görev alır:
a) Müracaat kabul komisyonu: Biri en az emniyet
müdürü düzeyinde, en az üç amir sınıfı personelden oluşur.
b) Ön sağlık kontrolü komisyonu: En az iki amir
sınıfı personel ile bir doktordan oluşur.
c) Soru hazırlama komisyonu: En az emniyet müdürü
rütbesindeki bir personel ve sınav konularına göre yeterli sayıda öğretim
elemanından oluşur.
ç) Soru denetleme ve soru bankası oluşturma
komisyonu: Üç rütbeli personel ve yeterli sayıda öğretim elemanından
oluşur.
d) Soru basım komisyonu: İki rütbeli personel ve
bir öğretim elemanından oluşur.
e) Yazılı sınav komisyonu: Birisi en az emniyet
müdürü rütbesinde olmak üzere üç amir sınıfı personel ile Bakanın
belirleyeceği bir personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından
biri başkan olarak belirlenir.
f) Yazılı sınav değerlendirme komisyonu: Üç rütbeli
personel, iki öğretim elemanı, Bakanın belirleyeceği bir personel ile
yeteri kadar memurdan oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan
olarak belirlenir.
g) Fiziki yeterlilik sınav komisyonu: En az iki
amir sınıfı personel ile Başkanlıkta görevli veya kurum dışından en az bir
beden eğitimi öğretim elemanı/öğretmeninden ve Bakanın belirleyeceği bir
personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak
belirlenir.
ğ) Sözlü sınav komisyonu: Birisi en az emniyet
müdürü rütbesinde olmak üzere üç amir sınıfı personel ile psikolog veya
rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü mezunu olan bir kişi ve Bakanın
belirleyeceği bir personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından
biri başkan olarak belirlenir.
h) Merkezi sınav komisyonu: Üç emniyet müdürü
rütbesinde personel ile iki öğretim elemanı ve Bakanın belirleyeceği bir
personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak
belirlenir. Bu komisyon, sınav takvimi süresince yürütülecek iş ve
işlemleri takip, koordine ve denetleme ile yetkilidir.
(3) Her komisyon için en fazla Başkanlık tarafından
yirmi yardımcı personel görevlendirilebilir.
(4) Birinci fıkranın (c), (ç),
(d) ve (f) bentlerinde belirtilen komisyonların Başkanlıkta, bunların
dışındaki komisyonların ise her sınav merkezi için ayrı ayrı
kurulması esas olmakla beraber, Bakanlıkça aday sayısı ve işlemlerin
yoğunluğu dikkate alınarak sınav merkezlerinde her alanda birden fazla
komisyon oluşturulabileceği gibi bir sınav merkezindeki komisyonun başka
merkezlerde de görev almasına karar verilebilir.
(5) Sınav komisyonunun kararlarına itiraz edilemez.
(6) Yedek personel görevlendirilir.
Ön sağlık
kontrolü
MADDE 10 – (1) Adaylar sınavlara girmeden önce ön sağlık
kontrolü komisyonu tarafından ön sağlık kontrolünden geçirilir.
(2) Ön sağlık kontrolü Sağlık Yönetmeliğine göre
yapılır. Adaylar, ön sağlık kontrolü komisyonuna; ilaç raporu, durum
bildirir sağlık kurulu raporu, engelli sağlık kurulu raporu, askerlikten
muafiyet raporu, herhangi bir öğrenci adaylığından veya personel alımı
adaylığından sağlık nedeniyle elenmesine neden olan raporları ile sağlık
özgeçmişini tanımlayan bütün bilgi, belge ve raporları sunmak zorundadır.
Bütün bu bilgi, belge ve raporlar, aldırılacak olan memuriyete giriş
raporları ile birleştirilerek Sağlık İşleri Daire Başkanlığına gönderilir.
(3) Ön sağlık kontrolü komisyonu adaylar hakkında
“Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olur” veya “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı
Olamaz” şeklinde karar verir. “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz”
kararı verilen adaylar hakkında gerekçe belirtilir.
(4) Hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı
Olamaz” kararı verilen adaylar, sınavın diğer aşamalarına geçemezler.
Sınav
aşamaları
MADDE 11 – (1) Giriş sınavları; yazılı sınav, fiziki
yeterlilik sınavı ve sözlü sınavı şeklinde yapılır.
Sınavların
yürütülmesine ilişkin esaslar
MADDE 12 – (1) Sınavın yürütülmesine ilişkin iş ve işlemler
sınav döneminden önce Bakanlık tarafından hazırlanan talimatla belirlenir.
(2) Hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı
Olamaz” kararı verilen adaylar, aynı başvuru dönemi içinde başka bir sınav
komisyonuna başvuramazlar.
Yazılı
sınav
MADDE 13 – (1) Ön sağlık kontrolü komisyonu tarafından “Çarşı
ve Mahalle Bekçisi Adayı Olur” kararı verilenler, yazılı sınava alınırlar.
(2) Yazılı sınav soruları, soru hazırlama komisyonu
tarafından hazırlanır. Hazırlanan sorular içerisinden soru denetleme ve
soru bankası oluşturma komisyonu tarafından seçim yapılarak yazılı sınavda
sorulacak sorular belirlenir. Belirlenen soruların basım işlemleri ve
kitapçık haline getirilmesi soru basım komisyonu tarafından yapılır. Yazılı
sınav, yazılı sınav komisyonu tarafından yapılır. Gerektiğinde yeteri kadar
sınav gözlemcisi görevlendirilir.
(3) Sınav sorularının hazırlanması, basımı,
saklanması, dağıtımı, sınavlarla ilgili diğer iş ve işlemler Başkanlık
tarafından yürütülür. Ancak yazılı
sınav sorularının hazırlanması, basımı, saklanması ve yazılı sınavın
yapılması işleri Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi veya Milli Eğitim
Bakanlığına yaptırılabilir. Yazılı sınavın belirtilen kurumlara
yaptırılması halinde, yazılı sınavda uygulanacak esas ve usuller protokolle
belirlenir.
(4) Yazılı sınava ait işlemlerde gizlilik dereceli
evraka ilişkin usul uygulanır.
(5) Sınavın düzenli bir şekilde yürütülmesinden
yazılı sınav komisyonu sorumludur. Yazılı sınav komisyonu tarafından sınava
girecek aday öğrencilerin sayısına uygun olarak gerekli düzenleme yapılır
ve sınav işlemleri tamamlatılır.
(6) Sınav bitiminde, sınava girenlerin ve
girmeyenlerin sayısı ve sınav akışını gösteren tutanaklar düzenlenerek
sınav gözlemcileri ve komisyon üyelerince imzalanır.
Yazılı
sınavı
MADDE 14
– (1) Yazılı sınav, test şeklinde
yapılır. Sınavda adaylara beş şıklı, çoktan seçmeli, yüz soru sorulur.
(2) Yapılacak sınavda sorulacak soruların konuları
aşağıda belirtilmiştir:
a) Türkçe,
b) Sosyal Bilgiler,
c) Fen Bilgisi,
ç) Hayat Bilgisi,
d) Matematik,
e) Genel kültür.
(3) Yazılı sınav soruları, sınavın başlama saatinde
adayların önünde açılır. Yazılı sınavda bilgisayar sisteminde okunabilen
özel kâğıtlar kullanılır.
(4) Yazılı sınavda kopya çekenler veya kopya çekme
teşebbüsünde bulunanlar ya da yerine başka bir kimseyi sokanlar hakkında
tutanak düzenlenerek sınavı geçersiz sayılır. Bu adaylar bir daha adaylığa
başvuruda bulunamazlar. Ayrıca söz konusu adaylar hakkında adli ve idari
soruşturma açılabilmesi için gerekli işlemler yapılır.
(5) Yazılı sınavda yüz puan üzerinden en az elli
puan alanlar başarılı sayılırlar. Bakanlık ihtiyaçlar çerçevesinde başarı
puanını değiştirebilir.
Yazılı
sınava itiraz ve başarı listesi
MADDE 15
– (1) Yazılı sınav sonuçlarının
ilanını takip eden iki iş günü içerisinde bizzat aday tarafından başvuru
merkezlerine veya doğrudan Başkanlığa yazılı olarak itiraz edilebilir.
Başvuru merkezlerine yapılan itirazlar bir iş günü içerisinde Başkanlığa
ulaştırılır. İtirazlar, itiraz süresi dolduktan sonra sınav değerlendirme
komisyonu tarafından en geç dört iş günü içerisinde incelenir. Sonuçlar
Başkanlık internet sayfasında duyurulur.
(2) Başkanlığa her ne sebeple olursa olsun
süresinde ulaşmayan itirazlar değerlendirmeye alınmaz.
(3) Yazılı sınav sonucuna göre başarılı olanların
listesi, Başkanlık internet sayfasında duyurulur.
Fiziki
yeterlilik sınavı
MADDE 16 – (1) Yazılı sınavda başarılı olanlar, fiziki
yeterlilik sınavına alınırlar.
(2) Fiziki yeterlilik sınav komisyonu aday
değerlendirme ve seçmesini, adayın mevcut durumunu bizzat görerek aşağıda
öngörülen esaslara göre yapar.
a) Fiziki yeterlilik sınavı; adayın bedeni
kabiliyeti ve fiziki yapısı değerlendirilmek üzere uygulamalı olarak
yapılır.
b) Fiziki yeterlilik sınavında adayın süresinin
takibi, sınav yerinde bulunanlar tarafından görülebilecek nitelikteki
sayaçlarla yapılır.
c) Fiziki yeterlilik sınavı yüz tam puan üzerinden
değerlendirilir. Sınav sonucunda altmış puanın altında alan adaylar
başarısız sayılır. Komisyon tarafından başarısız adaylar hakkında “Çarşı ve
Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verilir ve başarısız adaylar sözlü
sınavına geçemezler.
(3) Fiziki yeterlilik sınavına ilişkin bu
Yönetmelikte yer almayan diğer düzenlemeler sınavdan önce Başkanlık
tarafından hazırlanan talimatla belirlenir.
Sözlü
sınav
MADDE 17 – (1) Fiziki yeterlilik sınavında başarılı olan
adaylar, kendilerine duyurulacak yer ve zamanda sözlü sınav komisyonu
tarafından sözlü sınava tabi tutulurlar.
(2) Adaylara, genel kültür konularından hazırlanan
soruların yazılı olduğu bir kart çektirilir. Konu hakkında düşünmesi ve
sunum yapması için süre verilir. Konu ile ilgili komisyonca adaya sorular
sorulabilir. Her aday;
a) Konu hakkındaki bilgi düzeyi,
b) Kendisinden istenileni kavraması,
c) Özgüveni,
ç) İfade etme yeteneği,
d) Beden dilini kullanma becerisi,
olmak üzere beş ayrı kritere göre ve her bir kriter yirmi puan olmak üzere toplam yüz tam puan
üzerinden değerlendirilir. Adayın sözlü sınavından başarılı olabilmesi için
yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alması gerekir.
(3) Sözlü sınav komisyonu; başarılı olan adaylar
hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olur”, başarısız adaylar hakkında
“Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verir. Puanlama ve karar,
değerlendirme karar formuna işlenir.
Sınav
sonuç listesinin belirlenmesi ve ilanı
MADDE 18 – (1) Adayların başarı sıralamasına esas giriş
puanı; adayın yazılı sınav puanının %25’i, fiziki yeterlilik sınav puanının
% 25’i ve sözlü sınav puanının % 50’sinin toplamıdır. Adaylar arasından
başarı sıralaması puanında eşitlik olması halinde sırasıyla; yazılı
sınavdan alınan puan, mülakat puanı, fiziki yeterlilik puanının yüksekliği
esas alınır. Bunlarda da eşitlik olması halinde yaşı küçük olan aday tercih
edilir.
(2) Giriş puanına göre asıl ve asıl sayısı kadar
yedek olmak üzere her il için ayrı ayrı sınav
sonuç listesi düzenlenir. Bu listeler Başkanlığın resmi internet sayfasında
duyurulur. Duyuruda, asıl adayların atama için gerekli olan belgelerle
birlikte, ilan tarihinden itibaren onbeş iş günü
içinde planlandığı ile başvurmaları gerektiği belirtilir.
(3) Sınav evrakları sınavın yapıldığı ilde bir yıl
süreyle, dava konusu olmuşsa davanın kesin karara bağlanmasına kadar
saklanır ve bu sürenin bitiminde tutanakla imha edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Çarşı ve
mahalle bekçisi adaylarının atamaları
MADDE 19
– (1) İllerdeki ilgili emniyet
birimleri tarafından kendi iline planlanan asıl adaylara güvenlik soruşturması
ve arşiv araştırması yaptırılarak, sonucu olumlu olanlar tebligat üzerine
en geç altmış gün içerisinde, Sağlık Yönetmeliği hükümlerine göre
alacakları sağlık kurul raporlarını, planlandığı ildeki eğitim şube
müdürlüğüne teslim ederler.
(2) Bu raporlar, illerdeki eğitim şube
müdürlüklerince Sağlık Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda gerekli işlemler
yapılmak üzere Emniyet Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Daire Başkanlığına
gönderilir. Çarşı ve mahalle bekçiliğine girmeye elverişli olduğu
anlaşılanlar Valinin onayı ile aday memur olarak atanırlar. Ataması
yapılanlar kurum sicil numarası verilmek üzere Personel Daire Başkanlığına
bildirilir.
Yedek
aday çağırma
MADDE 20 – (1) Kanuni bir
mazereti olmaksızın süresinde başvurmayanlar veya istenilen belgeleri
süresinde ibraz etmeyenler ile güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması
olumsuz olan, gerekli sağlık şartlarını taşımayan veya ataması yapılan aday
memurlar arasından kanuni süreler içerisinde göreve başlamayan ya da aday
memurluktan istifa eden veya herhangi bir sebeple ayrılanların yerine
planlama yapılan ildeki eğitim şube müdürlüğü tarafından sırası ile yedek
aday çağrılır. Ancak çarşı ve
mahalle bekçiliği giriş niteliklerini kaybettiği anlaşılanların aday
memurluğa tayinleri yapılamaz ve bu gibilerin sırası atlanarak sonra gelene
geçilir. İstifa eden aday memurun geri dönme isteği kabul edilmez.
(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması
olumsuz olan, gerekli sağlık şartlarını taşımayan, aday memurluğu kabul
etmeyen, aday memurluktan istifa
eden veya vefat edenlerin dosyaları planlaması yapılan ildeki Vali onayı
ile işlemden kaldırılır.
(3) Adayların birinci fıkra gereğince aday
memurluğa tayinlerinde esas alınan yedek aday listesi yeni bir sınavın
yapılacağının ilan olunduğu tarihte; yeni bir sınav yapılmamış ise önceki
sınav sonuçlarının ilan edildiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle
hükümsüz sayılır. Belirtilen tarihlerden sonra yedek aday listesine göre
aday memurluğa tayin yapılamayacağı gibi listede adı bulanan adaylar da
herhangi bir hak iddia edemezler. Bu gibilerin sonraki sınava girme hakları
saklıdır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 21 – (1) 10/10/1966 tarihli ve
12422 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Giriş
Sınavı Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 22
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
İçişleri Bakanı yürütür.
|