|
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
İKİNCİ EL
MOTORLU KARA TAŞITLARININ TİCARETİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı ikinci el motorlu kara
taşıtı ticaretine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik; ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden gerçek
ve tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların ikinci el motorlu kara
taşıtı alım satım faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi
ve iptaline ilişkin usul ve esasları, ikinci el motorlu kara taşıtı
ticareti yapılan işletme, toplu işyeri ve pazarlarda aranan şartları,
ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımında ödeme yöntemlerini, noterlerin
ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin yükümlülüklerini ve
Bakanlık, yetkili idare ve diğer ilgili kurum ve kuruluşların ikinci el
motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını
kapsar.
(2) Aşağıda belirtilen ikinci el motorlu kara
taşıtı satışları bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır:
a) 5/1/1961 tarihli ve 237
sayılı Taşıt Kanununa tabi idare, kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarınca yapılan satışlar.
b) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle
iştigal eden kişilerin kendi aralarındaki satışlar.
c) Haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men
gibi nedenlerle icra müdürlükleri, alacaklı amme idareleri, milli emlak
müdürlükleri, tahsil daireleri ve diğer yetkili kamu kurum ve kuruluşları
tarafından yapılan satışlar.
ç) 27/10/1999 tarihli ve
4458 sayılı Gümrük Kanunu ile 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu çerçevesinde yapılan satışlar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/1/2015
tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 16
ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: İç Ticaret Genel Müdürlüğünü,
c) İkinci el motorlu kara taşıtı: 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan ve trafik siciline tescilli olan
motosiklet, otomobil, arazi taşıtı, otobüs, kamyonet, kamyon ve lastik
tekerlekli traktör niteliğindeki taşıtları,
ç) İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti: Doğrudan
veya aracılık yapılmak suretiyle gerçekleştirilen ikinci el motorlu kara
taşıtının satışı ve pazarlanmasıyla ilgili faaliyetler bütününü,
d) İl müdürlüğü: Ticaret il müdürlüğünü,
e) Kanun: Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında
Kanunu,
f) Mesleki yeterlilik belgesi: 21/9/2006
tarihli ve 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununun 22 nci maddesi
çerçevesinde verilen belgeyi,
g) Üst meslek kuruluşu: Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği ile Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunu,
ğ) Yetki belgesi: İkinci el motorlu kara taşıtı
ticaretiyle iştigal edilebilmesi için ticari işletmeler ile esnaf ve
sanatkâr işletmeleri adına düzenlenen belgeyi,
h) Yetkili idare: İşyeri açma ve çalışma ruhsatını
vermeye yetkili belediye veya il özel idareleri ile diğer idareleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki,
Yeterlilik ve Bilgi Sistemi
İkinci el
motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edebilecek kişiler ve yetki belgesi
MADDE 5 – (1) İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti,
işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkârlar
tarafından yapılır.
(2) Yetki belgesi, ikinci el motorlu kara taşıtı
ticareti yapılan işletmenin bulunduğu yerdeki il müdürlüğü tarafından
verilir, yenilenir ve iptal edilir.
(3) Yetki belgesi, her bir işletme için ayrı ayrı
düzenlenir ve devredilemez.
(4) Yetki belgesinin geçerlilik süresi beş yıldır.
(5) Yetki belgesi, işletmede kolayca görülüp
okunabilecek bir yere asılır.
(6) Bakanlık, yetki belgesinin içeriği ile yetki
belgesinin düzenlenmesine ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
Yetki
belgesi verilmesinde aranan şartlar
MADDE 6 – (1) İşletmeye yetki belgesi verilebilmesi için;
a) 18 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen
şartların taşınması,
b) Esnaf ve sanatkârlar odasına, ticaret ve sanayi
odasına veya ticaret ve sanayi odalarının ayrı kurulduğu yerlerde ticaret
odasına kayıtlı olunması,
c) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunması,
ç) Gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların
kendilerinin, ticaret şirketleri ile diğer tüzel kişi tacirlerin temsile
yetkili kişilerinden en az birinin, şubelerde ise şube müdürünün;
1) On sekiz yaşını doldurmuş olması,
2) En az lise mezunu olması,
3) Mesleki yeterlilik belgesine sahip olması,
4) İflas etmemiş veya iflas etmiş olsa bile
itibarını yeniden kazanmış olması,
5) Konkordato ilan etmemiş olması,
6) Kasten işlenen bir suçtan
dolayı affa uğramış olsalar dahi devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve
bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ile
casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin
ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama,
terörizmin finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme
suçlarından hüküm giymemiş ya da ticaret ve sanat icrasından hükmen
yasaklanmamış olması,
gerekir.
(2) Bakanlık, yetki belgesi verilmesi için mesleki
eğitim şartı getirmeye ve bu eğitime ilişkin usul ve esasları ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarının görüşlerini alarak belirlemeye yetkilidir. Mesleki
eğitim, Bakanlık veya Bakanlıkça uygun görülen üniversiteler, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları ve mesleki yeterlilik belgesi vermeye
yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından verilir.
Yetki
belgesinin verilmesi
MADDE 7 – (1) Yetki belgesi başvurusu, yetki belgesi
verilmesinde aranan şartların taşındığını gösteren belgeler ile birlikte
yazılı olarak yapılır. İşletmenin 18 inci maddenin birinci fıkrasında
belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı, başvuru tarihinden itibaren yedi
gün içinde il müdürlüğü tarafından bir tutanakla yerinde tespit edilir.
(2) İl müdürlüğünce, ilgili kurum ve kuruluşların
elektronik bilgi sistemlerinden sağlanabilen belgeler bu sistemlerden temin
edilir ve işletme adına elektronik ortamda oluşturulan dosyada diğer
başvuru evrakı ile birlikte saklanır.
(3) Yetki belgesi verilmesinde aranan şartları
taşıdığı anlaşılan işletmelere, başvuru tarihinden itibaren on gün içinde
yetki belgesi verilir.
Yetki
belgesinin yenilenmesi
MADDE 8 – (1) Yetki belgesi, geçerlilik süresinin sona
ermesi veya içeriğindeki bilgilerden herhangi birinde değişiklik olması
durumunda yenilenir.
(2) Yenileme başvurusu, yetki belgesi geçerlilik
süresinin sona ermesinden en az otuz gün önce, yetki belgesinde yer alan
bilgilerde değişiklik olması durumunda ise değişikliğin gerçekleştiği
tarihten itibaren yedi gün içinde yapılır.
(3) Posta yoluyla yapılan yenileme başvurusu
geçersizdir.
(4) Yetki belgesinin yenilenmesinde 7 nci maddede
belirtilen usul ve esaslar uygulanır. Ticaret unvanının veya işletme adının
değişmesi gibi nedenlerle yetki belgesinin yenilenmesi durumunda
değişikliğin belgelendirilmesi yeterlidir.
Yetki
belgesinin iptali
MADDE 9 – (1) Yetki belgesi verilmesinde aranan şartlardan
herhangi birinin kaybedilmesi halinde bu durum, şartların kaybedildiği
tarihten itibaren on beş gün içinde işletme tarafından yazılı olarak il
müdürlüğüne bildirilir. Bu bildirim veya şartların kaybedildiğinin il
müdürlüğünce tespiti üzerine yetki belgesi aynı gün iptal edilir.
(2) Yetki belgesi iptal edilen işletme il
müdürlüğünce beş gün içinde yazılı olarak yetkili idareye bildirilir.
Mesleki
yeterlilik belgesi
MADDE 10
– (1) 6 ncı maddenin birinci
fıkrasının (ç) bendinde belirtilen kişiler ile ikinci el motorlu kara taşıtı
ticareti yapılan işletmede pazarlama ve satış personeli olarak çalıştırılan
kişilerin mesleki yeterlilik belgesine sahip olması gerekir.
(2) Bakanlık, yetki belgesine sahip işletmelerce
çalıştırılması gereken mesleki yeterlilik belgesine sahip asgari personel
sayısı ile ulusal yeterliliğin yapısını oluşturan ve personelin sahip
olduğu mesleki yeterlilik belgesinde yer alması gereken seçmeli birimleri
belirlemeye yetkilidir.
(3) Mesleki yeterlilik belgesine ilişkin diğer
hususlarda 5544 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatındaki hükümler uygulanır.
İkinci El
Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi ve ilan
MADDE 11
– (1) Yetki belgesi, mesleki
yeterlilik belgesi ve bu Yönetmelik kapsamında verilen TSE hizmet
yeterlilik belgesi ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin
Bakanlıkça gerekli görülen bilgilerin takip ve kontrolü amacıyla Bakanlık
tarafından İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi
oluşturulur.
(2) Yetki belgesi verilen ve
iptal edilen işletmeler il müdürlüklerince, mesleki yeterlilik belgesi
onaylanan ve iptal edilen kişiler Mesleki Yeterlilik Kurumunca, bu
Yönetmelik kapsamında TSE hizmet yeterlilik belgesi verilen ve iptal edilen
işletmeler Türk Standardları Enstitüsünce aynı gün; Bakanlıkça gerekli
görülen diğer bilgiler ise Bakanlığın belirlediği süre içinde ilgili kurum
ve kuruluşlarca İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemine
işlenir.
(3) Yetki belgesine sahip işletmelerin güncel
listesi Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.
(4) İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi
Sistemi ilgili kurum ve kuruluşların erişimine açılır ve ihtiyaç duyulan
diğer bilgi sistemlerine entegre edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Faaliyetlere
İlişkin Yükümlülükler
İkinci el
motorlu kara taşıtı satışına aracılık ve taşıt teslim belgesi
MADDE 12
– (1) Satışa sunulmak üzere ikinci
el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmeye teslim edilen
ikinci el motorlu kara taşıtı için taşıt teslim belgesi düzenlenir.
(2) Taşıt teslim belgesi, ikinci el motorlu kara
taşıtının adına tescilli olduğu kişi ile işletme arasında birer nüshası
taraflarda kalacak şekilde en az iki nüsha düzenlenir.
(3) Taşıt teslim belgesinde asgari olarak aşağıdaki
bilgilere yer verilir:
a) Tarafların adı ve soyadı veya ticaret unvanı ve
işletme adı ile kimlik ve iletişim bilgileri.
b) İkinci el motorlu kara taşıtının ruhsat ve
kilometre bilgileri ile boyalı ve değişen parça bilgileri.
c) İkinci el motorlu kara taşıtının adına tescilli
olduğu kişi tarafından beyan edilen taşıta ilişkin arıza ve hasar bilgileri
ile güvenlik, iç donanım, dış donanım ve multimedya özellikleri gibi diğer
bilgiler.
ç) Aracılık hizmeti karşılığında işletmeye ödenecek
ücretin tutarı.
d) İkinci el motorlu kara taşıtının işletmede
kalacağı süre.
e) Tarafların tebligat adresleri ve imzaları.
(4) İkinci el motorlu kara taşıtında üçüncü
fıkranın (d) bendinde belirtilen süre içinde oluşan arıza ve hasardan
işletme sorumludur.
(5) Bakanlık, taşıt teslim belgesinin şekli ve
içeriği ile aracılık hizmeti karşılığında işletmeye ödenecek ücretin üst
sınırını üst meslek kuruluşlarının görüşünü alarak belirlemeye yetkilidir.
İkinci el
motorlu kara taşıtının tanıtımı
MADDE 13
– (1) Satışa sunulan ikinci el
motorlu kara taşıtının üzerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir
şekilde taşıta ilişkin tanıtıcı bilgilerin güncel olarak yer aldığı bir
tanıtım kartı bulundurulur.
(2) Tanıtım kartında ikinci el motorlu kara
taşıtına ilişkin asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) Marka ve modeli ile model yılı.
b) Rakam veya harflerinin bir kısmı karartılmak
suretiyle motor ve şasi numarası.
c) Plaka numarası.
ç) Yakıt türü.
d) Kilometresi.
e) Satış fiyatı.
f) Boyalı ve değişen parçaları.
g) Niteliği belirtilmek suretiyle hasar kaydı.
ğ) Üzerinde rehin veya haciz gibi şerhlerin bulunup
bulunmadığı.
h) Değişen parça, hasar kaydı, rehin ve haciz gibi
bilgilerin ilgili sistemlerden temin edildiği tarih ve saat.
(3) İkinci el motorlu kara taşıtının elektronik
ortamda tanıtılması durumunda ikinci fıkrada belirtilen bilgilere ve yetki
belgesi numarasına elektronik ortamda da yer verilir.
Ekspertiz
raporu
MADDE 14
– (1) Yetki belgesine sahip
işletme tarafından ikinci el motorlu kara taşıtı satışından hemen önce ekspertiz raporu alınır ve raporun bir nüshası satış
esnasında alıcıya teslim edilir. Ekspertiz raporunun ücreti, satış
işleminin alıcıdan kaynaklanan bir nedenle gerçekleşmemesi durumunda alıcı,
diğer hallerde yetki belgesine sahip işletme tarafından ödenir.
(2) Ekspertiz raporunda ikinci el motorlu kara
taşıtının özellikleri, arıza ve hasar durumu ile kilometre bilgilerine yer
verilir.
(3) Sekiz yaş veya yüz altmış bin kilometrenin
üzerindeki ikinci el motorlu kara taşıtları için ekspertiz
raporu alınması zorunlu değildir.
(4) Ekspertiz raporu, Türk Standardları Enstitüsü
tarafından belirlenen standarda göre verilen TSE hizmet yeterlilik belgesi
bulunan işletmeler tarafından düzenlenir.
(5) Ekspertiz raporunu düzenleyen kişiler ekspertiz raporundaki bilgilerin taşıtın gerçek durumunu
yansıtmamasından sorumludur.
(6) Bakanlık, ekspertiz
raporunda yer verilecek diğer bilgileri, TSE hizmet yeterlilik belgesi
verilecek işletmelerde ve bu işletmelerde çalıştırılan kişilerde aranan
nitelikleri, ekspertiz raporu düzenleyenlerin sorumluluklarını, hizmet
yeterlilik belgesi ile ekspertiz raporu ücretinin üst sınırını ilgili kamu
kurum ve kuruluşları ile üst meslek kuruluşlarının görüşünü alarak
belirlemeye yetkilidir.
Garanti
MADDE 15
– (1) İkinci el otomobil ve
motosikletin motor, şanzıman, tork konvertörü, diferansiyel ve elektrik
sistemi, satış tarihinden itibaren üç ay veya beş bin kilometre, ikinci el
motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmenin garantisi altındadır.
İşletme, garanti kapsamına giren hususları sigorta yaptırmak suretiyle
karşılayabilir.
(2) Birinci fıkrada sayılan parçalarda garanti
süresi veya kilometresi içinde meydana gelen arızalar azami otuz iş günü
içinde giderilir. Motosikletler için bu süre azami yirmi iş günüdür.
Arızanın giderilmesine ilişkin masraflar işletmeye aittir. Bu sürelerin
tespitinde taşıt sahibinin işletmeye yazılı başvuru tarihi veya ilgili il
müdürlüğüne yazılı başvurusu üzerine il müdürlüğünce işletmeye yapılan
bildirim tarihi dikkate alınır. İl müdürlüğüne yapılan başvuruda satış
sözleşmesinin bir örneğine yer verilir.
(3) Garanti süresi veya kilometresi içinde
arızalanan otomobil veya motosikletin işletmeye teslim edilmesi halinde
işletme tarafından arızalı ikinci el otomobil veya motosikletin teslim
alındığına dair bir belge düzenlenir. Bu belgede asgari olarak aşağıdaki
bilgilere yer verilir:
a) İkinci el otomobil veya motosikleti teslim
edenin adı, soyadı ve imzası.
b) İkinci el otomobil veya motosikleti teslim
alanın adı, soyadı ve imzası.
c) İkinci el otomobil veya motosiklete ilişkin
şikâyet ve talepler.
ç) İkinci el otomobil veya motosikletin markası ve
modeli.
d) Arızanın on iş günü içinde giderilememesi
halinde, tamirde geçen on iş gününü takip eden üç gün içinde, teslim edilen
ikinci el otomobil veya motosiklete benzer özelliklere sahip ücretsiz ikame
taşıt tahsis edileceğine dair taahhüt.
e) İkinci el otomobil veya motosikletin arıza
bildirim ve işletmeye teslim tarihi.
(4) Birinci fıkrada sayılan parçalarda garanti
süresi veya kilometresi içinde arıza meydana gelmesi durumunda tamirde
geçen süre garanti süresine eklenir.
(5) İşletmeler birinci fıkrada belirtilenlere ilave
garantiler verebilir.
(6) 7/11/2013 tarihli ve
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 56 ncı maddesi
kapsamında üretici ve ithalatçı garantisi devam eden ikinci el otomobil
veya motosikletler hakkında bu madde uygulanmaz.
(7) Bakanlık, garantiye ilişkin diğer usul ve
esasları belirlemeye yetkilidir.
Garanti
kapsamına girmeyen hususlar
MADDE 16
– (1) İkinci el otomobil ve
motosikletin satışında aşağıdaki parça, durum, işlem ve arızalar garanti
kapsamı dışındadır:
a) Sekiz yaş veya yüz altmış bin kilometrenin
üzerindeki otomobil ve motosikletler.
b) Satış sırasında alıcı tarafından bilindiği
işletme tarafından belgelendirilen arıza ve hasarlar.
c) Ekspertiz raporunda belirtilen arıza ve
hasarlar.
ç) Aracın olağan kullanımı nedeniyle kayışlar,
egzoz, amortisör, debriyaj, ön dişli takımı, fren balataları ve pabuçları,
diskler, contalar gibi parçalarda meydana gelen aşınma ve yıpranmalar.
d) Garanti kapsamındaki bir parçada meydana gelen
arızanın doğrudan sonucu olarak hasar görmedikçe veya zayi olmadıkça;
bujiler, katalitik konvertörler, hava filtresi, yağ filtresi, yakıt
filtresi, cam silecek lastikleri, klima devresinin doldurulması için
kullanılan maddeler, ilave edilen yağlar, soğutma sıvıları, fren sıvıları ve
diğer katkı maddeleri.
e) Garanti kapsamındaki bir parçada meydana gelen
arızanın doğrudan sonucu olarak hasar görmedikçe veya zayi olmadıkça,
koltuk aksesuarlarının temizlenmesi ve onarılması dâhil olmak üzere
kaportanın ve kabinin olağan bakımı için yapılan masraflar.
f) Kaporta işleri, süslemeler, paspas, lastikler,
jantlar, akü, farlar, park lambaları, camın ve farların kırılması veya
çatlaması.
g) 15 inci maddenin birinci fıkrasında
belirtilenler hariç olmak üzere elektronik parçalar ve komponentler.
ğ) Parça değişimi yapılarak veya yapılmaksızın
düzenli önleyici işlemler, kontroller ve ayarlamalar.
h) İkaz lambaları sistem arızası gösterdiği halde
aracı kullanmaya devam etmenin veya bilerek veya bilmeyerek uygun olmayan
ya da kalitesiz yağların veya yakıtın kullanılmasının sebep olduğu
arızalar.
ı) Hatalı kullanım, kaza, hırsızlık, hırsızlık
girişimi, yangın, infilak, vandallık veya doğal afetler nedeniyle hasar
gören veya zayi olan parçalar.
i) Taşıtın ihmal edilmesinin veya uygun olmayan bir
şekilde kullanılmasının veya aracın gereği gibi çalışması için lüzumlu olan
sıvıların donmasının sebep olduğu arızalar.
j) Bakım işlemlerinin muayene ve bakım planına
uygun olarak yapılmaması nedeniyle meydana gelen arızalar.
k) Satış sonrasında taşıta yapılan herhangi bir
eklenti nedeniyle oluşan hasar ve arızalar.
l) Trafik sicilinde “Trafikten çekilerek tescili
silinmiştir.” kaydı bulunan taşıtlar.
(2) Kullanım hatasının tespitinde 13/6/2014 tarihli ve 29029 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Garanti Belgesi Yönetmeliğinin 11 inci maddesi uygulanır.
İkinci el
motorlu kara taşıtı ticaretinde ödeme
MADDE 17
– (1) İkinci el motorlu kara
taşıtı alım satımında taşıtın satış bedeli, Bakanlıkça uygun görülen
kuruluş tarafından taşıt mülkiyeti ile satış bedelinin eş anlı el
değiştirmesini sağlayacak şekilde oluşturulan elektronik ortamda
ödenebilir.
(2) Alıcı veya satıcının talebi halinde satış
bedeli, satış bedelinin ödenmesine ilişkin masraflar talepte bulunan tarafa
ait olmak üzere, birinci fıkrada belirtilen elektronik ortamda ödenir.
(3) Bakanlık, birinci fıkrada belirtilen elektronik
ortam için gerekli altyapının oluşturulmasına ve işletilmesine ilişkin usul
ve esaslar ile verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretlerin üst
sınırını Türkiye Noterler Birliğinin görüşünü alarak belirlemeye
yetkilidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İkinci El
Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Yapılan Yerler ve Bu Yerlerde Aranan Şartlar
İkinci el
motorlu kara taşıtı ticareti yapılan işletmelerde aranan şartlar
MADDE 18
– (1) İkinci el motorlu kara
taşıtı ticareti yapılan işletmelerde aşağıdaki şartlar aranır:
a) İmar mevzuatı çerçevesinde belirlenen ticaret
alanlarında, çevreye ve trafiğe yük getirmeyen yerlerde ve içinde ikamet
amaçlı kullanılan bağımsız bölüm bulunmayan yapılarda açılması.
b) Açık ve kapalı alan toplamının en az dört
taşıtın kapladığı alan büyüklüğünde olması; bir taşıtın kapladığı alan
büyüklüğü olarak otomobil için en az yirmi beş metrekare, motosiklet için
en az beş metrekare ve diğer taşıtlar için en az elli metrekarenin esas
alınması.
c) Teşhir alanının net yüksekliğinin en az üç metre
olması.
ç) LPG’li, CNG’li veya LNG’li ikinci el motorlu
kara taşıtlarının teşhirine yönelik açık alana sahip olması.
d) Taşıtların giriş ve çıkış yapmalarına uygun
olarak düzenlenmiş giriş ve çıkış kapılarının bulunması, çıkış kapısının
tehlikeli durumlarda kolay tahliyeye imkân verecek nitelikte olması.
(2) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle
iştigal eden işletmenin mali sorumluluk sigortası yapılmış ve satışa
sunduğu ikinci el motorlu kara taşıtları bu sigorta kapsamına alınmış
olmalıdır.
Toplu
işyeri
MADDE 19
– (1) Bir yapı veya alan
bütünlüğünde en az on işletmenin faaliyet göstereceği toplu işyerleri
oluşturulabilir. Toplu işyerleri oluşturulurken, bu işyerlerinin çevreye ve
trafiğe getireceği yükler ile ikamet amacıyla kullanılan yerlere uzaklığı
ve ulaşım imkânları dikkate alınır.
(2) Toplu işyerleri aşağıdaki nitelikleri haiz
olmalıdır:
a) Yönetim odası, kadın ve erkekler için ayrı ayrı
ibadet yeri, çalışanlar ve ziyaretçiler için beslenme ve dinlenme alanı ile
yeterli sayıda tuvalet bulunması.
b) Ortak kullanım alanlarının engelliler de dikkate
alınarak tasarlanmış olması.
c) En az otuz işletmenin bulunduğu veya toplam
çalışan sayısı en az elli olan toplu işyerlerinde sağlık odası ve en az bir
sağlık personeli bulunması.
ç) Brüt inşaat alanının en az dörtte biri oranında
otoparka sahip olması.
(3) Toplu işyerlerinde, taşıt alım ve satımı ile
devir işlemlerinin hızlı ve etkin bir şekilde yapılabilmesi amacıyla
noterlik ve banka şubesi gibi birimlere yer verilebilir.
(4) Toplu işyerlerindeki işletmeler 18 inci maddede
öngörülen şartları haiz olmalıdır.
İkinci el
motorlu kara taşıtı pazarı
MADDE 20
– (1) İkinci el motorlu kara
taşıtı pazarları belediyeler tarafından kurulur ve işletilir. Belediyeler
bu yerlerin kurulması ve işletilmesi yetkisini kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarına veya özel hukuk tüzel kişilerine devredebilir.
(2) İkinci el motorlu kara taşıtı pazarları
aşağıdaki nitelikleri haiz olmalıdır:
a) Çevreye ve trafiğe yük getirmeyen, ikamet
amacıyla kullanılan yerlere uzaklığı yeterli olan ve uygun ulaşım imkânı
bulunan alanlarda kurulması.
b) Nüfusu on binden az olan yerleşim yerlerinde en
az beş bin metrekare, on binden fazla olan yerleşim yerlerinde en az on bin
metrekare büyüklüğünde olması.
c) İkinci el motorlu kara taşıtı satışı için
ayrılan alanların zemininin beton, asfalt veya diğer uygun malzemelerden
oluşturulması ve olumsuz hava şartlarından korunmaya uygun tedbirlerin
alınmış olması.
ç) İhtiyacı karşılayacak şekilde hoparlör sistemi,
çöp kutusu, aydınlatma sistemi, yangın söndürme araç ve gereci, güvenlik
kamerası, zabıta bürosu, kadın ve erkekler için ayrı ayrı ibadet yeri,
taşıt yıkama yeri, tuvalet ve dinlenme alanı bulunması.
d) Ortak kullanım alanlarının engelliler de dikkate
alınarak tasarlanmış olması.
e) On bin metrekareden küçük olan
ikinci el motorlu kara taşıtı pazarlarında en az üç bağımsız giriş ve çıkış
kapısı, on bin metrekareden büyük olan ikinci el motorlu kara taşıtı
pazarlarında ise en az beş bağımsız giriş ve çıkış kapısının bulunması, giriş
ve çıkışların iç ve dış trafiği aksatmayacak şekilde düzenlenmesi ve
yönlendirme levhalarıyla gösterilmesi.
f) Ziyaretçilerin ihtiyacını karşılayacak şekilde
ücretsiz otopark alanına sahip olması.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Noterlerin
yükümlülükleri
MADDE 21
– (1) Noterler aşağıdaki iş ve
işlemlerle yükümlüdür:
a) İkinci el motorlu kara taşıtı
ticaretiyle iştigal eden işletme adına tescilli taşıtların satışı ile bu
işletme aracılığıyla yapılan ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında,
işletmenin yetki belgesine sahip olduğunun doğrulamasını İkinci El Motorlu
Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminden yapmak, devir işlemini
gerçekleştirecek kişinin yetkili olduğunu gösteren belgeyi istemek ve yetki
belgesi numarasına satış sözleşmesinde yer vermek.
b) Yetki belgesine sahip işletmeler ile ikinci el
motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal etmeyen gerçek veya tüzel kişiler
tarafından doğrudan yapılan ve aracılık edilen ikinci el motorlu kara
taşıtı satışlarına ilişkin Bakanlıkça gerekli görülen bilgileri satış
tarihinde İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemine işlemek.
c) Satışa konu ikinci el motorlu kara taşıtı için
düzenlenmiş ekspertiz raporunun tarih ve sayısına,
ekspertiz raporunda belirtilen kilometre bilgisine ve ekspertiz raporunu
düzenleyen işletmeye ilişkin İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi
Sisteminde yer alan TSE hizmet yeterlilik belgesi numarasına satış
sözleşmesinde yer vermek.
Ruhsatlandırma
MADDE 22
– (1) İkinci el motorlu kara
taşıtı ticareti yapılacak işletmenin yetki belgesine sahip olup olmadığı
işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden önce yetkili idareler tarafından
kontrol edilir ve yetki belgesi olmayan işletmelere ruhsat verilemez.
(2) Toplu işyeri projelerinin 19 uncu maddede
belirtilen fiziksel şartları haiz olup olmadığı yapı ruhsatı verilmeden
önce yetkili idareler tarafından kontrol edilir ve bu şartları taşımayan
işyerlerine ruhsat verilemez.
(3) 9 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca yapılan
bildirim üzerine işletmeye ait işyeri açma ve çalışma ruhsatı derhal iptal
edilir.
Denetim
ve ceza hükümleri
MADDE 23
– (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin
uygulanması, uygulamada çıkan sorunlar ve şikâyetlerle ilgili olarak ikinci
el motorlu kara taşıtı ticaretinin yapıldığı işletmeler ve toplu işyerleri
ile ikinci el motorlu kara taşıtı pazarları nezdinde denetim yapmaya
yetkilidir. Bakanlık bu yetkisini il müdürlükleri aracılığıyla da
kullanabilir.
(2) Yetkili idareler, Bakanlığın talebi üzerine,
ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin yapıldığı işletmeler ile toplu
işyerleri nezdinde ön inceleme mahiyetinde denetim yapmakla görevlidir.
(3) Belediyeler, yetkilerini devrettikleri kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya özel hukuk tüzel kişilerince
kurulan ve işletilen ikinci el motorlu kara taşıtı pazarları nezdinde
denetim yapmakla görevli ve yetkilidir.
(4) Yetkili idareler tarafından ikinci fıkra
kapsamında yapılan denetimin sonuçları, denetimin sonuçlandığı tarihten
itibaren on beş gün içinde il müdürlüğüne bildirilir.
(5) Bu Yönetmeliğe aykırı hareket edenler hakkında
Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde öngörülen idari
para cezası Bakanlığın talebi üzerine yetkili idarelerce; denetime yetkili
olanlara bilgi ve belge vermeyen, eksik veren veya denetim elemanlarının
görevlerini yapmalarını engelleyenler hakkında (h) bendinde öngörülen idari
para cezası ise Bakanlıkça uygulanır. İkinci el motorlu kara taşıtı
pazarlarını kuran ve işleten kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları
veya özel hukuk tüzel kişileri hakkında Kanunun 18 inci maddesinin birinci
fıkrasının (ğ) bendinde öngörülen idari para cezası doğrudan ya da
Bakanlığın talebi üzerine belediyeler tarafından uygulanır.
(6) Bakanlık idari para cezası uygulama yetkisini
Genel Müdürlüğe devredebilir.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ikinci el motorlu kara taşıtı
ticaretiyle iştigal eden gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve
sanatkârların bu faaliyetlerine devam edebilmeleri için bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren durumlarını bir yıl içinde, lise mezunu
olma şartı hariç olmak üzere 6 ncı maddenin birinci fıkrasındaki şartlara
uygun hale getirerek yetki belgesi alması gerekir.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarih itibarıyla bir yapı veya alan bütünlüğünde faaliyet gösteren ve
içinde ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden en az on
işletme bulunan işyerleri bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
bir yıl içinde durumlarını 19 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a) ve (b)
bentlerine uygun hale getirir.
(3) Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarih itibarıyla bir yapı veya alan bütünlüğünde faaliyet gösteren ve
içinde ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden en az otuz
işletme veya en az elli çalışanı bulunan işyerleri bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde durumlarını 19 uncu maddenin
ikinci fıkrasının (c) bendine uygun hale getirir.
(4) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce
kurulan ikinci el motorlu kara taşıtı pazarları, bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde 20 nci maddenin ikinci fıkrasına
uygun hale getirilir.
Yürürlük
MADDE 24
– (1) Bu Yönetmeliğin;
a) 10 uncu maddesi, yayımı tarihinden itibaren üç
ay sonra,
b) 14 üncü ve geçici 1 inci maddeleri, yayımı
tarihinden itibaren altı ay sonra,
c) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
|