Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:
GEMİADAMLARI VE KILAVUZ KAPTANLAR YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı,
gemiadamları ve kılavuz kaptanların yeterlikleri, eğitimleri, sınavları,
belgelendirilmeleri, sağlık durumları, elektronik kayıt işlemleri, vardiya
tutmalarına ilişkin kuralları ve disiplin işlemleri ile gemiadamlarına ilişkin
denizcilik eğitimi veren kurum ve kuruluşlara yönelik idari yaptırımları
düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının
(b), (c), (d), (f) ve (k) bentleri ile 28 inci maddesine ve 20/4/1989
tarihli ve 3539 sayılı Kanun ile uygun bulunan Gemi Adamlarının Eğitim,
Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeye
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) 1997 tarihli Yönetmelik: 30/1/1997 tarihli ve
22893 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemiadamlarının Eğitim,
Belgelendirme, Sınav, Vardiya Tutma, Kütüklenme ve Donatılma Esasları
Hakkında Yönetmeliği,
b) 2002 tarihli Yönetmelik: 31/7/2002 tarihli ve 24832
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemiadamları Yönetmeliğini,
c) Ay: Bir takvim ayını veya bir aydan kısa
sürelerle oluşmuş toplam otuz günü,
ç) Bakan: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanını,
d) Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığını,
e) Balıkçı gemisi güverte tayfası: Balıkçı
gemilerinin güverte bölümlerinde görev yapan balıkçı sınıfı gemiadamını,
f) Başmakinist: 750-3000 kW gücü arasındaki ana
makine ile yürütülen gemilerde çalışan, gemi makinelerinin çalıştırılması
ile bakımı ve onarımından sorumlu, ayrıca Sözleşmenin III/3 Kuralının 1,
2.1, 2.1.2 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
g) Belge kanıtı: Gemiadamı yeterlik belgesi veya
gemiadamı uzmanlık belgesi dışında Sözleşmenin ilgili gereksinimlerinin
karşılandığının gösterilmesi için kullanılan dokümantasyonu,
ğ) Birinci zabit: 500-3000 GT arasındaki gemilerde
görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin II/2
Kuralının 3, 4.1 ve 4.3 paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
h) Çalışır durumdaki gemi: Denize elverişlilik
belgesi geçerli olan gemileri,
ı) Deniz güvenlik eğitimleri: Bu Yönetmelikte geçen
denizde kişisel can kurtarma teknikleri, temel ilkyardım, yangın önleme ve
yangınla mücadele, personel güvenliği ve sosyal sorumluluk ile can kurtarma
araçlarını kullanma yeterliği eğitimlerini içeren eğitimleri,
i) Denizcilik işletmesi: Geminin sahibini veya gemi
sahibinden gemiyi işletmek üzere devralmış olan ve bu Yönetmelikte
belirlenmiş tüm görev ve sorumlulukları yerine getirmesi zorunlu olan diğer
ticari işletmeyi veya çıplak gemi kiracısını,
j) Denizcilikle ilgili okul: Deniz endüstrisi
alanında lise, önlisans veya lisans düzeyinde eğitim veren okulları,
k) Diğer taşınanlar: Gemiadamları ve yolcular
dışında gemide bulunan ve yapacakları yolculuk için liman başkanlıklarınca
yolculuk belgesi verilen, donatanın, işletenin, kaptanın ve gemiadamlarının
gemide bulunan eş ve çocuklarını, donatan ya da işverenin temsilcisi ve
çalışanlarını, taşınan hayvanların çobanlarını, gemilerin her türlü makine,
güverte teçhizat ve ekipmanlarının kontrolü, testi, bakımı ve onarımı için
yetkili, sorumlu veya teknik servis elemanlarını, turizm işletmeli belgeli
gemilerin rehberlerini, bilim gemilerinde çalışan bilim insanları ve
benzeri personel ile gemi kâtibi, gemi kâtip yardımcısı ve kamara memurunu,
balıkçı gemilerinde gemi personeli haricinde balık avlamak ve depolamak
amacıyla sefere katılan kişileri, ayrıca kaptanın denizde can kurtarma,
güvenlik ve profesyonel sualtı çalışmaları görevlerinden dolayı gemiye
aldığı kişileri,
l) Donatım Yönergesi: Gemilerin Gemiadamları ile
Donatılmasına İlişkin Yönergeyi,
m) Eğitim gemisi: Asıl amacı gemiadamlarına eğitim
vermek olan ve bu amaca uygun olarak inşa edilmiş veya uygun hale
getirilmiş, bu amaca uygun teçhizatla donatılmış, cinsi gemi belgelerinde
eğitim gemisi olarak belirtilen ve yeterli sayıda denizci eğitimcinin
bulunduğu gemiyi,
n) Elektro-teknik zabiti: Sözleşmenin III/6 Kuralı
hükümlerine uygun niteliklere sahip gemiadamını,
o) Elektro-teknik tayfası: Sözleşmenin III/7 Kuralı
hükümlerine uygun niteliklere sahip gemiadamını,
ö) GAEBS Modülü: Yetkilendirilmiş eğitim kurumları
ile bu kurumlarda öğrenim gören öğrenci ve kursiyerlerin bilgilerinin
elektronik ortamda tutulduğu, iş ve işlemlerinin yürütüldüğü Bakanlıkça
yönetilen Gemiadamları Eğitim Bilgi Sistemi isimli bilgisayar yazılımını,
p) Gemi: Adı, tonilatosu ve kullanım amacı ne
olursa olsun denizde ve iç sularda kürekten başka bir aygıtla yola
çıkabilen aracı,
r) Gemi güvenlik zabiti: Gemide kaptana karşı
sorumlu olan; gemi güvenlik planının sürdürülmesi ve uygulanması da dâhil
olmak üzere gemi güvenliğinden, şirket güvenlik sorumlusu ve liman tesisi
güvenlik sorumlusu ile ilişkilerden sorumlu olmak üzere şirket tarafından
atanan gemi zabitlerinden birini,
s) Gemiadamı: Geminin kaptanını, zabitlerini,
yardımcı zabitlerini, stajyerlerini, tayfalarını ve yardımcı hizmet
personelini,
ş) Gemiadamları Bilgi Sistemi: Gemiadamı bilgileri,
yeterlik ve uzmanlık belgeleri, sertifika belgeleri ve gemiadamı cüzdanı
bilgilerinin yer aldığı Bakanlıkça yönetilen elektronik sistemi,
t) Gemiadamı cüzdanı: Gemiadamı olabilmek için
gerekli koşulları taşıyan kişilere verilen ve gemiadamı yeterlik belgesi,
gemiadamı uzmanlık belgeleri ve belge kanıtlarını da içeren cüzdanı,
u) Gemiadamları Komisyonu (GK): Gemiadamı
sınavlarının yapılması ve belgelerinin düzenlenmesi amacıyla kurulan
komisyonu,
ü) Gemiadamları Merkezi: Bu Yönetmelikte belirtilen
Gemiadamları Komisyonunun faaliyetlerini yürüttüğü, İdare tarafından
kurulan ve İstanbul’da bulunan merkezi,
v) Gemiadamı uzmanlık belgesi: Sözleşmenin II/4,
III/4, VII/2, II/5, III/5, III/7, VII/2, V/1-1, V/1-2, V/1, V/2, VI/3,
VI/4, VI/5 ve VI/6 kurallarına uygun olarak gemiadamı yeterlik belgesi
dışında gemiadamlarına verilen ve gemiadamının Sözleşmede belirtilen
eğitim, yeterlilikler veya açık deniz hizmetleriyle ilgili gereklikleri karşıladığını
belirten belgeleri,
y) Gemiadamı yeterlik belgesi: Sözleşmenin II, III,
IV veya VII kurallarına uygun olarak verilen ve belge sahibi gemiadamına
belgede belirtilen sorumluluk seviyesindeki tüm görevleri yapma hakkı
veren, gemiadamı cüzdanının içerisinde yer alan veya gemiadamlarının kimlik
bilgilerini de içerecek şekilde gemiadamları belgesi adı altında bağımsız
bir belge olarak düzenlenen, şekli İdare tarafından belirlenmiş yeterlik
belgesini,
z) Genel Müdür: Bakanlık Deniz ve İçsular Düzenleme
Genel Müdürünü,
aa) GMDSS (Global Maritime Distress and Safety
System): Küresel deniz tehlike ve güvenlik sistemini,
bb) Gros tonilato (GT): Geminin, 21/9/1978 tarihli
ve 2169 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan Gemilerin Tonilatolarını
Ölçme 1969 Uluslararası Sözleşmesi ile 12/3/2009 tarihli ve 27167 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Gemilerin Tonilatolarını Ölçme Yönetmeliğine
uygun olarak düzenlenmiş belgesinde gösterilen gros tonilatosunu,
cc) Güvenlik görevleri: Denizde Can Emniyeti
Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS 1974, Değişiklikleri) Bölüm XI-2 ve
Uluslararası Gemi ve Liman Tesisleri Güvenliği (ISPS) Kodunda tanımlandığı
üzere gemilerdeki tüm güvenlik görevleri ve vazifeleri,
çç) IMO: Uluslararası Denizcilik Örgütünü,
dd) İdare: Bakanlık Deniz ve İçsular Düzenleme
Genel Müdürlüğünü,
ee) İkinci makinist: 750-3000 kW gücü arasındaki
ana makine ile yürütülen gemilerde görev yapan ve gemi başmakinistinden
sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin III/3 Kuralının 1, 2.1, 2.1.1 ve 2.2
paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
ff) İlköğretim okulu: Milli Eğitim Bakanlığı
mevzuatına göre sekiz yıl kesintisiz eğitim veya dört artı dört eğitim
sisteminde eğitim veren okulu,
gg) Kabotaj seferi: Liman sefer bölgesi sınırları
aşılarak Türkiye limanları arasında yapılan seferleri,
ğğ) Kaptan: 500-3000 GT arasındaki gemileri sevk ve
idaresi altında bulunduran, ayrıca Sözleşmenin II/2 Kuralının 3, 4.2 ve 4.3
paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
hh) Kılavuz kaptan: Bu Yönetmelikte belirtilen
kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip olan kişiyi,
ıı) Kılavuzluk hizmet bölgesi: Sınırları İdarece
belirlenmiş deniz alanlarını,
ii) Kılavuzluk teşkilatı: Kılavuzluk hizmet bölgesi
içerisinde İdare tarafından görevlendirilmiş kılavuzluk ve römorkör
hizmetleri veren teşkilatı,
jj) Liman başkanlığı: Bakanlık liman başkanlığını,
kk) Liman seferi: Sınırları belirli limanlar içinde
yapılan seferleri,
ll) Makine zabiti: 750-3000 kW gücü arasındaki ana
makine ile yürütülen gemilerde görev yapan, ayrıca Sözleşmenin III/1 Kuralı
ile tanımlanan gemiadamını,
mm) Müsteşar: Bakanlık Müsteşarını,
nn) ÖSYM: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
Başkanlığını,
oo) Sınırlı başmakinist: 750 kW’den küçük ana
makine ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemi
makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu, ayrıca
İdarenin öngördüğü eğitim ve deniz hizmetine sahip gemiadamını,
öö) Sınırlı kaptan: 500 GT’den küçük ve yakın
kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran,
ayrıca Sözleşmenin II/3 Kuralının 5 inci ve 6 ncı paragraflarında
tanımlanan gemiadamını,
pp) Sınırlı makine zabiti: 750 kW’den küçük ana
makine ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerde
görev yapan ve gemi başmakinistinden sonra gelen, ayrıca İdarenin öngördüğü
eğitim ve deniz hizmetine sahip gemiadamını,
rr) Sınırlı vardiya zabiti: 500 GT’den küçük ve
yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerde görev yapan ve gemi
kaptanından sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin II/3 Kuralının 3 üncü ve 4 üncü
paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
ss) Sözleşme (STCW-78): Gemiadamlarının Eğitim,
Belgelendirme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeyi,
şş) Stajyer: Gemiadamı olmak için eğitim gören ve
kanun veya yönetmeliklerce bu nitelikte olduğu belirtilen gemiadamını,
tt) Tayfa: Geminin güverte, makine ve kamara
bölümlerinde çalışan ve gemi kaptanı, gemi zabiti, yardımcı zabitleri ve
stajyerler dışında kalan gemiadamını,
uu) Usta gemici: Sözleşmenin II/5 Kuralı
hükümlerine uygun niteliklere sahip gemiadamını,
üü) Usta makine tayfası: Sözleşmenin III/5 Kuralı
hükümlerine uygun niteliklere sahip gemiadamını,
vv) Uzak sefer: Yakın kıyısal sefer bölgesi
sınırları aşılarak yapılan seferleri,
yy) Uzakyol başmühendisi/başmakinisti: Yürütme gücü
ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide
başmühendis/başmakinist olarak görev yapan ve gemi makinelerinin
çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu, ayrıca Sözleşmenin III/2
Kuralının 1, 2.1, 2.1.2 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
zz) Uzakyol birinci zabiti: Tonilato ve sefer
bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide görev yapan ve gemi
kaptanından sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin II/2 Kuralının 1, 2.1, 2.1.1 ve
2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
aaa) Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti: Yürütme
gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide ikinci
mühendis/makinist olarak görev yapan ve gemi başmühendisi/makinistinden
sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin III/2 Kuralının 1, 2.1, 2.1.1 ve 2.2
paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
bbb) Uzakyol kaptanı: Tonilato ve sefer bölgesi
sınırlaması olmaksızın her türlü gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran,
ayrıca Sözleşmenin II/2 Kuralının 1, 2.1, 2.1.2 ve 2.2 paragraflarında
tanımlanan gemiadamını,
ccc) Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti: Yürütme
gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide vardiya
mühendisi/makinisti olarak görev yapan, ayrıca Sözleşmenin III/1 Kuralı ile
tanımlanan eğitim düzeyine ilave olarak İdarenin öngördüğü denizcilik
eğitimini tamamlayan gemiadamını,
ççç) Uzakyol vardiya zabiti: Tonilato ve sefer
bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide görev yapan, ayrıca
Sözleşmenin II/1 Kuralı ile tanımlanan eğitim düzeyine ilave olarak
İdarenin öngördüğü denizcilik eğitimini tamamlayan gemiadamını,
ddd) Vardiya zabiti: 500-3000 GT arasındaki
gemilerde görev yapan, ayrıca Sözleşmenin II/1 Kuralı ile tanımlanan
gemiadamını,
eee) Yakın kıyısal sefer: Kabotaj sefer bölgesi
sınırları aşılarak, Karadeniz’de, Akdeniz’de, Kızıldeniz’de ve İspanya’nın
Fransa sınırına kadar kuzey kıyılarını da kapsayan Finistre Burnu ile
Moritanya’nın Dakhla Limanı güney sınırını birleştiren çizginin doğusunda
kalan deniz alanına yapılan seferleri,
fff) YDS: ÖSYM tarafından yapılan Yabancı Dil
Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,
ggg) Yetkilendirilmiş eğitim kurumu: İdare
tarafından öğrencileri/mezunlarına gemiadamı yeterlik belgesi verilmesine
yönelik yetkilendirilmiş Milli Eğitim Bakanlığına veya Yüksek Öğretim
Kuruluna bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumları ile bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten sonra İdare tarafından yeniden akredite edilmek
kaydıyla Milli Savunma Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarını,
ğğğ) Yolcu: Gemiadamları ve diğer taşınanlar
dışında gemide ücretli ya da ücretsiz taşınan bir yaşından büyük kişiyi,
hhh) Yönerge: Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar
Eğitim ve Sınav Yönergesini,
ııı) Yürütme gücü (kW): Gemi ana makinesi ya da
makinelerinin toplam ve en büyük sürekli çıkış gücü olarak kabul edilen ve
gemi tasdiknamesi ile diğer resmi belgelerde yazılı kilovat olarak
belirtilen gücü (1 kilovat = 1,34 beygir gücü, 1 beygir gücü = 0,746
kilovat alınacaktır.),
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Gemiadamı Yeterlikleri ve Sertifikaları
BİRİNCİ BÖLÜM
Yeterlik Dereceleri ve Sınırları
Yeterlik
dereceleri
MADDE 4 –
(1) Güverte sınıfı gemiadamlarının
yeterlik isim ve dereceleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Tayfalar: Gemici, usta gemici ve güverte
lostromosu,
b) Kaptan ve güverte zabitleri: Sınırlı vardiya
zabiti, sınırlı kaptan, vardiya zabiti, birinci zabit, kaptan, uzakyol
vardiya zabiti, uzakyol birinci zabiti, uzakyol kaptanı.
(2) Makine sınıfı gemiadamlarının yeterlik isim ve
dereceleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Tayfalar: Yağcı, usta makine tayfası, makine
lostromosu,
b) Başmühendis/başmakinist ve makine zabitleri:
Sınırlı makine zabiti, sınırlı başmakinist, makine zabiti, ikinci makinist,
başmakinist, uzakyol vardiya makinisti/mühendisi, uzakyol ikinci makinisti/mühendisi,
uzakyol başmakinisti/başmühendisi.
(3) Yardımcı sınıf gemiadamlarının yeterlik isim ve
dereceleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Telsiz zabitleri: 4/6/2004 tarihli ve 25482
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telsiz Operatör Yeterlikleri ve Sınav
Yönetmeliğine göre düzenlenen kısa mesafe telsiz operatörü, uzun mesafe
telsiz operatörü, GMDSS tahditli telsiz operatörü, GMDSS genel telsiz
operatörü, telsiz elektronik zabiti,
b) Elektrik ve elektronikçiler: Elektro-teknik
tayfası, elektro-teknik zabiti,
c) Sağlık zabitleri: Hemşire, sağlık memuru,
doktor,
ç) Stajyerler: Güverte stajyeri, makine stajyeri,
d) Yardımcı hizmetliler: Kamarot, aşçı.
(4) Yat sınıfı gemiadamlarının yeterlik isim ve
dereceleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Yat kaptanı (149 GT),
b) Yat kaptanı (499 GT),
c) Yat kaptanı (Sınırsız).
(5) Balıkçı sınıfı gemiadamlarının yeterlik isim ve
dereceleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Balıkçı gemisi güverte tayfası,
b) Balıkçı gemisi kaptanı,
c) Açık deniz balıkçı gemisi kaptanı.
Yeterlik
sınırları ve gemi cinsleri
MADDE 5 – (1) Kaptanlar ve güverte zabitleri ile
başmühendis/başmakinistler ve makine zabitlerine, Sözleşmenin ilgili
kurallarına uygun olarak verilecek yeterliklerin nitelikleri ve şartları
aşağıda belirtilmiştir:
a) Kaptan ve güverte zabitlerinden;
1) 500 GT’den daha küçük ve yakın kıyısal sefer
yapan gemilerde çalışacaklar,
2) 500 GT’den daha küçük ve yakın kıyısal sefer
bölgesi dışına çıkarak sefer yapan gemilerde çalışacaklar,
3) 500-3000 GT arası gemilerde çalışacaklar,
4) 3000 GT ve daha büyük gemilerde çalışacaklar,
için ayrı ayrı belirlenir.
b) Başmühendis/başmakinist ve makine zabitlerinden;
1) 750 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
ve yakın kıyısal sefer yapan gemilerde çalışacaklar,
2) 750 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen ve
yakın kıyısal sefer bölgesi dışına çıkarak sefer yapan gemilerde
çalışacaklar,
3) 750-3000 kW arası ana makine ile yürütülen
gemilerde çalışacaklar,
4) 3000 kW ve daha büyük ana makine ile yürütülen
gemilerde çalışacaklar,
için ayrı ayrı belirlenir.
(2) 500 GT’den daha küçük ve yakın kıyısal sefer
bölgesi dışına çıkarak sefer yapan gemilerde çalışacak kaptan ve vardiya
zabitlerinin, 500-3000 GT’ye kadar olan gemilerde çalışacaklar için istenen
şartları yerine getirmeleri gerekir.
(3) 750 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
ve yakın kıyısal sefer bölgesi dışına çıkarak sefer yapan gemilerde
çalışacak makine zabitleri ve başmakinistlerin, 750-3000 kW’ye kadar olan
ana makine ile yürütülen gemilerde çalışacaklar için istenilen şartları
yerine getirmeleri gerekir.
(4) Bu Yönetmelikte geçen gemi cinsleri, Bakanlık
tarafından düzenlenen gemi belgesinde belirtilen gemi cinsini ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Gemiadamı Yeterlik Şartları
Güverte
sınıfı tayfalar
MADDE 6 –
(1) Gemici olmak için müracaat
edenlerden;
a) On altı yaşını bitirmek, en az ilköğretim okulu
mezunu olmak ve,
b) Yönerge ile belirlenen gemici eğitimini
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında görmüş olmak veya,
c) Askerlik görevinin en az dokuz ayını güverte eri
olarak yaptığını belgelemek,
şartlarını yerine getirenler, gemici yeterliğini
almaya hak kazanırlar.
(2) Usta gemici olmak için müracaat edenlerden;
a) On sekiz yaşını bitirmek, en az ilköğretim okulu
mezunu olmak ve,
b) Gemici yeterliği ile en az 18 ay deniz hizmetine
sahip olmak veya,
c) Gemici yeterliği ile en az on iki aylık deniz
hizmetine sahip olmak ve Sözleşmede öngörülen A-II/5 eğitimini yetkilendirilmiş
eğitim kurumlarında görmüş olmak veya,
ç) 1/1/2012 tarihinden önceki son altmış ay
içerisinde gemici olarak en az on iki ay deniz hizmetine sahip olmak,
şartlarını yerine getirenlere İdare tarafından usta
gemici yeterliği verilir.
(3) Güverte lostromosu olmak için müracaat
edenlerden;
a) Usta gemici olarak en az yirmi dört ay deniz
hizmetine sahip olmak ve güverte tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi
kaptanından alınacak belgeyle belgelendirmek veya,
b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığında veya Sahil
Güvenlik Komutanlığında en az bir yılı deniz hizmeti olmak üzere en az iki
yıl görevde bulunup ayrılan güverte sınıfı astsubay olmak ya da ikmal veya
idari sınıf astsubay olup beş yıl deniz hizmetinde bulunmuş olmak veya
güverte branşlarında üç yıldan daha fazla uzman erbaşlık yapmak ve güverte
tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi komutanından alınacak belge ile
belgelendirmek,
şartlarını yerine getirenlere İdare tarafından
güverte lostromosu yeterliği verilir.
(4) İdare tarafından;
a) Gemici yeterliği olanlara Sözleşmede belirtilen
şartları sağlamaları halinde,
b) Usta gemici veya güverte lostromosu yeterliği
olanlara doğrudan,
seyir vardiyası tutma belgesi verilir.
Sınırlı
vardiya zabiti
MADDE 7 – (1) Sınırlı vardiya zabiti olmak için müracaat
edenlerden;
a) En az ilköğretim okulu mezunu olup en az GMDSS
Tahditli Telsiz Operatörü (ROC) yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Gemici, usta gemici veya güverte lostromosu
yeterliğine sahip olup, en az otuz altı aylık deniz hizmetine sahip
bulunmak ve Sözleşmede öngörülen A-II/3 müfredat programlarına uygun
eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,
c) Yetkilendirilmemiş denizcilikle ilgili okulların
güverte ile ilgili bölümlerinden mezun olup, ilave olarak Sözleşmede
öngörülen A-II/3 müfredat programlarına uygun eğitimi yetkilendirilmiş
eğitim kurumlarında görmek ve en çok dört ayı liman seferi olmak üzere
toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,
ç) Sözleşmede öngörülen A-II/3 müfredat
programlarına uygun eğitim veren en az lise düzeyinde yetkilendirilmiş
eğitim kurumlarından mezun olmak ve en çok dört ayı liman seferi olmak
üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,
d) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında en az üç yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan
astsubaylardan; seyir branşı mezunu olmak veya diğer branşlardan mezun olup
ilave olarak Yönergede belirtilen seyir ve gemi idaresi kursunu
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar, sınırlı vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Yat kaptanı ve balıkçı gemisi kaptanları, bu
yeterliği almaları durumunda mevcut yeterliğini kaybederler.
(3) Liman kaptanı yeterliğine dayalı olarak sınırlı
vardiya zabiti yeterliğini alanlar, yüz ve daha fazla yolcu taşıyanlar da
dâhil olmak üzere yerel trafikte düzenli sefer yapan 200 GT’den küçük yolcu
ve yük gemilerinde kaptanlık yapabilirler.
Sınırlı
kaptan
MADDE 8 – (1) Sınırlı kaptan olmak için müracaat edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Sınırlı vardiya zabiti yeterliği ile en az yirmi
dört ay deniz hizmetine sahip olmak veya,
c) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığından en az dört yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan
astsubaylardan, seyir branşı mezunu olmak veya diğer branşlardan mezun olup
da ilave olarak Yönergede belirtilen seyir ve gemi idaresi kursunu
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar Sınırlı Kaptan yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Vardiya
zabiti
MADDE 9 – (1) Vardiya zabiti olmak için müracaat edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Sözleşmede öngörülen A-II/1 müfredat
programlarına uygun eğitim veren ön lisans veya lisans düzeyinde
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının güverte veya deniz ulaştırma işletme
bölümlerinden mezun olmak ve 500 GT’den büyük gemilerde en çok dört ayı liman
seferi olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,
c) En az lise mezunu olmak şartıyla, Sözleşmede
öngörülen A-II/1 müfredat programlarını uygulayan İdare tarafından
yetkilendirilmiş dört yarıyıl süreli kurslardan mezun olmak ve liman seferi
dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde eğitim
olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,
ç) Sınırlı kaptan yeterliği veya 1997 tarihli
Yönetmelik şartlarına uygun kıyı kaptanlığı yeterliği ile en az yirmi dört
ay deniz hizmeti yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-II/1 müfredat
programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,
d) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığından en az beş yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan
astsubaylardan, seyir branşı mezunu olmak veya diğer branşlardan mezun olup
da ilave olarak Yönergede belirtilen seyir ve gemi idaresi kursunu
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Deniz Harp Okulunu bitirmeden ayrılanlardan,
Sözleşmede öngörülen A-II/1 müfredatını eğitim ve öğretimleri sırasında
gördüklerini belgeleyenlere, en az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine haiz olmaları, Yönergede belirtilen İngilizce şartını
sağlamaları ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı
ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini
gemide tamamlamaları şartıyla sınavla vardiya zabiti yeterliği verilir.
(3) Sözleşmede öngörülen A-II/1 müfredatını eğitim
ve öğretimleri sırasında görerek vardiya zabitliği yeterlik belgesini
alanlar, Gemiadamları Donatımında Asgari Emniyet Belgelerinde iki uzakyol
vardiya zabiti yeterlikli personel ile donatılması öngörülen gemilerde
uzakyol vardiya zabitlerinden birinin yerine gemide görev alabilirler.
(4) Bu maddede belirtilen şartları sağlayarak
sınırlı kaptan yeterliğinden vardiya zabiti yeterliğine geçmek için
başvuran gemiadamlarının, sınırlı kaptan yeterliği ile alt yeterliklerde
yapmış olduğu deniz hizmetleri geçerlidir.
(5) Bu madde kapsamında gerekli eğitimleri almak
suretiyle; sınırlı kaptan yeterliğinden vardiya zabitliğine geçenlerin eski
yeterlik belgeleri iptal edilmez. Bu durumda olanlar eski belgeleri ile
çalışmaya devam edebilirler. Ancak, bu belgeler ile yapılan hizmetler yeni
yeterlik belgeleri için istenen deniz hizmetinden sayılmaz.
Birinci
zabit
MADDE 10
– (1) Birinci zabit olmak için
müracaat edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Vardiya zabiti yeterliği ile 500 GT’den büyük
gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay vardiya zabitliği
yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programını
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,
c) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında en az yedi yıl güverte deniz hizmetini tamamlayarak ayrılan
astsubaylardan; seyir branşı mezunu olmak ve Sözleşmede öngörülen A-II/2
müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek veya diğer branşlardan mezun olup
Yönergede belirtilen seyir ve gemi idaresi kursu ile Sözleşmede öngörülen
A-II/2 müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar birinci zabit yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Yakınyol birinci zabit yeterliğine sahip olup
da vardiya zabiti yeterliğine intibak edenlerin birinci zabit yeterliğine
yükseltilmeleri esnasında bu Yönetmelikte öngörülen deniz hizmeti
hesaplanırken yakınyol birinci zabit yeterliği ile geçirilen hizmetin bir
yıla kadar olan süresi terfide esas alınır.
Kaptan
MADDE 11
– (1) Kaptan olmak için müracaat
edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Birinci zabit yeterliği ile 500 GT’den büyük
gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay birinci zabitlik yapmak
veya,
c) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında en az bir yılı gemi komutanlığı olmak koşulu ile en az on
yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılmış olan astsubaylardan; seyir
branşı mezunu olup Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programından
öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim
kurumunda tamamlamak,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar kaptan yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Yakınyol kaptan klas-III yeterliğine sahip olup
da birinci zabit yeterliğine intibak edenlerin kaptan yeterliğine
yükseltilmeleri esnasında bu Yönetmelikte öngörülen deniz hizmeti
hesaplanırken yakınyol kaptan klas-III yeterliği ile geçirilen hizmetin bir
yıla kadar olan süresi terfide esas alınır.
Uzakyol
vardiya zabiti
MADDE 12
– (1) Tonaj ve sefer bölgesi
sınırı olmaksızın bütün gemilerde uzakyol vardiya zabiti olmak için
müracaat edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra,
Sözleşmede öngörülen A-II/1 müfredat programını uygulayan İdare tarafından
yetkilendirilmiş dört yıllık fakülte ve yüksekokulların güverte veya deniz
ulaştırma işletme mühendisliği bölümlerinden mezun olmak ve liman seferi
dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde eğitim
olmak üzere toplam on iki aylık deniz eğitimini tamamlamak veya,
c) Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra,
Sözleşmede öngörülen A-II/1 ile A-II/2 müfredat programlarını müşterek
uygulayan İdare tarafından yetkilendirilmiş dört yıllık fakülte veya
yüksekokulların güverte veya deniz ulaştırma işletme mühendisliği
bölümlerinin öğrencisi olarak altıncı yarıyıl sonunda A-II/1 müfredatını
başarı ile tamamlamak ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük
gemilerde altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki aylık
deniz eğitimini tamamlamak veya,
ç) Deniz Harp Okulu mezunu olup Deniz Kuvvetleri
Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılanlardan; en az üç
yıl güverte deniz hizmetine sahip olmak veya liman seferi dışında çalışan
500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam
on iki aylık deniz eğitimini gemide tamamlamak,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar uzakyol vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Vardiya zabiti yeterlik belgesine haiz olanlar,
bulundukları yeterlik belgesi ile en az yirmi dört ay deniz hizmeti ibraz
etmek, YDS’nin İngilizce bölümünden en az 60 puan veya ÖSYM tarafından
YDS’nin eşdeğeri kabul edilen ulusal/uluslararası yabancı sınav türlerinden
60 puana denk puan almak ve İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olmak
şartıyla uzakyol vardiya zabiti yeterlik belgesi alabilirler.
Uzakyol
birinci zabiti
MADDE 13
– (1) Uzakyol birinci zabiti
yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Sözleşmede öngörülen A-II/1 ve A-II/2 müfredat
programını müşterek uygulayan İdare tarafından yetkilendirilmiş dört yıllık
fakülte veya yüksekokul mezunu olup, uzakyol vardiya zabiti yeterliği ile
500 GT’den büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay vardiya
zabitliği yapmış olmak veya,
c) Uzakyol vardiya zabiti yeterliği ile 500 GT’den
büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay vardiya zabitliği
yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programını
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,
ç) Deniz Harp Okulu mezunu olup, Deniz Kuvvetleri
Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından en az beş yıl güverte
deniz hizmetini tamamlayıp ayrılanlardan; Sözleşmede öngörülen A-II/2
müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar uzakyol birinci zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Birinci zabit yeterlik belgesine haiz olanlar,
bulundukları yeterlik belgesi ile en az yirmi dört ay deniz hizmeti ibraz
etmek, YDS’nin İngilizce bölümünden en az 60 puan veya ÖSYM tarafından
YDS’nin eşdeğeri kabul edilen ulusal/uluslararası yabancı sınav türlerinden
60 puana denk puan almak, Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programını
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak ve İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olmak şartıyla uzakyol birinci zabiti yeterlik belgesi
alabilirler.
Uzakyol
kaptanı
MADDE 14
– (1) Uzakyol kaptanı yeterliği
almak için müracaat edenlerden;
a) En az GMDSS Tahditli Telsiz Operatörü (ROC)
yeterlik belgesine sahip olmak ve,
b) Uzakyol birinci zabit yeterliği ile 500 GT’den
büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay birinci zabitlik
yapmak veya,
c) Deniz Harp Okulu mezunu olup en az bir yılı gemi
komutanlığı olmak üzere en az yedi yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp
Deniz Kuvvetleri Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından
ayrılanlardan; Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programından öğrenimi
esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda
görmek,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar uzakyol kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Gördükleri eğitim nedeniyle ilk defa yeterlik
belgesi alanlar, en az on iki ay deniz hizmeti yapmadıkça kaptan olarak
görev yapamazlar.
Liman ve
kabotaj seferinde çalışacak kaptan ve güverte zabitleri
MADDE 15
– (1) Kaptan ve güverte
zabitlerinin liman ve kabotaj seferinde çalışmaları durumunda GMDSS
Tahditli Telsiz Operatörü (ROC) yeterliği yerine en az VHF haberleşmesi
yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya sahip
olmaları yeterlidir.
Makine
sınıfı tayfalar
MADDE 16
– (1) Yağcı yeterliği almak için
müracaat edenlerden;
a) On altı yaşını bitirmek, en az ilköğretim okulu
mezunu olmak ve,
b) Yönerge ile belirlenen yağcı eğitimini
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında görmek veya,
c) Askerlik görevinin en az dokuz ayını makine eri
olarak yaptığını belgelemek,
şartlarını sağlayanlar yağcı yeterliğini almaya hak
kazanırlar.
(2) Usta makine tayfası yeterliği almak için
müracaat edenlerden;
a) On sekiz yaşını bitirmek, en az ilköğretim okulu
mezunu olmak ve,
b) Yağcı yeterliği ile en az on iki aylık deniz
hizmetine sahip olmak veya,
c) Yağcı yeterliği ile en az altı aylık deniz
hizmetine sahip olmak ve Sözleşmede öngörülen A-III/5 eğitimini
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında görmüş olmak veya,
ç) 1/1/2012 tarihinden önceki son altmış ayda en az
on iki ay yağcı yeterliği ile çalışmak,
şartlarını yerine getirenlere İdare tarafından usta
makine tayfası yeterliği verilir.
(3) Makine lostromosu olmak için müracaat
edenlerden;
a) Usta makine tayfası olarak en az yirmi dört ay
deniz hizmetine sahip olmak veya 1/1/2012 tarihinden önce yağcı yeterliği
ile en az yirmi dört ay deniz hizmetine sahip olmak, makine tayfasını
yönetme yeteneği olduğunu gemi başmühendis/başmakinistinden alınacak
belgeyle belgelendirmek,
b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığından veya Sahil
Güvenlik Komutanlığından en az bir yılı makine deniz hizmeti olmak üzere en
az iki yıl görevde bulunup ayrılan makine veya elektrik sınıfı astsubay
olmak veya gemide makine branşlarında üç yıldan daha fazla uzman erbaşlık
yapmak ve makine tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi başçarkçısından
alınacak belge ile belgelendirmek,
şartlarından birini yerine getirenlere İdare
tarafından makine lostromosu yeterliği verilir.
(4) İdare tarafından;
a) Yağcı yeterliği olanlara Sözleşmede belirtilen
şartları sağlamaları halinde,
b) Usta makine tayfası ve makine lostromosu
yeterliği olanlara doğrudan,
makine vardiyası tutma belgesi verilir.
Sınırlı
makine zabiti
MADDE 17
– (1) Sınırlı makine zabiti
yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) En az ilköğretim okulu mezunu olmak ve,
b) Yağcı, usta makine tayfası veya makine
lostromosu yeterliğine sahip olup en az otuz altı aylık deniz hizmetine
sahip bulunmak ve Yönergede belirtilen sınırlı makine zabiti eğitimini
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,
c) Yetkilendirilmemiş denizcilikle ilgili okulların
gemi makineleri ile ilgili bölümlerinden mezun olup, ilave olarak Yönergede
belirtilen sınırlı makine zabiti eğitimini yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında görmek ve altı ayı gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da
İdarece onaylı atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim
programını tamamlamak veya,
ç) Yönergede belirtilen sınırlı makine zabitliği
eğitimini veren en az lise düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından
mezun olmak ve altı ayı gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da İdarece
onaylı atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim
programını tamamlamak veya,
d) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında en az üç yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan
astsubaylardan; çark ya da motor dalı branşı mezunu olmak veya diğer
branşlardan mezun olup da ilave olarak Yönergede belirtilen gemi makineleri
kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,
şartlarını yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar sınırlı makine zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Deniz motorculuğu yeterliğine dayalı olarak
sınırlı makine zabiti yeterliğini alanlar, 370 kW’den küçük ana makine ile
yürütülen ve liman seferi bölgesinde çalışan yolcu ve yük gemilerinde
başmakinistlik yapabilirler.
Sınırlı
başmakinist
MADDE 18
– (1) Sınırlı başmakinist
yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) Sınırlı makine zabiti yeterliği ile en az yirmi
dört ay deniz hizmetine sahip olmak veya,
b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında en az dört yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan
astsubaylardan; çark ya da motor dalı branşı mezunu olmak veya diğer
branşlardan mezun olup Yönergede belirtilen gemi makineleri kursunu
yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı
olanlar sınırlı başmakinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Makine
zabiti
MADDE 19
– (1) Makine zabiti yeterliği
almak için müracaat edenlerden;
a) Sözleşmede öngörülen A-III/1 müfredat
programlarına uygun eğitim veren ve İdare tarafından yetkilendirilmiş ön
lisans veya lisans düzeyinde denizcilik ile ilgili okullardan mezun olmak
ve altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den büyük ana
makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da İdarece onaylı
atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını
tamamlamak veya,
b) En az lise mezunu olmak şartıyla Sözleşmede
öngörülen A-III/1 müfredat programlarını uygulayan ve İdare tarafından
yetkilendirilmiş dört yarıyıl süreli kurslardan mezun olmak ve altı ayı
liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile
yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da İdarece onaylı atölye
tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını tamamlamak
veya,
c) Sınırlı başmakinist yeterliği veya 1997 tarihli
Yönetmelik şartlarına uygun deniz makinistliği yeterliği ile en az yirmi
dört ay deniz hizmetini yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-III/1
müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumunda
tamamlamak veya,
ç) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında en az beş yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan
astsubaylardan; çark ya da motor dalı branşı mezunu olmak veya diğer
branşlardan mezun olup da ilave olarak Yönergede belirtilen gemi makineleri
kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede
belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olanlar makine zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Deniz Harp Okulunu bitirmeden ayrılanlardan,
Sözleşmede öngörülen A-III/1 müfredatını eğitim ve öğretimleri sırasında
gördüklerini belgeleyenlere, Yönergede belirtilen İngilizce şartını
sağlamaları ve altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den
büyük ana makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da
İdarece onaylı atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim
programını tamamlamaları şartıyla sınavla Makine Zabiti yeterliği verilir.
(3) Sözleşmede öngörülen A-III/1 müfredatını eğitim
ve öğretimleri sırasında görerek makine zabitliği yeterlik belgesini
alanlar, Gemiadamları Donatımında Asgari Emniyet Belgelerinde iki uzakyol
vardiya mühendisi/makinisti yeterlikli personel ile donatılması öngörülen gemilerde
uzakyol vardiya mühendisi/makinistlerinden birinin yerine gemide görev
alabilirler.
(4) Bu maddede belirtilen şartları sağlayarak
sınırlı başmakinist yeterliğinden makine zabiti yeterliğine geçmek için
başvuran gemiadamlarının, sınırlı başmakinist yeterliği ile alt
yeterliklerde yapmış olduğu deniz hizmetleri geçerlidir.
(5) Bu madde kapsamında gerekli eğitimleri almak
suretiyle; sınırlı başmakinist yeterliğinden makine zabitliğine geçenlerin
eski yeterlik belgeleri iptal edilmez. Bu durumda olanlar eski belgeleri
ile çalışmaya devam edebilirler. Ancak, bu belgeler ile yapılan hizmetler
yeni yeterlik belgeleri için istenen deniz hizmetinden sayılmaz.
İkinci
makinist
MADDE 20
– (1) Toplam gücü 3000 kW’den
küçük ana makine ile yürütülen gemilerde ikinci makinist olmak için
müracaat edenlerden;
a) Makine zabiti yeterliği ile toplam gücü 750 kW’den
büyük ana makine ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay makine
zabitliği yaptıktan sonra Sözleşmede öngörülen A-III/2 müfredat programını
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,
b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığından veya Sahil
Güvenlik Komutanlığından en az yedi yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp
ayrılan astsubaylardan; çark ya da motor dalı branşı mezunu olmak ve
Sözleşmede öngörülen A-III/2 eğitim programından öğrenimi esnasında
almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek veya
diğer branşlardan mezun olup Yönergede belirtilen gemi makineleri kursu ile
Sözleşmede öngörülen A-III/2 eğitim programından öğrenimi esnasında
almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede
belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olanlar ikinci makinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Yakınyol ikinci makinist yeterliğine sahip olup
da makine zabiti yeterliğine intibak edenlerin ikinci makinist yeterliğine
yükseltilmeleri esnasında bu Yönetmelikte öngörülen deniz hizmeti
hesaplanırken yakınyol ikinci makinist yeterliği ile geçirilen hizmetin bir
yıla kadar olan süresi terfide esas alınır.
Başmakinist
MADDE 21
– (1) Toplam gücü 3000 kW’den
küçük ana makine ile yürütülen gemilerde başmakinist olmak için müracaat
edenlerden;
a) İkinci makinist yeterliği ile toplam gücü 750
kW’den büyük ana makine ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay ikinci
makinistlik yapmak,
b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığında veya Sahil
Güvenlik Komutanlığında en az bir yılı başçarkcılık yapmak koşulu ile en az
on yıllık makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılmış olan astsubaylardan;
çark ya da motor branşı mezunu olup Sözleşmede öngörülen A-III/2 eğitim
programından öğrenimi sırasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş
eğitim kurumunda tamamlamak,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede
belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olanlar başmakinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(2) Yakınyol başmakinist klas-III yeterliğine sahip
olup da ikinci makinist yeterliğine intibak edenlerin başmakinist
yeterliğine yükseltilmeleri esnasında bu Yönetmelikte öngörülen deniz
hizmeti hesaplanırken yakınyol başmakinist klas-III yeterliği ile geçirilen
hizmetin bir yıla kadar olan süresi terfide esas alınır.
Uzakyol
vardiya mühendisi/makinisti
MADDE 22
– (1) Uzakyol vardiya
mühendisi/makinisti yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra,
Sözleşmede öngörülen A-III/1 müfredat programlarını uygulayan İdare
tarafından yetkilendirilmiş dört yıllık fakülte veya yüksekokulların gemi
makinaları işletme mühendisliği bölümlerinden mezun olmak ve altı ayı liman
seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile
yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da İdarece onaylı atölye
tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını tamamlamak
veya,
b) Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra,
Sözleşmede öngörülen A-III/1 ile A-III/2 müfredat programlarını müşterek
uygulayan İdare tarafından yetkilendirilmiş dört yıllık fakülte veya
yüksekokulların gemi makineleri işletme mühendisliği bölümü öğrencisi
olarak altıncı yarıyıl sonunda A-III/1 müfredatını başarı ile tamamlamak ve
altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den büyük ana
makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı da İdarece onaylı
atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını
tamamlamak veya,
c) Deniz Harp Okulu mezunu olup, Deniz Kuvvetleri
Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılanlardan, en az üç
yıl makine deniz hizmetine sahip olmak veya altı ayı liman seferi dışında
çalışan toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile yürütülen gemilerde
deniz eğitimi ve altı ayı da İdarece onaylı atölye tesislerinde olmak üzere
toplam on iki aylık eğitim programını tamamlamak veya,
ç) Mesleki yeterliği gemi inşa mühendisi, gemi inşa
ve gemi makineleri mühendisi, gemi ve deniz teknolojileri mühendisi veya
makine mühendisi olup, Sözleşmede öngörülen A-III/1 müfredat programından
öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini İdare tarafından uzakyol
vardiya mühendisliği eğitimi için yetkilendirilmiş eğitim kurumunda almak
ve gemi inşa, gemi inşa ve gemi makineleri ile gemi ve deniz teknolojisi
mühendisleri için altı ay liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den
büyük ana makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve üç ay İdarece
onaylı atölye tesislerinde eğitim programını tamamlamak, makine
mühendisleri için ise altı ay İdarece onaylı atölye tesislerinde eğitim
programını ve altı ay liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den
büyük ana makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimini tamamlamak,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede
belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olanlar uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliğini almaya hak
kazanırlar.
(2) Makine zabiti yeterlik belgesine haiz olanlar,
bulundukları yeterlik belgesi ile en az yirmi dört ay deniz hizmeti ibraz
etmek, YDS’nin İngilizce bölümünden en az 60 puan veya ÖSYM tarafından
YDS’nin eşdeğeri kabul edilen ulusal/uluslararası yabancı sınav türlerinden
60 puana denk puan almak ve İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olmak
şartıyla uzakyol vardiya makinisti yeterlik belgesi alabilirler.
Uzakyol
ikinci mühendisi/makinisti
MADDE 23
– (1) Uzakyol ikinci
mühendisi/makinisti yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) Sözleşmede öngörülen A-III/2 ile A-III/1
müfredat programını müşterek uygulayan İdare tarafından yetkilendirilmiş
dört yıllık fakülte veya yüksekokul mezunu olup uzakyol vardiya
mühendisliği yeterliği ile toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile
yürütülen gemilerde en az otuz altı ay vardiya mühendisliği yapmış olmak
veya,
b) Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliği
ile toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile yürütülen gemilerde en az
otuz altı ay vardiya mühendisliği yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen
A-III/2 müfredat programını yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak
veya,
c) Deniz Harp Okulu mezunu olup, Deniz Kuvvetleri
Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından en az beş yıllık makine
deniz hizmetini tamamlayıp ayrılanlardan; Sözleşmede öngörülen A-III/2
müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini
yetkilendirilmiş eğitim kurumundan almak,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede
belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olanlar uzakyol ikinci mühendisi/makinisti yeterliğini almaya hak
kazanırlar.
(2) İkinci makinist yeterlik belgesine haiz
olanlar, bulundukları yeterlik belgesi ile en az iki yıl deniz hizmeti
ibraz etmek, YDS’nin İngilizce bölümünden en az 60 puan veya ÖSYM
tarafından YDS’nin eşdeğeri kabul edilen ulusal/uluslararası yabancı sınav türlerinden
60 puana denk puan almak ve Sözleşmede öngörülen A-III/2 müfredat
programını yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak ve İdarenin
öngördüğü sınavda başarılı olmak şartıyla uzakyol ikinci makinisti yeterlik
belgesi alabilirler.
Uzakyol
başmühendisi/başmakinisti
MADDE 24
– (1) Uzakyol
başmühendisi/başmakinisti yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti yeterliği ile
toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile yürütülen gemilerde en az otuz
altı ay ikinci mühendislik/makinistlik yapmak,
b) Deniz Harp Okulu mezunu olup en az bir yılı
başçarkçılık olmak üzere en az yedi yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp
Deniz Kuvvetleri Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından
ayrılanlardan Sözleşmede öngörülen A-III/2 müfredat programından öğrenimi
esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda
görmek,
şartlarından birini yerine getiren ve Yönergede
belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda
başarılı olanlar Uzakyol Başmühendisi/Başmakinisti yeterliğini almaya hak
kazanırlar.
(2) Gördükleri eğitim nedeniyle ilk yeterlik
belgesi alanlar on iki ay deniz hizmeti yapmadıkça başmühendis/başmakinist
olarak görev yapamazlar.
Yardımcı
sınıf gemiadamları yeterliklerinin şartları
MADDE 25
– (1) Telsiz zabitleri, Telsiz
Operatör Yeterlikleri ve Sınav Yönetmeliğinde tanımlanan yeterlik belgesine
sahip kişilerdir.
(2) Elektro-teknik tayfası olmak için müracaat
edenlerden;
a) On sekiz yaşını bitirmiş, en az ilköğretim okulu
mezunu olmak ve,
b) Vardiyadan sorumlu makine sınıfı tayfa yeterliği
ile en az on iki aylık deniz hizmetine sahip olmak veya,
c) Yönerge ile belirlenen yağcı eğitimini
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında görmüş olup bu yeterlik ile en az altı
aylık deniz hizmetine sahip olmak veya,
ç) Askerlik görevinin en az dokuz ayını makine eri
olarak yaptığını belgelemek veya,
d) Elektrikçi veya elekronikçi yeterliği ile en az
üç ay deniz hizmetine sahip olmak veya,
e) Milli Eğitim Bakanlığına bağlı lise ve dengi
okulların endüstriyel otomasyon teknolojileri veya elektrik-elektronik
teknolojisi alanlarından mezun olup yağcı yeterliği ile en az üç ay deniz
hizmetine sahip olmak,
şartlarını sağlayan ve Sözleşmede öngörülen A-III/7
eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlayanlar elektro-teknik
tayfası yeterliğini almaya hak kazanırlar.
f) 1/1/2012 tarihinden önceki son altmış ayda en az
on iki ay süre ile liman dışı sefer yapan ve 750 kW’den büyük ana makine ile
yürütülen gemilerde, elektrikçi veya elektronikçi olarak çalışanlara,
elektro-teknik tayfası yeterliği sınavsız düzenlenir.
(3) Elektro-teknik zabiti yeterliği almak için
müracaat edenlerden;
a) Sözleşmede öngörülen A-III/6 müfredat programını
uygulayan ve İdare tarafından yetkilendirilmiş üniversitelerin mekatronik
veya kontrol ve otomasyon bölümü mezunu veyahut lise ve dengi okulların
elektrik-elektronik teknolojisi veya endüstriyel otomasyon teknolojileri
alanlarından veya denizcilik alanlarının gemi elektroniği ve haberleşme
dalı mezunu olmak ve altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750
kW’den büyük ana makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı
da İdarece onaylı atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık
onaylı eğitim programını başarı ile tamamlamak veya,
b) Üniversiteler ile lise ve dengi okulların
elektrik, elektronik, mekatronik, kontrol ve otomasyon, endüstriyel
kontrol, otomasyon sistemleri, gemi elektroniği ve haberleşme veya gemi
otomasyonu ile ilgili bölümlerinden mezun olmak şartıyla Sözleşmede
öngörülen A-III/6 müfredat programını uygulayan ve İdare tarafından
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında elektro-teknik zabitliği eğitimi
görmek ve altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam gücü 750 kW’den
büyük ana makine ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve altı ayı İdarece
onaylı atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim
programını başarı ile tamamlamak veya,
c) Toplam gücü 750 kW’den büyük ana makine ile
yürütülen gemilerde, makine sınıfı zabitan, elektrik zabiti veya elektronik
zabiti olarak en az otuz aylık deniz hizmeti sahibi olmak ve
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında elektro-teknik zabitliği eğitimi
görmek, bu gemiadamlarından makine sınıfı zabitan için ilave olarak İdarece
onaylı atölye tesislerinde altı ay süreli eğitimi tamamlamak veya,
ç) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığından ayrılanlardan makine elektronik dalı mezunu olup en az beş
yıl ilgili branşında deniz hizmeti sahibi olmak ve yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında elektro-teknik zabitliği eğitimi görmek,
şartlarından birini ve Yönergede belirtilen
İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü elektro-teknik
zabitliği sınavında başarılı olanlar elektro-teknik zabiti yeterliğini
almaya hak kazanırlar.
d) Elektrik zabiti veya elektronik zabiti
yeterliğine sahip olup, 1/1/2012 tarihinden önceki son altmış ayda en az on
iki ay süre ile liman dışı sefer yapan ve 750 kW’den büyük ana makine ile
yürütülen gemilerde, elektrik zabiti veya elektronik zabiti olarak
çalışanlara, talepleri halinde elektro-teknik zabiti yeterliği sınavsız
düzenlenir.
(4) Gördüğü eğitim-öğretim ile hemşire olan
kişilere hemşire yeterliği verilir.
(5) Gördüğü eğitim-öğretim ile sağlık memuru olan
kişilere sağlık memuru yeterliği verilir.
(6) Gördüğü tıp eğitim-öğretimi ile doktor olan
kişilere doktor yeterliği verilir.
(7) Yat kaptanı, sınırlı vardiya zabiti, vardiya
zabiti ya da uzakyol vardiya zabiti olmak için eğitim gören öğrencilere
açık deniz eğitimlerini gemiadamı olarak yapabilmelerini sağlamak üzere, on
altı yaşını bitirmiş olmaları şartıyla, İdare tarafından güverte stajyeri
yeterliğinde gemiadamı cüzdanı verilir.
(8) Elektro-teknik zabiti, sınırlı makine zabiti,
makine zabiti ya da uzakyol vardiya mühendisi/makinisti olmak için eğitim
gören öğrencilere açık deniz eğitimlerini gemiadamı olarak yapabilmelerini
sağlamak üzere, on altı yaşını bitirmiş olmaları şartıyla, İdare tarafından
makine stajyeri yeterliğinde gemiadamı cüzdanı verilir.
(9) Denizcilikle ilgili okullarda okuyan, okul
bitirmeye yönelik ve zorunlu olan gemi stajlarını yapmak isteyenlere,
talepleri halinde, İdare tarafından, sınıflarına göre yedinci ve sekizinci
fıkralarda belirtilen Stajyer yeterliğinde gemiadamı cüzdanı düzenlenir.
(10) On altı yaşını tamamlayanlara İdare tarafından
kamarot yeterliği verilir.
(11) On sekiz yaşını tamamlamak şartıyla, lise ve
dengi okulların yiyecek ve içecek hizmetleri alanı, üniversitelerin
gastronomi ve yiyecek içecek işletmeciliği ile ilgili bölümleri mezunları
ile en az ilköğretim okulu mezunu olup mesleği ile ilgili en az altı aylık
bonservis ibraz eden kişilere, İdare tarafından Aşçı yeterliği verilir. Bu
fıkrada belirtilen yiyecek ve içecek hizmetleri alanı, gastronomi ve
yiyecek içecek işletmeciliği ile ilgili bölümü mezunlarından bonservis
istenmez. Bonservisine istinaden Aşçı yeterliği alacakların Yönergede
belirtilen gemi aşçısı eğitimini almaları zorunludur.
Yat
sınıfı gemiadamları yeterliklerinin şartları
MADDE 26
– (1) Yat Kaptanı (149 GT)
yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) 18 yaşını bitirmiş ve en az lise mezunu olup
Kısa Mesafe Telsiz Operatörü belgesine sahip olmak ve,
b) Usta gemici veya güverte lostromosu yeterliğine
sahip olup en az altı ay deniz hizmetinde bulunduktan sonra, Yönergede
belirtilen Yat Kaptanı (149 GT) eğitimini yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında almak veya,
c) Yönergede belirtilen Yat Kaptanı (149 GT)
eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında almak ve tam boyu on beş
metreden uzun ticari yatlarda, yolcu motorlarında veya gezinti-tenezzüh
teknelerinde toplam üç ay süreyle deniz eğitimi yapmış olmak,
şartlarını ve Yönergede belirtilen İngilizce puan
şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar Yat Kaptanı
(149 GT) yeterliğini almaya hak kazanırlar.
ç) Sınırlı vardiya zabiti ve üstü yeterlik
belgelerine sahip güverte sınıfı gemiadamlarına Yat Kaptanı (149 GT)
yeterlik belgesi, talepleri halinde, İngilizce şartı hariç bu fıkrada
belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak verilir.
d) Yönergede belirtilen Yat Kaptanı (149 GT)
eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlayanlara, talepleri
halinde İdare tarafından Gemici yeterliği verilir. Yat Kaptanı (149 GT)
deniz eğitimi bu yeterlik ile yapılabilir.
(2) Yat kaptanı (499 GT) yeterliği almak için
müracaat edenlerden;
a) En az lise mezunu olup, GMDSS Tahditli Telsiz
Operatörü veya Kısa Mesafe Telsiz Operatörü belgesine sahip olmak ve,
b) Usta gemici veya güverte lostromosu yeterliğine
sahip olup en az yirmi dört ay veya Yat Kaptanı (149 GT) yeterliği ile en
az on iki ay deniz hizmetinde bulunduktan sonra Yönergede belirtilen Yat
Kaptanı (499 GT) eğitimini almak veya,
c) Sözleşmede öngörülen A-II/3 ya da A-II/1
müfredat programlarını içeren eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında
almak ve tam boyu on beş metreden daha uzun ticari yatlarda, yolcu
motorlarında veya gezinti-tenezzüh teknelerinde stajyer olarak toplam üç ay
deniz eğitimini tamamlamak veya,
ç) Yönergede belirtilen Yat Kaptanı (499 GT)
eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında almak, tam boyu on beş
metreden daha uzun ticari yatlarda, yolcu motorlarında veya
gezinti-tenezzüh teknelerinde stajyer olarak toplam üç ay deniz eğitimini
tamamlamak,
şartlarını ve Yönergede belirtilen İngilizce puan
şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar Yat Kaptanı
(499 GT) yeterliğini almaya hak kazanırlar.
d) Birinci zabit ve üstü yeterlik belgelerine sahip
güverte sınıfı gemiadamlarına Yat Kaptanı (499 GT) yeterlik belgesi,
talepleri halinde bu maddede belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak
verilir.
e) İdare tarafından yetkilendirilmiş lise ve dengi
okulların yat kaptanlığı bölümünden mezun olanlar ile Yönergede belirtilen
Yat Kaptanı (499 GT) eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında
tamamlayanlara, talepleri halinde Gemici yeterliği verilir. Yat kaptanı
(499 GT) deniz eğitimi bu yeterlik ile yapılabilir.
(3) Yat kaptanı (Sınırsız) yeterliği almak için
müracaat edenlerden;
a) En az lise mezunu olup GMDSS Tahditli Telsiz
Operatörü (ROC) yeterlik belgesine sahip olan ve,
b) Yönergede belirtilen Yat Kaptanı (Sınırsız)
eğitimini veya Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programına uygun bir
eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında almak ve tam boyu on beş
metreden daha uzun ticari yatlarda, yolcu motorlarında, gezinti-tenezzüh
teknelerinde veya yolcu gemilerinde stajyer olarak toplam üç ay deniz
eğitimini tamamlamak veya,
c) Yat kaptanı (499 GT) yeterliği ile boyu yirmi
dört metreden daha uzun ticari yatlarda en az yirmi dört ay yat kaptanı
olarak deniz hizmeti sahibi olmak,
şartlarını ve Yönergede belirtilen İngilizce puan
şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar Yat Kaptanı
(Sınırsız) yeterliğini almaya hak kazanırlar.
ç) Uzakyol birinci zabiti ve üstü yeterlik
belgesine sahip gemiadamlarına Yat Kaptanı (Sınırsız) yeterlik belgesi,
talepleri halinde bu fıkrada belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak
verilir.
Balıkçı
sınıfı gemiadamları yeterliklerinin şartları
MADDE 27
– (1) Balıkçı gemisi güverte
tayfası yeterliği almak için müracaat edenlerden;
a) On sekiz yaşını bitirmiş olmak ve en az
ilköğretim okulu mezunu olmak koşuluyla, Yönergede belirtilen balıkçı
gemisi güverte tayfası denizde güvenlik eğitimini yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında görmüş olanlar, balıkçı gemisi güverte tayfası yeterliğini
almaya hak kazanırlar.
b) Balıkçı gemisi güverte tayfası yeterliğine sahip
gemiadamları, deniz güvenlik eğitimlerinden ve belgelerinden muaf tutulur.
c) Güverte sınıfı gemiadamı yeterlik belgesine
sahip gemiadamlarına talepleri halinde sınavsız balıkçı gemisi güverte
tayfası yeterlik belgesi düzenlenir.
(2) Balıkçı gemisi kaptanı yeterliği almak için müracaat
edenlerden;
a) On sekiz yaşını bitirmiş olmak ve,
b) Balıkçı gemisi güverte tayfası olarak en az
yetmiş iki ay veya gemici veya usta gemici olarak en az otuz altı ay veya
güverte lostromosu olarak en az on iki ay deniz hizmetine sahip olmak veya,
c) Yönergede belirtilen balıkçı gemisi kaptanı
eğitimini/müfredatını veren lise ve dengi okulların balıkçılık ve su
ürünleri dalı mezunları ile Yüksek Öğretim Kuruluna bağlı denizcilik
eğitimi veren kurumların su ürünleri, su ürünleri mühendisliği, balıkçılık
teknolojisi veya balıkçılık teknolojisi mühendisliği bölümü mezunu olmak,
şartlarını ve İdarenin öngördüğü balıkçı gemisi
kaptanı sınavını başarmak şartlarını sağlayanlar balıkçı gemisi kaptanı
yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(3) Açık deniz balıkçı gemisi kaptanı yeterliği
almak için müracaat edenlerden;
a) Yirmi yaşını bitirmiş olmak,
b) Usta gemici olarak en az yetmiş iki ay veya
güverte lostromosu olarak en az otuz altı ay veya sınırlı vardiya zabiti
yeterliği veyahut balıkçı gemisi kaptanı olarak en az yirmi dört ay deniz
hizmetine sahip olmak,
şartlarını ve İdarenin öngördüğü açık deniz balıkçı
gemisi kaptanı sınavını başarmak şartlarını sağlayanlar açık deniz balıkçı
gemisi kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.
(4) Bu maddede belirtilen balıkçı sınıfı gemiadamı
yeterlik belgelerine sahip gemiadamlarının sahip olduğu deniz güvenlik
belgeleri süresiz düzenlenir. Ancak, bu gemiadamlarının bu maddede
belirtilen yeterlik belgeleri dışındaki bu Yönetmelikte belirtilen yeterlik
belgelerine sahip olmaları ve balıkçı gemileri dışındaki gemilerde görev yapmaları
durumunda bu belgeleri süreli verilir.
Özel
eğitim ve staj gerektiren yeterlikler
MADDE 28 –
(1) Türk Boğazları, İzmit ve İzmir
Körfezi gibi seyir emniyetinin riskli olduğu bölgelerdeki yerel trafikte
yolcu taşıyan gemilerin kaptanları ile başmühendis/başmakinistleri ile
hafif yolcu gemisi/feribotu ve yüksek hızlı hafif yolcu gemisi/feribotu
kaptanları ile başmühendis/başmakinistleri için ilave eğitim ve staj gibi
düzenlemeler, Yönerge ile belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
STCW Sertifika Eğitimleri ve Belgeleri
Denizde
güvenlik ve diğer sertifika eğitimleri ve belgeleri
MADDE 29
– (1) Sözleşmenin VI/1 ve VI/2
Kuralları ile Kod Bölümünün A-VI/1 ve A-VI/2 Kısmı hükümleri uyarınca tüm
gemiadamları;
a) Denizde kişisel can kurtarma teknikleri eğitimi,
b) Temel ilkyardım eğitimi,
c) Yangın önleme ve yangınla mücadele eğitimi,
ç) Personel güvenliği ve sosyal sorumluluk eğitimi,
d) Cankurtarma araçlarını kullanma yeterliği
eğitimlerini içeren denizde güvenlik eğitimlerini,
almak zorundadır.
(2) Sözleşmenin VI/4 Kuralı ile Kod Bölümünün
A-VI/4 Kısmı hükmü uyarınca tüm zabitler ilk yardım eğitimini, birinci
zabit ve kaptanlar tıbbi bakım eğitimini almak zorundadır.
(3) Sözleşmenin VI/3 Kuralı ile Kod Bölümünün
A-VI/3 Kısmı hükmü uyarınca yangınla mücadele işlemlerini denetlemek üzere
görevlendirilen zabitler ileri yangınla mücadele eğitimini almak
zorundadır.
(4) Hızlı cankurtarma botu olan gemilerde çalışan
tüm zabitler, Sözleşmenin VI/2 Kuralı ile Kod Bölümünün A-VI/2 Kısmında
belirtilen hızlı cankurtarma botu kullanma eğitimini almak zorundadır.
(5) Sözleşmenin V/2 Kuralı ile Kod Bölümünün A-V/2
Kısmı hükmü uyarınca, yolcu gemilerinde çalışan gemiadamları yolcu gemisinde
çalışma eğitimini almak zorundadır.
(6) İçerikleri ve süreleri Yönerge ile belirlenen
bu maddede belirtilen eğitimlerini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında
alan gemiadamlarına, İdare tarafından ilgili belgeleri verilir.
(7) Birinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarda
belirtilen belgeler beş yıl süreli düzenlenir. Bu belgeler İdare tarafından
belirlenen şartlara göre yenilenir.
(8) Can kurtarma araçlarını kullanma yeterliği
belgesi, on sekiz yaşından küçük olmayan ve Sözleşmede belirtilen şartları
sağlayan gemiadamlarına düzenlenebilir.
Gemi
güvenlik eğitimleri ve belgeleri
MADDE 30
– (1) Sözleşmenin VI/5 Kuralı ile
Kod Bölümünün A-VI/5 Kısmı hükmü uyarınca, gemi güvenlik zabitleri, gemi
güvenlik zabiti eğitimini almak zorundadır. Bu fıkra kapsamında;
a) En az on iki aylık deniz hizmetine sahip olan ve
Yönergede belirlenen gemi güvenlik zabiti eğitimini yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında alan gemiadamlarına İdare tarafından Gemi Güvenlik Zabiti
Belgesi verilir.
b) Belgeler beş yıl süreli düzenlenir. Bu
belgelerin geçerlik tarihi içerisinde en az bir yıl deniz hizmetini yerine
getiren gemiadamlarının ilgili belgeleri yenilenir. Deniz hizmeti
olmayanların bu belgeleri, İdare tarafından belirlenen şartlara göre yenilenir.
(2) Sözleşmenin VI/6 Kuralı ve Kod Bölümünün A-VI/6
Kısmı hükmü uyarınca; tüm gemiadamları, güvenlikle ilgili tanıtım eğitimi
ve güvenlik farkındalık eğitimini almak zorundadır. Bu fıkra kapsamında;
a) Yönergede belirtilen Güvenlikle İlgili Tanıtım
Eğitimini gemide gemi güvenlik zabitlerinden veya yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında aldığını belgeleyen gemiadamlarına, Güvenlikle İlgili Tanıtım
Belgesi verilir.
b) Yönergede belirtilen Güvenlik Farkındalık
Eğitimini gemide gemi güvenlik zabitlerinden veya yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında alan gemiadamlarına İdare tarafından Güvenlik Farkındalık
Belgesi verilir.
(3) Sözleşmenin VI/6 Kuralı ve Kod Bölümünün A-VI/6
Kısmı uyarınca, gemide güvenlik ile ilgili görevler için atanmış
gemiadamları, belirlenmiş güvenlik görevleri eğitimini almak zorundadır. Bu
fıkra kapsamında;
a) Yönergede belirtilen belirlenmiş güvenlik
görevleri eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında gören
gemiadamlarına İdare tarafından Belirlenmiş Güvenlik Görevleri Eğitim
Belgesi verilir.
Tankerlerde
çalışan gemiadamlarının eğitimleri ve belgeleri
MADDE 31
– (1) Sözleşmenin V/1-1 ve V/1-2
Kuralları ile Kod Bölümünün A-V/1-1 ve A-V/1-2 Kısımları hükmü uyarınca;
a) Petrol ve kimyasal madde tankerlerinde çalışan;
1) Tüm gemiadamları petrol ve kimyasal madde
tankerlerinde yük işlemleri için temel eğitimi,
2) Petrol tankerlerinde çalışan zabitan ile
operasyondan sorumlu tutulan personel ilave olarak petrol tankerlerinde yük
işlemleri için ileri eğitimi,
3) Kimyasal madde tankerlerinde çalışan zabitan ile
operasyondan sorumlu tutulan personel ilave olarak kimyasal madde
tankerlerinde yük işlemleri için ileri eğitimi,
almak zorundadır.
b) Sıvılaştırılmış gaz tankerlerinde çalışan;
1) Tüm gemiadamları sıvılaştırılmış gaz
tankerlerinde yük işlemleri için temel eğitimi,
2) Zabitan ile operasyondan sorumlu tutulan
personel ilave olarak sıvılaştırılmış gaz tankerlerinde yük işlemleri için
ileri eğitimi,
almak zorundadır.
(2) Detayları Yönergede belirtilen birinci fıkrada
yer alan eğitimleri, yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında gören
gemiadamlarına İdare tarafından ilgili belgeleri verilir.
(3) Birinci fıkrada belirtilen ileri eğitim
belgelerine sahip olmak için gemiadamlarının;
a) İlgili tanker tipine göre düzenlenmiş birinci
fıkrada belirtilen temel eğitim belgelerine sahip olmaları,
b) Düzenlenecek belgeye ilişkin tanker tiplerinde
en az üç ay onaylı deniz hizmeti yapmaları veya ilgili tanker tipinde,
Donatım Yönergesinde belirlenen personel sayısına ilave olarak en az üç
yükleme ve boşaltma operasyonunda bulunduğunu içeren en az bir ay süreli
eğitim almış olduklarını onaylı eğitim defteri ile ispatlamaları,
gerekir.
(4) Bu maddede belirtilen belgeleri almaya hak
kazanan zabitler ve sorumlu personel, geçerli belgelerinin süresinin
bitmesinden önceki son altmış ayda en az üç ay sahip oldukları belgeyle
ilgili tankerlerde deniz hizmeti yapmak veya bu maddede belirtilen eğitimleri
tekrarlayarak belgelerini yenilemek zorundadır.
Muafiyetler
MADDE 32
– (1) Tüm gemiadamlarının, bu
Yönetmelikte aksi belirtilmedikçe, deniz güvenlik eğitimleri ile güvenlikle
ilgili tanıtım ve güvenlik farkındalık eğitimlerini görmüş ve ilgili
belgelerine sahip olmaları zorunludur.
(2) Balıkçı gemileri ve özel yatlar ile kabotaj
hattında sefer yapan yatlar ve yolcu motorlarında çalışan gemiadamlarında,
deniz güvenlik eğitimleri dışında kalan eğitimleri alma ve ilgili
belgelerine sahip olma şartı aranmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kazanılmış Haklar
Kaptan ve güverte zabitleri ile başmakinist ve
makine zabitlerinin hak ve yetkileri
MADDE 33
– (1) Vardiya zabitlerinden;
a) Yakınyol vardiya zabitliği yeterliğine sahip
olanlar ile telsiz zabiti yeterliğine sahip olup da vardiya zabitliği
yeterliğine intibak edenler;
1) 1250 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde birinci zabitlik,
2) 1600 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, kabotaj
seferlerinde birinci zabitlik,
3) 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
vardiya zabitliği,
görevlerini yapar.
b) Yakınyol birinci zabitliği yeterliğine sahip
olup da vardiya zabitliği yeterliğine intibak edenler;
1) 1250 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde kaptanlık,
2) 1600 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde birinci zabitlik,
3) 2500 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, kabotaj
seferlerinde birinci zabitlik,
4) 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
vardiya zabitliği,
görevlerini yapar.
c) Bu Yönetmelik kapsamında intibak hakkı olmayıp
vardiya zabiti yeterliğini alanlar, 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her
bölgede vardiya zabitliği görevini yapar.
(2) Birinci zabitlerden;
a) Yakınyol kaptan klas-IV yeterliğine sahip olup
da birinci zabit yeterliğine intibak edenler;
1) 1250 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde kaptanlık,
2) 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
birinci zabitlik,
görevlerini yapar.
b) Yakınyol kaptan klas-III yeterliğine sahip olup
da birinci zabit yeterliğine intibak edenler;
1) 2500 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde kaptanlık,
2) 12000 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde birinci zabitlik,
3) 15000 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, her
bölgede vardiya zabitliği,
4) 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
birinci zabitlik,
görevlerini yapar.
c) Bu Yönetmelik kapsamında intibak hakkı olmayıp
birinci zabit yeterliğini alanlar 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her
bölgede birinci zabitlik görevini yapar.
(3) Kaptanlardan;
a) Yakınyol kaptan klas-II yeterliğine sahip olup
da kaptan yeterliğine intibak edenler;
1) 7500 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde kaptanlık,
2) 15000 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, her
bölgede birinci zabitlik,
3) 25000 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, her
bölgede vardiya zabitliği,
4) 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
kaptanlık,
görevlerini yapar.
b) Yakınyol kaptan klas-I yeterliğine sahip olup da
kaptan yeterliğine intibak edenler;
1) 15000 GT’ye kadar olan yük gemilerinde, yakın
kıyısal seferde kaptanlık,
2) Her tonajdaki yük gemilerinde ve her bölgede
birinci zabitlik,
3) 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
kaptanlık,
görevlerini yapar.
c) Bu Yönetmelik kapsamında intibak hakkı olmayıp
kaptan yeterliğini alanlar 3000 GT’ye kadar olan gemilerde her bölgede
kaptanlık görevini yapar.
(4) Makine zabitlerinden;
a) Yakınyol makine zabiti yeterliğine sahip olup da
makine zabiti yeterliğine intibak edenler;
1) 750 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
yük gemilerinde, yakın kıyısal seferde başmakinistlik,
2) 3000 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
gemilerde her bölgede makine zabitliği,
görevlerini yapar.
b) Yakınyol ikinci makinisti yeterliğine sahip olup
da makine zabitliği yeterliğine intibak edenler;
1) 1100 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
yük gemilerinde, yakın kıyısal seferde başmakinistlik,
2) 3500 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
yük gemilerinde, yakın kıyısal seferde ikinci makinistlik,
3) 3000 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
gemilerde her bölgede makine zabitliği,
görevlerini yapar.
c) Bu Yönetmelik kapsamında intibak hakkı olmayıp
makine zabitliği yeterliğini alanlar 3000 kW’den daha küçük ana makine ile
yürütülen gemilerde her bölgede makine zabitliği görevini yapar.
(5) İkinci makinistlerden;
a) Yakınyol başmakinist klas-IV yeterliğine sahip
olup da ikinci makinist yeterliğine intibak edenler;
1) 1250 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, yakın kıyısal seferde başmakinistlik,
2) 4000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, yakın kıyısal seferde ikinci makinistlik,
3) 3000 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
gemilerde her bölgede ikinci makinistlik,
görevlerini yapar.
b) Yakınyol başmakinist klas-III yeterliğine sahip
olup da ikinci makinist yeterliğine intibak edenler;
1) 2000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, yakın kıyısal seferde başmakinistlik,
2) 9000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük gemilerinde,
yakın kıyısal seferde ikinci makinistlik,
3) 9000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, her bölgede makine zabitliği,
4) 3000 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
gemilerde her bölgede ikinci makinistlik,
görevlerini yapar.
c) Bu Yönetmelik kapsamında intibak hakkı olmayıp
ikinci makinistlik yeterliğini alanlar 3000 kW’den daha küçük ana makine
ile yürütülen gemilerde her bölgede ikinci makinistlik görevini yapar.
(6) Başmakinistlerden;
a) Yakınyol başmakinist klas-II yeterliğine sahip
olup da başmakinist yeterliğine intibak edenler;
1) 9000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, yakın kıyısal seferde başmakinistlik,
2) 15000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, her bölgede ikinci makinistlik,
3) 3000 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
gemilerde her bölgede başmakinistlik,
görevlerini yapar.
b) Yakınyol başmakinist klas-I yeterliğine sahip
olup da başmakinistlik yeterliğine intibak edenler;
1) 15000 kW’den küçük ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde, yakın kıyısal seferde başmakinistlik,
2) Her kW’deki ana makine ile yürütülen yük
gemilerinde ve her bölgede ikinci makinistlik,
3) 3000 kW’den daha küçük ana makine ile yürütülen
gemilerde her bölgede başmakinistlik,
görevlerini yapar.
c) Bu Yönetmelik kapsamında intibak hakkı olmayıp
başmakinistlik yeterliğini alanlar 3000 kW’den daha küçük ana makine ile
yürütülen gemilerde her bölgede başmakinistlik görevini yapar.
Kazanılmış
hakların devamı
MADDE 34
– (1) Her bir yeterlik sahibine
intibakları sırasında verilmiş bulunan kazanılmış haklar, yeterlik sahibi
daha üst yeterliklere terfi ettikten sonra da devam eder.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Yetki ve Sorumluluklar, Gemiadamları Eğitim Kalite
Standartları,
Gemiadamları Komisyonu
BİRİNCİ BÖLÜM
Eğitim, Sınav, Belgelendirme, Değerlendirme ve
Denetimler
Hakkında Kalite Standartları
Yetki ve
sorumluluklar
MADDE 35
– (1) İdareden yetkili denizcilik
eğitimi veren Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Yüksek
Öğretim Kuruluna bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumları, Sözleşmenin
öngördüğü eğitim standartlarını sağlayıp uygulamakla mükelleftir.
(2) Söz konusu eğitim standartlarını içeren
müfredatlar ve bağlı yönergelerle istenen diğer hususlar, İdare tarafından
Sözleşmeye, bu Yönetmeliğe ve bağlı yönergelere uyumluluğu bakımından
incelenir. Uygun bulunursa onaylanır ve ilgili tarafa bildirilir. Uygun
bulunmayan hususlar ise, düzeltilmek üzere ilgili tarafa iade edilir.
(3) Denizcilik ile ilgili eğitim, sınav ve
belgelendirme yapan kurum ve kuruluşlar, Sözleşmede belirtilen hedefleri
sağlamak için eğitim, yeterlik değerlendirmesi, Sözleşmenin Kod Bölümünün
A-I/9 kısmı uyarınca Gemiadamı Sağlık Yoklama Belgesi düzenleme prosedürleri
de dâhil olmak üzere belgelendirme, uygunluk onayı ve belge yenileme
çalışmaları ile eğiticilerin ve değerlendiricilerin nitelikleri ile
deneyimleri yönünden, Sözleşmenin I/8 Kuralı ile Kod Bölümünün A-I/8 Kısmı
uyarınca kalite standartları sistemi ile İdare tarafından bu Yönetmeliğin
36 ncı maddesine göre devamlı olarak izlenir ve değerlendirilir. Bu
değerlendirme, en son verilen ülke raporundan sonra ulusal mevzuatta
yürürlüğe giren tüm değişiklikler ile Sözleşmede yapılan tüm değişikliklere
uyum amacıyla yapılan düzenlemeleri kapsar.
(4) Bu Yönetmelikte geçen her türlü gemiadamı
belgesinin tanzimine yönelik eğitimler, sadece İdarece yetkilendirilmiş
eğitim kurumları bünyesinde, İdarece onaylı özel müfredat programları
altında gerçekleştirilir.
(5) İdare tarafından yetkilendirilmemiş eğitim
kurumlarında öğrenim görenlere gemiadamı cüzdanı, gemiadamı yeterlik
belgesi veya gemiadamı uzmanlık belgesi verilmez. Yetkilendirilmemiş eğitim
kurumlarında okuyan öğrenciler ile belgelendirilmemiş mezunlar, aynı
eğitimi vermekte olan ve yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlama
kurslarını bitirdikten ve bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartları
sağladıktan sonra ilgili gemiadamı belgelerini alabilirler.
(6) Gemilerin yola elverişlilik bakımından donatılmalarında
gemiadamları ile ilgili gerekler, Donatım Yönergesi ile belirlenir.
Gemilerin sahip oldukları teknik imkânların çeşitliliği ve kapsamı, seyir
sahalarındaki mevsimsel deniz ve hava koşulları, seferin niteliği,
yakınlığı ya da süresinin kısalığı, meydana gelen acil ve beklenmedik
olaylar gibi nedenlerle Donatım Yönergesindeki çizelgelerde gösterilen
gemiadamı sayılarında ve yeterliklerinde değişiklik yapmaya İdare
yetkilidir.
(7) Bu maddenin birinci fıkrasında sayılan kurumlar
dışında denizcilikle ilgili eğitim verecek diğer kurum ve kuruluşlara bağlı
eğitim kurumlarında eğitim göreceklerin, bu Yönetmelik kapsamında gemiadamı
yeterlik belgesi alabilmesi için bu eğitim kurumlarının İdare tarafından
yetkilendirilmesi gerekmektedir.
Denizcilik
eğitimlerinin izleme ve değerlendirmesi
MADDE 36
– (1) Gemiadamlarının eğitim,
öğretim, sınav ve belgelendirme faaliyetlerini yürüten kamu veya özel
sektör kurum ve kuruluşlarının Sözleşmede belirtilen kurallara uygunluğunu
sağlamak amacıyla, sahip olmaları gereken kalite standartları, eğitim
müfredatı, eğitim araç-gereçleri, meslek derslerini verecek eğiticilerin
nitelikleri bakımından uyması gereken hususlar, GAEBS modülünde
yetkilendirilmeleri için gerekli usul ve esaslar ile bu eğitim kurumlarında
öğrenim gören öğrencilerin, açık deniz ve atölye becerileri geliştirme
eğitimlerinin esasları Yönerge ile belirlenir.
(2) Denizcilik ile ilgili eğitim veren özel öğretim
kurumları ile sınav ve belgelendirme yapan kurum ve kuruluşlar, Sözleşmede
öngörülen standartlara ilişkin olarak Sözleşmenin I/8 Kuralı ile Kod
Bölümünün A-I/8 Kısmı kapsamında İdare tarafından oluşturulan ve Yönerge
ile belirlenen Denizcilik Eğitimi İzleme ve Değerlendirme Komisyonu
tarafından izlenir ve değerlendirilir.
(3) İdare, standartların izlenmesi ve
değerlendirmesine yönelik uygulamalarını, denizcilik eğitimi veren kurum ve
kuruluşların bağlı olduğu Yükseköğretim Kurulu, Milli Eğitim Bakanlığı ve
Milli Savunma Bakanlığı ile yapılacak protokol esaslarına göre yerine
getirir.
(4) Kalite standartları sistemi ile periyodik
olarak yapılan izleme ve değerlendirme sonuçları İdareye bildirilir.
(5) Denizcilik eğitimi denetlemeleri, eğitim kurum
ve kuruluşlarının açılış denetlemesi ve kalite yönetim sisteminin periyodik
denetlemeleri, denetimlerde görev alacak denetçilerin nitelikleri, seçimi
ve yetkilendirilmeleri ile ilgili usul ve esaslar, Yönerge ile belirlenir.
(6) Denetlenecek eğitim kurum ve kuruluşlarınca,
denetim için denetimin niteliğine göre Maliye Bakanlığının olumlu görüşleri
alınarak İdare tarafından belirlenecek ücretler, bütçeye gelir kaydedilmek
üzere İdarenin muhasebe hizmetlerini yürüten birimin hesabına yatırılır. Bu
Yönetmelik çerçevesinde denetlenecek kamu kurum ve kuruluşlarından denetim
ücreti alınmaz.
İdarenin
bildirim yükümlülüğü
MADDE 37
– (1) İdare, Sözleşmenin Kod
Bölümünün A-I/7 Kısmının 4 üncü paragrafı uyarınca, denizcilik eğitimi
denetleme raporları ile gemiadamlarının kalite standartları hakkındaki
ilave düzeltici uygulamaları, periyodik şekilde her beş yılda bir IMO Genel
Sekreterliğine bildirilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Gemiadamları Komisyonu (GK)
Gemiadamları
Komisyonu
MADDE 38
– (1) Gemiadamı yeterlik
sınavları, elektronik gemiadamı başvurularının değerlendirilmesi ve
gemiadamı cüzdanlarının basımı ile ilgili tüm görevler İdare tarafından
oluşturulan Gemiadamları Komisyonu (GK) tarafından yapılır.
(2) Gemiadamları Komisyonu (GK);
a) GK Başkan ve üyeleri,
b) GK Sekretaryası,
c) Gemiadamı Sınavları Birimi,
ç) Elektronik Başvuru Birimi,
d) Gemiadamları Cüzdan Basım Birimi,
bölümlerinden oluşur.
Gemiadamları
Komisyonunun teşkili
MADDE 39
– (1) Gemiadamları Komisyonu
üyeleri; İdare, Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Yüksek
Öğretim Kurulu mensuplarından oluşur. Bu üyeler, ilgili kurumların teklif
ettiği ve Müsteşarın uygun göreceği adaylar arasından Bakan onayı ile
seçilir. İdarenin gerekli gördüğü durumlarda GK toplantılarına diğer kurum
ve kuruluşlar ile denizcilikle ilgili meslek odaları, birlik veya sivil
toplum kuruluşlarından oy hakkı olmaksızın temsilci çağırılabilir.
Gemiadamları Komisyonu, başkan dâhil 7 (yedi) üyeden oluşur. Komisyon
üyelerinin en az dördünün denizcilik konusunda lisans düzeyinde eğitim
almış kişilerden oluşması zorunludur. Kurumlardan kaç temsilci alınacağı
İdare tarafından belirlenir.
(2) GK başkan ve üyelerinin görev süresi üç yıl
olup, GK başkanı ve başkan yardımcısı Bakan tarafından üyeler arasından
seçilir. Süresinden önce boşalan üyelik için, kalan süreyi tamamlamak üzere
aynı usulle yeni üye seçilir. Görev süresi sona eren başkan ve üyeler
yeniden seçilebilir. Ancak bu süre toplamda dokuz yılı geçemez. Görev
süresi dolanlar, yerlerine görevlendirme yapılıncaya kadar görevlerine
devam ederler.
(3) GK iki ayda en az bir kez toplanır. Genel Müdür
uygun gördüğü zamanlarda GK’yi toplayabilir ve toplantılara başkanlık eder.
(4) GK üyeleri, komisyon toplantılarına bizzat
katılmak zorundadır. Bir takvim yılı içerisinde mazeretsiz iki defa
komisyon toplantısına katılmayan başkan ve üyenin GK üyeliği sone erer. GK,
üye sayısının en az üçte iki çoğunluğu ile toplanır ve kararlar toplantıya
katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
(5) GK yürüttüğü tüm faaliyetlerin verimliliğinden,
hizmet sunumunun efektifliğinden, tarafsızlık ilkesine riayet edilmesinden
İdareye karşı sorumludur. İdare, bu amaca yönelik düzenleyici ve
denetleyici faaliyetleri yürütür.
(6) GK görev alanındaki konularla ilgili aldığı
kararları İdareye sunar. GK kararları tavsiye niteliğinde olup, İdare
tarafından uygun görülerek onaylanmasını müteakip geçerlidir. İdare GK
kararı olmaksızın GK görev alanındaki konularda karar alabilir, düzenleme
yapabilir.
Gemiadamları
Komisyonunun görevleri ve çalışması
MADDE 40
– (1) GK’nin görevleri şunlardır:
a) GK’nin işleyişi ile ilgili kararlar almak ve bu
kararların uygulanmasını takip etmek,
b) GK’nin işlemleri ile ilgili üçer aylık raporlar
hazırlayarak İdareye sunmak,
c) Gemiadamı sınavlarının güvenilir, bağımsız,
adaletli ve tarafsız bir şekilde maksadına uygun olarak yapılmasını
sağlamak,
ç) Sınavlara ilişkin soru bankası hazırlamak,
yapılan itirazları incelemek ve sonuçlandırmak,
d) Gemiadamlarının elektronik ortamda yapılan
yeterlik belgesi ve uzmanlık belgesi başvurularını incelemek,
e) İlgili gemiadamı belgelerini içeren gemiadamı
cüzdanlarının basımının sağlanmasını koordine etmek.
(2) İdare, GK’nin faaliyetlerini yürütebilmesi için
harcama yetkilisinin onayına bağlı olmak üzere; gerekli alt yapı,
araç-gereç, hizmetin görüleceği yer ve ofis donanımı ile yardımcı personel
ve benzeri ihtiyaçları karşılar.
(3) GK Başkanı ve üyeleri ile ilgili birimlerinde
görev yapanların toplantı, sınav, soru hazırlamak, incelemek, sınav
gözetmenliği, sınav komisyonu, soru itiraz komisyonu ve benzeri
çalışmalarına ilişkin memuriyet mahalli dışındaki harcırahları 10/2/1954
tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre İdare tarafından
karşılanır.
GK
Başkan, başkan yardımcısı ve sekretaryasının görev ve sorumlulukları
MADDE 41
– (1) GK Başkanı, Komisyonun görev
alanına giren konuları yürütmekle mükelleftir.
(2) GK Başkanı, İdareye karşı sorumludur.
(3) Başkan yardımcısı, Başkanın yokluğunda birinci
fıkrada belirtilen görevleri başkan adına yürütmekle sorumludur.
(4) GK Sekretaryası; GK toplantılarına davet
yazışmaları, toplantı gündem ve tutanakları ile İdareye sunulacak periyodik
raporları hazırlar ve GK’nin görevlerine ilişkin benzer işleri yapar.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Gemiadamı Olma Şartları, Başvuru, Kayıt, Sınav,
Belgelendirme
İşlemleri ve Sağlık Koşulları
BİRİNCİ BÖLÜM
Gemiadamı Olma ve Belgelendirme Şartları
Gemiadamı
olabilme şartları
MADDE 42
– (1) Gemiadamı olabilmek için;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak ya da
Türkiye Cumhuriyetinde veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde denizcilik ile
ilgili eğitim-öğrenim gören ve/veya mezun olan Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti vatandaşı olmak ya da 25/9/1981 tarihli ve 2527 sayılı Türk
Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine,
Kamu, Özel Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanun
kapsamındaki Türk soylu yabancı olmak,
b) Bu Yönetmelikte belirtilen gemiadamı yeterlik
dereceleri için ön koşul olan yaş, öğrenim derecesi, deniz hizmet süresi ve
diğer gerekleri sağlamış olmak,
c) Sağlık durumunun deniz hizmetine elverişli
olduğunu bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre belgelemek,
ç) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununda yer alan örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen uyuşturucu ve
uyarıcı madde imal ve ticareti suçu veya suçtan kaynaklanan malvarlığı
değerini aklama suçu veyahut göçmen kaçakçılığı veya insan ticareti, haksız
ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti
çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak işlenen suçlar ile İkinci Kitap
Dördüncü Kısım Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlardan
veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık suçlarından hükümlü
bulunmamak,
d) 5237 sayılı Kanunun 188 inci, 190 ıncı ve 191
inci maddelerindeki suçlardan dolayı hakkında verilmiş bir mahkûmiyet veya
güvenlik tedbiri kararı bulunmamak,
gerekir.
(2) Uzakyol kaptanı ve kaptan yeterliğine sahip
olmak için, birinci fıkrada yer alan hükümlere ilave olarak, taksirli
suçlar ve ertelenmiş mahkûmiyet kararları hariç olmak üzere, hükmün
açıklanmasının geri bırakılması sınırından fazla süreli hapis cezası veya
affa uğramış olsalar dahi, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve
haysiyeti kırıcı suçtan veya resmi ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, terörün finansmanı suçlarından
dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hüküm giymemiş olmak gerekir.
Gemiadamı
yeterlik belgesi ve gemiadamı cüzdanı verilmesi
MADDE 43
– (1) Gemiadamı olabilmek için
gerekli koşulları taşıyan kişilere gemiadamı yeterlik belgesi, gemiadamı
uzmanlık belgeleri ve belge kanıtlarını da içeren gemiadamı cüzdanı
verilir.
Gemiadamları
eğitim belgelerinin verilmesi
MADDE 44 – (1) İçerikleri ve süreleri Yönerge ile belirlenen
denizcilikle ilgili eğitimleri; İdare tarafından yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında gören gemiadamlarına İdare tarafından o eğitimlerin eğitim
belgeleri verilir.
Yabancı
uyruklu gemiadamlarının belgelendirilmesi
MADDE 45
– (1) Türkiye’de veya Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyetinde İdarenin öngördüğü denizcilik eğitimi gören yabancı
uyruklulara, eğitimlerine uygun olarak bu Yönetmeliğin ilgili maddelerine
göre yeterlik belgesi sınavlarına girme hakkı ve gördükleri eğitimlere
uygun olarak da eğitim belgeleri verilir.
Yabancı
ülke idarelerinden alınmış gemiadamları belgelerinin denklikleri
MADDE 46
– (1) Türk vatandaşı veya yabancı
uyruklu olup yabancı ülke idarelerinden alınmış yeterlik belgelerine sahip
olan gemiadamlarının yeterlikleri;
a) Yeterlik alınan ülkenin, IMO’nun yayınladığı
Sözleşme kurallarına tam uyum sağlayan ülkeler listesinde olması,
b) Yeterlik alınan ülke ile Sözleşmenin 1/10 kuralı
uyarınca belgelerin tanınmasına ilişkin ikili anlaşma ya da protokol
yapılmış olması,
c) Söz konusu yeterlik belgesinin, Sözleşmenin, 1/2
ve 1/9 kuralları ile Kod Bölümünün A-1/2 Kısmı uyarınca düzenlenmesi,
ayrıca deniz hizmeti, eğitim-öğretim ve yeterlik ile ilgili kalite
standartlarına uygun olması,
ç) Yabancı ülkeden alınan yeterlik belgesine esas
eğitim ve belgelendirmenin doğrulanması,
şartları göz önüne alınarak, Sözleşmenin 1/10 Kural
ve Kod Bölümünün A-1/10 kısmına göre İdare tarafından uygun görülmesi
halinde İdare tarafından onaylanır.
(2) Bu madde kapsamında yabancı ülke idareleri
tarafından Sözleşmenin II/1, II/2, II/3, III/1, III/2, III/3, III/6, IV/2
ve VII/2 kurallarına göre verilen gemiadamı yeterlik belgeleri ile
Sözleşmenin V/1-1 ve V/1-2 kurallarına göre kaptan ve zabitan sınıfı
gemiadamlarına verilen gemiadamı uzmanlık belgeleri İdare tarafından
doğrulanmak koşuluyla onaylanabilir.
(3) Yüksek Öğretim Kurulundan denklik belgesi almış
olsa bile yabancı bir idareden alınmış bir yeterlik belgesi Türk gemiadamı
belgesine dönüştürülemez, yurt dışında gördüğü eğitime istinaden Türk
gemiadamı belgesi düzenlenmez.
Deniz
hizmeti
MADDE 47
– (1) Gemiadamlarının deniz
hizmetlerinin hesaplanması ve deniz hizmet çizelgelerinin düzenlenmesi ile
ilgili hususlar, İdare tarafından belirlenir.
(2) Bu Yönetmelikte yeterlik belgelerinin
verilmesinde ön koşul olan zorunlu deniz stajlarının eğitim gemilerinde
gerçekleştirilmesi halinde, staj sürelerinin hesaplanmasında bu gemilerde
geçirilen bir gün bir buçuk gün olarak kabul edilir. Eğitim gemisinin
özelliği, niteliği, denizci eğitici sayısı ve seyir bölgesi gibi
düzenlemeler, İdarece belirlenir.
Belgelerinin
geri alınması ve yeniden verilmesi
MADDE 48
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında
yeterlik belgesi iptal edilen gemiadamının, gemiadamı cüzdanı ile gemiadamı
yeterlik belgesi geri alınır ve bu durum Gemiadamları Bilgi Sistemine
işlenir. Meslekten men edilenler hariç, gemiadamının bu Yönetmelikte
belirtilen gerekli koşulları tekrar sağlaması durumunda gemiadamı cüzdanı
ve gemiadamı yeterlik belgesi yeniden verilir.
Yeterliklerin
geçerliklerinin yenilenmesi
MADDE 49
– (1) Kaptan,
başmühendis/başmakinist, zabit ve telsiz operatörleri yeterliklerinin
geçerlik süreleri beş yıldır.
(2) Birinci fıkrada yer alan yeterliklere sahip
gemiadamlarından,
a) Bulundukları gemiadamı yeterlik derecesinde;
1) Son altmış ay içinde en az on iki ay süre ile
veya,
2) Yeterlik belgelerinin süresinin bittiği tarihten
önceki son altı ay içerisinde üç ay süre ile,
deniz hizmeti yaptıklarını kanıtlamak ve,
b) Aşağıdaki;
1) Yönerge ile belirlenen yenileme sınavında
başarılı olmak veya,
2) Yönerge ile belirlenen yenileme eğitimi görmek
veya,
3) Geçerlilik süresi uzatılmayan yeterlik
derecesinin bir altındaki yeterlik derecesinde, en az üç ay deniz hizmeti
yapmak, bu deniz hizmetinde daha önce sahip olduğu yeterliğe uygun
görevleri yerine getirmek ve deniz hizmetinden hemen sonra belgesini yenilemek,
4) Geçerlilik süresi uzatılmayan yeterlik
derecesinde, bulunduğu geminin Donatım Yönergesine uygun personel listesine
ilave olarak en az üç ay deniz hizmeti yaptığını belgelendirmek ve bu deniz
hizmeti süresince asıl yeterlik derecesine uygun görevleri yerine getirmek,
c) İdarede, eğitim kurumlarında, denizcilik kamu ya
da özel sektör kurum ve kuruluşları ile işyerlerinde veya İdare tarafından
uygun görülüp onaylanan denizcilik ile ilgili kuruluşlarda son beş yıl
içinde en az iki yıl süre çalıştığını belgelendirmek,
şartlarını sağlayan gemiadamlarının yeterlik
belgelerinin geçerlilik süresi beş yıl uzatılır.
Bakanlık
çalışanları ile ilgili hükümler
MADDE 50
– (1) Sınırlı vardiya zabiti veya
sınırlı makine zabiti ya da daha üst bir yeterlik belgesine sahip olmaları
kaydıyla;
a) Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında
çalışanlar için, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkta
geçirdiği süreler dâhil olmak üzere bu sürenin üçte biri deniz hizmeti
olarak sayılır ve bu Yönetmelikte yeterlik belgesine ek olarak sahip
olunması zorunlu tutulan diğer gemiadamı uzmanlık belgeleri doğrudan
düzenlenir.
b) Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında en az 3
yıldır çalışmakta olanların, devlet kurumlarına ait gemilerde gemiadamı
olarak çalışanların ve İdare tarafından yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarında en az 3 yıl görev yapan denizci eğitimcilerin sahip oldukları
bu Yönetmeliğin ikinci kısım üçüncü bölümünde belirtilen belgeleri, süresi
bitiminde herhangi bir işleme gerek kalmaksızın yenilenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Gemiadamı Sınavları
Gemiadamları
sınavları
MADDE 51
– (1) Gemiadamı sınavları,
İdarenin sınav salonlarında yapılır. Sınavların hangi yöntemle ve nerelerde
yapılacağı İdare tarafından belirlenir. Sınav salonu; bilgisayar ve kamera
sistemleri gibi teknolojinin gerektirdiği teçhizatlarla donatılır.
(2) Gemiadamı sınavları, GK tarafından oluşturulan
Gemiadamı Sınavları Birimi tarafından yapılır. Birimin görevi; gemiadamı
sınavlarının bu Yönetmelik ve ilgili mevzuatın gereklerine uygun olarak
düzenlenmesini, sınavlarda sorulacak soruların ve konuların uluslararası
kural ve uygulamalara ve Yönergede belirtilen müfredata uygun bir şekilde
yapılmasını sağlamak, soru bankaları oluşturmak, soruların güncellenmesi ve
güvenli bir şekilde depolanmasını ve korunmasını sağlamaktır.
(3) Gemiadamlarının yeterliklerine göre sınavların
yapılış şekli, başvuru, duyuru usul ve esasları, sınav türleri, not
türleri, başarı esasları, soru seçimi, soru bankası oluşturulması, başarı
değerlendirilmesi, itirazlar, sınav kuralları, sonuçların yayınlanması,
sınav güvenliğinin sağlanması ve bunun gibi hususlar, Yönerge ile
belirlenir. Sınav kurallarına uymayan adayın girmiş olduğu sınav iptal
edilir. Aday sınav iptal tarihinden itibaren altı ay süre ile sınavlara
giremez ve ayrıca bir gemiadamı yeterliğine sahip ise, Gemiadamları
Disiplin Komisyonuna sevk edilir.
(4) Sınava girecek adaylardan alınacak ücret,
Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak İdarece belirlenir. Bu ücretler,
bütçeye gelir kaydedilmek üzere İdarenin muhasebe hizmetlerini yürüten
muhasebe biriminin hesabına yatırılır.
(5) Sınavlara yapılacak itirazların incelenmesi
için, sınav ücretinin % 25’ini geçmeyen ve İdarece belirlenmiş ücretin,
Bakanlık Döner Sermayesi hesabına yatırılması zorunludur. Bu ücret itiraz
edilen her soru için ayrı olarak yatırılır. İtiraz incelemesi sonucunda
İdarenin kusurlu olduğu durumda ilgiliye itiraz ücreti İdare tarafından
iade edilir.
(6) Sınavların iptali veya ertelenmesi halinde
gemiadamları tarafından o sınavlar için yatırılan her türlü sınav harcı,
rüsum, vergi ve benzeri ödeme gemiadamının isteği üzerine iade edilir veya
kabul etmesi halinde sonraki sınavlarda mahsuplaştırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Gemiadamı Sicil İşlemleri
Gemiadamı
sicil işlemleri
MADDE 52
– (1) Gemiadamı yeterlik belgesi
sicil kayıtları İdare tarafından bilgisayar ortamında Gemiadamları Bilgi
Sisteminde tutulur. Gemiadamları Bilgi Sistemi, gemiadamlarının sicilleri
ile ilgili kayıtların bulunduğu gemiadamı yeterlik belgesi kayıtlarından
oluşur. Gemiadamının T.C. kimlik numarası, sicil numarası yerine geçer.
(2) Bir gemiadamı, ikamet ettiği yerin liman
başkanlığını sicil limanı olarak seçer. İkamet ettiği ilde birden fazla
liman başkanlığı varsa, o il içerisindeki istediği liman başkanlığını sicil
limanı olarak seçebilir. İkamet ettiği yerde liman başkanlığı bulunmayan
gemiadamı adayları, kendilerinin belirleyeceği başka bir liman başkanlığını
sicil limanı olarak seçer. Gemiadamı, sicil limanı kaydını, sadece bir kez
olmak üzere başka bir limana nakledebilir.
(3) Sicil kayıtları ile ilgili hususlar, İdare
tarafından belirlenir.
Gemiadamları
Elektronik Başvuru Sistemi
MADDE 53
– (1) Bu Yönetmelikte belirtilen
her türlü gemiadamı işlemine ilişkin başvurular, İdare tarafından kurulan
Gemiadamları Elektronik Başvuru Sistemi üzerinden yapılır. Bu başvurularla
ilgili hususlar, İdare tarafından belirlenir.
(2) Gemiadamları Elektronik Başvuru Sistemi
kullanılmadan yapılacak gemiadamı başvuruları ve bu başvuruların
değerlendirilmesi ile ilgili hususlar ile bu başvurularda istenecek
belgeler, İdare tarafından belirlenir.
(3) Elektronik ortamda yapılan gemiadamları
başvuruları, Gemiadamları Merkezinde incelenir.
(4) Gemiadamı cüzdanları, Gemiadamları Merkezinde
bulunan Gemiadamı Cüzdan Basım Merkezi tarafından basılır. Gemiadamına
düzenlenen gemiadamı cüzdanı, basımı yapıldıktan sonra posta yolu ile
gemiadamının adresine gönderilir.
(5) İdare tarafından kurulan Gemiadamları Bilgi
Sistemi, Gemiadamları Eğitim Bilgi Sistemi, Gemiadamları Sınav Sisteminde
doğrulaması yapılan öğrenim, kurs, deniz stajı ve sınav sonucu gibi veriler
geçerli kabul edilir ve bunlarla ilgili olarak başvuru sahibinden ayrıca
belge istenmez.
(6) Diğer kamu kurum/kuruluşlarının elektronik
ortamda sağladığı veri akışlarından doğrulanan öğrenim, sınav, adli sicil
kaydı, sağlık raporu, nüfus kaydı, ikametgâh gibi bilgiler geçerli kabul
edilir ve bununla ilgili olarak başvuru sahibinden ayrıca belge istenmez.
Gemiadamları
yeterlik belgesi sicil kayıtları
MADDE 54
– (1) Gemiadamları yeterlik
belgesi sicil kayıtları İdare tarafından bilgisayar ortamında tutulur.
Gemiadamı
cüzdanı ve gemiadamı yeterlik belgesi
MADDE 55
– (1) Gemiadamları Bilgi Sistemine
kayıt edilen ve bu Yönetmelikte belirtilen yeterlik seviyelerine göre
gemiadamı cüzdanı alacak olan gemiadamına, harcı alındıktan sonra İdarenin
uygun gördüğü şekilde, gemiadamı yeterlik belgesini de içerecek şekilde
düzenlenen, fotoğraflı ve Türkçe ve İngilizce olarak düzenlenmiş beş yıl
süreli gemiadamı cüzdanı verilir.
(2) Gemiadamları Elektronik Başvuru Sistemi
üzerinden yapılan başvurularda, kaptan ve güverte zabitleri,
başmakinist/başmühendis ve makine zabitleri, telsiz zabitleri ve
elektro-teknik zabiti sınıfı yeterliklerinin doğrulamaları elektronik veri
tabanı üzerinden İdare tarafından, diğer yeterlikler ile gemiadamı uzmanlık
belgesi ve belge kanıtlarının doğrulamaları Gemiadamları Komisyonunca
yapılır.
(3) Gemiadamı cüzdanı düzenlenmesi uygun görülen
gemiadamlarının gemiadamı yeterlik belgesi, gemiadamı uzmanlık belgesi ve
belge kanıtı bilgileri, İdare tarafından kurulan veritabanı üzerinden
elektronik ortamda gemiadamı cüzdanlarının basımının yapıldığı birime
gönderilir.
(4) Gemiadamı sınavlarına giren ve sınavı başararak
yeterlik derecesini yükselten gemiadamı, yeni gemiadamı yeterlik belgesi
kendisine verilinceye kadar, eski gemiadamı yeterlik belgesi ile
çalışabilir. Gemiadamı Yeterlik Belgesi gemiadamı cüzdanına kayıtlı olan
gemiadamlarının, eski yeterliklerinin yer aldığı cüzdan sayfası iptal
kaşesi ile iptal edildikten sonra gemiadamının hak kazandığı yeni yeterlik
belgesi, gemiadamı cüzdanının yeni bir sayfasına işlenir.
(5) Bu Yönetmelik kapsamında yeterlik belgesi,
gemiadamı cüzdanı ve diğer gemiadamı belgelerini almaya hak kazanmış olan
gemiadamı, belgelerini düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde almak
zorundadır. Belgelerini almayan gemiadamının, aynı belgeleri alabilmek için
bu Yönetmelikte öngörülen şartları yeniden yerine getirmesi gerekmektedir.
Askerlikten
ayrılanların işlemleri
MADDE 56
– (1) Askerlik görevini Deniz
Kuvvetleri Komutanlığına veya Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı gemilerde
yapan erlerin, terhis oldukları gemi komutanlarınca verilen er hizmet
belgeleri ile başvurmaları durumunda, bu Yönetmelik hükümleri uyarınca
işlemleri yapılır.
(2) Deniz Kuvvetlerinden veya Sahil Güvenlik
Komutanlığından emekli olan ya da ayrılan subay ve astsubaylardan, bu
Yönetmelik hükümlerine göre gemiadamı cüzdanı ile gemiadamı yeterlik
belgesi almak için bu Yönetmeliğe uygun olarak başvuranların;
a) Güncel servis belgesi,
b) Deniz Harp Okulu ya da Deniz Astsubay Sınıf
Okulu ya da Astsubay Meslek Yüksekokulu diploması,
c) Bonservis ve kurs belgeleri,
ç) Yönetmelik hükümlerine göre alabilecekleri
gemiadamı yeterlik derecesi için öngörülen eğitim-öğretim konularında
eksiklikleri bulunması halinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından
alacakları kurs başarı belgeleri,
ile başvurmaları durumunda, bu Yönetmelik hükümleri
uyarınca işlemleri yapılır.
Gemiadamı
olmaktan feragat, gemiadamının vefatı ve yeterlik belgesinin zayi olması
MADDE 57
– (1) Gemiadamlarından;
a) Gemiadamı olmaktan vazgeçenlerin, talepleri
halinde, Gemiadamları Bilgi Sisteminden kayıtları silinir.
b) Ölen gemiadamlarının gemiadamı cüzdanı, gemi
kaptanı, donatanı ya da ailesi tarafından en yakın liman başkanlığına
teslim edilir. İdare Gemiadamları Bilgi Sisteminden ilgilinin kaydını
siler. Gemiadamı cüzdanı imha edilir.
c) Gemiadamı cüzdanını kaybeden gemiadamının
başvurması durumunda Cumhuriyet Savcılığı soruşturmasını müteakip süresi
dolmuşsa sağlık yoklaması yaptırılır. Gemiadamı cüzdanı düzenlenmesi ve
ilgiliye teslimi bu Yönetmeliğin ilgili maddelerine göre yapılır.
ç) Gemiadamı cüzdanının kullanılamayacak ölçüde
eskimesi ya da yıpranması durumunda Cumhuriyet Savcılığı soruşturması
dışında (c) bendinde belirtilen tüm işlemler aynen yapılarak gemiadamının
gemiadamı cüzdanı yenilenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Gemiadamlarının Sağlık Durumları ile İlgili
Kurallar
Gemiadamlarının
sağlık yoklamaları
MADDE 58
– (1) Gemiadamları, Sağlık
Bakanlığı tarafından yayımlanan Gemiadamları Sağlık Yönergesi hükümlerine
göre iki yılda bir periyodik sağlık yoklaması yaptırırlar.
(2) İlk kez gemiadamı olacakların sağlık
yoklamaları ile iki yılda bir tekrarlanan sağlık yoklamaları, Gemiadamları
Sağlık Yönergesi hükümlerine göre yetkilendirilen kamu ve özel sağlık
kuruluşlarınca yapılır.
(3) Liman başkanlıkları; sağlık durumlarından kuşku
duyulan ya da hasta oldukları bildirilen gemiadamlarından, sağlık
durumlarının denizde çalışmalarına engel olup olmadığının belirlenmesi
amacıyla sağlık yoklaması yaptırmalarını isteyebilir.
(4) 200 GT’den küçük olan gemilerde çalışan
gemiadamları ile balıkçı gemilerinde çalışan gemiadamlarının tabi
olacakları sağlık raporları, sürücü olur raporu düzenlemeye yetkili kamu
veya özel sağlık kuruluşlarından veya Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut ve
Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünün birimlerinden alınır. Bu sağlık
raporları, beş yıl geçerlidir. Rapor düzenlenmesinde, B sınıfı sürücü
belgelerinin düzenlenmesinde esas alınan sağlık şartları veya raporun
Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünden
alınması durumunda anılan Genel Müdürlüğün belirleyeceği standartlar
geçerlidir. Göz muayenesinde renkkörü olduğu veya gece körlüğü olduğu
tespit edilenler gemiadamı olamazlar. Balıkçı gemisi güverte tayfası
yeterliği dışında, bu madde kapsamında olan gemiadamları, ilk kez gemiadamı
olurken ikinci fıkra hükümlerine uygun sağlık raporu almak, bu fıkra
kapsamı dışındaki gemilerde çalışmaları halinde ise, Gemiadamları Sağlık
Yönergesine göre iki yıllık sağlık raporlarını almak zorundadırlar.
(5) Gemiadamının sahip olduğu Gemiadamı Sağlık
Yoklama Belgesi veya sağlık raporunun geçerlilik süresinin geminin seferi
sırasında bitmesi durumunda veya acil durumlarda, Sözleşmeye taraf olan
başka bir ülkenin sağlık kuruluşlarının bulunduğu bir sonraki limana kadar,
gemiadamının süresi biten Gemiadamı Sağlık Yoklama Belgesi veya ilgili
liman idaresince sağlık raporundaki koşulları taşıdığına kanaat getirilmesi
durumunda, gemiadamının seferine izin verilebilir ancak bu süre üç ayı
aşamaz.
(6) Denizde çalışmaya engel sakatlıklar ve
hastalıklar, sağlık yoklaması sonuçları ve sonuçlara itiraz ile ilgili usul
ve esaslar, Gemiadamları Sağlık Yönergesi ile belirlenir.
On sekiz
yaşından küçük gemiadamlarının sağlık yoklamaları
MADDE 59
– (1) On sekiz yaşından küçük olan
gemiadamları, Gemiadamları Sağlık Yönergesi ve Uluslararası Çalışma Örgütü
(ILO) 77 Sayılı Çocukların ve Gençlerin İşe Elverişlilik Yönünden Sağlık
Yoklaması Olmalarına İlişkin Sözleşme hükümleri göz önüne alınarak her yıl
periyodik sağlık yoklaması yaptırırlar.
(2) On sekiz yaşından küçük olan gemiadamlarının,
“Gemiadamı Olur” kararlı sağlık raporunda ve her yıl tekrarlanan sağlık
yoklamalarında deniz hizmetine elverişli olduğu ve bu hizmetler dolayısı
ile sağlık durumunda bozulma olmayacağının açıkça belirtilmesi zorunludur.
BEŞİNCİ KISIM
Gemiadamlarının Vardiya Tutma Kuralları, Denizcilik
İşletmelerinin Sorumlulukları,
Disiplin İşlemleri, Eğitim Kurumlarına İlişkin
İdari Tedbirler
BİRİNCİ BÖLÜM
Gemiadamlarının Vardiya Tutmaları ile İlgili
Kurallar ve
Denizcilik İşletmelerinin Sorumlulukları
Gemiadamlarının
vardiya tutma kuralları
MADDE 60
– (1) Denizcilik işletmeleri,
gemide vardiya tutma ile ilgili düzenlemeleri, vardiya tutacak gemiadamlarının
yorgun düşerek verimliliklerini azaltmayacak bir biçimde ve aşağıdaki
esaslara uygun olarak yaparlar:
a) Gemide vardiya tutan gemiadamları ile emniyet,
kirliliğin önlenmesi ve güvenlikle ilgili görevleri bulunan
gemiadamlarının;
1) Günde en az on saat, yedi günlük bir periyot
içerisinde en az yetmiş yedi saat dinlendirilmesi zorunludur.
2) Birbirini takip eden dinlenme periyotları
arasındaki süre on dört saati aşamaz.
3) Günlük dinlenme süreleri en fazla iki bölüme
ayrılabilir. Bu halde dinlenme sürelerinden biri altı saatten az olamaz.
4) Günde en az on saat olan dinlenme süresi, acil
durum ve role talimleri gibi olağandışı durumlarda altı saatten az
olmayacak biçimde kısaltılabilir. Ancak kısaltılan dinlenme süresinin
dinlenme saatlerini minimum seviyede bölecek ve yorgunluk yaratmayacak
şekilde olması gerekir. Toplam dinlenme süresi haftada yetmiş yedi saatten
az olamaz.
5) On sekiz yaşın altındaki gemiadamları gece
vardiya tutamaz. Gece, en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat
06.00’a kadar geçen ve her halde en fazla on bir saat süren dönemdir.
b) Vardiya tutma çizelgeleri gemide herkesin
kolayca görebileceği yerlerde asılır. Çizelgeler gemi operasyonun
yürütüldüğü dilde ya da dillerde ve İngilizce olarak standart hale
getirilmiş bir biçimde oluşturulur.
c) Bir gemi adamının vazifeye çağrılmasının zorunlu
olması durumunda, gemiadamının normal dinlenme süresi vazifeye çağrılması
sebebiyle kesintiye uğradıysa gemiadamına uygun bir dinlenme süresi
verilir.
ç) Gemiadamlarının kullandıkları günlük dinlenme
süreleri gemi operasyonunun yürütüldüğü dilde ya da dillerde ve İngilizce
olmak üzere standart hale getirilmiş bir biçimde, kayıt altına alınır.
Gemiadamlarına, kaptan tarafından ya da kaptanın yetkilendirdiği bir
gemiadamı ve ilgili gemiadamı tarafından onaylanmış bu kayıtlardan birer kopya
verilir.
d) Bu madde hükümleri, geminin, gemideki kişilerin
ya da yükün acil durumlardaki emniyeti ya da denizde kurtarılmayı bekleyen
diğer gemilere ya da şahıslara destek vermek için kaptanın geçerli herhangi
bir süreyle gemiadamı görevlendirme hakkını elinden alamaz. Buna uygun
olarak, kaptan dinlenme saatleri çizelgesindeki programı erteleyebilir ve
normal duruma dönülene kadar herhangi bir gemiadamının gerekli olduğu
şekilde herhangi bir süre boyunca çalışmasını şart koşabilir. Normal duruma
dönüldükten sonra, uygulanabildiği ölçüde gemi kaptanı, planlanmış dinlenme
saatlerinde çalışmış olan tüm gemiadamlarının uygun bir dinlenme süresi
boyunca dinlenmesini sağlar.
e) Dinlenme süresinin herhangi bir yedi günlük süre
boyunca yetmiş saatten az olmaması koşuluyla, bu fıkranın (a) bendinin (1)
numaralı alt bendinde belirtilen yedi günlük bir periyot içerisinde en az
yetmiş yedi saatlik dinlenme süresinde ve aynı bendin (2) ve (3) numaralı
alt bentlerinde gerekli kılınan dinlenme süresinde istisna verilebilir. Bu
istisnaların uygulanması aşağıdaki şekillerde olur:
1) Bu maddede belirtilen yedi günlük bir periyot
içerisinde en az yetmiş yedi saatlik haftalık dinlenme süresinde
uygulanabilecek istisnai durumlara birbirini takip eden iki haftadan uzun
süreyle izin verilmez. Gemide gerçekleşecek iki istisnai dönem arasındaki
aralık, istisna süresinin iki katından az olamaz.
2) Bu maddede belirtilen günde en az on saatlik
dinlenme süreleri biri en az altı saat olmak üzere ve geriye kalan her iki
periyodun da bir saatten az olmaması koşuluyla üç periyottan fazla parçaya
bölünemez. Birbirini takip eden dinlenme süreleri arasındaki süre on dört saati
aşamaz. İstisnalar, herhangi yedi günlük periyotta iki adet yirmi dört
saatlik periyodu aşamaz.
3) Bu madde kapsamında verilen istisnaların hangi
koşullar altında verilebileceği, İdare tarafından duyurulur.
f) Gemilerde aşırı alkol kullanımını önlemek için
nefeste saptanacak kan alkol seviyesi (BAC) % 0,05 ya da 0,25 mg/l
oranından fazla olmaz.
Gemiadamlarının
vardiya tutma düzenlemeleri
MADDE 61
– (1) Denizcilik işletmelerince,
Sözleşmenin Kod-A bölümünde belirtilen;
a) Sefer planlama ilkeleri,
b) Vardiya tutma ilkeleri,
c) Gözcülük ilkeleri,
ç) Vardiya teslim alma ve teslim etme ilkeleri,
d) Kısıtlı görüş durum ilkeleri,
e) Kılavuz ile seyir ilkeleri,
f) Demir vardiyası ilkeleri,
g) Makine dairesi vardiyası ilkeleri,
ğ) Haberleşme vardiyası ilkeleri,
h) Liman vardiyası ilkeleri,
gereklerine göre oluşturulacak gemiadamlarının
vardiya tutma düzenlemelerine uygun olarak, gemide seyir vardiyasından
sorumlu zabitler ile makine vardiyasından sorumlu mühendis/makinistlerin
vardiya tutmaları sağlanır.
Denizcilik
işletmelerinin sorumlulukları
MADDE 62
– (1) İdare, Sözleşmenin I/14
Kuralı ve Kod Bölümünün A-I/14 Kısmı hükümleri uyarınca, denizcilik
işletmelerinin gemilerindeki gemiadamlarının hizmet içi
görevlendirilmelerine ilişkin sorumluluğu bu işletmelere vererek,
bunlardan;
a) Gemilerinden herhangi birine atanan her bir
gemiadamının, Sözleşmenin ilgili hükümleri uyarınca ve İdare tarafından
saptandığı şekilde bir yeterlik belgesi ve/veya gemiadamı cüzdanı
taşımasını,
b) Gemilerinin Donatım Yönergesine uygun olarak
donatılmasını,
c) Gemiadamları ile ilgili dokümanlar ve belgelerin
gemide bulunmasını ve kolayca erişilebilir olmasını, bu bilgilerin
gemiadamlarının deneyimlerini, eğitimlerini, sağlık durumlarını ve atandığı
görevlerdeki yeterliklerini gösterecek mahiyette olmasını,
ç) Gemiadamlarının, normal veya acil görevleri ile
ilgili olarak, gemideki bütün düzenlemeleri, tesisleri, aygıtları,
yöntemleri ve geminin özelliklerini bilmesini,
d) Gemiadamlarının, acil durumlarda güvenlik,
kirlenmenin önlenmesi veya azaltılması için görevlerini yerine getirmede
etkin olarak iş birliği yapmalarını,
e) Gemilerinden herhangi birine atanan her bir
gemiadamının, Sözleşmenin gerektirdiği tazeleme ve güncelleme eğitimlerini
almış ve iş sağlığı ve güvenliği alanında gerekli bilgi sahibi olmasını,
f) Uluslararası Denizde Can Emniyeti Sözleşmesi
(SOLAS 74) Bölüm 5, Kural 14 paragraf 3 ve 4 uyarınca, gemilerinde daima
etkili sözlü iletişim olmasını,
sağlamalarını ister.
Gemiye
yeni atanan gemiadamları ile ilgili sorumluluklar
MADDE 63
– (1) Denizcilik işletmeleri;
gemiye yeni atanan gemiadamları ile ilgili olarak; kaptanlar ve gemi
personelinden her birinin, 62 nci maddede belirtilen yükümlülüklerini tam
ve etkin olarak yerine getirmeleri ve geminin güvenli işletilmesine bağlı
olarak her türlü tedbiri almakla sorumludur.
(2) Denizcilik işletmeleri, Sözleşmenin geçerli
olduğu her geminin kaptanına, gemide yeni işe alınan bütün gemiadamlarının
gemideki aygıtları, işletim yöntemlerini ve görevlerini iyi yapabilmeleri
için gereken diğer düzenlemeleri, bu görevler kendisinden istenmeden önce
tanımasını sağlamak amacıyla izlenecek ilkeleri ve yöntemleri içeren yazılı
bir talimat verir. Bu talimatın usul ve esasları aşağıda belirtilmiştir:
a) Yeni işe alınan gemiadamına;
1) Gemiadamının kullanacağı veya çalıştıracağı
belli aygıtları,
2) Gemiadamının verilen görevleri iyi yapması için
bilmesi gereken gemiye ait vardiya, güvenlik, çevre koruma ve acil durum
yöntemleri ve düzenlemelerini,
tanıma fırsatı vermek için uygun bir zaman verilir.
b) Denizcilik işletmeleri, gemiye yeni atanan
personelin gemi ile ilgili temel bilgileri anlayabilmesi için, gemiadamının
anladığı dilden kendisine rehberlik yapacak yeterlikte birinin atanmasını
sağlar.
c) Denizcilik işletmeleri, ro-ro yolcu gemilerinde
belirli görevlere ve sorumluluklara sahip kaptanlar, zabitler ve diğer
personelin üstlenecekleri görevlere ve sorumluluklara uygun becerileri
kazanmaları için görev başı intibak eğitimini tamamlamalarını sağlar.
İKİNCİ BÖLÜM
Gemiadamları Disiplin İşlemleri
Gemiadamları
Disiplin Komisyonu
MADDE 64
– (1) İdare tarafından gemiadamı
yeterlik belgesi, GMDSS Telsiz Operatör Yeterlik Belgesi veya uygunluk onay
belgesi verilmiş gemiadamlarının Türk veya yabancı bayraklı gemilerdeki
hizmetleri sırasında herhangi bir şekilde tespit veya rapor edilen mesleki
yetersizlikleri, disiplinsizlikleri, denizcilik örf ve adetlerine,
teamüllere, denizcilik terbiyesine ve çalışma disiplinine uygun olmayan
davranışları ile görevi ihmalleri veya kasıtlı kötü davranışları,
Gemiadamları Disiplin Komisyonunca incelenir.
(2) Gemiadamları Disiplin Komisyonu; İdareyi
temsilen Genel Müdür, ilgili genel müdür yardımcısı ve daire başkanı olmak
üzere üç kişi, denizcilikle ilgili meslek kuruluşlarını temsilen
denizcilikle ilgili 4 yıllık fakülte mezunu uzakyol kaptanı ve uzakyol
başmühendisi yeterliğine sahip olmak üzere iki kişi, işçi sendikalarını
temsilen bir kişi, işveren sendikalarını temsilen bir kişi olmak üzere
toplam 7 kişiden oluşur.
(3) Gemiadamları Disiplin Komisyonunun başkanlığını
Genel Müdür yürütür. İdare, komisyon teşkili için, ikinci fıkrada
belirtilen denizcilikle ilgili meslek kuruluşları, işçi sendikaları ve
işveren sendikalarından biri asil ve biri yedek üye olmak üzere isim
listesi gönderilmesini talep eder. Bu kurum ve kuruluşlar tarafından
bildirilen isimler komisyon üyesi olarak belirlenir. Komisyon üyeleri iki
yıl için seçilir ve süresi bitenler yeniden seçilebilir.
(4) Gemiadamları Disiplin Komisyonu, İdare
tarafından gerekli görülen durumlar haricinde, başvuru sayısının en az beş
olması halinde ayda en çok bir defa, disiplin hususlarını değerlendirmek
üzere de yılda en az bir defa ayrıca toplanır. Komisyonun sekretaryası
İdare tarafından yürütülür.
(5) Gemiadamlarının mevzuata, denizcilik örf ve
adetlerine, teamüllerine, denizcilik terbiyesine ve çalışma disiplinine
uygun olmayan davranışları ile görevi ihmalleri veya kasıtlı kötü
davranışları; gemi işleticisi, gemi donatanı veya liman başkanı tarafından
doğrudan İdareye bildirilir veya İdare tarafından doğrudan tespit
edilebilir. Birinci fıkrada belirtilen hususlarda yapılan tespitler,
raporlar, tutanaklar, bilgi ve belgeler ilgililerince Gemiadamları Disiplin
Komisyonunda görüşülmek üzere İdareye sunulur. Ayrıca yurtdışında yabancı
denizcilik idareleri tarafından yapılan denetim ve kontrollerde ortaya
çıkan gemiadamı yetersizlikleri, kusur ve kabahatleri ile müeyyide
gerektiren benzer durumlar da bu Komisyon tarafından değerlendirilir.
(6) İdare, gelen bildirimlerin görüşülmesi ve
değerlendirilmesi için, dördüncü fıkrada belirtilen süreler dâhilinde
Gemiadamları Disiplin Komisyonu üyelerini toplantıya çağırır.
(7) Gemiadamları Disiplin Komisyonu tarafından, bu
madde kapsamında İdareye yapılan bildirimlere muhatap gemiadamının
savunması talep edilir. Gemiadamının savunması ile diğer bilgi ve belgeler,
Gemiadamları Disiplin Komisyonunca değerlendirilir. Yapılan
değerlendirmenin sonucuna göre Komisyon 65 inci maddede belirtilen idari
yaptırımlardan hangisinin uygulanacağına dair raporunu İdareye sunar. İdare
tarafından söz konusu raporda yer alan kararlar uygulanır.
(8) Hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı olan
gemiadamlarının durumu; Gemiadamları Disiplin Komisyonu raporu beklenmeden
İdare tarafından 65 inci maddeye göre değerlendirilir.
(9) İdare, gelen talebin muhteviyatına göre gerekli
gördüğü hallerde, Komisyon raporunu beklemeksizin tedbir amaçlı olarak 65
inci maddede belirtilen şekilde yeterlik belgesinin askıya alınması
işlemini uygulayabilir.
Gemiadamlarına
ilişkin idari tedbirler
MADDE 65
– (1) Gemiadamlarının mevzuata,
denizcilik örf ve adetlerine, teamüllerine, denizcilik terbiyesine ve
çalışma disiplinine uygun olmayan davranışları ile görevi ihmalleri veya
kasıtlı kötü davranışları ve gemilerin yola elverişlilik bakımından
donatılmaları ile ilgili gerekleri yerine getirmeyen gemiadamları
hakkındaki idari tedbirler aşağıdaki hususlar doğrultusunda Gemiadamları
Disiplin Komisyonu tarafından belirlenmiş usul ve esaslar çerçevesinde
uygulanır:
a) Gemiadamları Disiplin Komisyonu; gemiadamlarının
denizcilik örf ve adetlerine, teamüllere, denizcilik terbiyesine, çalışma
disiplinine uygun olmayan davranışları ile görevi ihmalleri veya kasıtlı
kötü davranışları halinde kusurun ağırlık derecesi ile ihmal veya kasıt
unsurlarının varlığına göre ihtar veya yeterlik belgesini altı aya kadar
askıya alma müeyyidelerinden birine karar verir.
b) Gemiadamları Disiplin Komisyonu; gemiadamının
sadakat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışları ile mesleki
yetersizliğine ilişkin durumlarda kusurun ağırlık derecesi ile ihmal veya
kasıt unsurlarının varlığına göre ihtar, yeterlik belgelerinin altı aya
kadar askıya alınması, bir alt yeterliğe indirilmesi, belirli konularda
yeniden eğitime tabi tutulması müeyyidelerinden bir veya birkaçına karar
verir.
c) Gemiadamları Disiplin Komisyonu; denizde can ve
mal emniyetinin sağlanmasına yönelik geminin sevkine ve teknik idaresine
ilişkin kusurlar halinde kusurun ağırlık derecesi ile ihmal veya kasıt
unsurlarının varlığına göre ihtar, yeterlik belgelerinin altı aya kadar
askıya alınması, yeterlik belgelerinin bir alt yeterliğe indirilmesi, belirli
konularda yeniden eğitime tabi tutulması, yeterlik belgesinin iptali veya
ilgilinin denizde çalışmaktan men edilmesi gibi müeyyidelerinden bir veya
birkaçına karar verir.
ç) Bu Yönetmelikte geçen her türlü gemiadamı
yeterlik belgesi, uzmanlık belgesi, belge kanıtı, gemiadamı cüzdanı,
uygunluk onay belgesi ve eğitim belgelerini sahtecilik yoluyla elde ettiği
anlaşılan Türk veya yabancı uyruklu gemiadamlarının bu belgeleri iptal
edilir. Bu belgelerin yurt dışından temin edilmesi halinde belgelere el
konulur ve ilgili idaresine bildirimde bulunulur. Sahte belge taşıyan
gemiadamı, İdare tarafından ilgili adli ve idari makamlara bildirilir.
Sahtecilik ile ilgili suçtan aklanıncaya kadar İdare tarafından yapılması
gereken gemiadamı işlemleri yapılmaz.
d) Liman devleti kontrollerinde başka bir
denizcilik idaresince belgelendirilmiş gemiadamının mesleki yetersizliğinin
Türk limanlarında tespit edilmesi halinde, böyle bir gemiadamının sefere
devam etmesine izin verilmez ve ilgili denizcilik idaresine ihbarda
bulunulur.
e) Belgesi askıya alınmış olmasına rağmen gemide
görev aldığı tespit edilen gemiadamının belgesi iptal edilir ve yirmi dört
ay boyunca bu Yönetmelik kapsamında hiçbir belge düzenlenmez. Ayrıca,
hakkında cezai işlem yapılması için adli makamlara suç duyurusunda
bulunulur.
f) İdare, sağlık durumlarından kuşku duyulan ya da
hasta oldukları bildirilen gemiadamlarına, sağlık durumlarının denizde
çalışmalarına engel olup olmadığının belirlenmesi amacıyla sağlık yoklaması
yaptırabilir.
g) Yönetmelikte geçen her türlü gemiadamı yeterlik
belgesi, uzmanlık belgesi, belge kanıtı ve gemiadamı cüzdanına sahip olmak
için gerekli deniz hizmet belgesi, eğitim belgesi, sağlık belgesi, adli
sicil raporu gibi bilgi ve belgeleri;
1) İdareyi aldatacak şekilde değiştiren, sahte
olarak üreten,
2) Sahte bilgi ve belgeleri bu özelliğini bilerek
ve kasıtlı olarak İdareye gönderen veya beyan eden,
kişilerin, bu yolla sahip olduğu tüm gemiadamı
belgeleri iptal edilir. Bu şekilde iptal edilen gemiadamı belgelerinden
önce sahip olduğu gemiadamı belgeleri ile ilgili olarak, bu madde
kapsamında işlem yapılması için Gemiadamları Disiplin Komisyonuna sevk
edilir. Bu gemiadamları gerekli yasal işlemlerin yapılması için adli makamlara
bildirilir. Sahtecilik ile ilgili suçtan aklanıncaya kadar İdare
tarafından, iptal edilen gemiadamı yeterliğine ilişkin yapılması gereken
gemiadamı işlemleri yapılmaz.
(2) Gemiadamı Disiplin Komisyonu, gemiadamına
uygulanacak idari yaptırımlarla ilgili değerlendirmeyi yaparken aşağıdaki
usul ve esasları gözönüne alır:
a) Gemiadamına ihtar cezası verilecek haller:
1) Atandığı gemiye kendisine verilen süreden sonra
geç katılmak,
2) Seyir veya liman vardiyasına süreklilik arz
edecek şekilde geç kalmak,
3) Diğer gemi personelini rahatsız edecek şekilde
tavır ve davranışlarda bulunmak,
4) Gemide görev yaparken limanlarda kendisine
verilen izin sürelerini geçirerek gemiye geç katılmak,
5) Gemideki diğer personelin çalışmasına uygunsuz
şekilde müdahale etmek,
6) Kaptan veya yetkili kişinin izni olmaksızın
gemiye, gemi personeli harici bir kişiyi getirmek,
7) Gemideki yolcu, müşteri veya tedarikçilerden
herhangi bir komisyon veya maddi fayda sağlamak üzere talepte bulunmak,
8) Liman geçiş kartları veya kimlik kartını kasıtlı
olarak kötüye kullanmak,
9) Taşıdığı yük nedeniyle yangın veya patlama riski
olan ve gemi kaptanı veya denizcilik işletmesi tarafından gemiadamlarına
özel olarak yasak konulmuş geminin tamamında veya belirli bölümlerinde;
sigara içmek, açık ateş yakmak veya çakmak kullanmak, Gemi Kaptanı
tarafından onaylanmamış aydınlatma kaynağı kullanmak,
10) Amirleri tarafından verilen görevleri ihmal
etmek,
11) Geminin diğer personeline ciddi zarar verecek
veya geminin seferini engelleyecek ölçüde olmayan benzeri ihlallerde
bulunmak,
12) Gemiye bayrak devleti veya liman devleti
kontrolü yapmak için gelen denetim görevlilerine, uygun olmayan
davranışlarda bulunmak, denetim sırasında bu görevlilere ve diğer gemi
personeline gereken teknik desteği sağlamamak,
13) Seyir veya liman vardiyasında yapmakla yükümlü
olduğu periyodik kontrol ve işleri aksatmak,
14) Gemide yapılan talimlere ve acil durum
tatbikatlarına katılmamak, gereken önemi vermemek.
b) Gemiadamına yeterlik belgesinin askıya alınması
cezası verilecek haller:
1) Başka bir personele kasten şiddet uygulamak,
2) Amirleri tarafından verilen emre kasten uymamak,
3) Amirleri tarafından verilen görevi kasıtlı
olarak ihmal etmek,
4) Geminin, gemi personelini, geminin yükünü veya
deniz çevresini tehlikeye atan davranışlarda bulunmak,
5) Kabul edilebilir sebepler haricinde; amiri
tarafından göreve çağrıldığında göreve hazır bulunmamak, görevde olması
gereken yerde bulunmamak, görev başında uyumak,
6) Alkol veya uyuşturucu etkisiyle görevini uygun
şekilde yapmamak veya göreve gelmemek,
7) Gemideki sosyal refahı etkileyecek şekilde diğer
personele taciz, sindirme ve baskı uygulamak,
8) Gemi kaptanı veya yetkili başka bir kişinin izni
ve rızası olmadan gemide bir saldırı amaçlı silah bulundurmak,
9) Gemiye kaçak olarak binilmesine yardım etmek,
10) Gemiye bayrak devleti veya liman devleti
kontrolü yapmak için gelen denetim görevlilerine kasten yardımcı olmamak,
gemide kontrol edilen cihaz veya ekipman çalışır durumda olmasına rağmen
denetim görevlisinin istediği şekilde çalıştıramamak veya kullanamamak,
11) Gemi Kaptanı tarafından, Sözleşmede uygun
yeterlik belgesine sahip gemiadamları tarafından yapılması özellikle
belirtilen herhangi bir görev veya hizmetin, ilgili belgeye sahip olmayan
bir gemiadamınca yapılmasına izin verilmesi.
c) Gemiadamına yeterlik belgesinin bir alt
yeterliğe indirilmesi cezası verilecek haller:
1) Geçerli bir nedeni olmaksızın gemiye katılmayı
veya sefere çıkmayı reddetmesi ya da geminin sefere hazırlanması ve sefere
çıkmadan önceki herhangi bir 24 saatlik bölümünde gemide bulunmaması veya
yeterli bir sebebi olmaksızın gemide olmaması veya görevini terk etmesi,
2) Gemiadamı sözleşmesi tamamlanmadan geminin
limandan ayrılmasından sonra haksız olarak işi bırakması,
3) Gemide yapması gereken görevi veya amirleri
tarafından verilen görevleri mesleki yetersizlik nedeniyle yerine
getirememesi.
ç) Gemiadamına yeterlik belgesinin iptali veya
ilgilinin denizde çalışmaktan men edilmesi cezası verilecek haller:
1) Diğer gemiadamlarından biri veya birkaçını
organize ederek emre itaatsizlik, görevi ihmal etmek veya geminin
seyrüseferine engel olmak,
2) Kaçakçılık yaptığının mahkeme kararı ile
tespiti,
3) Gemide bulunan personele yönelik istenmeyen
uygunsuz cinsel içerikli söylemler gibi sözel veya fiziksel davranışlarda
bulunmak,
4) Kasten ve makul sebep olmaksızın gemiye hasar
vermek, gemideki herhangi bir mala zarar vermek veya gemideki herhangi bir
malı denize atmak,
5) Geçerli bir mazereti olmaksızın gemiyi terk
etmek,
6) Gemiadamının herhangi bir kursa gitmeden,
kendisini kursa gitmiş gibi göstererek ilgili gemiadamı belgelerini
aldığının tespit edilmesi.
(3) İkinci fıkrada belirtilen durumlarda
gemiadamının hangi eğitimleri tekrar alması gerektiğine dosya bazında
konusuna göre Gemiadamları Disiplin Komisyonunca karar verilir.
(4) Bir alt yeterliğe indirilen gemiadamı, eski
yeterliğine yükselmek için bu Yönetmelikte belirtilen ilgili yeterliğe
yükselmek için gerek deniz hizmeti, eğitim ve sınav gibi hususları tekrar
yerine getirmek zorundadır.
(5) Gemiadamları Disiplin Komisyonu, sahtecilik
nedeni ile yeterliği iptal edilen gemiadamı hakkında iptal tarihinden
itibaren 4 yıl, bu maddede belirtilen diğer sebeplerle yeterliği iptal
edilen gemiadamı hakkında iptal tarihinden itibaren 2 yıl geçmesi koşuluyla
gemiadamının sınava yeniden katılması yönünde karar verebilir. Söz konusu
sınavı başarı ile tamamlayan gemiadamına, o yeterliğin en alt kademesinde
yer alan yeterlik belgesi verilir.
(6) Gemiadamları hakkında yeterlik belgesinin
askıya alınması kararı verildiği durumlarda, bu karar tarihinden itibaren
otuz altı ay içerisinde, bu kusurların her birinin tekrarında askıya alınma
süresi iki kat artırımlı olarak uygulanır. İhtar cezası gerektiren kusurlar
hariç, ilk ihlale ilişkin idari tedbir karar tarihinden itibaren otuz altı
ay içerisinde hakkında üçüncü kez idari tedbir kararı alınanların İdare
tarafından verilen bütün gemiadamı yeterlik belgeleri ve gemiadamı uzmanlık
belgeleri iptal edilir.
(7) İhtar cezası verilen gemiadamlarının, karar
tarihinden itibaren on iki ay içerisinde ikinci kere ihtar cezası almaları
durumunda yeterlik belgeleri altı ay süre ile askıya alınır.
(8) Türk bayraklı gemilerin yabancı ülkelerde tabi
olduğu liman devleti kontrollerinde eksikliklerinin bulunması veya bu
eksiklikleri nedeniyle tutulması durumunda; geminin kaptanı,
başmühendis/başmakinisti veya ilgili diğer personeli hakkında ihlal veya
kusurun ağırlık derecesine göre bu maddenin ilgili hükümleri uygulanır.
(9) Gemiadamları Disiplin Komisyonunun çalışması,
işleyişi, şikâyet ve bildirimlere ilişkin usul ve esaslar, Bakanlık
tarafından belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim Kurumlarına İlişkin İdari Tedbirler
Gemiadamları
eğitimi veren gerçek veya tüzel kişilere ilişkin idari yaptırımlar
MADDE 66
– (1) Gemiadamları hakkında eğitim
ve sınav ile ilgili gerekleri yerine getirmeyen gerçek veya tüzel kişiler
hakkında aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) İdare tarafından yetkilendirilmediği halde
gemiadamı eğitimi veren, vermeyi taahhüt eden, yazılı veya görsel basın
yoluyla duyuru yapan veya amatör denizci belgesi dâhil herhangi bir
gemiadamı belgesi düzenleyen veya düzenleneceğini vaat eden gerçek ve tüzel
kişiler hakkında adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.
b) İdare tarafından yapılan değerlendirme
sonucunda, aşağıda belirtilen durumlarda yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının
GAEBS Modülünde tanımlı yetkileri askıya alınır veya iptal edilir. Askıya
alma ve iptal işlemi tüm eğitimler için yapılır. Eğitim kurumunun
yetkisinin askıya alındığı veya iptal edildiği tarihte, aynı eğitim
kurumunda eğitime devam etmekte olanlar, eğitimlerini tamamlamaları halinde
İdare tarafından belgelendirilir. Yetkisi askıya alınmış veya iptal edilmiş
bir eğitim kurum ve kuruluşunda daha önce eğitim almış ancak belgelendirilmesi
yapılmamış kişiler İdare tarafından belgelendirilebilir. Askıya alınan
eğitimler için GAEBS Modülünde kurs ilanı açılamaz.
1) Sözleşmenin I/8 Kuralı ile Kod Bölümünün A-I/8
Kısmı uyarınca oluşturulan kalite standartları sisteminin işlevselliğini
yitirdiğine dair nesnel kanıtlara istinaden yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarının yetkileri altı ay süre ile askıya alınır.
2) Yönergede belirtilen süreler içerisinde
periyodik izleme ve değerlendirme faaliyetleri için başvurmamış
yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının veya başvuruyu yapmasına rağmen,
tespit edilen eksiklikler nedeniyle izleme ve değerlendirme faaliyetleri üç
ay içerisinde tamamlanamamış yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının yetkileri
izleme ve değerlendirme faaliyetleri sonuçlanana kadar askıya alınır; ancak
askıya alma süresi, yetkilerin askıya alınma tarihinden itibaren toplamda
bir yılı geçemez.
3) İdare tarafından yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarının, GAEBS Modülü üzerinden yapılan yoklamalarda sınıfta mevcut
olmayan kişileri kasıtlı olarak mevcutmuş gibi gösterdiği, yetkisiz
personel ile eğitim verdiği veya eğitimle ve sınavla ilgili İdareyi
yanıltmaya yönelik her türlü usulsüzlük ve sahtecilik yaptığının tespiti
halinde yetkileri iptal edilir.
4) İdare tarafından yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarından tesis ve ekipman gereklilikleri olmadan eğitim faaliyetinde
bulunan ve/veya eğitimlerde uygunsuz araç gereç kullandığı tespit
edilenlerin yetkileri üç ay süre ile askıya alınır.
5) İdare tarafından yetkilendirilmiş eğitim
kurumlarından eğitim kayıtlarını kurallara uygun tutmayan, gerekli koşullar
sağlanmadan öğrenciyi kaydeden ve/veya onaylı eğitim programına
uymayanların yetkileri üç ay süre ile askıya alınır.
6) Yetkilendirilmiş eğitim kurumlarına veya
yetkilendirme için talepte bulunan eğitim kurumlarına yapılan denetleme
esnasında, denetçilerin görevlerini yapmasına engel olunması, talep edilen
bilgi ve belgelerin geçerli bir nedeni bulunmaksızın zamanında ve tam
olarak denetçilere sunulmaması, gerçeğe aykırı belge tanzim edilmesi halinde
yetkilendirilmiş eğitim kurumunun yetkisinin tümü iptal edilir, ilk defa
yetkilendirme için talepte bulunan eğitim kurumu için ise yetkilendirme
yapılmaz.
c) Yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının GAEBS
Modülü üzerinde tanımlı yetkileri on iki ay boyunca hiçbir eğitim
düzenlemediğinin tespit edilmesi durumunda iptal edilir. Bu durumda eğitime
devam etmekte olanlar eğitimlerini tamamlamaları halinde İdare tarafından
belgelendirilir. Yetkisi iptal edilmiş bir eğitim kurumunda daha önce
eğitim almış ancak belgelendirilmesi yapılmamış kişiler İdare tarafından
belgelendirilebilir.
ç) İdare tarafından belgelendirilmiş denizci
eğitimcilerden yetkileri dışında eğitim verdiği tespit edilen ve/veya
eğitim kurum ve kuruluşlarında eğitime katılmadığı halde eğitici gibi
görünen eğitmenlerin İdare tarafından verilmiş olan denizci eğitimci
belgesi iptal edilir. Bu kişilere bir daha denizci eğitimci belgesi
verilmez.
d) Bu maddede belirtilen nedenlerle yetkileri
askıya alınan eğitim kurumlarına, askıya alma süresi bitiminde gerekli
düzeltici faaliyetleri tamamlayamadıkları durumlarda, bu faaliyetleri
tamamlaması için üçer aylık sürelerle ek süre verilir; ancak bu süre
yetkilerin askıya alınma tarihinden itibaren toplamda bir yılı geçemez. Bu
süre sonunda da gerekli düzeltici faaliyetleri tamamlamayan eğitim
kurumlarının yetkileri iptal edilir.
Tekerrüre
ilişkin hükümler
MADDE 67
– (1) Gemi işleteni, donatanı,
eğitim kurum ve kuruluşları, eğiticiler ve ilgililer hakkında yetkilerinin
askıya alınması kararı verildiği durumlarda, bu karar tarihinden itibaren
otuz altı ay içerisinde bu ihlallerin her birinin tekrarında askıya alınma
süresi iki kat artırımlı olarak uygulanır. İlk ihlale ilişkin idari tedbir
karar tarihinden itibaren otuz altı ay içerisinde hakkında üçüncü kez idari
tedbir kararı alınanların İdare tarafından verilen bütün yetkileri iptal
edilir.
Gemiadamları
eğitimi veren gerçek veya tüzel kişilere ilişkin idari tedbirler
MADDE 68
– (1) 66 ncı ve 67 nci maddelere
göre yetkisi iptal edilen eğitim kurumunun yöneticileri, kurucuları ve
ortakları ile bunların ikinci dereceye kadar (ikinci derece dâhil) kan
hısımları ve hısımlığı sağlayan evlilik sona ermiş olsa bile ikinci
dereceye kadar (ikinci derece dâhil) sıhri (kayın) hısımları iki yıl
boyunca denizcilikle ilgili herhangi bir eğitim kurumu açamaz, mevcut
eğitim kurumlarında görev alamaz.
ALTINCI KISIM
Kılavuz Kaptan Yeterlikleri ve İdari Tedbirler
BİRİNCİ BÖLÜM
Kılavuz Kaptan Yeterlikleri
Başvuru
usulleri, sınavlar ve staj
MADDE 69
– (1) İlk defa kılavuz kaptan
yeterlik belgesi başvurusunda bulunmak isteyen kılavuz kaptan adayları
aşağıda belirtilen şartları sağlamak koşuluyla ilgili liman başkanlığına
başvururlar;
a) Türk vatandaşı olmak,
b) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
c) 5237 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinde
belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir
yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile
devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine
karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,
edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini
aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,
ç) 5237 sayılı Kanunun 188 inci, 190 ıncı ve 191
inci maddelerindeki suçlardan dolayı hakkında verilmiş bir mahkûmiyet veya
güvenlik tedbiri kararı bulunmamak,
d) Askerlikle ilgisi bulunmamak,
e) Üniversitelerin denizcilikle ilgili bölümlerinde
lisans düzeyinde eğitim görmüş olmak,
f) Uzakyol kaptanı yeterlik belgesine sahip olmak
ve anılan belge ile en az on iki ay Donatım Yönergesinde uzakyol kaptan
yeterliği ile donatılması gereken gemilerde gemi kaptanlığı yaptığını deniz
hizmet belgesi ile belgelemek,
g) Sağlık durumunun deniz hizmetine elverişli
olduğunu, bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre belgelemek,
ğ) Düzgün, akıcı ve anlaşılabilir konuştuğunu
hastaneden alınmış belge ile ispatlamak,
h) 70 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen
kılavuz kaptan sınavına girmeden önce YDS’nin İngilizce bölümünden en az 70
puan veya ÖSYM tarafından bunun eşdeğeri kabul edilen ulusal/uluslararası
yabancı dil sınav türlerinden 70 puana denk puan almak.
(2) Denizcilikle ilgili lisans mezunlarından,
uzakyol kaptanı yeterliğine sahip olup, bu yeterlik ile Türk Boğazlar
bölgesinde gemi trafik hizmetleri operatörü olarak en az altmış ay
çalışanlar veya yine aynı yeterlik ile kılavuzluk hizmetlerine esas römorkörlerde
en az otuz altı ay çalışanlar birinci fıkranın (f) bendinde belirtilen
deniz hizmetini karşılamış sayılır. Gemi trafik hizmetleri operatörü olarak
gereken altmış ay süre içerisinde kılavuzluk hizmetlerine esas
römorkörlerde yapılan hizmetler, yine aynı fıkrada istenilen deniz
hizmetinden sayılır.
İlan,
sınav, başvuru ve staja ilişkin hususlar
MADDE 70
– (1) İdare tarafından mevcut
kılavuz teşkilatlarının talebi ve/veya İdarenin değerlendirmesi üzerine her
yılın Ocak ayı içerisinde ilgili yıl için ihtiyaç duyulan kılavuz kaptan
sayısı ilan edilir. İhtiyaç duyulan kılavuz kaptan sayısı belirlenirken,
kılavuzluk teşkilatı ve liman işletmesinden görüş sorulur. İdare, acil ve
beklenmeyen durumlarda oluşabilecek kılavuz kaptan ihtiyacını karşılamak
için, bu maddede belirtilen usul ve esaslara uygun olarak aynı yıl
içerisinde ilave ilan ve sınav yapabilir.
(2) Kılavuz kaptan olmak isteyen kişiler tarafından
liman başkanlıklarına yapılan başvurular, İdareye bildirilir. İdare kılavuz
kaptan adayları için yazılı veya çevrimiçi olarak kılavuz kaptan sınavını
Mart ayında yapar. Sınav, yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Sınavda
en yüksek puandan aşağıya doğru sıralama yöntemiyle istihdam edilecek
kılavuz kaptan sayısının iki katı kadar aday, en az 70 (yetmiş) puan almak
şartıyla sözlü sınava katılmaya hak kazanır. Son adayla aynı puana sahip
olan adayların tamamı sözlü sınava çağrılır. Sözlü sınavda yetmiş ve üzeri
puan alanlar başarılı sayılır.
(3) Başarı sıralamasında, yazılı ve sözlü sınavın
aritmetik ortalaması esas alınır. Başarılı olan adaylar, İdarenin
belirleyeceği hizmet sahalarında İdare tarafından kılavuz kaptan stajına
başlatılır. Kılavuzluk teşkilatları İdarenin bildirdiği kılavuz kaptan
adaylarını en geç otuz gün içinde staja başlatmak zorundadır. Staja
başladığı tarih ile staj sonrası adaya ilişkin görüşler, kılavuzluk
teşkilatı tarafından ilgili liman başkanlığına bildirilir.
(4) İlk defa kılavuz kaptan yeterliği alacak
adaylar otuz gemiden az olmamak üzere en az üç ay stajını İdarenin
belirlediği kılavuzluk teşkilatında, gece ve gündüz dengeli olacak şekilde,
farklı büyüklük ve cinsteki gemilerde yapmak zorundadır.
(5) Tüm stajyer kılavuz kaptanlar, görev başı
eğitimleri sırasında, görev başı eğitimini yaptıkları kılavuzluk hizmet
bölgesinde yetkili römorkörcülük teşkilatına ait römorkörlerde beş gün
fiili eğitim alırlar. 69 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtildiği
şekilde, daha önceden bir kılavuzluk hizmet bölgesinde römorkör kaptanlığı
yapanlar bu eğitimden muaftır.
(6) Stajını tamamlayarak, yapılan uygulama
sınavında başarılı olan ve ilgili liman başkanlığına başvuran adayların
genel kılavuz kaptan yeterlik belgesi İdare tarafından verilir.
(7) Kılavuz kaptan yeterlik belgesini haiz kişiler,
stajını tamamladığı hizmet sahası dışında başka bir hizmet sahasında görev
yapacaklar ise, bu kılavuzluk hizmet sahası için stajına ilave olarak otuz
gemiden az olmamak üzere en az üç ay süre ile görev başı eğitimini
tamamlamak zorundadır. Bu görev başı eğitiminin, o bölge için yetkilendirilmiş
kılavuz kaptanın gözetiminde yapılması zorunludur. Ancak, daha önce
herhangi bir kılavuz kaptan yeterliğine sahip kişiler, bu maddede
belirtilen esaslar doğrultusunda on beş gemiyi bir ay içinde
kılavuzladıklarında görev başı eğitimini tamamlar.
(8) Görev başı eğitimleri sırasında; görev
yapacakları kılavuzluk hizmet bölgesi kısmen veya bütünüyle gemi trafik
hizmetlerinin (GTH) kapsamı içinde ise, GTH’nin yapısı ve işlevi ile ilgili
olarak 5 gün süre ile toplam 30 saat fiili eğitim almaları zorunludur. 69
uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtildiği şekilde, daha önceden gemi
trafik hizmetleri operatörlüğü yapanlar bu eğitimden muaftır.
(9) Görev başı eğitimini tamamlayan kılavuz
kaptanlara, liman başkanlığının teklifi ile İdare tarafından ilgili hizmet
sahası için liman kılavuz kaptan belgesi verilir.
(10) Aday stajını tamamladığı hizmet sahasında
görev başı eğitimi yapmadan o bölge için kılavuz kaptan olarak hizmet
verebilir.
(11) Bir bölgede; yetkilendirilmiş kılavuz kaptan
yok ise veya bulunamaz ise, o bölgede görev başı eğitimini yapacak kılavuz
kaptanın daha önce başka bir bölgede kılavuz kaptan olarak çalışmış olması
zorunludur. Bu durumda adaylar görev başı eğitimi ile birlikte kılavuzluk
hizmeti verir. Adaylığını tamamlamış bir kılavuz kaptan yeni bir bölge için
yetkilendirilmiş bir kılavuz kaptan nezaretinde görev başı eğitimi yapar.
(12) Kılavuz kaptanlara ilişkin sicil kayıtları
İdare tarafından tutulur.
(13) İstanbul ve Çanakkale Boğazlarında görev başı
eğitimleri farklı büyüklük ve cinsteki kırk beş gemiden az olmamak üzere en
az üç ay sürede tamamlanmak zorundadır.
(14) İdare tarafından, seyir, can, mal ve çevre
emniyeti açısından gerekli görülen kılavuzluk hizmet sahalarında görev başı
eğitimi süresi ve gemi sayısı arttırılabilir.
(15) Ham petrol ve ürünleri, kimyasal ürünler,
sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) gibi
tehlikeli madde elleçleyen limanlar ve terminallerdeki kılavuzluk
bölgelerinde bu süreler ve sayılar yüzde otuzdan az olmamak kaydıyla
arttırılarak uygulanır.
(16) Staj ve görev başı eğitimi süresince, stajyer
kılavuz kaptanların çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan
hakları, yetkili kılavuzluk teşkilatının sorumluluğundadır.
(17) Kılavuz kaptanların başvuru, eğitim ve sınav
konuları ve sınavın yapılması ile sınav sonucu değerlendirilmesine ilişkin
usul ve esaslar, Yönerge ile belirlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Yeterlik Yenilemeleri ve İdari Tedbirler
Kılavuz
kaptan yeterliklerinin geçerliliği, yeterliğin askıya alınması ve iptali
MADDE 71
– (1) Bir kılavuzluk teşkilatında
görevli kılavuz kaptanların, İdare tarafından tarihi ve katılım koşulları
her yılın Ocak ayında ilan edilen ve en az iki yılda bir defa düzenlenecek
olan yenileme eğitimine katılmaları zorunludur.
(2) İdarece kabul edilen ve resmi belgeye dayanan
mücbir sebepler dışında herhangi bir sebeple İdare tarafından düzenlenen
yenileme eğitimlerine katılmayan kılavuz kaptanların kılavuz kaptan
belgeleri askıya alınır. Kılavuz kaptan belgesini yeniden alabilmeleri için
yenileme eğitimine katılmaları zorunludur.
(3) Kılavuz kaptan olarak çalışıyor olması
kaydıyla, kılavuz kaptanların, uzakyol kaptan yeterlik belgesi ve ilgili
gemiadamı uzmanlık belgeleri süresi bitiminde herhangi bir işleme gerek
kalmaksızın yenilenir.
(4) Kılavuz kaptanlar iki yılda bir uzakyol kaptan
yeterliği için öngörülen sağlık raporlarını almak zorundadır.
(5) Herhangi bir kılavuz kaptan yeterliğine sahip
olanların belgeleri, aşağıdaki durumlarda İdare tarafından geri alınarak bu
durum kütüğe işlenir:
a) Altmış beş yaşını doldurmak,
b) Beş yıl aralıksız kılavuz kaptanlık yapmamak,
c) Kılavuz kaptan olabilmek için gerekli olan
sağlık ve adli sicil koşullarını kaybetmek.
(6) İdare, yetkili kılavuzluk teşkilatı, kılavuz
kaptanları temsil eden ilgili dernek ve meslek odasının birlikte yapacağı
teknik ve idari tahkikat sonucu;
a) İdarenin izni dışında birden fazla yerde görev
yaptığı tespit edilen,
b) Meslek ilke ve gerekleri ile mesleki etik
sorumluluklarına aykırı hareket eden,
c) Kılavuz kaptanlar ile ilgili meri mevzuatlarda
belirtilen hususlara aykırı olarak hareket eden,
ç) Kılavuzluk hizmeti verdiği gemide
gözlemleyebildikleri ve geminin seyir, can, mal ve çevre emniyeti ile ilgili
risk oluşturan hususları, seyir cihazları ile ilgili arızaları, deniz
kazalarını ve denizde meydana gelebilecek kirlilikle ilgili uygunsuzlukları
tespit ettiği anda sözlü ve yirmi dört saat içerisinde yazılı olarak ilgili
liman başkanlığına bildirmeyen,
kılavuz kaptanların durumu; İdare tarafından
değerlendirilerek uygun görülmesi halinde, Gemiadamları Disiplin
Komisyonunda incelenir. Komisyonun kararı ve İdarenin onayına göre, ihtar,
kınama, yenileme eğitimi alma, yeterlik belgesinin askıya alınması veya
iptali idari tedbirlerinden birisi ve 14/4/1925 sayılı ve 618 sayılı
Limanlar Kanununa göre cezai işlem uygulanır ve ilgili kılavuz kaptanın
siciline işlenir.
Kılavuzluk
hizmeti vermeyi reddetme hakkı
MADDE 72
– (1) Kılavuz kaptanlar,
kılavuzladıkları geminin kılavuzluk hizmet bölgesinde seyre devam etmesinin,
limana demirleme, yanaşma veya kalkmasının seyir emniyeti ve/veya çevre
emniyeti açısından tehdit oluşturabileceğini gözlemlemeleri durumunda
kılavuzluk hizmetini vermeyi reddedebilir. Ayrıca, gemiye çıkış ve inişte
kullanacakları kılavuz çarmıhı, aydınlatma ve benzer araçların kurallara
uygun ve emniyetli olmaması durumunda da hizmet vermeyi reddetme hakkına
sahiptir. Böyle bir durumda kılavuz kaptan, hizmet vermeyi reddetme
gerekçesi ile birlikte söz konusu olayı, varsa bölgedeki gemi trafik
hizmetleri merkezlerine, ayrıca, gerekli işlemin yapılması için en kısa
zamanda kılavuzluk teşkilatı vasıtasıyla ilgili liman başkanlığına yazılı
olarak bildirir.
YEDİNCİ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat
MADDE 73
– (1) 31/7/2002 tarihli ve 24832
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemiadamları Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
(2) 28/11/2006 tarihli ve 26360 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kılavuz Kaptanların Yeterlikleri, Eğitimleri,
Belgelendirilmeleri ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten
kaldırılmıştır.
Alt
düzenleyici işlemler
MADDE 74
– (1) Bakanlık, bu Yönetmelikte
belirtilen hükümler çerçevesinde alt düzenlemeler yapabilir.
Uzakyol
kaptanlığı ve uzakyol başmakinistliğine geçiş
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihte kaptan ve başmakinist yeterliğine sahip olan
gemiadamları, 2002 tarihli Yönetmelikte belirtilen geçiş hükümlerini üç yıl
içerisinde sağlamaları durumunda, uzakyol kaptanlığı ve uzakyol
başmakinistliği yeterliğine geçebilirler.
Kılavuz
kaptanların staj ve İngilizce yeterlikleri
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihte, Kılavuz Kaptanların Yeterlikleri, Eğitimleri,
Belgelendirilmeleri ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmelik gereğince görev
başı eğitime başlamış kılavuz kaptan adaylarının görev başı eğitim ve
sınavları aynı Yönetmeliğe göre yapılır. Bu kişilere, görev başı eğitim ve
sınavı başarıyla bitirmeleri durumunda, görev başı eğitimi tamamladığı
kılavuzluk hizmet bölgesi için, bu Yönetmelikte belirtilen liman kılavuz
kaptan belgesi verilir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten
önce, Kılavuz Kaptanların Yeterlikleri, Eğitimleri, Belgelendirilmeleri ve
Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmelik kapsamında alınmış kıdemli kılavuz kaptan
veya kılavuz kaptan yeterliklerine sahip olanlar ile birinci fıkra
kapsamında liman kılavuz kaptan belgesi alanların, 69 uncu maddenin birinci
fıkrasının (h) bendinde belirtilen İngilizce yeterlik şartlarını, bu
Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren iki yıl içerisinde sağlaması
şarttır. İki yıl içerisinde bu şartı sağlayamayanların yeterlik belgeleri,
gerekli İngilizce şartını sağlayana kadar İdare tarafından askıya alınır.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte
kıdemli kılavuz kaptan veya kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip
bulunanlar, yeterlik belgelerinde belirtilen kılavuzluk hizmet bölgesi
için, bu Yönetmelikte belirtilen liman kılavuz kaptan yeterlik belgesi
yetkileri kapsamında çalışabilirler.
Belgelerin
geçerliği ve intibak işlemleri
GEÇİCİ
MADDE 3 – (1) 2002 tarihli
Yönetmelik kapsamında verilen gemiadamı yeterlik belgeleri ve gemiadamı
uzmanlık belgeleri geçerlidir.
(2) 1997 tarihli Yönetmelik hükümlerine göre
yeterlik intibak işlemleri yaptırmayan hak sahiplerinin, bu Yönetmeliğe
göre intibak işlemleri yapılırken, 1997 tarihli Yönetmeliğe göre intibak
edebileceği yeterlik esas alınır.
Gemiadamları
Komisyonu
GEÇİCİ
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
belirtilen Gemiadamları Komisyonu faaliyete geçene kadar, söz konusu
Komisyonun bu Yönetmelikte belirtilen görevleri, İdare tarafından
yürütülür.
1997
tarihli Yönetmelik ile kazanılmış haklar
GEÇİCİ
MADDE 5 – (1) En az GMDSS Tahditli
Telsiz Operatörü (ROC) yeterlik belgesini haiz olmak şartıyla 1997 tarihli
Yönetmelik şartlarına uygun olarak;
a) Liman kaptanı yeterliğine sahip bulunanlar,
sınavsız sınırlı vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
b) Kıyı kaptanı yeterliğine sahip bulunanlar,
sınavsız sınırlı kaptan yeterliğini almaya hak kazanırlar.
c) Yakınyol vardiya zabiti, yakınyol birinci zabiti
ve sınırlı vardiya zabiti yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız vardiya
zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.
ç) Yakınyol kaptan klas III, yakınyol kaptan klas
IV, sınırlı birinci zabit ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığından ayrılan ve yakınyol
birinci zabit yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız birinci zabit
yeterliğini almaya hak kazanırlar.
d) Yakınyol kaptan klas-I, yakınyol kaptan klas-II,
sınırlı kaptan ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığından ayrılan ve yakınyol
kaptan klas-III yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız kaptan yeterliğini
almaya hak kazanırlar.
e) Uzakyol vardiya zabiti yeterliğine sahip
bulunanların belgeleri, sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
f) Uzakyol kaptanı yeterliğine sahip bulunanların
belgeleri, sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
(2) 1997 tarihli Yönetmelik şartlarına uygun
olarak;
a) Deniz motorcusu yeterliğine sahip bulunanlar,
sınavsız Sınırlı Makine Zabiti yeterliği almaya hak kazanırlar.
b) Deniz makinistliği yeterliğine sahip bulunanlar,
sınavsız Sınırlı Başmakinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.
c) Yakınyol makine zabiti, yakınyol ikinci
makinisti ve sınırlı makine zabiti yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız
Makine Zabiti yeterliği almaya hak kazanırlar.
ç) Yakınyol başmakinist klas-III, yakınyol başmakinist
klas-IV, sınırlı ikinci makinist ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığından
ayrılan ve yakınyol ikinci makinist yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız
İkinci Makinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.
d) Yakınyol başmakinist klas-I, yakınyol başmakinist
klas-II, sınırlı başmakinist ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığından ayrılan
ve yakınyol başmakinist klas-III yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız
başmakinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.
e) Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliğine
sahip bulunanların belgeleri, bu Yönetmeliğe göre sınavsız yeniden
düzenlenir.
f) Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti yeterliğine
sahip bulunanların belgeleri, bu Yönetmeliğe göre sınavsız yeniden
düzenlenir.
g) Uzakyol başmühendisi/başmakinisti yeterliğine
sahip bulunanların belgeleri, bu Yönetmeliğe göre sınavsız yeniden
düzenlenir.
Eğitim-öğrenim
görmekte olan öğrenciler ve mezunlar
GEÇİCİ
MADDE 6 – (1) 2002 tarihli
Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinde eğitim görmekte olanlar ile mezun
olan fakat yeterlik belgesi almayan hak sahiplerinin ilk yeterlik alırken,
İngilizce yeterlik şartı, sınav şartı, sınav konuları ve geçme başarı notu
baremi hariç, 1997 tarihli Yönetmelik ile kazandığı hakları saklıdır. Bu
hak sahipleri, 1997 tarihli Yönetmelikte sınavına girmeye hak kazandıkları
yeterlik belgesinin bu Yönetmelik hükümlerine göre intibakı olan yeterlik
belgesi sınavına girer. Söz konusu sınavlar, Yönergeye göre yapılır.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte
eğitim görmekte olanlar ile mezun olan fakat yeterlik belgesi almayan hak
sahiplerinin ilk yeterlik alırken, İngilizce yeterlik şartı, sınav konuları
ve geçme başarı notu baremi hariç, 2002 tarihli Yönetmelik ile kazandığı
hakları saklıdır.
(3) Bu Yönetmelik hükümlerine göre eğitim-öğretime
başlayan öğrencilerin; tabi oldukları eğitim, belgelendirme ve kazanılmış
haklara ilişkin Yönetmelik hükümlerinde yapılacak değişiklik hallerinde,
eğitim-öğretime başladıkları tarihteki hükümler itibariyle kazanılmış
hakları saklıdır.
(4) Bakanlıkça işletim düzeyinde eğitim vermek için
yetkilendirilmiş Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında
7/9/2016 tarihinde eğitim görmekte olan öğrencilerin kazanılmış hakları
saklıdır.
Kazanılmış
yeterlikler
GEÇİCİ
MADDE 7 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce;
a) Miço yeterliğine sahip olanlara İdare tarafından
gemici yeterliği,
b) Silici yeterliğine sahip olanlara İdare
tarafından yağcı yeterliği,
verilir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte
elektrikçi, elektronikçi, elektrik zabiti ve elektronik zabiti yeterliğine
sahip olanlar, mevcut yeterlikleri ile çalışmaya devam edebilirler.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten
önce;
a) Yat Kaptanı (499 GT) yeterliğine sahip olanlar
mevcut belgeleriyle çalışmaya devam edebilirler.
b) Yat Kaptanı (2999 GT) ve Yat Kaptanı (3000 GT ve
üstü) yeterlik belgesine sahip gemiadamlarının yeterlik belgeleri İdare
tarafından Yat Kaptanı (Sınırsız) yeterlik belgesi ile değiştirilir.
Yürürlük
MADDE 75
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 76 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanı yürütür.
|