Ekonomi Bakanlığından:
İTHALATTA
STANDARTLARA UYGUNLUK DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ
VE DENETİMİ: 2018/1)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de
standardı belirtilen ürünlerin, ithalatta ilgili standartlara veya teknik
mevzuata uygunluğunun denetlenmesine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi
tutulacak ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi uyarınca ihraç
edilip geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 28/1/2013 tarihli ve 2013/4284
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler
Rejimi Kararının 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) AQAP belgesi: Milli Savunma Bakanlığı tarafından
verilen, “Endüstriyel Kalite Güvence Seviye Belgesi”ni,
b) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya Avrupa
Topluluğu’nda serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği çerçevesinde
tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük idaresince ya
da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip gümrük
idaresince vize edilen belgeyi,
c) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
ç) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi
(TAREKS): Ürün güvenliği ve teknik düzenlemeler mevzuatı uyarınca yürütülen
denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk esaslı
olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
d) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü,
fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
e) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan
nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
f) GMP belgesi: Sağlık Bakanlığı tarafından ilaç
sanayicilerine verilen ve üretimin her aşamasında gerekli kalite
kontrolünün yapıldığını gösteren “İyi İmalat Uygulamaları Belgesi”ni,
g) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-1’de belirtilmekle
birlikte, ilgili GTİP’in karşısında belirtilen standart veya standartlar
kapsamına girmeyen ürünü,
ğ) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar adına
işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
h) Risk: Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
tabi bulundukları standart veya standartlara uygun olmama ihtimalini,
ı) Risk analizi: Ek-1’de yer alan ürünlerin risk
derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek
amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat
denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları; üretici veya
ithalatçı firma ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası,
modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve
risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi,
i) TSE: Türk Standartları Enstitüsünü,
ifade eder.
TAREKS ve
firma tanımlaması
MADDE 4 – (1) Ek-1’de standardı belirtilen ürünlerin ithalat
denetimiyle ilgili tüm işlemler TAREKS üzerinden ve risk analizine göre
yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen
firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve
Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına
TAREKS’te işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması
gerekir.
İthalatçının
başvurusu
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler, Gümrük
Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük
beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının “E-İmza
Uygulamaları” kısmında yer alan “E-İmza Uygulamalarına Giriş” bölümünü veya
e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS üzerinden ithal partisine ilişkin
verileri girerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS tarafından firmaya, TSE
nezdindeki işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir başvuru numarası
verilir.
(4) Verilerin doğru, eksiksiz ve zamanında
girilmesinden kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler
ve istisnalar
MADDE 6 –
(1) Muafiyetler ve istisnalar
aşağıda belirtilmiştir:
a) 2/5/2012 tarihli ve 2012/3169 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Düzenlenmemiş Alanda Karşılıklı Tanıma
Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin gereğini yerine getirmek üzere, ithal
edilecek ürünün AB’de serbest dolaşıma girmiş A.TR Dolaşım Belgeli bir ürün
olması ve bu durumun kullanıcı tarafından TAREKS’te beyan edilmesi halinde
ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
b) Ancak Bakanlık (a) bendinde belirtilen ürünü,
Düzenlenmemiş Alanda Karşılıklı Tanıma Yönetmeliğinin Üçüncü Bölümünde
belirtilen usul ve esaslara uyarak değerlendirmeye tabi tutabilir ve bunun
sonucunda bu Tebliğ tarafından aranan koruma düzeyini eşdeğer ölçüde
sağlamadığını tespit ederse ürünün piyasaya arzını yasaklayabilir veya
koşula bağlayabilir.
(2) Bakanlığın esas aldığı miktarlara göre parti
teşkil etmeyen eşya olarak değerlendirilen ürünlerin ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(3) Yatırım teşvik mevzuatı kapsamında yapılan
makine ve teçhizat ithalatında, 30/5/2013 tarihli ve 6491 sayılı Türk
Petrol Kanunu kapsamı ürünlerin ithalatında, Milli Savunma Bakanlığınca
yapılan ithalatta ve Savunma Sanayii Müsteşarlığınca AQAP belgeli kurum ve kuruluşlar
adına yapılan ithalatta TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat
işlemleri 11 inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(4) AQAP veya GMP belgesi sahibi sanayicilerin
kendi ihtiyaçları için Ek-1’de standardı belirtilen ürünlerden yapacakları
ithalatta, firmalarca Bakanlığa sunulan AQAP veya GMP belgelerinin
TAREKS’te tanımlanmasını müteakip ithal konusu her ürün için doğrudan
oluşturulan TAREKS referans numarası, içinde bulunulan yılın sonuna kadar
aynı ürünlerin müteakip ithalatında kullanılır.
(5) Otomotiv ya da iki veya üç tekerlekli motorlu
araç üretimine münhasır “İmalat Yeterlilik Belgesi” veya “Tip Onayı
Belgesi” sahibi sanayicilerin ve bu sanayici firmalar adına ithalat yapan
firmaların, söz konusu sanayici firmaların ihtiyaçları için Ek-1’de standardı
belirtilen ürünlerden yapacakları ithalatta, firmalarca Bakanlığa sunulan
ilgili belgelerin TAREKS’te tanımlanmasını müteakip ithal konusu her ürün
için doğrudan oluşturulan TAREKS referans numarası, içinde bulunulan yılın
sonuna kadar aynı ürünlerin müteakip ithalatında kullanılır.
(6) Ek-1’de standardı belirtilen ürünlerin, TSE
markalı ürünlerin bünyesinde girdi olarak kullanılmak amacıyla ithal
edilmek istenmesi halinde, TSE ile aralarında marka kullanım sözleşmesi
bulunduğu TSE tarafından Bakanlığa bildirilen sanayicilere, her ithal
partisi için, marka kullanım sözleşmesinin süresiyle sınırlı olmak üzere,
ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan
oluşturulur.
(7) Geri gelen eşya için, bu ürünlerin ihracat
beyannamesi numarasının kullanıcı tarafından TAREKS’e girilmesi ve geri
gelen ürünlerin teknik mevzuata uygun olması kaydıyla piyasaya arz
edilebileceğine dair Ek- 4’te yer alan taahhütnamenin kullanıcı tarafından
TAREKS’e yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(8) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı eki “4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin
Uygulanması Hakkındaki Karar”ın 112 nci maddesinin birinci fıkrasında
belirtilen eşyanın ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat
işlemleri 11 inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(9) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede
gerektiğinde, birinci, ikinci, dördüncü, beşinci, altıncı veya yedinci
fıkra kapsamına giren ürünler de fiili denetime yönlendirilebilir.
Kapsam
dışı
MADDE 7 –
(1) Başvuru konusu ithalat
partisine ilişkin kapsam dışı beyanı ithalatçı tarafından ilgili gümrük
idaresine yapılır.
Risk
analizi
MADDE 8 – (1) Kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği
bilgiler çerçevesinde, fiili denetime yönlendirilen ürünler TAREKS
aracılığıyla yapılacak risk analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak kriterler,
gerektiğinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı, TSE ve ilgili diğer tarafların da görüşü alınarak, Bakanlıkça
belirlenir.
(3) Risk analizi sonucunda fiili denetime
yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası doğrudan oluşturulur.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime
yönlendirilen riskli ürünlerin ithalat denetimleri, ilgili standarda veya
standartlara uygun olarak TSE tarafından yapılır.
Fiili
denetim
MADDE 9 – (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için,
Ek-2’de belirtilen belgeler firma adına yetkilendirilen kullanıcı
tarafından başvuru günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik ortamda
TAREKS’e yüklenir. Firmanın başvuru sırasında TAREKS’te talep etmesi
halinde sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin kullanıcı
tarafından sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru iptal
edilir.
(2) Firmalardan gerektiğinde ilave bilgi ve belge
istenebilir.
(3) Fiili denetim;
a) Ek-1 kapsamı standart veya standartlara veya,
b) Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO),
Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN), Uluslararası Elektroteknik Komisyonu
(IEC), Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC), Avrupa
Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) standartlarına ya da
uluslararası kuruluşlarca veya uluslararası anlaşmalarla belirlenen
kriterlere,
göre yapılabilir.
(4) Aşağıdaki hallerde uygunluk denetimine esas
teşkil eden standartlardaki testlerin tamamı veya bir kısmı için,
TÜRKAK’tan veya Avrupa Birliği ülkelerinin, eşdeğerlik incelemesi olumlu
tamamlanmış ulusal akreditasyon kuruluşlarından akredite, Türkiye’de veya
Avrupa Birliği ülkelerinde yerleşik bir uygunluk değerlendirme kuruluşundan
alınmış raporların elektronik ortamda TAREKS’e yüklenmesi yeterlidir.
a) Testlerin yurt içinde yapılamaması.
b) Testlerin ürünün hammaddesi üzerinden
yapılmasının gerekmesi.
c) Testlerin üretim aşamasında yapılmasının
gerekmesi.
ç) Uzun süren performans ve ömür testleri
gerekmesi.
d) Gümrüklerde numune alımı, test numunesi
hazırlanması, numunenin sevki veya bazı ürünlerde testlerin montajdan sonra
yapılmasının gerekmesi.
(5) Gümrüklerde numune alınması, test numunesi
hazırlanması, numunenin sevki veya bazı ürünlerde testlerin montajdan sonra
yapılması gibi teknik problemler karşısında dördüncü fıkranın
uygulanamaması halinde Ek-3’teki taahhütname elektronik ortamda TAREKS’e
yüklenir. TSE’nin incelemesi sonucunda verilecek rapora istinaden, raporda
belirtilen süre içinde testin yapılması kaydıyla, mümkün olan testler
bilahare yapılmak üzere ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası oluşturulur. TSE’nin bilahare yapacağı uygunluk denetiminin olumsuz
sonuçlanması halinde, keyfiyet olumsuz test raporunun onaylı bir örneğiyle
birlikte ithalatçıya yazıyla ayrıca bildirilir. Olumsuz test raporu ve
firmadan alınmış diğer belgeler Bakanlık Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel
Müdürlüğüne de gönderilir.
(6) Fiili denetim, ilgili standartta belirtilen
testlerden herhangi birinden olumsuz sonuç alınmadıkça sürdürülerek
tamamlanır.
(7) Fiili denetim sonucunda ilgili standarda
aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti
durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
oluşturulur.
(8) İlgili standarda aykırılık tespiti halinde
fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve keyfiyet TSE tarafından
firmaya bildirilir. Test sonucuna itiraz, keyfiyetin firmaya bildirildiği
tarihten itibaren 15 iş günü içinde yapılır. İthalatçının test sonucuna
itiraz etmesi veya ürünün Ek-1’de veya üçüncü fıkrada belirtilen başka bir
standarda göre tekrar denetlenmesini talep etmesi halinde, ürün ithalatçı
tarafından talep edilen standarda göre tekrar denetlenir.
(9) İlgili standarda veya standartlara aykırılık
tespit edilmesi veya ithalatçıdan talep edilen ek bilgi ve belgelerin
süresi içerisinde TAREKS’e yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz
olarak sonuçlandırılır ve sonuç TAREKS’te ilan edilir.
(10) TAREKS’e yüklenen, ancak ilgilisince
düzenlenmediği anlaşılan test raporunun tespiti halinde, diğer şartlar
uygun olsa dahi fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç
TAREKS’te ilan edilir.
Kullanıcıya
yapılan bildirimler
MADDE 10
– (1) Kullanıcı, denetim sürecine
ve sonucuna ilişkin sorgulamaları TAREKS aracılığıyla yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan
“Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan
edilen elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan
bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe standarda aykırılık
tespiti halinde durum ilgili gümrük idaresine yazıyla ayrıca bildirilir.
TAREKS
referans numarasının gümrüklere beyanı
MADDE 11
– (1) Ürünün ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarasının, gümrük beyannamesinin 44 numaralı
hanesine firma tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği tarihten
itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir.
(3) Yatırım teşvik mevzuatı kapsamında yapılan
makine ve teçhizat ithalatında 18010099112013019865484, 6491 sayılı Türk
Petrol Kanunu kapsamı ürünlerin ithalatında 18010099122013017554484, Milli
Savunma Bakanlığınca yapılan ithalatta 18010099132013016724484 ve Savunma
Sanayii Müsteşarlığınca AQAP belgeli kurum ve kuruluşlar adına yapılan
ithalatta 18010099142013012727484 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS
referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
(4) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan
edilen ürünlerin ithalatında, 18010099252013015773484 olarak belirlenen 23
haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin
ilgili gümrük idaresince fiili denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci
madde çerçevesinde denetim başvurusu yapılır.
(5) 2009/15481 sayılı “4458 sayılı Gümrük Kanununun
Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Karar”ın 112 nci maddesinin
birinci fıkrasında belirtilen eşyanın ithalatında 18010099101115014436576
olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin
44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının
sorumluluğu
MADDE 12
– (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında
denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda
Ek-1’deki tabloda belirtilen standartlar dâhil olmak üzere ilgili tüm
mevzuata uygun ve güvenli olmasından, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı
Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun
uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya ürüne dair
TAREKS referans numarası oluşturulması, ürünün mutlaka mevzuata uygun
ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında, ürünün ithal
edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün ithalat
işlemi dışında başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun
olduğunun ispatı olarak kullanılamaz.
Yaptırımlar
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğe aykırı hareket
edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan
veya ibraz edenler veya belgede tahrifat yapanlar hakkında, 4703 sayılı
Kanun, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 2013/4284 sayılı
Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat
uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili
mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı
hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre belirli bir süre
askıya alınır, firmanın denetim başvuruları belirli bir süre ve/veya oranda
fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen
süreler ve denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki
ihlalleri ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğde yer alan
hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık
Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 15
– (1) 30/12/2016 tarihli ve 29934
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Standartlara Uygunluk
Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2017/1) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin
yayımlandığı tarihten önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesi
düzenlenmiş veya gümrük mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olan
ürünlerin ithali, ithalatçının talebi halinde, İthalatta Standartlara
Uygunluk Denetimi Tebliğine (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2017/1) göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE 16
– (1) Bu Tebliğ 1/1/2018 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ekonomi Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|