|
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’tan:
2018 YILINA AİT
GENEL YATIRIM VE FİNANSMAN PROGRAMININ
UYGULANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLARIN
BELİRLENMESİNE
DAİR TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 11/10/2017 tarihli ve
2017/10925 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan kamu
iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 2018 yılına ait Genel
Yatırım ve Finansman Programı Hakkında Kararda belirtilen hükümlerin
uygulanması amacıyla izlenecek usul ve esaslar ile istenecek bilgi ve
belgelerin mahiyetini belirlemektir.
(2) Bu Tebliğ, EK-1’de yer alan 8/6/1984 tarihli ve
233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye
tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ile bağlı ortaklıkları, 24/11/1994 tarihli
ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna tabi olup
sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan işletmeci kuruluşları
kapsar.
(3) Sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait
olan veya Anayasanın 165 inci maddesi kapsamında Sayıştay tarafından
denetlenen, EK-1’de yer alan ve ikinci fıkra kapsamı dışında kalan diğer
işletmeler, bu Tebliğin sadece 18 inci ve 19 uncu maddelerine tabi olup
17/6/2009 tarihli ve 27261 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu
İşletmelerinin Faaliyetlerinin İzlenmesi ve Raporlanmasına Dair Tebliğde
yer alan hususlar çerçevesinde hareket ederler.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı
ortaklıklarının 2018 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı
Hakkında Kararın 30 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bağlı ortaklık: 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
58 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında kurulanlar hariç olmak üzere
sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamu iktisadi teşebbüsüne ait olan
işletme veya işletmeler topluluğundan oluşan anonim şirketleri,
b) DPB: Devlet Personel Başkanlığını,
c) Kamu iktisadi teşebbüsü: 233 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnameye tabi teşebbüsler ile bu teşebbüslerin aynı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 58 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında
kurulanlar hariç olmak üzere bağlı ortaklıklarını,
ç) Kamu işletmesi: 1 inci madde kapsamına giren
işletmeleri,
d) Kamu teşebbüsü veya teşebbüs: (c) ve (f)
bentlerinde sayılan teşebbüsleri,
e) Karar: 11/10/2017 tarihli ve 2017/10925 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan kamu iktisadi teşebbüsleri ve
bağlı ortaklıklarının 2018 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı
Hakkında Kararı,
f) Kuruluş: 4046 sayılı Kanuna tabi olup
sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan işletmeci teşebbüsleri,
g) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
ğ) ÖİB: Özelleştirme İdaresi Başkanlığını,
h) Program: Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı
ortaklıklarının 2018 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı
Hakkında Kararın ekinde yer alan tablodaki mali büyüklükler ile Müsteşarlık
tarafından bu büyüklükler dikkate alınarak teşebbüslere gönderilen 2018
yılı Genel Yatırım ve Finansman Programını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İstihdam ve
Hizmet Alımları
Açıktan
ve naklen atama
MADDE 4 – (1) Kararın 4 üncü maddesi uyarınca, 2017 yılında
ayrılan eleman sayısı belirlenirken, emeklilik, istifa, kurum dışı nakil,
ölüm ve iş akdi feshi yoluyla ayrılanlar dikkate alınır. Askerlik, kurum
içi nakil, statü değişikliği, kadroya alınan geçici işçiler, iş akdi askıya
alınan geçici işçiler, profesyonel sendikacı olarak teşebbüsten ayrılan personel,
4046 sayılı Kanunun 22 nci maddesi çerçevesinde istihdam fazlası olarak
bildirilen personel ve 12/10/2016 tarihli ve 2016/9369 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı
ortaklıklarının 2017 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı
Hakkında Karar kapsamında işe alındıktan sonra 2017 yılı içerisinde ayrılan
personel hesaplamada dikkate alınmaz. Nakle tabi personelden yapılan
atamalarda teşebbüsler Müsteşarlığa bilgi verir.
(2) 2017 yılında Müsteşarlıkça sermaye transferi
yapılan kamu iktisadi teşebbüslerinin
ve bunların bağlı ortaklıklarının
Kararın 4 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki personel
atama işlemleri Müsteşarlığın uygun görüşüne bağlıdır. Bu teşebbüsler,
EK-2’de yer alan Tablo 500: Personel Talep Formunu doldurarak taleplerini
gerekçeleriyle Müsteşarlığa iletir ve gerekli izni aldıktan sonra
işlemlerini tekemmül ettirir. Personel Talep Formunu göndermeyen
teşebbüslerin talepleri dikkate alınmaz. Bu fıkra kapsamındaki atama
izinleri, Müsteşarlıktan yılda en çok iki kez talep edilebilir.
(3) Kararın 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
kapsamındaki istisnalar çerçevesinde emekli personel istihdam edilmesi
durumunda 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30 uncu maddesi
doğrultusunda hareket edilir. Bu kapsamda yapılacak emekli personel
atamalarından ataması müşterek kararname ile yapılan görevlere ve bu
görevlere eş düzeydeki pozisyonlara atananlar Kararın 4 üncü maddesinin
birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen sınırlamalara tabi değildir.
(4) İstihdama ilişkin Kararda belirtilen konularda,
teşebbüs yönetim kuruluna gerekli atamaların yapılmaması nedeniyle toplantı
yeter sayısı bulunmayan teşebbüsler hariç olmak üzere, Kararda belirtilen
sınırlamalar dikkate alınarak, karar almaya yalnızca teşebbüs yönetim
kurulları yetkilidir ve bu konuda yetki devri yapılamaz. Teşebbüs yönetim
kurulları bu konu ile ilgili gereken tedbirleri almakla yükümlüdür.
22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel
Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı
Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamede
belirtilen yetki dışında, ilgili Bakanlıklar bu konuda Kararı kısıtlayıcı
hiçbir işlem tesis edemez.
(5) Kararın 7 nci maddesinin dördüncü fıkrası
kapsamında yapılması planlanan personel alımlarında, kamu teşebbüsleri
istihdam garantili kurs kapsamında statü ve unvan belirtilerek kaç kişinin
alınmasının planlandığı, planlanan kursun başlangıç ve bitiş tarihleri,
planlanan kursun yüzde kaç garantili olacağı gibi bilgiler ile birlikte
Türkiye İş Kurumu ile karşılıklı mutabakatın bulunduğunu gösteren belgeyi
(yazışma, toplantı tutanağı, mutabakat zaptı gibi) Müsteşarlığa iletir.
İlave
atamalar
MADDE 5 – (1) Kararın 5 inci maddesinin birinci ve üçüncü
fıkraları kapsamında ilave personel atama talebinde bulunacak kamu
teşebbüsleri, EK-2’de yer alan Tablo 500: Personel Talep Formunu doldurarak
ilave personel atamalarının gerekçelerini ilgisine göre Müsteşarlığa veya
ÖİB’ye bildirir. Personel Talep Formunu göndermeyen teşebbüslerin talepleri
dikkate alınmaz. Bu kapsamdaki atama talepleri Müsteşarlığa veya ÖİB’ye yıl
içinde en fazla iki defa gönderilebilir.
(2) Kararın 5 inci maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında Kalkınma Bakanlığı Kurullar Sekretaryasına iletilecek talep
yazısının bir örneği ilgisine göre Müsteşarlığa veya ÖİB’ye iletilir.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun ek 8 inci maddesi
çerçevesinde oluşan personel ihtiyacına yönelik talepler için gönderilecek
yazıda ihtiyaca yönelik olarak detaylı açıklamalara yer verilir. Kalkınma
Bakanlığı tarafından uygun görülen yatırımlar kapsamında kurulan ve
personel ihtiyacı Kararın 4 üncü maddesi ve 5 inci maddesinin birinci
fıkrası kapsamında karşılanamayan yeni tesis ve işletme birimlerine ilişkin
personel talepleri için gönderilecek yazı ise asgari olarak aşağıdaki
bilgileri içerir:
a) Kalkınma Bakanlığı tarafından uygun görülen yatırımlar
kapsamında kurulan tesis veya işletme birimi hakkında bilgiler.
b) Tesis veya işletme biriminin devreye gireceği
tarih ile deneme üretimine başlayacağı tarih.
c) İlgili yatırımın ayrıntılı fizibilite raporunda
istihdamı öngörülen personel sayısı ve unvanı ile bu personelden teşebbüsçe
daimi olarak istihdam edilecek ve yüklenici firma aracılığıyla
çalıştırılacak personelin dağılımı.
ç) Bu kapsamda daha önce hizmet alımı yapılıp
yapılmadığına ilişkin bilgi.
(3) Kararın 5 inci maddesinin ikinci fıkrası
çerçevesinde yapılan atamaların sonuçlanmasından itibaren 15 gün içerisinde
Hazine Müsteşarlığına veya ilgisine göre ÖİB’ye bilgi verilir.
Zorunlu
istihdam
MADDE 6 – (1) Teşebbüsler Kararın 6 ncı maddesi kapsamında
yapılan atamalar hakkında gerekçesi ile birlikte Müsteşarlığa veya ilgisine
göre ÖİB’ye bilgi verir.
Sınavlar
MADDE 7 – (1) 1/1/2018 tarihinden sonra yapılacak merkezi
yerleştirme işlemleri sonucunda sözleşmeli personel pozisyonlarına atanan
personel, atanmasını takiben 3 yıl geçmedikçe halen görev yaptıkları
kuruluşlara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanamayacaklardır.
a) Kurumsal alım yöntemi ile teşebbüslerde
sözleşmeli personel pozisyonlarına atananlar,
b) Mesleğe özel yarışma sınavı ile yardımcı olarak
girilen kadrolar (örneğin müfettiş yardımcılığı, uzman yardımcılığı,
stajyer kontrolörlük gibi kadrolar) ile bulunulan pozisyondan farklı ve
öğrenim durumu itibariyle ihraz ettikleri unvanlı kadro ve pozisyonlara
yapılacak atamalar (örneğin memur unvanlı pozisyona atanmış personelin mühendis
unvanlı bir kadro veya pozisyona atanması),
c) 1/1/2018 tarihinden önce yapılacak merkezi
yerleştirme işlemleri sonucunda sözleşmeli personel pozisyonlarına atanan
personel,
bu sınırlamanın dışındadır.
(2) Kararın
7 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası kapsamında yapılacak
atamalar için 2018 yılında Müsteşarlıktan uygun görüş alınan, ancak sınav
ve/veya atama işlemlerine yönelik olarak gerekli işlemlere başlandığı halde
sonuçlandırılamayan personel atama izinleri, 2019 yılında ilave bir izne ihtiyaç
bulunmaksızın kullanılabilecektir.
Geçici
işçiler
MADDE 8 – (1) Teşebbüsler, 1/1/2018 tarihinden itibaren 2018
yılında çalıştıracakları geçici işçilerin toplam adam/ay süresini, Kararın
21 inci maddesi çerçevesinde Müsteşarlıkça bildirilen tavanı aşmayacak
şekilde, yıl içinde askerden dönecekleri de dikkate alarak ve EK-3’te yer
alan Tablo 501: Geçici İşçi Talep Formunu doldurarak ilgisine göre
Müsteşarlığın veya ÖİB’nin uygun görüşü ile DPB’ye vize ettirir. Geçici
İşçi Talep Formunu göndermeyen teşebbüslerin talepleri dikkate alınmaz. Bu
kapsamda yapılacak talepler Müsteşarlığa veya ÖİB’ye yıl içerisinde en
fazla iki defa gönderilir.
(2) Usulüne uygun vize edilen cetvellerin bir
örneği DPB’ce ilgili teşebbüse, Sayıştay Başkanlığına, Müsteşarlığa ve ilgisine
göre ÖİB’ye gönderilir. Bu vize işlemi yapılmaksızın ilgili personele ödeme
yapılamaz.
(3) Kararın 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası
çerçevesinde işlem tesis edilmesi durumunda teşebbüsler Ek-11’de yer alan
Tablo 510: İlave Geçici İşçi Talep Formunu doldurarak ilgisine göre
Müsteşarlığa veya ÖİB’ye başvurur.
Fazla
çalışma
MADDE 9 – (1) Kararın 9 uncu maddesi çerçevesinde belirlenen
toplam fazla çalışma süresini işin gereğini dikkate alarak statüler
arasında dağıtma yetkisi yönetim kuruluna aittir.
(2) Kararın 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında yapılan artışlar 10 iş günü içinde gerekçeleri ile birlikte
Müsteşarlığa ve ilgisine göre ÖİB’ye bildirilir.
(3) Kararın 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası
çerçevesinde fazla çalışma izninin Müsteşarlık veya ÖİB tarafından
belirlenmesi için teşebbüsler EK-4’te yer alan Tablo 502: İlave Fazla
Çalışma Talep Formu ile ayrıntılı analiz ve gerekçeleriyle Müsteşarlığa
veya ÖİB’ye başvurur.
(4) Kararda bahsi geçen toplam fazla çalışma izni, tavana
ilişkin olup teşebbüsler fazla çalışma izinlerinin kullanımında, 22/5/2003
tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununda ve ilgili diğer mevzuatta yer alan
fazla çalışmaya ilişkin hükümlere uygun hareket etmekle yükümlüdür.
Pozisyon
iptali
MADDE 10
– (1) Kararın 10 uncu maddesi
kapsamındaki bildirimler, 31/8/2018 tarihine kadar yapılır.
İhale
yoluyla hizmet alımı
MADDE 11
– (1) İhale yoluyla hizmet alımı
işlemlerinin gerçekleştirilmesi sırasında kamu ihale mevzuatıyla ilgili
oluşabilecek tüm soru ve sorunlar 22/8/2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğine göre ilgili olunan
bakanlıklar aracılığıyla Kamu İhale Kurumuna iletilir. Bunun dışındaki
hususlarda oluşabilecek tereddütleri gidermeye Müsteşarlık yetkilidir.
(2) Teşebbüsler, Kararda belirlenen sınırlamaları
dikkate alarak maliyetlerin düşürülmesi ve sağlanan faydanın artırılması
amacıyla çok yıllı hizmet alım ihalesine çıkabilir. Çok yıllı hizmet alımı
yapılabilmesi için, Program kapsamında işletme bütçelerinin en az 2018-2020
dönemini kapsayacak şekilde hazırlanması gerekir. Program hedefleri ve
işletme bütçesi kısıtları dâhilinde, 2018 yılında ihale yoluyla alınacak
hizmetlerin tutarı, Kararın 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca
Müsteşarlıkça bildirilecek olan tutarı aşamaz. 2019 yılı ve sonrasına
ilişkin hizmet alımı tavanları, 2018 yılı için Müsteşarlıkça bildirilen
tavanın her yıl için %5’er artırılması yoluyla hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan
yıllara sari hizmet alım tavanlarını Kararın 13 üncü maddesinde sayılan
gerekçelerin oluşması durumunda Teşebbüs yönetim kurulları %25 artırmaya
yetkilidir. Bu çerçevedeki hesaplamalar aşağıdaki şekilde yapılır:
a) 2018 yılı hizmet alımı tavanı Müsteşarlıkça
bildirilecek tutardır.
b) 2019 yılı hizmet alımı tavanı = 2018 yılı hizmet
alımı tavanı x 1,05
c) 2020 yılı hizmet alımı tavanı = 2019 yılı hizmet
alımı tavanı x 1,05
ç) Yönetim kurulu yetkisi dahil 2018 yılı hizmet
alımı tavanı = Müsteşarlıkça bildirilen tavan x 1,25
d) Yönetim kurulu yetkisi dahil 2019 yılı hizmet
alımı tavanı = 2018 yılı hizmet alımı tavanı x 1,05 x 1,25
e) Yönetim kurulu yetkisi dahil 2020 yılı hizmet
alımı tavanı = 2019 yılı hizmet alımı tavanı x 1,05 x 1,25
(3) Kararın 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası
çerçevesinde özel niteliği nedeniyle 2020 yılı sonrasını kapsayan çok yıllı
hizmet alımlarına Müsteşarlık ve Kalkınma Bakanlığının görüşünün alınmasını
müteakip ilgili Bakan tarafından karar verilmesi durumunda 2020 yılı
sonrası için hizmet alım tavanı, önceki yılın hizmet alım tavanının %5 artırılması
suretiyle hesaplanır.
(4) Kararın 12 nci ve 13 üncü maddeleri uyarınca,
hizmet alımlarına ilişkin olarak verilen izinler, 4734 sayılı Kanunun ek 8
inci maddesi çerçevesinde, yeniden uygun görüşe sunulmaksızın Müsteşarlık
tarafından uygun değerlendirilmiş sayılır. Ancak bu çerçevede
gerçekleştirilecek hizmet alımlarına ilişkin işlerin ve ihalelerin 4857
sayılı İş Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ilgili diğer mevzuata
uygun bir şekilde gerçekleştirilmesinden teşebbüs yönetim kurulu
sorumludur.
(5) 8/2/2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel
Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen
İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri
çerçevesinde yüklenici firma tarafından istihdam edilen işçilerin kıdem
tazminatlarına yönelik teşebbüslerce ayrılan karşılık ile yapılan ödeme
tutarları Müsteşarlıkça bildirilen ihale yoluyla hizmet alım tavanı
kapsamında değerlendirilmez.
İlave
hizmet alımları
MADDE 12
– (1) Kararın 13 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında teşebbüs yönetim kurulunca ilgili
yıl hizmet alımı tavanının %25’e kadar artırılması halinde, konuya ilişkin
yönetim kurulu kararının bir örneği, ilgili bilgi ve belgelerle birlikte on
iş günü içinde Müsteşarlığa ve ilgisine göre ÖİB’ye gönderilir.
(2) Kararın 13 üncü maddesinin birinci fıkrası
kapsamında yapılacak hizmet alımı taleplerine ilişkin başvurularda, EK-5’te
yer alan Tablo 503: İlave İhale Yoluyla Hizmet Alımı Talep Formu ile asgari
olarak aşağıdaki bilgi ve belgelere yer verilir:
a) Yapılan yatırımlar kapsamında kurulan yeni tesis
veya işletme birimi hakkında genel bilgiler, ilgili yatırımın ayrıntılı
fizibilite raporunda istihdamı öngörülen personel sayısı ve unvanı ile bu
personelden teşebbüsçe daimi olarak istihdam edilecek ve yüklenici firma
aracılığıyla çalıştırılacak personelin dağılımı.
b) Tesis veya işletme birimi devir alınması veya
yeni hizmet birimlerinin devreye girmesi durumunda yapılan taleplerde söz
konusu birimlerin devreye gireceği tarih ile deneme üretimine başlayacağı
tarih.
c) Mal veya hizmet üretiminde artış görülmesi,
faaliyet alanının genişlemesi veya diğer nedenlerle yapılan ilave hizmet
alımlarında, hizmet alımının gerekçesi ile birlikte ilişkili tablolar
(geçmiş yıllar verileri ile birlikte).
ç) Bu kapsamda daha önce hizmet alımı yapılıp
yapılmadığına ilişkin bilgi.
d) Hizmet alımının niteliği ve gerekçesi.
e) Alt dağılımları belirtilmek suretiyle, ihalenin
her bir yıla isabet edecek ve sözleşme süresince oluşacak toplam maliyeti.
f) Kaç yıllık ihaleye çıkılacağı ve sözleşmenin
geçerli olacağı başlangıç/bitiş tarihleri.
g) İhale kapsamında yıllar itibarıyla
çalıştırılacak kişi sayısı ve çalışanların unvan bazında aylık ortalama ücretleri.
(3) İlgili Bakanlık, ikinci fıkra kapsamında
Teşebbüsçe yapılan başvuruların kendilerine ulaşmasını müteakip Müsteşarlık
ve Kalkınma Bakanlığından görüş talebinde bulunur. Müsteşarlık ve Kalkınma
Bakanlığının bu kapsamda değerlendirmelerini yapmak için ihtiyaç duyacakları
her türlü ilave bilgi, teşebbüs tarafından ivedilikle hazırlanarak adı
geçen kurumlara sunulur.
Hizmet
alımlarının raporlanması ve izlenmesi
MADDE 13
– (1) Teşebbüsler ihale yoluyla
yaptırdıkları hizmet alımlarına ilişkin olarak, her bir ihale bazında;
EK-6’da yer alan Tablo 509: Hizmet Alımları Bilgi Formunu her yıl Nisan
ayında cari yıla ilişkin olarak, Ekim ayında ise bu formun, cari yıl için
güncellenmiş ve takip eden yıl projeksiyonunu içerecek şekilde tamamlanmış
halini Müsteşarlığa, Kalkınma Bakanlığına, DPB’ye, Sayıştay Başkanlığına ve
ilgisine göre ÖİB’ye gönderir.
Teşebbüsler
arası devirler
MADDE 14
– (1) Tesis veya birimlerin
teşebbüsler arasında devri durumlarında toplam hizmet alımı harcama tavanı
ile fazla çalışma izninin teşebbüsler arasındaki dağılımı, taraflarca
yapılacak bir protokolle belirlenerek ilgisine göre Müsteşarlığa veya
ÖİB’ye iletilir. Anlaşmaya varılamaması halinde dağılım ilgisine göre
Müsteşarlıkça veya ÖİB’ce belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
İşletme
bütçesi
MADDE 15
– (1) Kararın 15 inci maddesi
kapsamında kamu teşebbüslerince hazırlanacak işletme bütçelerinin,
Müsteşarlıkça kamu teşebbüslerine gönderilen Programda yer alan mali hedef
ve tavanlarla birebir uyumlu olması ve işletme bütçelerinde mali hedef ve
tavanları oluşturan her bir kaleme detaylı olarak yer verilmesi zorunludur.
Ticari
banka kredileri
MADDE 16
– (1) Teşebbüsler, finansman
ihtiyacının oluşması durumunda öncelikle gelir artırıcı ve gider azaltıcı
önlemlere başvurur, etkin işletme sermayesi ve sabit sermaye yönetimi için
gerekli tedbirleri alır. Bu tedbirlerin yeterli olmaması durumunda ve
zorunlu hallerde, Program çerçevesinde tespit edilen mali büyüklüklerle
uyumlu olacak şekilde bankalardan ticari kredi kullanımı dâhil diğer
finansman yöntemlerine başvurabilirler.
(2) Ticari banka kredisi kullanımına ilişkin tüm
sorumluluk teşebbüs yönetim kurullarına aittir.
(3) Bu madde kapsamında işlem yapılması halinde beş
iş günü içinde kredi kullanılan bankanın adı, kullanılan kredinin tutarı,
vadesi, faiz oranı, geri ödeme şartları ve toplam banka kredisi tutarına
ilişkin bilgiler ile EK-7’de yer alan Tablo 504: Ticari Banka Kredisi
Kullanımı Bilgi Formu teşebbüslerce ilgisine göre Müsteşarlığa veya ÖİB’ye
iletilir.
Temettü
ödemesi ve tahsilatı
MADDE 17
– (1) Kamu iktisadi teşebbüsleri,
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36 ncı ve 37 nci maddelerinde yer
alan hükümler çerçevesinde Hazineye aktarılması gereken temettü
tutarlarını, EK-8’de yer alan Tablo 505: Temettü Bilgi Formunu doldurarak,
2017 yılı bilançosunun kesinleşmesini müteakip iki hafta içerisinde
Müsteşarlığa bildirirler.
(2) Kamu iktisadi teşebbüsleri Müsteşarlığın bağlı
olduğu Bakan tarafından 2017 yılı kâr beklentisi/gerçekleşmesi ve önceki
yıldan kalan temettü borçları dikkate alınarak belirlenen tutarda, bütçe
hedefleri dikkate alınarak tespit edilen ve gerektiğinde revize
edilebilecek olan ödeme planı doğrultusunda temettü ödemelerini yaparlar.
Kamu iktisadi teşebbüsleri, oluşan dağıtılabilir kâr tutarını Müsteşarlığa
borç olarak kaydetmeyip yeni bir talimata kadar sermaye hesaplarında yer
alan geçmiş yıl kârları hesabında tutarlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İzleme ve
Şeffaflık
İzleme
MADDE 18
– (1) Kamu işletmeleri, tabi
oldukları mevzuata göre hazırlamakla yükümlü oldukları mali tablolar ile
Müsteşarlıkça hazırlanan diğer mali ve mali olmayan tabloları Kamu
İşletmelerinin Faaliyetlerinin İzlenmesi ve Raporlanmasına Dair Tebliğde
belirtilen takvime uygun olarak Müsteşarlığa gönderirler.
(2) Kamu
işletmeleri, Müsteşarlıkça kendilerine bildirilen kullanıcı adlarını ve
şifrelerini kullanarak https://hmsftp.hazine.gov.tr/irj/portal adresinden
giriş yaparak, istenilen tabloları doldurur ve söz konusu internet
sayfasını her sabah en geç saat 10.00 itibarıyla ziyaret ederek son
gelişmeler, haberler ve duyurulardan haberdar olurlar. Duyurular, konusuna
göre ilgili birimlere iletilir.
(3) Gönderilen tablolarda yer alan diğer kaleminin
yüksek olması veya önceki dönem verilerine göre önemli ölçüde değişen
kalemler bulunması durumunda, değişimlerin nedeni detaylı bir biçimde
açıklanır. Bu açıklamayı içermeyen tablolar eksik kabul edilir ve kamu
işletmesi tarafından tablo veya bilgi Müsteşarlığa iletilmemiş sayılır.
(4) Kamu işletmeleri, aksi bildirilmediği takdirde,
söz konusu İnternet adresi üzerinden doldurdukları tablolar için ilave bir
resmi yazı göndermezler.
(5) Kamu işletmelerinin İnternet üzerinden
gönderdikleri tabloların en az Genel Müdür Yardımcısı seviyesinde uygun
görülmesi gerekir. İnternet üzerinden gönderilen bu tablolar resmî evrak
muamelesi görür ve dönemsel olarak Müsteşarlıkça tabloların kamu işletmesi
kayıtları ile tutarlı olup olmadığı denetlenebilir.
(6) Sermaye durumlarının takip edilebilmesini ve
devlet hesaplarıyla uyumlu olmasının sağlanmasını teminen, sermaye
hareketlerinde herhangi bir değişiklik olan kamu işletmeleri, ilgili
değişimin muhasebe kayıtlarına aktarılmasını takip eden on beş gün içinde,
EK-9’da yer alan Tablo 506: Sermaye Değişim Tablosunu ilgisine göre
Müsteşarlığa veya ÖİB’ye gönderirler.
(7) Tüm kamu işletmeleri doğrudan mal ve hizmet
üretimiyle ilgili olmayan veya atıl durumda olan gayrimenkullerini tespit
eder ve EK-10’da yer alan Tablo 507: Atıl Gayrimenkul Bilgi Formunu
doldurarak 30/6/2018 tarihine kadar Müsteşarlık, Kalkınma Bakanlığı ve
ilgisine göre ÖİB’ye gönderir.
(8) Teşebbüsler tarafından hazırlanan ve/veya
Teşebbüslerle ilgili olan mevzuat taslaklarının, 19/12/2005 tarihli ve
2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mevzuat
Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi kapsamında
Başbakanlığa sevkinden en az bir
hafta önce gerekçeleri ve düzenleyici etki analizi ile birlikte
Müsteşarlığa bildirilmesi zorunludur.
Kapasite
geliştirme
MADDE 19
– (1) Kamu işletmeleri aylık bazda
gerçeğe ve ihtiyaca uygun, düzenli mali ve mali olmayan her türlü tabloları
üretebilmek ve söz konusu tabloları, Kamu İşletmelerinin Faaliyetlerinin
İzlenmesi ve Raporlanmasına Dair Tebliğde belirtilen takvime uygun olarak
Müsteşarlığa iletebilmek için muhasebe yönetimi ve bilgi sistemini
geliştirme faaliyetlerini yerine getirir. Kamu işletmeleri ayrıca mali ve
mali olmayan diğer konsolide verilerini güvenilir bir şekilde aylık bazda
üretecek bir yönetim bilgi sistemi ile bu sistemin gerektirdiği bilgi işlem
altyapısı kurmak zorundadırlar.
(2) Kamu işletmelerince mali işler ve muhasebe
yönetim sistemlerinin gerektirdiği bilgi işlem altyapılarının
iyileştirilmesi ve bu kapsamda geliştirilen Kurumsal Kaynak Planlama
projeleri tasarruf tedbirleri dışında tutulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
İç
kontrol sisteminin oluşturulması
MADDE 20
– (1) İç kontrol; kamu iktisadi
teşebbüslerinin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun
olarak faaliyetlerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini,
varlık ve kaynaklarının korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam
olarak tutulmasını, malî bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir
olarak üretilmesini sağlamak üzere kamu iktisadi teşebbüsleri tarafından
oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçler ile iç denetimi de kapsayan
kontroller bütününden oluşan bir yönetim sistemidir.
(2) İç denetim, kamu iktisadi teşebbüslerinin
faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer katmak amacıyla yapılan bağımsız
nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetidir. İç denetim, sistematik
ve disiplinli bir yaklaşımla, kamu iktisadi teşebbüslerinin kurumsal
yönetim, risk yönetimi ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek
ve geliştirilmesine yönelik öneriler getirmek suretiyle kamu iktisadi teşebbüslerinin
amaçlarına ulaşmasına yardımcı olur.
(3) İç denetçi olarak atanacaklarda, lisans mezunu
olma ve en az beş hizmet yılını doldurmanın yanı sıra;
a) Kamu İç Denetçi Sertifikası,
b) CIA (Certified Internal Auditor),
c) CISA (Certified Information System Auditor),
ç) CCSA (Certification in Control Self-Assessment),
d) CGAP (Certified Government Auditing
Professional),
e) CFSA (Certified Financial Services Auditor),
f) CRMA (Certification in Risk Management
Assurance),
sertifikalarından birine sahip olma şartları
aranır. İç denetim birim başkanı, iç denetçiler için aranan şartları haiz
olan; tercihen ilgili kamu iktisadi teşebbüsünde çalışanlar arasından;
kıdem, bilgi ve tecrübe düzeyi dikkate alınarak ilgili kamu iktisadi
teşebbüsü genel müdürünün teklifi üzerine yönetim kurulu tarafından atanır.
Yukarıda sayılan sertifikalardan birine sahip yeterli sayıda iç denetçi
atanamaması durumunda; sertifika dışındaki şartları haiz kamu iktisadi
teşebbüsü personeli arasından boş iç denetçi kadro sayısının iki katına
kadar personel seçilerek iç denetim ile ilgili asgari bir aylık eğitime
gönderilir. Eğitim sonrasında yapılacak sınavda başarılı olanlar en fazla
iki yıl içerisinde adı geçen sertifikalardan birine sahip olmak şartı ile
iç denetçi olarak atanabilirler. İki sene içerisinde bu maddede belirtilen
sertifikalardan birinin edinilememesi halinde iç denetçiler atandıkları
usule göre görevden alınırlar.
(4) Kamu iktisadi teşebbüsleri, iç denetçi
atanabilmesi için eğitim gerekmesi durumunda gerekli eğitimleri kendi
adayları için temin edebilirler.
(5) Üçüncü fıkrada sayılan şartlar asgari olarak
belirlenmiş olup, kamu iktisadi teşebbüsleri iç denetimin öncelikli liyakat
ve ihtisas alanlarını, öğrenim, hizmet ve yeterlilikle ilgili diğer
hususları da dikkate alarak iç denetçi olarak atanacaklarda aranan şartlara
kendi ihtiyaçlarına göre ilave kıstaslar getirebilirler. Personelin asgari
şartları taşıması ve/veya eğitim sonrasında yapılacak olan sınavda başarılı
olması, iç denetçi olarak atanması ve/veya eğitime katılabilmesi için
yeterli olmayıp, nihai aşamada atamaya ve/veya eğitime katılacakları
belirlemeye ilişkin yetki ve sorumluluk kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim
kurullarına aittir.
(6) Kamu iktisadi teşebbüsleri, bu kapsamda, hizmet
gereklerini dikkate alarak görevde yükselme ve unvan değişikliği
yönetmeliklerinde gerekli düzenlemeleri yapar.
(7) Kamu iktisadi teşebbüsleri, bu maddede
belirlenen hususları yerine getirmek üzere, organizasyonlarını ve gerekmesi
halinde mevcut kadrolarını yeniden yapılandırır ve birimlerinin görev,
yetki ve sorumluluklarını belirleyen iç mevzuatı yeniden düzenler. Kamu
iktisadi teşebbüslerinde iç denetim, uluslararası iç denetim standartlarına
göre yapılır.
(8) Kamu iktisadi teşebbüsleri, iç kontrol sisteminin geliştirilmesine
ilişkin olarak bu maddede belirtilen eylemleri yerine getirir. Eylem
planlarının sürekli iyileştirme anlayışıyla hayata geçirilmesi esastır.
(9) Kamu iktisadi teşebbüsleri, bu madde
çerçevesinde verilen görevler ile eylem planında belirtilen konulara
ilişkin gelinen aşamanın yer aldığı raporları, yönetim kurulunun da
onaylamasını müteakip ilgili yılın Haziran ve Aralık ayı sonuna kadar
Müsteşarlığa gönderir. Eylem planında belirtilen konuların hayata
geçirilememesi durumunda, söz konusu raporda bunlarla ilgili geçerli
sebepler ve alınacak önlemlere yer verilir.
Kurumsal
verilerin yayımlanması
MADDE 21
– (1) Şeffaflığın ve kamuya hesap
verilebilirliğin artırılmasını teminen, teşebbüsler Bağımsız Denetim
Kuruluşu tarafından denetlenmiş 2017 yılı Faaliyet Raporlarını 31/5/2018
tarihine kadar kendi İnternet sitelerinde yayımlar ve basılı bir örneğini
TBMM KİT Komisyonu, ilgili Bakanlık, Müsteşarlık, Kalkınma Bakanlığı ve
Sayıştay Başkanlığı başta olmak üzere ilgili tüm kurum ve kuruluşlar ile
ilgisine göre ÖİB’ye gönderir. Eğer bu tarihe kadar Sayıştay denetimi
tamamlanmamışsa yayımlanan raporda bu husus belirtilir. Söz konusu Faaliyet
Raporları 28/8/2012 tarihli ve 28395 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi
Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlanır.
(2) Teşebbüsler, faaliyette bulundukları sektörleri
takip ederek sektör içindeki yerlerini daha iyi analiz edebilmek ve etkin
sektörel politikalar geliştirebilmek veya geliştirilmesine yardımcı
olabilmek amacıyla, 2017 Yılı Sektör Raporunu hazırlar. Bu raporlar,
31/5/2018 tarihine kadar kendi İnternet sitelerinde yayımlanır ve basılı
bir örneği ilgili Bakanlık, Müsteşarlık ve Kalkınma Bakanlığı ile ilgisine
göre ÖİB’ye gönderilir. Söz konusu sektör raporları asgari aşağıdaki
konuları içerir:
a) Dünyada sektörün görünümü,
b) Türkiye’de sektörün görünümü,
c) Teşebbüsün sektör içindeki yeri,
ç) Teşebbüsün yerli ve uluslararası rakipleriyle veya
benzer faaliyet gösteren kuruluşlarla karşılaştırması.
Bağlı
ortaklıklar, iştirakler ve yatırımlar
MADDE 22
– (1) Yurt dışı bağlı ortaklığı ve
iştiraki bulunan teşebbüsler, bu şirketlerin tabi oldukları ülke mevzuatına
(Türkiye’deki mevzuatla anılan ülke mevzuatı arasındaki farkları belirten
bir notla birlikte ya da Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına
göre) veya Türkiye’deki mevzuata uygun hazırlanmış 2016 ve 2017 yıllarına
ait;
a) Bilançolarını,
b) Gelir tablolarını,
c) Nakit Akış tablolarını,
ç) Özsermaye değişim tablolarını,
d) Kâr dağıtım tablolarını,
31/5/2018 tarihine kadar Müsteşarlığa ve Kalkınma
Bakanlığına iletir.
(2) Teşebbüsler yurt dışı ve yurt içi bağlı
ortaklıklarına veya iştiraklerine sermaye mahiyetinde ödeme yaptıklarında
ve/veya borç verme durumunda 5 iş günü içerisinde Müsteşarlığa ve ilgisine
göre ÖİB’ye bilgi verirler.
AR-GE ve
inovasyon faaliyetleri
MADDE 23
– (1) Teşebbüsler, Kararın 25 inci
maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında halihazırda üzerinde çalışılan ve
çalışılması planlanan her bir AR-GE faaliyeti için;
a) Konusu,
b) Başlama ve bitiş tarihi,
c) Öngörülen maliyeti ve getirisi,
ç) Unvan bazında mevcut/ihtiyaç duyulan istihdam
sayısı,
d) Yararlanılan/yararlanılması planlanan teşvik
kapsamı, dayanağı ve tutarı,
e) Ödül sisteminden faydalanan personel sayısı,
sunduğu projenin kapsamı, beklenen faydalar,
hakkında detaylı bilgiler içeren eylem planlarını
hazırlayarak 30/4/2018 tarihine kadar Müsteşarlığa ve Kalkınma Bakanlığına
gönderirler.
Yürürlük
MADDE 24
– (1) Bu Tebliğin 4 üncü, 11 inci,
24 üncü ve 25 inci maddesi yayımı tarihinde, diğer maddeleri ise 1/1/2018
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|