|
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumundan:
HİSSE BAZLI ÖDEMELERE İLİŞKİN TÜRKİYE FİNANSAL
RAPORLAMA
STANDARDI (TFRS 2) HAKKINDA TEBLİĞ SIRA NO: 36’DA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
(SIRA NO:84)
MADDE 1 – 31/3/2006 tarihli ve
26125 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hisse Bazlı Ödemelere İlişkin
Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 2) Hakkında Tebliğ Sıra No:
36’nın ekinde yer alan “Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 2) Hisse
Bazlı Ödemeler” Standardının;
a) 19 uncu paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“19. Özkaynak araçlarının
verilmesi, belirli hak ediş koşullarının yerine getirilmesine bağlı
olabilir. Örneğin, çalışanlara hisse senedi veya hisse senedi opsiyonlarının verilmesi, genellikle, çalışanların
belirli bir süre işletmede çalışmaları koşuluna bağlıdır. İşletmenin
kârında belirli bir büyümeye ya da hisse senedi fiyatlarında belirli bir
artışa ulaşılması gibi, yerine getirilmesi gereken çeşitli performans
koşulları mevcut olabilir. Piyasa koşulları dışındaki hak ediş koşulları,
hisse senedi veya hisse senedi opsiyonlarının
ölçüm tarihindeki gerçeğe uygun değerleri tahmin edilirken dikkate alınmaz.
Bunun yerine, piyasa koşulları dışındaki hak ediş koşulları, işlem tutarının
ölçümüne dahil edilen özkaynak
araç sayısının düzeltilmesi suretiyle dikkate alınır; böylece, verilen özkaynak araçları karşılığında alınan mal veya
hizmetler için muhasebeleştirilen tutar, nihai olarak hak edilen özkaynak araçlarının sayısına bağlı olur. Dolayısıyla,
21’inci paragrafta yer alan hükümlere bağlı olarak piyasa koşulları
dışındaki bir hak ediş koşulunun yerine getirilmemesi nedeniyle (örneğin,
karşı tarafın belirli hizmet süresini tamamlamaması veya bir performans
koşulunu yerine getirmemesi gibi), verilen özkaynak
araçlarının hak edilmemesi durumunda, kümülatif
olarak, alınan mal veya hizmetler için hiçbir tutar finansal tablolara
alınmaz.”
b) 30 uncu paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“30. Nakit olarak ödenen hisse bazlı
ödeme işlemleri söz konusu olduğunda işletme, alınan mal veya hizmetler ile
üstlenilen yükümlülük tutarını, 31-33D paragrafları çerçevesinde, söz
konusu yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçer. İlgili yükümlülük
ödenene kadar işletme, her bir raporlama dönemi sonunda ve ayrıca
yükümlülüğün ödendiği tarihte, söz konusu yükümlülüğün gerçeğe uygun
değerini yeniden ölçer ve gerçeğe uygun değerde oluşan herhangi bir
değişikliği kâr veya zararda finansal tablolara alır.”
c) 31 inci paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“31. Örneğin işletme, hisse senetlerinin belirli
bir dönem içerisinde belirli bir fiyata ulaşması karşılığında çalışanlarına,
ücret paketlerinin bir parçası olarak, gelecekte (özkaynak
aracından ziyade) bir nakit ödeme elde etme hakkına sahip olacakları, hisse
senedi değer artış hakkı vermiş olabilir. Alternatif olarak işletme,
hisselere ilişkin olarak, zorunlu (örneğin, istihdamın sona ermesi üzerine)
veya çalışanın tercihine bağlı olarak ödenebilen bir hak (hisse senedi opsiyonunun kullanılması üzerine ihraç edilecek hisse
senetleri dâhil olmak üzere) vermek suretiyle çalışanlarına, gelecekte
nakit ödeme elde etme hakkı vermiş olabilir. Bu anlaşmalar, nakit olarak
ödenen hisse bazlı ödeme işlemlerine ilişkin
örneklerdir. Hisse senedi değer artış hakları, 32-33D paragraflarında yer
alan bazı hükümleri açıklamak için kullanılmıştır; ancak, bu paragraflarda
yer alan hükümler nakit olarak ödenen tüm hisse bazlı
ödeme işlemlerine uygulanır.”
ç) 33 üncü paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, 33 üncü paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraflar
eklenmiştir.
“33. İlgili yükümlülük, 33A-33D paragrafları
çerçevesinde, ilk ölçüm sırasında ve ilgili yükümlülük ödenene kadar her
raporlama dönemi sonunda, bir opsiyon fiyatlama
modeli kullanılarak ve hisse senedi değer artış haklarının verildiği şart
ve durumlar ile ilgili tarihe kadar çalışanlar tarafından sunulan hizmetler
de dikkate alınarak, ilgili hisse senedi değer artış haklarının gerçeğe
uygun değeri üzerinden ölçülür. İşletme, vermiş olduğu nakit olarak ödenen
hisse bazlı ödeme işlemlerine ilişkin şart ve
durumları değiştirebilir. Ek B’nin B44A-B44C
paragrafları, hisse bazlı bir ödeme işleminin
sınıfını, nakit olarak ödenen hisse bazlı ödemeden, özkaynağa
dayalı hisse bazlı ödemeye çeviren değişikliklere ilişkin rehberlik sağlar.
Hak ediş
koşulları ile hak ediş sağlamayan koşulların değerlendirilmesi
33A. Nakit olarak ödenen hisse bazlı
bir ödeme işlemi, belirli hak ediş koşullarının yerine getirilmesine bağlı
olabilir. İşletmenin kârında belirli bir büyümeye ya da hisse senedi
fiyatlarında belirli bir artışa ulaşılması gibi, yerine getirilmesi gereken
çeşitli performans koşulları mevcut olabilir. Piyasa koşulları dışındaki
hak ediş koşulları, nakit olarak ödenen hisse bazlı
ödemelerin ölçüm tarihindeki gerçeğe uygun değerleri tahmin edilirken
dikkate alınmaz. Bunun yerine, piyasa koşulları dışındaki hak ediş
koşulları, işlemden kaynaklanan yükümlülüğün ölçümüne dahil
edilen ödül sayısının düzeltilmesi suretiyle dikkate alınır.
33B. 33A paragrafındaki hükümleri uygulamak için
işletme, hak ediş dönemi boyunca alınan mal ve hizmetlere ilişkin bir
tutarı finansal tablolara alır. Bu tutar, hak edilmesi beklenen ödül
sayısına ilişkin en muhtemel tahmine dayanır. Gereken hâllerde işletme,
sonraki bilgilerin, hak edilmesi beklenen ödül sayısının önceki tahminlere
göre farklılık arz ettiğini göstermesi durumunda, bu tahmini değiştirir.
Hak ediş tarihinde işletme, söz konusu tahmini nihai olarak hak edilen ödül
sayısına eşit olacak şekilde revize eder.
33C. Verilen nakit olarak ödenen hisse bazlı ödemelerin gerçeğe uygun değeri tahmin edilirken
ve her raporlama dönemi sonunda ve ödeme tarihinde gerçeğe uygun değer
yeniden ölçülürken, hak ediş sağlamayan koşulların yanı sıra hisse
senedinin hedeflenen piyasa fiyatı gibi hak edişin bağlı olduğu piyasa
koşulları da dikkate alınır.
33D. 30-33C paragraflarının uygulaması sonucunda,
nakit olarak ödenen hisse bazlı ödemeler karşılığında alınan mal veya
hizmetler için nihai olarak finansal tablolara alınan kümülatif
tutar, nakden ödenen tutara eşittir.
Vergi
yükümlülüklerinin stopajı için net ödeme özelliğine sahip hisse bazlı ödeme işlemleri
33E. Vergi kanunları veya vergi düzenlemeleri,
işletmelerin bir çalışanın hisse bazlı bir
ödemeyle ilgili vergi yükümlülüğünün stopajını yapmasını ve bu tutarı
çalışan adına, genellikle nakden, vergi otoritesine ödemesini zorunlu
tutabilir. Bu zorunluluğun yerine getirilmesi için, hisse bazlı ödeme anlaşmasının (diğer bir deyişle, net ödeme
özelliğine sahip bir hisse bazlı ödeme anlaşması) hükümleri, normalde hisse
bazlı ödemeye ilişkin hakkın kullanılması (veya kazanılması) durumunda
çalışana verilecek toplam özkaynak aracından,
çalışanın vergi yükümlülüğünün parasal tutarına eşit olacak tutarda özkaynak aracının işletme tarafından stopajının
yapılmasına izin verebilir veya bunu zorunlu tutabilir.
33F. 34’üncü paragraftaki hükümlerin bir istisnası
olarak, 33E paragrafında tanımlanan işlem, net ödeme özelliği olmadığında özkaynağa dayalı bir hisse bazlı
ödeme işlemi olarak sınıflandırılacak bir işlemse, bütünüyle özkaynağa dayalı bir hisse bazlı ödeme işlemi olarak
sınıflandırılır.
33G. İşletme, çalışanın hisse bazlı
ödemeyle ilgili vergi yükümlülüğüne ilişkin olarak vergi otoritesine yapacağı
ödemeyi finanse etmek için stopajını yaptığı hisseleri muhasebeleştirirken,
bu Standardın 29’uncu paragrafını uygular. Dolayısıyla, ödemenin stopajı
yapılan özkaynak araçlarının net ödeme
tarihindeki gerçeğe uygun değerini aştığı durumlar dışında yapılan ödeme,
stopajı yapılan hisseler açısından özkaynaktan
bir indirim olarak muhasebeleştirilir.
33H. 33F paragrafındaki istisna aşağıdakilere
uygulanmaz:
(a) Vergi kanunları veya vergi düzenlemelerinin,
işletmeye, çalışanın hisse bazlı bir ödemeyle
ilgili vergi yükümlülüğünün stopajını yapmasına yönelik bir yükümlülük
getirmediği, net ödeme özelliğine sahip hisse bazlı ödeme anlaşması veya
(b) İşletmenin, çalışanın hisse bazlı
ödemeyle ilgili vergi yükümlülüğünden fazla olarak stopajını yaptığı herhangi
bir özkaynak aracı (diğer bir deyişle işletmenin,
çalışanın vergi yükümlülüğünün parasal tutarını aşan bir tutarda hissenin
stopajını yapması). Bunun gibi, stopajı fazla yapılan hisseler, bu tutar
çalışana nakit olarak (veya diğer varlıklar vasıtasıyla) ödendiğinde nakit
olarak ödenen hisse bazlı ödeme işlemi olarak
muhasebeleştirilir.”
d) 52 nci paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“52. Bu Standart uyarınca açıklanması gereken
bilgilerin, 44, 46 ve 50’nci paragraflardaki ilkeleri karşılamaması
durumunda işletme, söz konusu ilkeleri karşılamak için gerekli olan ek
bilgiyi açıklar. Örneğin, işletme herhangi bir hisse bazlı
ödeme işlemini 33F paragrafı uyarınca özkaynak aracı
olarak sınıflandırmışsa; finansal tablo kullanıcılarının hisse bazlı ödeme
anlaşmasına ilişkin gelecekteki nakit akışlarının etkileri konusunda
bilgilendirilmesi gerektiğinde, çalışanın vergi yükümlülüğünün yerine
getirilmesi için vergi otoritesine yapmayı beklediği tahmini ödeme tutarını
açıklar.”
e) 59 uncu paragrafından sonra gelmek üzere
aşağıdaki paragraflar eklenmiştir.
“59A. İşletme, 30-31, 33-33H ve B44A-B44C
paragraflarındaki değişiklikleri aşağıda belirtildiği şekilde uygular.
Önceki dönemlerin yeniden düzenlenmesi gerekli değildir.
(a) B44A-B44C paragraflarındaki değişiklikler
yalnızca, işletmenin söz konusu değişiklikleri ilk kez uyguladığı tarihte
veya sonrasında ortaya çıkan değişikliklere uygulanır.
(b) 30-31 ve 33-33D paragraflarındaki değişiklikler,
işletmenin değişiklikleri ilk kez uyguladığı tarihte hak edilmemiş olan
hisse bazlı ödeme işlemlerine ve veriliş tarihi,
işletmenin değişiklikleri ilk kez uyguladığı tarih veya sonrasında olan
hisse bazlı ödeme işlemlerine uygulanır. İşletmenin değişiklikleri ilk kez
uyguladığı tarihten önce verilen hak edilmemiş hisse bazlı
ödeme işlemleri için işletme, bu tarihte yükümlülüğünü yeniden ölçer ve
yeniden ölçümün etkilerini, değişikliklerin ilk kez uygulandığı raporlama
döneminin geçmiş yıl kârları hesabının (veya uygun olması durumunda diğer
bir özkaynak bileşeninin) açılış bakiyesinde
finansal tablolara alır.
(c) 33E-33H paragraflarındaki değişiklikler ve
52’nci paragraftaki değişiklik, işletmenin değişiklikleri ilk kez
uyguladığı tarihte hak edilmemiş (veya hak edilmiş fakat kullanılmamış)
hisse bazlı ödeme işlemlerine ve veriliş tarihi,
işletmenin değişiklikleri ilk kez uyguladığı tarih veya sonrasında olan
hisse bazlı ödeme işlemlerine uygulanır. Daha önce nakit olarak ödenen
hisse bazlı ödeme olarak sınıflandırılan ancak
değişiklikler uyarınca, şimdi özkaynağa dayalı
hisse bazlı ödeme olarak sınıflandırılan hak edilmemiş (veya hak edilmiş
fakat kullanılmamış) hisse bazlı ödeme işlemleri (veya bunların
bileşenleri) için işletme, hisse bazlı ödeme yükümlülüğünün defter
değerini, değişiklikleri ilk kez uyguladığı tarihte özkaynakta
yeniden sınıflandırır.
59B. 59A paragrafındaki hükümlere bağlı kalmaksızın
işletme, 63D paragrafındaki değişiklikleri, sadece ve sadece bu
değişikliklerin sonraki dönemlere ilişkin durumlar dikkate alınmaksızın
uygulanmasının mümkün olması durumunda, TMS 8 Muhasebe Politikaları
Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar uyarınca, bu Standardın
53-59’uncu paragraflarındaki geçiş hükümleri çerçevesinde geriye dönük olarak
uygulayabilir. Geriye dönük uygulamayı seçmesi durumunda işletme, Hisse
Bazlı Ödeme İşlemlerinin Sınıflandırılması ve Ölçümü’nün (TFRS 2’ye ilişkin
değişiklikler) yaptığı tüm değişiklikler için geriye dönük uygulama yapar.”
f) 63 üncü paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“63. Grubun Nakit Olarak Ödenen Hisse Bazlı Ödeme
İşlemleri’nin yaptığı aşağıdaki değişiklikler, 53-59 paragraflarındaki
geçiş hükümleri kapsamında, TMS 8’e uygun olarak 1 Ocak 2010’da veya
sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak
uygulanır:
(a) Grup işletmeleri arasındaki işlemlerin
muhasebeleştirilmesi açısından 2’nci paragraftaki değişiklik, 3’üncü
paragrafın yürürlükten kaldırılması ve eklenen 3A, 43A-43D paragrafları ile
Ek B’ye eklenen B45, B47, B50, B54, B56-B58, B60
paragrafları.
(b) Aşağıdaki terimlerin Ek A’daki
güncellenen tanımları:
Nakit olarak ödenen hisse bazlı
ödeme işlemi,
Özkaynağa dayalı (özkaynaktan
karşılanan) hisse bazlı ödeme işlemi,
Hisse bazlı ödeme
anlaşması,
Hisse bazlı ödeme işlemi.
Geriye dönük uygulama için gerekli olan bilgilerin
mevcut olmaması durumunda işletme, kendi ayrı veya bireysel finansal
tablolarına, daha önce grubun konsolide finansal
tablolarında gösterilen tutarları yansıtır. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
Değişikliklerin 1 Ocak 2010’dan önce başlayan hesap dönemleri için
uygulanması durumunda, bu husus dipnotlarda açıklanır.”
g) 63B paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki
paragraflar eklenmiştir.
“63C. “-”
63D. Hisse Bazlı Ödeme İşlemlerinin Sınıflandırılması
ve Ölçümü (TFRS 2’ye ilişkin değişiklikler), 19, 30-31, 33, 52 ve 63’üncü
paragrafları değiştirmiş ve 33A-33H, 59A-59B, 63D ve B44A-B44C paragrafları
ile bu paragrafların ilgili başlıklarını eklemiştir. İşletme, bu
değişiklikleri 1 Ocak 2018’de veya sonrasında başlayan yıllık hesap
dönemlerinde uygular. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Söz konusu
değişikliklerin erken uygulanması durumunda, bu husus dipnotlarda
açıklanır.”
ğ) B44 paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki
paragraflar eklenmiştir.
“Hisse bazlı bir ödeme işleminin sınıfını, nakit olarak ödenen
hisse bazlı ödemeden özkaynağa dayalı hisse bazlı
ödemeye çeviren bir değişikliğin muhasebeleştirilmesi
B44A. Nakit olarak ödenen hisse bazlı
ödeme işlemine ilişkin durum ve şartların, bu işlemin, özkaynağa
dayalı hisse bazlı ödeme işlemi hâline gelmesine neden olacak şekilde
değişmesi durumunda, bu işlem değişiklik tarihinden itibaren, özkaynağa dayalı hisse bazlı ödeme işlemi olarak
muhasebeleştirilir. Özellikle:
(a) Özkaynağa dayalı
hisse bazlı ödeme işlemi, verilen özkaynak aracının değişiklik tarihindeki gerçeğe uygun
değeri esas alınarak ölçülür. Özkaynağa dayalı
hisse bazlı ödeme işlemi, alınan mal ve hizmetler
ölçüsünde değişiklik tarihinde özkaynakta
finansal tablolara alınır.
(b) Nakit olarak ödenen hisse bazlı
ödeme işlemine ilişkin değişiklik tarihindeki yükümlülük, bu tarihte finansal
tablo dışı bırakılır.
(c) Değişiklik tarihinde finansal tablo dışı
bırakılan yükümlülüğün defter değeri ile bu tarihte finansal tablolara
alınan özkaynak tutarı arasındaki fark, derhal
kâr veya zararda finansal tablolara alınır.
B44B. Değişiklik sonucunda, hak ediş döneminin
uzaması ya da kısalması durumunda, B44A paragrafındaki hükümlerin
uygulanması, değişen hak ediş dönemini yansıtır. Değişikliğin hak ediş
döneminden sonra ortaya çıkması durumunda dahi, B44A paragrafındaki
hükümler uygulanır.
B44C. Nakit olarak ödenen hisse bazlı
ödeme işlemi, (hak ediş koşullarının karşılanmaması durumunda hakkın
kaybedilmesi nedeniyle bir işlemin iptal olması dışında) iptal edilebilir
veya ödenebilir. Özkaynak araçlarının verilmesi
ve veriliş tarihinde işletmenin bu araçları, iptal edilen nakit olarak
ödenen hisse bazlı ödeme işleminin yerine koyması
durumunda, B44A ve B44B paragrafları uygulanır.”
MADDE 2 –
Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 3 – Bu Tebliğ hükümlerini Kamu Gözetimi, Muhasebe ve
Denetim Standartları Kurumu Başkanı yürütür.
|