|
Orman ve Su İşleri Bakanlığından:
İÇME-KULLANMA
SUYU HAVZALARININ KORUNMASINA
DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; içme-kullanma suyu
temin edilen veya edilmesi planlanan bütün yerüstü ve yeraltı suyu
kaynaklarının kalitesinin ve miktarının korunmasına ve iyileştirilmesine
ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, içme-kullanma suyu temin edilen
veya edilmesi planlanan bütün yerüstü ve yeraltı suyu kaynaklarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 29/6/2011 tarihli ve 645 sayılı
Orman ve Su İşleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin 2 nci, 9 uncu ve 26 ncı maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Atık: Her türlü üretim ve tüketim faaliyetleri
sonunda, fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik özellikleriyle karıştıkları
alıcı ortamların doğal bileşim ve özelliklerinin değişmesine yol açarak
doğrudan veya dolaylı zararlara yol açabilen ve ortamın kullanım
potansiyelini etkileyen katı, sıvı veya gaz halindeki maddelerle birlikte
atık enerjiyi,
b) Atıksu: Evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer
kullanımlar sonucunda kirlenmiş veya özellikleri kısmen veya tamamen
değişmiş sular ile maden ocakları ve cevher hazırlama tesislerinden
kaynaklanan sular ve yapılaşmış kaplamalı ve kaplamasız şehir bölgelerinden
cadde, otopark ve benzeri alanlardan yağışların yüzey veya yüzeyaltı akışa
dönüşmesi sonucunda gelen suları,
c) Atıksu altyapı tesisleri: Evsel ve endüstriyel
atıksuları münferit veya müşterek toplayan kanalizasyon sistemi ile
atıksuların arıtıldığı ve arıtılmış atıksuların nihai bertarafının
sağlandığı sistem ve tesislerin tamamını,
ç) Bakanlık: Orman ve Su İşleri Bakanlığını,
d) Bakım-onarım: Yapılarda derz, iç ve dış sıva,
boya, badana, oluk dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve
sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması
işlemlerini,
e) Çevresel kalite standardı: Belli bir
kirleticinin ya da kirletici gruplarının suda, dip çökeltisinde veya
biyotada insan sağlığı ve çevreyi korumak için aşmaması gereken
konsantrasyonları,
f) Deşarj: Sulamadan dönen drenaj sularının kıyıdan
veya uygun mühendislik yapıları kullanılarak toprağa sızdırılması hariç
olmak üzere, atıksuların arıtılmaksızın veya arıtıldıktan sonra doğrudan
veya dolaylı olarak sistemli bir şekilde alıcı ortama boşaltılmasını,
g) Endüstriyel atıksu: Herhangi bir ticari ya da
endüstriyel faaliyetin yürütüldüğü alanlardan, evsel atıksu ve yağmur suyu
dışında kaynaklanan atıksuları,
ğ) Evsel atıksu: Yaygın olarak yerleşim
bölgelerinden ve çoğunlukla evsel faaliyetler ile insanların günlük yaşam
faaliyetlerinin yer aldığı okul, hastane, otel gibi hizmet sektörlerinden
kaynaklanan atıksuları,
h) Günübirlik tesis: Kamp ve konaklama birimi
ihtiva etmeyen, duş, tuvalet, gölgelik, soyunma kabini, yeme-içme, eğlence
ve sportif faaliyetler gibi imkânları günübirlik olarak sağlayan ve sökülüp
takılabilir nitelikteki yapıları,
ı) İçme-kullanma suyu: Özellikleri 17/2/2005 tarihli
ve 25730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular
Hakkında Yönetmelik ile belirlenmiş olan ve insanların günlük ihtiyaçlarını
karşılamak için kullandıkları suları,
i) İçme-kullanma suyu havzası: İçme-kullanma suyu
temin edilen veya edilmesi planlanan yerüstü ve yeraltı suyu kaynaklarının
tabii su toplama alanını,
j) İçme-kullanma suyu havzası koruma planı:
İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi planlanan yerüstü ve yeraltı
suyu havzalarının korunması, kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmiş ise
iyileştirilmesi ve sürdürülebilir kullanımının sağlanması amacıyla yapılan
ve o havzaya özel hükümleri tanımlayan planı,
k) İçme suyu güvenliği: İçme-kullanma sularının
kimyasal, mikrobiyolojik ve radyoaktif madde içeriğinin hayat boyu tüketim
neticesinde oluşabilecek etkiler de göz önünde bulundurulduğunda insan
sağlığını olumsuz etkilememesini ve ayrıca fiziksel ve estetik parametreler
açısından da kullanıma uygun nitelikte ve miktar olarak yeterli olmasını,
l) İçme suyu güvenliği planı: İçme suyu
güvenliğinin temini amacıyla; içme-kullanma suyunun temin edildiği yerüstü
ve yeraltı su kütlesini ve beslenim alanını, su alma yapısını, isale
hatlarını, arıtma tesisini, depoları ve dağıtım şebekelerini içerecek
şekilde içme suyu temin ve dağıtım sisteminin bütününde su kalitesi ve
miktarını olumsuz etkileyebilecek veya sistemin verimli bir şekilde
çalışmasını engelleyebilecek tehlikelerin belirlenmesi, uygun bir risk
analizi yöntemiyle tehlikelerin önceliklendirilerek gerekli tedbirlerin
belirlenmesi, uygulanması ve etkili olup olmadığının izlenmesini kapsayan
planı,
m) İskân dışı alan: Her ölçekteki imar planı
sınırı, yerleşik alan sınırı, belediye ve mücavir alan sınırları dışında
kalan köy ve mezraların yerleşik alanı ve civarlarının dışında kalan
alanları,
n) İyi tarım uygulamaları: 7/12/2010 tarihli ve
27778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İyi Tarım Uygulamaları Hakkında
Yönetmelik kapsamındaki zirai faaliyetleri,
o) Katı atık: Üreticisi tarafından atılmak istenen
ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin korunması bakımından, düzenli bir
şekilde bertaraf edilmesi gereken katı atık maddeleri ve arıtma çamurunu,
ö) Kentsel atıksu: Evsel atıksuyu ya da evsel
atıksuyun endüstriyel atıksu ve/veya yağmur suyu ile karışımını,
p) Kirletici: Suyun fiziksel, kimyasal, biyolojik
veya radyolojik karakterini değişikliğe uğratabilen, insan yapımı veya
insan faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü maddeyi,
r) Köy yerleşik alanı ve civarı: Özellikleri
2/11/1985 tarihli ve 18916 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Plansız
Alanlar İmar Yönetmeliğinde tanımlanan alanları,
s) Maksimum su seviyesi: Bir taşkın veya rezervuar
işletmesi sırasında erişilen en yüksek su seviyesini,
ş) Mesire yeri: Toplumun dinlenme, eğlenme ve spor
gibi çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve
turistik hareketlere imkân vermek amacıyla, gerekli yapı, tesis ve
donatılarla kullanıma ayrılan, halkın günübirlik ihtiyaçlarını karşılayan,
rekreasyonel ve estetik kaynak değerlerine sahip orman rejimine tabi alanları,
t) Mevcut yapı: Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği
tarih itibariyle mevzuata uygun olarak gerekli izinleri almış yapıları,
u) Mücavir alan: İmar mevzuatı bakımından
belediyelerin kontrol ve mesuliyeti altına verilmiş olan alanları,
ü) Nehir havzası: 17/10/2012 tarihli ve 28444
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Havzalarının Korunması ve Yönetim
Planlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmelikte tanımlanan doğal alanı,
v) Organik tarım faaliyetleri: 18/8/2010 tarihli ve
27676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve
Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında tanımlanan işlemleri,
y) Rekreasyon alanları: Yerleşim yerlerinin açık ve
yeşil alan ihtiyacı başta olmak üzere, yerleşim alanı içinde veya
çevresinde günübirlik kullanıma yönelik ve imar planı kararı ile
belirlenmiş; eğlence, dinlenme, piknik ihtiyaçlarını karşılayan günübirlik
tesislerin yer aldığı alanları,
z) Riskli yapı: 16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunda tanımlanan
yapıları,
aa) Su yapısı: Taşkın koruma ile erozyon ve rüsubat
kontrol yapıları gibi dere ıslah yapıları hariç olmak üzere akarsu yatağı
üzerinde suyu biriktirmek ve yönlendirmek için yapılan yapıları,
bb) Tehlikeli atık: 2/4/2015 tarihli ve 29314
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinde tanımlanan
atıkları,
cc) Tehlikeli maddeler: Su ve çevresi için önemli
risk teşkil eden ve zehirlilik, kalıcılık ve biyolojik birikme özelliğinde
olan madde veya madde gruplarını,
çç) TSE: Türk Standardları Enstitüsünü,
dd) Yeraltı suyu: Bir kuyuya ya da kaynağa önemli
miktarda su sağlama kapasitesine sahip bir jeolojik formasyon veya
formasyon grubunda bulunan durgun veya hareket halindeki suları,
ee) Yerüstü suyu: Yeraltı suları haricindeki bütün
iç sular, geçiş suları ve kıyı sularını,
ff) Zati ihtiyaç: Bir ailenin asgari geçimini
sürdürebilmesi için ihtiyaç duyulan ve ilgili valilik tarafından ailenin
diğer gelir kaynakları da göz önünde bulundurularak belirlenen azami hayvan
sayısını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İlkeler ve
Planlamaya İlişkin Hususlar
İlkeler
MADDE 5 – (1) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan yerüstü ve yeraltı suyu kaynaklarının kalitesinin ve miktarının
korunmasında ve iyileştirilmesinde;
a) İçme-kullanma suyunun kaynağındaki su
kalitesinin, insan sağlığını tehlikeye atmayacak ve içme-kullanma suyu
olarak kullanılması için gerekli olan arıtma ihtiyaçlarını ve maliyetlerini
en aza indirecek şekilde korunması veya iyileştirilmesi,
b) İçme-kullanma suyu kaynaklarının kalitesini ve
miktarını olumsuz yönde etkileyecek unsurların kaynağında asgari düzeye
indirilmesi, kontrol edilmesi ve bertarafının sağlanması,
c) İçme-kullanma suyu havzası koruma planının
hazırlanmasında katılımcı bir yaklaşımın benimsenmesi ve bu planların nehir
havza yönetim planı ile bütünleştirilmesi,
ç) İçme-kullanma suyu havzası koruma planı
yapılıncaya kadar Havza Koruma Eylem Planları ve daha sonra içme-kullanma
suyu havzası koruma planı esas alınarak noktasal ve yayılı kaynaklı
atıksular ile ilgili tedbirlerin ilgili kurumlar tarafından alınması,
d) İçme-kullanma suyu havzalarında teknik açıdan
uygun olan ağaçlandırma ve erozyon kontrolü tedbirlerinin alınması,
e) İçme-kullanma suyu havzalarında organik tarım
faaliyetlerine veya iyi tarım uygulamalarına geçilmesinin teşvik edilmesi,
f) İçme-kullanma suyu temin edilen su kaynaklarının
korunmasına yönelik denetimlerin öncelikli olarak yapılması,
g) İçme-kullanma suyu temin edilen su kaynaklarında
11/2/2014 tarihli ve 28910 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yüzeysel Sular
ve Yeraltı Sularının İzlenmesine Dair Yönetmelik kapsamında izlemelerin
yapılması,
ğ) İçme-kullanma suyunu kullanan idare veya
idarelerce eğitim ve bilinçlendirme faaliyetlerinin etkin ve sürekli olarak
yapılması, suyun verimli kullanımının ve kullanılmış suların yeniden
kullanımının teşvik edilmesi,
h) 29/6/2012 tarihli ve 28338 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan
Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik hükümlerine göre yerüstü içme-kullanma
suyu kaynağı kalitesinin A1 kategorisine getirilmesi,
ı) İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi
Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelikte yer almayan
parametreler için 30/11/2012 tarihli ve 28483 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliğinde belirtilen çevresel kalite
standartlarının sağlanması,
esastır.
Planlamaya
ilişkin hususlar
MADDE 6 – (1) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan yerüstü ve yeraltı suyu kaynaklarının korunması amacıyla; her bir
içme-kullanma suyu havzasının özellikleri dikkate alınarak bilimsel bir
çalışma ile içme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanır.
İçme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar bu Yönetmelik
hükümleri doğrultusunda tedbirler alınır. Ancak, bu Yönetmelikte düzenlenen
faaliyetler dışında farklı bir talebin iletilmesi durumunda Bakanlıkça
görüş oluşturulur, ihtiyaç duyulması halinde talep sahibi gerçek ve tüzel
kişilerce bilimsel ve teknik rapor hazırlanır veya hazırlattırılır ve Bakanlığa
iletilir.
(2) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan yerüstü ve yeraltı suyu kaynaklarına başka bir su kaynağından
aktarma yapılması durumunda, su alınan ve su aktarılan havzalar için
münferit veya müşterek içme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanır.
İçme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar başka bir su
kaynağından aktarma yapılması durumunda su alınan havza için uygulanacak
hükümler Bakanlıkça belirlenir.
(3) İçme-kullanma suyunun, içme-kullanma suyu amaçlı
bir baraj gölünün mansabında yer alan bent, regülatör ve benzeri su alma
yapısı marifetiyle temin edilmesi durumunda, mezkûr baraj gölü havzasında 8
inci, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci, 12 nci maddelerde, su alma yapısı için 13
üncü maddede belirtilen hükümler geçerlidir.
(4) İçme-kullanma suyunun, içme-kullanma suyu amacı
bulunmayan bir baraj gölünün mansabında yer alan bent, regülatör ve benzeri
su alma yapısı marifetiyle temin edilmesi durumunda sadece su alma yapısı
için 13 üncü maddede belirtilen hükümler geçerlidir. Ancak içme-kullanma
suyu havza koruma planı kapsamında bilimsel ve teknik çalışmalarla
desteklenmesi halinde baraj gölü için de koruma alanları ve koruma esasları
belirlenebilir.
(5) İçme-kullanma suyu temin edilen ve edilmesi
planlanan yerüstü ve yeraltı suyu kaynakları için içme-kullanma suyu
havzası koruma planı Bakanlıkça veya Bakanlığın uygun görüşü ve
koordinasyonunda aşağıda belirtilen ilgili idareler tarafından hazırlanır
veya hazırlatılır:
a) Büyükşehir belediyelerine içme-kullanma suyu
temin edilen yerüstü suyu kaynakları için koruma planları, büyükşehir
belediyeleri su ve kanalizasyon idareleri genel müdürlüklerince hazırlanır
veya hazırlatılır ve Bakanlığa sunulur.
b) Büyükşehir belediyeleri haricindeki yerleşimlere
içme-kullanma suyu temin edilen yerüstü suyu kaynakları için koruma
planları Bakanlıkça hazırlanır veya hazırlatılır.
c) İçme-kullanma suyu temin edilmesi planlanan
yerüstü suyu kaynakları için koruma planı ile yerüstü suyu kaynakları için
hazırlanacak planlama raporu, yatırımı yapacak kurum veya içme-kullanma
suyunu kullanacak idare veya idareler tarafından eş zamanlı olarak
hazırlanır veya hazırlatılır.
ç) İçme-kullanma suyu temin eden veya havza sınırı
içerisinde kalan birden fazla idare olması durumunda yerüstü suyu
kaynakları için koruma planları, ilgili idarelerce birlikte hazırlanır veya
hazırlatılır.
d) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan yeraltı suyu kaynakları için koruma planları, 7/4/2012 tarihli ve
28257 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve
Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun
olarak Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanır veya
hazırlatılır.
e) Bakanlıkça hazırlanan veya hazırlatılan veya
ilgili idarece hazırlanan ve Bakanlığa sunulan taslak koruma planı,
Bakanlıkça ilgili valiliğe/valiliklere iletilir. Havzadaki paydaşların
bilgilendirilmesi için ilgili valilik tarafından 30 gün süreyle taslak
koruma planı askıya çıkartılır ve Bakanlık internet sayfasında duyuru
yapılır. 30 günlük askı süresi içerisinde taslak koruma planına ilişkin
itirazlar ve görüşler; gerekçesi ve öneriler ile birlikte ilgili valiliğe
iletilir. Askı süresi içerisinde iletilen görüş ve öneriler valilik
tarafından, toplu bir şekilde Bakanlığa iletilir. Söz konusu taslak koruma
planı, valilik/valiliklerdeki 30 günlük askı süresi ile eş zamanlı olarak
Bakanlıkça ilgili Bakanlıkların görüşüne de sunulur, taslak koruma planına
ilişkin itiraz, görüş ve önerileri alınır. Askı süresi içerisinde
yapılmayan itirazlar dikkate alınmaz.
f) Koruma planı, ilgili Bakanlıklardan gelen ve
askı sürecinde iletilen görüş ve öneriler ile birlikte değerlendirilerek
Bakanlıkça nihai hale getirilir. Nihai hale getirilen koruma planı, Orman
ve Su İşleri Bakanı tarafından onaylanır ve yerel bir gazetede koruma
planını hazırlayan kurum veya kuruluş tarafından yayımlanarak yürürlüğe
girer.
g) İçme-kullanma suyu havzası koruma planı
hazırlanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.
ğ) Tüketiciye ulaşan suyun kalitesi ve miktarını
güvence altına almak için ihtiyaç duyulması halinde, idare tarafından
içme-kullanma suyu havzası koruma planını da kapsayan içme suyu güvenliği
planı hazırlanır. İçme suyu güvenliği planlarının hazırlanmasına ilişkin
usul ve esaslar, Bakanlık tarafından belirlenir.
h) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine göre tabii göl,
gölet ve rezervuarlar için oluşturulan özel hükümler ile içme-kullanma suyu
temin edilen yeraltı su kaynakları için oluşturulan ve ilanı yapılan koruma
alanları, içme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar
geçerliliğini korur.
(6) Her tür ve ölçekte planın hazırlanması,
güncellenmesi ve uygulanmasında varsa içme-kullanma suyu havza koruma
planları dikkate alınır.
(7) İçme-kullanma suyu havzalarında bulunan devlet,
belediye ve kamuya ait arazilerde de içme-kullanma suyu havzası koruma
planı hükümleri uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yerüstü Suları
İçin Koruma Esasları ve Koruma Alanları
Yerüstü
suların kalitesinin korunmasına ilişkin esaslar
MADDE 7 – (1) İçme-kullanma suyu kaynağı olarak ilan
edilmemiş su kaynaklarında Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliğinde belirtilen
ilke ve esaslar uygulanır.
(2) İçme-kullanma suyu temin edilmesi planlanan
yerüstü suyu havzalarında, içme-kullanma suyu temin projesinin yatırım
programına alınması veya içme-kullanma suyunu kullanacak ilgili idare ile
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü arasında protokol yapılması ile birlikte
bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaya başlanır.
Tabii
göl, baraj gölü ve göletler için genel koruma esasları
MADDE 8 – (1) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan tabii göl, baraj gölü ve göletlere arıtılsa dahi atıksuların
doğrudan deşarjına izin verilmez.
(2) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan tabii göl, baraj gölü ve göletlere doğrudan veya dolaylı olarak
her türlü atık ve artıkların atılması yasaktır.
(3) İçme-kullanma suyu alma yapısına 300 metreden
daha uzak olan yerlerde, sportif amaçlı olta balıkçılığına izin
verilebilir.
(4) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan tabii göl, baraj gölü ve göletlerde yelkenli, kürekli veya
akümülatör ile çalışan vasıtalara ve sallara izin verilebilir. Akaryakıt
ile çalışan kayık, motor ve benzeri araçların ise kullanılmasına izin
verilmez. Ancak, yöre halkının, güvenlik, toplu taşıma, su ürünleri
istihsali gibi gerekli ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, akaryakıt ile
çalışacak su araçlarının kullanılmasına, içme-kullanma suyu alma yapısına
300 metreden daha yakın olmamak şartıyla izin verilebilir. Su ürünleri
istihsaline ilişkin izinler Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
tarafından, güvenlik ve toplu taşıma gibi amaçlarla verilecek izinler ise Devlet
Su İşleri Genel Müdürlüğü ile içme-kullanma suyu temin etmeleri halinde
ilgili büyükşehir belediyeleri tarafından verilebilir. Verilecek izinler
kapsamında kullanılacak araçlarda oluşabilecek her türlü atıksu ve sintine
suyunun arıtıldıktan sonra bile içme-kullanma suyu temin edilen veya
edilmesi planlanan tabii göl, baraj gölü ve göletlere boşaltılması
yasaktır.
(5) İçme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi
planlanan tabii göl, baraj gölü ve göletlerde su ürünleri yetiştiriciliği
tesislerine izin verilmez. Ancak, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce
ekonomik bölge oluşturulan tabii göl, baraj gölü ve göletlerde, Gıda, Tarım
ve Hayvancılık Bakanlığı ile müştereken belirlenen uygulama esasları çerçevesinde,
Bakanlıkça su ürünleri avcılığına ve maksimum su seviyesindeki göl alanı
75.000 hektardan büyük baraj göllerinde asgari su kotundaki göl alanının
binde birine kadar alanda su ürünleri yetiştiriciliğine izin verilebilir.
İçme-kullanma suyu alma yapısına 1000 metreden daha yakın olan alanlarda ve
bu yapıların bulunduğu koylarda su ürünleri yetiştiriciliği yapılamaz.
(6) İçme-kullanma suyu temin edilen baraj
göllerinin havzalarında oluşturulacak koruma alanları, memba yönündeki ilk
baraj gölünün su toplama havzasında son bulur.
Mutlak
koruma alanı
MADDE 9 – (1) Mutlak koruma alanı, içme-kullanma suyu temin
edilen veya edilmesi planlanan tabii göl, baraj gölü ve göletlerin,
maksimum su seviyesinden itibaren yatayda 300 metre genişliğindeki kara
alanıdır. Söz konusu alanın sınırının içme-kullanma suyu havzası sınırını
aşması hâlinde, mutlak koruma alanı, havza sınırında son bulur.
(2) İçme-kullanma suyu temin edilmesi amacıyla
yapılması planlanan baraj gölü ve göletler ile su alınması planlanan tabii
göllerin çevresinde, maksimum su seviyesinden itibaren içme-kullanma suyu
alma yapısını merkez alan, yarıçapı 300 metre genişliğindeki alanın kara
kısmındaki bölümü, içme-kullanma suyunu kullanan idare tarafından
kamulaştırılır. İçme-kullanma suyunu kullanan idarece gerekli görülmesi
durumunda yarıçapı 300 metre genişliğindeki alana ilave olarak mutlak
koruma alanının bir kısmı veya tamamı kamulaştırılabilir.
(3) İçme-kullanma suyu projesine ve mevcut
yapıların kanalizasyon sistemlerine ait mecburi teknik tesisler haricinde
hiçbir yeni yapı yapılamaz.
(4) Hazine arazileri satılamaz. Hazine arazilerinde
hiçbir yapı yapılamaz ve faaliyete izin verilemez. Bu araziler suyu
kullanan idarelere tahsis edilir ve bu idareler tarafından ağaçlandırılır.
(5) Mevcut yapılar aynen korunur. Ancak, insan
sağlığı ve çevrede telafisi mümkün olmayan neticelere yol açabilecek
faaliyetlerin gerçekleştirildiği tesisler, tehlikeli atık bertaraf tesisi,
tehlikeli madde deposu ve benzeri mevcut yapılar kaldırılır. Yapı inşaat
alanında değişiklik yapmamak ve kullanım amacını değiştirmemek şartıyla
gerekli bakım ve onarım yapılabilir. Mevcut yapılardan, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından lisanslandırılan kurum ve kuruluşlarca riskli yapı
olduğu tespit edilenler, inşaat alanında değişiklik yapmamak, kullanım
amacını değiştirmemek ve üzerinde bulunduğu taşınmazları ifraz işlemine
tabi tutmamak şartıyla yıkılarak yeniden inşa edilebilir. Parsel tevhidi
ile yapı yoğunluğu, inşaat alanı ve emsal değeri arttırılamaz.
(6) Bu alanda belediye sınırı ve belediye mücavir
alan sınırları içinde, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle
yürürlükteki imar planları geçerlidir, imar planlarının gelişme
alanlarındaki yapılaşmamış kısımların iptaline yönelik revizyon yapılır.
İçme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar bu planlar
kapsamında yoğunluk arttırıcı veya kirlilik arttırıcı kullanım
değişikliğine yönelik imar değişikliği yapılamaz. 12/11/2012 tarihli ve
6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması
ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun çerçevesinde köy statüsünde iken belediye sınırları içine alınarak
mahalle statüsüne geçen kırsal yerleşim alanlarında yeni yapı yapılamaz,
meskûn doku korunur.
(7) Bu alanda köy gelişme alanı belirlenemez.
(8) Bu alanda, mevcut yapılardan kaynaklanan
atıksular, kanalizasyon sistemi aracılığıyla öncelikli olarak havza dışına,
teknik ve ekonomik açıdan uygulanabilir olmaması durumunda orta ve uzun
mesafeli koruma alanlarındaki uygun arıtma ile sonlanan atıksu altyapı
tesisine verilir. Ancak, söz konusu yapılar; atıksuların kanalizasyon
şebekesiyle toplanmasına imkân verecek yoğunlukta değil ise, 19/3/1971
tarihli ve 13783 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Lağım Mecrası İnşası
Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine göre
yapılacak sızdırmaz foseptiklerde toplanarak orta mesafeli koruma
alanındaki, uzun mesafeli koruma alanındaki veya havza dışındaki arıtma ile
sonlanan atıksu altyapı tesisine verilir. Eğer bunlar mümkün değilse,
içme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar, atıksuların
içme-kullanma suyu kaynağının su kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecek
seviyede ileri arıtmadan geçirilerek deşarjına, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından izin verilebilir.
(9) Bu alanda atık ve artıkların boşaltılmasına,
depolanmasına ve atık bertaraf tesislerine izin verilmez.
(10) İçme suyu projesine ve mevcut yapıların
kanalizasyon sistemlerine ait mecburi teknik tesisler ile 21/7/1983 tarihli
ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamına giren
uygulamalar haricinde hafriyat ve döküm yapılamaz. Bu alanlarda bulunan
terk edilmiş maden ocaklarının doğal yapısının ikame edilmesi ve dolum
sonrası ağaçlandırılması amacıyla inşaat ve yıkıntı atıkları ile
karıştırılmamış hafriyat toprağı dökümüne izin verilebilir.
(11) Bu alan içinde, sportif amaçlı olta
balıkçılığı ve piknik yapma ihtiyaçları için cepler teşkil edilebilir. Bu
cepler içme-kullanma suyu alma yapısına 500 metreden daha yakın olamaz.
5/3/2013 tarihli ve 28578 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesire Yerleri
Yönetmeliği çerçevesinde belirlenmiş mesire yerlerine hiçbir yapı
yapılmamak ve içme-kullanma suyu alma yapısına 500 metreden, kıyıya
maksimum su seviyesinden itibaren 50 metreden daha fazla yaklaşmamak
şartıyla izin verilebilir. Bu alanda oluşan insani ihtiyaçlar kısa mesafeli
koruma alanındaki günübirlik tesislerden temin edilir.
(12) Mevcut ve yeni açılacak tarım alanlarında,
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının denetiminde sadece organik tarım
faaliyetlerine izin verilir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
tarafından yetki verilmiş kontrol ve sertifikasyon kuruluşunun görüşleri
doğrultusunda organik tarım yapılamayacağının teknik olarak raporlandığı
durumlarda, iyi tarım uygulamalarına izin verilebilir.
(13) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının
kontrolünde mevcutta mutlak koruma alanında yaşayan yerleşik halkın zati
ihtiyacını karşılamak amacı ile hayvancılık faaliyetlerine ve kontrollü
otlatmaya izin verilebilir.
(14) Arazi ve toprak yapısının uygun olduğu
alanlarda ağaçlandırma faaliyetleri yapılabilir.
(15) Yeni akaryakıt istasyonlarına, gaz dolum
istasyonlarına ve kimyasal madde depolarına, sıvı ve katı yakıt depolarına
izin verilmez. Mevcut akaryakıt istasyonları ve gaz dolum istasyonları
TSE’nin ilgili standartlarına uygun hale getirilinceye kadar kapatılır.
Standartlara uygun hale getirilen istasyonlarda akaryakıt ve gaz satışı
dışında dinlenme tesisi, oto yıkama, bakım, yağ değişimi ve benzeri
faaliyetlere izin verilmez.
(16) Mevcut yol güzergâhlarında bakım ve onarım
çalışmaları, su kalitesini ve miktarını olumsuz etkilemeyecek şekilde
yapılabilir. Mevcut karayolu altyapılarının korunması amacıyla ihtiyaç
duyulan istinat duvarı, menfez gibi sanat yapıları yapılabilir. Kamu yararı
gözetilerek ve ekonomik olarak başka alternatifin olmaması durumunda, yeni
karayollarının yapımına karayollarından kaynaklanan kirliliğin
içme-kullanma suyu kaynağına ulaşmasını engelleyecek gerekli tedbirlerin alınması
şartıyla Bakanlık uygun görüşü ile izin verilebilir. Dinlenme tesisi,
servis istasyonu, akaryakıt istasyonu ve benzeri tesisler yapılamaz.
(17) Madencilik faaliyetlerine izin verilmez.
Kısa
mesafeli koruma alanı
MADDE 10
– (1) Kısa mesafeli koruma alanı,
içme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi planlanan tabii göl, baraj
gölü ve göletlerin, mutlak koruma alanı sınırından itibaren yatayda 700
metre genişliğindeki kara alanıdır. Söz konusu alan sınırının,
içme-kullanma suyu havzası sınırını aşması hâlinde, kısa mesafeli koruma
alanı havza sınırında son bulur.
(2) Mevcut yapılar aynen korunur. Ancak, insan
sağlığı ve çevrede telafisi mümkün olmayan neticelere yol açabilecek
faaliyetlerin gerçekleştirildiği tesisler, tehlikeli atık bertaraf tesisi,
tehlikeli madde deposu ve benzeri mevcut yapılar kaldırılır. Yapı inşaat
alanında değişiklik yapmamak ve kullanım amacını değiştirmemek şartıyla
gerekli bakım ve onarım yapılabilir. Mevcut yapılardan, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından lisanslandırılan kurum ve kuruluşlarca riskli yapı
olduğu tespit edilenler, inşaat alanında değişiklik yapmamak, kullanım
amacını değiştirmemek ve üzerinde bulunduğu taşınmazları ifraz işlemine
tabi tutmamak şartıyla yıkılarak yeniden inşa edilebilir. Parsel tevhidi
ile yapı yoğunluğu, inşaat alanı ve emsal değeri arttırılamaz.
(3) Köy yerleşik alanı ve civarı sınırları
içerisinde ve köy gelişme ihtiyacına yönelik köy nüfusuna kayıtlı ve köyde
sürekli ikamet edenler için barınma ihtiyacını karşılamak amacı ile
yapılacak yapılar, köyün genel ihtiyaçlarına yönelik yapılacak köy konağı,
ibadethane, okul, spor alanı, harman yeri, pazar yeri, sağlık ocağı, sağlık
evi, PTT, karakol, bakkal gibi yapılara ve ifraz uygulamalarına; imar planı
veya köy yerleşme planı yapılmış ise bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği
tarih itibariyle yürürlükteki plan hükümlerine göre; imar planı veya köy
yerleşme planı yapılmamış ise Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği hükümleri
çerçevesinde izin verilebilir.
(4) Bu alanda belediye sınırı ve belediye mücavir
alan sınırları içinde, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla
yürürlükteki imar planları geçerlidir, imar planlarının gelişme alanındaki
yapılaşmamış kısımların iptaline yönelik revizyon yapılır. İçme-kullanma
suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar bu planlar kapsamında yoğunluk
arttırıcı veya kirlilik arttırıcı kullanım değişikliğine yönelik imar
değişikliği yapılamaz. Ancak 6360 sayılı Kanun çerçevesinde köy statüsünde iken
belediye sınırları içine alınarak mahalle statüsüne geçen kırsal yerleşim
alanlarının mahalle olarak bağlandığı tarihteki nüfusları ve bu nüfusların
doğal artışı için ihtiyaç duyulan yapılaşmaya izin verilebilir.
(5) İskân dışı alanlarda yapılacak yapılara ve
ifraz uygulamalarına Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği hükümleri
çerçevesinde izin verilir. Bu alandaki tarım arazileri için yapılacak ifraz
uygulamalarında 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Kanunu hükümleri esas alınır.
(6) Yeni sanayi tesisi kurulmasına izin verilmez.
(7) Mesire Yerleri Yönetmeliği çerçevesinde
belirlenmiş mesire yerlerine, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih
itibariyle yürürlükteki imar planlarında yer alan rekreasyon alanlarına ve
bu alanlarda kapalı kısımlarının toplam alanı her parselde 100 metrekareyi
geçmemek şartıyla günübirlik tesislere izin verilebilir. Yürürlükteki
mesire yeri gelişim ve yönetim planları ile imar planları, bu fıkrada
günübirlik tesisler için belirlenen yapılaşma şartlarına uygun olarak
revize edilir. Günübirlik turizm tesisleri dışında yeni turizm tesislerine
izin verilmez.
(8) Bu alanda, mevcut yerleşim ve sanayi tesisleri
ile bu madde kapsamında izin verilen yeni yapılardan kaynaklanan atıksular,
kanalizasyon sistemi aracılığıyla öncelikli olarak havza dışına, teknik ve
ekonomik olarak mümkün olmaması durumunda orta ve uzun mesafeli koruma
alanlarındaki uygun arıtma ile sonlanan atıksu altyapı tesisine verilir.
Ancak, söz konusu yapılar; atıksuların kanalizasyon şebekesiyle
toplanmasına imkân verecek yoğunlukta değil ise, Lağım Mecrası İnşası
Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine göre
yapılacak sızdırmaz foseptiklerde toplanarak orta mesafeli koruma
alanındaki, uzun mesafeli koruma alanındaki veya havza dışındaki arıtma ile
sonlanan atıksu altyapı tesisine verilir. Şayet, bunlar mümkün değilse
içme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya kadar mevcut olan
yerleşim ve sanayi tesisleri ile bu madde kapsamında izin verilen yeni yapılardan
kaynaklanan atıksuların içme-kullanma suyu kaynağının su kalitesini olumsuz
yönde etkilemeyecek seviyede ileri arıtmadan geçirilerek deşarjına, Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından izin verilebilir.
(9) Bu alanda atık ve artıkların boşaltılmasına,
depolanmasına ve atık bertaraf tesislerine izin verilmez.
(10) İçme suyu projesine ve mevcut yapıların
kanalizasyon sistemlerine ait mecburi teknik tesisler, 2863 sayılı Kanun
kapsamına giren uygulamalar ile bu madde kapsamında izin verilen yeni
yapıların inşası haricinde hafriyat ve döküm yapılamaz. Bu alanlarda
bulunan terk edilmiş maden ocaklarının doğal yapısının ikame edilmesi ve
dolum sonrası ağaçlandırılması amacıyla inşaat ve yıkıntı atıkları ile
karıştırılmamış hafriyat toprağı dökümüne izin verilebilir.
(11) Mevcut ve yeni açılacak tarım alanlarında,
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının denetiminde sadece organik tarım
faaliyetlerine izin verilir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
tarafından yetki verilmiş kontrol ve sertifikasyon kuruluşunun görüşleri
doğrultusunda organik tarım yapılamayacağının teknik olarak raporlandığı
durumlarda, İyi Tarım Uygulamaları Koduna uyulması şartıyla tarımsal
faaliyetlere izin verilebilir.
(12) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının
kontrolünde yerleşik halkın zati ihtiyacını karşılamak amacı ile
hayvancılık faaliyetlerine ve kontrollü otlatmaya izin verilebilir.
(13) Yeni akaryakıt istasyonlarına, gaz dolum
istasyonlarına ve kimyasal madde depolarına, sıvı ve katı yakıt depolarına
izin verilmez. Mevcut akaryakıt istasyonları ve gaz dolum istasyonları
TSE’nin ilgili standartlarına uygun hale getirilinceye kadar kapatılır.
Standartlara uygun hale getirilen istasyonlarda akaryakıt ve gaz satışı
dışında dinlenme tesisi, oto yıkama, bakım, yağ değişimi ve benzeri
faaliyetlere izin verilmez.
(14) Mevcut yol güzergâhlarında bakım ve onarım
çalışmaları, su kalitesini ve miktarını olumsuz etkilemeyecek şekilde
yapılabilir. Mevcut karayolu altyapılarının korunması amacıyla ihtiyaç
duyulan istinat duvarı, menfez gibi sanat yapıları yapılabilir. Kamu yararı
gözetilerek ve ekonomik olarak başka bir alternatifin olmaması durumunda,
yeni karayollarının yapımına ve söz konusu karayolunun erişme kontrollü
karayolu olması halinde, bu yol üzerinde yer alan ve ayrılmaz parçası niteliği
taşıyan erişme kontrollü karayolu hizmet tesislerinin yapımı, bakımı ve
işletimine veya işlettirilmesine; karayollarından kaynaklanan kirliliğin
içme-kullanma suyu kaynağına ulaşmasını engelleyecek gerekli tedbirlerin
alınması şartıyla Bakanlık uygun görüşü ile izin verilebilir. Dinlenme
tesisi, servis istasyonu, akaryakıt istasyonu ve benzeri tesisler
yapılamaz.
(15) Madencilik faaliyetlerine izin verilmez.
Orta
mesafeli koruma alanı
MADDE 11
– (1) Orta mesafeli koruma alanı,
içme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi planlanan tabii göl, baraj
gölü ve göletlerin, kısa mesafeli koruma alanı sınırından itibaren yatayda
1000 metre genişliğindeki kara alanıdır. Söz konusu alan sınırının,
içme-kullanma suyu havzası sınırını aşması hâlinde, orta mesafeli koruma
alanı havza sınırında son bulur.
(2) Mevcut yapılar aynen korunur. Ancak, insan
sağlığı ve çevrede telafisi mümkün olmayan neticelere yol açabilecek faaliyetlerin
gerçekleştirildiği tesisler, tehlikeli atık bertaraf tesisi, tehlikeli
madde deposu ve benzeri mevcut yapılar kaldırılır. Yapı inşaat alanında
değişiklik yapmamak ve kullanım amacını değiştirmemek şartıyla gerekli
bakım ve onarım yapılabilir.
(3) Köy yerleşik alanı ve civarı sınırları
içerisinde ve köy gelişme ihtiyacına yönelik köy nüfusuna kayıtlı ve köyde
sürekli ikamet edenler için barınma ihtiyacını karşılamak amacı ile
yapılacak yapılar, köyün genel ihtiyaçlarına yönelik yapılacak köy konağı,
ibadethane, okul, spor alanı, harman yeri, pazar yeri, sağlık ocağı, sağlık
evi, PTT, karakol, bakkal gibi yapılara ve ifraz uygulamalarına; imar planı
veya köy yerleşme planı yapılmış ise bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği
tarih itibariyle yürürlükteki plan hükümlerine göre; imar planı veya köy
yerleşme planı yapılmamış ise Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği hükümleri
çerçevesinde izin verilebilir.
(4) Bu alanda belediye sınırı ve belediye mücavir
alan sınırları içinde, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle
yürürlükteki imar planları aynen geçerlidir. İçme-kullanma suyu havzası
koruma planı hazırlanıncaya kadar bu planlar kapsamında yoğunluk arttırıcı
veya kirlilik arttırıcı kullanım değişikliğine yönelik imar değişikliği
yapılamaz. Ancak 6360 sayılı Kanun çerçevesinde köy statüsünde iken
belediye sınırları içine alınarak mahalle statüsüne geçen kırsal yerleşim
alanlarının mahalle olarak bağlandığı tarihteki nüfusları ve bu nüfusların
doğal artışı için ihtiyaç duyulan yapılaşmaya izin verilebilir.
(5) İskân dışı alanlarda yapılacak yapılara ve
ifraz uygulamalarına Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği hükümleri
çerçevesinde izin verilir. Bu alandaki tarım arazileri için yapılacak ifraz
uygulamalarında 5403 sayılı Kanun hükümleri esas alınır.
(6) Yeni sanayi tesisi kurulmasına izin verilmez.
(7) Mesire Yerleri Yönetmeliği çerçevesinde
belirlenmiş mesire yerlerine, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih
itibariyle yürürlükteki imar planlarında yer alan rekreasyon alanlarına ve
bu alanlarda kapalı kısımlarının toplam alanı her parselde 100 metrekareyi
geçmemek şartıyla günübirlik tesislere izin verilebilir. Yürürlükteki
mesire yeri gelişim ve yönetim planları ile imar planları, bu fıkrada
günübirlik tesisler için belirlenen yapılaşma şartlarına uygun olarak
revize edilir. Günübirlik turizm tesisleri dışında yeni turizm tesislerine
izin verilmez.
(8) Kentsel atıksular öncelikle havza dışına veya
uzun mesafeli koruma alanındaki arıtma ile sonlanan atıksu altyapı tesisine
verilir. Ancak kentsel atıksuların tarımsal sulama suyu amaçlı yeniden
kullanılmasına ilgili mevzuattaki standartlara uygun arıtılması şartı ile
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün
görüşü alınarak Bakanlıkça izin verilir. Kentsel atıksuların, teknik ve
ekonomik olarak havza dışına çıkarılmasının veya yeniden kullanımının
mümkün olmadığı hallerde, içme-kullanma suyu kaynağının su kalitesini
olumsuz yönde etkilemeyecek seviyede arıtılarak deşarjına Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı tarafından izin verilebilir.
(9) Bu alanda atık ve artıkların boşaltılmasına,
depolanmasına ve atık bertaraf tesislerine izin verilmez. Bu alanlarda
bulunan terk edilmiş maden ocaklarının doğal yapısının ikame edilmesi ve
dolum sonrası ağaçlandırılması amacıyla inşaat ve yıkıntı atıkları ile
karıştırılmamış hafriyat toprağı dökümüne izin verilebilir.
(10) Tarım alanlarında, Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığının kontrolünde organik tarım faaliyetlerine veya iyi tarım
uygulamalarına geçilmesi teşvik edilir.
(11) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının
kontrolünde hayvancılık faaliyetlerine ve otlatmaya izin verilir.
(12) Yeni akaryakıt istasyonlarına, gaz dolum
istasyonlarına ve kimyasal madde depolarına, sıvı ve katı yakıt depolarına
izin verilmez. Mevcut akaryakıt istasyonları ve gaz dolum istasyonları
TSE’nin ilgili standartlarına uygun hale getirilinceye kadar kapatılır.
Standartlara uygun hale getirilen istasyonlarda akaryakıt ve gaz satışı
dışında dinlenme tesisi, oto yıkama, bakım, yağ değişimi ve benzeri
faaliyetlere izin verilmez.
(13) Mevcut yol güzergâhlarında bakım ve onarım ile
genişletme çalışmaları, su kalitesini ve miktarını olumsuz etkilemeyecek
şekilde yapılabilir. Mevcut karayolu altyapılarının korunması amacıyla
ihtiyaç duyulan istinat duvarı, menfez gibi sanat yapıları yapılabilir. Bu
alandan geçecek olan ulaşım altyapısının sadece ulaşımla ilgili işlevlerine
ve söz konusu ulaşım altyapısının erişme kontrollü karayolu olması halinde,
bu yol üzerinde yer alan ve ayrılmaz parçası niteliği taşıyan erişme
kontrollü karayolu hizmet tesislerinin yapımı, bakımı ve
işletimine/işlettirilmesine karayollarından kaynaklanan kirliliğin
içme-kullanma suyu kaynağına ulaşmasını engelleyecek gerekli tedbirlerin
alınması şartıyla izin verilebilir. Dinlenme tesisi, akaryakıt istasyonu ve
benzeri tesisler yapılamaz.
(14) 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu
çerçevesinde madencilik faaliyetlerine izin verilir.
(15) Güneş ve rüzgâr enerji santrali kurulmasına
Bakanlığın ilgili düzenleyici işlemlerinde yer alan hükümlerin sağlanması
şartıyla izin verilebilir.
Uzun
mesafeli koruma alanı
MADDE 12
– (1) Uzun mesafeli koruma alanı,
içme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi planlanan tabii göl, baraj
gölü ve göletlerin mutlak, kısa ve orta mesafeli koruma alanlarının dışında
kalan içme-kullanma suyu havzasının bütünüdür.
(2) Köy yerleşik alanı ve civarı sınırları
içerisinde, köy gelişme ihtiyacına yönelik barınma ihtiyacını karşılamak
amacıyla yapılacak yapılar ile köyün genel ihtiyaçlarına yönelik yapılacak
sosyal ve ticari tesisler kapsamındaki köy konağı, ibadethane, okul, spor
alanı, harman yeri, pazar yeri, sağlık ocağı, sağlık evi, PTT, karakol,
ticarethane, mezarlık gibi yapılara ve ifraz uygulamalarına, imar planı
veya köy yerleşim planı yapılmış ise bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği
tarih itibariyle yürürlükteki imar planı hükümlerine göre; imar planı veya
köy yerleşim planı yapılmamış ise Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği
hükümleri çerçevesinde izin verilir.
(3) İskân dışı alanlarda yapılacak yapılara ve
ifraz uygulamalarına Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği hükümleri
çerçevesinde izin verilir. Bu alandaki tarım arazileri için yapılacak ifraz
uygulamalarında 5403 sayılı Kanun hükümleri esas alınır.
(4) Bu alanda belediye sınırı ve belediye mücavir
alan sınırları içinde, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle
yürürlükteki imar planları aynen geçerlidir. Mevcut imar planlarında; su
kalitesi ve miktarını olumsuz yönde etkilememesi, gerekli çevresel altyapı
ve kirlenme kontrolü tedbirlerinin yerine getirilmesi şartıyla ve Bakanlık
ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görüşleri ile değişiklik yapılabilir.
(5) Kentsel atıksular havza dışındaki arıtma ile
sonlanan atıksu altyapı tesisine verilir. Ancak kentsel atıksuların
tarımsal sulama suyu amaçlı yeniden kullanılmasına ilgili mevzuattaki
standartlara uygun arıtılması şartı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün görüşü alınarak
Bakanlıkça izin verilir. Kentsel atıksuların, teknik ve ekonomik olarak
havza dışına çıkarılmasının veya yeniden kullanımının mümkün olmadığı
hallerde, içme-kullanma suyu kaynağının su kalitesini olumsuz yönde
etkilemeyecek seviyede arıtılarak deşarjına Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından izin verilebilir.
(6) Maksimum su seviyesinden itibaren yatayda 2000
ile 5000 metre arasında kalan kısımlarda, tehlikeli atık ve madde üretmeyen
ve depolamayan, endüstriyel atıksu oluşturmayan sanayi tesislerine izin
verilebilir. Maksimum su seviyesinden itibaren yatayda 5000 metreden sonra
yeni sanayi tesislerine, yedinci fıkrada belirtilen şartların yerine
getirilmesi durumunda izin verilebilir.
(7) Bu alandaki, mevcut ve yeni sanayi
tesislerinden kaynaklanan atıksular, ilgili mevzuattaki standartlarda arıtılarak
havza dışına çıkartılır. Endüstriyel atıksuların havza dışına
çıkarılmasının mümkün olmadığı durumlarda, içme-kullanma suyu kaynağının su
kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecek seviyede arıtılarak deşarjına, Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından izin verilebilir.
(8) Uzun mesafeli koruma alanının, maksimum su
seviyesinden itibaren yatayda 5000 metreden daha uzakta olan kısımlarında,
26/3/2010 tarihli ve 27533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atıkların
Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun olarak inşa
edilmesi ve işletilmesi şartlarıyla düzenli katı atık depolama ve bertaraf
alanlarına Çevre ve Şehircilik Bakanlığının uygun görüşü ile izin verilir.
Oluşacak sızıntı suları havza dışındaki arıtma ile sonlanan atıksu altyapı
tesisine verilir. Ancak sızıntı sularının teknik ve ekonomik sebeplerle
havza dışına çıkarılmasının mümkün olmadığı durumlarda, içme-kullanma suyu
kaynağının su kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecek seviyede ileri
arıtmadan geçirilerek deşarjına, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
izin verilir.
(9) Tarım alanlarında, Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığının kontrolünde organik tarım faaliyetlerine veya tarımsal
faaliyetlerin İyi Tarım Uygulamaları Koduna uygun olarak yapılması teşvik
edilir.
(10) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının
kontrolünde hayvancılık faaliyetlerine ve otlatmaya izin verilir.
(11) Mevcut akaryakıt istasyonları ve gaz dolum
istasyonları TSE’nin ilgili standartlarına uygun hale getirilinceye kadar
kapatılır. Bu alanda TSE’nin ilgili standartlarına uygun olmak şartıyla
yeni akaryakıt istasyonu kurulabilir.
(12) Mevcut yol güzergâhlarında bakım, onarım ve
genişletme çalışmaları ile yeni karayolu yapımına su kalitesini ve
miktarını olumsuz etkilemeyecek şekilde izin verilebilir. Karayolu
altyapılarının korunması amacıyla ihtiyaç duyulan istinat duvarı, menfez
gibi sanat yapıları yapılabilir.
(13) 3213 sayılı Kanun çerçevesinde madencilik
faaliyetlerine izin verilir.
(14) Güneş ve rüzgâr enerji santrali kurulmasına
Bakanlığın düzenleyici işlemlerinde yer alan hükümlerin sağlanması şartıyla
izin verilebilir.
Dere, çay
ve nehirler için genel esaslar ve koruma alanı
MADDE 13
– (1) İçme-kullanma suyu temin
edilen ve temin edilmesi planlanan dere, çay ve nehirlerin korunması
amacıyla, regülatör, bent ve benzeri içme-kullanma suyu alma yapısını
merkez alan, yarıçapı 300 metre genişliğindeki memba tarafındaki bölge,
içme-kullanma suyunu kullanan idare tarafından kamulaştırılır. Bu alanda,
içme-kullanma suyu projesine ait mecburi teknik tesisler haricinde hiçbir
yapı yapılamaz ve faaliyete izin verilemez. Söz konusu dere, çay ve
nehirlerden su alınarak faaliyetine izin verilmiş olan su ürünleri
yetiştiricilik tesislerinin müktesep hakları saklıdır.
(2) İçme-kullanma suyu alma yapısının memba
yönündeki ilk su yapısında son bulmak şartıyla, içme-kullanma suyu su alma
yapısından itibaren maksimum 2000 metre mesafede, arıtılsa dahi atıksu
deşarjına izin verilmez, ilgili mevzuattaki standartlara uygun arıtılmış
atıksular su alma yapısının mansabına bir kollektör ile deşarj edilebilir.
Ancak, atıksuların içme-kullanma suyu kaynağının su kalitesini olumsuz
yönde etkilemeyecek seviyede ileri arıtmadan geçirilerek deşarjına, Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından izin verilebilir.
(3) İçme-kullanma suyu alma yapısının memba
yönündeki ilk su yapısında son bulmak şartıyla, içme-kullanma suyu su alma
yapısından itibaren maksimum 2000 metre mesafedeki alan ile dere, çay ve
nehirlerin şev üstünden sağ ve sol sahil kıyı çizgisinden itibaren 15 metre
genişliğindeki alanda atık ve artıkların boşaltılmasına, depolanmasına ve
atık bertaraf tesislerine izin verilmez.
(4) İçme-kullanma suyu temin edilen ve edilmesi
planlanan dere, çay ve nehirlerin membasındaki su toplama alanına ilişkin
olarak, içme-kullanma suyunu kullanan idare tarafından koruma planı
hazırlanabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yeraltı Suları
İçin Koruma Esasları ve Alanları
Yeraltı
suları için genel koruma esasları ve koruma alanları
MADDE 14
– (1) İçme-kullanma suyu temin
edilen veya edilmesi planlanan yer altı suyu kütlelerinin kalite durumu
İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik eklerinde yer alan
parametre listesi ve standartları dikkate alınarak Yeraltı Sularının
Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelikte belirtilen
esaslara göre değerlendirilir.
(2) İçme-kullanma suyu temin edilen kuyu, pınar, kaynak,
kaptaj, tünel, galeri ve benzeri yapılarda İnsani Tüketim Amaçlı Sular
Hakkında Yönetmelikte yer alan kalite parametreleri ve standartları dikkate
alınarak izleme yapılır. İzleme, büyükşehir belediye sınırları içerisinde
büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idareleri genel müdürlüklerince,
diğer alanlarda ise Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce yapılır.
(3) İçme-kullanma suyu temin edilen yeraltı
sularının koruma alanları ve esasları, Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve
Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmeliğe göre Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğü tarafından belirlenir.
(4) İçme-kullanma suyu temin edilen yeraltı
sularının korunmasına yönelik tedbirlerin alınmasına rağmen yeraltı suyunun
kalite standartlarını sağlamadığı ve risk altında olduğunun belirlendiği,
ancak içme-kullanma suyunun söz konusu yeraltı su kütlesinden temin
edilmesinin zorunlu olduğu durumlarda, bu alanlara ilişkin içme-kullanma
suyu havzası koruma planı Bakanlığın koordinasyonunda ilgili kurumların
görüşleri alınarak Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce hazırlanır veya
hazırlatılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim, İdari
Yaptırım, Çeşitli ve Son Hükümler
Denetim
ve idari yaptırım
MADDE 15
– (1) Büyükşehir belediyelerine
içme-kullanma suyu temin edilen veya edilmesi planlanan yerüstü suyu
kaynaklarının havzalarındaki denetim faaliyetlerinden 23/11/1981 tarihli ve
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve
Görevleri Hakkında Kanun çerçevesinde büyükşehir belediyeleri su ve
kanalizasyon idareleri genel müdürlükleri ve 9/8/1983 tarihli ve 2872
sayılı Çevre Kanunu çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sorumludur.
Yapılacak denetimlerde atıksuların bertarafına ilişkin tespit edilen aykırı
hususlar 2872 sayılı Kanun kapsamında işlem yapılmak üzere ilgili valiliğe
bildirilir.
(2) 2872 sayılı Kanun çerçevesinde büyükşehir
belediyeleri haricindeki yerleşimlere içme-kullanma suyu temin edilen su
havzalarındaki faaliyetler sonucu oluşan atıksulara ilişkin denetim
faaliyetlerinden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sorumludur.
(3) İçme-kullanma suyu havzalarında, hayvansal ve
kimyasal gübre ve zirai ilaç kullanımına ilişkin denetimler Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı tarafından öncelikli olarak yapılır.
(4) İçme-kullanma suyu havzalarındaki her türlü
imar faaliyetlerinin imar mevzuatına uygunluğunun denetimi, 3/5/1985
tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı
Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye
Kanununa istinaden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, büyükşehir belediyesi ve
diğer belediyelerin görev ve sorumluluğundadır.
(5) Koruma planı yürürlüğe girmiş olan
içme-kullanma suyu havzalarında yapılan denetimlerle ilgili en geç altı
ayda bir, denetimi yapan idare tarafından Bakanlığa raporlama yapılır.
Diğer
hükümler
MADDE 16
– (1) 2560 sayılı Kanun gereği,
büyükşehir belediyelerince içme-kullanma suyu alınan havzaların korunması
için yapılacak düzenlemelerde Bakanlığın uygun görüşü alınır.
(2) İçme-kullanma suyu havzalarında koruma planı
hazırlanıncaya kadar bu Yönetmelik hükümleri mevcut ve yeni hazırlanacak
imar ve çevre düzeni planlarına aynen işlenir.
(3) İçme-kullanma suyu havzalarında bulunan kamuya
ait arazilerde de içme-kullanma suyu havzası koruma planı hazırlanıncaya
kadar bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Uyum
süreleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Büyükşehir
belediyeleri, içme-kullanma suyu havzaları için yürürlükteki mevzuat
düzenlemelerini, bu Yönetmeliğin madencilik faaliyetlerine ilişkin
hükümleri çerçevesinde en geç bir yıl içerisinde revize eder ve görüş
alınmak üzere Bakanlığa sunar.
(2) Yerüstü suyu kaynakları için içme-kullanma suyu
havzaları koruma planları, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren
en geç beş yıl içinde hazırlanarak Bakanlığa sunulur. İçme-kullanma suyu
temin edilen yerüstü suyu kaynaklarına ilişkin koruma planının beş yıl
içinde hazırlanmaması durumunda ve içme-kullanma suyu temin edilmesi
planlanan yerüstü suyu kaynaklarına ilişkin koruma planlarının
hazırlanmasına ise planlama raporu ile eşzamanlı olarak başlanılmaması
durumunda, içme-kullanma suyu havzası koruma planı Bakanlıkça hazırlanır
veya hazırlatılır, bedeli içme-kullanma suyunu kullanan idareden tahsil
edilir.
Yürürlük
MADDE 17
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Orman ve Su İşleri Bakanı yürütür.
|