Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
TÜRKİYE –
SİNGAPUR SERBEST TİCARET ANLAŞMASI
ÇERÇEVESİNDEKİ TİCARETTE EŞYANIN TERCİHLİ
MENŞEİNİN TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Cumhuriyeti ile
Singapur arasında 14/11/2015 tarihinde imzalanan, 14/2/2017 tarihli ve 6775
sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ve 3/7/2017 tarihli ve 2017/10555
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Serbest Ticaret
Anlaşmasının Protokol 1’inde yer alan “Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve
İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Protokol”ün uygulanmasına ilişkin usul
ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, Türkiye
Cumhuriyeti ile Singapur arasında 14/11/2015 tarihinde imzalanan, 14/2/2017
tarihli ve 6775 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ve 3/7/2017
tarihli ve 2017/10555 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Serbest Ticaret Anlaşmasının Protokol 1’indeki “Menşeli Ürünler Kavramının
Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Protokol”ün uygulanmasına
ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 3/6/2011 tarihli
ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi ile 1 inci maddede belirtilen
Protokole dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Singapur
arasında mevcut, 2 nci maddede belirtilen Serbest Ticaret Anlaşmasını,
b) ASEAN: Brunei, Endonezya, Filipinler, Kamboçya,
Laos, Malezya, Myanmar, Singapur, Tayland ve Vietnam’ın üyesi olduğu
Güneydoğu Asya Uluslar Birliğini,
c) Aynı ve ikame edilebilir girdiler: Aynı teknik
ve fiziksel özelliklere sahip, aynı türde ve ticari kalitede olan, nihai
ürün içine dâhil edildiğinde birbirinden ayırt edilemeyen girdileri,
ç) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
d) Eşya: Girdileri ve ürünleri,
e) Fabrika çıkış fiyatı: Ürün için nihai işçilik
veya işlemin gerçekleştirilmesini üstlenen imalatçıya fabrika çıkışı
itibariyle ödenen, kullanılan bütün girdi fiyatlarının ve üretim
kapsamındaki bütün maliyetlerin dâhil edilmiş olduğu, elde edilmiş ürünün
ihracında geri ödenen veya ödenebilecek yurtiçi vergilerin çıkartılmasıyla
bulunan fiyatı, (Gerçekte ödenen fiyatın Türkiye veya Singapur’da imal
edilen ürünün üretimine ilişkin tüm maliyetleri yansıtmadığı hallerde, tüm
bu maliyetlerin toplamından, elde edilen ürün ihraç edildiğinde geri ödenen
veya ödenebilecek yurtiçi vergilerin çıkartılmasıyla elde edilen fiyatı,)
f) Fasıllar, pozisyonlar ve alt pozisyonlar: Bu
Yönetmelikte “Armonize Sistem” olarak geçen, Armonize Mal Tanımı ve Kodlama
Sistemini oluşturan nomanklatürde kullanılan fasıllar, pozisyonlar ve alt
pozisyonları,
g) Girdi: Eşyanın üretiminde kullanılan herhangi
bir bileşen, hammade, parça, aksam ve benzerini,
ğ) Girdilerin kıymeti: Kullanılan menşeli olmayan
girdilerin ithalatı esnasındaki gümrük kıymeti veya bunun bilinmemesi ve
tespit edilememesi halinde, Türkiye’de veya Singapur’da menşeli olmayan
girdiler için ödendiği tespit edilebilen ilk fiyatı,
h) Gümrük kıymeti: Gümrük Tarifeleri ve Ticaret
Genel Anlaşması’nın VII nci maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak 1994’te
yapılan Anlaşma’ya (Gümrük Kıymeti Hakkında Dünya Ticaret Anlaşması) göre
tespit edilen kıymeti,
ı) İmalat: Montaj dâhil olmak üzere her türlü
işçilik veya işleme tabi tutmayı,
i) Menşeli eşya veya menşeli girdi: Bu Yönetmelik
altında menşeli olarak nitelendirilen bir eşya veya girdiyi,
j) Menşeli olmayan eşya veya menşeli olmayan girdi:
Bu Yönetmelik altında menşeli olarak nitelendirilmeyen bir eşya veya
girdiyi,
k) Menşe ispat belgesi: Menşe beyanını,
l) Sevkiyat: Ya bir ihracatçıdan bir alıcıya aynı
anda gönderilen ya da ihracatçıdan alıcıya sevkinde tek bir sevk evrakı
kapsamında yer alan veya böyle bir evrakın olmaması halinde tek bir fatura
kapsamına giren ürünleri,
m) Ürün: Bilahare başka bir imalat işleminde girdi
olarak kullanılması söz konusu olsa bile imal edilmiş ürünü,
n) Yetkili makamlar: Türkiye’de Gümrük ve Ticaret
Bakanlığını ve Singapur’da Maliye Bakanlığını,
ifade eder.
(2) Birinci fıkranın (e) bendi kapsamında,
gerçekleştirilen nihai işlem ve işçiliğin bir alt yükleniciye devredildiği
durumlarda, asıl işi devreden kişi de imalatçı olarak kabul edilebilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Menşeli Ürün
Kavramının Tanımı ve Koşulları
Menşeli
ürünler
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) 7 nci maddede belirtildiği şekilde, tamamen o
Taraf ülkede elde edilen ürünler ve
b) 8 inci maddede belirtildiği şekilde, o Taraf
ülkede yeterli işçilik veya işleme tabi tutulmuş olmaları kaydıyla, tamamen
söz konusu Taraf ülkede elde edilmemiş girdiler ihtiva ederek o Taraf
ülkede üretilen ürünler
Taraf ülkelerden biri menşeli kabul edilirler.
Menşe
kümülasyonu
MADDE 6 – (1) 5 inci madde hükümlerine halel getirmeksizin,
Taraflardan biri menşeli girdiler, diğer Taraf ülkede bir ürüne dâhil
edildiğinde, diğer Taraf ülke menşeli girdiler olarak kabul edilir. 9 uncu
maddede belirtilen işlemlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçmiş
olmaları şartıyla, söz konusu girdilerin yeterli işçilik veya işlemden
geçmiş olmaları gerekmez.
(2) Birinci fıkraya rağmen, Armonize Sistemin 25
ila 97 nci Fasıllarında yer alan Avrupa Birliği menşeli girdiler,
Türkiye’de veya Singapur'da daha ileri düzeyde bir işleme tabi tutuldukları
veya bu ülkelerde bir ürün içine dâhil edildikleri takdirde, Türkiye veya
Singapur menşeli girdiler olarak kabul edilir.
(3) İkinci fıkrada atıfta bulunulan ürünlerin menşe
statüsü kazanabilmesi için:
a) Söz konusu girdilerin Türkiye’de veya
Singapur’da tabi tutulduğu işçilik veya işlemin, 9 uncu maddede atıfta
bulunulan işlemlerin ötesine geçmesi,
b) Söz konusu girdiler Türkiye’ye veya Singapur'a
doğrudan ihraç edilmiş olsalar idi geçerli olacak menşe kuralları
uygulandığında, girdilerin yine Avrupa Birliği menşei kazanacak olması ve
c) Türkiye, Singapur ve Avrupa Birliği arasında, bu
kümülasyon mekanizması ile söz konusu ürünlerin menşeinin belgelendirilmesi
ve kontrolüne ilişkin maddelerin tam olarak uygulanmasını sağlayan yeterli
idari işbirliği süreçlerine imkan veren düzenlemelerin mevcut olması
koşullarıyla, girdilerin yeterli işçilik veya işlemden
geçmiş olmaları gerekmez.
(4) İkinci ve üçüncü fıkralarda tesis edilen
kümülasyon Türkiye, Singapur ve Avrupa Birliği arasında ayrı tercihli
ticaret anlaşmalarının yürürlükte olması koşuluyla uygulanır.
(5) Armonize Sistemin 25 ila 97 nci Fasıllarında
yer alan ve Türkiye ile arasında bir tercihli ticaret anlaşması olan
ASEAN’a üye bir ülke menşeli girdiler, Türkiye’de veya Singapur'da bir ürün
içine dâhil edildikleri takdirde, Türkiye veya Singapur menşeli girdiler
olarak kabul edilir.
(6) Beşinci fıkrada atıfta bulunulan ürünlerin
menşe statüsü kazanabilmesi için:
a) Söz konusu girdilerin Türkiye’de veya
Singapur'da tabi tutulduğu işçilik veya işlemin, 9 uncu maddede atıfta
bulunulan işlemlerin ötesine geçmesi,
b) Söz konusu girdilerin menşeinin, Türkiye'nin söz
konusu ASEAN’a üye ülkeye uyguladığı tercihli anlaşma çerçevesindeki menşe
kurallarına göre belirlenmesi,
c) Taraflardan birine daha ileri bir işçilik veya
işleme tâbi tutulmak amacıyla ihraç edilen ASEAN’a üye ülke menşeli
girdilerin menşeinin tevsikinin, söz konusu girdiler doğrudan Türkiye'ye
ihraç edilse idi kullanılacak menşe ispat belgesi ile sağlanması
gerekir.
(7) Beş ile altıncı fıkrada yer alan kümülasyon
hükümleri, girdisi kullanılan ASEAN’a üye ülkelerin Anlaşmaya uyum sağladığına
veya sağlayacağına ve Anlaşma hükümlerinin doğru bir şekilde uygulanmasını
sağlamak için hem Türkiye hem de kendi aralarında gerekli idari işbirliğini
temin edeceklerine dair bu fıkrada belirtilen yükümlülükleri Türkiye'ye
bildirmeleri halinde uygulanır.
(8) Altıncı fıkranın (c) bendinde belirtilen menşe
ispat belgesi üzerinde aşağıda yer alan ibare yer almalıdır:
“Application of Article 3 of Protocol 1 of the
Turkey/Singapore FTA”.
(9) Bu Yönetmeliğin EK C’sinde yer alan girdiler,
eşyanın ithalatı esnasında,
a) Girdiler için bir Taraf ülkede uygulanan
tercihli tarife, kümülasyona dahil olan tüm ülkelerde aynı değilse; ve
b) Söz konusu girdilerin kümülasyon yoluyla,
doğrudan bir Taraf ülkeye ihraç edilmesi halinde yararlanacağı tercihli
tarifeden daha elverişli bir tarifeden yararlanıyorsa,
beş ila sekizinci fıkralarda yer alan kümülasyondan
yararlanamaz.
(10) ASEAN’a üye ülke menşeli girdiler, bu
Yönetmeliğin EK D’sinde listelenen ürünlerden birine dahil edildiğinde veya
ileri bir işleme tâbi tutulduğunda, 9 uncu maddede belirtilen işlemlerin
ötesinde bir işçilik ve işlemden geçmiş olmaları şartıyla Taraf ülke
menşeli girdiler olarak kabul edilir.
(11) Onuncu fıkra kapsamında, girdilerin
menşei, 31/12/2014 tarihli ve 29222
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2014/7064 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı Eki “Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Kapsamında
Tercihli Rejimden Yararlanacak Eşyanın Menşeinin Tespitine İlişkin Karar”
kapsamında belirlenir.
(12) Onuncu fıkra kapsamında, ileri bir işçilik
veya işleme tabi tutulmak için ASEAN’a üye ülkeden bir Tarafa ihraç edilen
girdilerin menşei, 31/12/2014 tarihli ve 29222 dördüncü mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan 2014/7064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki
“Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Kapsamında Tercihli Rejimden
Yararlanacak Eşyanın Menşeinin Tespitine İlişkin Karar” kapsamındaki bir
menşe ispat belgesi ile tespit edilir.
(13) On ila on ikinci fıkrada yer alan kümülasyon
hükümleri, girdisi kullanılan ASEAN’a üye ülkelerin bu Yönetmelik ile uyum
sağladığına veya sağlayacağına ve bu Yönetmelik hükümlerinin doğru bir
şekilde uygulanmasını sağlamak için hem Türkiye hem de kendi aralarında
gerekli idari işbirliğini temin edeceklerine dair bu fıkrada belirtilen
yükümlülükleri Türkiye’ye bildirmeleri halinde uygulanır.
(14) Onuncu fıkranın uygulanması için sunulan menşe
ispat belgesi üzerinde aşağıda yer alan ibare yer almalıdır:
“Application of Article 3 of Protocol 1 of the
Turkey/Singapore FTA”.
(15) Beş ila dokuzuncu fıkra hükümlerinin
karşılandığı hallerde on ila on dördüncü fıkra hükümleri uygulanmaz.
(16) Yedi ve on üçüncü fıkra hükümlerinin hangi
tarih itibariyle uygulanacağı Bakanlık tarafından Resmî Gazete’de
yayımlanarak duyurulur.
Tamamen
elde edilmiş ürünler
MADDE 7 – (1) Aşağıdakilerin tamamen Taraflardan birinde
elde edilmiş oldukları kabul edilir:
a) Taraflardan birinin topraklarından veya deniz
yataklarından çıkartılan mineral ürünler,
b) Taraf ülkede yetiştirilen veya hasat edilen
bitkisel ürünler,
c) Taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı
hayvanlar,
ç) Taraf ülkede yetiştirilmiş canlı hayvanlardan
elde edilen ürünler,
d) Taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş kesilen
hayvanlardan elde edilen ürünler,
e) Taraf ülkede avlanan veya balıkçılık ile elde
edilen ürünler,
f) Balıkların, kabukluların ve yumuşakçaların Taraf
ülkede doğduğu ve yetiştirildiği su kültürü ürünleri,
g) Taraflardan birinin karasuları dışında kendi
gemileriyle denizden elde edilen balıkçılık ürünleri ve diğer ürünler,
ğ) Münhasıran (g) bendinde belirtilen ürünlerden
kendi fabrika gemilerinin bordasında üretilen ürünler,
h) Yalnızca hammaddelerin geri kazanımına elverişli
olan Taraf ülkede toplanmış kullanılmış mallar,
ı) Taraf ülkede yapılan işleme veya imalat
işlemleri sonucu elde edilen atık ve hurdalar,
i) Taraflardan birinin karasuları dışındaki deniz
toprağı veya deniz toprağı altı ile ilgili münhasır işletme haklarına sahip
olması kaydıyla, Taraflardan birinin deniz toprağı veya deniz toprağı
altından çıkarılan ürünler,
j) Taraflardan birinde münhasıran (a) ila (i)
bentleri arasında atıfta bulunulan ürünlerden imal edilmiş ürünler.
(2) Birinci fıkranın (g) ve (ğ) bentlerinde geçen
"kendi gemileri" ve "kendi fabrika gemileri" terimleri
sadece;
a) Türkiye’de veya Singapur’da kayıtlı olan,
b) Türkiye’nin veya Singapur’un bayrağı altında
seyreden,
c) En az yüzde 50'si Türkiye veya Singapur
vatandaşlarına ait olan, veya yönetim ve iş merkezleri Türkiye’de veya
Singapur’da olan ve en az yüzde 50'sine Türkiye veya Singapur’un, bunların
kamu kurumlarının veya vatandaşlarının sahip olduğu şirketlere ait olan,
gemiler ve fabrika gemileri için kullanılır.
Yeterli
işçilik veya işlem görmüş ürünler
MADDE 8 – (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine
göre, tamamen elde edilmemiş ürünler, EK B veya Ek B(a)’da yer alan listede
belirtilen şartlar yerine getirildiği takdirde yeterli derecede işçilik
veya işlem görmüş olarak kabul edilirler.
(2) Anlaşma tarafından kapsanan tüm ürünler için
listede belirtilen şartlar, imalatta kullanılan menşeli olmayan girdiler
üzerinde yapılması gerekli işçilik ve işlemleri gösterir ve sadece bu
girdilerle ilgili olarak uygulanır. Bu nedenle, EK B veya Ek B(a)’da yer
alan listedeki şartları yerine getirerek menşe statüsü kazanmış bir ürün
başka bir ürünün imalatında kullanılırsa, onun bileşiminde yer aldığı ürüne
tatbiki mümkün şartlar, kendisine uygulanmaz ve bunların imalatında
kullanılmış olabilecek menşeli olmayan girdiler dikkate alınmaz.
(3) Birinci fıkraya istisna ve dördüncü ile beşinci
fıkraya tabi olarak, EK B veya EK B(a)'da yer alan listede belirtilen
şartlar uyarınca belli bir ürünün imalatında kullanılmaması gereken menşeli
olmayan girdiler, ancak toplam kıymetlerinin veya ölçülen net
ağırlıklarının;
a) Fasıl 16’da sınıflandırılan işlenmiş balıkçılık
ürünleri hariç olmak üzere, Armonize Sistemin Fasıl 2’si ile Fasıl 4 ila
24’ünde sınıflandırılan ürünler için, o ürünün ağırlığının yüzde 10’unu,
b) EK A’nın not 6 ve 7’sinde belirtilen
toleransların uygulandığı Armonize Sistemin Fasıl 50 ila 63’ünde sınıflandırılan
ürünler hariç olmak üzere diğer ürünler için, ürünün fabrika çıkış
fiyatının yüzde 10’unu,
geçmemesi şartıyla kullanılabilir.
(4) Üçüncü fıkra, EK B’de yer alan listede yer
verilen kurallarda, menşeli olmayan girdiler için belirlenmiş olan azami
yüzdelerin aşılmasına imkan tanımaz.
(5) Üçüncü ve dördüncü fıkra, 7 nci madde anlamında
Taraf ülkelerden birinde tamamen elde edilmiş ürünlere uygulanmaz. Buna
karşın, bu fıkralarda sağlanan tolerans, 9 uncu madde ve 10 uncu maddenin
ikinci fıkrasına halel gelmeksizin, ancak EK B’de yer alan listede bir ürün
için kullanılan girdilerin tamamen elde edilmiş olmasını gerektiren bir
kural olması halinde, o ürünün imalatında kullanılan girdilerin tamamına
uygulanır.
Yetersiz
işçilik veya işlem
MADDE 9 – (1) İkinci fıkraya halel gelmeksizin, 8 inci
maddede belirtilen koşullar yerine getirilmiş olsun veya olmasın, aşağıdaki
işlemler menşe statüsü vermek için yetersiz işçilik veya işlem olarak kabul
edilir:
a) Nakliyat ve depolama süresince ürünlerin iyi
şartlarda muhafazasını sağlamaya yönelik koruyucu işlemler,
b) Ambalaj ayırma ve paketleri birleştirme,
c) Yıkama, temizleme, toz, oksit, yağ, boya veya
diğer tabakalardan arındırma,
ç) Tekstil ürünlerinin ve bunların imalatında kullanılan
maddelerin ütülenmesi veya preslenmesi,
d) Basit boyama ve cilalama işlemleri,
e) Pirincin kabuklarını soyma ve kısmen veya
tamamen öğütme; tahıl ve pirincin cilalanması ve perdahlanması,
f) Şeker renklendirme veya şeker tatlandırma veya
şeker topaklarını biçimlendirme işlemleri; kristal şekerin kısmen veya
tamamen öğütülmesi,
g) Meyvelerin, kuruyemişlerin ve sebzelerin
kabuklarını soyma, zarlarını ayıklama, çekirdeklerini çıkarma,
ğ) Keskinleştirme, basit bileme veya basit kesme,
h) Eleme, kalburdan geçirme, ayırma, tasnifleme,
kalibrasyon, eşleştirme (mallardan setler oluşturma dâhil),
ı) Basit şişeleme, tenekeye veya beherlere koyma,
torbalama, sandıklama, kutulama, karton veya tahta üzerine yerleştirme ve
tüm diğer basit paketleme işlemleri,
i) Ürün veya paketler üzerine marka, etiket, logo
ve diğer benzeri ayırt edici işaretleri yapıştırma veya basma işlemleri,
j) Farklı türde olmalarına bakılmaksızın ürünlerin
basit karıştırılma işlemleri; şekerin herhangi bir girdiyle karıştırılması,
k) Ürünlere basitçe su ilave edilmesi veya
ürünlerin seyreltilmesi veya suyunun alınması veya denatürasyonu,
l) Tamamlanmış bir ürün oluşturmak üzere parçaların
basit montajı veya ürünlerin parçalarına ayrılması,
m) (a) ila (l) bentlerinde belirtilen işlemlerin iki
veya daha fazlasının bir arada yapılması,
n) Hayvan kesimi.
(2) Birinci fıkranın amacına uygun olarak, yerine
getirilmesi için özel vasıflara ya da özellikle bunun için üretilmiş veya
kurulmuş makine, cihaz veya ekipmana gerek duyulmayan işlemler basit olarak
kabul edilir.
(3) Belirli bir ürüne uygulanan işçilik veya
işlemin birinci fıkra hükümleri çerçevesinde yetersiz kabul edilip
edilmeyeceğine karar verilirken, Türkiye’de ya da Singapur’da
gerçekleştirilen işlemlerin tümü birlikte dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Nitelendirme Birimi, Aksesuarlar, Yedek Parçalar,
Aksam, Setler
ve Etkisiz Unsurlar
Nitelendirme
birimi
MADDE 10
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin
uygulanması amacıyla, nitelendirme birimi, Armonize Sistem kullanarak
sınıflandırma yapılırken temel birim olarak kabul edilen üründür.
(2) Bir sevkiyat, Armonize Sistemde aynı pozisyon
içinde sınıflandırılan, belli sayıda aynı üründen oluşuyorsa, her bir ürün
bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanışı sırasında münferiden değerlendirilir.
(3) Armonize Sistemin 5 inci Genel Kuralı
çerçevesinde ambalaj, sınıflandırma açısından ürüne dâhil ediliyorsa, menşe
tespiti açısından da dâhil edilir.
Aksesuarlar,
yedek parçalar ve aksam
MADDE 11
– (1) Normal bir ekipmanın parçası
olan ve ürünün fiyatına dahil edilen veya ayrıca faturalandırılmayan
aksesuarlar, ekipman parçası ile sevk edilen yedek parçalar ve aksam,
makine, aletler veya araç; söz konusu ekipman, makine, alet veya araç ile
bir olarak kabul edilir.
Setler
MADDE 12
– (1) Armonize Sistemin 3 sayılı
Genel Kuralında tanımlanan setler, ürünlerin tüm bileşenleri menşeli
olduğunda, menşeli olarak kabul edilir. Bir set menşeli ve menşeli olmayan
ürünlerden oluştuğunda, menşeli olmayan ürünlerin kıymeti, setin fabrika
çıkış fiyatının yüzde 15’ini aşmıyorsa, set bir bütün olarak menşeli olarak
kabul edilir.
Etkisiz
unsurlar
MADDE 13
– (1) Bir ürünün menşeli olup
olmadığını belirlemek için, ürünün imalatında kullanılabilecek olan;
a) Enerji ve yakıtın,
b) Bakımları için kullanılan ürünler de dâhil olmak
üzere, teçhizat ve ekipmanın,
c) Makineler, aletler, kalıplar ve şablonlar;
ekipmanların ve binaların bakımı için kullanılan ayrı parçalar ve maddeler;
ekipmanların ve binaların işletilmesi için veya bunların üretiminde
kullanılan makine yağları, gres yağları, birleştirme malzemeleri ve diğer
malzemeler; eldivenler, gözlükler, ayakkabılar, kıyafetler, güvenlik
ekipman ve malzemeleri, eşyanın test veya kontrol edilmesi için kullanılan
ekipman, cihaz ve malzemeleri, katalizör ve çözücünün,
ç) Ürünün nihai bileşimine girmeyen ve girmesi
amaçlanmayan diğer eşyaların
menşeini belirlemek gerekmez.
Muhasebesel
ayrım
MADDE 14
– (1) Bir ürün üzerinde
gerçekleştirilen işçilik veya işlemlerde aynı ve birbirleri yerine
geçebilen menşeli ve menşeli olmayan girdilerin kullanılması halinde
Bakanlık, uygun gördüğü tüm şartların yerine getirilmesi kaydıyla, söz
konusu girdilerin ayrı stoklarda tutulmaksızın muhasebesel ayrım yönteminin
kullanılarak yönetilmesi için yükümlünün yazılı talebi üzerine yetki
verebilir.
(2) Bu yetki sadece, Türkiye veya Singapur menşeli
olarak kabul edilebilecek ürünlerin miktarı ile stokların fiziksel olarak
ayrı tutulması yöntemi kullanılsaydı elde edilmiş olacak miktarın her an
aynı olacağının, muhasebesel ayrım yöntemi kullanılarak garanti
edilebilmesi halinde verilir.
(3) Yetkinin verilmesi halinde ortalama alma, son
giren ilk çıkar veya ilk giren ilk çıkar gibi yöntemler uygulanır ve
eşyanın imalatının nerede gerçekleştirildiğine bağlı olarak, geçerli genel
muhasebe ilkelerine göre bu uygulamanın kaydı tutulur.
(4)
Muhasebesel ayrım yöntemini kullanan imalatçı, menşeli olarak kabul
edilebilecek miktardaki eşya için menşe beyanı düzenler. Yetkilendirilen
kişi, Bakanlığın talep etmesi halinde, söz konusu miktarların ne şekilde
takip edildiğine dair Bakanlığa bir bildirimde bulunur.
(5) Bakanlık, ikinci fıkrada atıfta bulunan
yetkinin kullanımını takip eder ve yetkilendirilen kişinin yetkiyi herhangi
bir şekilde uygunsuz kullandığı veya bu Yönetmelikte belirlenen diğer
koşulları yerine getirmediği durumlarda geri alabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ülkesel
Gereklilikler
Ülkesellik
ilkesi
MADDE 15
– (1) Menşe statüsü kazanılmasına
ilişkin İkinci ve Üçüncü Bölümlerde yer alan koşullar, Taraf ülkelerden
birinde kesintisiz olarak yerine getirilir.
(2) Bir Taraf ülkeden Taraf olmayan bir ülkeye
ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın, geri gelmesi halinde;
a) Geri gelen eşyanın, ihraç edilmiş eşya ile aynı
olduğu ve
b) Söz konusu ülkede bulunma veya ihraç edilme
süresi içerisinde, iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli
olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı hususları gümrük
idarelerini tatmin edecek şekilde ispat edilmediği takdirde,
menşeli olmadığı kabul edilir.
Ürünlerin
sevkiyatı
MADDE 16
– (1) Taraf ülkelerden birinde
ithal edilecekleri beyan edilen ürünler, menşeli oldukları kabul edilen
diğer Taraf ülkeden ihraç edilmiş olan ürünlerle aynı olmalıdır. Bu
ürünlerin, ithal edileceklerinin beyan edilmesinden önce değiştirilmemiş,
herhangi bir şekilde dönüştürülmemiş veya iyi koşullarda muhafaza
edilmelerine yönelik işlemler dışında veya ithalatçı Tarafın özel yerel
şartlarına uyum sağlamak için işaretlerin, etiketlerin, mühürlerin veya
başka herhangi bir belgenin eklenmesi veya yapıştırılması dışında bir
işlemden geçmemiş olmaları gerekir.
(2) Transit ülke(ler)de gümrük gözetimi altında
kalmaları koşuluyla, ürünlerin depolanması veya sevkiyatı
gerçekleştirilebilir.
(3) Beşinci Bölüme halel getirmeksizin, transit
ülke(ler)de kaldığı süre boyunca gümrük gözetimi altında olması kaydıyla,
sevkiyatın bölünmesi ihracatçının veya onun sorumluluğu altında
gerçekleştirildiği yerde yapılabilir.
(4) Gümrük idarelerine aksini gösterecek bir sebep
olmadığı sürece, birinci ila üçüncü fıkra hükümlerinin yerine getirilmiş
olduğu kabul edilir. Bu hallerde, gümrük idareleri beyan sahibinden,
konşimento gibi yükleniciye ait taşımacılık belgeleri ya da ambalaj işaret
veya numaralarına dayanan gerçek veya somut kanıtlar ya da eşyanın kendisiyle
ilgili her tür kanıt dâhil olmak üzere, bu hükümlerin yerine getirildiğine
dair herhangi bir usulde verilebilecek tüm kanıtları temin etmesini talep
edebilir.
Sergiler
MADDE 17
– (1) Üçüncü bir ülkeye
sergilenmek üzere gönderilen ve sergiden sonra Taraflardan birine ithal
edilmek üzere satılan menşeli ürünler, gümrük idarelerinin;
a) Bir ihracatçının bu ürünleri Taraflardan birinin
serginin düzenlendiği ülkeye naklettiği ve orada sergilediği,
b) Ürünlerin bu ihracatçı tarafından Taraflardan
birindeki bir kimseye satıldığı veya tasarrufuna verildiği,
c) Ürünlerin sergi süresi içinde veya sergiden
hemen sonra, sergilenmek üzere gönderildikleri durumda sevk edildiği ve
ç) Ürünlerin sergilenmek üzere gönderildikleri
andan itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir amaçla
kullanılmadığı
hususlarında tatmin edilmesi kaydıyla, ithalatta
Anlaşma hükümlerinden yararlanır.
(2) Beşinci Bölüm hükümleri uyarınca, bir menşe
beyanı düzenlenmeli veya hazırlanmalı ve usullere uygun olarak ithalatçı
Taraf ülke gümrük idaresine ibraz edilmelidir. Serginin adı ve adresi bu belgede
gösterilmelidir. Gerektiğinde, ürünlerin sergilendikleri koşullara dair ek
kanıtlayıcı belgeler istenebilir.
(3) Birinci fıkra, özel amaçla yabancı ürün satmak
üzere kurulmuş işyeri veya mağazalarda düzenlenmemiş olan ve ürünlerin
gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi, tarım ve el
sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi gösterilere uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Eşyanın
Menşeinin İspatı
Menşe
beyanı
MADDE 18
– (1) Türkiye menşeli ürünler Singapur’a
ithal edilirken ve Singapur menşeli ürünler Türkiye’ye ithal edilirken bir
menşe beyanının ibrazıyla Anlaşmadaki tercihli tarifeden yararlanır. Menşe
beyanı, bir faturada veya menşeli ürünün tanımlanmasını mümkün kılmak için
yeterli ayrıntıda açıklayan diğer herhangi bir ticari belgede yapılır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki menşeli ürünler, 22
nci maddede belirtilen durumlarda, birinci fıkrada atıfta bulunulan
belgelerden herhangi birinin ibrazına gerek olmaksızın Anlaşmadan
yararlanır.
Menşe beyanının
hazırlanma koşulları
MADDE 19
– (1) Menşe beyanı, ürünlerin
Türkiye veya Singapur menşeli olduğu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını
karşıladığı hallerde düzenlenebilir.
(2) Menşe beyanında bulunan ihracatçı, ihracatçı
Taraf ülkenin gümrük idaresinin talebi üzerine, ilgili ürünlerin menşe
statüsünü göstermek için 23 üncü maddede belirtilen tüm belgeler ile bu
Yönetmeliğin diğer koşullarının yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden tüm
ilgili vesaiki her an ibraz etmeye hazırlıklı olur.
(3) Menşe beyanı, ihracatçı tarafından İngilizce
olarak, EK E'de verilen metnin fatura, teslimat notu veya başka bir ticari
belge üzerine daktilo edilmesi, ıstampa ile damgalanması veya basılmasıyla
ve ihracatçı Taraf ülkenin iç hukuku uyarınca hazırlanır. Eğer beyanda el
yazısı kullanılırsa, büyük harflerle ve mürekkeple yazılır.
(4) Menşe beyanları ihracatçının kendi el yazısı
ile atacağı orijinal imzasını taşır.
(5) Bir menşe beyanı ihracatçı tarafından, istisnai
biçimde, eşyanın Türkiye gümrük bölgesine girmesinin ardından iki yılı
geçmeden, Singapur gümrük bölgesine girmesinin ardından bir yıl geçmeden
ithalatçı Taraf ülkeye ibrazı koşuluyla, ihracattan sonra da
düzenlenebilir.
Tercihli
tarife uygulamasının talep edilmesi ve menşe beyanının ibrazı
MADDE 20
– (1) Menşe beyanları ithalatçı
Tarafın gümrük idaresine, tercihli tarife uygulanmasının talep edilmesine
yönelik olarak o ülkede geçerli usullere uygun şekilde ibraz edilir.
(2) Bir menşe beyanı, ihracatçı Taraf ülkede
düzenlenmesinden itibaren on iki ay geçerlidir ve bu süre zarfında
ithalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresinden tercihli tarife uygulanması
talep edilebilir.
(3) İkinci fıkrada belirtilen son ibraz tarihinden
sonra ithalatçı Tarafın gümrük idaresine ibraz edilen menşe beyanları, bu
belgelerin belirlenmiş son tarihe kadar ibraz edilememesinin istisnai
durumlardan kaynaklandığı hallerde, tercihli tarife uygulaması amacıyla
kabul edilebilir.
(4) İthalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresi, üçüncü
fıkrada belirtilenler haricindeki geç ibraz hallerinde menşe beyanlarını,
ürünlerin belirtilen son tarihten önce sunulmuş olmaları kaydıyla, o
ülkenin usullerine uygun olarak kabul edebilir.
Parçalar
halinde ithalat
MADDE 21
– (1) İthalatçının talebi üzerine
ve Bakanlıkça belirlenen şartlara binaen, Armonize Sistemin 2(a) Genel
Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş veya monte edilmemiş halde olan ve
Armonize Sistemin XVI ncı ve XVII nci Bölümlerinde ya da 7308 ve 9406 no’lu
pozisyonlarında yer alan ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi
halinde, bu tür ürünler için tek bir menşe beyanı, ilk parçanın ithalatı
esnasında gümrük idaresine verilir.
Ticari
mahiyette olmayan eşya
MADDE 22
– (1) Küçük paketler halinde
gerçek kişilerden gerçek kişilere gönderilen veya yolcuların zati ya da
hediyelik eşyasının bir bölümünü oluşturan eşya; ticarete konu olmamaları,
bu Yönetmelik gereklerini yerine getirdiklerinin beyan edilmesi ve bu
beyanın doğruluğu hakkında şüphe bulunmaması halinde menşe beyanı
istenmeksizin menşeli ürünler olarak kabul edilir. Posta ile gönderilen
ürünler için bu beyan, CN22/CN23 posta gümrük beyannamesi veya bu belgeye
eklenen bir kâğıt üzerinde yapılabilir.
(2) Alıcıların, yolcuların veya ailelerinin şahsi
kullanımına mahsus ürünler içeren arızi ithalat, eşyanın tabiatı ve miktarı
itibariyle ticari bir amaç gözetilmediği bariz ise ticari ithalat olarak
kabul edilmez.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen ürünlerin
toplam kıymeti küçük paketler için 500 Euro’yu veya yolcunun zati eşyasını
oluşturan ürünler için 1200 Euro'yu aşamaz.
Destekleyici
belgeler
MADDE 23
– (1) Aşağıda sayılan belgeler,
bir menşe beyanı kapsamındaki ürünlerin Türkiye veya Singapur menşeli
olduğu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını
desteklemek amacıyla, 19 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen belgeler
arasındadır:
a) İhracatçı veya tedarikçi tarafından, söz konusu
eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemleri belgeleyici
nitelikte; örneğin hesaplarında veya iç muhasebesinde yer alan doğrudan
deliller,
b) Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya
hazırlanmış, imalatta kullanılan girdilerin menşe statüsünü tevsik eden, iç
mevzuat uyarınca kullanılan belgeler veya
c) Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya
hazırlanmış, girdiler üzerinde bu ülkelerde yapılan işçilik veya işlemi tevsik
eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler.
Menşe
beyanları ve destekleyici belgelerin muhafazası
MADDE 24
– (1) Menşe beyanında bulunan
ihracatçı, bu menşe beyanının bir kopyasını ve 19 uncu maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen belgeleri menşe beyanının hazırlandığı tarihten
itibaren en az üç yıl boyunca muhafaza eder.
(2) İthalatçı tarafın gümrük idaresi, menşe
beyanının kendilerine sunulduğu eşyanın ithalinden itibaren en az üç yıl
menşe beyanlarını muhafaza eder.
(3) Taraflar, Tarafların kanun ve yönetmeliklerine
uygun olarak, ihracatçıların, dosyaların ve kayıtların alınabilir ve
basılabilir olması şartıyla, herhangi bir ortamda dosyalama yapmasına ve
kayıt almasına izin verir.
Farklılıklar
ve şekli hatalar
MADDE 25
– (1) Menşe beyanlarındaki
ifadeler ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek amacıyla gümrük
idarelerine ibraz edilen belgelerdeki ifadeler arasında küçük
farklılıkların bulunması, bu belgenin gümrük idaresine sunulan ürünlere
tekabül ettiğinin kesin olarak ortaya konması kaydıyla, söz konusu menşe
beyanlarının geçerliliğini kendiliğinden ortadan kaldırmaz.
(2) Menşe beyanları üzerindeki ifadelerin doğruluğu
üzerinde şüphe yaratması söz konusu olmayan, daktilo hatası gibi bariz
maddi hatalar, bu belgelerin reddedilmesini gerektirmez.
Euro
cinsinden ifade edilen tutarlar
MADDE 26
– (1) 22 nci maddenin üçüncü
fıkrasının uygulanması bakımından, ürünlerin Euro’dan başka bir para birimi
üzerinden faturalandırıldığı durumlarda, Euro olarak ifade edilen tutara
eşit olup ulusal para cinsinden ifade edilen tutarlar, ithalatçı Taraf
ülkede uygulanan geçerli kur oranı uyarınca belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Yetkili
Makamlar Arasında Karşılıklı İşbirliği
Karşılıklı
yardım
MADDE 27
– (1) Taraf ülkelerin yetkili
makamları, menşe beyanlarının kontrolünden sorumlu makamlarının adreslerini
birbirlerine iletir.
(2) Taraf ülkeler, yetkili makamları vasıtasıyla
birbirlerine menşe beyanlarının geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan
bilgilerin doğruluğunun kontrolünde yardımcı olur.
Sonradan
kontrol talebi ve işlemleri
MADDE 28
– (1) İthalatçı ülke gümrük
idaresi, menşe beyanlarının gerçekliği veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin
bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü
ile yapacağı kontrol sonucunda anılan belgeyi veya bir kopyasını,
gerektiğinde araştırmanın gerekçelerini de belirterek, sonradan kontrol
talebi ile ihracatçı ülke gümrük idaresine geri gönderir.
(2) Menşe beyanında yer alan bilgilerin doğru
olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol
talebini desteklemek üzere gönderilir.
(3) Kontrol, ihracatçı ülke gümrük idaresi
tarafından yapılır. Bu amaçla, ihracatçı ülke gümrük idaresi, her türlü
delil talep etme ve ihracatçının hesap kayıtlarını denetleme veya gerekli
gördüğü diğer kontrolleri yapabilme yetkisine sahiptir.
Sonradan
kontrol sonuçları
MADDE 29
– (1) Sonradan kontrol talebinde
bulunan ithalatçı ülke yetkili makamı, kontrol sonucundan, tüm bulgular ve
gerçekler de dahil olmak üzere, en kısa zamanda haberdâr edilir.
(2) Kontrol sonuçlarında, belgelerin gerçek olup
olmadığı, söz konusu ürünlerin Taraf ülkelerden biri menşeli olarak kabul
edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine uygun olup
olmadığı hususları açıkça belirtilir.
(3) İthalatçı ülke yetkili makamına ibraz edilen
beyanın sonradan kontrol işlemine tabi tutulması halinde, söz konusu belge
kapsamı eşyanın kanuni vergisi ile tercihli vergisi arasındaki fark kadar
nakit veya teminat mektubu alınarak eşyanın gümrük işlemleri tamamlanır.
Sonradan kontrol amacıyla gönderilen dolaşım belgelerinin, ihracatçı ülke
yetkili makamınca doğruluğunun teyidi yapılarak geri gönderilmesinden sonra
teminata bağlanan gümrük vergileri iade edilir.
(4) Makul şüphe durumlarında, on ay içinde cevap
alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun ya da ürünlerin
gerçek menşeinin tespitine imkân verecek ölçüde yeterli bilginin
bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke yetkili makamları,
istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma hükümlerinin
uygulanmasını reddedebilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Üçüncü
ülkelerde düzenlenmiş faturalar
MADDE 30
– (1) İthalatçı Taraf ülke gümrük
idaresi, satış faturasının üçüncü bir ülkede yerleşik bir şirket tarafından
veya söz konusu şirketin hesabına çalışan bir ihracatçı tarafından
düzenlendiği durumlarda da, eşyanın bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine
getirmesi koşuluyla, menşe beyanlarını kabul edebilir.
Cezalar
MADDE 31
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerine
aykırı fiiller hakkında, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu,
21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ile
yürürlükteki ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Sevkiyat
halindeki veya antrepodaki eşya
MADDE 32
– (1) Anlaşma kapsamında bu
Yönetmelik hükümlerine uygun olan ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği
tarihte transit halinde olan ya da Taraf ülkelerde antrepolarda veya
serbest bölgelerde geçici depolanan eşyaya, ithalatçı ülkenin yetkili
makamına söz konusu tarihten itibaren on iki ay içinde, eşyanın 16 ncı
madde hükümleri çerçevesinde doğrudan nakledilmiş olduğunu gösteren
belgelerle beraber, sonradan düzenlenmiş bir menşe beyanının sunulması
kaydıyla, bu Yönetmelik hükümleri tatbik edilebilir.
Diğer
hususlar
MADDE 33
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin
uygulanması bakımından bu Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında 4458
sayılı Gümrük Kanunu ile 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 34
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 35
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|